🔷🔸به مناسبت انتشار كتاب «سنجش پيامدهاي هستي‌شناسي هايدگر» نوشته احسان شريعتي

📌فرديد به روايت شريعتي

🖋محسن آزموده

🔹خوشبختانه بعد از سال‌ها انتظار، بالاخره رساله دكتراي احسان شريعتي، با ترجمه امير رضايي و با عنوان كتاب «سنجش پيامدهاي هستي‌شناسي هايدگر: نقد خوانش احمد فرديد» توسط نشر ني منتشر شده است. البته پيش‌تر هم خبر انتشار آن با ترجمه همين مترجم و با عنوان «فلسفه هايدگر و قرائت ايراني آن» (نشر گام نو، 1390) منتشر شده بود. احسان شريعتي از اين رساله در 2007 ميلادي (1386 خورشيدي) در رشته فلسفه دانشگاه سوربن پاريس دفاع كرده است. او دانش‌آموخته فلسفه و نخستين فرزند دكتر علي شريعتي، روشنفكر نام آشنا و بحث برانگيز ايراني است. جمع همين دو صفت براي آشنايان به انديشه‌هاي علي شريعتي، در فرزند او خود مناقشه‌آفرين است، چرا كه مي‌دانند علي شريعتي در تعبيري مشهور و جنجالي، فيلسوفان را چگونه خطاب كرده است، اگرچه احسان و ساير طرفداران ديدگاه علي شريعتي، بارها كوشيده‌اند آن تعبير را به نحوي از انحاء توجيه كنند.   

🔸اما گذشته از اين نكته، آنچه كتاب حاضر را حائز اهميت مي‌كند، موضوع آن است. هم هايدگر، هم فرديد و هم خوانش ايراني فرديد از هايدگر، دست كم تا يك دهه پيش هر سه موضوعاتي داغ در فضاي روشنفكري و فكري ايران بودند. اهميت مارتين هايدگر فيلسوف آلماني گذشته از بزرگي و تاثيرگذاري او در عالم فلسفه و فكر، گرايش و كردارهاي سياسي اوست. هايدگر را معمولا مهم‌ترين (از نظر اثرگذاري) فيلسوف سنت قاره‌اي در قرن بيستم مي‌خوانند، گرايش آشكار او به نازيسم و همراهي انكارناپذيرش با رژيم فاشيستي هيتلر او را به فيلسوف مناقشه‌برانگيز بدل كرده است، اصلي‌ترين مساله آن است كه چه نسبتي ميان انديشه‌هاي با نوع نگرش و كنش سياسي‌اش برقرار است و تا جايي كه به ايران بر‌مي‌گردد، توجه به او در ايران از چه منظر بوده و چگونه بايد باشد؟  احمد فرديد هم يكي از مهم‌ترين و بحث برانگيزترين متفكران معاصر ايراني است. بسياري (از جمله احسان شريعتي در گفت‌وگويي با نگارنده) او را تنها فيلسوف مدرن (اگرچه ضد مدرنيته) ايران معاصر مي‌خوانند. نسبت خاص و متفاوت او با تجدد، سياست و قدرت در دوره‌هاي مختلف، روشنفكران و متفكران ايراني و غربي و سنت فكري و فلسفي ايران و غرب و تاثيرش بر شاگردانش، نكاتي بحث‌برانگيز و دامنه‌دار است. و اما سومين موضوع، بازتاب انديشه هايدگر در ايران است كه عمدتا از صافي فكر و انديشه‌هاي فرديد به وقوع پيوسته است. تفسير يا خوانش خاص فرديد از هايدگر، مورد انتقادها و مباحث جدي و داغي در فضاي فكري ايران شده است، به خصوص در سه دهه نخست پس از انقلاب كه اين خوانش يعني خوانش فرديدي از هايدگر، در مقابل خوانش عبدالكريم سروش، روشنفكر ديني سرشناس از كارل پوپر (متفكر و فيلسوف اتريشي معاصر) به نزاعي ميان دو جبهه فكري بدل شد: هايدگري‌ها در برابر پوپري‌ها.  احسان شريعتي اما مي‌كوشد از اين دوگانه‌سازي‌ها و مناقشات روشنفكري فراتر رود و با خوانش دقيق و مستقيم انديشه‌هاي هايدگر و فرديد، به مقايسه شباهت‌ها و تفاوت‌هاي آن دو بپردازد. كتاب-رساله حاضر از اين منظر و در تناظر با سه موضوع مذكور بعد از مقدمه از سه فصل اصلي تشكيل شده است. شريعتي در مقدمه ضمن اشاره به شباهت‌هاي هايدگر و فرديد، حتي از نظر تقارن زماني، پرسمان اين دو را نامتجانس مي‌خواند و مي‌نويسد: «در يكي (هايدگر) با افراط مدرنيته و در ديگري (فرديد) با فقدان آن» مواجه هستيم.

✅ @Dr_ehsanshariati

📌ادامه متن در لینک زیر :

https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/203251/ 

شرق سه‌شنبه ۲۴ مرداد را بخوانید

@sharghdaily
sharghdaily.com

🔷🔸از ۱۴ مرداد تا ۲۸ مرداد،
از مشروطه تا نظام تک حزبی

✍احسان شریعتی

🔺نقش عامل خارجی و زمینه ی درونی پیروزی دو کودتای ۱۲۹۹ و ۱۳۳۲، از پی دو جنبش دموکراتیک مشروطه و ملی شدن نفت، چه بود؟
فقدان ابتکار عمل، واکنش سریع و مقاومت و تشکل نایافتگی نیروی ملی-مردمی بطور کلی، همواره نقش قدرت های خارجی و وابستگان به آنها و استبداد داخلی را در تاریخ معاصر تعیین کننده ساخته است.

🔺وقوع چنین کودتاهایی در شرایط کنونی، و به شکل های دیگر، امکان تکرار ندارد؟
و هر بار نتیجه مشابه نیست؟ بازتولید استبداد (خواه سیاسی و خواه دینی) در خدمت مطامع نواستعماری (خواه مستقیم و خواه غیرمستقیم، عامدانه یا جاهلانه)!

#نگاه_روز
#احسان_شریعتی
#استبداد_دینی
#استعمار_خارجی
#کودتا

🔆 @Dr_ehsanshariati

آنجا که خورشید می‌وزد
یادکردی از فریاد عدالت همه گستر علوی
-
مراسم بزرگداشت دومین سال درگذشت علامه محمدرضا حکیمی ( طاب ثراه )
با حضور
دکتر احسان شریعتی،
دکتر امیر عباس علی‌زمانی،
استاد حسین انصاری
-
پنجشنبه، ۲ شهریور ماه ۱۴۰۲ ساعت ۲۰:۰۰
یزد، میدان دروازه قرآن، موسسه فرهنگی تحقیقاتی اخوان دستمالچی
_
Telegram: @Dastmalchi_Foundation

🔷🔸دانشگاه آماج تصفیه

✍ احسان شریعتی

🔺سیاست و طرح یکپارچه یا پاک سازی دانشگاه که با سلسله اخراج های استادان غیرخودی (و استخدام های زنجیره ای در راه)، بار دیگر از سر گرفته شده است، بمعنای پایان نیمه استقلال و پایمال ساختن منزلت دانشگاه، عالیترین نهاد آموزش، پژوهش و دانش و فرهنگ کشور است.

🔺در تجربه ی شخصی اینجانب این اخراج با پاسخ ندادن به تقاضای پیوستن به هیئت علمی و تعلیق و توقف تدریس بصورت تلفنی (در مورد چند تن از اساتید مدعو) انجام شد. این بار اما گویی دانشگاه در کلیت خود آماج تصفیه واقع شده است!

#دانشگاه
#طرح_یکپارچه_سازی
#اخراج_اساتید
#خالص_سازی
🔆@Dr_ehsanshariati

🔷🔸پرسش های پسا-(یا پیشا-)کودتایی:

✍ احسان شریعتی

📌- فرایند تشکل یابی نیروی ملی-مردمی چیست؟

🔺نخست، ترسیم روشن چشم انداز مشترک، از راه گفتگو و همسویی بر سر اصول استقلال و آزادی، عدالت و توسعه ی پایدار و متوازن ؛

🔺آنگاه، تلاش برای سامان بخشی به مناسبات میان نیروها و نهادین سازی همیاری های ملی و مردمی، سیاسی-اجتماعی.

🔺امروزه، تشکل هایی از سنخ جبهه ای بیشتر خصلت شبکه ای (افقی-ریزومی) دارند (و نه سلسله مراتبی عمودی و مرکزگرا).

#گفتگو_ملی
#همیاری_ملی
#جبهه_ملی_مردمی
#نگاه_روز
🔆 @Dr_ehsanshariati

📌در چهل و چهارمین سالگرد درگذشت سید محمود طالقانی :
یکشنبه ۱۹ شهریور ساعت ۱۹

«طالقانی؛ سلطنت و جمهوریت »
📌با سخنرانی:
دکتر هاشم آقاجری
دکتر احسان شریعتی

☘در این برنامه دکتر محمد مهدی جعفری با مقدمه ای آغازگر بحث خواهند بود.

مکان: کانون توحید ؛
میدان توحید ؛ خیابان پرچم ؛ کانون توحید


#مجتمع_فرهنگی_ایت_الله_طالقانی
#طالقانی_و_زمانه_ما
www.taleghani.org
------------
telegram: @taleghani_zamaneh
Instagram: @taleghani_zamaneh
Twitter: @taleghanizamane

📌احسان شریعتی : در نگاه طالقانی استبداد دینی و استبداد سیاسی دو عامل مهم نرسیدن به دموکراسی

☘در چهل و چهارمین سالگرد درگذشت آیت الله طالقانی
احسان شریعتی معتقد است در فقه اسلامی تبعیض هایی که مشروطه خواهان به دنبال از بین بردن آنها بودند از بین نرفت با توجه اینکه اسلام انقلابی بود که توسط  زنان و بردگان برای ایجاد  نظام شورایی به وجود آمد اما در تاریخ اسلام اندیشه سلطنت ، تجدید تولید شد از حکومت اموی گرفته تا عباسی و .... عثمانی و تا دوره جدید انقلاب مشروطه و انقلاب 57 . به خصوص در دهه شست می بینیم نو اندیشی دینی حذف می شود و همفکران طالقانی و شریعتی کنار گذاشته می شوندو نوعی ولایت گرایی یا سلطنت دینی یا روحانی سالاری در نظام جمهوری اسلامی رخ می دهد.
دوباره امروزه با شعارهایی روبرو هستیم در آن بیان می شود ما نیاز به دیکتاتور جدید و رضاخان حزب اللهی داریم .
شریعتی معتقد است موضوع بحث امروز هم نشان دهنده این است که اندیشه دموکراسی نه در اندیشه نیروهای سیاسی شکل گرفته نه در جامعه مدنی با اینکه مجموعه این شکست ها و ناکامی ها دانش متراکمی برای ما به وجود آورده است ،اما متاسفانه هنوز از نظر نمایندگی و نظام رسمی و تبلیغات و گفتمانی که مطرح است گویا هنوز در آستانه انقلاب مشروطه هستیم و در سطح عدالت خانه و بازتعریف جمهوری و دموکراسی مانده ایم. چرا که این مفاهیم هنوز برایمان حل نشده اند.
شریعتی اشاره ای دارد به موانع نهضت مشروطه از شیخ فضل الله نوری و رساله حرمت مشروطه مثالی میزند که در آن اینگونه از عبارات جدید یاد شده است :کلمه خبیثه آزادی و اصل التقاطی مساوات و بیان شده که ما در اسلام مساوات نداریم ، شیخ فضل الله در این رساله که رویکرد توهین آمیزی نسبت به مشروطه دارد می گوید مشروطه فتنه بزرگ آخر الزمان است و می افزاید: در ابتدا من گول خوردم و از مشروطه حمایت کردیم محال است در اسلام بین مسلمان و غیر مسلمان و زن و مرد، مساوات باشد و اصولا در دوره غیبت مجلسی نمی تواند قانون گذاری یا جعل قانون کند بلکه باید مجتهدین با استنباط از کتاب و سنت قانون تعیین کنند.
که این تفکر یکی از موانع بر سر راه نهضت مشروطه خواهی بود و در انقلاب 57 هم این تفکر تکرار شد. که البته علامه نایینی و آیت الله طالقانی مدام نسبت به این مانع استبداد دینی هشدار می دادند. آیت الله طالقانی و علامه نایین دو منبع استبداد دینی و استبداد سیاسی دو منبع نرسیدن به دموکراسی می دانند.
احسان شریعتی می گوید. ما احتیاج به نقد و بررسی گذشته داریم چنانچه ابهامات و شبهات موجب سو برداشتهایی شده است. و همین سو برداشت نشان میدهد ما نیاز به بازخوانی این تعابیر داریم .
یکی از نقد هایی که می شود مطرح کرد این بود که جنبه سلبی این عبارات پر رنگ بودند و آنچه نمیخواهیم بر آنچه می خواهیم مقدم شد و همچنین درک عمیق علمی از خود دموکراسی و نظام های جدید وجود نداشت. علاوه بر آن ما تجربه زیسته عملی نداشتیم . بیشتر حرکت ها تداوم نهضت های انقلابی خود ایران بود که با دستاورد های جدید به شیوه ناقص اشنا می شوند و به این مطالبات هم مسلح می شدند.
دکتر احسان شریعتی همچنان تاکید می کند این عبارات به شکل کامل از نظر فلسفی و هستی شناختی مطرح نشدند در نتیجه موجب سو تفاهماتی گردیدند. چنانکه رهبران این انقلابها ، وقتی می گفتند حکومت اسلامی ، معلوم نیست نه اسلام بلکه با مفهوم حکومت هم آشنایی داشته باشند. یعنی علما آیا قدرت را در تمام ابعادش می شناختند؟
علما در زمان پهلوی تخطی بزرگی از حاکمیت می بینند. پهلوی به سبقه ای که از زمان صفویان از تقسیم کاری که بین روحانیت و سلطنت بوده به خصوص بعد از 15 خرداد، پاینبد نمی ماند و در نتیجه تضاد بین سلطنت و روحانیت تشدید می شود . این باعث می شود آنها معترض گردند. و نهایتا تمام ان نظام عرفی فرو می ریزد و تمام قدرت در دست روحانیت یکپارچه می شود.
و این تجربه منحصر به فردی در تاریخ ایران و جهان است که روحانیت و سلطنت یکی شدند. بحث این است که چگونه تمام قدرت فرو ریخت و کلیدش را خود نظامیان به صاحبان بعدی دادند.
احسان شریعتی همچنین طالقانی را یکی از رهبران این انقلاب می داند که به تعبیر فرمانده ارتش ، عصایش را بلند می کرد و مردم راه می افتادند . و عصایش را پایین می آورد مردم می نشستند.در واقع رهبری عملی انقلاب در صحنه ایشان بودند.

#مجتمع_فرهنگی_ایت_الله_طالقانی
#طالقانی_و_زمانه_ما
www.taleghani.org
------------
telegram: @taleghani_zamaneh
Instagram: @taleghani_zamaneh
Twitter: @taleghanizamane

◽️ #اختصاصی
🗞 #مجله_دفترهای_بنیاد_منتشر_شد

⚪️ مراقبت از نهال امید

🔆 دفترهای بنیاد/ دوره جدید/ سال سوم/ شماره ۷/ اردیبهشت ۱۴۰۲

با گفتارهایی از:

علی قاسمی
فرید خاتمی
آرمان ذاکری
مسلم زمانی
احسان شریعتی
محمدجواد غلامرضا کاشی
عباس منوچهری
هاشم آقاجری
فاطمه گوارایی
سوسن شریعتی
فواد آرام راد
حسین مصباحیان
امیر رضایی

#دفترهای_بنیاد
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati40

◽️ #اختصاصی
🗞 #مجله_دفترهای_بنیاد_منتشر_شد

⚪️ مراقبت از نهال امید
دوره جدید/ سال سوم
شماره ۷/ اردیبهشت ۱۴۰۲

با گفتارهایی از:

علی قاسمی
فرید خاتمی
آرمان ذاکری
مسلم زمانی
احسان شریعتی
محمدجواد غلامرضا کاشی
عباس منوچهری
هاشم آقاجری
فاطمه گوارایی
سوسن شریعتی
فواد آرام راد
حسین مصباحیان
امیر رضایی

#دفترهای_بنیاد
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati40

◻️ نسبت آرمان‌ها، گفتمان عصر ما و خیزش نسل نو
🖋 احسان شریعتی
🗓 ۲۵ آبان ۱۴۰۱

موضوع سخن ما شرایط ویژه‌ای است که امروز در آن به سر می‌بریم. شرایط ملتهبی که ناشی از برخورد نابخردانه و شیوه مواجهه حاکمیت با این جنبش است که با به صحنه آوردن نیروهای لباس شخصی و ضربت لمپنی و سرکوب خشن و تیراندازی (ولو کاچویی) به سوی مرد و زن و جوان؛ به این التهاب ابعاد گسترده‌تری بخشیده است. در این ایام، در ادامه و در واکنش به مرگ مظلومانه‌ی دختری غریب در تهران، ما شاهد کشته شدن ده‌ها و صدها هموطن هستیم. اگر این خشونت گسترش پیدا کند متأسفانه ما در شرایط و موقعیت‌های جدید نامطلوبی برای همگان قرار خواهیم گرفت و ظیفه ما شهروندان، نیروهای سیاسی و روشنفکران و نیز طیف فکری موسوم به ملی‌مذهبی و نوشریعتی در این دوران و در این مرحله و این جنبش ، این است که با این شرایط مسئولانه برخورد کنند و از در حاشیه قرار گرفتن و یا دنباله روی بپرهیزند.

‌ادامه‌ی مطلب

🆔 @Shariati40