تقدیم به مادران و زنان سرزمینم
شاعر: مهدی زینی

#مهدی_زینی
#دالکه #دا #مادر
#دلکمه_لکی
@lakmusiic

‍ ‍ روژ زوئن دالکئی ار تموم مردمل دنیا بمارک بو ، ئللخصوص قوم لکستان.

لکی بوشیم و بنویسنیم و بیرا کیم.
****
لکم لک زاده ام بنچینه دیرم
دمی صادق دلی بی کینه دیرم

نژادم کی منش ایران نشینم
نشونی اج «لکا» دیرینه دیرم

روژ بیس یک فوریه و براور دوم مونگ ئید لکی و هُمیاری یونسکو و خاطر جهونگیری و وشیاین زوئنل وَ ئی سال 1999 روژ جهانی زوئن دالکه ای نومگیر بیه .
ارا ئی روژه دانشجوئل داکایی سال 1952هیستو زوئن بنگالی ثبت کن و بوئه زوئن دوم پاکستان چن نفر اجینو کوشیا.
یه مرسنی ارا رسین و هر هدفی باید ای گیون مایه بنی. شعار یونسکو ، رنگو رنگ بین زوئنل ارا دلوازی دایمیه .
ئی مملکت وژمو هم ئی اصل پونزه قانون اساسی و ئی حق زوئنل بومی و محلی اشاره بیه .
ئی اصله موشی:« ‌‌‌‌‎زبان‏ و خط رسمی‏ و مشترک‏ مردم‏ ایران‏ فارسی‏ است‏. اسناد و مکاتبات‏ و متون‏ رسمی‏ و کتب‏ درسی‏ باید با این‏ زبان‏ و خط باشد ولی‏ استفاده‏ از زبانهای‏ محلی‏ و قومی‏ در مطبوعات‏ و رسانه‏ های‏ گروهی‏ و تدریس‏ ادبیات‏ آنها در مدارس‏، در کنار زبان‏ فارسی‏ آزاد است‏ »
ئی روژه ار تموم لکسونیل بمارک بو.برال و خویئل بورن ارا سر بلنگی و آویاری زوئن لکی زمت بکیشیم .
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد.
مطابق برآورد یونسکو، از حدود ۶ هزار زبانی که در جهان شناخته شده است، بیش از سه هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبان‌ها هم‌اکنون نیز توسط گروه‌های بسیار کوچکی به کار برده می‌شوند و تقریبا هیچ‌کدام شانسی برای بقا ندارند. ۹۶ درصد از زبان‌ها تنها در بین ۴ درصد از جمعیت جهان رواج دارند.
درباره اصطلاح زبان مادری باید گفت این اصطلاح در کاربرد وسیع می‌تواند به چندین موقعیت گوناگون اشاره داشته باشد که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:
- زبان اول First language یا زبان مادری به اولین زبانی گفته می‌شود که کودک تکلم به آن را یاد می‌گیرد.
در ایران افزون بر زبان فارسی در مجموع حدود ۶٩ زبان و گویش رواج دارد و بزرگ‌ترین گروه‌های زبانی ایران را فارسی، آذربایجانی، کُردی، ترکمنی، گیلکی،مازندرانی، تالشی، لری، عربی، بلوچی، لکی و تاتی تشکیل می‌دهند.
منبع : بخش فرهنگ و هنر سایت بیتوته

#مهدی_زینی

http://telegram.me/farhangelakI

‍ ‍ ‍ «ابیات فولکلور آیینه ی تاریخ قوم لک»
به مناسبت یازدهم اسفند سالگرد وفات کریم خان لک
«چل گو چل نیم گو چل کریم خونی نخره ریز کردیی تا ژیر زونی»
فولکلورها راههایی است برای نشان دادن سرزمینهای آباد و پر برکت .ما را به سرابهای پر آب و بی رقیب فرهنگ و تاریخ مردمان یک قوم می رسانند.شعرای هر قومی ممکن است که دارای اطلاعات وافر باشند و از فرهنگها و زبان و ادبیات اقوام دیگر استفاده کنند ولیکن ابتدا از آبشخور فرهنگ و داشته های خود ارتزاق می کنند .همان فرهنگی که از دامان مادر و هنگام شنیدن نوای خوش آهنگ لاوه لاوه با آن به خواب رفته اند و با اشعار زیبای ترانه های محلی بیدار شده اند.
هدف از این وجیزه این است که فولکلور بالا دارای بار معنایی تاریخی ویژه ای است .ابتدا این پرسش مطرح است ، چرا در مصرع اول بر نگفته است چهل پول رایج نادری یا قجری یا پهلوی یا صفوی و دیگر شاهان و سلاطین تاریخ ایران چه در عهد باستان و چه در عهد اسلامی .آیا پادشاهانی از کریم خان قدرتمند تر و جهانگیر تر نبوده اند .آیا فقط سکه های کریم خان با ارزش و قیمتی بوده اند .
در جواب باید گفت: بوده اند پادشاهان و سلاطین و امپراطوریهای پر قدرت و ثروتمند با ارزش پول بالا ، اما شاعران لک ابتدا به بزرگان و مشاهیر خود نظر داشته اند . این فولکلور می تواند یک جواب قاطع به کسانی باشد که کریم خان را از اقوام دیگر می دانند .
این سکه های کریم خانی آنقدر برای مردمان لک با ارزش و دارای جایگاه ویژه ای بوده است که زنان لک خود را به آن آراسته اند و در موردش شعر سروده اند.
ممکن است گفته شود در زمان معاصر از سکه های پهلوی استفاده می شده است .این حرف کاملا درست است اما باید گفت که ما اول ایرانی هستیم و در این زمان از سکه ی رایج کریم خان اثری باقی نمانده است و مردمان از همین پول رایج مملکت استفاده کرده اند.

#مهدی_زینی

http://telegram.me/farhangelakI

می‌بینمت...
در قاب پنج شنبه‌ها....
هر روز.....
هر روز....
و تکرار هر روز...
تکرار تکرار...
درد آور است
@Doroodfaraman
#می‌شمارم
هفت روز هفته را
به پنجشنبه که می‌رسم
فاتحه می‌شود نفسم
یادی از خفتگان بی‌شمار 


#مهدی_زینی
زیارت اهل قبور فراموش نشود

نیلیمو متل دا پیرلمو نصمه نیمه بمینی
نیلیم زون لکی عه ویرمونا بچو

کتاب سالفه لکی نویسنده: #مهدی_زینی

گوینده: #زهرا_کرم‌الهی #داپیره

#سالفه #داستان_لکی #زبان_لکی

مناظره‌ی چیلک و رسن

خواننده و نوازنده هنرمند ارزشمند قوم لک: بهروز بهادری

از اینگونه مناظره‌ها در فرهنگ لکی بسیار داریم
نمونه آن مناظره‌ی سگ و کله شیر که کتابش به زودی توسط این حقیر چاپ خواهد شد.
در واقع جزو ادبیات تطبیقی با مناظره‌ی باستانی ایران به نام درخت آسوریک است

#مهدی_زینی
@Doroodfaraman

‍ ثبت گلونی در فهرست آثار و میراث فر هنگی ایران زمین بر همه ی لکستانیها مبارک باد .
امیدوارم همیشه پرچم این فر هنگ غنی و گسترده در کنار دیگر اقوام ایرانی در اهتزاز باد
جا دارد از همه ی دست اند کاران این رویداد مهم قدر دانی شود دستتان درد نکند خسته نباشید.


پرچم قوم و تبار لک تونی ای گلونی
سر وه ن سرو و چنار لک تونی ای گلونی
دویره ئه جینت ، ده سه ل بی پشت و پیه لی
ریشه دارِ برقرار لک تونی ای گلونی

#مهدی_زینی

http://telegram.me/farhangelakI

#مهدی_زینی

@aksohonar

به بهانه‌ی جشن بزرگ #گلونی_لکی در دلفان

خدا را شاکریم که وارثان فرهنگی غنی و بی آلایش و پویا هستیم درود خدا بر مردمان فهیم و ارزشمند قوم لک جشن بزرگ گلونی در حالی در دلفان برگزار شد که همه تشنه‌ی نوشیدن قطراتی از باران عزتمندی قوممان بودیم. در میان همه‌ی جشنواره‌ها و همایش‌هایی که تا کنون شرکت داشته‌ام می‌توانم این جشن را سر آمد همه ذکر کنم. نظم و انضباط، حضور پر شور و بیش از حد مردم، ارائه‌ی هر سین در زمان معین و بی نقص، شور و شوق حاضرین، حضور نمایندگانی از #لک‌های سراسر کشور از همه مهمتر یکی شدن مدعوین با کل برنامه به طوریکه خود را در این جشن شریک و ممزوج می‌دانستند و همکاری و همراهی بی‌نظیرشان قابل ستایش بود.
برگزار کنندگان از جان و دل مایه گذاشته بودند و یک ماه تمام وقت خود را مصروف این رویداد شیرین و لذت بخش کرده بودند.
هر چند واژه‌ها و اصطلاحات برای تقدیر و تشکر از انجمن ادبی ترکه میر و مردم مهمان نواز دلفان ناقصند، اما جا دارد که از این انجمن فرهیخته و مردم دلفان بسیار سپاسگزاری کرد.

مینی نوینو و خدا قوت

#مهدی_زینی_اصلانی
@Doroodfaraman

‍ ‍ [Forwarded from شعر شقایق mahdi zeini aslani]
به مناسبت اول مهر و بازگشایی مدارس

«تقدیم به همه ی دانش آموزانی که سی سال افتخار بودن در کنارشان را داشته ام همیشه دوستتان دارم»
*****
روح و جسمت را
به ابرهای باران آوربسپار
ای نوباوه ی آریایی
چشمانت را به مهمانی
دانایی و معرفت بفرست
نگران آینده نباش
مهربان پدری معنوی
به جای تو نگرانی را
همچون مشق شبهای تو
خط می زند و
به جایش نور امید می نویسد
به دور شمع من
پروانه نباش سوختنت را
تاب و توان ندارم
گستره ی دنیای عشق باش
تا روشن و نور آگین شوی
دلم برای معصومیتهایت
برای آقا اجازه هایت ؟
آقا ما بگیم و آوای هماهنگ
بله های صادقانه ات
نگاههای پر از راز و
دوست داشتنهای پاکت
برای دروغهای بی مایه ی
آقا مهمان داشتیم و
برقها رفتند و
دل دردهایت
دلم برای پنهان کردن
کفشهای پاره و
شلوار ملمع و
پیرهن بی دگمه ات
پشت غرور و عزت نفس..
دلم برای گوش به زنگ آخر و
فریاد هورا و دویدنهایت
تنگ شده و
آسمانم پر از ابرسیاه است
بارانی در راه است
اما..........
می دانم اکنون
رشید مرد
شیر زن زیبا و استواری
به مام میهن می اندیشد
ابرهای آسمانم سفید می شوند و
گل و خنده
می رویانند بر لبان بی همنشین من
دوستتان دارم
تا ...
پایان من و خاطرات مدرسه

#مهدی_زینی

@qhazalemastaneh

‍ ‍ «در رثای سردار ملی یارمحمد خان زردلانی لک»
اساره برزی ، دیاری و نوم
زوی افول کردی ، نرسی و کوم

تنیا سواربی ، و ایرونه وه
چی آرش دس وه ، تیرکمونه وه

سردار ملی ، یار مشروطه
قلب دشمنل ، مهردیه پته

پرچم روشن ، مشروطه و دس
بوئر بی منت ، شیر هنارس

سیم سکندر ، سر جله ی خاصان
چیم لکستان ، سر حلقه ی راسان

یار مظلومل ، یار محمد خان
زاده ی بالاون ، فخر لکستان

وینی صولتت ، دیر نمای و دی
دوما کوچونت ، ساز چمر بی

ارا مردنت ، پلاس بپوشیم
پیاله و پیاله ، اج خم بنوشیم

ارینت باریم ، مور ار سر مور
بگریم ئی سر ، بیل و خاک گور

گیروده ی مکر دشمنانم رو
هویر تاوناک ، کرماشانم رو

#مهدی_زینی

‍ ‍ روژ زوئن دالکئی ار تموم مردمل دنیا بمارک بو ، ئللخصوص قوم لکستان.

لکی بوشیم و بنویسنیم و بیرا کیم.
****
لکم لک زاده ام بنچینه دیرم
دمی صادق دلی بی کینه دیرم

نژادم کی منش ایران نشینم
نشونی اج «لکا» دیرینه دیرم

روژ بیس یک فوریه و براور دوم مونگ ئید لکی و هُمیاری یونسکو و خاطر جهونگیری و وشیاین زوئنل وَ ئی سال 1999 روژ جهانی زوئن دالکه ای نومگیر بیه .
ارا ئی روژه دانشجوئل داکایی سال 1952هیستو زوئن بنگالی ثبت کن و بوئه زوئن دوم پاکستان چن نفر اجینو کوشیا.
یه مرسنی ارا رسین و هر هدفی باید ای گیون مایه بنی. شعار یونسکو ، رنگو رنگ بین زوئنل ارا دلوازی دایمیه .
ئی مملکت وژمو هم ئی اصل پونزه قانون اساسی و ئی حق زوئنل بومی و محلی اشاره بیه .
ئی اصله موشی:« ‌‌‌‌‎زبان‏ و خط رسمی‏ و مشترک‏ مردم‏ ایران‏ فارسی‏ است‏. اسناد و مکاتبات‏ و متون‏ رسمی‏ و کتب‏ درسی‏ باید با این‏ زبان‏ و خط باشد ولی‏ استفاده‏ از زبانهای‏ محلی‏ و قومی‏ در مطبوعات‏ و رسانه‏ های‏ گروهی‏ و تدریس‏ ادبیات‏ آنها در مدارس‏، در کنار زبان‏ فارسی‏ آزاد است‏ »
ئی روژه ار تموم لکسونیل بمارک بو.برال و خویئل بورن ارا سر بلنگی و آویاری زوئن لکی زمت بکیشیم .
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد.
مطابق برآورد یونسکو، از حدود ۶ هزار زبانی که در جهان شناخته شده است، بیش از سه هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبان‌ها هم‌اکنون نیز توسط گروه‌های بسیار کوچکی به کار برده می‌شوند و تقریبا هیچ‌کدام شانسی برای بقا ندارند. ۹۶ درصد از زبان‌ها تنها در بین ۴ درصد از جمعیت جهان رواج دارند.
درباره اصطلاح زبان مادری باید گفت این اصطلاح در کاربرد وسیع می‌تواند به چندین موقعیت گوناگون اشاره داشته باشد که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:
- زبان اول First language یا زبان مادری به اولین زبانی گفته می‌شود که کودک تکلم به آن را یاد می‌گیرد.
در ایران افزون بر زبان فارسی در مجموع حدود ۶٩ زبان و گویش رواج دارد و بزرگ‌ترین گروه‌های زبانی ایران را فارسی، آذربایجانی، کُردی، ترکمنی، گیلکی،مازندرانی، تالشی، لری، عربی، بلوچی، لکی و تاتی تشکیل می‌دهند.
منبع : بخش فرهنگ و هنر سایت بیتوته

#مهدی_زینی

http://telegram.me/farhangelakI

‍ ‍ ‍ «ابیات فولکلور آیینه ی تاریخ قوم لک»
به مناسبت یازدهم اسفند سالگرد وفات کریم خان لک
«چل گو چل نیم گو چل کریم خونی نخره ریز کردیی تا ژیر زونی»
فولکلورها راههایی است برای نشان دادن سرزمینهای آباد و پر برکت .ما را به سرابهای پر آب و بی رقیب فرهنگ و تاریخ مردمان یک قوم می رسانند.شعرای هر قومی ممکن است که دارای اطلاعات وافر باشند و از فرهنگها و زبان و ادبیات اقوام دیگر استفاده کنند ولیکن ابتدا از آبشخور فرهنگ و داشته های خود ارتزاق می کنند .همان فرهنگی که از دامان مادر و هنگام شنیدن نوای خوش آهنگ لاوه لاوه با آن به خواب رفته اند و با اشعار زیبای ترانه های محلی بیدار شده اند.
هدف از این وجیزه این است که فولکلور بالا دارای بار معنایی تاریخی ویژه ای است .ابتدا این پرسش مطرح است ، چرا در مصرع اول بر نگفته است چهل پول رایج نادری یا قجری یا پهلوی یا صفوی و دیگر شاهان و سلاطین تاریخ ایران چه در عهد باستان و چه در عهد اسلامی .آیا پادشاهانی از کریم خان قدرتمند تر و جهانگیر تر نبوده اند .آیا فقط سکه های کریم خان با ارزش و قیمتی بوده اند .
در جواب باید گفت: بوده اند پادشاهان و سلاطین و امپراطوریهای پر قدرت و ثروتمند با ارزش پول بالا ، اما شاعران لک ابتدا به بزرگان و مشاهیر خود نظر داشته اند . این فولکلور می تواند یک جواب قاطع به کسانی باشد که کریم خان را از اقوام دیگر می دانند .
این سکه های کریم خانی آنقدر برای مردمان لک با ارزش و دارای جایگاه ویژه ای بوده است که زنان لک خود را به آن آراسته اند و در موردش شعر سروده اند.
ممکن است گفته شود در زمان معاصر از سکه های پهلوی استفاده می شده است .این حرف کاملا درست است اما باید گفت که ما اول ایرانی هستیم و در این زمان از سکه ی رایج کریم خان اثری باقی نمانده است و مردمان از همین پول رایج مملکت استفاده کرده اند.

#مهدی_زینی

http://telegram.me/farhangelakI