گفت‌وشنود
5.07K subscribers
5.62K photos
1.63K videos
3 files
1.91K links
در صفحه‌ی «گفت‌وشنود» مطالبی مربوط‌به «رواداری، مدارا و هم‌زیستی بین اعضای جامعه با باورهای مختلف» منتشر می‌شود.
https://dialog.tavaana.org/
Instagram.com/dialogue1402
Twitter.com/dialogue1402
Facebook.com/1402dialogue
Download Telegram
Audio
🔹️خداناباوری و انسان‌گرایی در عمل

🔹️جلسه پنجم
مدرس وریا امیری
🎧فایل صوتی

اخلاق در جهان بدون خدا

در این جلسه نگاه مختصری به تعریف و جایگاه و اهمیت اخلاق در جهان بی‌خدا و زندگی خداناباوران انسان‌گرا خواهیم کرد. 

مشاهده درس‌گفتار در دیگر پلتفرم‌ها

یوتیوب

سایت

کست‌باکس

ساندکلاد

@Nonbelievers_iran
👍4
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
اخلاقی‌بودن و مذهبی‌بودن؛ نسبتی ناضروری

در بحث از نسبت اخلاق و مذهب، این پرسش مطرح می‌شود که آیا می‌توان اخلاق را بدون وابستگی به مذهب تعریف کرد؟

برخی از افراد دین‌دار بر این عقیده‌اند که ارزش‌های اخلاقی، ریشه در باورهای دینی دارند و بدون آن‌ها، نمی‌توان به اخلاق واقعی دست یافت.

اما این دیدگاه تبعات ناگواری دارد.

یکی از مسائلی که هنگام گره‌زدن اخلاق به مذهب پیش می‌آید، قضاوت نادرست درباره افراد غیرمذهبی است. اگر ما اخلاق را به مذهب مرتبط کنیم، به سادگی ممکن است افرادی که به هیچ دین یا مذهب خاصی پایبند نیستند، از دایره اخلاقی دور تلقی شوند. این می‌تواند عواقب اجتماعی جدی به همراه داشته باشد.

ضمن این‌که وجود مذاهب مختلف، خود یکی از دلایلی است که نمی‌تواند وابستگی دین به اخلاق را توجیه کند.

مطالعه بیشتر

https://dialog.tavaana.org/morality-religiosity/

#اخلاق #مذهب #دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍91
اپیکور، فیلسوف لذت‌گرای عقلانی یونان باستان، در نگاه خود به خدا کوشید یکی از عمیق‌ترین سرچشمه‌های اضطراب انسانی را از میان بردارد.

او وجود خدایان را انکار نمی‌کرد، اما آن‌ها را موجوداتی کامل، آرام و بی‌نیاز می‌دانست که هیچ دخالتی در جهان و زندگی انسان ندارند.

از نظر اپیکور، خدایی که خشم می‌گیرد، پاداش می‌دهد یا مجازات می‌کند، خدایی ناقص است؛ زیرا دخالت در امور جهان مستلزم رنج، نگرانی و دلبستگی است.

بنابراین ترس از خدایان و داوری پس از مرگ، زاییده‌ توهم انسانی است و نه واقعیت، و رهایی از این ترس شرط رسیدن به آرامش روانی است.

این نگاه در تقابل آشکار با فلسفه‌ رواقی قرار دارد.
رواقیون به خدایی فعال و درون‌ماندگار باور داشتند؛ خدایی که همان عقل کیهانی یا «لوگوس» است و سراسر جهان را به‌صورت عقلانی و هدفمند اداره می‌کند.

در اندیشه‌ رواقی، خدا از جهان جدا نیست، بلکه در ذات طبیعت و قانون آن حضور دارد و سرنوشت انسان نیز بخشی از همین نظم الهی است.

از این رو، انسان خردمند نه با فاصله گرفتن از خدا، بلکه با هماهنگ شدن با اراده و نظم او به آرامش می‌رسد.

در نگاه دینی، به‌ویژه در ادیان ابراهیمی، خدا شخصی، خالق، آگاه و ناظر است؛ خدایی که سخن می‌گوید، فرمان می‌دهد، داوری می‌کند و در تاریخ و زندگی فردی انسان دخالت دارد.

ایمان دینی معمولا با مفاهیمی چون مسئولیت اخلاقی، حسابرسی، پاداش و کیفر اخروی همراه است.

این تصویر از خدا دقیقا در نقطه‌ مقابل اندیشه‌ اپیکور قرار می‌گیرد، زیرا آنچه دین اغلب مایه‌ معنا و هدایت می‌داند، اپیکور یکی از اصلی‌ترین منابع ترس و ناآرامی انسان تلقی می‌کرد.

#اپیکور #خدا #رواقیون #دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍10
پدران بنیانگذار آمریکا به عنوان برجسته‌ترین شخصیت‌های تاریخی جهان به ویژه طی ۵۰۰ سال اخیر به حساب می‌آیند.

آنان با ایده‌های خلاقانه و دید آزادانه و جهان‌نگری خردمندانه توانستند کشوری همچون آمریکا را بنیان بگذارند که پس از گذشت چند سده همچنان بر همان اصولی می‌چرخد که پدران بنیانگذار برای نهادی‌کردن آن کوشیده بودند.

پدران بنیانگذار که خود از تنگ‌نظری‌های مذهبی در اروپای مسیحی عمیقا آزرده و اذیت بودند تلاش کردند علی‌رغم باورهای مذهبی و مسیحی خود، بنای یک کشور آزاد را بگذارند.

جدایی دین از دولت که امروز از آن این اندازه سخن می‌رود دستاورد بزرگانی چون توماس جفرسون در پایه‌گذاری اصول سیاست آمریکایی بود. او بود که منشور آزادی مذهبی را در ۲۵۰ سال پیش تهیه کرد. منشوری که تاکید می‌کند دولت حق دخالت در مذهب ملت را ندارد چه ایجابی چه سلبی. نکته جالب توجه این بود که این در حالی بود که خود جفرسون فردی باورمند بود. او هیچ تعارضی بین سکولاریسم سیاسی و باورمندی مذهبی نمی‌دید.

بنا به آنچه در روایت‌ها پیرامون این مسئله آمده است: [توماس جفرسون در جایگاه] سومین رئیس‌جمهور آمریکا در خودزندگینامه‌اش نوشته است که سند تاریخی "اساسنامه ویرجینیا برای آزادی مذاهب" را نوشته است تا از حق عبادت برای "یهودی‌ها و غیریهودی‌ها، مسیحی‌ها و محمدان، هندوها و کسانی که به هر مذهبی، کافرند" حفاظت کند».

منظور از «محمدان» در روایت بالا، مسلمان است. در آن زمان در آمریکا مسلمانان، محمدان نامیده می‌شدند.

جرج واشنگتن نیز از دیگر شخصیت‌های برجسته میان پدران بنیانگذار که اولین رییس‌جمهور آمریکا بود. او نیز باورمندی عمیق به جدایی دین از دولت داشت و از جمله به او منتسب است که گفته است جای مذهب در کلیساست نه در دولت.

این در حالی است که جورج واشنگتن نیز یک مسیحی باورمند بود. سفارت مجازی ایالات متحده در ایران درباره باورمندی مذهبی جرج واشنگتن در عین باور او به آزادی می‌نویسد: «جورج واشنگتن در تمام طول عمرش از اعضای فعال کلیسای انگلیکن بود اما عقاید دینی خودش را در عموم مطرح نمی کرد و به آزادی دین و عقیده باور داشت».

این تنها دو نمونه از پدران بنیانگذار و نقش آنان در بنیانگذاری کشور آزاد و مداراجویی چون ایالات متحده آمریکا بود. این چنین نگاه‌هایی بود که چنین وضعیت شکوهمندی را برای آمریکا رقم زده است.

#گفتگو_توانا #پدران_بنیانگذار #جرج_واشنگتن #توماس_جفرسون

@Dialogue1402
👍8🏆2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
شهره آغداشلو، هنرپیشه شهیر ایرانی، با انتشار ویدئویی در صفحه اینستاگرام خود، بار دیگر توجه افکار عمومی را به وضعیت فاطمه سپهری جلب کرده است؛ کنشگر متدین، منتقد صریح جمهوری اسلامی و علی خامنه‌ای، همسر شهید و پایبند به اسلام.

آغداشلو پرسشی روشن و بی‌پرده را مطرح می‌کند؛ پرسشی نه خطاب به کارگزاران حکومت دینی و نه وابستگان نظام، بلکه خطاب به مسلمانان واقعی در ایران.
او می‌پرسد: فاطمه سپهری که نماز و روزه‌اش ترک نمی‌شود، حجابش پابرجاست و به «اسلام واقعی» پایبند است، اکنون کجاست؟
چرا باید در زندان‌های مخوف جمهوری اسلامی باشد؟ چرا حکومتی که خود را اسلامی می‌نامد، از چنین زنی می‌ترسد؟

و پرسش مهم‌تر این است: شما که خود را مسلمان می‌دانید، چرا دادخواه او نیستید؟ چرا حتی یک نامه در دفاع از او ننوشتید؟

اگر ظلم به یک زن مومن و همسر شهید شما را به واکنش وادار نمی‌کند، پس مرز دینداری کجاست؟

این پرسش، پرسشی صرفا سیاسی نیست؛ پرسشی اخلاقی و دینی است.
اکنون باید صریح پرسید:
فاطمه سپهری کجاست؟

و مهم‌تر از آن:
شما متدین به اسلام هستید یا متدین به
جمهوری اسلامی؟

#فاطمه_سپهری #شهره_آغداشلو #دین_حکومتی #گفتگو_توانا
👏26👍4🤬1
دژی برای همبستگی و بقا

مسعود پدرام





با کمال اتحاد از وصل مهجوریم ما
همچو ساغر می به‌ لب داریم و مخموریم ما


سال‌هاست گفته‌ایم "وضع" از این بدتر نمی‌شود و در مراحل بعد دچار "وضعی" بدتر شده‌ایم. اما این بار با نگرانی به انتظار "وضعی" بدتر نشسته‌ایم؛ "وضعی" که بقای ایران را به مخاطره می‌اندازد.

مردم بیش از همیشه احساس بی‌پناهی می‌کنند. اما همچنان، آخرین نقطه‌ی اتکا و امید مردم، همبستگی خود مردم است. در همبستگی برخاسته از اراده‌ی جمعی قدرتی آفریده می‌شود که می‌تواند وقوع آن خطر عظیم را جلو گیرد. دستیابی به این قدرت تنها در یک قلمرو از زندگی جمعی مردم امکان‌پذیر است: قلمرو جامعه‌ی مدنی.

آدام فرگسن در ۱۷۶۷ میلادی، در "مقاله‌ای در باره‌ی تاریخ جامعه‌ی مدنی" قلمرو جامعه‌ی مدنی را میان فرد و دولت ترسیم می‌کند و توضیح می‌دهد که جامعه‌ی مدنی یک جامعه‌ی سیاسی آزاد و محملی برای پرورش و توسعه‌ی فضیلت مدنی و مشارکت شهروندان در پیشبرد امور عمومی است. پس از آن، هگل در "فلسفه‌ی حق‌" در توضیح نسبت جامعه‌ی مدنی با دموکراسی و حقوق انسان‌ها، ظهور اراده‌ی انسان‌ها و تجمیع این اراده‌ها و نحوه‌ی سازگاری آن با خیر عمومی را در جامعه‌ی مدنی آشکار می‌کند. اما گرامشی، جامعه‌ی مدنی را میدانی می‌داند برای به چالش کشیدن چیرگی فرهنگ و ایدئولوژی فراگیری که سلطه‌ی طبقه‌ی حاکم را موجه و بازتولید می‌کند. در سویی دیگر، هابرماس فضا و مفهومی را تحت عنوان سپهر عمومی در جامعه‌ی مدنی می‌یابد و گفتگوی مبتنی بر عقلانیت تفاهمی-انتقادی را تنها در این فضا، ممکن می‌بیند؛ گفت‌وگویی که آفریننده‌ی همبستگی، دموکراسی، افکار عمومی و جنبش اجتماعی است.

این نظریات که برگرفته از تجربیات جوامع مدرن است از ظرفیت بی‌کران و تحول‌آفرین جامعه‌ی مدنی حکایت می‌کند. با این حال، در ایران تصور رایج این است که ظرفیت جامعه‌ی مدنی محدود است به ایجاد سازمان‌هایی غیردولتی برای پیشبرد موضوعاتی چون نیکوکاری، حقوق صنفی و گروهی، کارآفرینی یا پیگیری اموری عمومی چون حفظ محیط زیست. به همین دلیل بسیاری از افرادی که کنشگر مدنی یا فعال سیاسی خوانده می‌شوند، در این نگاه اشتراک دارند که جامعه‌ی مدنی فضایی است برای پرداختن به امور اجتماعی.

یکی از پیامدهای این نگاه، تهی شدن جامعه‌ی مدنی از مفاهیم و کنش‌های مولد امر سیاسی (the political)، به معنای سیاست اصیل است. پیامد دیگر، تقویت تصور سنتی از سیاستی است که بر رقابت یا جدال میان احزاب برای تسخیر دولت تمرکز دارد. در حالی که به رخدادهایی که در جامعه‌ی مدنی فرهنگ مشارکت‌جو، مطالبه‌گر، و خشونت‌پرهیز را برمی‌سازد، کمتر توجه می‌شود؛ رخدادهایی چون گفت‌وگوی معطوف به مطالبات عمومی و جنبش اجتماعی در سپهر عمومی جنبش دانشجویی، تلاش پرمخاطره‌ی روزنامه‌نگاران متعهد در سپهر عمومی نشریات مستقل، مطالبه‌گری‌های برخی از سازمان‌های معلمان که نه فقط برای پیگیری حقوق صنفی خود، بلکه برای دفاع از حقوق دیگر مطالبه‌گران گام برمی‌دارند. چنین رخدادهایی و کنش‌ها و مفاهیم برآمده از آن است که در جامعه‌ی مدنی به سیاست اصیل، هستی و قدرت می‌بخشد.

آنان که به محدود کردن فعالیت جامعه‌ی در مدنی به امور اجتماعی باور دارند، به این حقیقت توجه ندارند که در میدان سیاست مبتنی بر رقابت و جدال بر سر قدرت، در بهترین صورت شاهد ائتلاف‌های کوتاه مدت و شکننده هستیم. در حالیکه تجمیع اراده‌ها به سوی یک همبستگی ملی، تنها در جامعه‌ی مدنی امکان‌پذیر است.

در حال حاضر که در سراشیبی افولی ویرانگر قرار گرفته‌ایم و بقای ایران برایمان مسئله شده است، ورود بخش‌های مختلف مردم، اعم از افراد، گروه‌ها و جماعات، به عرصه‌ی کنش‌گری در جامعه‌ی مدنی، به میزان وسعی که دارند، در فرایند پیشبرد همبستگی مردم مؤثر است. در این مسیر اگر فعالان جامعه‌ی سیاسی از طریق جامعه‌ی مدنی با سیاست اصیل پیوند برقرار نکنند، در به وجود آمدن همبستگی مبتنی بر اراده‌ی مردم امکان حضوری فعال نخواهند داشت. کنشگری فعالان سیاسی در جامعه‌ی مدنی، با قابلیت‌هایی که به لحاظ فکری و تشکیلاتی دارند، بی‌تردید تأثیری تعیین‌کننده در نیرومندسازی آن دارد. آنها با حضور جدی و استراتژیک در قلمرو جامعه‌ی مدنی هم ظرفیت‌های بیشتری از این قلمرو را فعال می‌کنند و هم بر قابلیت‌های وجودی‌شان افزوده می‌شود و در فرایند این پرکسیس، به قدرت حاصل از همبستگی امکان بیشتری برای نجات ایران می‌بخشند.

وجود یک جامعه‌ی مدنی نیرومند با کنشگرانی آگاه در ایران امروز، دژی است برای رویارویی با دشواری‌های عظیمی چون دفع توطئه‌های توسعه‌طلبان خارجی، مقاومت در برابر فساد و استبداد داخلی و مهمتر از همه چیز، تضمینی است برای بقای ایران.

#همبستگی #اپوزیسیون #مردم #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍4
🔴 ‏بودجه اعلامی برخی از نهادهای مذهبی

🔸 مرکز خدمات حوزه های علمیه:
۱۶.۴۲ هزار میلیارد تومان

🔸شورای عالی حوزه های علمیه:
۷.۴۵ هزار میلیارد تومان

🔸 سازمان تبلیغات اسلامی:
۶.۷۷ هزار میلیارد تومان

🔸 شورای عالی انقلاب فرهنگی:
۱.۲۲ هزار میلیارد تومان

🔸 جامعة المصطفی العالمیه:
۱.۸۶ هزار میلیارد تومان

#بودجه #حکومت_دینی #دین_حکومتی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
🤬16😡3❤‍🔥1