گفت‌وشنود
5.07K subscribers
5.63K photos
1.63K videos
3 files
1.92K links
در صفحه‌ی «گفت‌وشنود» مطالبی مربوط‌به «رواداری، مدارا و هم‌زیستی بین اعضای جامعه با باورهای مختلف» منتشر می‌شود.
https://dialog.tavaana.org/
Instagram.com/dialogue1402
Twitter.com/dialogue1402
Facebook.com/1402dialogue
Download Telegram
Forwarded from گفت‌وشنود
🔹 ایدئولوژی به‌مثابه ابزاری برای شستشوی مغزی!

پیام همراهان

کارل مارکس در تحلیل ساختارهای قدرت، ایدئولوژی را نه ابزار آگاهی، بلکه سازوکار آگاهی کاذب می‌دانست. از نظر او، طبقه‌ی حاکم با تحمیل ارزش‌ها و باورهای خود بر کل جامعه، این توهم را پدید می‌آورد که وضع موجود طبیعی، اخلاقی و غیرقابل تغییر است. این آگاهی کاذب، عاملی است که موجب می‌شود فرودستان، نه تنها علیه ستم سر برندارند، بلکه خود به بازتولید آن کمک کنند.

نظام‌های توتالیتر قرن بیستم، از جمله فاشیسم، استالینیسم و حکومت‌های دینی، بسیار خوب آموختند که سلطه‌ی پایدار، تنها با سرکوب فیزیکی ممکن نیست؛ بلکه مهندسی ذهن و تسخیر آگاهی مردم، کارآمدترین ابزار سلطه است. در این میان، جمهوری اسلامی ایران یکی از نمونه‌های برجسته بهره‌برداری سازمان‌یافته از ایدئولوژی در چارچوب دینی‌ـ‌سیاسی است.

بیایید ببینیم این بهره‌برداری چگونه و در چه سطوحی رخ می‌دهد:

۱. قدسی‌سازی قدرت سیاسی

در جمهوری اسلامی، نهاد ولایت فقیه به‌عنوان امتداد اراده‌ی الهی معرفی می‌شود. انتقاد از این ساختار، نه صرفاً مخالفت سیاسی، بلکه عدول از دین و اخلاق تلقی می‌شود. این مکانیسم، قدرت را فراتر از نقد قرار می‌دهد و با پیوند زدن میان مشروعیت الهی و اقتدار سیاسی، امکان هرگونه مقاومت مدنی را از درون سرکوب می‌کند.

۲. ساختن دشمن‌های دائمی و بازتولید ترس

از آغاز انقلاب تاکنون، گفتمان رسمی جمهوری اسلامی همواره بر دشمنانی چون «آمریکا»، «صهیونیسم»، «فتنه‌گران» و «جریان نفوذ» تأکید داشته است. این سازوکار، دو کارکرد اساسی دارد: نخست، انحراف توجه مردم از مسائل داخلی؛ دوم، بسیج روانی جامعه در اطراف قدرت. در چنین فضایی، حاکمیت خود را «سنگر مقاومت» در برابر تهدیدات معرفی می‌کند، و خواسته‌های اصلاح‌طلبانه، به‌سادگی در هیاهوی «دشمن» گم می‌شوند.

۳. استفاده از رسانه و آموزش برای تولید شبه آگاهی

رسانه‌های رسمی، نظام آموزشی، و تبلیغات دینی، به‌شکلی سیستماتیک در خدمت بازتولید گفتمان ایدئولوژیک قرار گرفته‌اند. کودکان از نخستین سال‌های تحصیل با مفاهیمی چون «شهادت»، «انتظار»، «استکبارستیزی» و «ولایت» مواجه می‌شوند. هدف، شکل دادن به ذهنیتی است که با نظم موجود نه‌تنها سازگار، بلکه همدل و وفادار باشد.

۴. معنابخشی ایدئولوژیک به فقر و سختی

نظام ایدئولوژیک جمهوری اسلامی، با بهره‌گیری از مفاهیم دینی مانند «زهد»، «صبر» و «جهاد»، تلاش می‌کند فقر و محرومیت را نه به‌عنوان پیامد سیاست‌های غلط، بلکه به‌عنوان امتحان الهی یا فضیلتی معنوی بازنمایی کند. در چنین دستگاهی، عدالت اجتماعی به تعویق می‌افتد و اعتراض به شرایط معیشتی، نوعی ناسپاسی تلقی می‌شود.

۵. وعده‌دادن رستگاری آینده برای توجیه رنج اکنون

یکی از مؤثرترین ابزارهای ایدئولوژیک نظام، ارجاع مداوم به ظهور منجی (امام زمان) و «عدالت موعود» است. این گفتمان، وضع ناعادلانه‌ی موجود را گذرا و مقدمه‌ای بر تحقق آرمان‌شهر دینی می‌نمایاند. نتیجه آن است که مردم، به جای اقدام برای تغییر، به انتظار و تسلیم سوق داده می‌شوند.

🔚 جمع‌بندی

جمهوری اسلامی از ایدئولوژی، نه صرفاً به عنوان مجموعه‌ای از باورهای دینی، بلکه به‌عنوان سازوکار حفظ قدرت بهره می‌گیرد. در این نظام، ایدئولوژی همچون پرده‌ای ضخیم، واقعیت‌های تلخ اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را می‌پوشاند، و مردم را به پذیرش داوطلبانه سلطه سوق می‌دهد. این همان چیزی است که مارکس، با صراحت تمام، آگاهی کاذب می‌نامید؛ آگاهی‌ای که نه آگاه می‌کند، بلکه در خدمت تداوم ناآگاهی است.

#ایدئولوژی #حکومت_فقهی #قدسی سازی #دیگری_ستیزی #گفتگو_توانا

@Dialigue1402
10👍2
Forwarded from گفت‌وشنود
ارباب کیخسرو شاهرخ
نماینده زرتشتیان ایران و پیشرو در اصلاحات اجتماعی قاجار

برای مطالعه متن کامل این شناسه به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/arbab_keykhosro_shahrokh/

#گفتگو #رواداری #دین #بهدین #زرتشتی #کیخسرو_شاهرخ
@dialogue1402
7👍2👏1💩1

🔷️استان کبک کانادا لایحه‌ای جدید با عنوان "Bill 9" معرفی کرده است که هدف آن محدود کردن «عبادات عمومی» و تشدید سیاست‌های سکولاریسم دولتی است.

این لایحه که در مرحله بررسی قرار دارد، بر ممنوعیت برگزاری نماز در فضاهای عمومی مانند خیابان‌ها و پارک‌ها، و همچنین ممنوعیت نمازخوانی در مؤسسات دولتی، کالج‌ها و دانشگاه‌ها، تأکید می‌کند.
بر اساس متن پیشنهادی، گروه‌هایی که نماز جماعت در اماکن عمومی برگزار کنند تا ۱۱۲۵ دلار جریمه خواهند شد، هرچند رویدادهای مذهبی کوتاه‌مدت با دریافت مجوز قبلی می‌توانند از این قانون مستثنا باشند.

این لایحه همچنین محدودیت‌هایی درباره ایجاد نمازخانه در دانشگاه‌ها و ارائه وعده‌های غذایی فقط حلال یا کُشر در مؤسسات عمومی پیش‌بینی می‌کند.

دولت کبک این اقدامات را بخشی از «تقویت سکولاریسم» می‌داند، درحالی‌که منتقدان نسبت به تأثیر نامتناسب آن بر مسلمانان و محدودیت آزادی‌های مذهبی هشدار می‌دهند.


🔷️زمینه شکل‌گیری چنین قوانینی را می‌توان در ترکیبی از عوامل اجتماعی، سیاسی و هویتی جست‌وجو کرد.

کبک تاریخی طولانی از تلاش برای فاصله‌گیری از سلطه گذشته کلیسای کاتولیک بر امور عمومی دارد و مفهوم «سکولاریسم سخت» در این استان بیشتر نوعی بازتعریف هویت جمعی و حفاظت از فرهنگ فرانسوی‌زبان تلقی می‌شود. اما این رویکرد هنگامی که با نگرانی‌های معاصر درباره مهاجرت، تنوع مذهبی و تغییرات جمعیتی ترکیب می‌شود، به سیاست‌هایی منجر می‌شود که ظاهرشان بی‌طرفانه ولی اثرشان نابرابر است. قانون‌گذاران می‌گویند هدفشان جلوگیری از استفاده سیاسی از فضای عمومی است.
این نوع قوانین بازتابی از تنش‌های عمیق میان ترس از دست رفتن هویت فرهنگی و نیاز به پذیرش واقعیت‌های جامعه چندفرهنگی امروز هستند.

#نماز #عبادت #کانادا #چند_فرهنگی #رواداری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
10👏9👍2🔥1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM

یک مناظره تصویری که کانال استودیو آزاد با حضور عبدالرحیم سلیمانی و حامد کاشانی در باب وقایع پس از پیامبر اسلام برگزار کرده، این روزها پربازدید شده است.

برخی کاربران تعبیر گذر روحانیت از صافی عقل و برخی هم این گفتگوها را تنها بروزرسانی دین عنوان کرده‌اند.

شما در این‌باره چطور فکر می‌کنید؟



#نقد_دین #عقل_گرایی #بروزرسانی_دین #گفتگو_توانا
@Dialogue1402
😁3🤔1
آخور یا آخِر؟ مسئله مرجعیت شیعه!

جدایی‌راه قم و نجف در نسبت دین و دولت

پیام همراهان

توصیه اخیر آیت‌الله علی سیستانی مبنی بر پرهیز مؤمنان از اقتدا به امامان جماعتی که از دولت حقوق می‌گیرند، بار دیگر تفاوت نگرش دو حوزه بزرگ شیعه، قم و نجف، را برجسته کرده است. سیستانی این توصیه را نه از باب طعن به عدالت روحانیان حقوق‌بگیر، بلکه برای مصون نگه‌داشتن جایگاه دینی از هرگونه دخالت دولت، امروز یا فردا، طرح می‌کند. این نگاه ادامه سنتی است که در نجف بر استقلال نهادی و مالی روحانیت تأکید می‌کند؛ سنتی که تجربه دخالت دولت‌ها در امور دینی را خطری دائمی برای مرجعیت می‌داند.

در مقابل، ساختار روحانیت در ایران به دلایل تاریخی، فقهی و سیاسی با دولت گره خورده است. از عصر صفویه تا امروز، بسیاری از علما در ایران رابطه‌ای نزدیک با حکومت داشته‌اند و با استقرار جمهوری اسلامی این پیوند نهادمندتر شده است. بودجه سالانه برای امامان جماعت و جمعه، سازمان‌های دینی وابسته به دولت، و نقش سیاسی مکرر خطبه‌ها بر این رابطه مهر تأیید می‌زند. البته نباید این واقعیت پیچیده را به یکسان‌سازی فروکاست: در قم نیز طیف‌هایی وجود دارند که از حکومت فاصله گرفته یا منتقد آن‌اند. اما ساختار کلی حوزه قم با دستگاه سیاسی جمهوری اسلامی پیوندی ناگسستنی پیدا کرده است.

در نجف نیز نمی‌توان از «پرهیز مطلق از سیاست» سخن گفت. سیستانی در مقاطع حساس عراق، از سقوط صدام تا مقابله با داعش و بحران‌های سیاسی اخیر، نقش‌آفرینی داشته است. بااین‌حال، نوع سیاست‌ورزی نجف محتاطانه، غیرنهادی و اخلاق‌محور است؛ سیاست‌ورزی‌ای که برای حفظ فاصله با قدرت طراحی شده، نه برای ادغام شدن در آن.

همین تفاوت در «نوع نسبت با سیاست» است که توصیه اخیر سیستانی را مهم می‌کند. او یادآور می‌شود که رابطه مالی با دولت دیر یا زود استقلال دینی را تهدید می‌کند، حال آن‌که در ایران این رابطه به بخشی از ساختار رسمی روحانیت تبدیل شده است.

در نهایت، مسئله نه یک دوگانه قطعی میان قم و نجف، بلکه پرسشی بنیادی درباره آینده مرجعیت شیعه است:
آیا دین می‌تواند در کنار دولت بایستد و همچنان مستقل بماند، یا استقلال دینی تنها با فاصله‌گذاری سنجیده از قدرت حفظ می‌شود؟

#دین_حکومتی #حکومت_دینی #مرجعیت_شیعه #نجف #قم #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍133
تداوم حبس و بلاتکلیفی حمیدرضا مروجی سبزواری پژوهشگر عرفان


حمیدرضا مروجی سبزواری، پژوهشگر در حوزه عرفان، نزدیک به ۹ ماه است که به صورت بلاتکلیف در زندان وکیل‌آباد مشهد در بازداشت به‌سر می‌برد.


نهمین ماه از بازداشت موقت آقای مروجی در زندان وکیل‌آباد مشهد در حالی می گذرد که او همچنان بلاتکلیف است. تا کنون هیچ حکمی در مورد او صادر نشده است.
یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این شهروند ضمن تایید این موضوع به هرانا گفت: آقای مروجی علیرغم شرایط نامناسب جسمی از دریافت داروهای خود در زندان محروم مانده است. وی با اتهاماتی همچون تشویش اذهان عمومی و افساد فی الارض، مواجه شده است.

آقای مروجی سبزواری مورخ ۲۲ اسفند ۱۴۰۳، توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی‌اش در سبزوار بازداشت شد.

پس از بازداشت وی، در تاریخ ۲۲ اردیبهشت سال جاری، زهره غزنوی، همسر آقای سبزواری و یکی از شاگردان آقای سبزواری به نام اعظم السادات عمادی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. این افراد نیز به زندان وکیل‌آباد مشهد منتقل شدند. با اینحال تا این زمان تنظیم این گزارش از آخرین وضعیت آنان، دلایل بازداشت و اتهامات مطروحه علیه آنها اطلاعی حاصل نشده است.

در مردادماه امسال، منزل حمیدرضا مروجی به دلیل مواردی مرتبط با پرونده‌اش توسط نهادهای امنیتی پلمب شد.

لازم به ذکر است که برخی از خبرگزاری‌های رسمی، اتهامات مطروحه علیه او را “تشویق مردم به فساد و فعالیت آموزشی و تبلیغی مغایر با شرع مقدس اسلام” عنوان کردند.

حمیدرضا مروجی سبزواری، پژوهشگر در حوزه عرفان بیش از دو هزار جلسه در شرح و تفسیر قرآن، مثنوی معنوی مولانا، منطق‌الطیر شیخ عطار، غزلیات حافظ و دیگر متون عرفانی برگزار کرده است.

#عرفان #آزادی_بیان_و_اندیشه #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
😡121

در جمهوری اسلامی ایران، حکومت مذهبی با ساختاری که بر پایه اصول شیعه استوار است، وجود خداناباوران را به طور رسمی نادیده می‌گیرد یا انکار می‌کند.

این انکار، خداناباوران را از بسیاری از حقوق اساسی خود محروم می‌کند و آن‌ها را در معرض تبعیض‌های گسترده اجتماعی، قانونی و اقتصادی قرار می‌دهد.

در نظام حقوقی ایران، به رسمیت نشناختن خداناباوری به معنای محرومیت از حقوق شهروندی است؛ از جمله حق آزادی بیان، آزادی اندیشه، و حتی حق داشتن زندگی بدون ترس از آزار و اذیت.

در جامعه‌ای که بر مبنای مذهب بنا شده، خداناباوران مجبورند باورهای خود را پنهان کنند تا از طرد اجتماعی، مشکلات کاری، و حتی تهدیدهای جانی در امان بمانند.

این وضعیت باعث ایجاد فضای اختناق‌آور و خودسانسوری می‌شود، جایی که افراد نمی‌توانند آزادانه عقاید خود را بیان کنند.

انکار وجود خداناباوران، نه تنها حقوق آنان را نقض می‌کند، بلکه موجب از بین رفتن تنوع فکری در جامعه می‌شود.
https://dialog.tavaana.org/say-listen-47/
#خداناباوران #ناباورمندان #حقوق_خداناباوران #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍7

🔹️با گذشت ۱۸ روز از بازداشت آزاده یقینی، شهروند بهائی ساکن گنبدکاووس، همچنان هیچ توضیح شفافی درباره علت بازداشت یا وضعیت حقوقی او ارائه نشده است. براساس گفته‌های یکی از نزدیکان خانواده، هنگام بازداشت برای او قرار بازداشت ۱۰ روزه صادر شده بود، اما این قرار بدون ارائه توضیح مشخص تمدید شده و وی همچنان از حق آزادی موقت محروم مانده است.

🔹️به‌گفته یک منبع آگاه، خانواده طی این مدت بارها برای اطلاع از محل نگه‌داری و شرایط او به نهادهای مختلف مراجعه کرده‌اند، اما تاکنون هیچ پاسخی درباره وضعیت بازداشت، دلایل اتهامی یا روند ادامه رسیدگی دریافت نکرده‌اند. این بلاتکلیفی، نگرانی اعضای خانواده و فعالان حقوق بشر را افزایش داده است.

🔹️بازداشت شهروندان بهائی و تمدید قرارهای اولیه بدون ارائه اسناد و دلایل روشن، از موارد پرتکرار در پرونده‌های مرتبط با این جامعه مذهبی در ایران است. گزارش‌های پیشین نیز نشان می‌دهد که نبود شفافیت قضایی، محدودیت دسترسی به وکیل، و عدم ارائه اطلاعات درباره محل نگه‌داری، از مهم‌ترین چالش‌هایی است که این شهروندان با آن مواجه هستند. تداوم چنین روندهایی، بار دیگر مسئله رعایت حقوق اقلیت‌های مذهبی و سازوکارهای قانونی برخورد با این گروه‌ها را یادآوری می‌کند.

❓️آیا می‌توان در شرایطی که اعضای یک اقلیت مذهبی با بازداشت‌های مبهم و محدودیت‌های گسترده مواجه می‌شوند، از تحقق واقعی «آزادی دین و عقیده» سخن گفت؟

🔹️آزادی دین زمانی معنا دارد که افراد بتوانند بدون ترس از فشار امنیتی یا تبعیض قضایی، باور خود را ابراز و زندگی خود را بر اساس آن تنظیم کنند. هنگامی که بازداشت‌ها بدون شفافیت و فراتر از چارچوب قانونی صورت می‌گیرد، نه‌تنها آزادی دین تضعیف می‌شود، بلکه اعتماد عمومی به عدالت و قانون نیز آسیب جدی می‌بیند.

#داستان_ما_یکیست #بهاییان_ایران #آزادی_باور #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
😡9👍1🙏1
⁨ ‌
نامه ۱۵۵ نماینده مجلس به محسنی اژه‌ای: قانون عفاف و حجاب باید ابلاغ و اجرایی شود

۱۵۵ نماینده مجلس طی نامه‌ای خطاب به محسنی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه، نوشتند: «سران نظام باید اهمیت ضرورت اعمال اراده حکمرانی نظام را در ابلاغ قانون ترویج فرهنگ عفاف و حجاب به عنوان ضرورتی انکارناپذیر بدانند و هر چه سریع‌تر نسبت به ابلاغ قانون و اجرای آن به جمع‌بندی برسند.»

این نمایندگان در نامه خود اعلام کردند: «کوتاهی برخی مدیران دستگاه‌های اجرایی در اجرای قانون و همچنین دستگاه قضایی در اعمال قوانین و مقررات موجود با یک ترک فعل بزرگ همراه شده است و این امر به دلیل بی‌انگیزه بودن برخی از مدیران و قضات، موجب رشد روزافزون بی‌عفتی و طراحی دشمنان انقلاب اسلامی جهت راه‌اندازی یک جنبش برهنگی در سطح اجتماعی شده است.»

#حجاب_اجبارى #پوشش_اختیاری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
🤮13💩5🤡1🌭1🤣1


محمد مختاری، شاعر، نویسنده و منتقد ایرانی، از چهره‌های برجسته‌ ادبیات معاصر ایران بود که به دلیل اندیشه‌های پیشرو و نقدهای اجتماعی‌اش شناخته می‌شود.

او با نگاهی ژرف به مسائل فرهنگی و اجتماعی، آثار متعددی در زمینه شعر، نقد و پژوهش ادبی خلق کرد.

یکی از آثار ارزشمند او، کتاب تمرین مدارا، تأملی جدی بر ضرورت مدارا در جامعه انسانی است.

مختاری در این کتاب، مدارا را نه به‌عنوان یک فضیلت فردی بلکه به‌عنوان اصلی اساسی برای زیست جمعی و برقراری عدالت و همزیستی مسالمت‌آمیز بررسی می‌کند.

جامعه ایرانی، با تاریخ پرفرازونشیب خود و تنوع فرهنگی و اجتماعی‌اش، بیش از هر زمان دیگری به تمرین مدارا نیاز دارد.

این کتاب می‌تواند راهنمایی ارزشمند برای درک بهتر یکدیگر و تقویت فرهنگ گفت‌وگو و همزیستی باشد.

محمد مختاري در غروب ١٢ آذر ٧٧ براي خريد از منزل خارج شد و ديگر بازنگشت.

تيمي از اعضاي وزارت اطلاعات او را ربودند و به قتل رساندند. قتل او، بخشي از ترورهاي موسوم به «قتل‌هاي زنجيره‌اي» در راستاي حذف روشنفكران و منتقدين بود.

#محمد_مختاری #مدارا #تمرین_مدارا #قتل_های_زنجیره_ای
#گفتگو_توانا
@Dialogue1402
8🖕8👍2😢2

«محمد مختاری»، روشنفکر و منتقد ایرانی، که خود قربانی عدم مدارای حکومت در برابر دگراندیشان شد و در قتل‌های زنجیره‌ای به قتل رسید، مشکل عدم مدارای حکومتی را تنها خلاصه در خود حکومت نمی‌بیند. به گفته او مشکل تنها اداره و سیاست سانسور نیست.

او عدم مدارای حکومت ایران را بخشی از یک فرهنگ غیرروادار می‌داند و آن را «فرهنگ حذف» می‌نامد که به زعم او یک میراث تاریخی است.

مختاری در نوشته‌ای با عنوان «فرهنگ مدارا» درباره این فرهنگ در توضیح بیش‌تر می‌گوید: «در حقیقت “فرهنگ حذف” و “سیاست سانسور” دو مفهوم مکمل‌اند.
اما جامعه تنها به یمن موش‌دوانی‌های حرفه‌ای کارگزاران پنهان و آشکار حکومت‌ها، خواه از نوع اعتماد‌السلطنه و محرم‌علی‌خان، و خواه از نوع اداره‌ها و مشاغل رسمی نگارش، مجوز و ترخیص کتاب و مطبوعات، و دست‌چین خبر به سانسور مبتلا نمانده است.
بلکه سانسور و حذف را چون معضلی نهادی و دیرینه در فرهنگ خود تداوم بخشیده است. در حقیقت آن کارگزاران و این اداره‌ها، مولود ناقص‌الخلقه همین گرایش و روش و ساخت ویژه دیرینه‌اند که منع و حذف ذهنی و فیزیکی در برخورد با هر پدیده مخالف را یک امر طبیعی و حتی بدیهی می‌انگاشته است.»

پیشتر در وبسایت توانا در مطلبی با عنوان مدارا؛ عنصری کمیاب اما ضروری برای همزیستی مسالمت‌آمیز به این موضوع پرداخته ایم ، در این لینک بخوانید:
https://tavaana.org/modara/

#رواداری #نارواداری #مدارا #گفتگو_توانا
@Dialogue1402
🖕9👍52