*اطلاع‌رسانی ویژه‌برنامه‌ی فوری
#بگو_بشنو ۵۶
*موضوع: تجاوز سیاسی برای سرکوب معترضان؛ نیکا شاکرمی، یک نمونه

*با حضور: شمای صاحب‌نظر
گرداننده: ماهمنیر رحیمی

*زمان: چهارشنبه، اول می ۲۰۲۴
۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۲۱ (به وقت ایران)
*محل: کلاب‌هاوس #توانا

*محورها:
-تحلیل، تجربه و مشاهدات شما (از پرونده‌‌‌ی نیکا، و سرکوب‌های دیگر) چیست؟

-تجاوز و تعرض‌ جنسی (از زندان‌های دهه‌ی ۶۰، بازداشتگاه‌کهریزیک، تا جنبش #زن_زندگی_آزادی)، یعنی؟

-چرا بلافاصله، باز سراغ روزنامه‌نگاران (به جرم «اطلاع‌رسانی») رفتند؟

-برای مراعات حقوق مردم، کارنامه‌ی رژیم‌های سیاسی سکولار کارآمدتر و عادلانه‌تر بوده یا حکومت‌های دینی (مثل جمهوری اسلامی و طالبان)؟

-اگر قدرت‌طلبی ِ انحصارگرایانه و فرقه‌پرستی نیست، پس چرا نظام‌های مذهبی، با افراد یا کشورهای سکولار در ستیزند؟

*نظرات خود را می‌توانید به آموزشکده‌ی جامعه‌ی مدنی #توانا بفرستید.
T.me/Tavaana_Admin
tavaana.org

#گفتگو_توانا

در لزوم تصویر و تمرین آزادی

برای ما ایرانیان که بیش از ۴ دهه است ذیل یک حکومت تمامیت‌خواه مذهبی زندگی می‌کنیم که یک روایت خاص از یک مذهب خاص را بر همه ابعاد زندگی ایرانیان تحمیل کرده است، تصویرسازی از آزادی و تمرین آن ضرورت دارد.

با خود تصویر کنیم که ایران می‌تواند یک رییس‌جمهور یا نخست‌وزیر بهایی داشته باشد، با خود تصویر کنیم که وزیر آموزش و پرورش می‌تواند یهودی باشد، با خود تصویر کنیم که وزیر فرهنگ می‌تواند اهل سنت باشد، با خود تصویر کنیم که وزیر کشور می‌تواند بی‌دین و ناباورمند باشد.

این البته به این معنی نیست که پست‌ها بایستی بر اساس نوع باور افراد تقسیم شوند که خود نمودی دیگر از بی‌کفایتی و نقض شایسته‌سالاری است بلکه به معنای این است نوع باور افراد در کسب پست و قرار گرفتن در یک جایگاه خاص دخیل نیست.

تیموتی گارتون در کتاب «انقلاب لهستان: همبستگی» نوشته بود: «مخالفین در لهستان طوری
عمل کردند که "انگار" در یک کشور آزاد زندگی می‌کنند". به محض اینکه این کنش سیاسی آغاز شد، اتفاق غیرقابل انتظاری روی داد. کلمه "انگار" هم از ذهن آن‌ها حذف شد و واقعا به دفاع از کارگران برخاستند و در بسیاری اوقات، توام با موفقیت هم بود».

بند بالا برگرفته از کتاب «نامه‌های از زندان» است که درباره یک کنشگر لهستانی است. همانگونه که نویسنده تاکید می‌کند، مخالفین آزادیخواه لهستانی حتی زمانی که آزاد نبودند، طوری عمل می‌کردند که «انگار» در یک کشور آزاد زندگی می‌کند. این از آن رو اهمیت داشت که هم در آنان عنصر شجاعت را تقویت می‌کرد و هم آنان را برای فردای یک آزادی واقعی آماده می‌ساخت.

این می‌تواند شامل ما ایرانیان هم باشد؛ ما ایرانیانی که اکنون در ذیل یک حکومت تمامیت‌خواه زندگی می‌کنیم اما در عین‌حال خواستار یک حکومت مردم‌سالار و دموکراتیک هستیم.

نظر شما چیست؟

- کتاب «نامه‌های از زندان» توسط آموزشکده توانا به فارسی ترجمه شده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، از تلگرام توانا پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://t.me/Tavaana/1142

#گفتگو_توانا #حقوق_شهروندی #مدارای_مذهبی #حقوق_خداناباوران

@Dialogue1402

عظیمی، دبیرکل جبهه حامیان انقلاب اسلامی:

نماز تمام افرادی که پشت سر آقای صدیقی نماز خواندند، باطل است. وی درباره نگاه اولیه خود به کاظم صدیقی و شرکت در مراسمهای وی می گوید: ما گریه کردیم؛ ایشان گریه کرد و ما هم گریه کردیم خلاصه خیلی معنویت داشت، اما از هشت سال پیش ماجرای املاک ایشان در لواسان به طور موثق شنیدیم؛ نگاهمان عوض شد.

- به نظر شما سایر روحانیان حکومتی تفاوت خاصی با صدیقی دارند؟ حتی شخص خامنه ای که این همه جنایت کرده و به مردم و کشور لطمه واردکرده، چکونه نماز پشت سرش باطل نیست؟ آیا تاریخ مصرف صدیقی تمام شده و می خواهند با انتقاد از او خود را ضدفساد نشان دهند؟

#کاظم_صدیقی #روحانیت_شیعه #جمهوری_اسلامی

@Dialogue1402

‏توپ مرواری
‏معرفی کتاب

‏ترس و احساس تنهایی یک «دیگری»، یک «در وطنِ خود غریب»، طبیعتا به احساس نفرت و کینه‌توزی هم می‌رسد. هدایت وقتی خبردار شد که عده‌ای از ایرانیان نامدار پاریس را به اتهام قاچاق گرفته‌اند، به رفیقش می‌نویسد: «در این پیشامد، من کاملا بی‌طرفم اما هرچه ملت شیعه گندش را بیش‌تر بالا بیاورد، بهتر است. اقلا بگذارید ما را آن طوری که هستیم بشناسند. در مملکتی که آدم مثل یهودی سرگردان زندگی می‌کند، به چه چیزش ممکن است علاقه‌مند باشد!؟»

‏درست در همین ایام است که فکر نوشتن توپ مرواری به ذهنش می‌رسد.

‏این داستان بلند یا شاید بهتر باشد بگوییم این هجویه‌ی تند و تیز، هیچ خط قرمزی را در حمله به اسلام و مسلمین و حتی ریشخند کردن آیات قرآن، در نظر نمی‌گیرد. این اثری نیست که مانند کتاب شیعی‌گری زنده‌‌یاد احمد کسروی، پروای نکته‌سنجی‌های تاریخی و ملاحظات روش‌شناختی را در انتقاد از شیعه داشته باشد. هدایت نه تنها به تعبیر خودش «مسلمان‌بازی» و خرافه‌گرایی ایرانیان را اینجا با بی‌رحمی تمام به سخره می‌گیرد، بلکه هیچ احترامی هم برای هیچ شاهی و حاکمی در دیروز و امروز کشور ملاحظه نمی‌کند.

‏از نامه‌های او به شهیدنورایی می‌توان حدس زد که فکر نوشتن این اثر به منزله‌ی نوعی انتقام‌جویی یا ابراز تنفر، اول‌بار در بهمن‌ماه ۱۳۲۵ به ذهنش رسیده است. او خطاب به شهیدنورایی می‌نویسد: «اگر حوصله داشتم و رغبت می‌کردم که مزخرفی بنویسم آن وقت بهشان حالی می‌کردم و نسلشان را حسابی به گه می‌کشیدم.»

‏توپ مرواری، یک توپ قدیمی بزرگ و سنگین در میدان ارگ قدیم تهران بود. ظاهرا به مرور داستان‌های خرافی در موردش ساخته می‌شود و مردم برای گرفتن حاجت به این توپ متوسل می‌شوند. توپ مرواری احتمالا به این دلیل توپ مرواری نامیده شده، که…

‏برای خواندن متن کامل این یادداشت به صفحه‌ی گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/book-3-toop-morvari/

‏در اپیزود بیست و یکم از دیگری‌نامه، با نام «آن دیگری لامذهب: صادق هدایت» به بررسی حضور هدایت در جامعه‌ی ایران در آخرین سالهای عمرش (دهه‌ی بیست)‌ خواهیم پرداخت. این اپیزود اواخر اسفند منتشر خواهد شد.

‏ ⁧ #صادق_هدایت⁩ ⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #لامذهب⁩ ⁧ #خداناباوری⁩ ⁧ #رواداری⁩ ⁧ #گفتگو⁩

‏ ⁦ @Dialogue1402⁩

مولوی یحیا عنابی روحانی طرفدار طالبان:

آدم کشتن صفت یک مسلمان است
این روحانی تندرو می افزاید: مسلمانی که توان آدم کشتن ندارد، از او کاری ساخته نیست!

- متاسفانه اغلب کسانی که از «اسلام رحمانی» دفاع می کنند، در برابر چنین برداشتهایی از اسلام هم سکوت می کنند و این در حالی است که وظیفه آنها به عنوان باورمندان به این دین، به حاشیه بردن این افراطی هاست. اگر چه معدود روحانیان مسلمانی هم هستند که با طالبان و ولایت فقیه و دیگر تندروهای مسلمان مخالفند اما متاسفانه اکثریت معمم های سنی و شیعه ترجیح داده اند در این باره سکوت کنند.

نظر شما چیست و دلیل این اوضاع را چه می دانید؟

#گفتگو_توانا #حکومت_دینی #روحانیت_شیعه

@Dialogue1402

تابلوی نمایش «محل جلوس خامنه ای» در کوه

قدمهایی که دیکتاتورها در مسیر «خدا شدن» بر می دارند

این تصویر چند سال پیش منتشرشد و واکنشهایی را هم برانگیخت. گاهی هم شاهد بوده ایم که مثلا شخص خامنه ای در یک سخنرانی عمومی از تمجیدهای زیاد درباره خودش انتقاد می کرد. اما اگر روند قدیس سازی از خامنه ای را پی بگیریم، متوجه این نکته خواهیم شد که او خود نیز بسیار شیفته اینگونه مبالغه هاست و در سالهای دور گاهی برای دورکردن اتهام خودشیفتگی، جملاتی می گفت اما در سالهای اخیر کاملا سکوت کرده و خود نیز به این مسئله کمک می کند. او حتی در یک سخنرانی ادعا کرد خدا از زبان او سخن می گوید!

وقتی یک شخص در راس یک سیستم غیردمکراتیک و غیرپاسخگو قرارگیرد، شاهد چنین فرایندی خواهیم بود. تبدیل فردی بیسواد و دارای مشکلات شخصیتی به یک قدیس! به همین دلیل در چنین کشوری از تصمیمات خسارت بار نمی توان ممانعت کرد و حتی چنین تصمیماتی با تشویق و تایید سایرین مواجه می شود و روند ویرانی کشور شتاب می گیرد.

#گفتگو_توانا #ولایت_فقیه #روحانیت_شیعه #حکومت_دینی

@Dialoge1402

حقه دیگری برای خالی کردن جیب مردم؟

صدا و سیما در قالب گزارشی عنوان می‌کند؛ در قرآن آمده مردم نباید طلا و دلار در خانه نگه‌دارند، باید انفاق کنند!
گزارش می‌افزاید، این افراد دارند به مردم و جامعه و اقتصاد ضربه میزنند!

در سالهای اخیر حکومت تلاش فراوانی کرده تا سرمایه‌های مختلف مردم را که در اثر بی‌ارزش‌شدن پول ملی به شکل طلا یا دلار ذخیره می‌کنند، از چنگال آنها درآورد!

#حکومت_دینی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

تا الان دیده‌اید کشیش مسیحی با خاخام یهودی با این هیبت در خیابان ظاهر شود؟

این سوال را این کاربر توییتر از مخاطبان پرسیده‌ است.

آیا مراجع تقلید که مدرسان اصلی حوزه هستند نمی‌خواهند در این مسائل ورود کنند و از این طلبه‌ها و نیز جمهوری اسلامی بخواهند که دستکم حرمت دین را نگاه دارند و افرادی که مدعی تبلیغ دین هستند را به میان مردم برای سرکوب مردم نفرستند؟

نظر شما چیست؟

#گفتگو_توانا #روحانیت_شیعه #حوزه_قم #طلبه_حوزه

@Dialogue1402

زنان تحت حاکمیت دینی برای به‌دست‌آوردن حقوق اولیه خود هزینه‌های سنگینی پرداخته‌اند

خانم صدیقه وسمقی در دهم فروردین از زندان اوین پیامی خطاب به «حضور محترم اسلام‌شناسان، اندیشمندان، حقوق‌دانان، آزادی‌خواهان و افکار عمومی» صادر کرده بود که بخشی از ترجمه انگلیسی آن را در اینجا خواهید خواند:

Sedigheh Vasmaghi: Under religious rule, women have made significant sacrifices in their quest for fundamental rights.

To Islamic studies scholars, intellectuals, jurists, freedom seekers, and the general public, with respect,

Freedom, human rights, and individual self-determination belong to women as much as they are the rights of men and should be accordingly recognized. Under this religious government, women have paid a significant toll for their basic rights. Women in Iran not only suffer from discriminatory laws and many restrictions, but they are also systematically harassed mentally and physically. The Islamic Republic is attempting to impose its discriminatory rules and policies of clothing on them, using all available coercive measures.

In many public spaces, including the Faculty of Theology at Tehran University, where I have been studying and teaching for about 12 years, women face numerous painful and infuriating discriminations. They are compelled to adhere to the strict policies of the Islamic Republic, covering their bodies from head to toe and even wearing chadors. As an expert in Islamic jurisprudence and science, and as a woman deeply affected by the existing policies and laws against women, I have raised this issue with authorities. Their response has consistently been that it is a rule that cannot be disobeyed. I oppose these rules and procedures unilaterally and arbitrarily imposed by men against women.

متن کامل فارسی و ترجمه کامل انگلیسی پیام خانم صدیقه وسمقی را در وبسایت گفت‌وشنود بخوانید:
https://dialog.tavaana.org/sedigheh-vasmaghi-letter/

#صدیقه_وسمقی #گفتگو_توانا ‌

@Dialogue1402

جوادی آملی: مشکل اساسی بشر خودفراموشی و جاهلیت است

پیام همراهان: مشکل اساسی بشر استبداد و ارتجاع است

جوادی آملی مشکل اساسی جامعه غربی را «خودفراموشی» و «جاهلیت» دانست و گفت: «مشکل اساسی بشر خود فراموشی است. اصلاً خودش را گم کرده است چون از مبدأ خودش غفلت کرده، آینده خودش را در نظر ندارد و گرفتار جاهلیت شده است، این جاهلیت هم باعث بیراهه رفتن خود آدم است هم باعث بستن راه دیگران».

یکی از همراهان با ارسال این خبر و سخنرانی از آقای جوادی آملی که از مدرسان حوزه قم هستند برای ما نوشت: «بر خلاف آقای جوادی آملی من عمیقا بر این باورم مشکل اساسی بشر استبداد و ارتجاع است که بیشتر هم در جوامعی چون جامعه ما دیده می‌شود نه جوامع غربی که اگر بر خلاف این بود خود این آقایان و خانواده‌هایشان وقتی می‌خواهند مهاجرت کنند به کشورهای اسلامی می‌رفتند نه کشورهای غربی. ارتجاع است که دو جوان را به صرف توهین به پیامبر اسلام مستحق اعدام می‌داند و استبداد است که این حکم را پیاده می‌کند و کسی هم نمی‌تواند اعتراض کند».

#گفتگو_توانا #روحانیت_شیعه #حوزه_قم #جوادی_آملی

@Dialogue1402

فتوای روحانیون علیه پپسی کولا در سال ۱۳۴۱

پپسی کولا از شراب نجس‌تر است.
هر کس بخورد، رفته به جنگ سیدالشهدا

شانزدهم خرداد ۱۳۴۱ طی استفتائی از مراجع تقلید شیعه، خرید و فروش و مصرف نوشیدنی‌های یک شرکت تولید نوشابه و به‌طور مشخص نوشابه پپسی‌کولا، حرام اعلام شد. مطابق این حکم «از آنجا که جمیع سرمایه و امتیازات آن شرکت متعلق به بهاییان است و این شرکت بزرگ‌ترین وسیله تبلیغ و ترویج بهائیان بوده است، باید از خرید و فروش و نوشیدن تولیدات آن اجتناب کرد»!

- نفرت‌پراکنی روحانیان بلندپایه علیه پیروان سایر مذاهب و ادیان، عمری طولانی دارد و در حال حاضر هم زیر نظر دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی به همین رویه ادامه می‌دهند.

#گفتگو_توانا #بهاییان #روحانیت_شیعه #پپسی_کولا

@Dialogue1402

زیگموند فروید
فیلسوف و روان‌پزشک

ظاهراً چشم‌پوشی از ارضای تمایلات پرخاشگرانه برای انسان آسان نیست. انسان‌‌ها بدون تعرض به یکدیگر خشنود نیستند!

مزیت یک جمع نسبتاً کوچک فرهنگی که با دشمنی نسبت به کسانی که خارج از این جمع هستند، امکان بروز این انگیزه‌ی تعرض را می‌دهد، نباید دست‌کم گرفته شود. همیشه می‌توان عده‌ی کثیری را با عشق به هم پیوند داد؛ به شرط آنکه کسانی باقی بمانند که بتوان آنان را مورد پرخاشگری قرار داد.

من زمانی به این پدیده پرداخته بودم که درست جوامعی که همسایه و از دیگر بابت‌ها به یکدیگر نزدیک‌ترند، با هم می‌ستیزند و یکدیگر را مسخره می‌کنند! مثلاً اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها، شمالی‌ها و جنوبی‌ها در آلمان، انگلیسی‌ها و اسکاتلندی‌ها… اسم آن را گذاشته بودم «خودشیفتگی تفاوت‌های کوچک» که البته توضیح زیادی در مورد این پدیده نمی‌دهد. اما ارضای سهل و نسبتاً بی‌خطر میل به پرخاشگری را در آن مشاهده می‌کنیم که اتحاد اعضای جمع را آسان‌تر می‌کند.

خلق یهود که در همه‌جا پراکنده است، توانسته است که از این راه خدمتی قابل تقدیر به جوامع میزبان خود کند. جای تأسف است که همه‌ی کشتارهای یهودیان در قرون وسطی، به منظور صلح‌آمیزتر و امن‌تر کردن آن دوران برای هم‌عصران مسیحی خلق یهود، کافی نبود. پس از آنکه پولوس حواری، عشق میان همه‌ی انسان‌ها را اساس جامعه‌ی مسیحی خود قرار داد، عدم مسامحه مسیحیت نسبت به کسانی که خارج از این دایره بودند، نتیجه‌ای ناگزیر بود.»

- تمدن و ملالت‌ها آن، برگردان از محمد مبشری

در اپیزود اول از دیگری‌نامه با نام «آن دیگری بزرگ» با نقل جملاتی از فروید که از منظر جامعه‌شناختی درباره‌ی روندهای دیگری‌ساز و ارتباط آن با ساختار روان‌تنی انسان است، به این واقعیت تلخ پرداختیم که همبستگی درون‌گروهی تا حد زیادی تابع سیاست دشمن‌سازی در خارج از گروه است. فروید در بخش پیش‌گفته، حتی از «مزیت» جمعی صحبت می‌کند که با مشخص کردن یک دیگری دشمن، «امکان» تعرض را از پیش تعریف و آن را هدایت می‌کند! این متفکر که خود یهودی بود، از بابت اینکه میل انسان به تعرض و پرخاشگری را نمی‌توان برای همیشه از بین برد، ابراز تأسف می‌کند.

برای مطالعه متن و دسترسی به اپیزود اول دیگری‌نامه رجوع کنید به:

‌‏https://dialog.tavaana.org/podcast_others_1/

‎#دیگری_نامه #زیگموند_فروید #فروید #یهودی #یهودیان

‌‏@Dialogue1402

‏آیا دین و تفکر، ناسازگارند؟

‏از دنیل دنت، ویدئویی با زیرنویس فارسی دست به دست می‌شود با این مضمون که دین‌ورزی، مانع تفکر کردن است. دنت، درست ‌همان‌طور که شیوه‌ی رایج متفکران انگلیسی‌زبان است، خیلی ساده می‌گوید که یک فرد دیندار، نیازی به تفکر کردن ندارد! چون او قانع شده که پاسخ سوالات مهم و بنیادین چیست. او می‌داند چه چیز درست یا نادرست، چه چیز زیبا یا زشت، و چه چیز اخلاقاً نیک یا بد است.

‏سخنان این اندیشمند مشهور آمریکایی، برای ایرانیان یادآور مواضع زنده‌یاد آرامش دوستدار در کتاب «امتناع تفکر در فرهنگ دینی»ست. دوستدار در این کتاب به تفصیل بحث می‌کند که در یک فرهنگ مسلط دینی، حتی پرسش و پاسخ هم حالت نمایشی و از پیش طراحی‌شده دارد! او با استناد به مثنوی مولانا، به اصطلاح «مستفید اعجمی» می‌پردازد که به معنای تجاهل کردن به قصد آگاه کردن دیگران است! در دفتر چهارم مثنوی، مولانا حکایتی از موسی نقل می‌کند که مبتنی بر آن موسی از خداوند سوال می‌کند که چرا این همه را آفریدی، و چرا آفریده‌های خود را می‌کشی؟! مولانا می‌گوید موسی، خود را به ناآگاهی (اعجمی) می‌زند تا عوام را آگاه سازد. در حقیقت، در فرهنگ دینی، آن کس که از پاسخ‌های از پیش آمده اطلاع ندارد، گناهکار یا قاصر است! از آن بدتر کسی‌ست که پاسخ‌های از پیش آماده را نپذیرد و پاسخ‌های دیگری پیش آورد.

‏زنده‌یاد دوستدار می‌گوید در سراسر فرهنگی دینی ایرانیان، تنها جرقه‌هایی از تفکر تحصّلی (positive) می‌توان سراغ گرفت؛ در معنای تفکری که جستجوگری برای حقیقت را فدای شاعرانگی و ایدئولوژی تقدیس‌شده‌ی دینی نکند و به دنبال پاسخ‌های واقعی بگردد حتی اگر این پاسخ‌ها ناخوشایند یا تلخ باشد؛ یعنی آنچه از یک فیلسوف واقعی و از یک جستجوگر علم انتظار می‌رود. به اعتقاد دوستدار، آنچه به خیام نیشابوری نسبت داده شده و در قالب رباعی به طرح پرسش‌های بنیادین می‌پردازد و پاسخ‌های طراحی‌شده‌ی دینی را ریشخند می‌کند، از لحظات نادر ظهور تفکر تحصلی در میان ایرانیان است.

‏شما چه فکر می‌کنید؟ آیا دنت و دوستدار در این عقیده محق‌اند که دین‌دار بودن، بدیل یا جایگزین جستجوگری صادقانه‌ی حقیقت است یا می‌توان امیدوارانه به برخی پاسخ‌ها دل بست بی‌آنکه تفکر بی‌پروا و بی‌تعهد، تعطیل شود؟
‏
‏دنیل دنت، فیلسوف آمریکایی متولد ۲۸ مارس ۱۹۴۲ در بوستون، ماساچوست، است. او یکی از تئوریسین‌های برجسته در فلسفه ذهن و زیست‌شناسی شناختی است و به خاطر نظریاتش در مورد آگاهی و آزادی اراده شناخته شده است. دنت بر این باور است که ذهن انسان محصول تکامل داروینی است و بنابراین باید با استفاده از ابزارها و روش‌های علوم زیستی مورد مطالعه قرار گیرد.

‏دنت در آثار خود به بررسی پیچیدگی‌های ذهن انسان و تأثیر فرهنگ و تکنولوژی بر ذهن پرداخته است. او معتقد است که ذهن انسان به شکلی پیچیده تکامل یافته است تا بتواند با چالش‌های محیطی و اجتماعی روبه‌رو شود و این تکامل می‌تواند به درک بهتری از آگاهی و تصمیم‌گیری‌های انسان منجر شود. از دیدگاه دنت، آزادی اراده به معنای توانایی تصمیم‌گیری بر اساس دلایل و مدارک است، نه نقض قوانین علمی.

‏او در آثار خود مانند کتاب «از باکتری تا باخ و بالعکس»، به این موضوع پرداخته است که چگونه زندگی و ذهن از فرایندهای بیولوژیکی ساده تا سیستم‌های پیچیده شناختی تکامل یافته‌اند. دنت با استفاده از مفاهیم فلسفی و داده‌های علمی تلاش کرده است تا چگونگی عملکرد ذهن انسان را در قالب تئوری‌های تکاملی توضیح دهد و نشان دهد که چگونه زبان، فرهنگ و تکنولوژی در شکل‌گیری توانایی‌های شناختی انسان نقش داشته‌اند.

https://x.com/dialogue1402/status/1786097809449484687?s=46

‏⁧ #دنیل_دنت⁩ ⁧ #آرامش_دوستدار⁩ ⁧ #تفکر⁩ ⁧ #امتناع_تفکر⁩ ⁧ #دین⁩ ⁧ #دین_ورزی⁩ ⁧ #فرهنگ_دینی⁩ ⁧ #تفکر_تحصلی⁩ ⁧ #حقیقت⁩ ⁧ #رواداری⁩

‏⁦ @Dialogue1402⁩

به نظر شما حکم این نماز از نظر فقها چیست؟

نمازجماعت دانشجویان حامی فلسطین در دانشگاه تگزاس

این دانشجویان حامی فلسطین هستند و جمهوری اسلامی هم دهه‌هاست که ادعای حمایت از فلسطین دارد. اما مشکل آنجاست که جمهوری اسلامی به موضوع حجاب هم به همان اندازه موضوع فلسطین حساس است!

اگر از دریچه‌ی چشم این حکومت به چنین نمازی نگاه کنیم، آیا ماحصل کار این دانشجوها مورد قبول خواهدبود یا خیر؟ برخی مقامات حکومت برای پذیرش دانشجویان معترض آمریکایی در دانشگاههای ایران هم اعلام آمادگی کرده‌بودند. آیا جمهوری اسلامی آنها را با همین لباسها خواهدپذیرفت یا خیر؟

#گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‏از آتاتورک متنفرم چون اسلام را در ترکیه تضعیف کرد

‏- اگر شما یک شهروند ترکیه بودید، چه واکنشی به سخنان این خانم نشان می‌دادید؟ به نظر شما ساختن یک کشور و تبدیل آن به کشوری امن و پیشرفته‌تر از سایر ممالک مسلمان حتی اگر به قیمت برقراری حکومتی سکولار باشد، جای قدردانی ندارد؟


خبر رسیده است که دولت ترکیه مراودات اقتصادی خود با اسرائیل را قطع کرده است. اگرچه دولت اردوغان، یک دولت اسلام‌گراست که موفق شده به نحو «دموکراتیکی»، به تقویت ایدئولوژی اسلام‌گرایی در ترکیه بپردازد، با این حال احزاب اپوزیسیون که نتوانستند در انتخابات قبلی بر او پیروز شوند، از راه متهم کردن این دولت به سستی در پشتیبانی از مسلمانان فلسطین، مترصد ضربه زدن به دولت‌اند!

بیش از یک دهه پیش، محمد ارکون، روشنفکر جهان عرب، مساله‌ی اسرائیل را مانعی برای توسعه‌ی همه‌جانبه‌ی خاورمیانه دانست. او معتقد بود تنش با اسرائیل، «عقل ستیزه‌جو» را بر «عقل توسعه‌گرا» حاکم می‌کند و به اشکال مختلف پوپولیسم با محتوای اسلام‌گرایانه فرصت پیشرفت می‌دهد.

#توسعه #مدارا #سکولاریسم #لائیسیته #اسرائیل #عقلانیت‏⁧ #گفتگو_توانا ⁩ ⁧ #ترکیه ⁩

@Dialogue1402

ولایت فقیه، ایده‌ای ضدمدرن یا رابط سنت و ‌مدرنیته؟

این مطلب را به طور اتفاقی در پورتال اختصاص داده‌ شده به نشر افکار و ایده‌های آیت‌الله خمینی دیدم و این سوال به ذهنم رسید که واقعا این «ولایت فقیه» چگونه پل میان سنت و مدرنیته است؟

در واقع آنچه که ماحصل ولایت فقیه بوده، فقط نابودی مظاهر مدرنیته بوده. اما در این فرایند نابودسازی از ابزار مدرن بهره گرفته‌اند!

- دیدگاه یکی از مخاطبان

#ولایت_فقیه #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

دکتر احسان یارشاطر متولد فروردین ۱۲۹۹ و درگذشته به شهریور ۱۳۹۷ است. ایشان مدرک دکتری خود در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران و مدرک دوم دکتری خود در رشته‌ی زبان‌شناسی را از دانشکده‌ی مطالعات شرقی و آفریقایی لندن اخذ کرد. یارشاطر که علاوه بر تولید محتوا، با تأسیس بنگاه ترجمه و نشر کتاب، خود دست‌اندر کار اشاعه‌ی فرهنگ کتاب‌خوانی در ایران شد، پیش از وقوع انقلاب اسلامی، در ۱۳۴۰ خورشیدی در نیویورک مستقر گردید و به انتشار دانشنامه‌ی ایران و اسلام مبادرت کرد. پنج سال بعد از این تاریخ، مرکز ایران‌شناسی دانشگاه کلمبیا را تأسیس کرد و به انتشار دانشنامه‌ی ایرانیکا مشغول شد.

‏به همت محمد توکلی طرقی، مجموعه‌ای از مقالات پژوهشگرانه‌ی ایشان در موضوعات مختلف در کتاب «حکمت تمدنی: گزیده آثار استاد احسان یارشاطر»‌ منتشر شده است. توکلی‌طرقی در مقدمه‌ای که به این مجموعه نگاشته، می‌نویسد: «جستارهایی که در این مجموعه گردآوری شده‌اند بیانگر دانش ژرف و چندگستره‌ای استاد احسان یارشاطر است. این حوزه‌های درهم‌آمیخته شامل فرهنگ و هنر جهانی، زبان‌ها و لهجه‌های ایرانی، کیش مانوی و مزدکی، تاریخ تمدن ایران و اسلام، دانشنامه‌نویسی و یادبودهاست. در تنظیم این گزیده‌ها که نشان‌دهنده‌ی ادوار متفاوت زندگی پژوهشی و روشنفکری یارشاطر است، کوشیده‌ام که تا حد ممکن انسجام موضوعی و ترتیب تاریخی گزیده‌ی آثار رعایت شود. بدین سبب، جستارهای برگزیده در این کتاب به چهار بخش موضوعی تقسیم شده‌اند: ۱. شرح حال و یاد آموزگاران ۲. ادبیات و هنر معاصر ۳. زبان و تمدن ۴. تمدن و راز بقا... »

‏تیم تولید محتوای گفت‌وشنود، در اپیزودهای چهاردهم و پانزدهم پادکست دیگری‌نامه، از مقاله‌ی «کیش مزدکی» یارشاطر در همین مجموعه (حکمت تمدنی)‌ استفاده‌ی شایانی کرده است و مایل است که این کتاب را به علاقه‌مندان به محتواهای نوشتاری معرفی نماید. توکلی‌طرقی در مورد مقاله‌ی «کیش مزدکی» می‌نویسد: «یارشاطر در «کیش مزدکی» که آن را در اوج زندگی پژوهشی‌اش و در سال‌های پس از انقلاب اسلامی نوشت، به بررسی این جنبش مذهبی عرفانی با وجوه تند اجتماعی پرداخت. این کیش که ماهیت سوسیالیستی داشت در عهد قباد (۴۸۸-۵۳۱ میلادی) گسترش یافت...»

‏ویراست دوم این مجموعه مقالات توسط «کتاب ایران‌نامگ» در ۲۰۱۶ منتشر شده و به آسانی در دسترس علاقه‌مندان است. اپیزود ۱۴ دیگری‌نامه با نام «مزدک» و اپیزود ۱۵ با نام «آنان که نمی‌میرند» طی هفته‌های آینده منتشر خواهد شد.

https://x.com/dialogue1402/status/1786245554084659507?s=46

‏ ⁧ #یارشاطر⁩ ⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #مزدک⁩ ⁧ #کیش_مزدکی⁩

‏ ⁦ @Dialogue1402⁩

«روز ملی عقل» هر سال در اولین پنجشنبه ماه می در امریکا برگزار می گردد. این مراسم از سال ۲۰۰۳ میلادی آغاز شد.

با پی‌گیری انجمن اومانیست آمریکا و اومانیست‌های سکولار منطقه‌ی واشنگتن، این کار در پاسخ به «روز ملی نماز/نیایش» بود؛ چیزی که نه تنها در قانون اساسی سکولار ایالات متحده، جایی ندارد، بلکه به گفته‌ی سازمان دهندگان ِ «روز ملی عقل»، «روز ملی دعا، متمم اول قانون اساسی ایالات متحده را نقض می‌کند»، زیرا نهادهای دولتی ِ فدرال، ایالتی و محلی، باید سکولار باشند و نباید از عموم مردم، برای مخارج برگزاری مراسم هیچ مذهبی، مالیات بگیرند.

مالیات‌دهنده‌گان کشورهای سکولار می‌گویند هیچ حاکمیتی حق ندارد از بودجه‌ی ملی (که متعلق به همه‌ی مردم با گرایشات متفاوت دینی یا بی-دینی ست) برای اعتقادات مذهبی (که متعلق به گروه خاصی ست) خرج کند.

در ایالت‌های مختلف امریکا، چندین سازمان «روز ملی عقل» را با پخش غذا و اهدای خون جشن می‌گیرند.

بنابراین، «روز ملی عقل» برای احترام به سکولاریسم امریکا، ناباوران/ملحدان و اومانیست‌ها/انسان‌گراها ست که به خدا یا یک دین یا ایمان ثابت باور ندارند. و نیز در ستایش خرد جمعی و تجربی آدمیزاد است که قرن‌هاست به این نتیجه رسیده که باید نهاد دین از قوانین کشوری و نهادهای دولتی، کاملا مجزا باشد؛ دستاورد تاریخی بشر که «سکولاریسم» نامیده شده است.

همچنین در همین روز کمیسیون جهانی آزادی مذهبی آمریکا از شرایط عمیقا نامطلوب شیعیان در افغانستان تحت سلطه طالبان گفته است.

بی‌بی‌سی در گزارشی از گزارش کمیسیون جهانی آزادی مذهبی چنین آورده است: «در این گزارش آمده است که شیعه‌ها در افغانستان تحت سلطه طالبان با "آزار و اذیت و محدودیت‌های شدید" روبرو هستند. گزارش کمیسیون جهانی آزادی مذهبی آمریکا می‌افزاید که طالبان تدریس فقه شیعه جعفری را ممنوع کرده و حتی به پلیس خود دستور داده‌اند که در رفتار مذهبی شیعیان مانند روزه گرفتن یا نگرفتن در روز اول عید فطر دخالت کند».

در ایران پس از انقلاب ۵۷ نیز، نه تنها همه‌ی قوانین و عقاید و سبک زندگی مردم باید دینی باشد، بلکه طبق شرع اسلام، از مذهب شیعه‌ی دوازده‌امامی، با تفسیر و «تشخیص مصلحت نظام» یعنی «ملتزم به ولایت مطلق فقیه» باشد.

#گفتگو_توانا #آزادی_مذهبی #سکولاریسم_سیاسی #سبک_زندگی

@Dialogue1402

مساجدی که دیگر متعلق به مردم عادی نیستند

آئین کلنگ‌زنی احداث مسجد در شیراز

به این تصویر نگاه کنید. برای شروع ساخت یک مسجد در شیراز چه کسانی حاضرند؟ تعدادی نظامی و چند آخوند! گویی همین دو قشر ذینفع مسجد هستند. مسجد در جمهوری اسلامی از مکان «عبادت» تبدیل شده به «پایگاه تبلیغات و سرکوب». به همین دلیل علاوه بر مراسم کلنگ زنی، در برنامه های اجراشده در مساجد هم که به تصاویر نگاه کنیم، اغلب با تمثال نظامی یا آخوند مواجه می شویم.

#حکومت_دینی #مساجد_ایران #روحانیت_شیعه #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

ویران‌سازی روی زیبا
‏رضا کاظم‌زاده

‏«از نکات مهم دیگر برای فهم انگیزه و همین‌طور شناخت بهتر شخصیت اسیدپاشان این است که جانی و قربانی به دو جنس مختلف تعلق دارند: «بدحجاب» از جنس زن و «سرباز گمنام امام زمان» بنا به شواهد موجود از جنس مرد است. تعلق به دو جنس مختلف باعث می‌شود تا از میان محرومیت‌های گوناگون، محرومیت جنسی نقشی مهم در تقویت نفرت برعهده بگیرد و در نتیجه انگیزه‌ی شخصی برای ارتکاب جنایت را افزایش دهد.

‏در واقع جانی اسید را بر چهره‌ای جوان و زیبا که مسلماً در اثر «بدحجابی» زیباتر نیز شده می‌پاشد. چهره‌ای که در زندگی واقعی کوچک‌ترین شانسی برای خود جهت تصاحب و یا حتی همنشینی با او نمی‌بیند. در دنیای چنین افرادی «بدحجابی» یکی از نشانه‌های مهم «بی‌بند و باری» (یعنی راحتی و احساس آزادی بیشتر در رابطه با جنس دیگر) می‌باشد، با این حال، این راحتی و آزادی در روابط، هیچ‌گاه شانس بیشتری برای ایشان که از طبقات محروم و حاشیه‌ای اجتماع می‌آیند، محسوب نمی‌شود.

‏بدین ترتیب صرف آرایش چهره‌ی زیبا که با «بدحجابی» در پهنه‌ی همگانی به نمایش گذاشته می‌شود، به دلیل یادآوری و تداعی مکرر ناکامی جنسی، احساس سرخوردگی را به خشم تبدیل می‌کند. معمولاً احساس خشم ناشی از سرخوردگی جنسی یا به سمت خود فرد باز می‌گردد یا به سوی عامل یادآوری و تکرار تجربه‌ی سرخوردگی. در حالت نخست، به مرور در فرد احساس حقارت و در نهایت حس «نفرت از خویش» (نفرت از شرایط زندگی و حتی از خانواده و گروه‌های اجتماعی‌اش) تقویت می‌یابد. در حالت دوم، اما فرد با به کارگیری مکانیسم فرافکنی (projection) عامل یادآوری ناکامی‌های خود را مسئول مستقیم و علت اصلی سرخوردگی‌های تحمل‌ناپذیر خود تصور می‌کند...»

- روانشناسی خشونت سیاسی، رضا کاظم‌زاده

#کاظم‌زاده #رضا_کاظم‌زاده #خشونت_جنسی #خشونت_جنسیتی #ویران‌سازی

@dialogue1402

- «ظاهراً این پیج از جامعه‌ی ایرانی یک دهه عقبه! زمانی بود که پرسش‌های حامعه‌ی ایران حول دین و دموکراسی می‌چرخید و می‌پرسیدند که آیا دین با دموکرسای سازگاره؟… امروز اکثریت مطلق از دیانت عبور کردن و پرسش‌ها حول این محوره: آیا سرنگونی امکان‌پذیره؟…»

- «تفکر بدیلی برای دین‌ورزی نیست؛ حتی پایه‌ی تفکر در اغلب تمدن‌ها حتی دین بوده است. حالا چه در امتداد آن و چه به ضدبنیان‌های دین»

- اگر حوصله‌ی اندیشیدن ندارید دین اختیار کنید! ادیان به ایستایی مغز شما اتحرام قائل‌اند»

- بله! چون دین می‌گوید هر چه را که می‌گویم باید دربست و بدون پرسش و تفکر بپذیری ولی تفکر جای سوال و اشتباه گذاشته و در صورت نادرست بودنت اشتباه خود را می‌پذیرد.

در ارتباط با پرسش دیروز «آیا دین با تفکر ناسازگار است؟» که با ارجاع به ویدئویی از دنیل دنت و مواضع آرامش دوستدار در «امتناع فکر دینی» از همراهان پرسیده بودیم، پاسخ‌های متضاد دریافت شده است:

هموطنی می‌گوید که این پرسش ناشی از زمان‌پریشی‌ست و جامعه‌ی ایرانی دیگر از این پرسش‌ها عبور کرده است و اکنون به براندازی عملی دین به مثابه‌ی دولت و به مثابه‌ی فرهنگ فکر می‌کند.

هموطن دیگری معتقد است که فرهنگ دینی، چهارچوب‌های تفکر را فراهم می‌کند و لزوماً سدی در برابر آن نیست.

محتمل‌ترین سناریو این است که در جامعه‌ی ما، در فردای احتمالی سقوط رژیم دینی، همچنان درباره‌ی چگونگی حضور دین و نهادهایش در جامعه، بحث و گفتگو ادامه داشته باشد. گفتگوهایی که طبیعتاً با سردرگمی‌های سیاسی هم همراه خواهد بود.

تیم پژوهشی گفت‌وشنود بسیار مایل است که زمینه‌ای برای گفتگوهای بیشتر در این مورد فراهم کند.

کماکان، ما را از نظریات خود بی‌بهره نگذارید.

#گفتگو #مدارا #رواداری #دین #سکولاریسم #سکولار #حکومت_دینی #تئوکراسی

‏ @Dialogue1402