چگونه سپکو نوشتن را آغار کنیم؟


#نگاه


درکنارگذر نگاه تو
بی پرده
پنجره ای پهن کرده ام
بیا چشمی برسان
که من در این سفره
هنوز
دست از نگاهت نکشیده ام

#رضا_نعمتی_کرفکوهی
#سپکو 👈@sepko96

#کرده_گاه


دو دو
کارهَ دو

گایِن نِشون کو بَه کو!
دِ نِـوَرْن ماست و دو!

کرْدهَ گا اومهَ چَمَه کو!
کا دِرهِ اومَه؟ سوتهَ کو!

چَه چْه نیهَ؟ هیچی بْرا
کَترا آرَسَه سوتهَ کو!

اَناسو چَرَه سیر نا آبه!
خا ویْلکه جیرهَ تونهَ!

اْشْکم مَوا لـْشْکَم بْوا !
مْجْغْـلی سِل و دَریا تونهَ!

ای کیسهَ واش ؟دْ کیسهَ واش؟!
سیرنا آبو بیس کیسهَ واش!

آخری دیلهَ سْمْ دَکَرْه!
هَتهَ مونو دْمْ دَکَرْه!

هَرکی وینهْ فشْته کَرْه!
پیشاخْرهَ شاخ دَکَرْه!

ایلا بیلا چل کیسهَ واش!


کرْدهَ گا اومهَ چَمَه کو!
کا دِرهِ اومَه؟ سوتهَ کو!

چَه چْه نیهَ؟ هیچی بْرا
کترا آرَسَه سوتهَ کو!

بیلا وارث هْنتهَ هَرْه!
معلوم نیهَ کا دَکرْه!

سَر دَکرْه دُم بَکَرْه!
فقط وینم ترْنهَ کَرْه!

خندهَ دارهَ خا بْگرْه!
نِزونو گرهِ گرْنهَ کرْه!

اْشکمی طاغون دَلکه!
بَرَکتی دِ بَرْدَشه!

مَرده لکت شْت نِویدهَ!
اْشْتن اَوَری روبَرْدَشهَ!

نِزونی مَگهَ سوتهَ کو مالهَ!
قـَحطیهَ سالی کیجهَ یهَ!

خَیلی وَختی کرْدهَ گایهَ!
هنتهَ وینی بیجهَ یهَ!

ایوَری پَلو رْشک آکرْدهَ!
ایوَری پَلو گیجهَ یهَ!

هْنتهَ اْشْتن خارْندَشهَ!
چهِ جان هَمَه جیجهَ یهَ!

فقط مَندهَ دَنَ درد و
جْلهَ ریشهَ بیگِـرْه!

سردهَ سولهَ اَی بیگینـهْ!
خونَ جیشهَ بیگِرهْ!


کرْدهَ گا اومهَ چَمَه کو!
کا دِرهِ اومَه؟ سوتهَ کو!

چَه چْه نیهَ؟ هیچی بْرا
کترا آرَسَه سوتهَ کو!



#کرج_آبان_۸۸
#رضا_نعمتی_کرفکوهی

#تاوکاره_روز

ای روزی باهاره روزا
توم پِروما تاوْکارَه روزا

کوکوتی تی فیقون کَری
ناله ژَنی دارهَ سَرون

پیرو جْونو خـْرْدو کَلون
اسیری کـَشین بْجارهَ سَرون

خْرْدَنِن چْرْک و چْـلـْون
شیوَن کـَرین مـَرْزَه سَرون

کـَبـْلِه بْـرا لاکْ دَسیَه گَودَرَه تِنه
یواش یواش
اورام ژَنی چْـفـْـرَه کیلون

دور دیِسیم شْـناخـْـتـِه نِبین
هَمَه گـْـلـَه اینـْدی مونین

ایسَرِن خـْـلـْیک بـْدَسـْت
ایسَرِن وَرْزا رونین

رعیَتن اَربابون دست بیگاری کشین
شوَ سَرون پاویسانهَ اشتن کَه شین

کیلاغا پیشی دْراز آبین کـَرین ناره
شام چْه دارین چْمْپا پْلِه چاچَه تارَه

صْبانهَ سَرَه پْلِه تله چایی دوشاوینهَ
دَنی دَنیْن لوکی دَمونی چیلیک ژَنین

هَته چْیتَه خْشکَه مَرْزون
درازه روزی خْلیک ژَنین

چَپورَه خاشون تـْرا بیشمار
چونه خاشِن بَـوَشْتینا

تاوْکارَه کار ظلمَه کارا
ایسَرون نوآ دَوَشتَینا

وَرْزا کـْریَه گرونا
رعیت اِستا اَنـْشـْتا

قحْطیَه سالا خشْکی گِتا
ماری گوزْگا دَنـْشـْتا

ماله خراک نی ایوری پیدا نیا
کاریَه وَرْزا اْم لاک دَشا
اً لاکی کو بَوَشـْتا

چیکیره زمین کاوْل نِشی
وَرْزا نِپْری ویمونی

لپ آگِرین وَرین سْرا
خْشْکهَ کلشی چوفونی

چراغعلی مایی تِـلهَ روئه
باور بْکهَ خْشْکهَ نـَشی

صیب سحَری هَمَه ای پیشته
قوزقوزَکِه بْجاری دَشی

دْرازَه روزی چِمِن سیا ایسپی کَرین
شـَوَه سَری وَرْوَرَکِه
اْشـْتـَن کـَه شی

صفرعلی خَیلی وَخْـتا
دور بوبو دار بَلـَـکا

پائون ایما کـَرْدا
ویچیکونا کـَه دَلـَکا

کرمعلی بدهکارا
هیچ نِزونی کَتهَ را شی

طلبکارون وَختی وینی
مورَه آدَی اَتهَ را شی

رستمعلی پیشْکاوْلی دَستهَ گِری
ایوَری پْری و قوزکـَری

سَراوَه کیلهَ آو نِمونی
تون آوهَ کیلهَ جوقوز کـَری

رعْیَتِن باریکی ریسین
انهَ هَری نای نِدارین

اَربابون ظلمی کَشین
هوی بْدارین های نِدارین

سوکهَ خونی کاوْلی دَستهَ وَخْتی گِرین
دا شَوَه سَر وَرْزا دومْبـْلهَ پی بْپْرین

کاوْلی اَفن دارهَ ریشَه کو گیرکری

پیشکاوْله کار جونهَ آدمی پیرکَری

گَدْیهَ کَرِن نی ایوَری
مردمی کـْرا وْزْه کـَرین

تا فـْرْتی بی دَراین سْرا
سْفته بنی دْمْ دَکرین جْزْه کَرین

دْرازَه روزی مَرْزَه سَرون ویلینگ ژَنین
دا ته وینین الکینهَ
ایوری پْرین شیلینگ ژَنین

بیلاخره هم سَختی سوختی دیلهَ کا
بْجارهَ کیلن سبز آبینه هْمْ مینهَ کا

بعد از نـْشا چند روزی بعد
ویجین دْباره موقی یا

زَنانه اون را طاقت نیا
سَخته کارا مَگه شوخی یا

روکهَ تِه موندی آکـَرین
کار کاری سَر کولهَ بارا

واش ویوَری بْجاری تونی
واشهَ دَوا اَموقی کارا

باور بْکه ای هَفـْتهَ سَر و بـْن
از اْمْ جْمهَ تا اَ جْمهَ

کَفا بْجار خَجَک ژَنی
جیرَه بْجار سورخاچْمهَ

مادوسهَ زمین چْـفـْرَ بْجار
دریا واشی وی وَرْدا

بْرْزَه بنهَ ویندهِ نِبی
سْجاکه بْنهَ پِویَر دا

ویجینهَ کرِن ایی مْشتهَ پْلِه
ای لینگی سَر بوخور و نمیر

پا پینجهَ ین چلْ ویشو
دَسَه پینجهَ ین خون دَمیر

آخـْرَه سَری چْه تـْرا بوام
با چْه وَضْع و فلاکتینهَ

رعیت اْشتن اطفالینهَ
چْلی کو پـِرومهَ سَکراتینهَ

#بهار_1388_کرج
#رضا_نعمتی_کرفکوهی(#رادَویار)

خله چیست؟

🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸

#خله : آوایی شورانگیز؛ ونوایی ماندگار؛ ازدوران کوه نشینی قوم کهن تالش.

همانگونه که می دانیم ؛ قوم کهن تالش از دیر باز به صورت عشایری (کوچ نشینی) زندگی می کرده است؛ ودامداری ؛ چه از نوع گاوداری و چه از نوع گوسفندداری؛از مشاغل اصلی این قوم محسوب می شده است؛ وهردوی این کار؛ به صورت گله داری انجام می گرفته است؛ تالشان به کسانیکه مسئول چراندن و نگهداری گله های گاو بودند؛ «گالیش» وبه کسانیکه مسئول چراندن و نگهداری گله های گوسفند بودند «شمنه» یا همان چوپان می گفتند؛ تالشان کهن؛ در فصول گرما به نقاط سردسیریعنی نقاط مرتفع کوهستانی؛ ودر فصول سرما به سمت دامنۀ کوهها ونقاط گرمسیر و جلگه ای کوچ می کردند؛ این کاربا توجه بر اینکه غالبا درمسیر های پرفرازونشیب وحتی صعب العبوروپرپیچ وخم کوهستانی وپوشیده ازدرختان جنگلی صورت می گرفته؛گویا عامل اصلی پیدایش پدیده "خله " درمیان مردمان " قوم تالش" بوده است .

«و اما خله چیست؟»

خله ؛ شیون و داد نیست؛ و درعین حال ناله و فریاد نیست ؛ خله آوایی است موسیقی گونه درجهت اطلاع رسانی؛ نوایی است مطلع کننده ؛ خبر دهنده؛ وآگاه کننده با صوت و صدایی دلنشین و شورانگیز؛

آگاهی بخش از طرف فردی که مخاطبی دارد؛ گاهی مخاطبش معلوم ومشخص است وگاهی نامعلوم ونامشخص؛ خله کننده ویا کسیکه این آوا را سرمی دهد ؛ به مخاطبی که معلوم است ومشخص ودرعین حال ناپیدا ودورازچشم؛ می خواهد بگوید ای که درآن دوردستها منتظرمنی؛ من اینجا هستم صدایم را می شنوی؟ دارم می آیم پیش تو؛ومخاطبش باشنیدن این نوای روح بخش وانگیزه دهنده خوشحال می شود و جواب خله ی اورا با خله ای رسا تروفراتربا تمام ابراز احساسش وذوقش اینگونه می دهد ؛ بیا که من منتظرتوام؛ معمولا«خله»را تالشان بیشتردردامنه کوهها ویا در دل جنگلها ویادراعماق دره ها؛ درآن هنگام که دو نفر یا چند نفرازهم دور باشند؛با گذاشتن دستانشان به بیخ گوششان سرمی دهند؛ و همدیگر را از موقعیت محلی وجغرافیایی خود مطلع می سازند. سردادن «خله» چنان قراء وکشیده وبا کلمات شمرده صورت می گیرد که صدایش با برخورد به پیکره کوههای اطراف ؛ وبا پیچیدن در اعماق دره ها ؛ از فواصل چندکیلومتری برای سایر مخاطبان قابل شنیدن است .

یکی دیگرازموارد کاربرد #خله در بین تالشان ؛ مواقعی است که خله کننده یا خله کنندگان؛بدون مخاطب این آوای دلنشین را سر می دهند؛وآن هنگامی است که فرد یا افرادی در هنگام مسافرت به صورت پیاده وطی نمودن مسیرهای کوهستانی به منظور تفریح ویا کوهنوردی ویا ییلاق و قشلاق ؛ این آوا را سرمی دهند. وبا سردادن «خله» خود را از" دلتنگی واحساس غربت " رهایی می بخشند؛ ودلشان و جانشان را با سر دادن این آوای اصیل صیقل می دهند؛ واز طرفی خواسته یا ناخواسته ممکن است فرد یا افرادی در آن دور دست ها باشند که آنان هم با شنیدن این آوای روحبخش این فرد یا افراد؛جواب خله ی ایشان را در هر کجا که باشند ؛ چه در ته دره ای وچه در نوک کوهی ؛ با احساس و عاطفه ای وصف ناپذیری بدهند؛ و خودشان را نیز از حالت احساس غربت وبی حوصله گی رهایی ببخشند؛ وبه همان مقصودی برسند که مخاطبانشان با سر دادن « خله » می رسند؛ شایان ذکر است که «خله» این نوای دل انگیز و منحصربه فرد؛ مختص به قوم کهن تالش است و تاکنون این آوای روحبخش ازافراد سایراقوام شنیده نشده است. دراندیشه ی هر فرد تالش زبان؛ « خله » همان « صدای دوست » است؛ وازهرچه بگذریم صدای دوست خوشتر است.

✍: #رضا_نعمتی_کرفکوهی

این مقاله درتابستان سال 1366 درمنطقه ییلاقی ماسوله رودخان ( کوره گاه چال ) نوشته شده است
🆔https://t.me/Espiarodakora

شاخصه های شعر سپکو :

۱ - ✍ سپکو گونه ای جدید از شعر کوتاه معاصر است که بر پایه ی آرایه ی ادبی " ردالعَجُزِ عَلَی الصدر" (تصدیر) بنا و از دو الی هفت سطر و بدون تکرار سایر واژه ها نوشته میشود.

۲ - ✍ کلیدواژه (تصدیر) تک واژه یا واژه ای مرکب است که از واژه های متشخص و محوری شعر سپکو برگزیده می شود. این واژه در آغازین سطر اول و پایانی سطر آخر تکرار میگردد.

۳ - ✍ سپکو‌ لزوماً به صورت سپید نوشته می شود و سبک های نیمایی و موزون و مقفی در آن کاربردی ندارند.

۴ _ ✍ معیار هر مصرع در شعر سپکو یک فصل خوانش (فصلواژه) است، که بر این اساس اگر سطر به فعل یا مکث برسد، شاعر سطر را رها و ادامه مصرع را در سطر پایین پی میگیرد.

۵ _ ✍ در سپکو موضوع سخن کاملا بر محوریت "کلیدواژه" استوار است، طوری که اگر بخواهیم تکرار کلیدواژه نداشته باشیم یا آنرا ازسطرآخرحذفش کنیم شعر معنایش را از دست بدهد. و از سویی دیگر، تکرار نباید بصورت #حشو انجام گیرد یعنی با حذف آن خللی در معنای شعر ایجاد نگردد.

۶ _ ✍ داشتن فعل در سپکو از الزامات می باشد اما لازم نیست همه سطرها به فعل برسند.‌
لازم است فعل بصورت کامل نوشته شود نه بصورت عامیانه گویی و ترانه ای یا صفت مفعولی مثل ( شده _ بوده _ داده و امثالم......)

۷ - ✍ در انتخاب کلیدواژه در سطر اول به هیچ وجه نمی توان از مشتق واژه های مرکب کلیدواژه برگزید.
اولویت در انتخاب #کلیدواژه در سطر اول #تکواژه است، ولی اگر واژه ی مرکبی بعنوان کلیدواژه انتخاب گردد، در سطر پایانی باید به همان صورت کامل تکرار شود و نمی شود یکی مشتقهایش را بعنوان #کلیدواژه تکرار کرد.
اما اگر در سطر اول #کلیدواژه ، بصورت تکواژه است در سطر پایانی میشود یکی از مشتقات واژه ی مرکب را کلیدواژه قرار دارد
مثال :
#خاک _ #خاکسار
#کار _ #کارنامه
#نگار _ #پیکرنگار
#خانه _ #سردخانه


۸ _ ✍ حروف ربط از قبیل (در، به، از، را، با، تا، یا و...)‌ و افعال ربطی (اسنادی) از قبیل(است ، بود ، شد...)در شعر سپکو تکرار آنها بلامانع و از اختیارات شاعر می باشد، اما تمامی افعال غیر ربطی(غیراسنادی) تکرار واژه محسوب میشوند و شاعر میتواند در سطر آخر کلیدواژه را بصورت فعل هم بکار ببرد. مانند < لرز _ لرزید > نوش _ نوشیدم>

۹ _ ✍ در تکرار کلیدواژه اولویت بر معنای واحد می باشد، اما از آنجا که سپکو شعری است واژه محور، براین اساس، کلیدواژه باید دارای ساختار و تلفظ یکسان باشد.
نیز واژه هایی که دارای ساختار و تلفظ واحدند اما معنایشان متفاوت است (جناس تام ) میتوان بعنوان کلیدواژه بکار برد . مثل ( باد _ باد ) ( شیر _ شیر ) که دارای ساختار و تلفظ یکسان و معنای مختلفند.

۱۰ _ ✍ در انتخاب " کلیدواژه " باید زبان نوشتاری ملاک باشد نه زبان گفتاری .
برای مثال اگر کلیدواژه در سطر اول " سفر " است در سطر آخر به شکل صفر نباشد یا اگر در سطر اول سَمَر است به شکل ثمر در سطرآخر نوشته نشود.
🔹🔸🔹🔸🔹🔸

✅ نکته اول : الویت انتخاب در کلیدواژه ، واژه های فارسی می باشد نه عربی و غیره. اما اگر شاعر واژه ای عربی را بعنوان کلیدواژه برگزید،تکرار آن در سطر آخر باید بر اساس دستور زبان فار‌سی باشد.
برای مثال : اگر از واژه ی عربی " عشق " در سطر اول بعنوان کلیدواژه استفاده شد، عین واژه ی " عشق " باید در سطر آخر تکرار گردد نه به صورت " عاشق یا معشوق " و سایر واژه های همریشه.

✅ نکته دوم : در مواقعی به جهت اینکه سطری طولانی نشود یا بر حسب تاکید شاعر روی یک واژه، الزام پیدا میشود تکواژه ای در یک سطر واقع گردد. در چنین حالتی شاعر میتواند از این تکواژه بعنوان یک مصرع در سپکو استفاده کند. اما لزوماً نباید همه سطرهای سپکو دارای تکواژه باشند.

✅ نکته سوم :
در سپکو از هیچ یک از علائم فارسی از قبیل نقطه- دونقطه - نقطه چین- خط تیره _ سوال- تعجب - ویرگول‌ - پرانتز - و سایر علامت ها بکار نمی روند.

نمونه‌ای از یک شعر سپکو و تاکید شاعر بر واژه ی باد و تکرار آن در آخرین سطر. 👇


#باد که می وزد
تمام قاصدک ها
شهادت می دهند
در محکمه ی زندگی
آرزوهای بر #باد رفته ام را

#رضا_نعمتی_کرفکوهی
#واضع_شعرسپکو
#تاریخ_بنیان_خرداد_۹۶

(تهیه شده درکانون فرهنگی ادبی سپکو)

#وبسایت_مرکزی_شعرسپکو
sepko.krafkohi.ir
#کانال_آموزش_شعرسپکو
t.me/AmozeshSepko

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️


شاخصه های شعر سپکو :

۱ - ✍ سپکو گونه ای جدید از شعر کوتاه معاصر است که بر پایه ی آرایه ی ادبی " ردالعَجُزِ عَلَی الصدر" (تصدیر) بنا و از دو الی هفت سطر و بدون تکرار سایر واژه ها و لزوماً به صورت سپید نوشته می شود و سبک های نیمایی و موزون و مقفی در آن کاربردی ندارند.


۲ - ✍ کلیدواژه (تصدیر) تکواژه یا واژه ای مرکب است که از واژه های متشخص و محوری شعر سپکو برگزیده می شود. این واژه در آغازین سطر اول و پایانی سطر آخر تکرار میگردد.معیار هر مصرع در شعر سپکو یک فصل خوانش (فصلواژه) است . بر این اساس اگر سطر به فعل یا مکث برسد، شاعر سطر را رها و ادامه مصرع را در سطر پایین پی میگیرد.


۳ _ ✍ در سپکو موضوع سخن کاملا بر محوریت "کلیدواژه" استوار است، طوری که اگر بخواهیم تکرار کلیدواژه نداشته باشیم یا آنرا ازسطرآخرحذفش کنیم شعر معنایش را از دست بدهد. و از سویی دیگر، تکرار نباید بصورت #حشو انجام گیرد یعنی با حذف آن خللی در معنای شعر ایجاد نگردد.


۴ _ ✍ داشتن فعل در سپکو از الزامات می باشد اما لازم نیست همه سطرها به فعل برسند.‌
لازم است فعل بصورت کامل نوشته شود نه بصورت عامیانه گویی و ترانه ای یا صفت مفعولی مثل ( شده _ بوده _ داده و امثالم......)


۵ - ✍ از مشتق واژه ها بهیچ وجه نمی شود کلیدواژه ساخت، مشتق ها واژه ای مستقل و متشخص نیستند و باهم تشکیل واژه می دهند و تکرارشان در متن شعر بلامانع می باشد.


۶_ ✍ اولویت در انتخاب کلیدواژه در سطر آغازین با تکواژه است.اما اگر واژه ای مرکب کلیدواژه انتخاب گردد، در سطر پایانی باید به همان صورت کامل تکرار شود. نیز اگر در سطر اول، کلیدواژه بصورت تکواژه است در سطر پایانی شاعر میتواند در صورت اضطرار بر روی یکی از مشتقات واژه ی مرکب یا فصلواژه ای که یکی از واژه هایش با تکواژه ی آغازین همخوان و دارای تلفظ و معنای بکسان باشد شعرش را فرود بیاورد و کلیدواژه را تکرار نماید.
مانند :
#خاک _ #خاکسار
#خانه _ #کارخانه
#شب _ #شب_به_شب


۷ _ ✍ ضمایر- حروف ربط- افعال ربطی (اِسنادی) و مشتق واژه ها در شعر سپکو تکرار آنها بلامانع و از اختیارات شاعر می باشد، اما تمامی افعال غیر ربطی(غیراِسنادی) تکرار واژه محسوب میشوند و شاعر میتواند در سطر آخر کلیدواژه را بصورت فعل هم بکار ببرد. مانند < لرز _ لرزید >  نوش _ نوشیدم>


۸ _ ✍  در تکرار کلیدواژه اولویت بر معنای واحد می باشد، اما از آنجا که سپکو شعری است واژه محور، براین اساس، کلیدواژه علاوه بر داشتن معنای واحد باید دارای تلفظ یکسان هم باشد.
ودر خصوص واژه هایی که دارای ساختار و تلفظ یکسانند اما معنایشان متفاوت است (جناس تام ) میتوان بعنوان کلیدواژه بکار برد . مثل ( باد _ باد ) ( شیر _ شیر ) که دارای ساختار و تلفظ یکسان و معنای مختلفند.


۹ _ ✍ در انتخاب " کلیدواژه " باید زبان نوشتاری ملاک باشد نه زبان گفتاری،برای مثال اگر کلیدواژه در سطر اول " سفر " است در سطر آخر به شکل صفر نباشد یا اگر در سطر اول سَمَر است به شکل ثمر در سطرآخر نوشته نشود. 
 

۱۰_ ✍ الویت انتخاب در کلیدواژه، واژه های فارسی می باشد نه عربی و غیره. اما اگر شاعر واژه ای عربی را بعنوان کلیدواژه برگزید،تکرار آن در سطر آخر باید بر اساس دستور زبان فار‌سی باشد.برای مثال اگر از واژه ی عربی " عشق " در سطر اول بعنوان کلیدواژه استفاده شد، عین واژه ی " عشق " باید در سطر آخر تکرار گردد نه به صورت " عاشق یا معشوق " و سایر واژه های همریشه.


۱۱ _ ✍ در مواقعی به جهت اینکه سطری طولانی نشود یا بر حسب تاکید شاعر روی یک واژه، الزام پیدا میشود تکواژه ای در یک سطر واقع گردد. در چنین حالتی شاعر میتواند از این تکواژه بعنوان یک مصرع در سپکو استفاده کند. اما لزوماً نباید همه سطرهای سپکو دارای تکواژه باشند.


۱۲ _ ✍ در سپکو از هیچ یک از علائم فارسی از قبیل نقطه- دونقطه - نقطه چین- خط تیره _ سوال- تعجب - ویرگول‌ - پرانتز - و سایر علامت ها بکار نمی روند.

🔹🔸🔹🔸🔹🔸

نمونه‌ای از یک شعر سپکو و تاکید شاعر بر واژه ی باد و تکرار آن در آخرین سطر. 👇


#باد که می وزد
تمام قاصدک ها
شهادت می دهند
در محکمه ی زندگی
آرزوهای بر #باد رفته ام را

#رضا_نعمتی_کرفکوهی
#واضع_شعرسپکو
#تاریخ_بنیان_خرداد_۹۶

(تهیه شده درکانون فرهنگی ادبی سپکو)

#وبسایت_مرکزی_شعرسپکو
sepko.krafkohi.ir
#کانال_آموزش_شعرسپکو
t.me/AmozeshSepko

(شیوه نامه نگارشی شعر سپکو)

۱ - ✍ سپکو گونه ای نوین از چامه کوتاه امروزین، بدون وزن و قافیه کناری است که بر پایه ی آرایه ی "بردن انجام به آغاز" (تصدیر) و از دو تا هفت بند( لَخت) و بدون بازگویی(تکرار) سایر واژه ها نوشته میشود.

۲ - ✍ کلیدواژه، واژه ای است رسا و برجسته که در بند نخست برگزیده و در بند پایانی بازگویی( تکرار) میشود. در این باره فرانامها (ضمایر)، واج های پیوندی(حروف ربط) و کارواژه های پیوندی (افعال ربطی) کلیدواژه به شمار نمی آیند.

۳ _ ✍ کلیدواژه" در سپکو باید دارای جایگاه "استواری" باشد ، بگونه ای که بازنویسی (تکرار) آن در بند پایانی نیاز و بایسته باشد و تکرار نشدنش سپکو را بی معنا سازد. بازنویسی کلیدواژه در بند پایانی میتواند به شیوه های گوناگون باشد. همچون:
تکواژه با تکواژه (دل _ دل )
تکواژه با مرکب (دل _ دلتنگی)
مرکب با مرکب (دلتنگی_ دلتنگی)


۴ _ ✍ اندازه ی هر بند (مصرع) در سپکو، کوتاه (موجز) و نشانه ی پایان هر بند، درنگ (مکث) یا رسیدن به کارواژه (فعل ) می باشد.

۵ _ ✍ زبان نگارشی سپکو، پارسی سَره است و از واژه های "فارسی_عربی" زمانی میشود بهره گرفت که واژه ای  پارسی سره در برابر آن از سوی چامه سُرا یافت نشود.

۶ _ ✍ بازنویسی فرانام ها (ضمایر) و واج های پیوندی(حروف ربط) وکارواژه های پیوندی (افعال ربطی) و نیمواژه ها (مشتقات) و واژه های همگفتار(جناس تام) در بندهای شعر سپکو آزاد است.

۷ _ ✍ سپکو چامه ای است بر پایه و آسه ی کلیدواژه که سپکو نگار بایستی مضمون سرایشش را به همان واژه پیوند دهد تا سروده اش به بیراهه نرود.
بر این اساس در بازنویسی کلیدواژه، ساختار و گویش یکسان در کنار معنا بایستی مورد نگرش شاعر باشد.


🔹🔸🔹🔸🔹🔸

نمونه‌ای از یک چامه ی سپکوپارسی و تاکید شاعر بر کلیدواژه ی #چشم و بازنویسی(تکرار) آن در بند پایانی👇

#چشمهایم را گردن بگیر
و گونه گونه
بر اشکهایم روان شو
که من چشمه چشمه
به پای #چشمهایت خشکیدم


#رضا_نعمتی_کرفکوهی
#واضع_شعرسپکو
#تاریخ_بنیاد_خرداد_۹۶

(تهیه شده درکانون فرهنگی سپکو)

#کانال_آموزش_شعرسپکو
t.me/AmozeshSepko