#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (45)

❇️درمان خشم
🔸درمان ریشه‌ای و اصولی برای از بین بردن خشم بر اساس رهنمود نبوی در تسکین غضب می‌باشد که شامل مراحل زیر است:

۱. تغییر حالت شخص خشمگین
پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و سلم) فرمود: «هر کدام از شما وقتی خشمگین می‌شود اگر ایستاده است بنشیند، اگر باز هم حالت خشم در او باقی مانده بود دراز بکشد.» (روایت امام احمد)

۲.گرفتن وضو در هنگام خشم
«ابوداود» روایت می‌کند که رسول اکرم (صلی‌الله علیه و سلم) فرمودند: «خشم از شیطان است و شیطان از آتش خلق شده است و آتش با آب خاموش می‌شود، هرکدام از شما که خشمگین شد، وضو بگیرد.»

۳. سکوت در هنگام خشم
«امام احمد» روایت می‌کند که آن حضرت (صلی‌الله علیه و سلم) فرمودند: «وقتی خشمگین شدید، سکوت کنید.»

۴.پناه بردن به خدا از شر شیطان
در صحیحین آمده است که دو نفر در حضور پیامبر خدا (صلی‌الله علیه و سلم) یکدیگر را دشنام می‌دادند، یکی از آنان به طرف مقابل ناسزا می‌گفت، رویش برافروخته بود، نبی اکرم فرمودند: مطمئن هستم که اگر می‌گفت: «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم» خشم او فروکش می‌کرد.
🔸آنچه بیان کردیم مهمترین سفارشات آن حضرت در ارتباط با تسکین خشم و کاهش شدت آن بود، شایسته است که والدین و مربیان عزیز، فرزندان و محصلین خود را بر اساس آن تربیت نمایند و به صبر و بردباری و گذشت عادت دهند تا بتوانند در هنگام خشم بر خویشتن مسلط باشند و بالاخره لازم است که پدران و مادران عزیز پدیدهٔ خشم را در نزد کودکان خود زشت جلوه دهند، مثلاً حالت انسان خشمگین را برایش تصور کنند که چگونه چشم‌هایش گشاد می‌شود، رگهای گردن و صورتش برجسته می‌شود، رویش برافروخته و صدایش بلند و ناهنجار و گوش‌خراش می‌گردد و...زیرا صورت حسی برای فهم و ادراک طفل و منع او مؤثرتر است.
🔸همچنین ضروری است که آنان را از آفات خشم و خطرات زیاد آن و عواقب ناگوارش آگاه سازند.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (46)

🔶نتیجهٔ این مبحث
🔸بر اساس آنچه که مطرح گردید به این نتیجه می‌رسیم که مربیان و والدین عزیز باید فرزندان خود را از زمان کودکی از عوامل ایجاد خشم دور نمایند و با شیوهٔ ارزشمندی که پیامبر گرامی خدا (صلی‌الله علیه و سلم) برای برطرف نمودن خشم مطرح می‌کند، بدون تردید فرزندان ما بر اساس بردباری، گذشت و توازن عقلی و تسلط بر خویشتن رشد خواهند نمود و نمونه‌ای از اخلاق انسان مسلمان را تحقق می‌بخشد و در زندگی نیز راه و رسمی صحیح خواهند داشت و زمانی که فرزندان یا محصلین خود را از:
🔸 پدیدهٔ «خجالت کم‌ رویی»
🔸پدیدهٔ «خود کم‌بینی»
🔸پدیدهٔ حسد
🔸پدیدهٔ خشم
رها ساختند، در درون آنان پایه‌های ارزشمند روحی بنیان نهاده می‌شود که با:
« جرأت‌بیان و ثبات قدم»
با «شجاعت و بی‌باکی»
با« فهم و کمال»
با «احترام و محبت»
با «صبر و پذیرش مسئولیت» تحقق می‌یابد.

🔸با پیشگیری یا از بین بردن این صفات مذموم و جایگزین نمودن صفات محمود، کودکان امروز ما جوانان فردا و مردان آینده‌اند که در زندگی به خوش‌بینی و اراده‌ای محکم و همتی پایدار و اخلاقی بزرگوارانه مجهز خواهند شد.
و حقیقتاً امروز ما به مربیانی محتاجیم که طریقهٔ اسلام و سنت رسول اکرم (صلی‌الله علیه و سلم) را در مسیر تربیت روحی و اصلاح نفسانی به خوبی بدانند تا بتوانند مسئولیت‌های خود را به نحو احسن ادا کنند.
🔸چه بسا که فرزندان ما به تکامل روحی و اصلاح درونی و علو اخلاقی و آزاد‌شدن از آفات قلبی و روانی دست یابند و اگر مصلحان و نیک مردان ما بکوشند و برای انجام وظایف خود با جدّیت اقدام کنند، تحقق این امر بعید نیست و به حقیقت انجام آن برای خدای تعالی سهل و آسان است.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (47)

🔶مسئولیت تربیت اجتماعی:
🔸تربیت اجتماعی عبارت است از تأدیب فرزند از اول دوران کودکی بر اساس التزام به آداب اجتماعی و اصول ارزشمند روانی که از سرچشمهٔ جوشان عقیدهٔ جاودان اسلامی و ادراک عمیق ایمانی اقتباس شده است، تا فرزند بتواند به بهترین صورت ممکن در جامعه ظاهر شود و از حسن رفتار با دیگران و تعادل روحی و عقل پخته و اعمال حکیمانه برخوردار باشد.
🔸 تربیت اجتماعی ماحصل و نتیجه سایر مراحل تربیتی است پس بدون شک وظیفه تربیت اجتماعی از مهمترین وظایف والدین و مربیان خواهد بود، زیرا ایجاد اخلاق اجتماعی از درون انسان سرچشمه می گیرد، اما اثر آن به صورت سیاست و برخورد مناسب اخلاقی، رعایت ادب و احترام و حقوق سایرین و تعادل عقلانی و نظارت اجتماعی بروز خواهد کرد.
🔸تجربه تاریخی به اثبات رسانده است که سلامت نظام اجتماعی و ثبات و پایداری آن به آمادگی و سلامت افراد آن جامعه بستگی دارد و به این جهت است که دین اسلام به تربیت اجتماعی افراد توجه خاص مبذول داشته است تا با تربیت و تکوین انسان‌های منضبط با توازن و تعادل اخلاقی و اندیشه‌‌ای آمیخته با حکمت، نمونهٔ انسان واقعی را در صحنه زندگی و در میدان جامعه ایجاد کند.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (48)

🔶شایسته است که والدین عزیز و مربیان محترم آستین همت و عزم بالا بزنند و در جهت انجام مسئولیت بزرگ خود در قبال فرزندان، یعنی تربیت اجتماعی به شکل صحیح آن برخیزند، چه بسا در بنیانگذاری جامعهٔ اسلامی آینده سهیم باشند، جامعه‌ای که در پایه‌های ایمان اخلاق و تربیت اجتماعی و ارزش‌های اسلامی بنیان گذاشته خواهد شد و حقیقتاً تحقق این امر برای خدای تعالی سهل و ساده است.
🔸چنانچه قبلاً بحث شده است دریافتیم که برای هر بخش از تربیت مراحل معین و مشخصی وجود دارد، این مراحل در تربیت اجتماعی کدام است؟ و عواملی که در جهت نیل به این مقصود مورد استفاده‌اند کدامند؟

🔹عوامل چهارگانه در تربیت اجتماعی

۱. پایه گذاری اصول ارزشمند روحی.
۲.رعایت حقوق دیگران.
۳. رعایت آداب اجتماعی عمومی.
۴. نظارت و انتقاد اجتماعی.

🔸۱. پایه گذاری اصول ارزشمند روحی
🔹دین مبین اسلام پایه‌های تربیت را در درون افراد از کوچک و بزرگ و زن و مرد گرفته تا پیر و جوان بر اساس اصول ارزشمند روحی و قواعد تربیتی جاودان خود بنیانگذاری کرد.
🔸 قواعد و اصولی که بدون آنها شخصیت اسلامی افراد تکوین نمی‌یابد و متکامل نمی‌گردد.

ادامه‌دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (49)

🔶 اینک به بیان مهمترین اصول تربیت فردی می‌پردازیم:

🔸۱. تقوی
تقوی ویژگی و خصلتی است که نتیجه قطعی و ثمره طبیعی آگاهی مبتنی بر ایمان عمیق است، تجلی این ایمان عمیق همانا احساس حضور و نظارت الهی و ترس از خشم و مجازات و امیدوار بودن به بخشش و پاداش اوست. بعضی از اندیشمندان اسلامی گفته‌اند: تقوا یعنی آنکه خدایتعالی تو را نبیند که در جایی باشی که نهی کرده و تو را در آنجایی بیابد که امر نموده است.
و بعضی گفته‌اند: تقوا یعنی پرهیز از عذاب الهی با عمل صالح و ترس از خدایتعالی در نهان و آشکار. قرآن کریم در تعداد بیشماری از آیات خود مسلمین را به امر تقوی تشویق می‌نماید و به این خصلت والای اخلاقی بسیار اهتمام ورزیده است.
🔸کسی که حتی یک بار قرآن را خوانده باشد می‌داند که حتی صفحه‌ای از این کتاب عظیم نیست که در آن ذکری از تقوا نشده، یا لفظ آن نیامده باشد.
🔸به همین دلیل یاران پیامبر خدا (صلی‌الله علیه و سلم) و گذشتگان ما توجه خاصی به این امر می‌نمودند و در تحقق تقوی بسیار حریص بودند و تلاش می‌کردند به مقتضای آن عمل نموده و برای فهم آن نیز بسیار سؤال می‌کردند.
«ابی بن کعب» از «عمر بن الخطاب» در مورد تقوی سؤال کرد. فرمود: آیا تا به حال راهی پر از خار و خاشاک را طی کرده‌ای؟
گفت: آری.
فرمود: چکار کردی؟
گفت: تلاش کردم و مواظب بودم تا خاری در پایم نرود.
فرمود: تقوی همین است.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (50)

🔶نمونه‌های تأثیر تقوی بر رفتار فردی و اجتماعی.

🔸الف) امام غزالی در کتاب احیاء علوم‌الدین می‌گوید:
«یونس بن عبید» دو نوع جامه برای فروش در مغازه خود گذاشته بود، یک نوع از آن را ۴۰۰ درهم و نوع دیگر را ۲۰۰ درهم قیمت‌گذاری کرده بود. برای خواندن نماز مغازه را ترک کرد و برادرزاده‌اش را به جای خود در آنجا نشاند مشتری آمد و طلب جامه کرد. برادرزادهٔ یونس جامهٔ دویست درهمی را به جای چهارصد درهمی به مرد عرضه کرد، مشتری پسندید، خوشش آمد و جامه را به ۴۰۰ درهم خریداری کرد.
🔸آن را به روی دست انداخت و از مغازه دور شد. «یونس بن عبید» که از مسجد باز می‌گشت در راه مرد خریدار را دید و از نوع جامه‌ای که بر دست داشت، فهمید که آنرا از مغازهٔ او خریده است. به مرد خریدار گفت: این جامه را به چه قیمتی خریداری کردی؟
مرد گفت ۴۰۰ درهم.
یونس گفت: اما ارزش این جامه ۲۰۰ درهم است، برگرد که ۲۰۰درهم اضافی را به تو بدهم.
مرد خریدار گفت: ارزش این جامه در سرزمین ما ۵۰۰ درهم است و من به قیمتی که پرداخته‌ام راضی هستم.
یونس گفت: با من برگرد که درستکاری در دین، از دنیا و تمامی آنچه در آن است بهتر است.
سپس مرد خریدار را با خود بازگردانده و ۲۰۰ درهم به او پس داد‌.
🔸 برادرزاده‌اش را کتک زد و با او تندی نمود و گفت: آیا شرم نداری؟ آیا از خدا نمی‌ترسی که دو برابر قیمت می‌گیری و درستکاری را از نظر دور می‌داری؟
🔸برادرزاده‌اش گفت: پس چرا چیزی را که برای خودت می‌خواستی برای او نخواستی؟

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (51)

🔶ب)عمر بن خطاب «رضی الله عنه» دستوری صادر کرد که بر اساس آن آمیختن آب و شیر ممنوع شده بود ولی آیا قانون می‌تواند هر مجرمی را ببیند و هر خائن و حیله‌گری را دستگیر کند؟

🔸 آری قانون از چنین کاری عاجز است و در واقع این ایمان انسان‌ها و حس حضور و نظارت خدای تعالی است که باعث می‌شود قانون را رعایت کنند.
🔸 داستان مشهوری را که در این رابطه ذکر می‌کنند شاید شنیده باشید که مادر و دختری شیر می‌فروختند: مادر خواست که آب در شیر ریزد تا سود آنان بیشتر شود دختر مؤمن مادرش را تذکر می‌دهد که دستور امیرالمؤمنین «عمر بن الخطاب» را که میدانی!

🔸مادر به حرف دخترش گوش نمی‌کند و به انجام کارش مبادرت می‌نماید و می‌گوید می‌دانم اما عمر بن الخطاب «رضی الله عنه» ما را نمی‌بیند. این بار دخترش این جواب کوبنده را به مادرش می‌دهد که: اگرامیرالمؤمنین ما را نمی‌بیند، خدای او که ناظر ماست.

🔸بنابراین بر ما واجب است که فرزندان خود را بر اساس تقوا و حس حضور و نظارت الهی تربیت کنیم.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (52)

مهمترین عوامل تربیت فردی

🔶۲. برادری

🔸دومین مرحله از مهمترین اصول تربیت فردی «برادری» است.
🔸رابطه اخوت و برادری بین دو انسان ایجاد می‌گردد که توسط اتصال پایدار عقیدهٔ اسلامی و رشته محکم ایمان و تقوا به یکدیگر مربوط می شوند.
🔸این رابطه مقدس باعث می‌شود که احساس محبت و عاطفه و احترام بین دو فرد مسلمان به طور عمیق ایجاد گردد.
🔸 این احساس صادقانه که در درون هر فرد مسلمان نسبت به فرد دیگر ایجاد می‌شود موجب می‌گردد که خالصانه‌ترین عواطف انسانی در ارتباط با دیگری بروز کند. همکاری، گذشت، دلسوزی، بخشش و....از مظاهر این ارتباط است.
🔸فرد مسلمان بنا به عاطفه و محبت نسبت به برادر مسلمانش از تمامی آنچه به مال و جان و ناموسش لطمه برساند، او را دور می‌کند و پا به پای او در مقابل عواملی که او را تهدید می‌کنند می‌ایستد.
🔸 قرآن کریم مسلمین را به رابطهٔ اخوت بسیار تشویق کرده است و مقتضیات و لوازم آن را در تعداد زیادی از آیات قرآن ذکر می‌کند و در احادیث نبوی هم به آن اشاره می‌شود.
🔸پروردگار متعال می‌فرماید:
🔹«انماالمومنون اخوة »(الحجرات: ۱۰)
به تحقیق مومنان با هم برادرند.
🔹و می‌فرماید:«سنشدّ عضدک بأخیک».(القصص: ۳۵)
بازویت را به سبب برادرت محکم خواهم کرد (مقصود آنکه او را برای یاری تو مأمور می‌کنم.)

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (53)

🔶و پیامبر خدا که سلام و درود خدا بر او باد، می‌فرماید: «مسلمان برادر مسلمان است به او ظلمی روا نمی‌دارد و خیانتی نمی‌کند. او را خوار نمی‌کند و تحقیر نمی‌نماید و نهایت بدی و شرارت است برای هر مسلمان که برادر مسلمانش را تحقیر کند. مال و خون و ناموس هر مسلمان بر سایر مسلمانان حرام است. تقوی اینجاست! (سه بار) و به سینه خود اشاره کردند.»(روایت مسلم).

🔸سعدی با اقتباس از این حدیث مبارک می‌گوید:
بنی ادم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی بدرد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
🔸خداوند در روز قیامت می‌فرماید کجایند آنانکه محبتشان به خاطر عظمت من بود امروز آنان در سایه من هستند روزی که هیچ سایه‌ای جز سایه من نیست.»(روایت مسلم)
🔹نتیجهٔ این برادری و محبت خالصانه، در طول تاریخ روابط متقابل افراد در نظام جامعهٔ اسلامی بوده است، تعادل مسئولیت مشترک اجتماعی و از خودگذشتگی مسلمین به شکلی بود که نظیر آن در تاریخ بشر به چشم نمی‌خورد.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم ؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (54)

🔶نمونه‌ها:
🔸الف)«حاکم» در کتاب «المستدرک» می‌گوید: هشتاد هزار درهم برای حضرت «عایشه» فرستاده شد. روزه بود و لباسی کهنه بر تن داشت. فوراً تمام آن را بین فقرا و بینوایان تقسیم کرد طوری که چیزی برای خودش باقی نماند. خدمتکارش گفت: ای ام المومنین! آیا نمی‌شد با آن مقداری گوشت بخریم که برای افطار چیزی داشته باشیم؟ گفت: فرزندم! اگر به یادم می‌انداختی این کار را می‌کردم.
🔸ب)« طبرانی» در «الکبیر» روایت می‌کند که «عمر بن الخطاب»«رضی الله عنه» چهارصد دینار در کیسه‌ای گذاشت و به خدمتکارش داد تا آن را برای «ابوعبیدة بن الجراح» ببرد و به او گفت: خودت را در منزل آنان به کاری مشغول کن و ببین چکار می‌کند؟ خدمتکار پول را برای «ابوعبیده» برد و گفت: امیر مومنان می‌گوید؛ این پول را برای رفع نیاز و مخارج ضروری برایت فرستادم. گفت: خداوند آن را مورد لطف و عنایت خود قرار دهد سپس به کنیزکی که در آنجا بود گفت: بیا این هفت دینار را برای فلان کس و این پنج دینار را برای فلان کس ببر و... همینطور پول‌ها را تقسیم کرد تا تمام شد.
خدمتکار بازگشت و ماجرا را برای «عمر»«رضی الله عنه» تعریف کرد.
عمر بن خطاب «رضی الله عنه» فرمود: حقیقتاً که اینان برادران یکدیگرند. همه یک طبیعت و سرشت دارند.
این کار را در مورد معادل عمل انجام داد نیز مانند ابوعبیده جراح پول‌ها را تقسیم کرد از پول فقط دینار باقی مانده بود که همسرمان وارد شد گفت: به خدا قسم که ما خود بینواییم چیزی هم برای خودمان بگذار! معاذ دو دینار را به سوی همسرش پرتاب کرد و خدمتکار بازگشت و ماجرا را برای «عمر بن خطاب»«رضی الله عنه» تعریف کرد.
عمر فرمود: حقیقتاً که اینان برادران یکدیگرند. همه یک طبیعت و سرشت دارند.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم ؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی