#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (34)

🔶۶.فقر و انحراف روانی:

🔸کودکی که از زمانی که چشم می‌گشاید خود را در محاصره فقر و بدبختی می‌بیند پدرش را می نگرد که در رنج و تنگدستی است و تمامی خانواده در محرومیت غوطه می‌خورند و از طرف دیگر فرزندان همسایه و هم‌کلاسی‌هایش را می‌بیند که لباسی زیبا بر تن دارند، از نعمات و رفاه برخوردارند. اما او آنقدر ندارد که شکمش را سیر کند و خود را بپوشاند، افسرده و دل‌شکسته خواهد شد، غم و اندوه جانکاه به روح و روانش ضربه می‌زند و او را از لحاظ روحی دچار لغزش و بیماری می‌کند از این انسان چه انتظاری می‌توان داشت؟ بزودی عقده‌های روانی در درونش سرباز می‌کنند و با دید کینه و حسادت به دیگران نگاه می‌کند. امید‌هایش به ناامیدی و خوش بینی او به بدبینی تبدیل می‌شود و در یک کلام او مریض خواهد شد و مرض او از نوع روانی است.
🔸و چه راست گفت: آن رسول گرامی (صلی اللّٰه علیه و سلم) که فرمود: «کاد الفقر أن یکون کفراً»«نزدیک است که کفر فقر باشد».
🔸 (منظور آن حضرت آن است که فقر آن چنان اثر شومی بر روح آدمی دارد که به کفر منتهی می‌شود) (روایت احمد و ابن حبّان و بیهقی)

🔸پیامبر خدا (صلی اللّٰه علیه و سلم) از دچار شدن به فقر به خدای تعالی پناه می‌برد و در دعا می‌فرماید: «خدایا من از فقر و کفر به تو پناه می‌برم». (روایت نسایی و ابن حیان)

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب: چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبداللّٰه ناصح علوان؛ ترجمه: عبداللّٰه احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (35)

تا به حال سه مورد از عوامل منفی و مخربی که والدین و مربیان عزیز باید در جهت حذف و جلوگیری از بروز آن تلاش کنند را تشریح کردیم.
اکنون مورد چهارم از این مبحث را شرح می‌دهیم.

🔶۴. پدیدهٔ حسد و کینه‌توزی
🔸حسد یعنی آرزوی نابود شدن نعمتی که متعلق به غیر است. این احساس، پدیدهٔ اجتماعی خطرناکی است که اگر درمان نشود به زودی آثار شوم و بسیار نامطلوبی بر جای می گذارد. گاهی وجود حسادت در کودک برای اطرافیان مشخص نیست و والدین تصور می‌کنند که فرزند آنها عاری از حسد است و انتظار بروز چنین حالتی را نیز از آن ندارند.
🔸 به این دلیل لازم است که والدین و مربیان در حالت‌ها و احساسات فرزندانشان دقیق باشند و در صورت مشاهدهٔ علائم حسد با روشی حکیمانه به درمان آن بپردازند و با تربیتی صحیح مانع بروز مشکلات متعدد شوند و از ظهور بیماری‌های روانی در درون کودک و به بار آمدن نتایج ناگوار جلوگیری نمایند.

🔸 قبل از بحث دربارهٔ راه پیشگیری و درمان پدیدهٔ حسد شایسته است که دربارهٔ عوامل و عللی که آتش حسد را در درون کودک شعله ور می کنند، سخن بگوییم.

🔹عوامل برانگیختن حسادت:
۱.ترس کودک از اینکه بعضی امتیازات یا موقعیت‌ها را در جمع خانوادگی از دست بدهد، مانند محبت و مورد توجه بودن وغیره...این احساس بخصوص زمانی شدت می‌گیرد که فرزند جدیدی در خانواده متولد می‌شود. ۲.مقایسهٔ نادرست بین فرزندان، مثلاً یکی را باهوش بخوانند و دیگری را کودن.
۳.به یک فرزند توجه داشته باشند و نسبت به سایرین بی‌توجهی کنند، مثلاً با کودکی بازی می‌شود یا به او هدیه می‌دهند و او را در آغوش می‌گیرد، اما دیگری را بدون توجه رها می‌کنند یا می‌زنند و یا چیزی به او نمی‌دهند. ۴. چشم پوشی از یکی از فرزندان که رفتار بدی از خود نشان می دهد و به دیگران آزار می‌رساند و مجازات کردن فرزند دیگر به محض کوچکترین خطا یا اشتباه.
۵.وجود کودک در محیط ثروتمند و غنی اما داشتن زندگی فقیرانه و سخت.
🔸و دهها علت دیگر که آثار نامطلوب بر شخصیت طفل می‌گذارند و چه بسا باعث احساس خود کم‌بینی و عدم اعتماد به نفس می‌شوند.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (36)

🔶تشریح برخی عوامل برانگیختن حسادت:

🔸۱.کودک، محبت و توجه اطرافیان را احساس کند.
این نوع برخورد را از رسول گرامی خدا (صلی الله علیه و سلم) شنیده‌ایم، یارانش را نیز به آن تشویق می‌کرد و خود مراقب بود تا در همه جا به اجرا درآید. برای مثال:
🔸 «عبداللّٰه بن بریده » از پدرش روایت می‌کند که: پیامبر خدا (صلی‌الله علیه و سلم) مشغول سخن گفتن بودند که حضرت حسن وحضرت حسین با دو جامهٔ سبز رنگ که بر تن داشتند جست و خیز کنان وارد شدند. پیامبر اکرم(صلی‌الله علیه و سلم) آن را بلند کرد و روبه‌روی خود نشاند، سپس گفتند: راست فرمود خدای تعالی( انما اموالکم و اولادکم فتنه).الانفال ۲۸« دارایی و فرزندانتان آزمایش‌اند.
به این دو کودک نگاه کردم که راه می‌رفتند و جست و خیز می‌کردند، نتوانستم صبر کنم، کلامم را قطع کردم و آنها را در آغوش گرفتم.

🔸پیامبر عزیز ما با حسن و حسین بازی می‌کرد. بر دست و زانو راه می‌رفت و آن دو بر پشت مبارکشان سوار می‌شدند و رسول خدا(صلی‌الله علیه و سلم) حرکت می‌کرد و می‌فرمود: چه شتر خوبی دارید، شما دو تا چه جوالِ خوبی هستید.
🔸بخاری روایت می‌کند که مرد اعرابی به خدمت رسول اکرم (صلی‌الله علیه و سلم)رسید و گفت: آیا شما بچه‌هایتان را می‌بوسید؟ ما هرگز چنین کاری نمی‌کنیم! پیامبر (صلی‌الله علیه و سلم)فرمود: «من چکار کنم که خداوند مهر و عطوفت را از قلب تو بیرون کشیده است».

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (37)

🔹اقدامات ضروری هنگام تولد نوزاد جدید:

🔸 این اقدامات از جانب والدین خصوصاً مادر صورت می‌گیرد تا مانع بروز حسادت در کودک شود. از چند ماه قبل از تولد نوزادِ جدید به تغییر محل خواب کودک بزرگتر اقدام نمایند و او را به گردش و اماکن دلپذیر بفرستند، اشکالی ندارد که برادر یا خواهر بزرگتر در هنگام شستن یا پوشیدن لباس یا غذا دادن به نوزاد به مادرش کمک کند.

🔸 به کودک اجازه بدهید که با برادر یا خواهر کوچکش بازی کند، البته باید مواظب باشید که به او آزار نرساند و هنگامی که مادر می‌خواهد به نوزاد شیر بدهد، بهتر است که پدر با برادر یا خواهر بزرگتر بازی کند و او را سرگرم کند تا احساس نماید که هنوز هم مورد توجه و محبت والدین است.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (38)

🔶۲.رعایت عدالت در بین فرزندان
تردیدی نیست که با رعایت مساوات در رفتار و برخورد با فرزندان و اجرای عدالت در مورد آنان، پدیدهٔ حسد، جایی در قلوب آنان نخواهد داشت و آفات کینه و بدخواهی از درونشان رخت برمی‌بندد و فرزندان یک خانواده در کنار هم با محبت متقابل و تفاهم کامل زندگی می کنند و دوستی و اخلاص و صفا و صمیمیت بر خانهٔ آنها سایه می‌افکند.
🔸 و تعجبی ندارد که معلم اول اسلام (سلام و درود خدا بر او باد) تمامی والدین و مربیان را مکرراً به تحقق عدالت بین فرزندانشان دعوت می‌کنند و رفتار کسانی را که ابراز محبت و بخشش مادی با فرزندان خود برخورد یکسانی ندارند، بسیار زشت می‌شمارد.
🔸 چند نکته به عنوان نمونه در اینجا مطرح می‌شود که اهتمام و توجه خاص آن حضرت را در این مورد در جهت تربیت صحیح و اصلاح اجتماعی می‌رساند.
🔸 در روایتی از «ابن حبان» آمده است که رسول خدا فرمودند: «خدا رحم کند به پدر یا مادری که در نیکو بودن فرزندش او را یاری می‌کند.( منظور آن که با حسن رفتار خود در تربیت نیکو سهیم هستند.)
🔸 در روایت طبرانی آمده است که آن حضرت فرمودند:«در بخشش و دادن هدایا مساوات را در بین فرزندانتان رعایت کنید.»
🔸انس (رضی اللّٰه عنه) روایت می‌کند که مردی خدمت رسول خدا (صلی‌الله علیه و سلم) بود، پسرش آمد، او را بوسید و بر زانویش نهاد و دخترش آمد، او را در مقابل خود نشاند. پیامبر( صلی‌الله علیه و سلم) فرمود:« چرا در بین این دو مساوات را رعایت نمی‌کنی»؟

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

💠 #تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (39)


🔶۳.از بین بردن عواملی که منجر به حسادت می گردد.

🔸بر مربیان و والدین محترم لازم است با مفیدترین وسایل و درست‌ترین روش‌ها پدیده‌ٔ حسد را از درون فرزندان خود بزدایند.
🔸اگر کودک با تولد نوزاد جدید احساس می‌کند که محبت و توجه والدین نسبت به او کم شده است پدر و مادر باید سعی کنند به او بفهمانند که توجه و محبت آنها برای همیشه در مورد او تداوم دارد.
🔸اگر گفتن کلمات ناخوشایند مانند کودن یا امثال این‌ القاب باعث روشن شدن آتش حقد و حسد در وجود کودک می‌گردد، پس پدر و مادران باید زبان خود را از بکار بردن این عبارات آزاردهنده و کلمات ناخوشایند نگاه دارند.
🔸اگر برتری دادن یک فرزند دیگر او را خشمگین می‌کند و حسد را در درونش شعله‌ور می‌سازد پس والدین باید عدل و مساوات را در بین فرزندانشان رعایت کنند، خصوصاً پدران و مادران عزیز لازم است تا از رشد و بلوغ روز آفات روانی و در رأس آنها حسد در کودکان خود بپرهیزند تا شخصیتی متکامل داشته، انسانی متعادل باشند و تربیتی شایسته را به این ترتیب تحصیل نمایند.
🔸رسول اکرم (صلی‌الله علیه‌وسلم) امت اسلام را از مبتلا‌شدن به حسد بر حذر می‌دارند چرا که این آفت روحی آثار روانی و اجتماعی بسیار نامطلوبی بر جای می‌گذارد.
🔸آن حضرت می‌فرماید: «از حسادت بپرهیزید که حسادت مانند آتشی که هیزم را می‌سوزاند، تمام خوبی‌های انسان را بر باد می‌دهد.» (روایت ابوداوود) حدیث مرفوع.
🔸و می‌فرماید: « مردم سعادتمند هستند تا زمانی که نسبت به هم حسادت نکنند.»
🔸و در روایت دیگری آمده است که «انسان حسود از من نیست.» (روایت طبرانی).

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (40)

🔶۴.پدیدهٔ خشم
🔸خشم حالت روحی و پدیده‌ای انفعالی است که طفل آن را از همان اوایل زندگی در خود احساس می‌کند و حالتی است که تا آخر عمر، هر انسانی را همراهی می‌کند.
🔸با توجه به آنکه خشم حالتی ریشه‌دار بوده و از همان ابتدای حیات انسان همراه اوست نمی‌توان آن را احساسی زشت و منفور و یا حالت انفعالی ناپسند به حساب آورد، زیرا خدای تعالی در وجود انسان غرایز، تمایلات و احساسات قرار داده است که وجود هر کدام از آنها بنا به حکمت الهی در انسان تحقق یافته است و در ورای هر یک مصلحت اجتماعی خاصی نهفته است.
🔸فواید خشم:
از جمله فواید خشم می‌توان حفظ دین، آبرو و جان را نام برد.
🔸خشم عاملی است که در انسان مسلمان در جهت دفاع از وطن در مقابل تجاوز ظالمین و دسیسه‌های استعمارگران بسیار مفید و موثر است، اگر چنین احساس ارزشمندی در انسان مسلمان نبود نمی‌توانست در شرایطی که حرمت الهی رعایت نگردد و یا اهانتی به‌ دین صورت گیرد و یا دشمن بخواهد سرزمین مسلمین را غصب کند و بر آنان مسلط شود به مقابله برخیزد و دفاع کند.
🔸تردیدی نیست که حالت‌هایی از خشم در رسول بزرگوار اسلام (صلی‌الله علیه و سلم) به چشم می‌خورد از همین نوع مثبت و شایسته بوده است.
🔸در حدیثی صحیح آمده است که کسی به خدمت آن حضرت رسید تا شفاعت کند که حدی از حدود الهی اجرا نگردد، پیامبر اکرم(صلی‌الله علیه و سلم) خشمگین شد و علائم خشم در صورتش نمایان گردید و سخن جاودانه‌اش را بر زبان آورد که:
« اقوام پیش از شما نابود شدند کسانی بودند که اگر انسان قدرتمندی دزدی می‌کرد رهایش می‌کردند و اگر فرد ضعیفی مبادرت به دزدی می‌نمود حد را بر او جاری می‌کردند.
🔸به‌ خدا قسم که اگر فاطمه دختر محمد هم سرقت کند دستش قطع خواهد شد.»

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (41)

🔶فواید خشم
🔸انس «رضی الله عنه» در روایتی از «طبرانی» می‌گوید: «هیچ‌گاه رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم را ندیدم که انتقام بگیرد، اما هرگاه حرمت الهی زیر پا گذاشته می‌شد خشمگین‌ترین مردم بود و هرگاه دو امر به او پیشنهاد می‌شد ساده‌ترین آن را بر می‌گزید، به شرط آنکه خشم و غضب الهی در آن نباشد و اگر می‌دانست کاری موجب خشم الهی است، بیشتر از تمامی مردم از آن کار دوری می‌کرد.»
🔸اگر بسیاری از روانشناسان و دانشمندان علوم تربیتی و اجتماعی خشم را از صفات منفور و از عادات ناپسند به شمار می‌آورند وجه نظر آنان ناظر به خشم ناپسندی است که آثار بد و عواقب ناگوار بر جای می‌گذارد، یعنی منظور آنان خشمی است که به علت مصالح شخصی و خودخواهی فرد بروز می‌کند و بر کسی پوشیده نیست که این چنین حالتی بسیار زشت و قبیح است و باعث گسستن روابط عاطفی و محبت و صفا و صمیمیت بین افراد شده، وحدت و یکپارچگی اجتماعی را نیز به نوبهٔ خود مختل می‌نماید.
🔸در اینجاست که می‌بینیم پیامبر اسلام _سلام و درود خدا بر او باد_ پدیدهٔ غضب را به عنوان خوی زشت و ناپسند مورد توجه قرار داده و کسانی را که خشم خویش را فرو می‌برند و در هنگام خشم بر خود مسلط هستند، می‌ستاید.
🔸در حدیثی از «بخاری» آمده است که مردی به خدمت رسول خدا(صلی‌الله علیه و سلم) رسید و گفت: «مرا نصیحت کن»! فرمود: لاتغضب، فردد مراراً، قال: لا تغضب. خشمگین نشو! باز هم درخواست کرد که او را نصیحت کند، مجدداً فرمود: «بر کسی خشم نگیر.»
🔸امام احمد «رضی الله عنه» روایت می‌کند که «عبدالله بن عمر» از رسول خدا (صلی‌الله علیه و سلم) پرسید که چه چیزی مرا از خشم الهی دور می‌کند؟ آن حضرت فرمودند: «خشمگین مشو.»
🔸ابن مسعود (رضی الله عنه) می‌گوید: رسول اکرم (صلی‌الله علیه و سلم) از جماعتی از یاران پرسیدند: پهلوان‌ترین شما چه کسی است؟ گفتند: کسی که هیچ‌کسی از ما نتواند پشت او را بر خاک بزند. فرمود: «خیر! کسی است که هنگام خشم برخود مسلط است.» (روایت بخاری و مسلم.)

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (42)

🔶قرآن کریم مکرراً به فروبردن خشم و بهترین برخورد دعوت نموده و مؤمنین را به روی‌گرداندن از افراد نادان دعوت می‌کند تا بدین وسیله گامی در جهت تحقق موّدت و روابط سودمند اجتماعی و الفت قلوب مسلمین برداشته شود.
🔸«ولا تستوی الحسنه و لا السیئه ادفع بالتی هی احسن، فاذا الذی بینک و بینه عداوه کأنه ولیٌّ حمیم.»
ترجمه: نیکی و بدی یکسان نیستند، بدی را با روشی که نیکوتر است، دفع کن! در آن هنگام، آنکه بین تو و او دشمنی است گویی دوستی گرامی است.
🔸«وعباد الرحمٰن الذین یمشون علی الارض هوناً واذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاماً.» (فرقان:۶۳)
ترجمه: و بندگان خاص خدای رحمان آنان هستند که بر زمین به نرمی راه می‌روند و چون جاهلان به ایشان خطاب و عتابی کنند سلام گویند.
🔸«والذین ینفقون فی السّراء و الضرّاء و الکاظمین الغیظ و العافین عن الناس و الله یحب المحسنین.» (آل عمران: ۱۳۴)
ترجمه: آنانکه در نهان و آشکار انفاق می‌کنند و خشم خود را فرو می‌برند و از مردم در می‌گذرند و خداوند نیکوکاران را دوست دارند.
🔸با توجه به آن که خشم احساسی مذموم است و آثار ناپسندی بر شخصیت انسانی و عقل و تعادل روحی او بر جای می‌گذارد، عواقب اجتماعی ناگواری به بار می‌آورد.
🔸شایسته است که والدین و مربیان به درمان این پدیده و برخورد صحیح با آن از همان ابتدای دوران کودکی تا مرحلهٔ تمیز و سن نوجوانی اقدام نمایند.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (43)

🔶بهترین درمان برای خشم آن است که فرزند خود را از عوامل و عللی که موجب خشم می‌گردد، دور نگه دارید تا این خصلت ناپسند در او به خوی و عادت تبدیل نگردد و به قول معروف، پرداخت یک سکه برای پیشگیری بهتر از پرداخت هزار سکه برای درمان است.
🔸گاهی عامل خشم و عصبانیت در کودکان و اطفال گرسنگی است، پس باید در هنگام گرسنگی طفل، به امر تغذیهٔ او بشتابیم، اهمال در امر تغذیه باعث امراض جسمی و انفعالات روانی می‌گردد و چه گناهکار است سرپرستی که فرزندانش را این‌چنین تباه می‌کند. از پیامبر خدا (صلی‌الله علیه و سلم) روایت کرده‌اند که فرمود: «همین گناه برای انسان کافی است که تباه نماید افرادی را که سرپرستی آنها به عهدهٔ اوست.» (روایت ابوداود و دیگران )
🔸در بعضی اوقات عامل خشم و عصبانیت در کودکان، درد و بیماری است، والدین باید در جهت مداوای فرزند خود سریعاً اقدام کنند، رهنمود حضرت محمد (صلی‌الله علیه و سلم) در این زمینه آن است که: «لکل داء دواء فإذا أصاب الدواء الداء برأ بإذن اللّٰه عز وجل.» «هر مرض، دارویی دارد و دارو به‌إذن الهی مرض را از بین می‌برد.» (روایت ابوداود)
🔸 اگر عامل خشم کودک، سرکوفت و اهانت به او بوده است، لازم است که والدین و مربیان زبان خود را از کلمات ناپسند بیالایند و از تحقیر و اهانت خودداری کنند تا آفات روحی و انفعالات روانی در وجود کودک رشد نکند همچنان‌که پیامبر گرامی ما (صلی‌الله علیه و سلم) فرمودند: «باید فرزندان خود را در نیکو بودن یاری دهیم.»
🔸همچنین فرمودند: « أدبوا أولادکم و أحسنوا أدبهم.» « فرزندانتان را به بهترین صورت تربیت کنید.» (روایت ابن ماجه)

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی