📚 #داستان_فدک
قسمت1⃣

🟩🟨ماجرای حقی که گرفته شد، فدک!🟨🟩

🔲«فدک»؛ سرزمین، دهکده یا شهری خوش آب‌وهوا و حاصل‌خیز در سرزمین حجاز و در شرق خیبر و حدود ۱۶۰ کیلومتری شمال مدینه‌ی منوره است که دارای چشمه‌ها و قنات‌های پر آب، نخل‌های فراوان و اراضی بسیاری بوده است.
🔳امروزه فدک در شهر الحائط در استان حائل کشور عربستان سعودی و همچنان با همان نام قرار دارد.
🔲فدک در صدر اسلام، محل سکونت یهودیان بود و با توجه به موقعیت استراتژیکش، محلی برای اتّکای نظامی یهودیانِ حجاز به شمار می‌آمد. اهالی فدک به‌خاطر همان موقعیت ویژه، قلعه‌های نظامی خود را در اطراف آن ساخته بودند.
🔳در سال هفتم هجرت که سپاه اسلام به فرماندهی حضرت رسول و جان‌فشانی‌های #مولا امیرالمؤمنین علیهما السّلام و مجاهدان اسلام در جنگ خیبر، منطقه‌ی خیبر و قلعه‌های آن را فتح کرد، یهودیان ساکن در قلعه‌ها و مزارع فدک وقتی خبر سقوط و فتح خیبر -که دارای قدرت قابل ملاحظه‌ای بود- و نیز تسلیم‌شدن یهودیان در برابر مسلمانان را شنیدند، از ترس و وحشتی که در دل‌شان افتاده بود و حتی پیش از آن‌که سپاه اسلام راهی فدک شود، نمایندگانی نزد پیامبر اسلام فرستادند و از ایشان خواستند که با آنان هم مانند خیبریان بزرگوارانه رفتار کند. آنان سرانجام به تسلیم و مصالحه راضی شدند و طبق قرارداد صلحی که با پیامبر بستند، بی‌جنگ و خون‌ریزی آن منطقه را تسلیم رسول خدا کردند.
🔲به اتّفاق مورّخان، محدّثان و فقهای شیعه و سنّی، فدک از اراضی «مفتوحة صُلحاً» به حساب می‌آید که اصطلاحاً «فَیْء» شمرده می‌شود و از انفال است که مسلمانان در به‌دست آوردن آن هیچ‌گونه نقشی نداشته و جنگ و لشکرکشی‌ای نکرده‌اند. حکم چنین اموال و سرزمین‌هایی در آیه‌ی ششم سوره‌ی حشر بیان شده است: ﴿و آن‌چه را خدا از آنان (= یهود) به رسولش بخشیده و بازگردانده، چیزی است که شما برای به‌دست آوردن آن زحمتی نکشیدید، نه اسبی تاختید و نه شتری؛ ولی خداوند رسولان خود را بر هرکس بخواهد مسلّط می‌سازد﴾.
🔳همه‌ی مذاهب اسلامی و بلکه تمام امّت اسلامی معتقدند که فَیء از جمله فدک، مِلک شخصی، خاص و خالص رسول خداست و هیچ‌یک از مسلمانانِ نسل حاضر و نسل‌های آینده سهمی در آن ندارند و بسیاری از علمای شیعه و سنّی به این مطلب تصریح کرده‌اند.
🔲همچنین به اتّفاق علمای شیعه و به اعتراف بسیاری از مفسّران، محدّثان، متکلّمان و فقیهان سنّی، با نزول آیه‌ی ﴿فَآتِ ذَا الْقُرْ‌بیٰ حَقَّهُ؛ پس حق خویشاوند را بده﴾ (روم/۳۸) حضرت محمد به دستور خدا و در زمان حیات مبارکش فدک را به‌عنوان بخشش، عطیّه، هبه، نحله، اقطاع به دخترش فاطمه زهرا تملیک نمود. رسول خدا بر تحویل فدک به دخترش فاطمه، علی، اُمّ أیْمَن و غلامش را شاهد گرفت.
🔳طبق شواهد و مدارک مسلّم و قطعی تاریخی و روایی، از همان سال هفتم هجری و در زمان حیات پیامبر، حضرت زهرا به عنوان مالک فدک آن را مورد بهره‌برداری قرار داد و درآمد حاصل از آن را برای عمران و آبادانی شهر و رفع مشکلات نیازمندان و جامعه‌ی اسلامی به مصرف رسانید.
🔲نکته‌ی مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که حضرت رسول، فدک را به فاطمه زهرا تسلیم و تحویل داد، نه آن که صِرف هدیه و هبه باشد، بدون تحویل و تسلیم...

🟢ادامه دارد...

✍گردآوری: مهدیه پورعباس

#سرویس_فرهنگی_کارگروه_رسانه_بسیج_دانشجویی

🆔 @basij_th

📚 #داستان_فدک
قسمت2⃣

🟪🟧ماجرای حقی که گرفته شد، فدک!🟧🟪

🔳ارزش اقتصادی فدک:
گذشته از جایگاه نمادین فدک که نماد ولایت و حقانیت اهل‌بیت و سند مظلومیت فاطمه و علی سلام‌الله‌علیهما به شمار می‌رود، از نظر مادی و اقتصادی هم یک زمین کوچک یا یک مزرعه‌ی عادی نبوده است، بلکه یک ثروت و سرمایه‌ی عظیم اقتصادی به‌شمار می‌آمده است که می‌توانسته حکومت اسلامی را پشتیبانی و حمایت کند.
🔲شواهد این مطلب هم آن است که؛
١_در اسناد و منابع تاریخی از فدک به عنوان مزرعه، بُستان، عَقار یا حائط و مانند آن تعبیر نشده، بلکه از آن به قریه، بلده و شهر نام برده شده که دست‌کم باید گفت یک دهکده بوده است.

٢_برخی منابع، درآمد سالانه‌ی فدک را بین ۲۴ تا ۷۰ هزار دینار تخمین زده‌اند.

-
٣_ و درباره‌ی قنات‌ها، چشمه‌ها و نخلستان‌های آن گفته‌اند: نخل‌هایش به اندازه‌ی نخل‌های کوفه در قرن ششم هجری بوده است.

٤_شاهد دیگر در وسعت و گستره‌ی جغرافیایی فدک و ارزش مالی‌اش این که معاویه در زمان حاکمیتش (۴۱-۶۰ هـ) آن را به سه‌بخش تقسیم و به سه‌نفر -مروان بن حَکَم، عمرو بن عثمان و یزید بن معاویه- داد! پس بایستی همان‌مقدار هم ثروت عظیمی بوده باشد که امیران زیاده‌خواهی مثل مروان، یزید و عمرو بن عثمان را قانع کرده است.

🔳پس علاوه بر شأن و منزلت نمادین فدک، ارزش مالی و اقتصادی آن هم به میزانی بوده است که می‌توانسته پشتوانه‌ی دولت و حکومت باشد و با عنایت به همین علّت، رسول خدا آن را در اختیار دخترش و فرزندان او قرار داد تا با سرمایه‌ی عظیم مالی و اقتصادی فدک، دولت و حکومت اسلامی را اداره کنند.
و دقیقاً به همین خاطر است که اصحاب سقیفه در پی تصاحب خلافت، به تملّک و تصرّف فدک اقدام کردند و به هیچ‌عنوان حاضر به پس‌دادن آن به صاحب اصلی‌اش نشدند و حتی اعلام کردند؛ «اداره‌ی حکومت بدون فدک ممکن نیست» و یا گفتند: فدک را پس نخواهند داد، مگر آن که گردن‌شان با ارّه زده و بریده شود!

🟣ادامه دارد...

✍ گردآورنده: مهدیه پورعباس

#سرویس_فرهنگی_کارگروه_رسانه_بسیج_دانشجویی

🆔 @basij_th

📚#داستان_فدک
قسمت پایانی

🟩🟧ماجرای حقی که گرفته شد، فدک!🟧🟩

🔶این ماجرا اشاره به گرفتن و غصب دهکده‌ی فدک از حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها توسط ابوبکر -خلیفه‌ی اول- بعد از رحلت پیامبر دارد.

⬜️ فدک تا زمان رحلت پیامبر (۱۱ق) در دست حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها بود و افرادی به‌عنوان وکیل، کارگزار و کارگر در فدک کار می‌کردند. بعد از واقعه‌ی سقیفه و انحراف مسیر ولایت الهی و به خلافت رسیدن ابوبکر، او اعلام کرد فدک ملک کسی نیست، از این رو آن را به نفع خلافت خود مصادره کرد. مالکیت فدک در دوران خلفای بعد از ابوبکر -عمر و عثمان- نیز به خاندان پیامبر بازنگشت. همچنین طبق گفته‌ی منابع، ابوبکر علاوه بر فدک، باغ‌های هفتگانه را نیز از فاطمه گرفت. این باغ‌ها اموال شخصی یهودی بود که اسلام آورد و وصیت کرد که اگر در جنگ کشته شد، باغ‌هایش از آنِ پیامبر باشد. او بعد در جنگ اُحُد به شهادت رسید و پیامبر نیز این هفت باغ را با فدک به دخترش فاطمه بخشید. وی همچنین خمس غنایم خیبر -که عطیّه‌ی پیامبر بود- را هم غصب کرد!

⬛️ بعد از تصرّف فدک، و قبل از حضور در مسجد و ایراد خطبه، حضرت زهرا علیها السّلام مراحل مختلفی را گذراندند تا با احقاق حق نیازی به حضور در مسجد پیدا نکنند؛ از این رو امیرالمؤمنین علیه‌السلام و... را به نمایندگی برای مطالبه‌ی حقّش نزد ابوبکر فرستاد و چون خلیفه بی‌اعتنایی کرد و جوابی نداد، در وقتی دیگر خود حضرت به همراه عمویش عباس و یا همسرش علی با ابوبکر گفت‌وگو کرد.
در این گفت‌وگوها که در منابع تاریخی و روایی نقل شده، آمده است؛ ابوبکر در جواب فاطمه گفت: از پیامبر شنیده است که اموالش پس از او به مسلمانان می‌رسد و از او میراثی نمی‌ماند. فاطمه پاسخ داد: پدرم این مِلک را به من بخشیده است.
در برخی از این گفت‌وگوها ابوبکر برخلاف موازین و قوانین قضا، از حضرت فاطمه برای اثبات آن‌که پیامبر فدک را به او بخشیده است شاهد خواست. طبق نقل منابع مختلف حضرت امیر علیه‌السّلام و امّ أیمن بر این اتفاق شهادت دادند. خود حضرت هم بحث ارث را مطرح کردند که ابوبکر باز هم نپذیرفت یا طبق برخی گزارش‌ها پذیرفت و کاغذی نوشت تا کسی به فدک دست‌درازی نکند. ولی وقتی فاطمه از آن مجلس بیرون آمد، عُمَر بن خطّاب -خلیفه‌ی دوم- او را دید و نوشته را گرفت و پاره کرد! بنابر نقل برخی منابع سنّی، ابوبکر شاهدان فاطمه را نپذیرفت و دو مرد را برای شهادت طلبید!
إبن أبی‌الحدید -عالم سنی- در همین رابطه می‌گوید: «از ابن فارقی پرسیدم: آیا فاطمه راست می‌گفت؟ وی گفت: آری. پرسیدم پس چرا ابوبکر فدک را به او نداد؟ گفت اگر چنین می‌کرد فردا خلافت را برای شوهرش ادعا می‌کرد و ابوبکر نمی‌توانست سخنش را نپذیرد؛ چرا که درباره‌ی فدک حرف او را بدون شاهد پذیرفته بود».

🔳 پس از مصادره‌ی فدک توسط ابوبکر و عمر و اصحاب سقیفه، #مولا امیرالمؤمنین به مسجد آمد و در حضور مهاجر و انصار به ابوبکر اعتراض کرد که چرا فاطمه را از چیزی که پیامبر به او بخشیده، منع کرده است. پس از آن ابوبکر، شاهدِ عادل طلبید، که حضرت امیر استدلال کرد؛ اگر چیزی در دست کسی باشد و دیگری مدّعی آن شود، فرد مدّعی باید برای خود بیّنه و دلیل و شاهد بیاورد، و نه فاطمه که فدک از قبل در دستش بوده است.

✔️ ابوبکر در پاسخِ دادخواهی‌های فاطمه زهرا گفته بود: «از پیامبر شنیدم: ما انبیا ارث نمی‌گذاریم و آن‌چه از ما باقی می‌ماند، صدقه است». طبق گفته‌ی منابع، این حدیث را به غیر از خود ابوبکر هیچ‌کس دیگری از صحابه‌ی پیامبر نقل نکرده‌است! در مقابل این دلیل، حضرت زهرا در خطبه فدکیه به آیاتی از قرآن اشاره کرد و این سخن ابوبکر را مخالف قرآن دانست.
همچنین نقل شده است وقتی‌که عثمان -خلیفه‌ی سوم- به خلافت رسید، عایشه و حفصه -دختران ابوبکر و عمر- پیش او رفتند و از او خواستند آنچه پدرانشان به آنان می‌دادند، مجدد به آنان بدهد؛ اما عثمان گفت به خدا قسم چنین چیزی به شما نمی‌دهم. آیا شما دو نفر نبودید که نزد پدرتان شهادت دادید پیامبران ارث نمی‌گذارند؟ روزی چنین شهادت دادید و روزی میراث پیامبر را درخواست می‌کنید؟!

🔲 سرانجام و زمانی که هیچ یک از راه‌ها و تلاش‌های حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها مؤثر واقع نشد، به ناچار و به عنوان یک ضرورت، تدبیر کرد و تصمیم گرفت که با حضور در مسجد و ایراد #خطبه_فدکیه، نقاب از چهره‌ی نفاق برگیرد و امّت اسلامی را در جریان توطئه‌های ضداسلامی سقیفه قرار دهد و به مطالبه‌ی حقوق غصب شده‌اش در اجتماع عظیم مهاجر و انصار و با حضور ابوبکر بپردازد.

✍گردآورنده :مهدیه پورعباس
#سرویس_فرهنگی_کارگروه_رسانه_بسیج_دانشجویی

🆔@basij_th