🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "گ"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی
 
▫️گوده: ۱- بوته، ۲- غده، ۳- گلوله
▫️گول هأمأن: ۱- تهوع، ۲- شنگول شدن
▫️گئاچ: ۱- پا پرانتزی، ۲- چوبی به شکل7
▫️گه‌ل: ۱- همتا، ۳- ساق، ۳- رفیق
▫️گوله: ۱- کوزه، ۲- سماجت
▫️گول: ۱- فریب، ۲- گُل، ۳- گرماگرم، ۴- قل

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️گاز: دندان‌ نیش
▫️گوده: غده، برآمدگی
▫️گه‌رمه ناخوشی: حصبه
▫️گئاچ: پا پرانتزی
▫️گی‌رأ: دمل، زخم
▫️گیره: زخم، دُمَل
▫️گه‌رده‌ پؤچ: عقربک ناخن

🔸️ واژه‌سازی

▫️گئن‌تن/ وأر‌گئن‌تن/ ده‌ر‌گئن‌تن:
انداختن/ خسته کردن/ جا انداختن
▫️گه‌ر‌ده‌سن/ ده‌گه‌ر‌ده‌سن/ وه‌گه‌ر‌ده‌سن/ فه‌گه‌ر‌ده‌سن:
گردش کردن/ تغییر جهت دادن/ برگشتن/ واژگون شدن
▫️گودن/ ده‌گودن/ فوگودن/ چاگودن/ واگودن:
کردن(مثل نازگودن)/ داخل کردن/ ریختن/ درست کردن/ بازکردن
▫️گه‌نه‌سن/ فه‌گه‌نه‌سن:
برخورد با کسی یا چیزی/ برخورد با حمله
▫️گی‌تن/ هه‌گی‌تن/ وی‌گی‌تن/ وأ‌گی‌تن/ ده‌گی‌تن/ فی‌گی‌تن:
نگهداشتن/ گرفتن/ برداشتن/ گرفتن از کسی/ باریدن/ زدن

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

روستای "اُمام" از توابع و ییلاقات املش

در پاییز خاموش اُمام
"کوهها باهمند و تنهایند
همچو ما باهمان تنهایان"

 ✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "ل"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی
 
▫️ لا: ۱- تار / یه لا یه پو/، ۲- سیلاب، ۳- روانداز، ۴- تا، لا، لایه، ۵- هدر، بیهوده، حیف و میل، ۶- باران شدید
▫️ له‌له: ۱-  لَله، دایه، ۲- خیزران، نی، ۳- دودکش شیشه‌ای چراغ
▫️ لات: ۱- لاخ /سه‌نگه‌لات: سنگستان/، خشک و بی آب، ۲- دشت آبرفتی کنار رودخانه، ۳- یک لا قبا، بی بند و بار، بی‌تربیت
▫️ لا: ۱- روانداز، ۲- سیل، ۳- هدر، بیهوده، ۴-  تا، ۵- تار همراه پود
▫️ لیم: ۱- تیره، سفید متمایل به طوسی و سیاه، ۲- فوت و فن، چم و خم، ۳- جای زیست غورباغه

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️ لأپی دوندؤن: دندان خالی شده
▫️ لأم: بی‌حال، بی‌رمق
▫️ له‌س: بی‌حال، بی‌رمق، بی‌توان
▫️ لئوچ: لوچ، احول

🔸️ واژه‌سازی

▫️ لأکه‌نئن/ ده‌لأکه‌نئن/ فه‌لأ‌که‌نئن:
تکان دادن (گهواره)/ تکان دادن (گهواره)/ تکان دادن (سفره)

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "م و ن"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی
 
▫️ مال: ۱- مال، دارایی، ۲- حیوان اهلی، ۳- مغز،/آغوزمال/ ۴- به درد بخور

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️ نه‌وأس‌سن: میل نداشتن، بی‌اشتهایی

🔸️ واژه‌سازی

▫️ موتن/ ده‌موتن/ وا‌موتن:
قدم زدن/ لگدکردن/ دنبال گشتن
▫️ موردن/ ده‌موردن:
مردن/ خفه شدن (در آب)، خاموش شدن آتش یا چراغ
▫️ نه‌أن/ ده‌نأ‌ئن:
گذاشتن، خوابیدن/ داخل گذاشتن، داخل کردن
▫️ نیش‌تن/ فی‌نیش‌تن:
نشستن/ فروکش کردن

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش پایانی

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی

▫️طؤقه: ۱- دستمال نامزدی/طوقه مند/، ۲- برش عرضی ماهی، ۳- طوقه دوچرخه
▫️وأ بئن: ۱- تراشیدن، کوتاه‌کردن، ۲- حل و فصل کردن، ۳- یک حلقه ماهی
▫️هه‌چی: ۱- تنها، فقط، ۲- رایگان، مفت، مجانی، ۳- بی‌خودی، بی‌جهت، بی‌دلیل،   بیهوده، دروغ، الکی، ۴- فقط، تنها

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️قی‌ ایس‌هال: اسهال و استفراغ
▫️واله ‌کور: کوری با چشم باز، چشم بی‌سو
▫️واطئوری: هذیان
▫️وه‌دد: غده چربی زیر پوست
▫️هه‌په‌ره‌ت: هذیان، هپروت، پریشانگویی

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "الف"

🔸️واژه‌هایی با چند معنی

▫️آوأ گی‌تن: ۱- آب‌کردن، خیساندن /که‌ش‌که آوا گیر: به کشک آب اضافه کن/، ۲- آبکشی‌کردن، ۳- میل و اشتهای زیاد به آب
▫️آده‌مؤن: ۱- آدمها، مردم، ۲- مردان، ۳- کسان و طرفداران، ۴- کارگران مرد
▫️آده‌م: ۱- آدم، ۲- مرد، ۳- قاصد، ۴- کارگر مرد

🔸️واژه‌های پزشکی

▫️أرما: آماس، ورم
▫️اؤله: آبله
▫️اؤله ‌چوکور: آبله رو
▫️أم‌به‌ر (عنبر؟): لکه‌های خشک پوست

🔸️واژه‌سازی

▫️ائ‌جئن/ وأر‌جئن/ ده‌ر‌جئن/ دؤجئن:
خردکردن و ریزریز کردن به طور عام/ خردکردن عمودی درخت و کنده/ خردکردن (خیار، علف و هیزم)/ سواکردن≠ درهم کردن

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "ب"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی

▫️بونه: ۱- بوته (سیر، پیاز)، ۲- بن، ریشه، ۳- ته (دیگ)، ۴- اصله (درخت) ۵- گلوله خمیر، ۶- چسبیدن چرک بدن
▫️به‌ند:  ۱- ریسمان، ۲- نخ، رشته، ۳- سد  
▫️به‌راز که‌شئن: ۱- پوست گاو را به شکل رشته درآوردن، ۲- افراز

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️به‌واسیل: بواسیر
▫️بوز خه‌فه: سیاه‌سرفه
▫️بی‌ وه‌خ‌تی: جن‌زدگی
▫️بیلی گاز: دندان کج و معوج

🔸️ واژه‌سازی

▫️بئن/ ده‌بئن/ وأبئن:
بریدن/ قانع کردن و قبولاندن و ساکت کردن و منصرف کردن کسی/ تراشیدن موی انسان یا حیوان
▫️به‌ؤن/ ده‌بؤن:
بودن/ باشیدن
▫️بیش‌تن/ ده‌بیش‌:
برشته کردن بدون روغن (کباب، بلال)/ برشته کردن با روغن یا سرخ کردن (نیمرو، ماهی)

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "پ"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی

▫️پو: ۱- رانش زمین، ۲- گلوله کاموا،  ۳- پود/ یه‌لا یه‌پو/
▫️په‌ره: ۱- طرف پایین هرچیز، ۲- دام، ۳- وسیله‌ای در چرخ دوچرخه، ۴- پره پنکه
▫️پیته: ۱- پاره، پارچه کهنه، کج و معوج، ۲- لقمه، ۳- پیچیده
▫️ پیته زأن: ۱- چپاندن پارچه و ... در سوراخ، ۲- خفه کردن صدای زنگ، ۳- تمیزکردن ظرف غذا با لقمه

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️په‌ن‌جه‌ک: بیماری خواب‌آلودگی
▫️پوتن: عفونت‌کردن زخم
▫️پیرپیری: خیرگی و تاری چشم
▫️پئول: تاول، آبسه

🔸️ واژه‌سازی

▫️په‌ر‌که‌سن/ ده‌په‌ر‌که‌سن:
لرزیدن (از ترس یا سرما)/ لرزش ناگهانی بدن
▫️پی‌تن/ فی‌پی‌تن/ ده‌پی‌تن/ وأ‌پی‌تن:
پیچیدن یا بستن (بست بندی)/ پیچیدن (در پارچه یا کاغذ یا نخ)/ پیچیدن (با محکم کار)/ پیچیدن یا دگرگونی (تغییر حالت شخص یا اشیا)

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "ت"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی
 
▫️تاب: ۱- تاب، ۲- پیچاندن، ۳- توپ
▫️تور: ۱- دیوانه، ۲- دام، ۳- تور، شبکه
▫️ته‌شک: ۱- هسته، ۲- گره، ۳- زخم
▫️ته‌خت: ۱- تخت، کرسی، ۲- راحت، آسوده، ۳- اصطلاحی برای دندان اسب و استر و خر
▫️ته‌له: ۱- سنگ بزرگ، تخته‌سنگ، ۲-خروس، ۳- تله، دام
▫️تاوه‌سن: ۱- تابیدن، روشن کردن، درخشیدن، ۲- تاب آوردن، ۳- ریسیدن، تابیدن (نخ) 
▫️تاس: ۱- تاس بازی، ۲- پیاله، کاسه، بادیه، ساغر، ۳- بی مو
▫️ته‌سک: ۱- کم‌عمق، ۲- گرفته، ۳- کم‌رفت

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️ته‌شک: زخم
▫️تیر که‌شئن: درد شدید و متناوب استخوان

🔸️ واژه‌سازی

▫️تأش‌تن/ فه‌تأش‌تن:
صاف کردن (اصلاح موی سر)/ بریدن گیاه و بوته و درختچه و درخت (هَرَس)
▫️ته‌ر‌که‌سن/ فه‌ته‌ر‌که‌سن:
ترکیدن (عمومی)/ ترکیدن با حالت انفجاری و حمله ورشدن با تغییر حالت
▫️ته‌ر‌که‌نئن/ وأ‌ته‌ر‌که‌‌نئن:
ترکاندن/ ترکاندن با خشم و تکه تکه کردن
▫️تؤ‌وه‌سن/ ده‌تؤ‌وه‌سن:
تابیدن/ تابیدن آزاردهنده و بیش از اندازه [«دِ» معمولا حالت تاکید و فشار دارد]

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

      با سپاس از ایشان 🌸

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99

🔶️ گویش شرق گیلانی - بخش "ج"

🔸️ واژه‌هایی با چند معنی

▫️جؤنه‌‌وه‌ر:
     ۱- جانور، حیوان
     ۲- گرگ
     ۳- کرم، انگل 

🔸️ واژه‌های پزشکی

▫️جؤنه‌‌وه‌ر: کرم، انگل
▫️جع‌وه: دندان‌های آسیاب (دو یا چند ریشه‌ای)
▫️جه‌ره‌ند: سرماخوردگی، سرمای شدید
▫️ج‌ت‌: جفت جنین
▫️جه‌ره‌ب: گال
▫️جوت: الکن

✍ #حسین_ثاقبی_املشی

🆔 @Naghl_e_Ma
🆔️ @Bahar_Narenj_99