.
🔻#شجریان؛ از سپیده تا فریاد – قسمت اول

🔹الان از دیدن مستند شجریان؛ از سپیده تا فریاد فارغ شدم. خیال می‌کردم فیلمی هتاک را خواهم دید که به شیوۀ روزنامۀ کیهان و اقمارش، به شجریان خواهد تاخت. راستش را بخواهید گمان نمی‌کردم در تندروترین شبکۀ صداوسیما چنین مستندی دربارۀ شجریان پخش شود.
🔹این مستند سیاسی است. دیدگاهی انتقادی به برخی مواضع سیاسی شجریان دارد اما درمجموع منصفانه و مؤدبانه است. خلاف مذهب مختار صداوسیما عمل کرده و یک‌طرفه به قاضی نرفته و فرصت داده تا آقایان علیزاده و پیرنیاکان و نوربخش که از دوستان و خیرخواهان شجریان هستند، به انتقادهای مطرح شده پاسخ بدهند.
مستند شجریان؛ از سپیده تا فریاد دو سخن اساسی دارد:
🔹اول اینکه می‌خواهد نتیجه بگیرد این جریان‌های سیاسی‌ که امروزه از شجریان حمایت می‌کنند و از محبوبیت او برای برنده‌شدن در انتخابات بهره می‌برند، صداقت ندارند. با تأکید می‌گوید در دورۀ آقایان موسوی و خاتمی و هاشمی رفسنجانی با شجریان برخورد شده است.
🔹نکتۀ دیگر که سخن اصلی است به مواضع سیاسی شجریان در قضایای پس از انتخابات سال ۸۸ برمی‌گردد. به اعتقاد سازندۀ مستند، شجریان در وقایع سال ۸۸ نادرست عمل کرده و در مصاحبه‌هایی که با رسانه‌های خارج از ایران داشته مواضع غیرقابل قبولی گرفته است. این حرف البته تازه نیست. از زخم کهنۀ سال ۸۸ هنوز خون تازه می‌رود... نکتۀ تازه این است که این انتقادها متین و مؤدبانه است. دیگر اینکه نظر موافقان شجریان هم مفصل نقل شده است؛ اینکه در این ماجراها فقط شجریان مقصّر نبوده و این قصّه دو سر داشته است؛ به قول آقای پیرنیاکان «شجریان را بر دندۀ لج انداختند» و آن‌قدر او را عصبانی کردند که خلاف منش سیاسی معهودش عمل کرده و آن سخنان تندوتیز را گفته است. همدلی تلویحی سازندۀ مستند با توجیهات مصلحت‌اندیشانۀ دوستان شجریان جالب است. چند سال بعد شجریان در مصاحبۀ مشهورش با روزنامۀ ایران دربارۀ برخی نظریات مناقشه‌برانگیزش توضیح داد و به‌نوعی آنها را تعدیل کرد. این توضیح و تعدیل‌ها هم به شکل معناداری برجسته شده است.

🔹من مستند شجریان؛ از سپیده تا فریاد را مجموعاْ مثبت تلقی می‌کنم. با توجه به حساسیت موضوع وقایع سال۸۸ برای جمهوری اسلامی و مواضع آتشین شجریان در آن ایام، این مستند ملایم و معقول و مصلحت‌سنجانه است. بوی مماشات و مدارا و عقل می‌دهد. انگار پاسخی است به مصاحبۀ مسالمت‌جویانۀ شجریان با روزنامۀ ایران. شاید هم گامی محتاط برای آشتی یا ترک مخاصمت باشد. به گمانم شجریان؛ از سپیده تا فریاد در حدود مقدورات کوشیده شجریان را از چهارچوب صلب و سیاست‌اندود «آوازه‌خوان جریان فتنه» (تعبیر کیهان) خارج کند و بر مسند «استاد» شجریان پیش از وقایع سال ۸۸ بنشاند که این شجریان هرچه بود در چارچوب خطوط قرمز گام می‌زد و به کار اصلی خود که موسیقی بود مشغول بود و حرمتش هم اجمالاْ باید مراعات می‌شد.

🔹هدف از نمایش مستند شجریان؛ از سپیده تا فریاد هرچه باشدحقیقت این است که شجریان فراموش‌شدنی و حذف‌شدنی نیست. در سینه‌های مردم ایران مقام اوست و ثبت است بر جریدۀ عالم دوام او. وانگهی شجریان شخصیتی ملّی است. به همۀ ملّت ایران تعلق دارد. هنرش طیف‌های رنگارنگ مردم ما را با فرهنگ و ادب و هنر ایران پیوند داده است. درست است که در گرماگرم هنگامۀ حوادث سال ۸۸ گفت که صدای «خس و خاشاک»است اما خیلی از مخالفان مواضع سیاسی شجریان هم با هنر او حال می‌کنند و با آن خاطره دارند. شجریان را نباید بر مبنای سیاست داوری کرد. معیار سنجش شجریان «هنر» اوست. او هنرمند بی‌همتایی است و سزاوار قدر دیدن. سال‌ها کار کرده و ده‌ها اثر درخشان آفریده است. نباید او را در سال ۸۸ و «تفنگت را زمین بگذار» خلاصه کرد. وقتی سیاست اساس قضاوت باشد، ربّنا که با خوش‌ترین لحظات معنوی مردم درآمیخته شده است، می‌شود دستاویزی برای ستیزه و دل‌چرکینی و این مایۀ غبن و دریغ است.

https://t.me/n00re30yah/604

#فصلنامه_فرهنگی_و_هنری_باغ_خبوشان

https://t.me/Baghekhabushan

.
🔻#شجریان؛ از سپیده تا فریاد – قسمت دوم


🔹از منظری که من به شجریان و جایگاهش می‌نگرم مستند شجریان؛ از سپیده تا فریاد یک گام به پیش است. چندسال پیش در بخارا نوشتم:

«نام شجریان در این سال‌ها تا حدودی در سایۀ سیاست قرار گرفته و این موجب تأسف است. شجریان و هنرش بزرگ‌تر از «سیاست» و مسائل و حوادث سیاسی است؛ این جفای به شجریان و جفای به فرهنگ و هنر ایران است که مواضع سیاسی شجریان، معیار اصلی داوری - خوب یا بد - راجع به این هنرمند بی‌بدیل قرار بگیرد؛ به این معنا که عده‌ای چون فلان موضع سیاسی ایشان را نمی‌پسندند، بی‌محابا بر او بتازند و خود را مجاز به عبور از هر حد و مرزی بدانند و عده‌ای دیگر نیز صرفا برخی مواضع سیاسی ایشان را خوش بدارند و بر آن تکیه کنند».

🔹شجریان سرمایۀ ملّی است. عامل همدلی و آشتی و آرامش است نه نماد مبارزۀ سیاسی و موضوع نزاع و موجب جداسری. به اندازه کافی سیاستمدار داریم که با هم دعوا کنند...

https://t.me/n00re30yah/604

#فصلنامه_فرهنگی_و_هنری_باغ_خبوشان

https://t.me/Baghekhabushan