Gaurko egunez, duela 60 urte, 1965ean ikurrinaren pegatinak jartzeagatik Jon Urrujulegik TOP epaitegian deklaratu zuen.

Urtebeteko kartzela zigorra ezarri zioten, baina ez zuen bete behar izan. Gerora idazle eta itzultzailea izan da Urrujulegi, baita euskal prentsaren kolaboratzailea ere hainbat hedabidetan.

Gehiago:

1937: Hegazkin faxistek Gernika bonbardatu zuten Francoren aginduz eta 2.000 pertsona inguru hil zituzten https://labur.eus/qqyn0zdl

1980: Egin egunkaria bahitu zuen Espainiako Poliziak https://labur.eus/8mn8lkbn

1986: Sobietar Batasunean Txernobylgo istripu nuklearra gertatu zen https://labur.eus/nwvz9ojj

1990: EHEko zazpi kide atxilotu zituen Espainiako Poliziak, erdara hutsezko trafiko seinaleak ezabatzeagatik https://labur.eus/cbbkqjae

🎧Egonarria saioa:

🐑 Ea herriko Joseba Attardekin izan da Mattin Jauregi. Ardien ile-moztailea da eta eurek lortu dute zazpi lurraldeen lehenbiziko Euskal Selekzioa ofizial egitea.

🎥Ikusi osorik: https://labur.eus/udaccsq2

Gaurko egunez, 1981ean, Idahon Gernikako Arbolaren kimua lapurtu zutela jakin zen.

Apirilaren 18an, Aberri Egunaren karietara, AEBetako euskal komunitate handiena duen Idahoko hiriburuan, Boisen, Kapitolioaren eremuan egindako ekitaldi batean Gernikako Arbolaren kimua landatzera joan zen euskal ordezkaritza bat. Ezezagun talde batek, antza, biharamunean kimu hori ostu egin zuen. Ordezkaritzak, ordea, kimu bat baino gehiago eraman zituen, eta berehala berria landatu zuten.

Gehiago:

1945: Italian Benito Mussolini lider faxista atxilotu zuten partisanoek https://labur.eus/yvt2qflg

1981: Etchandy industrial aberatsaren helikopteroa lehertu zuen Iparretarrak-ek Maulen https://labur.eus/4eaxcjau

1994: Nelson Mandelak Apartheidik gabeko Hegoafrikako lehen hauteskundeak irabazi zituen https://labur.eus/jqixaivc

2013: Herri harresia egin zuten Erroman, Lander Fernandez errefuxiatua Espainiaratzea eragotziz https://labur.eus/imojk3xy

🎧 Aupa, lagunok! Beste galdera basati batekin dator gaurkoan Iñigo Martinez Peña; oraingoan heriotzaren txanda da. Eta Maddi Nazabal filosofo eta irakaslea gonbidatu du gai honen inguruan haurrekin izandako esperientziak partekatzeko.

Entzun saioa ⤵️
Galdera Basatiak 1x03: Heriotza

Irakurri laburpena ⤵️
Bai, filosofatu dezagun heriotzaz

Gozatu!

Gaurko egunez, duela 60 urte, 1965ean Buenos Aireseko Asociación Patriótica Española-ren egoitzan gezurrezko lehergailu bat jarri zuen ETAk.

Frankisten habia zen elkarte horren urteroko bilkura ari ziren egiten, eta bertan behera utzi behar izan zuten, ETAk abisua emanda Polizia bertaratu zenean. Ez zen elkarte horren aurka egindako lehen ekintza, pintaketez gain, 1964ko urrian ETAk eraikinaren argia eten eta argindarraren koadroan ohar bat utzi zuen. Ohar hartan ETAk zioen “Euzkadiren askapenerako lehen urtea amaitzear zela” eta ez zuela borroka etengo “Euzkadiren independentzia eta askatasuna lortu arte”.

Gehiago:

1945, duela 80 urte: Mussolini diktadore faxista exekutatu zuten partisano italiarrek https://labur.eus/5zppv8bd

1977: Rote Zoraren lehen ekintza, Alemaniako emakume eta lesbianek osatutako talde armatua https://labur.eus/xxgytpjd

1988: Gasteizko gaztetxea okupatu zuten ehunka gaztek https://labur.eus/fcquvz95

👋🏽Astelehen on ARGIAzale!

Gerrak ditugu hizpide asteari ekiteko, bi artikulu mamitsurekin:

💣 "Itsutu nahi gaituzten gerra hotsak", 'Euskal armagintza industria eztabaidagai' artikulu sortaren bigarren alea, Gasteizkoak talde antimilitaristaren eskutik: https://labur.eus/1jqvrhpj

🇮🇱 Non dago palestinarren aurkako sexu-indarkeria "sistematikoaren” aurreko haserrea? (Ctxt-etik ekarria CC bidez, jatorriz +972 Magazine hedabidean argitaratua): https://labur.eus/k67ech79

Esaerak hala dio...

🌷Maiatzeko ihintza urrea

🌷Maiatzean euri, uzta jori

🌷Maiatzak euria laket

🌷Maiatz pardo, ogi eta ardo; maiatz hotz, ez gari ez agotz

🌷Maiatza urtearen giltza

🌷Maiatza urtearen ardatza

🌷Basabehiak esan zuen arra bete lasto Santo Domingo (maiatzaren hamabia) pasatu arte gordetzeko

🌷Idiak esan omen zuen: maiatz luzea gosia. Harek eraman zuen nire alabea

🌷Maiatzean kuku, garagarrilean mutu (kukua)

🌷Otsaileko lorea, ez balitz hobea; apirileko lorea, batez baino hobea; maiatzeko lorea, hura da florea!.

🌷Lorerik ederrena, maiatzeko antxobia

🌷Luzea banintzen, motza banintzen, maiatzean burutu nintzen (garia)

🌷San Matias (maiatzak 14), erein al duk aza hazia? Hik bilduren duk aza handia

🌷Urdaiak maiatz luzeak daramatza

➡️ Bizi Baratzea kanalera harpidetuta, egunean behin jasoko duzu Jakoba Errekondok proposatutako lan berezi bat: https://t.me/bizibaratzea

‼️ AZKEN ORDUKOA | Hornidura elektrikoa erori da Euskal Herrian.

Hainbat informazioren arabera Espainian, Frantzian eta Portugalen jauzi da. Garraioan eta ospitaleetan ari da eragiten.

https://www.argia.eus/albistea/sare-elektrikoa-erori-da

‼️ Ia ordubete iraun du itzalaldiak Euskal Herrian, baina oraindik zenbait lekutara ez da itzuli. Europako leku askotan erori da sare elektrikoa.

Ospitaleetan eragina izan du hornidura osoaren itzalaldiak, baita garraioan ere, semaforoek ez baitzuten funtzionatzen. Ikastetxeak zenbait lekutan itxi egin dituzte.

Irakurri eguneraketak

👋🏽 Honatx Bizi Baratzeko aste honetako uzta freskoa:

💎 Unibertsoan errazagoa da diamanteak topatzea egurra baino. Jakoba Errekondoren artikulu hau bai, harribitxia! https://labur.eus/yilyim6g

🦅 Sai zuria: Nerea Pagaldairen artikulu honek azaldu du zenbateraino den delikatua hegazti honen ugalketa: https://labur.eus/xbqshao6

🐑 Alpeetan artzain hasi eta Nafarroa Beherean jarri den bikote gazte baten istorioa ekarri digu Garazi Zabaletak (argazkian ikusgai): https://labur.eus/nqke7wop

🍄‍🟫 Maiatzean sartzear gara eta Amaia Diaz de Monasterioguren dietistak sasoiko barazki hauek zergatik eta nola prestatu azaldu du: sustrai, kolore berdedun barazki eta perretxikoak https://labur.eus/6mu64rvf


➡️ Bizi Baratzea kanalera harpidetuta, egunean behin jasoko duzu Jakoba Errekondok proposatutako lan berezi bat: https://t.me/bizibaratzea

Arratsalde on, lagunok!

Arazoak daude oraindik Hego Euskal Herriko sare elektrikoan. Ari da berreskuratzen, baina pixkanaka. Orain artekoak bildu eta argazkiekin osatu dugu albistea. Irakurri.

Albiste gehiago:

🔸 Pintaketa homofoboak egin dituzte Ordiziako alkatearen kontra bere etxetik gertu https://labur.eus/wwclebsi

🔸 Berrarmatzeari eta industria militarrari ezetz esan diete https://labur.eus/ys0zohli (Gedar)

🔸 Kontserbadoreei aldea iraulita, liberalak faborito dira Kanadako parlamenturako hauteskundeetan https://labur.eus/r6y90stn

➡️ Eta oroitu... Uxue Alberdiren Hetero liburuaren aurkezpenak emango dio hasiera Azokaroari, etzi https://labur.eus/kirog8wq

Kaixo, berriz!

Normaltasuna ari da itzultzen Hego Euskal Herriko herririk gehienetan, nahiz eta oraindik argirik gabe egon Eibar, Ondarroa, Lekeitio... Itzalaldiaren kalteak handiak dira Espainiako Estatuan.

Espainiako Gobernuak ez du hipotesirik baztertzen; Eusko Jaurlaritzak 19:00etan egingo du bere balantzea. Irakurri hemen

Albiste gehiago:

🔸 Lizarrako Udalak txosnei jarritako debekuaren aurka protesta egin zuten 27 gazte epaituko dituzte maiatzean

🔸 Iparretarrak taldeko militanteen omenezko margolana aurkeztu dute Baigorrin

🔸 Mikel Gardoki omendu dute, haren erailketaren 50. urteurrenean: «Egia jakiteko garaia da» (Irutxulo)

Eta bi irakurgai:

✍️ Merezi duen esentziaren bat, Gorka Bereziartua.

🔸 Norabidea erakusten duten zenbait ohar, Aritz Otxandianori gertatutakoaren harira, Euskal Herria Bizirik

🎧 Aupa, lagunok! Eguraldi aldaketa hauekin ziur asko zabiltzatela eztarriko marrantarekin, edo sudurrak itxita gauetan arnasa hartzeko lanekin... Bada, hemen duzue izei zuriarekin egindako ukendu sinple eta eraginkor bat. ⤵️

Menda Bikoitza 2x13: Espeziak sendabide eta izeia sendabelar

Ea gustatzen zaizuen!

Gaurko egunez, duela 50 urte, 1975ean AEBek Vietnamgo bere enbaxada ebakuatu behar izan zuten, gerra galdu berritan.

Ez zituzten, ordea, haiekin kolaboratu zuten ia milioi bat vietnamdar ere ebakuatu, agindu zuten bezala eta askok ahal izan zuten moduan egin zuten ihes. Biharamunean, Ipar Vietnamgo armadak Saigon hiriburuaren kontrola bereganatu zuen. Horrela, gerra amaierara iritsi zen komunisten garaipenarekin eta AEBek egindako krimen kontaezinekin. 1 eta 3 milioi vietnamdar artean hil ziren estatubatuarren bonben ondorioz, gehienak zibilak, eta gerraren absurdu eta iraupen luzeak barne politikan arazo handiak eragin zizkien AEBei.

Gehiago:

1945: Dachauko kontzentrazio esparrua askatu zuten https://labur.eus/robl9ilz

1992: Los Angelesen istilu larriak hasi ziren, Rodney Kingen hilketagatik https://labur.eus/oehg8taz

2003: Udalbiltzako zortzi kide atxilotu eta haren egoitzak ixteko agindu zuen Garzon epaileak https://labur.eus/oizydrnl

Atzoko argi-ilunen egunaren ondotik, normaltasun itxura gaur, baina arrazoiak argitzeko lanetan segitzen dute... egun on!

➡️ Pedro Sánchez, Espainiako presidentea: “Energiaren %60 galdu dugu bost segundoan, ez dakigu zergatik”

Gainontzean:

🔥 Nazioarteari begira: Yemenen 68 hildako eragin ditu AEBren bonbardaketa batek

Eta entzuteko bi lan:

🗣 Igor Peñalver (ELA Volkswagen): “Jarritako garraiatzaileekin osasun arazoak sor daitezke” (Euskalerria Irratiaren bidez)

🫂 Lakaxita: beste Irun posible baten erresistentzia 20 urtez (Antxeta Irratiaren lana)

Kaixo, lagunok!

🚗 Eskola inguruetako aire kutsadurarik handiena atzeman dute Donostiako hiru ikastetxetan eta Bilboko bitan https://labur.eus/dy8xntxp

💡 Itzalaldiak agerian utzi duena https://labur.eus/z2cwncna

👉 Patronalari absentismoaren “iruzurra” aurpegiratu eta lan istripuak prebenitzeko eskatu diote Hego Euskal Herriko sindikatuek https://labur.eus/umxlxoyd

🇨🇦 Aurreikuspenak beteta, liberalek irabazi dituzte Kanadako hauteskundeak https://labur.eus/ceadafnm

Gero arte 👋

👋🏽 Arratsaldeon lagunok!

Asteleheneko itzalaldiaren ondorio agerikoenak atzean utzi ahala, bere jatorriaren inguruko adierazpen eta azalpenak hartzen ari dira garrantzia:

❓Itzalaldiaren jatorria: instalazio fotovoltaikoak, arloko enpresa pribatuak eta azpiegitura elektrikoaren gabeziak?: https://labur.eus/rs3dgor5

Horrez gain, Mikel Aramendiaren asteroko nazioarteko analisia:

🔸Soldadu ipar korearrak Europan: zergatian datza koska: https://labur.eus/czytfo5u

🎧 Kaixo, lagunok! Gaurkoak ez du azalpen gehiegirik behar, izenburua irakurrita zerbait ulertuko duzue, eta bestela, entzun saioa. ⤵️

Oroimen Histerikoa 3x28: Hinteligentzia militarra

Gozatu!

Gaurko egunez, duela 80 urte, 1945ean Hitlerrek bere buruaz beste egin zuen, sobietarrek harrapa ez zezaten.

Berlingo Bataila betean, sobietar tropen aitzinatze geldiezinaren aurrean, beren bunkerrean babestu ziren Adolf Hitler, bere emazte Eva Braun eta Goebbels familia. Braun eta Goebbels senar-emazteek ere euren buruaz beste egin zuten eta azken horiek euren seme-alaba guztiak ere hil zituzten. Hitlerren ondorengo izendatu zuten Dönitz maiatzaren 8an errenditu zen, eta III. Reicha ofizialki maiatzaren 23an amaitu zen, Alemaniako Gobernuko kideak atxilotu zituztenean.

Gehiago:

1948: Lehen presoak eraman zituzten Martuteneko espetxera, Donostian https://labur.eus/vlr1woms

1963: Ingalaterrako Bristol hirian bertako autobus konpainiaren aurkako boikot kanpaina hasi zuten https://labur.eus/bd5ms89q

1969: Seaska sortu zuten: Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako ikastolen federazioa https://labur.eus/o6mnrmwx

👋🏽 Asteazken on ARGIAzale!

⛔️📲 Aisialdia, kirola eta kultura, mugikorrik gabeko arnasgune Urretxun: https://labur.eus/zgyxjqai

✊🏽 “Planeta suntsitzen duen su turistikoarekin amaitzeko” manifestaziora deitu dute Europako hainbat eragilek: https://labur.eus/x5odezah

🔸 Antton Valverdek jasoko du Adarra saria (Irutxuloko Hitza): https://labur.eus/x8ttlvtq

🔸 Babes Kutxa: urrats txiki bat sortzaileen baldintzak duintzeko bidean (Bertsozale): https://labur.eus/ppjjufmw