#Дуо_5
Намоз ўқиган ўрнида ўтириш ва намозни кутишлик (давоми)

5. Ибн Можжа “Сунан”да (180) Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилади.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар:
“Мусулмон киши намоз ва зикр учун масжидни ватан тутар экан, албатта, Аллоҳ, ғоиб киши кириб келганда унинг аҳли хурсанд бўлишганидек хурсанд бўлади”.
(Албоний, “Соҳиҳ Ибн Можжа”).

Важҳул истидлол:
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам, модомики намозни кутар экан ўзини масжидда ушлаб турган кишига ажр бўлиши ва Аллоҳ масжидда Уни зикр қилган намозхон билан хурсанд бўлишини зикр қилдилар. Ажрни намоз ўқиган ўрнига чеклаш ва намоздан кейин уни лозим тутишлик ҳақида ҳеч нарса демадилар.

Давоми бор....


Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Абу Зар розияллоҳу анҳудан ривоят қилади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар:
“Ким фажр намози сўнгидан –оёқларини букиб (ўтирганча)- сўз очишдан олдин ўн марта

لا إله إلا الله وحده لا شريك له له الملك وله الحمد يحيي ويميت وهو على كل شيء قدير

Ла илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу ла шарийка лаҳ, лаҳул мулку валаҳул ҳамду, юҳйи ва юмит ва ҳува ъала кулли шайъин қодир. [1] деса унга ўн ҳасанот ёзилади, ўнта гуноҳи ўчирилади, ўн даража кўтарилади ва ўша кунининг бари ҳар қандай ёмон нарсадан ҳимояда бўлади ҳамда шайтондан қўриқланади. Ўша куни Аллоҳга ширк келтиришликдан ташқари бирор гуноҳ уни ҳалок қилиши жоиз-(мумкин) бўлмайди”.

Термизий ривояти Хасан хадис

[1] Маъноси: Шериги йўқ, ёлғиз Аллоҳдан ўзга ҳақ илоҳ йўқ. Бутун мулк ва мақтов Унга хосдир. У тирилтиради ва ўлдиради ва У барча нарсага қодир

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Абдуллоҳ Усмон ибн Абул Ос розияллоҳу анҳу бундай дейди:
"Усмон мусулмон бўлганидан бери вужудида ҳис қиладииган бир оғриқдан Расули акрам ﷺ га арз қилди.
У Зот ﷺ бундай ўргатилар: "Қўлингни оғриган жойингга қўйиб, уч марта "Бисмиллаҳ" Етти марта "Ҳис қилаётган оғриғим ёмонлигидан Аллоҳга сиғиниман ва Шифо тилайман" дегин!

Муслим ривояти

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

📚Каҳф сураси

👳‍♂Шайх Алижон қори

عَن ابن عُمَر رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم:

مَنْ قَرَأَ سُوَرَةَ الْكَهْفِ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ ؛ سَطَعَ لَهُ نُورٌ مِنْ تَحْتِ قَدَمِهِ إِلَى عَنَانِ  السَّمَاءِ يُضِيءُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ، وَغُفِرَ لَهُ مَا بَيْنَ الْجُمُعَتَينِ

رواه أبو بكر بن مردويه في تفسيره بإسناد لا بأس به


Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ким «Каҳф» сурасини жума куни ўқиса, қиёмат куни унинг қадами остидан нур чиқиб, осмону фалакни ёритади ва унинг икки жума орасидаги хатолари кечирилади”, деганлар.
Хофиз аль Мунзир "Бу Хадисни Абу Бакр Ибн Мардавайх ўзларини тафсирларида яхши иснод билан келтирганлар" деганлар
«ат Торғиб ват торҳиб» 1/354.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Авс ибн Авс розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Албатта, энг афзал кунларингиздан бири жума кунидир. У кунда менга кўп салавот айтинглар, чунки сизларнинг салавотларингиз менга кӯрсатилинади». Саҳобалар: «Эй Аллоҳнинг расули, чириб кетган бўлсангиз қандай қилиб бизнинг салавотларимиз сизга кӯрсатилади?», дейишди. (Шунда) У зот: «Аллоҳ таоло пайғамбарларнинг жасадларини (ейишни) ерга ҳаром қилди», дедилар
Аҳмад 4/8, Абу Довуд 1047 ва 1531, ан Насойи 3/91-92, Ибн Можаҳ 1085 ва 1636, ад Дорими 1572, аль Ҳоким 1/278 келтиришган.
Саҳиҳ Ҳадис
«Саҳиҳ аль жомий ас соғир» 2212, «Фадлю соляти аля набийй» 22.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Авс ибн Авс розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Албатта, энг афзал кунларингиздан бири жума кунидир. У кунда менга кўп салавот айтинглар, чунки сизларнинг салавотларингиз менга кӯрсатилинади». Саҳобалар: «Эй Аллоҳнинг расули, чириб кетган бўлсангиз қандай қилиб бизнинг салавотларимиз сизга кӯрсатилади?», дейишди. (Шунда) У зот: «Аллоҳ таоло пайғамбарларнинг жасадларини (ейишни) ерга ҳаром қилди», дедилар
Аҳмад 4/8, Абу Довуд 1047 ва 1531, ан Насойи 3/91-92, Ибн Можаҳ 1085 ва 1636, ад Дорими 1572, аль Ҳоким 1/278 келтиришган.
Саҳиҳ Ҳадис
«Саҳиҳ аль жомий ас соғир» 2212, «Фадлю соляти аля набийй» 22.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Авс ибн Авс розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Албатта, энг афзал кунларингиздан бири жума кунидир. У кунда менга кўп салавот айтинглар, чунки сизларнинг салавотларингиз менга кӯрсатилинади». Саҳобалар: «Эй Аллоҳнинг расули, чириб кетган бўлсангиз қандай қилиб бизнинг салавотларимиз сизга кӯрсатилади?», дейишди. (Шунда) У зот: «Аллоҳ таоло пайғамбарларнинг жасадларини (ейишни) ерга ҳаром қилди», дедилар
Аҳмад 4/8, Абу Довуд 1047 ва 1531, ан Насойи 3/91-92, Ибн Можаҳ 1085 ва 1636, ад Дорими 1572, аль Ҳоким 1/278 келтиришган.
Саҳиҳ Ҳадис
«Саҳиҳ аль жомий ас соғир» 2212, «Фадлю соляти аля набийй» 22.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Абу Мусо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Қачон бир банданинг фарзанди вафот этса, Аллоҳ таоло фаришталарига: “Бандамнинг фарзанди рухини олдиларингми?” дейди. “Ҳа”, деб жавоб беришади улар. “Қалбининг мевасини қабз қилдиларингми?” дейди сўнг. “Ҳа”, деб жавоб беришади яна. “Бандам нима деди?” деб сўрайди Аллоҳ таоло. Фаришталар: “Сенга ҳамд ва истиржоъ (инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиун) айтди”, дейишади. Шунда Аллоҳ таоло: “Бандам учун жаннатда бир уй қуринглар ва уни ҳамд уйи, деб атанглар”, дейди ”, дедилар

Имом Термизий ривояти

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

#Қуръонда_келган_дуо


رَبَّنَا آتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً وَهَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا

Эй Роббимиз! Бизларга ўз хузурингда раҳмат ато этгин ва бизларнинг ишимизни ўзинг тўғирлагин!

Қаҳф 10 оят

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

#Қуръонда_келган_дуо


رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِن ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ

Эй Роббим! Мени ва Зурриётимдан (кўп фарзандларимни) Намозни баркамол адо этувчи қилгин! Эй Роббимиз! Дуоимни қабул эт!

Иброҳим 40 оят.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Жума куни қуёш чиққанидан бошлаб, қуёш ботгунигача ижобат соатига йўлиқиш умидида дуо билан машғул бўлиш мустаҳабдур. Бу ижобат тўғрисида ихтилофлар кўп. Буларниг энг тўғриси Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳу Росулуллоҳ салаллоҳу алайҳи ва саламдан ривоят қилган қуйдаги ривоятларидир
 أنها ما بينَ جلوس الإِمام على المنبر إلى أن يُسَلِّم من الصلاة‏.‏
"Албатта, у вақт жума куни имом минбарга ўтириши билан намоздан салом бергунигача бўлган пайт оралиғидадир" деганлар.
Муслим 853, ан Нававий "аль Азкор" 226.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Тонги ва кечки дуолар учун афзал вақт

Бу ерда саволда шундай дейди: «Кечги
зикрлар (азкарул масааъ) аср намозидан
кейинми ёки шом намозидан кейинми?»

Шайх Рожиҳий ҳафизаҳуллоҳ: «Бунда
тафсилот бор. Баъзи зикрлар кеч (тушган
пайтдан) бошланади. Ҳамда инсон уни
шомдан олдинми ёки асрдан кейинми... аср билан шомнинг орасида айтишлигида ҳараж-танглик йўқ. Ҳамда баъзилари тавқифий
бўлиб, у шомдан кейин (айтилиш)лиги қасд қилинган. Ҳамда баъзилари тавқифий бўлиб, уни қуёш ботаётганда ва азон (овози)
кўтарилганда (айтилиш)лиги қасд қилинган.
Шомдан кейин айтиладиган хос бўлган
мисоллардан, (суннатда) воридлиги хабари берилган муаъввизотлар (ихлос, фалақ, нос суралари), шом намозидан кейин 10
маротаба
ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﻟﻠﻪ ﻭ ﺣﺪﻩ ﻻ ﺷﺮﻳﻚ ﻟﻪ
ﻟﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻭ ﻟﻪ ﺍﻟﺤﻤﺪ
ﻳﺤﻲ ﻭ ﻳﻤﻴﺖ
ﻭ ﻫﻮ ﻋﻠﻲ ﻛﻞ ﺷﻲﺀ ﻗﺪﻳﺮ
«Ла илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу ла шарийка
лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамд. Ва ҳува
аъла кулли шайъин қодийр» бошқа бир
ривоятда «юҳйи ва юмийт» қовли каби...
Булар шомдан кейин (айтилишлиги) қасд
қилинган (мисоллардир).
Аммо қуёш ботаётганда бўладиган зикрларга: «саҳиҳул Муслим»да Ибн Умар ва ундан
бошқалар родияллоҳу анҳумолардан ривоят
ﺍﻟﻠﻬﻢ ﻫﺬﺍ ﺇﻗﺒﺎﻝ ﻟﻴﻠﻚ
ﻭ ﺇﺩﺑﺎﺭ ﻧﻬﺎﺭﻙ
ﻭ ﺃﺻﻮﺍﺕ ﺩﻋﺎﺗﻚ
«Аллоҳумма ҳаза иқбалу лайлика,
ва идбару наҳарика,
ва асвату дуаътика» қуёш ботаётганда
айтилади. Учинчи хили эса, уларда кенглик берилгандир:
ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺑﻚ ﺃﻣﺴﻴﻨﺎ ﻭ ﺑﻚ ﺃﺻﺒﺤﻨﺎ ...
ﺃﻣﺴﻴﻨﺎ ﻭ ﺃﻣﺴﻲ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻟﻠﻪ ﻭ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻟﻠﻪ ...
«Аллоҳумма бика амсайна ва бика
асбаҳна...»
«Амсайна ва амсал мулку лиллаҳ, валҳамду
лиллаҳ...» охиригача, бўлган каби мутлоқ
бўлган дуолар (мисол бўлади). Негаки улар(ни айтиладига


Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Жазакаллоҳу хойрон (Аллоҳ сизни яхшилик билан мукофотласин)

Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу дедилар:
"Агар сизлардан бирингиз ўз биродарига:
"Жазакаллоҳу хойрон" "Аллоҳ сизни яхшилик билан мукофотласин", деган сўзида нималар бор эканини билса, албатта, уни ўртангизда ўзаро кўпайтирган бўлардингиз".
Ибн Абу Шайба "Мусоннаф" 26519.

Ушбу сўз қанчалар улкан, яхшилик ва эҳсон аҳлига қанчалар ҳам етук олқиш.
Чунки унинг зимнида (киши) нуқсонли экани ва мукофотлашдан ожиз эканини эътироф этиш ҳамда Аллоҳ уларни энг муносиб ва энг комил мукофотлаши учун мукофотни Аллоҳга ҳавола қилишлик мавжуд.
Баъзилар айтганидек:
"Агар қўлинг мукофотлашдан калталик қилса, бас, тилинг ташаккур ва энг муносиб мукофот билан дуо қилишда узун бўлсин".

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ

Эй Роббимиз! Биз ўзимизга (ўзимиз) зулм қилдик. Агар бизни кечирмасанг ва бизга раҳм қилмасанг, биз, албатта, зиён кўрувчилардан бўлиб қолурмиз.

Аъроф 23

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

رَبَّنَا إِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ

Эй Роббимиз, албатта, сен одамларни келишига шубҳа йўқ кунда йиғувчисан. Албатта, Аллоҳ ваъдага хилоф қилмас.
Оли Имрон 9

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

رَبَّنَا وَأَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدتَّهُمْ وَمَن صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

Эй Роббимиз, уларни ҳам, оталаридан, жуфтларидан ва зурриётларидан аҳли солиҳ бўлганларини ҳам Ўзинг уларга ваъда қилган адн жаннатларига киритгин. Албатта, Сенинг Ўзинг азизу ўта ҳикматли зотсан.
(Ғофир 8)

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ

Эй Роббимиз, бизни ҳидоят қилганингдан сўнг қалбларимизни оғдирмагин ва бизга Ўз ҳузурингдан раҳмат ато қилгин. Албатта Сенинг Ўзинг кўплаб ато қилувчисан.

(Оли Имрон 8)

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм

Аллоҳга ҳамдлар, Росулуллоҳ, унинг оиласи ва саҳобаларига салавоту саломлар бўлсин.
Сўнг ...

Аллоҳ таъоло бандаларига дуо қилишга буюрди. Уларнинг дуосини албатта ижобат қилишлигини айтди, бунга шубҳа йўқдир! Аллоҳ таоло деди: «Парвардигорларингиз: «Менга дуо-илтижо қилинглар. Мен сизларга (қилган дуоларингизни) мустажоб қилурман», деди». (Ғофир: 60)

Аллоҳ таоло деди: «Бандаларим Сиздан (эй Муҳаммад) Мен ҳақимда сўрасалар. Мен уларга яқинман. Менга дуо қилган пайтларида дуогўйларнинг дуосини ижобат қиламан. Бас, ҳақ йўлга юришлари учун (улар ҳам) Менинг (даъватимга) жавоб қилсинлар ва Менга иймон келтирсинлар». (Бақара: 186)

Шундай экан мусулмон киши бунга иймон келтиргандир. Аллоҳ таъоло бандаларини дуосини албатта ижобат қилади. Дуо - ибодатдир, ҳар бир ибодатнинг ўзини арконлари бўлгани каби дуода ҳам ўз шартлари бор. Банда дуо қилишда унинг шартларига риоя қилиш лозимдир. Шулардан баъзиларини айтиб ўтамиз. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Аллоҳга, ижобат бўлишига қатъий ишониб, дуо қилинглар!» (Термизий, № 3479; Имом Аҳмад, № 6617).

Аллоҳнинг бандалари, дуо мустажоб бўладиган муҳим омиллардан бири – ейиладиган ва ичиладиган озиқлар ҳамда кийимларнинг ҳалол бўлишидир. Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Аллоҳ покдир ва пок нарсаларни қабул қилади» дедилар ва узоқ сафарда бўлган, сочлари ҳурпайган ва чангга беланган ҳолида қўлларини осмонга очиб: «Ё, Рабб! Ё, Рабб!» деган, егани ҳаром, ичгани ҳаром ва кийгани ҳаром ва ҳаром билан озиқланган бир кишини тилга олдилар-да: «Бунга қандай ижобат қилинсин?!» дедилар» (Имом Муслим «Саҳиҳ», ҳадис № 1015).

Яна Росулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар:
«Дуо қилсам ижобат қилинмадим!» деб шошқалоқлик қилмас экан, бировингизнинг дуоси қабул қилинади»
(Муттафақун алайҳ: Имом Бухорий «Саҳиҳ», ҳадис № 6340; Имом Муслим «Саҳиҳ», ҳадис № 2735);

Яна ул зот соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Дуо қилдим, қилдим! Бироқ дуоларим қабул бўлганини кўрмадим!» дейди-да, дуо қилишдан воз кечиб, дуо қилмай қўяди»
(Имом Муслим «Саҳиҳ», ҳадис № 2735).

Инсонлар баъзида Аллоҳдан нотўғри нарса сўрашлари ҳам мумкин. Аллоҳнинг Китоби ва Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларида ворид бўлган дуолар Ислом уммати учун дарсдир. Банда мана шу маъсур дуолар билан Роббисига мурожат қилиши дуо қилишдаги энг афзал йўлдир. Аллоҳдан нотўғри нарсани сўрашдан паноҳ сўраймиз. Аллоҳ таъоло айтади: "(Нуҳ) деди: «Парвардигорим, мен сендан ўзим билмаган нарсани сўрашдан паноҳ тилайман. Энди агар мени мағфират қилиб, ўз раҳматингга олмасанг, зиён кўргувчилардан бўлиб қолурман»." (Ҳуд-47).

Эй мусулмон, Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг мана бу сўзларига қулоқ сол ва тафаккур қил!
Абу Саид ал-Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар:
«Банда Аллоҳга гуноҳга қўл урмаган ва қариндошлик алоқаларини узмаган ҳолатда дуо қилса, Аллоҳ унга уч нарсадан бирини беради: ё унинг тилагини бу дунёда беради, ё дуоси охиратга (захира қилиб) сақлаб қўяди ёки ундан дуоси қадар ёмонликни қайтаради». Саҳобалар:
«Ундай бўлса дуо қилишни кўпайтирамиз»- дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Аллоҳ (нинг ажр бериши) кўпроқ»- дедилар»
Имом Аҳмад ривоятлари.

Биз билан Аллоҳни зикр қилинг👇
👉 @ZikrQilamiz

Жума куни дуолар ижобат бўладиган соат борасидаги тафсилот

Барча мақтовлар Аллоҳга хосдир.
Уламолар жума куни дуо ижобат бўлиш соатини чеклаш борасида кўплаб ихтилофларга боришди. Ушбу қовлларнинг далил жиҳатидан энг қувватлиси:
У жума азони билан намоз тугаши орасидаги соатдир. Шунингдек, асрдан кейин қуёш ботгунгача бўлган соатдир. Ушбу икки вақтнинг ҳар бирини суннатдан далиллари мавжуд ва илм аҳли айтиб ўтган қовллардир.
а) Биринчи соатнинг далилига келсак, у Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳунинг ҳадисларидир, Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни -жума кунги ижобат соати ҳақида- шундай деяётганларини эшитдим: “У имом ўтириши билан намоз тугаши орасидир”. Муслим ривояти (853).
Ушбу сўзни айтганлар кўпчиликдир. Ҳофиз Ибн Ҳажар роҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: “Салафлар қай бири рожиҳ экан дея ихтилоф қилишди. Байҳақий Абул Фазл Аҳмад ибн Салама Ан-Найсабурийнинг йўлига кўра ривоят қилади, Муслим шундай деди: Абу Мусо (розияллоҳу анҳу)нинг ҳадиси ушбу бобдаги энг сара ва энг саҳиҳидир. Ушбуни Байҳақий, Ибнул Аробий ва бир жамоа айтиб ўтишган. Қуртубий шундай деди: ушбу ихтилоф ўрнидаги ҳужжат бўлиб, ундан ўзгасига аҳамият қаратилмайди. Нававий шундай деди: у саҳиҳ, балки тўғрисидир. Ҳамда “Ровдо”да у тўғриси эканини қатъий айтди. Ва яна аниқ “Марфуъ (ҳадис) эканини рожиҳ деб айтди ҳамда икки саҳиҳнинг бирида деди”. Сўзлари тугади. (“Фатҳул Борий” (2/421)).
б) Иккинчи соатнинг далилига келсак, Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумонинг ҳадисларидир, Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар: “Жума куни ўн икки соат бўлиб, ушбу (соатлар)да мусулмон банда Аллоҳдан бирор нарса сўраса, албатта унга уни (сўраганини) беради. Уни асрдан кейинги охирги соатда изланглар”. (Абу Довуд (1048), Насоий (1389), Албоний “Саҳиҳ Аби Дауд”да ва Нававий “Мажмуъ” (4/471)да саҳиҳ санадилар).
Ушбу қовлни айтувчилар ҳам кўпчиликдир. Хоссатан икки саҳоба Абу Ҳурайра ва Абдуллоҳ ибн Салом розияллоҳу анҳумолар. Ҳофиз Ибн Ҳажар роҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: “Бошқалар эса Абдуллоҳ ибн Салом (розияллоҳу анҳу)нинг сўзларини рожиҳ деган фикрга борди. Термизий Аҳмаддан шундай деганини ҳикоя қилади: Кўплаб ҳадислар шунга (далолат қилади). Ибн Абдулбарр шундай деди: Албатта у ушбу бобда энг собитидир. Саъид ибн Мансур Абу Салама ибн Абдурроҳмангача бўлган саҳиҳ иснод ила ривоят қилади: Саҳобалардан бўлган (бир қанча) кишилар жамланиб, жума кунги (ижобат) соатини ўзаро ёдга олдилар. Сўнг ажралишди-(тарқалишди). Ва у жума кунининг охирги соати эканида ихтилоф қилмадилар. Аҳмад, Исҳоқ ва моликийлардан Туртушийлар каби кўплаб имомлар ушбу қовлни рожиҳ дедилар. Алоний шайхи Ибн Аз-Замлаканийдан -ўз вақтида шофъеийларнинг шайхи бўлган- ушбу қовлни ихтиёр қилганини ҳикоя қилади. Ва Шофеъийнинг ҳам айни қовлини зикр қилди”. Сўзлари тугади. (“Фатҳул Борий” (2/421)).
Ушбу икки соатнинг ҳар бирида дуо ижобат қилиниши умид қилинади.
“Имом Аҳмад шундай дедилар: дуо ижобат бўлиши умид қилинадиган соат борасидаги кўплаб ҳадислар: у аср намозидан кейин ва қуёш заволдан оғгач умид қилинишини (кўрсатади)”. Ушбуни Термизий у кишидан нақл қилди. (“Сунан Термизий” (2/360)).
Ибнул Қоййим роҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: “Менинг наздимда: намоз ўқиладиган соат ҳам ижобат бўлиш умид қилинадиган соатдир. Иккиси ҳам ижобат қилиниш соатидир. Агар хос вақт асрдан кейинги соат бўлса, бас, у куннинг олдинга ҳам кейинга ҳам сурилмайдиган муайян соатидир. Намоз ўқиладиган соатга келсак, у намозга тобедир. Аввалга ёки кейинга сурилади. Чунки мусулмонлар тўпланиб, намоз ўқиб, тавба-тазарруъ ва Аллоҳга илтижо қилишликлари (дуо) ижобат бўлишида ўз таъсирига эгадир. Демак, улар тўпланган вақти ижобат қилиниш умид этиладиган соатдир.
Ҳадисларнинг бари шундай мувофиқлашади. Ва пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам умматларини ушбу икки соатда дуо ва Аллоҳга ёлборишга тарғиб қилдилар”. Сўзлари тугади. (“Задул Маъад” (1/394)).

Шайх Абдулазиз Ибн Боз роҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: “Муслимнинг баъзи ривоятларида “Жума куни имом минбарга ўтирганидан намоз тугагунгача бўлган вақт” дея ворид бўлган. Муслимнинг саҳиҳларида Абу Мусонинг “Марфуъ” ҳадисларида шундай ворид бўлган. Баъзилар бунинг иллатини кўрсатиб, у Абу Бурда Ибн Абу Мусонинг сўзи бўлиб, (санади) пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламгача етмагандир дейишди. Тўғриси эса унинг (санади) пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламгача боради. Яна Жобир ибн Абдуллоҳ ва Абдуллоҳ ибн Салом (розияллоҳу анҳумо)дан, у аср намози билан қуёш ботиши орасидаги (вақт) экани ворид бўлган. Баъзи ҳадисларда эса у жума кунининг охирги соати экани ворид бўлган. Ушбуларнинг бари саҳиҳ бўлиб, ўзаро зиддият йўқдир. Энг авло ва умид қилинадиганроғи (имом) минбарга ўтириши билан намоз тугагунгача бўлган вақтдир. Ҳамда асрдан кейи қуёш ботгунгача бўлган вақтдир. Ана шу вақтлар ижобат соати экани умид қилинадиганроғидир. Жума кунининг қолган вақтларининг бари дуо ижобат этилиши умид қилинади. Бироқ энг умид қилинадиганроғи имом минбарга ўтирганидан намоз тугагунгача бўлган вақт ҳамда юқорида ўтганидек аср намози билан қуёш ботгунгача бўлган вақтдир. Жума кунги қолган соатлар ҳам бу борада ворид бўлган баъзи ҳадисларнинг умум(далолат)ига кўра ижобат қилиниши умид қилинади. Жума куни ушбу муборак соатга мувофиқ келиб қолиш умидида дуони кўпайтиришлик лозим бўлади. Бироқ ҳозиргина зикр қилинган уч вақтдан унумли фойдаланиб қолишга кўпроқ аҳамият қаратиш лозим бўлади. Чунки Росул соллаллоҳу алайҳи ва саллам ушбуларни ижобат қилиниш соати дея айтиб кетдилар”. Сўзлари тугади. (“Фатава шайх Ибн Баз” (12/401-402)).
Шайх Муҳаммад ибн Солиҳ Ал-Усаймин роҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: “Жума куни ижобат қилиишга энг умид қилинадиган соат намоз вақтидир. Бунинг бир қанcга сабаблари бор:
Биринчидан: чунки у Муслимнинг саҳиҳларида Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳунинг ҳадисларида ворид бўлган.
Иккинчидан: мусулмонларнинг бир ибодатда, бир бошлиқ, яъни, имом ортида жамланишлари, ушбу жамланиш ижобат қилинишга яқинроқ бўлади. Шу сабабли ҳам Арафа куни мусулмонлар Арафа тепалиги-(тоғи)да тўпланишганда Аллоҳ азза ва жалла дунё осмонига улар билан малоикаларига фахрланиш-(мақтаниш) ва дуоларини ижобат қилиш учун тушади. Эй биродарим, шу сабабли ушбу вақтда дуо қилишга ҳарис бўл. У жума кунги намоз вақтидир. Бироқ ушбу вақт қачон кириб, қачон чиқади? Имом кириб келиб, намоз тугагунгача киради. Ҳозир эса қачон дуо қилишимиз мумкинлиги ҳақида гаплашамиз. Имом кириб келиб, (масжиддагиларга) салом беради. Кейин эса азон айтилади. Азон давомида эса дуо йўқ, унда муаззинга жавоб қайтарилади. Азондан кейин дуо мавжуд. Азон билан хутба ўртасида дуо мавжуд. Азондан кейин шундай дейсиз: Аллоҳим, ушбу мукаммал чорлов-(чақириқ) ва қоим қилинмиш намознинг Рабби, Муҳаммадга васила ва фазилат бергин ҳамда уни Ўзинг ваъда қилган мақталган мақомга кўтаргин. Сўнг хоҳлаганингча дуо қиласан. Модомики хатиб хутбани бошламаган экан, бас, сен бўшсан. Шундай экан хоҳлаганингча Аллоҳга дуо қил. Шунингдек, яна икки хутба ўртасида дунё ва охират яхшиликларини сўраб Аллоҳга дуо қиласан. Шунингдек, яна намоздаги сажда аснонида: “Банда Раббисига энг яқин бўладигани саждада эканлигидадир”. Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан собит бўлганидек. Раббинга энг яқин бўладиган ҳолатинг саждада экалигингдадир...
Бироқ намозда иккинчи дуо қилиш ўрни борми? Ибн Масуднинг ҳадисларида ворид бўлганидек ташаҳуддан кейин мавжуд. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ташаддудни ёдга олганларида сўнг ундан кейин шундай дедилар: “Сўнг хоҳлаган дуосини ихтиёр қилсин”. “Хоҳлаган” калимаси усул ал-фиқҳ уламолари наздида умумни ифодалайди.
Ҳозир бизнинг олдимизда жума кунги намоз вақтидаги ижобат соатида бир қанча дуо қилиш ўринлари мавжуд бўлди. Эй биродарим, фурсатдан унумли фойдаланиб қолинг. Жума намозидаги дуо қилиш фурсатинидан фойдаланиб қолинг. Шояд ижобат қилиниш соатига мувофиқ келиб қоларсиз.