❇️🔹

#جیرتدان ناغیلی

زنگان روایتی نئجه‌دیر؟
لطفا بیزه گؤنده‌رین.

#زنگان_پلاس

https://t.me/zanganplus‌

✅

🔺هو المعزّ

جانیمداغی جیم، ایکی دالنک‌غه فدا
آندین الفی، تازه‌نهالنک‌غه فدا
نونی داغی عنبرین هلالینک‌غه فدا
قالغان ایکی نقطه، ایکی خالینک‌غه فدا

محشر گونی دیدیم گوروم اول سرو قامتی
گر آنده هم گورونمسه گل گور قیامتی
عماد الحسنی غفر لهما

🔹هو المعزّ
جیمِ جانم فدای دو دال تو
الف آن فدای قد نهال تو
نون آن فدای هلال عنبرین تو
دو نقطه‌ی آن هم فدای دو خال تو

روز محشر گفتم آن سروقامت را ببینم
گر آنجا هم دیده نشود بیا و قیامت را ببین


✍ با سپاس از آقای فتح الله ذوقی🌺

🔶آذربایجان تورکجه‌سینده بیله یازیلیب و اوخونار
جانیمداکی جیم، ایکی دال‌ینه فدا
آندان الفی، تازه نهالینه فدا
نونون‌کودا ، عنبرین هلالینه فدا
قالان ایکی نقطه، ایکی خالینه فدا

محشر گونو گوردوم او سرو قامتی
او آندا گورونمسه گل گور قیامتی


https://t.me/zanganplus‌

❇️🔹

🔹منی آختار داریخاندا


علی یکتا

#زنگان_هنرمندلری
#زنگان_پلاس

https://t.me/zanganplus‌

❇️🔹

دبیر شورای فرهنگ عمومی اعلام کرد:

زبان ترکی خلجی در میان زبانهای در معرض خطر نابودی.

نقشه زبانهای در مرز تهدید ایران بیش از سی زبان.

https://t.me/zanganplus‌

❇️این اثر خوشنویسی به زبان ترکی‌جغتایی است.

زبان جغتایی از دوران تیمور گورکانی تا اوایل قرن بیستم زبان ادبی مشترک ترک‌زبانان ترکستان(آسیای میانه) به‌شمار می‌رفت. امیر علیشیر نوایی یکی از ادیبان و شاعران مشهور ادبیات جغتایی در عهد تیموری است. بابر، مؤسس سلسلهٔ گورکانی در هند، نیز کتاب بابرنامهٔ خود را به زبان ترکی جغتایی نوشت.

لغت‌نامهٔ سنگلاخ (تالیف در دوره افشاریه)حدود شش هزار لغت ترکی را دربرمی‌گیرد که عمدتاً به زبان جغتایی است. میرزا مهدی خان استرآبادی در این کتاب سعی بر تشریح اشعار امیرعلیشیر نوایی داشته است. امروزه آثار ادبی جغتایی در ازبکستان به عنوان بخشی از میراث ملی کشور مطالعه می‌شود.

علاوه بر اینها این زبان ادبی در درباهای عثمانی و قرا و آق قویونلوها و سایر سلسله‌ها کاربرد داشته کتابهایی به این زبان در ایران و سایر نقاط تالیف شده است.

❇️🔶❇️

🔶شعر ترکی بسیار زیبا وآهنگین در زیان و مضرّت وافور کشی از نصرالله خان اصلانی کهاردی

🔸وافور🔸

●وافور داغوتدی او هامی عیش و نشاطِم؛
بو بند و بساطِم.

●وافور تمام اتدّی منیم عمر و حیاتیم ؛
چاتدّوردی مماتم
●وافور داغوتدّی او هامِی نوکر و آتِم ؛
دوندَردی صفاتِم
●اُول خُلقِ خوش و نیکی گفتاره نجه اولدی

●داغوتدی باشومدان هامی گور خویش وتبارِم ؛ بوش قالدی کنارِم
●مالیم توکنوب ،گیدّی ضِیاع ایله عُقارِم؛
انصار ایله یارِم
●ماهوت* آتوب ایلدی کرباس نثارِم ؛
مِتقالدِی شِعارِم
●پُوستینِ خراسان خز و مرواره نجه اولدی

●اُول حُسن که مشهورِدی نولدی او جَماله؛
نولدی او خصالَه
●اول قوّتِ نیروی نه تئز دوشدِی بوحالَه؛
افسوس او کمالَه
●اول قامتِ رعنای نه تئز دوندی هلاله؛
آوخ بو ملاله
●اول قوّتِ و اول جرأت بسیاره نجه اولدی

●آتْ گئتدی ،تفنگ گئتدی ومن گئتدی مکرّر
؛داغولدی او نوکر
●مال گئتدی ،دُوار گئتدی ،اینک گئتدی حشم لر؛ باقیدی کوپک لر
آ●ش‌گئتدی لواش‌گئتدی اُوماش‌گئتدی چورَک‌لر ؛زوربادِی پیشِک‌لر
●شام گئتدی وجام گئتدی قازانلارَه نئجه اولدی

●بس‌دور داخِی دیندیرمَه منی سورماسن حالیم ؛آرتورما ملالیم
●نولدی او قلم قاشلو قراگوزلُو غَزالیم؛
آرتورما ملالیم
●اول یارایله ،پاسور ایله ،سورایله وصالیم؛
آرتورما ملالیم
●قوی ساده دیوم بس او گوزل یاره نجه اولدی ¹

___
1_کلّیات اشعار نصرالله اصلانی همدانی متخلِّص به فانی ،به کوشش محسن اصلانی ، مطبوع درسال ۱۳۵۳.


#زنگان_پلاس
hazliatvahajviat
https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️

🔸ضیاع: (ض یا ضَ) [ ع. ] (اِ.) ج. ضیعه ؛ آب و زمین، دارایی.

🔹عقار : (عَ قّ) [ ع. ] (اِ.)
۱- درخت.
۲- گیاهی که برای مداوا به کار رود.
۳- مادة دارویی که به منظور معالجة مرضی تجویز گردد، دوا (مطلقاً)؛ ج. عقاقیر.

🔸ماهوت : (اِ.) نوعی پارچة ضخیم پُرزدار.[مجازا پارچه گرانقیمت]

از زبانهای در "معرض خطر شدید"، زبان خوئینی( در زبان اهالی #خویین_دیلی) است و متاسفانه نسل جدید قادر به تکلم به زبان آباواجدادی خود نیستند. این زبان در روستاهای خوئین و سفید‌کمر از توابع شهرستان ایجرود تکلم میشود.

بنابر گفته معمرین و ریش سفیدان خوئین، اهالی اصلی خوئین از اعراب مهاجر به سیستان بوده از دست خلفای عباسی از سیستان به زنجان کوچ کرده اند.

نکته جالب توجه این هست که بعضی کلمات مورد استفاده در زبان خوئینی ، مشابه کلمات زبان انگلیسی است. مثلا به تخم مرغ "ائگ" گفته میشود.

❇️🔹


شعریله نقاشی🔻ویدئو


ایکی نقطه
ایکی قاش،

آغیز، بورون
یئکه باش،

ایکی پۆسته
بیر بادام،

بو دا اولدو
بیر آدام.

#زنگان_پلاس

@zanganplus‌

❇️🔶❇️

#تورکه_مثل


🔹ییر آغلار، یمز آغلار، آز ییر عارقلار،چوقییر ترقلار

🔸یئیر آغلار، یئمز آغلار،
آز یئیر آریقلار، چوخ یئیر تیریقلار



منبع: تجرید اللغات
علی بن مصطفی بادکوبی (باکویی)

تجرید اللغات کتاب "نصاب" لغت منظومی است به فارسی و ترکی.
علی باکویی در ابتدای کتابش توضیح میدهد آن را بنا به خواهش برخی از دوستان اهل #گیلان که خواستار یادگیری ترکی بوده اند، تالیف کرده است. کتاب در #قزوین و در سال اول سلطنت #ناصرالدین_شاه_قاجار در 1264ه.ق سروده شده است.

#زنگان_پلاس
https://t.me/zanganplus‌

#بایاتی


🔸عزیزیم بیر باشا

مین وار دیمز بیر باشا

حاققا توکل ایله 

یولا یولان، بیرباشا



🔹عزیزیم باش باشا

داش‌لا قویما باش باشا

باش وار بیری آرتیقدی

باش وار دیر مین باشا


https://t.me/zanganplus‌

🔹🔹

زنگان- ایجرود منطقه‌سینده اوغول بَی کندی‌نین مدرسه‌سی

قیزلارین حیدربابا اوخوماسی

ساغولون ❤

#زنگان_پلاس


https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️


❇️غزلی ملمّع از مولانا رومی

●ماه است نمی‌دانم، خورشید رخت یا نه
●بو آیریلیق اودینه(اودونا) جانیم نئجه بیر یانه

●مُردم ز فراق تو، مَردم همه میدانند
●عشق اودی(اودو) نهان اولماز، یاندوقچه (یاندیقجا) ایرَر جانه

●صد تیر زند بر دل، آن تُرک کمان ابرو
●فتنه‌لی الاکوزلر (آلاگؤزلر) چون اویخودان اویانه

●سودای رُخی لیلی، شد حاصل ما خیلی
●مجنون کبی (گیبی) واویلی، اولدوم دلی دیوانه

●از نافه‌ء شد پرچین یکسر همگی عالم
●هر وقت سحر ییلی (یئلی) زلفوکی (زولفونی: زولفونو) قلور (قیلیر) شانه

●آن روز وصالت را من قدر ندانستم
●هر دمده یانار بغرم (باغریم)، دؤنر یورکم (اوره‌گیم) قانه

●از لعل لبت مغلا،افتاده جدا ناگاه
●حقدیر کی گؤزوم دوکر (تؤکر) یاقوتیله دوردانه

#مولانا_رومی
#زنگان_پلاس
https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️

مکانیک بونا دئمیشیم.
کامیونون ترمزون تعمیر ائدندن سونرا، ماشینین قانشاریندا دایاناراق ترمز سیستمین سینییر.

حلال اولسون

❇️🔶❇️

❇️یکی از ژانرهای ادبیات آشیغی، "دوداق دیمز" است. در این اجرا، شاعر و آشیق شعری میخواند که کلمات آن فاقد حروفی هست که هنگام تلفظ، لبها به هم بخورد.

این کلیپ ظاهرا چند سال قبل در زنجان در "شعر آخشامی" ضبط شده است.

قسمتی از متن دوداق دیمز کلیپ

قارتال قانادلانار قيزيل قايادان
قيرقينى قالديرار، قارى قازاندا
قيلينج قيندا قاينار، قاز قازانچادا
قيرلى قزيل قاينار قارى قازاندا

قاردا قاريلدايار، قارا قارقالار
قيزقين قنارى‌لر قيشدا، قارقالار
قاسيرغا قاخلارا، قات_قات قار قالار
قاخلاردا قاريخار، قارى قازان دا

قالاى قانتار ايله، قيزيل قيرات لا
سئور قاتير ايله، قيزلار قيرآتلا
قادين قارتيیاندا قيچين قير آتلا
قالسان قايناداجاق، قارى، قازاندا

سئور شهابی

https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️

🔶سن آقا، بن آقا انکلری کم ساقا

🔹سن آقا، من آقا؛ اینک‌لری کیم ساغا


منبع: تجرید اللغات
علی بن مصطفی باکویی


🔻نکته جالب توجه استفاده از کلمه "بن" بجای "من" در برخی متون قدیمی ترکی من الجمله همین کتاب است.

در زبان ترکی ، ضمیر جمع"سیز" (شما)در حالت مفرد، "سن"(تو) بوده وضمیر جمع "بیز"(ما) در حالت مفرد ، "بَن" (من)میشود.
به نظر میرسد تحت تاثیر زبان فارسی در طول زمان ،"بن" ترکی آذربایجانی به "من" تغییر یافته است.
البته برخی محققین معتقدند"من"، کلمه ترکی و دخیل در فارسی است. الله و اعلم




https://t.me/zanganplus‌

❇️🔹


آی مسلمان قیزی، آی قاش قاباغی عرفانلی.

او خلج گؤزلرینه، حیران اولوب زنگانلی...


غزل: اوستاد پرویز سودی«دالغا»
سس: جابر پورباقری

@Raviyik

https://t.me/zanganplus

❇️🔶❇️
🔻بیلمم بو شاعرین داها نه مدعاسی وار
🔻اولدیقجا پیر، باشدا جوانلق هواسی وار


◀️ غزلی ترکی از مرحوم خسرو دارائی
مندرج در نشریه آذر(زنجان) شماره 6 : یکشنبه 28 بهمن 1324


♦️مرحوم خسرو دارائی از نوادگان عبدالله میرزا( با تخلص شعری دارا) حاکم زنجان و فرزند فتحعلیشاه قاجار است.


انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگ زنجان
#زنگان_پلاس
https://t.me/zanganplus‌