#زبان_تالشی_گویش_ماسال
۱- پیل pill= پیلله (pilla)= یکه yakka =
یتقyataq= الکات alakāt=هده چی (hada či)= چندی چی(čəndi či)
اشتن که پیل ساتشهəštan ka pill sātaša
خانه اش را بزرگ ساخته است
پیلله سرایی داره pilla sərāyi dārə حیاط بزرگی دارد
یکه چی یه yakka čiya خیلی بزرگ است
یکه یتقه (الکاته) امبارتی یه yakka yataqa )alakāta( ambaratiya
ساختمان خیلی خیلی بزرگیست
هده چی یه که تکو دوئه نبو hada čya k ə taku due nebu چقدر بزرگ است نمیشود تکان داد
چه ترنه چندی چی یه če tərna čəndi čiya
شکمش چقدر بزرگ است
۲-وییر (viyar): برزیر پاتیله کو وییر دکردهbərzir pātila ku viyar dakarda برنج را تو دیگ زیاد ریختی
۳- وییر پیسته (viyar piste): زیاده خواهی
۴- پیسته (piste): هوس کردن، خواستن
اورو مه کاکا پیهuru mə kākā piya
امروز کاکا (شیرینی خانگی) هوس کردم
۵-کون آگرد کرده (kun āgard karde): برگشتن، باز گشتن
مترادف آگردهāgarde
شه د روز ها منده هنی کون آگرد کردشه
ša də ruz hā manda hani kun āgard kardəša رفت دو روز آنجا ماند باز هم برگشت
#گردآورنده_مریم_محسنی ۲۵۳
#توجه: این واژه ها فقط بعد از ویرایش و انتشار در "کانال واجه واج" قابل استناد است.
و_ن
🌺کانال واجه واج🌺
@vajenameh_tales

ماسال میهمان پروانه هاست

چمونم زال آکرده نا اومیره
لوکم شمشال* آکرده نا اومیره
چمه پرپره ناجان ایله ایله
دلی کوم چال آکرده نا اومیره
#معصومه_اپروز



چشمهایم را سفید کردم تو نیامدی
گلویم را مثل شمشال کردم تو نیامدی
آرزوهای پرپر شده ام را یکی یکی
در دلم دفن کردم تو نیامدی
*شمشال: یک نوع نی فلزی است که در مناطق کردنشین متداول است و مثل نی تالشی آوای بسیار سوزناکی دارد
#معصومه_اپروز

#زبان_تالشی
🌸کانال واجه واج🌸

#نماز

واژه نماز در اصل از ریشه هندو اروپایی nem به معنای تعظیم‌کردن آمده است. نماز در اوستا به صورت اسم خنثی از ماده nəmah که در اصل از اسم خنثی námas در سنسکریت به معنای تعظیم، کرنش گرفته شده که همراه با ریشه kṛi فعل نماز کردن در مفهوم سر تعظیم فرودآوردن، احترام کردن است. این فعل در اوستا از صورت ماده اسمی مذکور در وجوه مختلف ساخته شده است. در زبان‌های ایرانی میانه شرقی و غربی واژه نماز در متون بجامانده از این دوران به کار رفته است
واژه نماز در این متون گاه نشانگر ادای احترام فرودستان به مقامات فرادستی و گاه به عنوان فعل عبادی بیانگر رکوع و خضوع بندگی در برابر پرودگار بوده است.

#فریبا_شریفیان
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، تهران،

🌸کانال واجه واج🌸

#نوستالژی




#زبان_تالشی
🌸کانال واجه واج🌸

#یاسر_کرم_زاده




#زبان_تالشی
🌸کانال واجه واج🌸

#زبان_تالشی_گویش_ماسال
۱- اشتق(əštəq): شاخه های بریده شده به هم بسته خرمندی
برای چیدن خرمندی (اریا arbā)شاخه ها را بریده و هر چند شاخه بریده شده را بهم بسته برای چیدن میوه اش به پایین درخت انتقال می دهند که آنرا اشتق می گویند.
به ام اشتقی اربا آچین be əm əštəqi arbā āčin
بیا میوه این دسته خرمندی را جدا کن
۲- پره را (para rā): کمر بندی، کنار گذر
پره را نه شیمونه گیریه که زو آرسم
para rā na šimuna girya kə zu ārasəm
از کنار گذر رفتیم ییلاق که زود برسیم
۳- لوله (lavla): سبد میوه چینی، سطل آبکشی از چاه
چا کو لوله نه ای گله آو پرونج
čā ku lavla na i gəla āv perunj
از چاه با سطل یک آب بکش بالا
۴- سری غال کرده (sari qāl karde):سر گرم کردن
خردنون سری غال کردشه و شه
xərdanun sari qāl kardəša u ša
بچه ها را سرگرم کرد و رفت
۵- بارکاز (bārkāz): خیلی بزرک
ام بارکازه چلیکی انته کو پیگه
əm bārkkāza čaliki ənte ku pige
این باک بزرگ را از اینجا بردار
#گردآورنده_مریم_محسنی ۲۵۵
#توجه: این واژه ها فقط بعد از ویرایش و انتشار در "کانال واجه واج" قابل استناد است.
و_ن
🌺کانال واجه واج🌺
@vajenameh_talesh

مگه آو سخته سنگی کو پمونو ؟
چه وای آوتاو خری پشتی کو مونو ؟
ته که آوتاو و آوی پادشای ره
مگه کی شا اشته ناری بومونو ؟

مولوم

🌺 کانال واجه واج 🌺

مردکی ای حکیمی کو دَپَرسشَه

" چنته چمه عیبون بشناسم ؟ "

حکیمی اَی نه واته :

" ای گله عیب اشته ژنی کو بیگر

دا اشته ژن ، اشته عیب و اشته دَدَه عیب و
‏
‏ اشته نَنَه عیب و اشته فامیلون
‏
‏عیبی ته را بوا "

اوه آگاردن

مولوم ( محمدرضا فدائی )

ای گله نیویشته کو

🌺 کانال واجه واج 🌺

#زبان_تالشی_گویش_تالشِ _ جنوبی_۲۶۲


۱- پت ( pət ) : کرم چوب .

پت گینه چو ( pət gina ču) : چوب کرم دیده .
‏

۲-پت ( pət ) : کف / حباب .

شتَه پاتیلی پت کرده ( šəta pātili pət karda ) :

ظرف شیر کف کرده است .


۳- تون ( tun ) : کف / ته .

دریا تون ( daryā tun ) : کف دریا .


۴- پَت ( pat ) : شل و وارفته .

پَت و پَن ( patu pan ) : وارفته و پهن .


۵- پِت ( pet ) : ساده لوح / بی عقل .

پِت و پِتَه ( petu peta ) : بی عقل است .


#گردآورنده_محمدرضا_فدائی_مولوم .

🌺 کانال واجه واج 🌺

از ای دوکونی کو نشتیما

مردکی دَرمَه اشتن ده گله روکه زوئه نه

ای گله ساندویچ خریشه اشتن خردنون پیش نوشه

ایلی نَه واتشه : " ته نصف آکه "

اَی گله نه واتشه : " ته اشته نصفه اول پیگر "

از غاغ آبه یما اوون دییسیم

چده قشنگا امجور تربیت ؟!!

اگر اولی ساندویچی بد نصف آکری

اَی لی شای هر نصفه ئی که پیلترا اَی پیگری

امی نه وان عیدالت

ام بو تربیت

اوه آگاردن

مولوم ( محمدرضا فدائی )

ای گله نیویشته کو

🌺 کانال واجه واج 🌺

#زبان_تالشی_گویش_تالش_جنوبی_۲۶۳



۱- بمج ( bəməj ) : راه برو .

مگه ته نه نوام بمج ؟ ( maga tə na nevām bəməj ) :

مگر به تو نمیگویم راه برو ؟ .


۲-جمج ( jəməj ) : رسوایش کن .

ته کرا من جمجی ؟ ( tə kərā mən jəməji ) :

تو داری رسوایم میکنی ؟ .


۳- دمج ( daməj ) : زیر پایت بگیر .

چه سری دمج ( če sari daməj ) : از رویش بگذر .


۴- ویمج ( viməj ) : مواظب باش .

چه ویمج کره ! ( čə viməj karə ) : چگونه مواظب است .!

ویمج آمج درییه ( viməj āməj dariya ) : در تکاپوست .


۵- سمج ( səməj ) : سخت باش .

سمجه ( səməja ) : سخت است / خسیس است .


#گردآورنده_محمدرضا_فدائی_مولوم .

🌺 کانال واجه واج 🌺

#زبان_تالشی_گویش_تالش_جنوبی_۲۶۴


۱ - منم ( mənəm ) : عیب دیگران گفتن .

وییر منم ژنه ( viyar mənəm žanə ) :

زیاد عیب جویی میکند .


۲- کَلف ( kalf ) : دندان و معمولا دندان حیوانات بویژه سگ .

اسپه من کلف دکرده ( əspa mən kalf dakarda ) :

سگ گازم گرفت .

۳- کَلفَتین ( kalfatin ) : وسیله ای شبیه انبر دست

که در قدیم با آن دندان می کشیدند .

۴- دیم آچین ( dim āčin ) : آرایشگر زنان .


۵- زرد آو ( zard āv ) : صفرا .


#گردآورنده_محمدرضا_فدائی_مولوم .

🌺 کانال واجه واج 🌺

#زبان_تالشی_گویش_تالش_جنوبی_۲۶۵



ضمایر منفصل فاعلی


۱- از / من ( az/ mən ) : من .


۲- ته ( tə ) : تو .


۳- اه ( a ) : او .


۴- امه ( ama ) : ما .


۵- شمه ( šəma ) : شما .


۶- اوِن ( aven ) : آنان / آنها .



#گردآورنده_محمدرضا_فدائی_مولوم.

🌺 کانال واجه واج 🌺

#زبان_تالشی_گویش_تالش_جنوبی_۲۶۶


ضمایر منفصل مفعولی


۱- مه را ( mə rā ) : مرا .


۲-ته را ( tə rā ) : ترا .


۳- اَی را ( ay rā ) : او را .


۴- اَمه را ( ama rā ) : ما را .


۵-شمه را ( šəma rā ) : شما را .


۶- اَوون را ( awun rā ) : آنها را .


#گردآورنده_محمدرضا_فدائی_مولوم .


🌺 کانال واجه واج 🌺

#زبان_تالشی_گویش_تالش_جنوبی_۲۶۷


ضمایر متصل که با علایم زیر مشخص میشود

م ی ه م ه ن


از مصدر هرده یعنی خوردن .

هرده ( harde ) : خوردن .


۱- هَرم ( harəm ) : می خورم .

م علامت ضمیری که متصل به هَر ( har ) است .



۲- هَری ( hari ) : می خوری .

ی علامت ضمیری که متصل به هَر ( har ) است .



۳- هَره ( harə ) : می خورد .

ه علامت ضمیری که متصل به هَر ( har ) است .



۴- هَرَم ( haram ) : می خوریم .

م علامت ضمیری که متصل به هَرَ ( hara ) است .



۵- هَرَه ( hara ) : می خورید .

ه علامت ضمیری که متصل به هَرَ ( hara ) است .



۶- هَرن ( harən ) : می خورند .

ن علامت ضمیری که متصل به هَر ( harə ) است ‌.


#گردآورنده _محمدرضا_فدائی_مولوم .

🌺 کانال واجه واج 🌺

مهمان ما باشید
















#زبان_تالشی
🌸کانال واجه واج🌸

شونه بوکی موئه تانه چبکرم
اشته گرمه جیبه جانه چبکرم
رخته بقچه چته بی دس دکرم
اشته دسی چک و تانه چبکرم




زرتشت






#زبان_تالشی
🌸کانال واجه واج🌸

سخنرانی دکتر فرزاد بختیاری مرکیه درباره زبان و فرهنگ غنی تالشی، پنجم شهریور، ایوان شمس

🆔https://t.me/Espiarodakora