📜🕯🖋 اشعار پارسی سلاطین سلجوقی
2⃣ بخش دوم: نمونه‌ای از اشعار پارسی سلطان سنجر سلجوقی [تولد: ۱۰۸۵ میلادی، مرگ: ۱۱۵۷ میلادی]
✅ وحید بهمن/ چرا می‌گوییم زبان پارسی در طول تاریخ جایگاهی ملی، فراقومی و ویژه‌ای داشته است؟
❇️ سلاطین سلجوقی توجه و علاقه‌ی ویژه‌ای به زبان پارسی داشته‌اند بطوریکه علاوه بر انتخاب این زبان بعنوان زبان رسمی و دیوانی دولت سلجوقیان، به شعر و ادبیات پارسی نیز تسلط داشته و حتی اشعار پارسی نیز سروده‌اند.
✳️ در این فرصت نمونه‌ای از اشعار پارسی سلطان سنجر سلجوقی را تقدیم حضورتان خواهم کرد:
چون باد وزان گرد جهان گشتم و دیدم
در زیر کف پای، سر تاج‌وران را
سر تافت نیارست کس از امرم ازیرا
گردن بشکستم که پیکار سران را
با این همه ملک و حشم و دولت و اقبال
بگذشتم و بگذاشت جهان گذران را
دنیای دنی از چو منی مهر ببرید
زو دست چرا شست نباید دگران را
🔸 این نمونه‌ی شعر پارسی سلطان سنجر در نسخه‌ای با عنوان انیس الخلوه و جلیس السلوه به قلم مسافر بن ناصر الملطوی ثبت و ضبط گردیده است.
https://t.me/Ir_Bahman/597
🔸 این نسخه‌ی خطی در حدود سال ۸۰۰ هجری قمری نوشته شده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۱۶۷۰ در کتابخانه‌ی ایا صوفیه‌ی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
🔸 Musâfir b. Nâsir el-Malatevî, Enîsu’l-halve ve celîsu’s-salve, Süleymaniye Kütüphanesi, Ayasofya, nr. 1670, vr. 64a. Bkz. Ek III.
🔸 تصویر ابیات مذکور از روی نسخه‌ی خطی کتاب انیس الخلوه و جلیس السلوه پیوست متن می‌باشد.
🔸 بخش اول معرفی اشعار پارسی سلاطین سلجوقی را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://t.me/Ir_Bahman/506
💠 در روزهای آینده نمونه‌های دیگری از اشعار پارسی سلاطین سلجوقی را تقدیم حضورتان خواهم کرد.
💠 تصویر ابیات مذکور از روی نسخه خطی کتابخانه‌ی ایاصوفیه برای اولین بار به فضای پژوهشی کشورمان ارائه می‌شود.
🆔 @Ir_Bahman
2⃣ بخش دوم: نمونه‌ای از اشعار پارسی سلطان سنجر سلجوقی [تولد: ۱۰۸۵ میلادی، مرگ: ۱۱۵۷ میلادی]
✅ وحید بهمن/ چرا می‌گوییم زبان پارسی در طول تاریخ جایگاهی ملی، فراقومی و ویژه‌ای داشته است؟
❇️ سلاطین سلجوقی توجه و علاقه‌ی ویژه‌ای به زبان پارسی داشته‌اند بطوریکه علاوه بر انتخاب این زبان بعنوان زبان رسمی و دیوانی دولت سلجوقیان، به شعر و ادبیات پارسی نیز تسلط داشته و حتی اشعار پارسی نیز سروده‌اند.
✳️ در این فرصت نمونه‌ای از اشعار پارسی سلطان سنجر سلجوقی را تقدیم حضورتان خواهم کرد:
چون باد وزان گرد جهان گشتم و دیدم
در زیر کف پای، سر تاج‌وران را
سر تافت نیارست کس از امرم ازیرا
گردن بشکستم که پیکار سران را
با این همه ملک و حشم و دولت و اقبال
بگذشتم و بگذاشت جهان گذران را
دنیای دنی از چو منی مهر ببرید
زو دست چرا شست نباید دگران را
🔸 این نمونه‌ی شعر پارسی سلطان سنجر در نسخه‌ای با عنوان انیس الخلوه و جلیس السلوه به قلم مسافر بن ناصر الملطوی ثبت و ضبط گردیده است.
https://t.me/Ir_Bahman/597
🔸 این نسخه‌ی خطی در حدود سال ۸۰۰ هجری قمری نوشته شده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۱۶۷۰ در کتابخانه‌ی ایا صوفیه‌ی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
🔸 Musâfir b. Nâsir el-Malatevî, Enîsu’l-halve ve celîsu’s-salve, Süleymaniye Kütüphanesi, Ayasofya, nr. 1670, vr. 64a. Bkz. Ek III.
🔸 تصویر ابیات مذکور از روی نسخه‌ی خطی کتاب انیس الخلوه و جلیس السلوه پیوست متن می‌باشد.
🔸 بخش اول معرفی اشعار پارسی سلاطین سلجوقی را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://t.me/Ir_Bahman/506
💠 در روزهای آینده نمونه‌های دیگری از اشعار پارسی سلاطین سلجوقی را تقدیم حضورتان خواهم کرد.
💠 تصویر ابیات مذکور از روی نسخه خطی کتابخانه‌ی ایاصوفیه برای اولین بار به فضای پژوهشی کشورمان ارائه می‌شود.
🆔 @Ir_Bahman
🕯🖋 نام #کوروش_بزرگ در چندین منبع تاریخی بر جای مانده از دوران #عثمانی ثبت و ضبط گردیده است که به دلیل اهمیت تاریخی، به معرفی دوباره‌ی آنها خواهم پرداخت.
🆔 @Ir_Bahman
🆔 @Ir_Bahman
📜🕯🖋 متاسفانه در دوران عثمانی از عبارت‌هایی بمانند [ترک خر] و [اَتراک بی ادراک] جهت تحقیر و توهین به افراد استفاده می‌شده است.
✅ وحید بهمن/ در ابتدای سخن باید اشاره بکنم که بعنوان یک ایرانی آزاد‌اندیش با هرگونه توهین و بی‌احترامی قومی شدیدا مخالف هستم اما جهت روشن شدن برخی موارد تاریخی، نوشتن این چند خط را لازم می‌دانم.
🔸در اسناد تاریخی بر جای مانده از دوران عثمانی به روشنی می‌بینیم که از عبارت‌هایی بمانند [ترک خر] و [اتراک بی ادراک] جهت تحقیر و توهین به افراد استفاده می‌شده است.
https://t.me/Ir_Bahman/607
🔸 چند تن از اساتید برجسته‌ای ترکیه‌ای از جمله پروفسور جمال‌الدین تاشکران در این زمینه تحقیق و نتایج آن را در نشریه‌های معتبری بمانند ملیت ترکیه منتشر کرده‌اند که در ادامه لینک نتایج این تحقیقات را قرار خواهم داد👇
1⃣ لینک مقاله‌ی پروفسور جمال‌الدین تاشکران در روزنامه ملیت با عنوان:
Osmanlı’da Türk'e ’Eşek Türk’ denirdi"
🔴 http://m.milliyet.com.tr/-osmanli-da-turke-esek-turk-/gundem/detay/1800880/default.htm
2⃣ لینکی دیگر از مقاله‌ی پروفسور جمال‌الدین تاشکران👇
🔴 http://m.internethaber.com/osmanlida-turke-esek-turk-denirdi-613645h.htm
3⃣ لینک مقاله پروفسور احمد کارکوش با عنوان:
Osmanlı Türklere ‘Etrak-ı bi İdrak’ derdi, Osmanlı hayranlığı tarih bilmemekten’
🔴 http://www.telgrafhane.org/osmanli-turklere-etrak-i-bi-idrak-derdi-osmanli-hayranligi-tarih-bilmemekten/
4⃣ لینک مقاله‌ای دیگر در همین زمینه با عنوان:
Osmanlı Türk Düşmanımıydı?
🔴 https://www.turkishnews.com/tr/content/2015/12/10/osmanli-turk-dusmanimiydi/
💠 حال سوالی که باید طرح شود این است، چگونه در محافل دانشگاهی کشور ترکیه بعنوان بزرگترین مرکز ترک‌شناسی جهان، مباحثی از این دست به راحتی مطرح می‌شود اما وقتی دانشوران ایرانی با ارائه‌ی صد‌ها سند تاریخی و علمی، سخن از ترک‌تبار نبودن مردم آذربایجان به زبان می‌آورند با شدید‌ترین توهین‌ها و ناسزاگویی‌های قبیله‌گرایان مواجه می‌شوند؟
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ در ابتدای سخن باید اشاره بکنم که بعنوان یک ایرانی آزاد‌اندیش با هرگونه توهین و بی‌احترامی قومی شدیدا مخالف هستم اما جهت روشن شدن برخی موارد تاریخی، نوشتن این چند خط را لازم می‌دانم.
🔸در اسناد تاریخی بر جای مانده از دوران عثمانی به روشنی می‌بینیم که از عبارت‌هایی بمانند [ترک خر] و [اتراک بی ادراک] جهت تحقیر و توهین به افراد استفاده می‌شده است.
https://t.me/Ir_Bahman/607
🔸 چند تن از اساتید برجسته‌ای ترکیه‌ای از جمله پروفسور جمال‌الدین تاشکران در این زمینه تحقیق و نتایج آن را در نشریه‌های معتبری بمانند ملیت ترکیه منتشر کرده‌اند که در ادامه لینک نتایج این تحقیقات را قرار خواهم داد👇
1⃣ لینک مقاله‌ی پروفسور جمال‌الدین تاشکران در روزنامه ملیت با عنوان:
Osmanlı’da Türk'e ’Eşek Türk’ denirdi"
🔴 http://m.milliyet.com.tr/-osmanli-da-turke-esek-turk-/gundem/detay/1800880/default.htm
2⃣ لینکی دیگر از مقاله‌ی پروفسور جمال‌الدین تاشکران👇
🔴 http://m.internethaber.com/osmanlida-turke-esek-turk-denirdi-613645h.htm
3⃣ لینک مقاله پروفسور احمد کارکوش با عنوان:
Osmanlı Türklere ‘Etrak-ı bi İdrak’ derdi, Osmanlı hayranlığı tarih bilmemekten’
🔴 http://www.telgrafhane.org/osmanli-turklere-etrak-i-bi-idrak-derdi-osmanli-hayranligi-tarih-bilmemekten/
4⃣ لینک مقاله‌ای دیگر در همین زمینه با عنوان:
Osmanlı Türk Düşmanımıydı?
🔴 https://www.turkishnews.com/tr/content/2015/12/10/osmanli-turk-dusmanimiydi/
💠 حال سوالی که باید طرح شود این است، چگونه در محافل دانشگاهی کشور ترکیه بعنوان بزرگترین مرکز ترک‌شناسی جهان، مباحثی از این دست به راحتی مطرح می‌شود اما وقتی دانشوران ایرانی با ارائه‌ی صد‌ها سند تاریخی و علمی، سخن از ترک‌تبار نبودن مردم آذربایجان به زبان می‌آورند با شدید‌ترین توهین‌ها و ناسزاگویی‌های قبیله‌گرایان مواجه می‌شوند؟
🆔 @Ir_Bahman
📜🕯🖋مهمترین سند تاریخی از جایگاه ایران در دوران حکومت ترکان قراقویونلو
✅ وحید بهمن/ سلطان جهانشاه قراقویونلو در نامه‌ی پارسی خود به سلطان مراد دوم عثمانی دو بار نام ایران را ذکر کرده است.
💠 ایرانشهر همواره در طول تاریخ تداوم و پیوستگی داشته است حتی در نبود دولت ملی ایرانی
💠 سخن گفتن از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان فارسی در طول تاریخ یعنی نامه نگاری دو حاکم تُرک‌تبار یکی در آناتولی و دیگری در شمالغرب ایران‌زمین به زبان پارسی، حدود ۶۰۰ سال پیش
🔸 این نامه‌ی تاریخی از طرف جهانشاه قراقویونلو به منظور تبریک و تهنیت به تخت نشستن سلطان مراد دوم عثمانی ارسال گردیده است.
🔸 رونویسی بخش مذکور از این نامه‌ی تاریخی که شامل نام ایران می‌باشد، اینگونه است:
"... و بجهت تقدیم تهنیهء بهیّه و تکریم جلوس همایون علیه‌اش برسم نایب منابی .... خواجه ضیاالدین یوسف... که از جمله مقربان و امیر و اکابرزادهء ولایت ایران و اصفهانست بل ابا عن جد رازدار ملوک ایران ارسال رفت و هدایای مفصله را در کتابی ..."
https://t.me/Ir_Bahman/612
🔸 رونویسی و استنساخ متن کامل نامه را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/jZRsLH
💠 تصویر سربرگ و متن کامل نامه را از روی نسخه‌ی خطی، در لینک های زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/HyJWwe
https://goo.gl/hTJfSN
https://goo.gl/Asf9Sh
💯 این سند ارزشمند تاریخی برای نخستین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.
📜 این نامه‌ی تاریخی در منشاتی که شامل ۱۰۲ نامه‌ی تاریخی دیگر نیز می‌باشد، ثبت و ضبط گردیده است. این منشات در اوایل قرن ۱۷ میلادی [حدود ۴۰۰ سال پیش] و در زمان سلطان مصطفی اول عثمانی استنساخ و رونویسی شده است.
✳️ تصویر عبارت وقف آغازین کتاب که به نام سلطان مصطفی اول می‌باشد را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/3d9bAk
❇️ نسخه خطی این منشات ارزشمند هم اکنون به شماره آرشیو ۴۱۲۶ در کتابخانه فاتح شهر استانبول نگهداری می‌شود.
🔸 زبان پارسی، زبان رسمی و دیوانی دولت ترکان قراقویونلو بود و تقریبا تمام اسناد دیوانی و دولتی بر جای مانده از دوران قراقویونلو به زبان پارسی می‌باشند.
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ سلطان جهانشاه قراقویونلو در نامه‌ی پارسی خود به سلطان مراد دوم عثمانی دو بار نام ایران را ذکر کرده است.
💠 ایرانشهر همواره در طول تاریخ تداوم و پیوستگی داشته است حتی در نبود دولت ملی ایرانی
💠 سخن گفتن از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان فارسی در طول تاریخ یعنی نامه نگاری دو حاکم تُرک‌تبار یکی در آناتولی و دیگری در شمالغرب ایران‌زمین به زبان پارسی، حدود ۶۰۰ سال پیش
🔸 این نامه‌ی تاریخی از طرف جهانشاه قراقویونلو به منظور تبریک و تهنیت به تخت نشستن سلطان مراد دوم عثمانی ارسال گردیده است.
🔸 رونویسی بخش مذکور از این نامه‌ی تاریخی که شامل نام ایران می‌باشد، اینگونه است:
"... و بجهت تقدیم تهنیهء بهیّه و تکریم جلوس همایون علیه‌اش برسم نایب منابی .... خواجه ضیاالدین یوسف... که از جمله مقربان و امیر و اکابرزادهء ولایت ایران و اصفهانست بل ابا عن جد رازدار ملوک ایران ارسال رفت و هدایای مفصله را در کتابی ..."
https://t.me/Ir_Bahman/612
🔸 رونویسی و استنساخ متن کامل نامه را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/jZRsLH
💠 تصویر سربرگ و متن کامل نامه را از روی نسخه‌ی خطی، در لینک های زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/HyJWwe
https://goo.gl/hTJfSN
https://goo.gl/Asf9Sh
💯 این سند ارزشمند تاریخی برای نخستین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.
📜 این نامه‌ی تاریخی در منشاتی که شامل ۱۰۲ نامه‌ی تاریخی دیگر نیز می‌باشد، ثبت و ضبط گردیده است. این منشات در اوایل قرن ۱۷ میلادی [حدود ۴۰۰ سال پیش] و در زمان سلطان مصطفی اول عثمانی استنساخ و رونویسی شده است.
✳️ تصویر عبارت وقف آغازین کتاب که به نام سلطان مصطفی اول می‌باشد را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/3d9bAk
❇️ نسخه خطی این منشات ارزشمند هم اکنون به شماره آرشیو ۴۱۲۶ در کتابخانه فاتح شهر استانبول نگهداری می‌شود.
🔸 زبان پارسی، زبان رسمی و دیوانی دولت ترکان قراقویونلو بود و تقریبا تمام اسناد دیوانی و دولتی بر جای مانده از دوران قراقویونلو به زبان پارسی می‌باشند.
🆔 @Ir_Bahman
Telegram
وحید بهمن
📜🕯🖋 مهمترین سند تاریخی از جایگاه ایران در دوران تیمور لنگ
✅ وحید بهمن/ تیمور لنگ در نامه‌ی پارسی خود به سلطان بایزید عثمانی پنج بار نام ایران را ذکر کرده است.
💠 این نسخه‌ی خطی ارزشمند تاریخی برای نخستین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.
📜 این نامه‌ی تاریخی اولین نامه‌ی تیمور لنگ از مجموع چندین نامه‌ی پارسی وی به سلطان بایزید عثمانی، پیش از حمله به آناتولی می‌باشد.
🔸 نامه‌ی مذکور بعنوان یکی از طولانی‌ترین و مفصل‌ترین نامههای تیمور لنگ، از نظر شناخت تاریخ دوره‌ی تیموری دارای اهمیت بسیار زیادی است چراکه در این نامه تیمور به شرح فتوحات و لشگر کشی‌های خود پیش از حمله به آناتولی پرداخته است.
🔸 محتوای اصلی این نامه‌ی تاریخی در مورد ایران است و تیمور لنگ در این نامه پنج بار نام ایران را ذکر کرده است.
https://t.me/Ir_Bahman/617
✳️ پیش‌تر نامه‌ی تاریخی تیمور لنگ به حاکم مصر را خدمت شما همراهان گرامی معرفی کرده بودم. در آن نامه نیز تیمور لنگ دو بار نام ایران را ذکر کرده است. از طریق لینک زیر نامه‌ی تیمور به حاکم مصر را مشاهده بفرمایید.👇
https://t.me/Ir_Bahman/547
🖋 به دلیل طولانی بودن نامه و نیز خط خوش و خوانای نامه از رونویسی متن کامل نامه خودداری کردم و تصویر متن کامل نامه را از روی نسخه‌ی خطی برای شما همراهان گرامی آماده کرده‌ام که از طریق لینک های زیر قابل مشاهده و مطالعه است.👇
1⃣ https://goo.gl/2HdZyh
2⃣ https://goo.gl/RV8h54
3⃣ https://goo.gl/hjnKbt
4⃣ https://goo.gl/K9cakb
5⃣ https://goo.gl/qPNmQr
6⃣ https://goo.gl/LF55TP
7⃣ https://goo.gl/yMAUZw
8⃣ https://goo.gl/YnFDAf
9⃣ https://goo.gl/qgnvrk
💠 این نامه‌ی تاریخی در نسخه‌ی خطی منشاتی به زبان پارسی بقلم صاری عبدالله افندی [مرگ: ۱۶۶۰ میلادی برابر با ۱۰۷۱ هجری قمری] از ادیبان و دولتمردان قرن ۱۱ هجریِ دولت عثمانی، ثبت و ضبط گردیده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۳۳۳۳ در کتابخانه اسعد افندی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
⌛️تاریخ پایان نگارش کتاب اواخر ربیع الاول سال ۱۰۳۹ هجری قمری [ حدود ۴۰۰ سال پیش] می‌باشد.
🔸 از طریق لینک زیر تصویر برگ نخست و پایانی این نسخه‌ی خطی را که شامل نام کاتب و تاریخ نگارش است را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/kUjv78
💠 داده‌های بیشتر را در مورد کاتب اثر، صاری عبدالله افندی که از مقامات و دلتمردان نامدار دولت عثمانی در قرن ۱۱ بود را در تارنمای زیر بخوانید.👇
http://biriz.biz/evliyalar/SariAbdullahEfendi.htm
💠 سخن گفتن از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان فارسی در طول تاریخ یعنی نامه نگاری دو حاکم تُرک‌تبار یکی در آناتولی و دیگری در ایران‌زمین به زبان پارسی، بیش از ۶۰۰ سال پیش
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ تیمور لنگ در نامه‌ی پارسی خود به سلطان بایزید عثمانی پنج بار نام ایران را ذکر کرده است.
💠 این نسخه‌ی خطی ارزشمند تاریخی برای نخستین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.
📜 این نامه‌ی تاریخی اولین نامه‌ی تیمور لنگ از مجموع چندین نامه‌ی پارسی وی به سلطان بایزید عثمانی، پیش از حمله به آناتولی می‌باشد.
🔸 نامه‌ی مذکور بعنوان یکی از طولانی‌ترین و مفصل‌ترین نامههای تیمور لنگ، از نظر شناخت تاریخ دوره‌ی تیموری دارای اهمیت بسیار زیادی است چراکه در این نامه تیمور به شرح فتوحات و لشگر کشی‌های خود پیش از حمله به آناتولی پرداخته است.
🔸 محتوای اصلی این نامه‌ی تاریخی در مورد ایران است و تیمور لنگ در این نامه پنج بار نام ایران را ذکر کرده است.
https://t.me/Ir_Bahman/617
✳️ پیش‌تر نامه‌ی تاریخی تیمور لنگ به حاکم مصر را خدمت شما همراهان گرامی معرفی کرده بودم. در آن نامه نیز تیمور لنگ دو بار نام ایران را ذکر کرده است. از طریق لینک زیر نامه‌ی تیمور به حاکم مصر را مشاهده بفرمایید.👇
https://t.me/Ir_Bahman/547
🖋 به دلیل طولانی بودن نامه و نیز خط خوش و خوانای نامه از رونویسی متن کامل نامه خودداری کردم و تصویر متن کامل نامه را از روی نسخه‌ی خطی برای شما همراهان گرامی آماده کرده‌ام که از طریق لینک های زیر قابل مشاهده و مطالعه است.👇
1⃣ https://goo.gl/2HdZyh
2⃣ https://goo.gl/RV8h54
3⃣ https://goo.gl/hjnKbt
4⃣ https://goo.gl/K9cakb
5⃣ https://goo.gl/qPNmQr
6⃣ https://goo.gl/LF55TP
7⃣ https://goo.gl/yMAUZw
8⃣ https://goo.gl/YnFDAf
9⃣ https://goo.gl/qgnvrk
💠 این نامه‌ی تاریخی در نسخه‌ی خطی منشاتی به زبان پارسی بقلم صاری عبدالله افندی [مرگ: ۱۶۶۰ میلادی برابر با ۱۰۷۱ هجری قمری] از ادیبان و دولتمردان قرن ۱۱ هجریِ دولت عثمانی، ثبت و ضبط گردیده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۳۳۳۳ در کتابخانه اسعد افندی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
⌛️تاریخ پایان نگارش کتاب اواخر ربیع الاول سال ۱۰۳۹ هجری قمری [ حدود ۴۰۰ سال پیش] می‌باشد.
🔸 از طریق لینک زیر تصویر برگ نخست و پایانی این نسخه‌ی خطی را که شامل نام کاتب و تاریخ نگارش است را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/kUjv78
💠 داده‌های بیشتر را در مورد کاتب اثر، صاری عبدالله افندی که از مقامات و دلتمردان نامدار دولت عثمانی در قرن ۱۱ بود را در تارنمای زیر بخوانید.👇
http://biriz.biz/evliyalar/SariAbdullahEfendi.htm
💠 سخن گفتن از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان فارسی در طول تاریخ یعنی نامه نگاری دو حاکم تُرک‌تبار یکی در آناتولی و دیگری در ایران‌زمین به زبان پارسی، بیش از ۶۰۰ سال پیش
🆔 @Ir_Bahman
📜🕯🖋 بررسی جایگاه ترکان در دوران عثمانی/ بخش اول
✅ وحید بهمن/ ادریس بدلیسی [درگذشته: ۹۲۶ هجری قمری] مورخ نامدار اوایل قرن دهم هجری دولت عثمانی، کتابش مرآت الجمال را که در حوزه‌ی تاریخ و به زبان پارسی است، به سلطان بایزید دوم عثمانی تقدیم کرده است.
⏳ تاریخ نگارش کتاب بین سال‌های ۹۰۹ تا ۹۱۸ هجری قمری می‌باشد. [حدود ۵۰۰ سال پیش]
❇️ ادریس بدلیسی همچنین در دربار سلطان بایزید دوم و سلیم اول عثمانی خدمت کرد.
📜 وی در بخشی از کتاب مرآت الجمال و در مدح سلطان بایزید دوم، از خرابی عالم و ایران توسط ترکان فتنه‌جو نوشته است.
🖋 رونویسی ابیات مذکور اینگونه است:
ملک عجم تهی شده از خسروان عدل
ملکی است بی محافظ و تختی مشمرست
عالم خراب ظلم ز ترکان فتنه جوست
ویرانه گشته عرصۀ ایران و پر شرست
🔸 تصویر بخش یادشده از روی نسخه‌ی خطی، پیوست متن می‌باشد.
https://t.me/Ir_Bahman/623
🔸 تصویر برگ ۱۱ از روی نسخه‌ی خطی که شامل ابیات مذکور است را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/59z3Qq
🔸 تصویر برگ نخست نسخه‌ی خطی را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/mctZug
💠 نسخه‌ی خطی که در این جستار از آن بهره گرفته‌ام به خط خود ادریس بدلیسی می‌باشد و هم‌اکنون به شماره‌ی بایگانی ۴۲۴۱ در کتابخانه نورعثمانیه شهر استانبول نگهداری می‌شود.
💠 همچنین این کتاب سند ارزشمند دیگری ست از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان پارسی در طول تاریخ منطقه
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ ادریس بدلیسی [درگذشته: ۹۲۶ هجری قمری] مورخ نامدار اوایل قرن دهم هجری دولت عثمانی، کتابش مرآت الجمال را که در حوزه‌ی تاریخ و به زبان پارسی است، به سلطان بایزید دوم عثمانی تقدیم کرده است.
⏳ تاریخ نگارش کتاب بین سال‌های ۹۰۹ تا ۹۱۸ هجری قمری می‌باشد. [حدود ۵۰۰ سال پیش]
❇️ ادریس بدلیسی همچنین در دربار سلطان بایزید دوم و سلیم اول عثمانی خدمت کرد.
📜 وی در بخشی از کتاب مرآت الجمال و در مدح سلطان بایزید دوم، از خرابی عالم و ایران توسط ترکان فتنه‌جو نوشته است.
🖋 رونویسی ابیات مذکور اینگونه است:
ملک عجم تهی شده از خسروان عدل
ملکی است بی محافظ و تختی مشمرست
عالم خراب ظلم ز ترکان فتنه جوست
ویرانه گشته عرصۀ ایران و پر شرست
🔸 تصویر بخش یادشده از روی نسخه‌ی خطی، پیوست متن می‌باشد.
https://t.me/Ir_Bahman/623
🔸 تصویر برگ ۱۱ از روی نسخه‌ی خطی که شامل ابیات مذکور است را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/59z3Qq
🔸 تصویر برگ نخست نسخه‌ی خطی را در لینک زیر مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/mctZug
💠 نسخه‌ی خطی که در این جستار از آن بهره گرفته‌ام به خط خود ادریس بدلیسی می‌باشد و هم‌اکنون به شماره‌ی بایگانی ۴۲۴۱ در کتابخانه نورعثمانیه شهر استانبول نگهداری می‌شود.
💠 همچنین این کتاب سند ارزشمند دیگری ست از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان پارسی در طول تاریخ منطقه
🆔 @Ir_Bahman
📜🕯🖋 نام #کوروش_بزرگ در چندین منبع تاریخی بر جای مانده از دوران #عثمانی ثبت و ضبط گردیده است که به دلیل اهمیت تاریخی، به معرفی آنها خواهم پرداخت.
🆔 @Ir_Bahman
🆔 @Ir_Bahman
📜🕯🖋 جایگاه و اهمیت آذربایجان برای ایران‌زمین از زبان شاهرخ پسر تیمور لنگ: آذربایجان چشم و چراغ ایران است
✅ وحید بهمن/ شاهرخ تیموری پسر تیمور لنگ در نامه‌ی پارسی خود به پسر برادرش میران‌شاه که حاکم آذربایجان بود، در مورد اهمیت و جایگاه آذربایجان برای ایران اینگونه نوشته است: آذربایجان چشم و چراغ ایران است.
💠 این نسخه‌ی خطی ارزشمند تاریخی برای نخستین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.
https://t.me/Ir_Bahman/631
🔸 نامه‌ی مذکور بعنوان یکی از طولانی‌ترین و مفصل‌ترین نامههای شاهرخ تیموری، از نظر شناخت تاریخ دوره‌ی تیموری و نیز ذکر نام ایران دارای اهمیت بسیار زیادی است.
🖋 به دلیل طولانی بودن نامه و نیز خط خوش و خوانای نامه از رونویسی متن کامل نامه خودداری نموده و تصویر متن کامل نامه را از روی نسخه‌ی خطی برای شما همراهان گرامی آماده کرده‌ام که از طریق لینک های زیر قابل مشاهده و مطالعه است.👇
1⃣ https://goo.gl/aGXTAh
2⃣ https://goo.gl/he7Spx
3⃣ https://goo.gl/BvnLpZ
4⃣ https://goo.gl/RusZwq
5⃣ https://goo.gl/Af1DHy
6⃣ https://goo.gl/sx38d8
💠 این نامه‌ی تاریخی در نسخه‌ی خطی منشاتی به زبان پارسی بقلم صاری عبدالله افندی [مرگ: ۱۶۶۰ میلادی برابر با ۱۰۷۱ هجری قمری] از ادیبان و دولتمردان قرن ۱۱ هجریِ دولت عثمانی، ثبت و ضبط گردیده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۳۳۳۳ در کتابخانه اسعد افندی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
⌛️تاریخ پایان نگارش کتاب اواخر ربیع الاول سال ۱۰۳۹ هجری قمری [ حدود ۴۰۰ سال پیش] می‌باشد.
🔸 از طریق لینک زیر تصویر برگ نخست و پایانی این نسخه‌ی خطی را که شامل نام کاتب و تاریخ نگارش است را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/kUjv78
💠 داده‌های بیشتر را در مورد کاتب اثر، صاری عبدالله افندی که از مقامات و دلتمردان نامدار دولت عثمانی در قرن ۱۱ بود را در تارنمای زیر بخوانید.👇
http://biriz.biz/evliyalar/SariAbdullahEfendi.htm
💠 سخن گفتن از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان فارسی در طول تاریخ یعنی نامه نگاری پسران تیمور لنگ با یکدیگر به زبان پارسی، حدود ۶۰۰ سال پیش
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ شاهرخ تیموری پسر تیمور لنگ در نامه‌ی پارسی خود به پسر برادرش میران‌شاه که حاکم آذربایجان بود، در مورد اهمیت و جایگاه آذربایجان برای ایران اینگونه نوشته است: آذربایجان چشم و چراغ ایران است.
💠 این نسخه‌ی خطی ارزشمند تاریخی برای نخستین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.
https://t.me/Ir_Bahman/631
🔸 نامه‌ی مذکور بعنوان یکی از طولانی‌ترین و مفصل‌ترین نامههای شاهرخ تیموری، از نظر شناخت تاریخ دوره‌ی تیموری و نیز ذکر نام ایران دارای اهمیت بسیار زیادی است.
🖋 به دلیل طولانی بودن نامه و نیز خط خوش و خوانای نامه از رونویسی متن کامل نامه خودداری نموده و تصویر متن کامل نامه را از روی نسخه‌ی خطی برای شما همراهان گرامی آماده کرده‌ام که از طریق لینک های زیر قابل مشاهده و مطالعه است.👇
1⃣ https://goo.gl/aGXTAh
2⃣ https://goo.gl/he7Spx
3⃣ https://goo.gl/BvnLpZ
4⃣ https://goo.gl/RusZwq
5⃣ https://goo.gl/Af1DHy
6⃣ https://goo.gl/sx38d8
💠 این نامه‌ی تاریخی در نسخه‌ی خطی منشاتی به زبان پارسی بقلم صاری عبدالله افندی [مرگ: ۱۶۶۰ میلادی برابر با ۱۰۷۱ هجری قمری] از ادیبان و دولتمردان قرن ۱۱ هجریِ دولت عثمانی، ثبت و ضبط گردیده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۳۳۳۳ در کتابخانه اسعد افندی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
⌛️تاریخ پایان نگارش کتاب اواخر ربیع الاول سال ۱۰۳۹ هجری قمری [ حدود ۴۰۰ سال پیش] می‌باشد.
🔸 از طریق لینک زیر تصویر برگ نخست و پایانی این نسخه‌ی خطی را که شامل نام کاتب و تاریخ نگارش است را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/kUjv78
💠 داده‌های بیشتر را در مورد کاتب اثر، صاری عبدالله افندی که از مقامات و دلتمردان نامدار دولت عثمانی در قرن ۱۱ بود را در تارنمای زیر بخوانید.👇
http://biriz.biz/evliyalar/SariAbdullahEfendi.htm
💠 سخن گفتن از جایگاه تاریخی، ویژه و فراقومی زبان فارسی در طول تاریخ یعنی نامه نگاری پسران تیمور لنگ با یکدیگر به زبان پارسی، حدود ۶۰۰ سال پیش
🆔 @Ir_Bahman
Telegram
Vahid Bahman وحید بهمن
📜🖋🕯 سندی بسیار ارزشمند از جایگاه زبان و ادبیات پارسی در بین مردم آذربایجان
✅ وحید بهمن/ نام ده‌ها شاعر پارسی سرای آذربایجانی در کتاب تذکره‌ی تحفه‌ی سامی اثر شاهزاده سام میرزا پسر دوم شاه اسماعیل صفوی
📖 کتاب تذکره‌ی تحفه‌ی سامی به قلم شاهزاده سام میرزا پسر دوم شاه اسماعیل صفوی، شامل نام ادیبان و شاعران اوایل دوران صفویه، همراه با نام شهر محل زندگی، نمونه‌ی اشعار و پیشه‌ی آنها می‌باشد.
⏳ تاریخ نگارش کتاب ۹۵۷ هجری قمری [۴۶۸ سال پیش] می‌باشد.
💠 این کتاب سندی است بسیار ارزشمند از جایگاه زبان و ادبیات پارسی در نزد مردم آذربایجان. در تحفه سامی نام ده‌ها شاعر آذریِ پارسی سرایِ تبریزی را می‌بینیم که اكثر نزديك به همه‌ی آنها از پيشه‌وران و طبقه متوسط مردم شهر تبریز بوده‌اند بمانند:
فردی (علاقه بند)، حاصلی (ابريشم فروش)، فصيحي (تكمه بند)، تازكی (ناجدوز)، رفيعی (مطرب)، ميلی (نمدزين دوز)، نباتی (نقاش و لاژوردشور)، فتحی (مشك فروش)، محمود (تكمه باف و علاقه بند)، و اصلي (ابريشم فروش)، آگهی (سوزنگر)، ذهنی (سيرابی فروش)، شكيبی (زركش)، علاء مشكی (مشک فروش)، عزيز (طباخ)، نوری (سقا، عسل فروش)، قوسی تبريزی (عامی است)، ياری تبريزی (عامی، خرده فروش).
💠 در تصویر همراه متن می‌توانید نام برخی از این شاعران را از روی نسخه‌ی خطی کتاب تذکره‌ی تحفه‌ی سامی مشاهده بفرمایید.
https://t.me/Ir_Bahman/636
🌐 همراهان گرامی می‌توانید از طریق لینک زیر نسخه خطی کتاب ارزشمند تذکره‌ی تحفه‌ی سامی را در تارنمای کتابخانه ملی ایران مطالعه بفرمایید:👇
https://goo.gl/YXyMvc
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ نام ده‌ها شاعر پارسی سرای آذربایجانی در کتاب تذکره‌ی تحفه‌ی سامی اثر شاهزاده سام میرزا پسر دوم شاه اسماعیل صفوی
📖 کتاب تذکره‌ی تحفه‌ی سامی به قلم شاهزاده سام میرزا پسر دوم شاه اسماعیل صفوی، شامل نام ادیبان و شاعران اوایل دوران صفویه، همراه با نام شهر محل زندگی، نمونه‌ی اشعار و پیشه‌ی آنها می‌باشد.
⏳ تاریخ نگارش کتاب ۹۵۷ هجری قمری [۴۶۸ سال پیش] می‌باشد.
💠 این کتاب سندی است بسیار ارزشمند از جایگاه زبان و ادبیات پارسی در نزد مردم آذربایجان. در تحفه سامی نام ده‌ها شاعر آذریِ پارسی سرایِ تبریزی را می‌بینیم که اكثر نزديك به همه‌ی آنها از پيشه‌وران و طبقه متوسط مردم شهر تبریز بوده‌اند بمانند:
فردی (علاقه بند)، حاصلی (ابريشم فروش)، فصيحي (تكمه بند)، تازكی (ناجدوز)، رفيعی (مطرب)، ميلی (نمدزين دوز)، نباتی (نقاش و لاژوردشور)، فتحی (مشك فروش)، محمود (تكمه باف و علاقه بند)، و اصلي (ابريشم فروش)، آگهی (سوزنگر)، ذهنی (سيرابی فروش)، شكيبی (زركش)، علاء مشكی (مشک فروش)، عزيز (طباخ)، نوری (سقا، عسل فروش)، قوسی تبريزی (عامی است)، ياری تبريزی (عامی، خرده فروش).
💠 در تصویر همراه متن می‌توانید نام برخی از این شاعران را از روی نسخه‌ی خطی کتاب تذکره‌ی تحفه‌ی سامی مشاهده بفرمایید.
https://t.me/Ir_Bahman/636
🌐 همراهان گرامی می‌توانید از طریق لینک زیر نسخه خطی کتاب ارزشمند تذکره‌ی تحفه‌ی سامی را در تارنمای کتابخانه ملی ایران مطالعه بفرمایید:👇
https://goo.gl/YXyMvc
🆔 @Ir_Bahman
Telegram
وحید بهمن
🕯🖋 شماره‌ی نخست گاهنامه‌ی «آذر»، نشریه‌ی دانشجویی دانشگاه تبریز منتشر شد.
💠 در این شماره مقاله‌ای کوتاه از بنده نیز در کنار مطالب ارزشمند اساتید بچاپ رسیده است.
🆔 @Ir_Bahman
🆔 @Azar_TU
💠 در این شماره مقاله‌ای کوتاه از بنده نیز در کنار مطالب ارزشمند اساتید بچاپ رسیده است.
🆔 @Ir_Bahman
🆔 @Azar_TU
💠استفاده از واژه ی #آذری برای مردم و باشندگان #آذربایجان قدمتی دست کم ۱۴۰۰ ساله دارد و در منابع مختلف تاریخی به روشنی ثبت و ضبط گردیده است.
فایل PDF صوره الارض👇
https://goo.gl/tgGi3W
🆔 @ir_Bahman
فایل PDF صوره الارض👇
https://goo.gl/tgGi3W
🆔 @ir_Bahman
📜🕯🖊 سندی بسیار ارزشمند از جایگاه ایران و نیز جایگاه زبان و ادبیات پارسی در دوران سلجوقیان روم
✅ وحید بهمن/ نجم‌الدین رازی از ادیبان نامدار اوایل قرن هفتم هجری جهان، در مقدمه‌ی کتاب پارسی خود با نام «مرموزات اسدی در مرموزات داودی»، سلطان منگوجی، علاالدین داوود شاه را مرزبان ایران ذکر کرده است.
🔸 از طریق لینک زیر تصویر برگ‌های ۳ب و ۴آ که شامل نام ایران است را از روی نسخه خطی مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/E7z2aS
🔸نجم‌الدین رازی همچنین در برگ ۲آ از کتاب «مرموزات اسدی در مرموزات داودی» ضمن ذکر نام کامل خود، دلیل مهاجرت از خراسان به ارزنجان در ترکیه‌ی امروزی را حمله ترکان تاتار به خراسان ذکر کرده است. از طریق لینک زیر تصویر برگ‌های ۱ب و ۲آ را از روی نسخه‌ی خطی مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/awhVEB
https://goo.gl/BRDys6
⌛️ تاریخ نگارش کتاب سال ۶۲۱ هجری قمری برابر با سال ۱۲۲۴ میلادی [حدود ۸۰۰ سال پیش] در شهر ارزنجان ترکیه امروزی می‌باشد.
🔸 نجم‌الدین رازی کتاب «مرموزات اسدی در مرموزات داودی» را به سلطان منگوجی، علاالدین داوود شاه تقدیم کرده است.
🔸 امیر قاضی منگوجی بنیان‌گذار حکومت محلی منگوجی، از فرماندهان آلپ ارسلان سلجوقی در جنگ ملازگرد بود که پس از پیروزی سپاه سلجوقی حاکمیت شهرهای بمانند ارزنجان و شبین قره‌حصار و دیوریغی را از طرف آلپ ارسلان بر عهده گرفت و پسرانش به مدت ۱۵۰ سال با مرکزیت ارزنجان حکومت کردند که سر انجام حکومت نیمه مستقل این خاندان توسط کیقباد اول سلجوقی بر افتاد و مناطق تحت حاکمیت آنها به طور کامل ضمیمه دولت سلجوقیان روم گردید.
💠 مهمترین و شناخته شده ترین اثر نجم‌الدین رازی کتاب پارسی «مرصاد‌العباد» است.
✳️ این نسخه‌ی خطی ارزشمند به شماره‌ی بایگانی ۱۷۰۴ در کتابخانه‌ی اسعد افندی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
https://t.me/Ir_Bahman/646
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ نجم‌الدین رازی از ادیبان نامدار اوایل قرن هفتم هجری جهان، در مقدمه‌ی کتاب پارسی خود با نام «مرموزات اسدی در مرموزات داودی»، سلطان منگوجی، علاالدین داوود شاه را مرزبان ایران ذکر کرده است.
🔸 از طریق لینک زیر تصویر برگ‌های ۳ب و ۴آ که شامل نام ایران است را از روی نسخه خطی مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/E7z2aS
🔸نجم‌الدین رازی همچنین در برگ ۲آ از کتاب «مرموزات اسدی در مرموزات داودی» ضمن ذکر نام کامل خود، دلیل مهاجرت از خراسان به ارزنجان در ترکیه‌ی امروزی را حمله ترکان تاتار به خراسان ذکر کرده است. از طریق لینک زیر تصویر برگ‌های ۱ب و ۲آ را از روی نسخه‌ی خطی مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/awhVEB
https://goo.gl/BRDys6
⌛️ تاریخ نگارش کتاب سال ۶۲۱ هجری قمری برابر با سال ۱۲۲۴ میلادی [حدود ۸۰۰ سال پیش] در شهر ارزنجان ترکیه امروزی می‌باشد.
🔸 نجم‌الدین رازی کتاب «مرموزات اسدی در مرموزات داودی» را به سلطان منگوجی، علاالدین داوود شاه تقدیم کرده است.
🔸 امیر قاضی منگوجی بنیان‌گذار حکومت محلی منگوجی، از فرماندهان آلپ ارسلان سلجوقی در جنگ ملازگرد بود که پس از پیروزی سپاه سلجوقی حاکمیت شهرهای بمانند ارزنجان و شبین قره‌حصار و دیوریغی را از طرف آلپ ارسلان بر عهده گرفت و پسرانش به مدت ۱۵۰ سال با مرکزیت ارزنجان حکومت کردند که سر انجام حکومت نیمه مستقل این خاندان توسط کیقباد اول سلجوقی بر افتاد و مناطق تحت حاکمیت آنها به طور کامل ضمیمه دولت سلجوقیان روم گردید.
💠 مهمترین و شناخته شده ترین اثر نجم‌الدین رازی کتاب پارسی «مرصاد‌العباد» است.
✳️ این نسخه‌ی خطی ارزشمند به شماره‌ی بایگانی ۱۷۰۴ در کتابخانه‌ی اسعد افندی شهر استانبول نگهداری می‌شود.
https://t.me/Ir_Bahman/646
🆔 @Ir_Bahman
Telegram
وحید بهمن
📜🕯🖋 دیدگاه عثمانی‌ها در مورد ترکان/ بخش دوم
✅ وحید بهمن/ فهمی چلبی کینالی‌زاده که به مدت بیش از سی سال [۱۵۶۴ میلادی تا ۱۵۹۶ میلادی] شاعر دیوانیِ دربار سلطان سلیم دوم و سلطان مراد سوم عثمانی بود، در مورد ترکان اینچنین سروده است:
تورک ادراک سخندن مهجور
فیض و حقدن گوردایسه محروم ابد
🔁 ترجمه‌ی بیت مذکور به پارسی:
تُرک از فهم و ادراک سخن ناتوان است و از فیض و حقی که می‌بیند، محروم ابد است.
💯 در جایی که منسوبین واقعی دشت‌های آسیای میانه [خاستگاه اصلی ترکان] یعنی ترکان عثمانی، تبار ترکی خود را پنهان و حتی تحقیر می‌کردند، تُرک نامیدن بومیان هزاران ساله‌ی ایرانیِ آذربایجان دهان کجی به علم تاریخ است.
🔸 فهمی چلبی پسر دوم علی چلبی کینالی‌زاده، قاضی و شاعر نامدار دوران سلطان سلیمان عثمانی است.
🖋 لازم به توضیح است تا پیش از شروع بازی‌های سیاسی و قومی و حرکت‌های تند ترک‌گرایانه‌ی اواخر دولت عثمانی، در هیچ یک از اسناد تاریخی بر جای مانده از سلاطین عثمانی بمانند فرمان‌ها و نامه‌ها نمی‌بینیم که سلاطین عثمانی سخنی از ترک‌تبار بودن خود به میان بیاورند و در نقطه‌ی مقابل ادیبان و مورخین دولت عثمانی همواره در اشعار و نوشته‌های خود از واژه‌های منفی و تحقیر آمیز برای یاد کردن از ترکان بهره گرفته‌اند.
https://t.me/Ir_Bahman/651
💠 این بیت از فهمی چلبی در نسخه خطی جُنگی مشتمل بر گزیده‌ی اشعار و نامههای قرن یازدهم هجری ثبت و ضبط گردیده است. از طریق لینک زیر تصویر برگ مورد اشاره از روی نسخه‌ی خطی، که شامل بیت مذکور می‌باشد را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/pqDdtE
🔸 این نسخه‌ی خطی هم‌اکنون به شماره‌ی بایگانی ۲۱۰۹ در کتابخانه ملی آنکارا نگهداری می‌شود. از طریق لینک زیر تصویر برگ نخست این نسخه‌ی خطی را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/JVsCXn
🆔 @Ir_Bahman
✅ وحید بهمن/ فهمی چلبی کینالی‌زاده که به مدت بیش از سی سال [۱۵۶۴ میلادی تا ۱۵۹۶ میلادی] شاعر دیوانیِ دربار سلطان سلیم دوم و سلطان مراد سوم عثمانی بود، در مورد ترکان اینچنین سروده است:
تورک ادراک سخندن مهجور
فیض و حقدن گوردایسه محروم ابد
🔁 ترجمه‌ی بیت مذکور به پارسی:
تُرک از فهم و ادراک سخن ناتوان است و از فیض و حقی که می‌بیند، محروم ابد است.
💯 در جایی که منسوبین واقعی دشت‌های آسیای میانه [خاستگاه اصلی ترکان] یعنی ترکان عثمانی، تبار ترکی خود را پنهان و حتی تحقیر می‌کردند، تُرک نامیدن بومیان هزاران ساله‌ی ایرانیِ آذربایجان دهان کجی به علم تاریخ است.
🔸 فهمی چلبی پسر دوم علی چلبی کینالی‌زاده، قاضی و شاعر نامدار دوران سلطان سلیمان عثمانی است.
🖋 لازم به توضیح است تا پیش از شروع بازی‌های سیاسی و قومی و حرکت‌های تند ترک‌گرایانه‌ی اواخر دولت عثمانی، در هیچ یک از اسناد تاریخی بر جای مانده از سلاطین عثمانی بمانند فرمان‌ها و نامه‌ها نمی‌بینیم که سلاطین عثمانی سخنی از ترک‌تبار بودن خود به میان بیاورند و در نقطه‌ی مقابل ادیبان و مورخین دولت عثمانی همواره در اشعار و نوشته‌های خود از واژه‌های منفی و تحقیر آمیز برای یاد کردن از ترکان بهره گرفته‌اند.
https://t.me/Ir_Bahman/651
💠 این بیت از فهمی چلبی در نسخه خطی جُنگی مشتمل بر گزیده‌ی اشعار و نامههای قرن یازدهم هجری ثبت و ضبط گردیده است. از طریق لینک زیر تصویر برگ مورد اشاره از روی نسخه‌ی خطی، که شامل بیت مذکور می‌باشد را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/pqDdtE
🔸 این نسخه‌ی خطی هم‌اکنون به شماره‌ی بایگانی ۲۱۰۹ در کتابخانه ملی آنکارا نگهداری می‌شود. از طریق لینک زیر تصویر برگ نخست این نسخه‌ی خطی را مشاهده بفرمایید.👇
https://goo.gl/JVsCXn
🆔 @Ir_Bahman