📝АЗИЗИМ, ОНАМ.  Ҳикоя.

      Маҳлиё мактабда ўтказилган тадбирни тугатиб  уйга қайтганда кечки овқат қилиш вақти бўлиб қолганди.
    У апил тапил қозон осди-ю, тайёрланиши  осон бўлган шўрва қилиб қўяқолди.
    Эртага аёллар байрами муносабати билан дам олиш куни бўлганлиги учун унинг баҳонасида  дарсга тайёрланиш, дафтар текшириш каби ишлардан озод бўлганлиги учун, Маҳлиё  эри ишдан  келгунча телефонини бир кўздан кечиргиси келди.
      Ўғиллари хонасида ўзлари билан ўзлари овора. Маҳлиё уларнинг хонасига эшикдан бир қур назар ташлаган бўлди-ю , сўнг ошхонага кириб телефонининг интернет тармоғига улади.
    Ўх- хў !
Шахсий рақамига анча хабар келибди. Маҳлиё келган хабар ва табрикларни ўқиб уларга тез- тез жавоб ёзар экан , "Қариндошлар" деб номланган гуруҳга кетма- кет хабар ёғилаётганининг гувоҳи бўлиб , ўша "ошиён"га аста мўралади.
      "Қариндошлар" гуруҳини ўртанча қайниси очган бўлиб, унда Маҳлиё келин бўлиб тушган оила ўғил- қиз ва келинлари жамланишган эди.
    Қайнонаси Лутфия ая беш ўғил, уч қиз фарзанд кўрган бўлиб, Маҳлиё учинчи келин эди.
    Ҳеч ёдидан чиқмайди. Бундан бир неча йиллар аввал байрам арафасида ўзи каби ўқитувчи бўлган энг катта овсини Раъно кўча тарафдан қўлларида даста - даста гул билан ўз уйига  ўтиб кетаётганда уни дераза орқали кузатиб турган Лутфия ая Маҳлиёга шундай деган эди
- Маҳлиё, қизим қаранг. Шу овсинингиз шундоққина бизникига кириб, қўлидаги гулдастадан биттагина дона гул ажратса-ю "Ойижон, байрам муборак, мени сиз шунча йил ўқитдингиз, ўқитувчи бўлиб етишишимда сизнинг ҳам ҳиссангиз катта, мана шу гул сиз учун" деса Кўнгил эканда, болам, кўнгил экан.
      У шундай дея хўрсинган ва ҳокисор жилмайганча  қўшимча қилган эди:
  - Ўзим ҳам тобора инжиқ бўлиб кетяпман, эътибор берманг, қаричилик.
    Аммо Маҳлиё эътибор берди.
    Ҳар байрамда энг аввал қайнонасининг қошига чопади. Лутфия ая ҳам шунга ўрганган чоғи тиқ этса эшикка қараб  Маҳлиёни кутади
Қайнонасининг  "Ҳаммани  кутмасам ҳам, Маҳлиёимни кутаман" деган сўзларини уни ўзи ҳам кўп эшитган.
   Ҳозир ҳам "Қариндошлар" гуруҳидагилар байрамга аталган ҳар хабарлар қолдиришибди. Табриклар, изҳорлар ,тилаклар.
    Энг охирида кичик қайниси  Ўлмасбекнинг юборган хабари.
   У ўз хабарида "Эй, йиғиштиринглар шу байрамингларни, бу ёмон байрам, "анақа аёллар" байрами, нишонламанглар" қабилида анча сўз ёзиб юборибди.
    Маҳлиё ўқитувчилигига бориб унга "Байрам қаердан келиб чиққани билан нима ишимиз бор, биз учун оналарни йўқлаш куни, ахир бекорга дам ҳам берилаётгани йўқку, йилда бир онамизни алоҳида йўқласак буни нима ёмон тарафи бор ?" дея жавоб ёзиб юборди.
    Ҳаммаси шундан бошланди. Қайниси у деди, Маҳлиё бу.
    Тортишув анча давом этди. Натижа шу билан тугадики, эртаси куни Маҳлиё одатига хилоф равишда тонг отиши билан болаларини олиб ўзининг қизлик уйига жўнаб юборди.
   Ҳайрон боққан эрига эса бор гапни яширмай айтди қўйди.
"Укангизнинг бизга кўзи учиб тургани йўқ." деди у сўзининг охирида.
     Эркак кишини йўлга солувчи аёл бўлар экан- да . Эри ҳам "Ҳой хотин, гапирган бўлса укам гапиргандир, онамда нима айб?"  демади. Ким билсин, балки уйларидан узоқлашиб кетишгани учун арқонни узун ташладими.
   Аммо.
    Маҳлиё борган жойида ўтира олмади.  Нуқул кўзига хокисор жилмайиб деразага қараб йўл пойлаётган қайнонаси кўринаверди.
Она онада.
  Қизининг кайфияти йўқлигини онаси дарровда сезди. Икки оғиз "Нима гап , қизим , тинчликми? " деган савол билан Маҳлиё тўкилди - қўйди
- Ойижон, кечадан буён  жуда қийналиб кетдим.
     Қизидан бор гапни эшитган ойиси кулимсиради.
- Қизим. юрагинг буюрган ишни қил. У "Ойижонинг сени кутаяпти" деяпти. Ғанимат дунёда афсусларга кўмилиб яшашингга йўл қўйма. Интизор ғаниматинг ҳузурига борақол.
    Маҳлиё дарровда эрига қўнғироқ қилди. Уни шунчалик шошилтирдикии.
    Йўл - йўлакай дўкондан каттагина осма соат сотиб олишди.
#ҳикоя
Давоми 13:59 да

- Ойижон, байрамингиз муборак бўлсин. Кўп ой, кўп кунларга шундай бағри бутунликда етиб юрайлик.
Ўғлингиз билан арзимаса ҳам шу соатни олдик, Маҳлиё қайнонасига муқаддас каъба сурати туширилган соатни очиб кўрсатаркан, - илоҳим ҳажларга бориб келганингизда катта- катта совғалар қилиш насиб.
- Омин ,- келинининг сўзларини бўлиб дуога қўл очди қайнонаси, илоҳим  болам билан қўша қаринг. Фарзандларингизни роҳатини кўринг. Мени сийлаб келдингизми , сизларни Аллоҳ сийласин.
- Омин , - деган овоз эшитган Маҳлиё ортга бурилди.  Онасининг дуосига Ўлмасбек ҳижолатомуз  кафт очиб турарди.
Дуодан сўнг :
- Келинойи , қаерда юрибсиз ? Ойим энг биринчи бўлиб Маҳлиё келарди деб шу чоққача  ошга гуруч солдирганлари йўқ .
    Маҳлиё жилмайди , қайнисига энди тушунтириш бермоқчи бўлганди , уйни одам босди .
Атрофни "Ойижон , сизни яхши кўрамиз , байрамингиз муборак!" деган овозлар тутиб кетди...
    Маҳлиё уларга йўл бериб масрур шивирлади
- Умрингиз узоқ бўлсин... Азизим , онам...
Муаллифга раҳмат 🙏

КИЛМИШ КИДИРМИШ...
ОЛЛОХ ХЕЧ БИР ИШНИ ЖАВОБСИЗ КОЛДИРМАГАЙ.
Одил шифохонага бош шифокор бўлди-ю ўзгарди.
Қўлида ишлайдиган ҳамширасини ёқтириб қолди. Малика биргина ўғли билан ёлғиз ўзи яшар эди. Турмуш ўртоғи бевақт оламдан кўз юмган эди. Одилга бу жуда қўл келди. Тез-тез хонасига чақиртириб, унга енгил топшириқлар юклай бошлади. Имкон борича ўзининг хонасидаги хужжатни тўғрилаш ишларини буюрди. Иш давомида унинг кўнглини олишга харакат қилди. Хотини эса кўнглига жуда хунук кўриниб кетди. Қани Маликани кўнглини забт эта олсам хаёл қила бошлади Одил, Маликани аёли ўрнига қўя бошлади. Уч нафар фарзанднинг отаси бўлган Одил қирқ бешдан ўтиб элликка яқин келганида айниди қолди. Хотинни иккита қилмоқчи ҳам бўлди, лекин аёлининг акаларидан қўрқди, чунки унинг бош шифокор бўлишига айнан аёлининг акалари сабабчи бўлган эди. Кўп вақт ўтмай, Маликанинг кўнглини забт эта олди.
Малика, сиз меникисиз, сизсиз менга хаёт қоронғу. Одил ака ундай деманг, ахир сизни оилангиз борку!
Э ўша оиласини ҳам, зерикдим ўша хотиннинг машмаларидан, уйга боришим билан бош оғриқ бошланади. Ахир мен ҳам яхши яшашга хаққим борку!
Тўғри айтасиз, лекин Фарида опа эшитиб қолгудек бўлса, иккимизга ҳам яхши бўлмайди.
Билса билсин, тўйдим ундай хаетдан, ўзи билиб қолмасидан аввалроқ ўзим айтмоқчи бўлиб турибман.
Уларнинг сухбати тугаб улгурмасидан, эшик очилиб аёли Фарида кўринди.
- Дадаси, бу нима қилганингиз? Ахир сизга нима ёмонлик қилган эдим.
Фарида... Фарида..., -Фарида эрининг чақириғига ҳам қулоқ тутмади, эшикни ёпиб ортига бурилиб кетди.
Вой энди нима бўлади Одил ака? - деди Малика устига чойшабни тортиб.
Хеч нима қилмайди, сен куйинма Маликам, яхши бўлди қайтанга билгани, энди болалари учун сабр қилади ёки бўлмаса ана катта кўча, мақтанчоқ акалари боқиб олаверади.
Фарида эриниг хиёнатини кўтара олмади. Дунёларга сиғмай кетди бечора. Бутун борлиғича севар эди уни. Эрининг унга қилган инсофсизлигига чидай олмади. Оғир касал бўлиб ётиб қолди. Одил эса бирорта шифокорга тузукроқ кўрсатмади ҳам...
Акалари келиб шифокорга олиб кетмоқчи бўлганида, Фарида эрининг қилмишини уларга айтмади ҳам.
- Нима мен ўз хотинимни ўзим кўрсата олмайманми? Ўзим ҳам шифокорман ахир, сингилларингни бўлгани шу, тез орада соғайиб кетади, -деб Одил Фариданинг акаларини кузатиб қўйди хар гал. Дард ўз сўзини айтди, бора-бора оғирлашиб бораётган касаллик уни ажал домига олиб борди. Касалхонада жон берди. Катта қизи яҳши хонадонга келин бўлиб улгурган эди, лекин уйда қолган бир қиз бир ўғли етим қолди. Одил эса, хотинининг ўлимидан атиги бир икки ойгина куйинди холос.
Фариданинг ўлимига ҳам бир икки ой бўлиб улгурмасидан, уйланиш харакатига тушди Одил.
- Кирсам майлими? - юз кўзларига атир упа суртган алламбало кийим кийиб олган Малика хонага кирди.
- Ие келинг Маликахон. Бугун жа очилиб кетибсизми? - хушомадни жойига қўйди Одил, - бу ерга ўтиринг деганча стол атрофидаги стуллардан бирини қўллари билан тўғрилаб жой кўрсатди.
- Ассалому алайкум Одил ака, яҳшимисиз, - мулойимгина қилиб саломлашди Малика ва Одил кўрсатган стулга ўтирди.
Иккиси ҳам хаяжонда, Маликанинг тепасида турганча унинг чиройли юзларига термулганча бир вақт жим бўлиб қолди.
- Чақиртирган экансиз, - жимликни бузди Малика.
- Ха, ха, чақирган эдим, - дедида яна бир муддат хеч нима демай, Маликанинг тўғрисига ўтиб, чўкка тушиб ўтирди ва унинг қўлларини ушлаганча, унинг юзларига тик боқиб,
- Малика сизни яхши кўраман, сизга уйланмоқчиман, менга тегишга розимисиз?
Кутилмаган таклифдан, хайрон қотди Малика, икки юзи қизарди Маликанинг.
- Одддил ака, ахир...
- Нима ахир?- ўрнидан туриб кетди Одил. Хона бўйлаб у ёқдан бу ёққа юра бошлади.
- Келинойимни жанозаларига ҳам хали икки ой ҳам бўлиб улгурмадику!
- Нима қилибди бўлмаган бўлса, нима мен сўққабош бўлиб юраверишим керакми, айтинг! Ўлган ўлдида, яна қанча аза тутишим керак?
- Ҳа энди, хеч бўлмаса йил ошиларигача сабр қилсакмикин.
- Йўқ мен сабр қилмайман, сизсиз бир кун ҳам яшай олмайман, нега тушунмайсиз Маликам?
- Тушунаман Одил ака, фақат мен.Одамлар нима дейишаркан?
- Э тупурдим ўша одамларнинг гап сўзларига, мен ҳам одамман, мен ҳам яҳши яшашга
Давоми 10:28 да

Э тупурдим ўша одамларнинг гап сўзларига, мен ҳам одамман, мен ҳам яҳши яшашга хақлиман
Шундай дейсизку...., - Малика гапини тугатмасидан, Одил яна Маликанинг қаршисига тиз чўкди ва қўлларини яна ушлади, юзига босди.
Илтимос Маликам, менга турмушга чиқинг, нима истасангиз мухайё қиламан, хохласангиз ойни олиб бераман.
Нималар деяпсиз а Одил ака? Қўйинг бундай гапларни, майли сизга турмушга чиқишга розиман, фақат битта шартим бор, - дедида қўлларини Одилнинг қўллари орасидан тортиб олиб, ўрнидан турди.
- Айтинг гулим қандай шарт?
- Ўғлимни ўз ўғлингиздек кўрасиз, фарзандларингиз бизни камситишига йўл қўймайсиз, қонуний никохдан ўтамиз. Ҳа яна бир гап, ўзаро ишонч учун уйингизни ўғлимни номига хатлаб берасиз.
Мухаббат Одилнинг кўзларини кўр қилиб бўлган эди.
Хеч нима кўринмай турганди кўзига, ўз фарзанди зурриёти, ўғли борлигини унга ҳам асли уй кераклигини хис қилиб турган бўлсада, азалий орзуси ушалай деб турганда ховлини хисобга олиш кўнглига ҳам сиғмади.
- Бўпти мен розиман Маликам, сизни ҳамма айтганларингизга розиман, хўш энди менга турмушга чиқасизми? Ҳа.
Кичик даврада Одил билан Маликанинг никох тўйлари бўлиб ўтди. Одамлар бир икки ой гапиришди. Парво ҳам қилмади улар. Бир вақтлар машинани орқа ўриндиғида кетадиган Фариданинг ўрнида, энди Малика ястаниб олиб ишга кетар эди. Одил ўзини жуда бахтли хис қилар эди. Қўни қўшнилари, айрим таниш билишлари эса ундан юз ўгирган эди.
Унга нисбатан нафрат кўзи билан боқар эди.
Кун ўтди. Ой ўтди. Йил ўтди. Кунлар ўтгани сайин Малика борган сари ўзгариб борди. Ўн гулидан бир гули очилмасдан эрдан қолган Малика элликка кирган чол билан яшашни ўзига эп кўрмай қолди.
Одил ака кечга дугоналарим билан зиёфатимиз бор эди, шунга салгина кечроқ қоламан.
Болаларга кечки овқат нима бўлади?
Ана қизингизга айтинг, у ҳам эплай оладику, билмаса каттасини чақиринг, нима фақат мен учун керак эмассизку!
Эй нималар деяпсан Малика?
Хўш бормайми ўша зиёфатга? - жахл қилди Малика Одилга жавобан.
Майли борақол ўша зиёфатингга.
Малика борган сари ўзгариб борди, ўзига оро берадиган бўлиб қолди. Одилнинг фарзандларини қул қилиб ишлатди. Катта қиз ота уйига умуман келмай қўйди.
Иккинчи қизини ҳам бўйи етиб қолди. Унга келган совчиларга рад жавоби берилди. Сабаби, қизига сеп сидирға қилиш ўрнига Маликани кийинтирар, базму жамшидларга юборар эди. Авваллари ўзи хохлаб пул сарфласа, энди Маликадан қўрққанидан пул сарфлар эди. Шунда ёдига тушди Фарида.
Дадаси камроқ харж қилинг, қизимизни бўйи етиб қолди, унга сеп сидирға қилишимиз керак, бир пасда иккинчи қизингизни ҳам бўйи етиб қолади. Раҳматли аёлини ушбу сўзларини эслаб куйинди, "эссизгина аёлима, хечам ўзини ўйламас эди-я, болаларим дерди у, ўзига қарамай ҳам қўйганди бечора, мен уни гап сўзларини ортиқча хархашага чиқарибман а, мен нонкўр уни бесўнақай аёлга чиқарибман а" деб, кўп сиқилди.
Маликадан яшириб бироз пул йиғди ва опаси билан маслхатлашиб иккинчи қизининг сеп сидирғасини олди. Сепини йиққунча она сути оғзига келди. Хар гал опаси билан сеп йиғиш учун бозорга чиққанида, унинг қанчалик машаққат эканлиги хис қилди.
Оёқлари толиқиб чарчаб уйга келиб ўтирганида, яна Фарида ёдига тушди. У ҳам доим "чарчадим" дерди, "у ер бу ерим оғрияпти" дерди. Мана бугун Одил ҳам ўша оғриқларни хис қилиб ўтирибди. Унга осон эмаслигини пайқаб турибди. "Бечора аёлим а" деб аёлига куйинишидан бошқа чораси ҳам қолмаган эди.
Эплаб сиқтаб бир хонадонга иккинчи қизини ҳам узатди.
Бир куни ўғли Маликанинг ўғлини урганини куриб қолди. Хар қанча эхтиётлаб, Маликадан ўғлининг қилган ишини яширишга харакат қилмасин Малика барибир сезиб қолди. Одилни ўғлини урдиришга ундади. Илож қолмади Одилда, кенжа ўғлини, зурриётини икки юзига тарсаки туширди.
Ўғли дадасига хеч нима демади, индамай кўчага отилиб чиқиб кетди. Эртасига дадасига хат қолдириб кетди.Дадажон мендан хавотир олманг, дўстимнинг акаси Мурод билан Россияга ишлагани кетяпман, бу хонадонда бошқа яшай олмайман, ишлаб пул топиб, ўзимга бошқа уй сотиб олмагунимча қайтмайман". Одил хатни ўқиб хўнграб йиғлади.
Малика эса ўзи билан ўзи овора эди. Одилга умуман эътибор ҳам қилмас эди.
Давоми 11:28 да