🔴🔵 انواع افعال پخت و پز در زبان ترکی

@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۵۶ - در اردهان ـ
Kaş ki, Kǝrǝm muradına irǝydi,
Qismǝt olub, yarın üzün görǝydi,
Qǝdir mövlam mǝnǝ üç dǝrd verǝydi:
Biri alış, biri tutuş, biri yan. Kǝrǝm sözünü tamam elǝyib, yol başladı. Gǝlib, gǝlib, Van şǝhǝrinǝ çatdılar. Şǝhǝrin kǝnarında Kǝrǝm dayandı. Adamlardan keşişin Ərdahana getdiyini bilib, yola düşdülǝr, uzaq yolu yaxın edib Ərdahana çatdılar. Əsli Kǝrǝmin yadına düşdü, aldı, görǝk nǝ dedi:

Bizim eldǝn sürdüm, bura gǝtirdim,
Bu dağlardan aşan bir sonam tǝkdi.
Çiskin oldu, boran oldu, itirdim,
Bu dağlardan aşan bir sonam tǝkdi.
Enǝr yerdǝ duman çiskini bǝslǝr,
Aşıq olan öz mǝ`şuqunu sǝslǝr,
Pis gündǝ dostunu atmaz mǝrd kǝslǝr,
Bu dağlardan aşan bir sonam tǝkdi.
İtirdim Əslimi durmaz, araram,
Kǝsildi sǝbirim, hǝm yoxdu çaram,
Mǝn Kǝrǝmǝm, eşq oduna yanaram,
Bu dağlardan aşan bir sonam tǝkdi.

@turkce_fa

‍ صداگذاری عالی😅😍
@turkce_fa

🔴🔵 برخی از افعال مالی در زبان ترکی

@turkce_fa

🔴🔵 #فعل_شناسی جلسه هشتم
🔸فعل آینده:
به اتفاقی که در آینده رخ خواهد داد اشاره می‌کند مثل خواهم رفت، خواهی دید، خواهم آمد، خواهند گفت و...
قسمت اول :ریشه فعل
قسمت دوم: پسوند زمان acaq
قسمت سوم :فعل «هستن»

مثلا صرف با فعل gəl
Gələcəyəm خواهم آمد
gələcəksən خواهی آمد
gələcək خواهد آمد
gələcəyik خواهیم آمد
gələcəksiniz خواهید آمد
gələcəklər خواهند آمد

🔴صرف در حالت منفی:مثل اکثر فعلها، با پسوند منفی‌کننده‌ی ma,mə بعد از ریشه فعل منفی میشه
Gəlməyəcəyəm نخواهم آمد
gəlməyəcəksən نخواهی آمد
gəlməyəcək نخواهد آمد
gəlməyəcəyik نخواهیم آمد
gəlməyəcəksiniz نخواهید آمد
gəlməyəcəklər نخواهند آمد

▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫◽◾
🔔تمرین:
صرف فعل (خوردن)
همه چیز درست خواهد شد. اما او دیگر بر نخواهد گشت.
من شب خواهم آمد و وسایل را هم خواهم آورد
@turkce_fa

🚩 #ضرب‌المثل_ترکی
🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥
🌐 Varlının eşşəyi də yeyin gedər
وارلی‌نین ائششگی‌ده یئیین گئدر
🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥
معنی: الاغ فرد ثروتمندم تندتر میره

🚨 واژه‌ها:
Yeyin: سریع

@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۵۷
Kǝrǝm adamlardan keşişi soruşdu. Adamlar keşişin dünǝn keçdiyini xǝbǝr verdilǝr. Bunlar yola düşüb, bir müddǝt yol getdilǝr. Bir dağın ǝtǝyindǝ bunların qabağına qırx haramı çıxdı, onları hǝr tǝrǝfdǝn araya aldılar. Kǝrǝm ǝhvalı belǝ görǝndǝ sazı götürüb dedi:
Gecǝ-gündüz zarı-zarı ağlaram,
Mǝni vǝtǝnimǝ göndǝr, ya rǝbbi!
Bu dünyaya gǝlǝn getmǝk üçündü,
Buradan qulunu qurtar, ya rǝbbi!
Ya rǝbbi, sǝn saxla könlümü qǝmdǝn,
İtirdim ağlımı, can çıxmaz tǝndǝn,
Öldürǝrlǝr mǝni, yar gedǝr ǝldǝn,
Mǝnim halım sǝnǝ yetǝr, ya rǝbbi!
Bu Kǝrǝmi eşq oduna yandırman,
Sevdiyim qonçayı mǝndǝn saldırman,
Hey ağalar, ellǝri dǝ güldürmǝn,
Qǝlbinǝ mǝrhǝmǝt yendir, ya rǝbbi!
Haramılar onları öldürmǝyib, soruşdular:
- Siz kimsiniz, hara gedirsiniz?
Kǝrǝm dedi:
- Mǝn Ziyad xanın oğluyam. Qara keşişin qızına aşıq olmuşam. Keşiş qızını götürüb qaçıb. Onun dalına düşmüşǝm. Haramılar bir-birinin üzünǝ baxıb dedilǝr:
- Bu haqq aşığıdı. Var get, aşıq, allah sǝni muradına çatdırsın.

@turkce_fa

سلام
برای شرکت در کلاسهامون ( ترکی آذربایجانی یا استانبولی) بهم پیام بدید👇
@zabanAZTR

🔴🔵 برای استفاده از صفت «ترین»دار در ترکی، کافیه که به ابتدای اون صفت، پیشوند ən یا lap بیاریم:

بی‌کیفیت‌ترین لباس ən keyfiyyətsiz paltar
بدردنخورترین انسان lap dərdə-dəyməz adam
بهترین کار ən yaxşı iş
👌تمرین:
درست‌ترین کار اینه که بهترین تیم رو به مسابقات بفرستیم.
@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۵۸
Kǝrǝmlǝ Sofi bir qǝdǝr getdilǝr, bir şǝhǝrǝ yaxınlaşanda Kǝrǝm dayandı. Sofi dedi:
- Niyǝ dayanmısan?
Kǝrǝm dedi:
- Bilirǝm, keşiş burda da yoxdu.
Sofi çox dedi, Kǝrǝm az eşitdi, yerindǝn tǝrpǝnmǝdi. Sofi naǝlac Kǝrǝmi orada qoydu, özü xǝbǝr tutmaq üçün şǝhǝrǝ getdi. Kǝrǝm qaldı tǝk, qǝm-qüssǝ onu cuğladı, sazı döşünǝ basıb dedi:

Qǝlbi havaynan uçarsan,
Endirǝydim, könül, sǝni.
Budaq-budaq gül dalına
Qonduraydım, könül, sǝni.

Usa dağlar uca olur,
Gündüz keçǝr, gecǝ olur,
Gör ayrılıq necǝ olur,
Qandıraydım, könül, sǝni.
Uca dağdan aşıraydım,
Vǝtǝninnǝn köçürǝydim,
Qürbǝt elǝ düşürǝydim,
Yandıraydım, könül, sǝni.
Ördǝyi ovlarlar göldǝ,
Şahini bǝslǝrlǝr qolda,
Bǝzirgan keçdiyi yolda
Endirǝydim, könül, sǝni.
Dǝrdli Kǝrǝm qan ağlıyar,
Ürǝyin çarpaz dağlıyar,
Yaz, baharı yas saxlıyar,
Güldürǝydim, könül, sǝni.
@turkce_fa

🔴🔵 #فعل_شناسی جلسه نهم
🔸فعل آینده:
این فعل، همونطور که از اسمش مشخصه گسترده‌است. چون بازه زمانی که پوشش میده نه فقط حال که بلکه گذشته و آینده رو هم میتونه پوشش بده. خیلی دقیق نیست که بگیم معادل حال ساده در فارسیه. اما راحت بخوام توضیح بدم هر جا در فارسی از فعل حال ساده استفاده شد معادلش در ترکی فعل گسترده‌است .
این نوع از فعل برای بیان میزان تداوم و تکرار یه رخداد انجام میشه
مثل:
آخر هفته ها به خونه مادربزرگ میرم
هفته ای دو بار به سالن کشتی میرم
من هیچوقت به بابام بی احترامی نمیکنم

همه اینا فعلشون.در فارسی حال ساده‌است و به بیان اتفاقی با فرکانس مشخص اشاره داره و در ترکی براش از فعل گسترده استفاده میشه.
کاربرد دوم برای اطمینان از رخداد چیزی در آینده است.

قسمت اول :ریشه فعل
قسمت دوم: پسوند ar
قسمت سوم :فعل «هستن»

مثلا صرف با فعل gəl
Gələrəm میام
gələrsən میای
gələr میاد
gələrik میایم
gələrsiniz میایی
gələrlər میایند
▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫◽◾
🔔تمرین:
صرف فعل بردن
هر ماه یک امتحان ریاضی میدهیم.
امشب حتما بارون میاد
تو میتونی
@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۵۹ - کام تلخ -
Dǝrdli Kǝrǝm qan ağlıyar,
Ürǝyin çarpaz dağlıyar,
Yaz, baharı yas saxlıyar,
Güldürǝydim, könül, sǝni.
Söz tǝzǝcǝ tamam olmuşdu ki, Sofi gǝldi, keşişin orada olmadığını xǝbǝr verdi. Kǝrǝmin ürǝyi dǝmirçi kürǝsi kimi yanmağa başladı. Sazı döşünǝ basdı, üzünü yollara tutub dedi:
Qasid yardan yaman xǝbǝr gǝtirdi,
Mǝnǝ nǝ ǝcayib hal oldu bu gün.
Bir olan dǝrdimi yüzǝ yetirdi,
Yandı qara bağrım, kül oldu bu gün.
Mǝcnun kimi gǝzdim sǝhranı, dağı,
Fǝlǝk şǝrbǝtimi eylǝdi ağı,
Əydi qamǝtimi Əsli fǝrağı,
Tutuldu dillǝrim, lal oldu bu gün.
Mǝn Kǝrǝmǝm, neylǝmişǝm, neylǝyim,
Xǝncǝr alıb, bağrım başın teylǝyim.
Üz tutub qürbǝtǝ sǝfǝr eylǝyim,
Qarlı dağlar mǝnǝ yol oldu bu gün.

@turkce_fa

🟣🟡 #اصلاحات_اصطلاحات
نگوییم «اوآدام کی, او کیشی کی و...»◀◀
بگویبم «...ـان آدام/کیشی»(قبلش، صفت فاعلی میاد(ریشه فعل+ان) )

❌ او آدام کی ایشدن باشی چیخمیر گتیرمه
✅işdən başı çıxmayan adamı gətirmə
آدمی که از کار سر در نمیاره نیار
❌ او آدام کی سنه گۆلوردو گؤردون؟
✅sənə gülən adamı gördün?
آدمی که بهت میخندید رو دیدی؟
❌او جنسلر کی چوخ اوجوزدور آلمایین
✅çox ucuz olan cinsləri almayın
جنسهایی که خیلی ارزون هستند رو نخرید
▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫◾▫
🔔تمرین:
آدمهایی که اینجا هستند جمع کن.
شخصی که اینجا آشغال بریزه انسان نیست.
@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۶۰
Sofi gördü ki, Kǝrǝmin halı çox pǝrişandı. İstǝdi ona tǝsǝlli versin, dedi:
- Əzizim, gǝnǝ nǝ oldu sǝnǝ?
Kǝrǝm sazı basdı döşünǝ:
Sofi, nǝ sorursan mǝnim halımı?
Yardan ayrılanda şad olmaz könül.
Leylisin itirmiş Mǝcnuna döndüm,
Hǝr gecǝ papağı tac olmaz könül.
Bir dǝm sǝyyah olur, qılınc qurşanır
Bir dǝm turab olub, yerǝ döşǝnir,
Bir dǝm haqdan qorxu çǝkir, üşǝnir
Bir dǝm padşahnan baş olur könül.
Bir dǝm göldǝ bitǝn qarğı, qamışdı,
Bir dǝm bağçalarda dürlü yemişdi,
Bir dǝm qızıl olur, bir dǝm gümüşdü
Bir dǝm paslanır da, tunc olur könül.
Bir dǝm piyadadı, bir dǝm atlanır,
Bir dǝm şǝkǝr olur, bir dǝm dadlanır,
Bir dǝm olur hǝr sǝfaya qatlanır,
Bir dǝm zǝhǝrdǝn dǝ acı olur könül.
Bir dǝm abdal olur, girir şallara,
Bir dǝm dǝllal olur, düşür dillǝrǝ,
Bir dǝm yolçu olur, gedir yollara,
Bir dǝm keçǝnlǝrdǝn bac alır könül.
Kǝrǝm deyǝr: axırına irilmǝz,
Ərǝb at yorulur, könül yorulmaz,
Könül bir saraydı sınar, hörülmǝz,
Əzǝli, sorası köç olur könül.

@turkce_fa

✅ #هرروز۱فعل
✅ kirlənmək کیرلَنمک
❌ کثیف اولماق, کثیف‌لنمک, آلوده‌اولماق
فارسی : کثیف شدن, آلوده شدن

🔔ترکی ۱۰ هزار فعل تک‌کلمه‌ای داره. از «ائله‌مک، گئدمک، توتماق، اولماق» کمتر، فعل ترکیبی بسازیم
@turkce_fa

#اصلاحات_اصطلاحات
وگرنه ❌
یوخسا✅

❌بو ایل گرک بو ایش قورتولا وگرنه بیر یئره چاتانمارام
bu il gərək bu iş bitə yoxsa bi yerə çatanmarıq
فا: امسال باید این کار تموم بشه وگرنه به جایی نمیتونیم برسیم
🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱
❌تراختور گرک بو اویونو اودا وگرنه قهرمان اولماز
Traxtur gərək bu oyunu uda yoxsa şampiyon olmaz
فا: تراکتور باید این بازی رو ببره وگرنه قهرمان نمیشه
🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱
❌دور چیخ گَل وگرنه اؤزوم دوروب گلیب گتیرَرم
Dur çıx gəl yoxsa özüm durub gəlib gətirərəm
فا: پاشو بیا وگرنه خودم پا میشم میام میارمت

@turkce_fa

✅ #هرروز۱فعل
✅ yerimək یئریمک
❌ قدم وورماق
فارسی: قدم زدن

🔔ترکی ۱۰ هزار فعل تک‌کلمه‌ای داره. از «ائله‌مک، گئدمک، توتماق، اولماق» کمتر، فعل ترکیبی بسازیم
@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۶۱ـ درخواست روستاییان ـ
Kǝrǝm deyǝr: axırına irilmǝz,
Ərǝb at yorulur, könül yorulmaz,
Könül bir saraydı sınar, hörülmǝz,
Əzǝli, sorası köç olur könül.

Kǝrǝm sözü qurtarıb, ayağa qalxdı, yenǝ dǝ getmǝyǝ başladılar. Gethaget, bir axşam gözǝl bir kǝndǝ gǝlib çıxdılar. Elǝ Kǝrǝmi çiynindǝ saz görcǝk kǝnd ǝhli töküldü, onları hörmǝtlǝn, izzǝtlǝn bir evǝ apardılar. Bǝli, qonaqlar yedilǝr, içdilǝr, oradan-buradan söhbǝt elǝdilǝr. Kǝrǝmdǝn bir neçǝsi oxumağını xahiş elǝdi. Kǝrǝm ayağa qalxdı, sazı döşünǝ basdı, dedi:
Ay hǝzarat, Əslim getdi ǝlimdǝn,
Qaldım burda ahu-zarın içindǝ.
Bağı tutdu şeyda bülbül nalǝsi,
Bülbül bağrı yandı xarın içindǝ.
Seyrağıbın fitnǝsinǝ inandım,
Firqǝt nǝ olduğun sonradan qandım.
Yarın hǝsrǝtindǝn alışdım, yandım,
Piltǝtǝk qovruldum narın içindǝ.
Kǝrǝmǝm, necoldu ulusum, elim,
Yar, yar söylǝmǝkdǝn lal oldu dilim,
Xan Əslimdǝn ayrı büküldü belim,
Qaldım namus ilǝ arın içindǝ.
@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۶۲ ـ غبار سالها ـ
Kǝrǝmǝm, necoldu ulusum, elim,
Yar, yar söylǝmǝkdǝn lal oldu dilim,
Xan Əslimdǝn ayrı büküldü belim,
Qaldım namus ilǝ arın içindǝ.

Mǝclis ǝhli Kǝrǝmin belǝ yanıqlı-yanıqlı oxumağından pǝrişan olub, Sofidǝn soruşdular:
- Bu aşıq haralıdı? Niyǝ qǝmli-qǝmli oxuyur?
Sofi bütün ǝhvalatı ǝvvǝldǝn axıra mǝclis ǝhlinǝ danışdı. Sofinin bu danışmağından Kǝrǝmin ürǝyi bir azda od tutub yanmağa başladı. Sazı döşünǝ mindirib dedi:
Ay ariflǝr, gǝlin sizǝ söylǝyim,
İstǝkli dost mǝnnǝn aralı düşdü.
İllǝr hǝsrǝtiyǝm, aylar ayrısı,
Sinǝm bayğu kimi yaralı düşdü.
Yeniyetmǝ, on üç, on dörd yaşında,
Eybi yoxdur kipriyindǝ, qaşında,
Axşam, sabah bulaxların başında,
Yadıma dağların maralı düşdü.
Kǝrǝmǝm, yollarım toz, qubar oldu,
Boran oldu, çoğun oldu, qar oldu,
Dost bağında heyva oldu, nar oldu,
Bu il bizim bağlar qoralı düşdü.
@turkce_fa

#اصلی_کرم قسمت ۶۳ ـ صخره و رود و جنگل ـ
Kǝrǝmǝm, yollarım toz, qubar oldu,
Boran oldu, çoğun oldu, qar oldu,
Dost bağında heyva oldu, nar oldu,
Bu il bizim bağlar qoralı düşdü.
Kǝrǝm sözü qurtarıb yola düşdü, Sofi dǝ onun dalınsa. Az getdilǝr, üz getdilǝr, gedib bir çayın kǝnarına çatdılar. Kǝrǝm baxdı ki, sağ tǝrǝf qaya, sol meşǝ, qabaq da çaydır. Dayanıb, Sofiya dedi:
- Sofi lǝlǝ, ǝylǝn bu yerlǝrdǝn Əsli xanı soruşum, bǝlkǝ bunlar bizǝ onun yerini dedilǝr.
Sofi dayandı. Aldı Kǝrǝm görǝk qayadan, meşǝdǝn, çaydan Əslini nǝ cür soruşdu:
Sǝndǝn xǝbǝr alım, ay sarı qaya,
Mǝnim Əslim buralardan keçdimi?
Mübarǝk kölgǝnlǝ salırsan saya,
Mǝnim Əslim buralardan keçdimi?

@turkce_fa