حزب توده ایران

مصاحبه با رفیق نزار طرابلسی، مسئول دفتر بین‌المللی حزب کمونیست سوریه (متحد)

”هیئت تحریر شام“ پس از یک جنگ داخلی که بیش از یک دهه ادامه داشت در مدتی بسیار کوتاه در سوریه به قدرت رسید. آیا این تغییر و تحول به این علت بود که دولت قبلی، دولت بشار اسد، حمایت مردمی را کاملاً از دست داده بود؟ یا علت‌های دیگری هم وجود داشت؟

اول اینکه باید بگویم سقوط رژیم اسد علت‌های داخلی و خارجی زیادی داشت. بررسی این شکست موضوعی است که نیاز به زمان زیادی دارد، اما مهم‌ترین نکات و دلایل داخلی عبارت‌اند از: وضع بد اقتصادی سوریه به‌علت محاصرهٔ طولانی و بی‌وقفه از همان آغاز بحران [در سال ۲۰۱۱، آغاز بهار عرب]- محاصرهٔ اقتصادی آمریکا، اروپا، کشورهای عربی، و محاصرهٔ بین‌المللی.

علاوه بر اجرای «قانون سزار» تحریم آمریکا در مورد مردم سوریه [برگرفته از نام عکاسی سوری که عکس‌های کشتار در رژیم بشار اسد را منتشر کرد]، باید به اشغال بخش‌هایی از خاک سوریه از جانب نیروهای آمریکا و ترکیه و تصرف منابع طبیعی اولیهٔ ما مانند نفت، گاز، گندم، و پنبه اشاره کنم. در سوریه کمبود این منابع و علاوه بر آن منع واردات وجود دارد. علاوه بر این وضع نامناسب داخلی، عواملی مانند دزدی، فعالیت باندهای تجاری، سودجویی بازرگانان به‌اصطلاح «تجارت آزاد»، و رشوه نیز از علت‌های دیگر مؤثر در فروپاشی رژیم اسد بودند.

علاوه بر اینها باید به عوامل خارجی اشاره کنم، مانند تلاش‌های آمریکا، دولت‌های غربی، و حتی برخی از کشورهای عربی برای سرنگون کردن رژیم سابق، ورود تروریست‌ها و گروه های مسلح به خاک سوریه برای بر هم زدن امنیت و ایجاد ترس و وحشت، و کمبود کمک‌های خارجی و لوازم ضروری، حتی تا حد نبود هرگونه کمک. همهٔ‌ این عوامل باعث سقوط سریع رژیم شد.

دولت‌های غربی مدعی‌اند که هیئت تحریر شام به رهبری احمد شرع که زمانی وابسته به القاعده بود حالا تغییر کرده و ایدئولوژی اسلامی افراطی را رها کرده و سمت‌گیری سیاسی میانه‌رو دارد. نظر شما در این مورد چیست و دولت جدید را چگونه توصیف می‌کنید؟

از روز ۸ دسامبر، روزی که هیئت تحریر شام وارد دمشق، پایتخت سوریه، شد، این گروه مواضع سیاسی‌ای اعلام کرده است که ظاهری آراسته و خوشایند دارد. اما در عمل و در واقعیت، وضع طور دیگری است و رفتار و کردار این گروه کاملاً متفاوت با گفتارش است. اقداماتی که می‌کند حتی در حد کمترین آرمان‌های مردم سوریه هم نیست. افکار و اهداف آنها، حتی اقدامات برخی از اعضای جناح‌های متفاوت گروه حاکم، نشان می‌دهد که آنها تغییر نکرده‌اند و فعالیتشان هنوز هم بر اساس ایدئولوژی افراطی القاعده استوار است. اقدامات برخی از جناح‌های این گروه نشان می‌دهد که آنها هیچ تغییری نکرده‌اند و همچنان متعهد به ایدئولوژی تندرو القاعده باقی مانده‌اند. در بسیاری از موارد، اعلام می‌کنند که رفتارهای مشاهده‌شده فردی است. این توجیه نمی‌تواند سوری‌ها را متقاعد کند. رئیس‌جمهور احمد شرع باید این عناصر را مهار کند.

جامعهٔ سوریه تنوع سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، و مذهبی دارد و چنین رفتارهایی را تحمل نمی‌کند. این تنوع از نشانه‌های متمایز جامعهٔ سوریه است. اما دولت کنونی سوریه کاملاً از یک نوع و مسلک اسلام‌گرایی و از همان گروهی تشکیل شده که تا کنون بر ادلب حاکم بوده است. ما چنین ترکیبی در این دولت می‌بینیم. حتی اگر گفته شود که این دولت انتقالی است، دولت انتقالی هم می‌بایست از همهٔ عناصر و بخش‌های سیاسی، سندیکایی، فرهنگی، هنری، و دیگر بخش‌های جامعهٔ سوریه تشکیل می‌شد.

می‌دانیم که حکومت جدید فعالیت حزب شما را ممنوع اعلام کرده است. توجیه دولت جدید برای این کار چه بود و دلیل واقعی آن به نظر شما چیست؟ آیا فعالیت گروه‌های سیاسی دیگری نیز ممنوع شده است؟

متأسفانه این یکی از تصمیم‌های رئیس‌جمهور برگمارده بلافاصله پس از پیروزی بود، یعنی اعلام انحلال جبههٔ ملی ترقی‌خواه و انحلال حزب‌های شرکت‌کننده در این جبهه، از جمله حزب ما، حزب کمونیست سوریه (متحد). این حزب‌ها مجوز فعالیت آزادانه داشتند و طبق «قانون احزاب سیاسی» که در رژیم قبلی اجرا می‌شد فعالیت می‌کردند. حزب ما بیش از صد سال قدمت و سابقهٔ فعالیت دارد. هدف گروه حاکم از بین بردن زندگی سیاسی روزمرهٔ مردم سوریه در بستر فعالیت حزب‌های سیاسی، چه در داخل و چه در خارج از جبههٔ ملی ترقی‌خواه است.

کشتار اخیر غیرنظامیان علوی در نواحی ساحلی واقعاً‌ تکان‌دهنده بود. انگیزهٔ این خشونت افراطی چه بود؟ آیا رژیم جدید مرتکب این کشتار شد و مسئول آن است؟ آیا مقامات جدید در مناطق دیگر سوریه نیز رفتار ددمنشانهٔ مشابهی از خود نشان داده‌اند و آیا احتمال دارد که این نوع قساوت باز هم رخ دهد؟...

متن کامل در سایت حزب توده ایران:
https://www.tudehpartyiran.org/?p=18416

کانال رسمی حزب توده ایران
@tudehpartyirandotorg