Forwarded from Iqtisodchi Kundaligi
Qiziq zamonlar. Hukumat xarajatlari byudjet hisobidan boʻlmasligi juda qiziq.
“Byudjet” degan soʻz notoʻgʻri talqin qilinishi katta muammo. Shuning uchun ham, byudjet va soliq siyosatini, konstitutsiyaga binoan, faqat qonun qabul qiluvchilar qabul qilishi kerak. Ixtiyoriy davlat hokimiyati organi puli, ayniqsa hukumatning puli, shartli ravishda — xalq puli. Yaʼni “byudjet” puli boʻlishi kerak. Xalq puli boʻlgani uchun, barcha byudjet qonun qoidalariga amal qilinishi kerak. Agar favqulodda hodisa boʻlib, xalq puli hisobidan, yaʼni byudjet hisobidan koʻproq sarf etish talab etilsa, konstitutsiyaga binoan, ijro hokimiyati qonun ishlab chiqaruvchilardan xarajatlarni oshirib berishni soʻrashi mumkin. Ular ruxsat bersagina, ishlatishi mumkin boʻladi.
Koʻp mamlakatlarda, masalan AQShda, ijro hokimiyati pul favqulodda berilishini xohlashi mumkin, buni uchun qonun ishlab chiqadiganlardan soʻrashi talab etiladi. Lekin teskarisi shart emas. Qonun chiqaruvchilar, ijro hokimiyatidan soʻramasdan pul ishlatishga qaror qilishlari mumkin, ijro organi esa, faqat ijro qilishi kerak boʻladi.
Suv suyuq boʻlgani kabi, byudjetdan tashqari “byudjet” ham yomon narsa. Bir paytlar byudjet bilan byudjetdan tashqari davlat xarajatlari hajmi taxminan teng edi. Shuni islohot qilish rejada bor edi. Xalq pulini mingta choʻntakka solib, bittasini koʻrsatish yaxshi amaliyot emas. Bu choʻntaklarni bir narsa deb sanamaslik — mantiqsiz.
“Yashirin iqtisodiyot” bilan kurashish ancha qiyin va uddasidan chiqish mushkul boʻlgan masala.
Lekin “yashirin byudjet”ni yoʻq qilish uchun esa koʻp kuch ketmaydi, va aniq aytish mumkinki, iqtisodiy rivojlanish uchun, “yashirin byudjet”dan voz kechish ancha samaraliroq ish boʻlar edi.
“Yashirin byudjet”dan voz kechsak, menimcha, koʻp davlat xarajatlari samarasizligini va davlatning iqtisoddagi oʻrni haqidagi mulohazaga ham kelar edik. Byudjet deganda, faqat oʻqituvchilarni oylik maoshlari emas, jamiyatga tegishli barcha mablagʻlarni sanash kerak. Oʻshanda, nisbiy ravishda qayerga qancha ketkazayotganimiz ancha yaxshiroq koʻrinib qoladi. Qisqasi, yashirin byudjet — yoʻq qilinishi kerak, bu tariximizdagi qora xotira boʻlishi kerak. Sharqiy post-kommunist Yevropada ham, fiskal islohotlar, yaʼni shunday choʻntaklardan voz kechish muhim siyosiy oʻzgarish deb atalgan edi.
Davlat hokimiyati organlari: ijro, sud va qonun yaratuvchilar daromad keltiradigan tashkilotlar emas, konstitutsiyaviy talablarni bajaradigan organlarga aylanishi kerak boʻladi. Yaʼni ularda byudjetdan boshqa mablagʻlari, tushum va xarajatlari boʻlmasligi kerak. Natijada, davlat xarajatlarini, ikki barobarga kesish imkoni boʻladi. Asosiy xarajatlarni qisqartirish, taʼlim va sogʻliqni saqlash vakillarini oyligini kesib emas, “yashirin byudjet” hisobiga, yaʼni davlat va jamiyat puliiga faoliyat olib boradigan tijoriy va notijoriy tashkilotlarni xarajatlarini, idealda esa tashkilotlarni oʻzini qisqartirishni talab etadi. Bilvosita jamiyat pulini ishlatilishi ham, bevosita ishlatilishiga teng.
Shundan soʻng, soliq yuki, bojxona toʻlovlari ham kamayadi. Odamlar oz boʻlsa ham, moliyaviy ahvollari yaxshilanishiga imkoniyat tugʻilishi mumkin boʻladi. Chunki, shunday boʻlsa, davlat yaratilgan iqtisodiy qiymatni 50-60% ni emas, 10-20% ni taqsim qiladi, qolgan 80-90% esa, odamlarning qoʻlida qolar edi. Hozir esa, yaratilgan iqtisodiy qiymatni, uchdan birini davlat bevosita taqsimlaydi, 20-30% ni esa davlat bilvosita, yaʼni “yashirin byudjet” orqali taqsimlaydi. Natijada, odamlarning qoʻlida, yaratilgan qiymatni yarmidan kami qolyapti.
Odamlar oʻz pullarini davlat byurokratlaridan yaxshiroq ishlatishini va taqsimlashini hammamiz bilamiz, shuning uchun ham bu masala juda dolzarb.
Bu narsa haqida, “yashirin byudjet” haqida, Federal rezerv topgan foydasi AQSh byudjeti, yaʼni moliya vazirligiga berilishi haqidagi mulohazadan oʻrganish mumkin. Federal Rezerv tashkil topganda, u pul topishi mumkinligi koʻrilgan, oʻshanda qonun boʻyicha, Federal rezervning barcha “daromadi” shartli ravishda moliya vazirligiga berilishi kerakligi qonunga kiritilgan.
“Byudjet” degan soʻz notoʻgʻri talqin qilinishi katta muammo. Shuning uchun ham, byudjet va soliq siyosatini, konstitutsiyaga binoan, faqat qonun qabul qiluvchilar qabul qilishi kerak. Ixtiyoriy davlat hokimiyati organi puli, ayniqsa hukumatning puli, shartli ravishda — xalq puli. Yaʼni “byudjet” puli boʻlishi kerak. Xalq puli boʻlgani uchun, barcha byudjet qonun qoidalariga amal qilinishi kerak. Agar favqulodda hodisa boʻlib, xalq puli hisobidan, yaʼni byudjet hisobidan koʻproq sarf etish talab etilsa, konstitutsiyaga binoan, ijro hokimiyati qonun ishlab chiqaruvchilardan xarajatlarni oshirib berishni soʻrashi mumkin. Ular ruxsat bersagina, ishlatishi mumkin boʻladi.
Koʻp mamlakatlarda, masalan AQShda, ijro hokimiyati pul favqulodda berilishini xohlashi mumkin, buni uchun qonun ishlab chiqadiganlardan soʻrashi talab etiladi. Lekin teskarisi shart emas. Qonun chiqaruvchilar, ijro hokimiyatidan soʻramasdan pul ishlatishga qaror qilishlari mumkin, ijro organi esa, faqat ijro qilishi kerak boʻladi.
Suv suyuq boʻlgani kabi, byudjetdan tashqari “byudjet” ham yomon narsa. Bir paytlar byudjet bilan byudjetdan tashqari davlat xarajatlari hajmi taxminan teng edi. Shuni islohot qilish rejada bor edi. Xalq pulini mingta choʻntakka solib, bittasini koʻrsatish yaxshi amaliyot emas. Bu choʻntaklarni bir narsa deb sanamaslik — mantiqsiz.
“Yashirin iqtisodiyot” bilan kurashish ancha qiyin va uddasidan chiqish mushkul boʻlgan masala.
Lekin “yashirin byudjet”ni yoʻq qilish uchun esa koʻp kuch ketmaydi, va aniq aytish mumkinki, iqtisodiy rivojlanish uchun, “yashirin byudjet”dan voz kechish ancha samaraliroq ish boʻlar edi.
“Yashirin byudjet”dan voz kechsak, menimcha, koʻp davlat xarajatlari samarasizligini va davlatning iqtisoddagi oʻrni haqidagi mulohazaga ham kelar edik. Byudjet deganda, faqat oʻqituvchilarni oylik maoshlari emas, jamiyatga tegishli barcha mablagʻlarni sanash kerak. Oʻshanda, nisbiy ravishda qayerga qancha ketkazayotganimiz ancha yaxshiroq koʻrinib qoladi. Qisqasi, yashirin byudjet — yoʻq qilinishi kerak, bu tariximizdagi qora xotira boʻlishi kerak. Sharqiy post-kommunist Yevropada ham, fiskal islohotlar, yaʼni shunday choʻntaklardan voz kechish muhim siyosiy oʻzgarish deb atalgan edi.
Davlat hokimiyati organlari: ijro, sud va qonun yaratuvchilar daromad keltiradigan tashkilotlar emas, konstitutsiyaviy talablarni bajaradigan organlarga aylanishi kerak boʻladi. Yaʼni ularda byudjetdan boshqa mablagʻlari, tushum va xarajatlari boʻlmasligi kerak. Natijada, davlat xarajatlarini, ikki barobarga kesish imkoni boʻladi. Asosiy xarajatlarni qisqartirish, taʼlim va sogʻliqni saqlash vakillarini oyligini kesib emas, “yashirin byudjet” hisobiga, yaʼni davlat va jamiyat puliiga faoliyat olib boradigan tijoriy va notijoriy tashkilotlarni xarajatlarini, idealda esa tashkilotlarni oʻzini qisqartirishni talab etadi. Bilvosita jamiyat pulini ishlatilishi ham, bevosita ishlatilishiga teng.
Shundan soʻng, soliq yuki, bojxona toʻlovlari ham kamayadi. Odamlar oz boʻlsa ham, moliyaviy ahvollari yaxshilanishiga imkoniyat tugʻilishi mumkin boʻladi. Chunki, shunday boʻlsa, davlat yaratilgan iqtisodiy qiymatni 50-60% ni emas, 10-20% ni taqsim qiladi, qolgan 80-90% esa, odamlarning qoʻlida qolar edi. Hozir esa, yaratilgan iqtisodiy qiymatni, uchdan birini davlat bevosita taqsimlaydi, 20-30% ni esa davlat bilvosita, yaʼni “yashirin byudjet” orqali taqsimlaydi. Natijada, odamlarning qoʻlida, yaratilgan qiymatni yarmidan kami qolyapti.
Odamlar oʻz pullarini davlat byurokratlaridan yaxshiroq ishlatishini va taqsimlashini hammamiz bilamiz, shuning uchun ham bu masala juda dolzarb.
Bu narsa haqida, “yashirin byudjet” haqida, Federal rezerv topgan foydasi AQSh byudjeti, yaʼni moliya vazirligiga berilishi haqidagi mulohazadan oʻrganish mumkin. Federal Rezerv tashkil topganda, u pul topishi mumkinligi koʻrilgan, oʻshanda qonun boʻyicha, Federal rezervning barcha “daromadi” shartli ravishda moliya vazirligiga berilishi kerakligi qonunga kiritilgan.
Саволга жавоб бера туриб янаям кўпроқ саволларни туғдириш мумкин.
Инвестициялар ва савдо вазирлиги карантин пайтида меҳмонхона харажатлари учун сарфланган 2 миллиард сўм маблағларнинг бюджет ҳисобидан эмаслиги тўғрисидаги жавоби ҳам шундай.
Унда бу харажатлар қайси манбадан қопланган?
А) Вазирликнинг чўнтак фондларидан қопланган. Бу ҳам Солиқ тўловчиларнинг ажратма, йиғимлари ҳисобига шаклланган пул ва барибир савол туғдиради.
Б) Қайсидир экспортер ёки инвестор тўлаб берган. Бу вариант эса янаям кўпроқ савол туғдиради ва манфаатлар тўқнашуви ва коррупциоген ҳолат яратиши мумкин.
Умуман олганда, охирги тўрт йилда болалатиб ташланган вазирлик, қўмита, агентлик ва бошқа давлат идораларининг барча чўнтак фондларини тугатиш ёки уларни консолидациялашган бюджет таркибига киритиш ва назорат қилиш вақти келди.
Айни вақти, нима дейсизлар?
@the_bakiroo
Инвестициялар ва савдо вазирлиги карантин пайтида меҳмонхона харажатлари учун сарфланган 2 миллиард сўм маблағларнинг бюджет ҳисобидан эмаслиги тўғрисидаги жавоби ҳам шундай.
Унда бу харажатлар қайси манбадан қопланган?
А) Вазирликнинг чўнтак фондларидан қопланган. Бу ҳам Солиқ тўловчиларнинг ажратма, йиғимлари ҳисобига шаклланган пул ва барибир савол туғдиради.
Б) Қайсидир экспортер ёки инвестор тўлаб берган. Бу вариант эса янаям кўпроқ савол туғдиради ва манфаатлар тўқнашуви ва коррупциоген ҳолат яратиши мумкин.
Умуман олганда, охирги тўрт йилда болалатиб ташланган вазирлик, қўмита, агентлик ва бошқа давлат идораларининг барча чўнтак фондларини тугатиш ёки уларни консолидациялашган бюджет таркибига киритиш ва назорат қилиш вақти келди.
Айни вақти, нима дейсизлар?
@the_bakiroo
Наҳотки? Наҳотки етиб келдик?
Давлат Статистика қўмитасининг янгиланган new.stat.uz сайти рўйхатдан ўтган юридик шахсларнинг раҳбари, таъсисчилари тўғрисидаги маълумотларни тақдим этишни тўхтатган.
Тегишли хизмат ячейкасига маълумотлар қидирилаётган субъектнинг СТИРини киритсангиз, унинг рўйхатдан ўтгани тўғрисидаги умумий маълумот чиқиб келмоқда холос. Рўйхатдан ўтган манзил, Таъсисчилар ва раҳбар тўғрисидаги маълумотлар олиб ташланган.
Эски сайт эса бу тўғридаги маълумотлар беришни тўхтатган.
Маълумот учун айнан хўжалик субъектлари тўғрисидаги шу маълумотлар янги даврда давлат буюртмалари, йирик лойиҳа ва битимлар билан боғлиқ келишувларнинг атрофида аслида қайси давлат чиновниклари турганлиги, Ўзбекистонда элитар коррупция қай даражада авж олганини аниқлаштириб берувчи манбалардан бири бўлиб қолаётганди.
@the_bakiroo
Давлат Статистика қўмитасининг янгиланган new.stat.uz сайти рўйхатдан ўтган юридик шахсларнинг раҳбари, таъсисчилари тўғрисидаги маълумотларни тақдим этишни тўхтатган.
Тегишли хизмат ячейкасига маълумотлар қидирилаётган субъектнинг СТИРини киритсангиз, унинг рўйхатдан ўтгани тўғрисидаги умумий маълумот чиқиб келмоқда холос. Рўйхатдан ўтган манзил, Таъсисчилар ва раҳбар тўғрисидаги маълумотлар олиб ташланган.
Эски сайт эса бу тўғридаги маълумотлар беришни тўхтатган.
Маълумот учун айнан хўжалик субъектлари тўғрисидаги шу маълумотлар янги даврда давлат буюртмалари, йирик лойиҳа ва битимлар билан боғлиқ келишувларнинг атрофида аслида қайси давлат чиновниклари турганлиги, Ўзбекистонда элитар коррупция қай даражада авж олганини аниқлаштириб берувчи манбалардан бири бўлиб қолаётганди.
@the_bakiroo
Масалан, сиз энди қиймати 5 триллион сўмдан ошадиган газ ҳисоблагичлар ўрнатиш билан боғлиқ лойиҳани бирон бир тендер ва савдоларсиз қўлган киритган "TEXNOPARK" МЧЖнинг раҳбари ким, таъсисчилари ким, эртага унинг улушини кимга, қандай нархларда сотиб юборишади, билмайсиз.
Жамоатчиликда, ОАВда савол туғилса, чиновниклар елка қисиб туришаверади.
Миллиардлар, триллионлар бирон бир саволсиз безбетларча ўзлаштирилишда давом этади.
Мамлакат очиқчасига клептократия томон кетмоқда.
Жамоатчиликда, ОАВда савол туғилса, чиновниклар елка қисиб туришаверади.
Миллиардлар, триллионлар бирон бир саволсиз безбетларча ўзлаштирилишда давом этади.
Мамлакат очиқчасига клептократия томон кетмоқда.
Forwarded from Zafarbek Solijonov
Давлат Статистика қўмитасининг янгиланган new.stat.uz сайти рўйхатдан ўтган юридик шахсларнинг раҳбари, таъсисчилари тўғрисидаги маълумотларни тақдим этишни тўхтатибди.
Тегишли хизмат ячейкасига маълумотлар қидирилаётган субъектнинг СТИРини киритсангиз, унинг рўйхатдан ўтгани тўғрисидаги умумий маълумот чиқиб келаётган экан холос. Рўйхатдан ўтган манзил, Таъсисчилар ва раҳбар тўғрисидаги маълумотлар олиб ташланганмиш.
Жамоатчилик назорати тўғрисидаги қонун бор. Унга кўра, жамоатчилик назорати субъектлари фуқаролар ҳисобланади. Яъни биз. Қонун бўйича давлат ташкилотларидан ҳисоб сўрашга ҳаққимиз бор. Ушбу ҳолатга изоҳ олиш учун Статистика қўмитаси ахборот хизматига қўнғироқ қилдим. Улар мазкур масалани ўрганаётгани ва тез орада маълумот беришини айтди. Кутайликчи.
Бунақа вазиятда давлат ташкилотлари эшиги тақиллатилиши керак. Ҳуқуқингизни билинг, бефарқ бўлманг ва ахборот хизматига қўнғироқ қилинг, сўранг, талаб қилинг. Тел: +998(71) 202-81-35
Аъзо бўлинг:👉@Zafarbek_Solijonov
Тегишли хизмат ячейкасига маълумотлар қидирилаётган субъектнинг СТИРини киритсангиз, унинг рўйхатдан ўтгани тўғрисидаги умумий маълумот чиқиб келаётган экан холос. Рўйхатдан ўтган манзил, Таъсисчилар ва раҳбар тўғрисидаги маълумотлар олиб ташланганмиш.
Жамоатчилик назорати тўғрисидаги қонун бор. Унга кўра, жамоатчилик назорати субъектлари фуқаролар ҳисобланади. Яъни биз. Қонун бўйича давлат ташкилотларидан ҳисоб сўрашга ҳаққимиз бор. Ушбу ҳолатга изоҳ олиш учун Статистика қўмитаси ахборот хизматига қўнғироқ қилдим. Улар мазкур масалани ўрганаётгани ва тез орада маълумот беришини айтди. Кутайликчи.
Бунақа вазиятда давлат ташкилотлари эшиги тақиллатилиши керак. Ҳуқуқингизни билинг, бефарқ бўлманг ва ахборот хизматига қўнғироқ қилинг, сўранг, талаб қилинг. Тел: +998(71) 202-81-35
Аъзо бўлинг:👉@Zafarbek_Solijonov
Давлат статистика қўмитасининг янгиланган new.stat.uz сайти юридик шахсларнинг манзили, раҳбари ва ва таъсисчилари билан боғлиқ эрталаб йўқ бўлиб қолган ахборотларни яна тақдим эта бошлади.
Қўмита юз берган ҳолатни янги сайтни тест режимида ишлаётгани билан изоҳлапти. Лекин 10 кундан бери янгиланган сайтдан фойдаланаётган сифатида айтаман, бу ҳолат фақат бугун ярим тундан сўнг юз берди.
Умид шуки, бундай техник ҳолат бошқа такрорланмайди.
Тилак шуки, мазкур база биратўла юридик шахс, унинг раҳбари ва таъсисчиларининг аффилланган шахсларини ҳам биратўла кўрсатса. Ҳатто бир манзилда жойлашган юридик шахсларни ҳам тақдим этиш мумкин.
Кўп давлатларнинг, хусусан офшор ҳудудлар Кипр, Мальта ва Гибралтарнинг корпоратив шахслар базаси айнан шундай шакллантирилган.
Эҳтимолий элитар коррупционер ва ўғриларнинг жамоатчиликдан ахборотни яширишга ҳеч қандай шанси бўлмаслиги лозим!
@the_bakiroo
Қўмита юз берган ҳолатни янги сайтни тест режимида ишлаётгани билан изоҳлапти. Лекин 10 кундан бери янгиланган сайтдан фойдаланаётган сифатида айтаман, бу ҳолат фақат бугун ярим тундан сўнг юз берди.
Умид шуки, бундай техник ҳолат бошқа такрорланмайди.
Тилак шуки, мазкур база биратўла юридик шахс, унинг раҳбари ва таъсисчиларининг аффилланган шахсларини ҳам биратўла кўрсатса. Ҳатто бир манзилда жойлашган юридик шахсларни ҳам тақдим этиш мумкин.
Кўп давлатларнинг, хусусан офшор ҳудудлар Кипр, Мальта ва Гибралтарнинг корпоратив шахслар базаси айнан шундай шакллантирилган.
Эҳтимолий элитар коррупционер ва ўғриларнинг жамоатчиликдан ахборотни яширишга ҳеч қандай шанси бўлмаслиги лозим!
@the_bakiroo
Шунчаки маълумот учун (прошу занести в протокол)
Фуқаролик кодекси 58- модда:
Агар қонунда бошқача тартиб белгилаб қўйилган бўлмаса, давлат ҳокимияти органлари хўжалик жамиятларининг иштирокчилари ҳамда коммандит ширкатларга ҳисса қўшувчилар бўлишга ҳақли эмаслар.
"Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида"ги Қонун 7- модда:
Давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари, агар қонун ҳужжатларида бошқача қоида белгиланган бўлмаса, жамиятнинг иштирокчилари бўлишга ҳақли эмаслар.
"TEXNOPARK" МЧЖ 100 % Тошкент шаҳар ҳокимияти томонидан таъсис этилган
Фуқаролик кодекси 58- модда:
Агар қонунда бошқача тартиб белгилаб қўйилган бўлмаса, давлат ҳокимияти органлари хўжалик жамиятларининг иштирокчилари ҳамда коммандит ширкатларга ҳисса қўшувчилар бўлишга ҳақли эмаслар.
"Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида"ги Қонун 7- модда:
Давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари, агар қонун ҳужжатларида бошқача қоида белгиланган бўлмаса, жамиятнинг иштирокчилари бўлишга ҳақли эмаслар.
"TEXNOPARK" МЧЖ 100 % Тошкент шаҳар ҳокимияти томонидан таъсис этилган
Бизнинг ҳам суверен фондимиз бор
Норвегиянинг суверен фонди 2020 йилнинг 3- чорагида 44,3 миллиард доллар фойда ишлаб топгани ҳақида ёзмоқда Reuters.
Гап шундаки, табиий ресурсларга бой ва шунга яраша халқи фаровон Норвегия сингари, бизнинг ҳам ўз суверен фондимиз бор. У 2006 йилда ташкил этилган Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси ҳисобланади.
Жамғарманинг маблағлари асосан стратегик ресурсларга белгиланадиган чегара нархдан (масалан олтин, уран, кимё, энергоресурслар) жаҳон нархининг ошиши натижасида тушадиган маблағлар ҳисобидан шаклланади.
Белгиланган қоидаларга кўра, Жамғарма маблағлари ёқилғи-энергетика комплекси, кимё саноати, машинасозлик, рангли металлургия ва иқтисодиётнинг бошқа базавий тармоқларида, шунингдек транспорт ва телекоммуникация соҳасида ривожланиш давлат дастурларига киритилган ғоят муҳим лойиҳаларни молиялаштиришга йўналтирилиши керак.
Боинг ва Айрбас самолетларини сотиб олиш, ИЭСлар реконструкцияси, Сургиль конини ўзлаштириш, Талко поездларини олиб келиш каби гигант лойиҳалар айни шу жамғарма етовида молиялаштирилган. Айни пайтда деярли барча давлат банкларининг мутлақ назорат пакетига эгалик қилади, давлат банкларининг энг катта кредитори ҳам айнан Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси.
Кейинги йилларда мамлакатда ўзлаштириш учун нимаики лойиҳа ўйлаб топилса, масалан, "Ҳар бир оила тадбиркор" каби, албатта Тикланиш ва тараққиёт жамғармасига кўз тикилади.
Жамғарма активлари, мажбуриятлари ва молиявий натижаларини охирги марта 2018 йил якунлари бўйича очиқлаган. Унга кўра, қарийб 210 триллионлик активлар билан 5,5 трлн.сўм соф фойда ишлаб топилган. Яъни суверен фондимизнинг йиллик рентабеллиги 2,6% атрофида бўлган.
Солиштириш учун: 2017 йилни Жамғарма 203 трлн.сўмлик активлар ва 87 трлн.сўм соф фойда билан якунлаган ёки йиллик 43%лик рентабеллик таъминланган. Ўта барқарор кечган 2018 йилда Соф фойданинг 15 баробар тушиб кетгани активлар сифати ёмонлашгани билан боғлиқми ёки активлар даромадлиги пасайгани билан-ми, бир нима дейиш қийин.
Жамғарма 2019 йил ва 2020 йилнинг ўтган даврлари бўйича ҳисоботларини эълон қилмаган.
Норвегиянинг суверен фонди 2020 йилнинг 3- чорагида 44,3 миллиард доллар фойда ишлаб топгани ҳақида ёзмоқда Reuters.
Гап шундаки, табиий ресурсларга бой ва шунга яраша халқи фаровон Норвегия сингари, бизнинг ҳам ўз суверен фондимиз бор. У 2006 йилда ташкил этилган Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси ҳисобланади.
Жамғарманинг маблағлари асосан стратегик ресурсларга белгиланадиган чегара нархдан (масалан олтин, уран, кимё, энергоресурслар) жаҳон нархининг ошиши натижасида тушадиган маблағлар ҳисобидан шаклланади.
Белгиланган қоидаларга кўра, Жамғарма маблағлари ёқилғи-энергетика комплекси, кимё саноати, машинасозлик, рангли металлургия ва иқтисодиётнинг бошқа базавий тармоқларида, шунингдек транспорт ва телекоммуникация соҳасида ривожланиш давлат дастурларига киритилган ғоят муҳим лойиҳаларни молиялаштиришга йўналтирилиши керак.
Боинг ва Айрбас самолетларини сотиб олиш, ИЭСлар реконструкцияси, Сургиль конини ўзлаштириш, Талко поездларини олиб келиш каби гигант лойиҳалар айни шу жамғарма етовида молиялаштирилган. Айни пайтда деярли барча давлат банкларининг мутлақ назорат пакетига эгалик қилади, давлат банкларининг энг катта кредитори ҳам айнан Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси.
Кейинги йилларда мамлакатда ўзлаштириш учун нимаики лойиҳа ўйлаб топилса, масалан, "Ҳар бир оила тадбиркор" каби, албатта Тикланиш ва тараққиёт жамғармасига кўз тикилади.
Жамғарма активлари, мажбуриятлари ва молиявий натижаларини охирги марта 2018 йил якунлари бўйича очиқлаган. Унга кўра, қарийб 210 триллионлик активлар билан 5,5 трлн.сўм соф фойда ишлаб топилган. Яъни суверен фондимизнинг йиллик рентабеллиги 2,6% атрофида бўлган.
Солиштириш учун: 2017 йилни Жамғарма 203 трлн.сўмлик активлар ва 87 трлн.сўм соф фойда билан якунлаган ёки йиллик 43%лик рентабеллик таъминланган. Ўта барқарор кечган 2018 йилда Соф фойданинг 15 баробар тушиб кетгани активлар сифати ёмонлашгани билан боғлиқми ёки активлар даромадлиги пасайгани билан-ми, бир нима дейиш қийин.
Жамғарма 2019 йил ва 2020 йилнинг ўтган даврлари бўйича ҳисоботларини эълон қилмаган.
U.S.
Norway's wealth fund gains $44 bln in Q3
Norway's $1.16 trillion sovereign wealth fund, the world's largest, posted a return of 4.3% in the third quarter, equivalent to a gain of 412 billion crowns ($44.31 billion), it said on Thursday.
Failed state
Бугун ҳозирда фаолиятига милёнта савол бўлсада, легитимлигига заррача шубҳа бўлмаган Сооронбай Жеенбеков, афсуски, истеъфо берди.
2 ҳафта муқаддам қамоқда ўтирган, турли манбаларга кўра криминал ўтмишга эга бўлган Садир Жапаров ўзини ўзи президент деб эълон қилди.
Маълумот учун, Жапаровни 5 йил аввал бутунлай бошқа конъюнктура ва кайфиятлар билан шаклланган ва ваколати тугаётган парламент жуда катта ички ва ташқи босим остида бош вазир этиб тасдиқлади.
Ваколати тугаётган парламентнинг муваққат сайланган спикери президент вазифасини бажаришдан бош тортди.
Қарабсизки, ҳеч ким сайламаган Жапаров - Қирғизистон президенти. Вақтинчалик эса, биз биламиз вақтинча.
Мамлакат биронта легитим институтсиз қолмоқда: Парламентнинг ваколати тугаган. Президентни эса ҳеч ким сайламаган.
Янги сайловлар ўтадими ёки йўқми, ҳеч ким билмайди.
Олдинда эса қаҳратон қиш, кучайиб бораётган эпидемия, қайтаришнинг имкони қолмаган ташқи қарз, Россия ва Хитойга тўла-тўкис қарамлик.
Бугун ҳозирда фаолиятига милёнта савол бўлсада, легитимлигига заррача шубҳа бўлмаган Сооронбай Жеенбеков, афсуски, истеъфо берди.
2 ҳафта муқаддам қамоқда ўтирган, турли манбаларга кўра криминал ўтмишга эга бўлган Садир Жапаров ўзини ўзи президент деб эълон қилди.
Маълумот учун, Жапаровни 5 йил аввал бутунлай бошқа конъюнктура ва кайфиятлар билан шаклланган ва ваколати тугаётган парламент жуда катта ички ва ташқи босим остида бош вазир этиб тасдиқлади.
Ваколати тугаётган парламентнинг муваққат сайланган спикери президент вазифасини бажаришдан бош тортди.
Қарабсизки, ҳеч ким сайламаган Жапаров - Қирғизистон президенти. Вақтинчалик эса, биз биламиз вақтинча.
Мамлакат биронта легитим институтсиз қолмоқда: Парламентнинг ваколати тугаган. Президентни эса ҳеч ким сайламаган.
Янги сайловлар ўтадими ёки йўқми, ҳеч ким билмайди.
Олдинда эса қаҳратон қиш, кучайиб бораётган эпидемия, қайтаришнинг имкони қолмаган ташқи қарз, Россия ва Хитойга тўла-тўкис қарамлик.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Банк мавзусида кўп ёзганимиз учун, жуда кўпчиликда соҳа бўйича саволлар бўлади. Банк фаолияти ҳақида савол берувчилар жуда кўп, аммо бир киши уларнинг ҳаммасига ҳам жавоб бериб улгуриб бўлмайди.
Шундай вазиятда Depozit.uz молиявий кўмакчисига сизга ёрдам бериши мумкин. Портал орқали исталган фойдаланувчи, исталган банкига оид саволларни бериши ва тезкорлик билан жавоб олиши мумкин.
Имкониятлардан максимал фойдаланинг молиявий операцияларда иштирок этишдан олдин бу ҳақда яхшироқ тушунчага эга бўлиш муҳим. Depozit.uz айнан шундай кўмакчи бўла олади.
🌏 www.depozit.uz/uz/questions/bank
👉 @DepozitUzb
Шундай вазиятда Depozit.uz молиявий кўмакчисига сизга ёрдам бериши мумкин. Портал орқали исталган фойдаланувчи, исталган банкига оид саволларни бериши ва тезкорлик билан жавоб олиши мумкин.
Имкониятлардан максимал фойдаланинг молиявий операцияларда иштирок этишдан олдин бу ҳақда яхшироқ тушунчага эга бўлиш муҳим. Depozit.uz айнан шундай кўмакчи бўла олади.
🌏 www.depozit.uz/uz/questions/bank
👉 @DepozitUzb
РекламаРемдесивир ва гидроксихлорохин қўлланилаётган Ўзбекистонда агар Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тавсиялари молиявий ва моддий манфаатларига тўғри келмаса, қулоғи кар, кўзи кўр бўлиб қоладиганлар ўтирипти соғлиқни сақлаш тизими раҳбариятида.
Чунки бу пул ўзлаштирадиган ёпиқ ҳалқа: фақат керакли тор каналлар орқали ушбу препаратларни четдан олиб кириш, сунъий дефицитлар яратиш ва 3-4 баробар қимматига улгуржи ва чакана сотишдан бошлаб, тўқилган статистика, касалхоналарда дори-дармон текин берилаётгани ҳақида афсоналар, эрталабдан-кечгача ёлғон оқишдан тўхтамайдиган тв орқали пропагандагача.
Ҳаммаси ўзи қашшоқ халқни оғир эпидемиядан фойдаланиб янада қашшоқлаштириш ва бутунлай ҳолдан тойдириш орқали охириги тийинигача қоқиштириб олиш методи устига қурилган.
Бу тизим устида турганлар дўзахгача етиб бормай шу дунёнинг ўзида Қонун олдида жавоб бериши ва аёвсиз жазоланиши керак.
Чунки бу пул ўзлаштирадиган ёпиқ ҳалқа: фақат керакли тор каналлар орқали ушбу препаратларни четдан олиб кириш, сунъий дефицитлар яратиш ва 3-4 баробар қимматига улгуржи ва чакана сотишдан бошлаб, тўқилган статистика, касалхоналарда дори-дармон текин берилаётгани ҳақида афсоналар, эрталабдан-кечгача ёлғон оқишдан тўхтамайдиган тв орқали пропагандагача.
Ҳаммаси ўзи қашшоқ халқни оғир эпидемиядан фойдаланиб янада қашшоқлаштириш ва бутунлай ҳолдан тойдириш орқали охириги тийинигача қоқиштириб олиш методи устига қурилган.
Бу тизим устида турганлар дўзахгача етиб бормай шу дунёнинг ўзида Қонун олдида жавоб бериши ва аёвсиз жазоланиши керак.
Газета.uz
ВОЗ назвала неэффективные препараты при лечении COVID-19
Препараты ремдесивир, гидроксихлорохин, лопинавир/ритонавир и интерферон малоэффективны или совсем неэффективны при лечении COVID-19, заявили в ВОЗ по итогам исследования.
"Одамлар учун" деб эълон қилинаётган имтиёзлардан тийилиш ҳақида
2021 йил 1 январгача Ўзбекистон Республикасига шакар, шу жумладан, шакар хом ашёсини, 2021 йил 1 июлга қадар бўлган даврда эса картошка, ўсимлик ёғи, гўшт, чорва молларини тирик ҳолда ва уларни сўйишдан олинган маҳсулотларни олиб кириш, шунингдек, уларни реализация қилиш айланмалари қўшилган қиймат солиғидан вақтинчалик озод қилиш масаласига имкон қадар қисқа муносабат:
Агар бу иш амалга ошса, шакар импорти ва ўсимлик ёғи импортини ўзиники қилиб олган кам сонли алоҳида миллиардерлар ютади холос, истеъмолчи эмас.
Ҳеч кимга - у маҳаллий ишлаб чиқарувчими ёки импортчими ва ҳеч бир шароитда - нархлар ошаётган шароитда ҳам тушаётган шароитда ҳам, имтиёз берилмаслиги керак. Бу билан эълон қилинаётган мақсадга етиб борилмайди, нарх шаклланишида диспропорциялар яратилади ва ҳосил бўлган фарқ истеъмолчига етиб бормайди, қўшимча маржа сифатида ўрта занжирларда ўзлаштирилади.
Энг тўғри йўл - бу саналган маҳсулотларнинг ишлаб чиқарувчилари ва импортерлари ва энг айниқса ўсимлик ёғи ва шакар импорти нега ўта кам сонли алоҳида шахслар қўлига ўтиб қолгани сабабини ўрганиш ва бозорга бошқа ўйинчиларнинг ҳам киришига максимал шароит яратиш.
Тўғри, ҳозирги замонамизда бу ўта мушкул вазифа: худдики от олдидаги суякни ит олдига, ит олдидаги хашакни от олдига келтириб қўйиш каби.
@the_bakiroo
2021 йил 1 январгача Ўзбекистон Республикасига шакар, шу жумладан, шакар хом ашёсини, 2021 йил 1 июлга қадар бўлган даврда эса картошка, ўсимлик ёғи, гўшт, чорва молларини тирик ҳолда ва уларни сўйишдан олинган маҳсулотларни олиб кириш, шунингдек, уларни реализация қилиш айланмалари қўшилган қиймат солиғидан вақтинчалик озод қилиш масаласига имкон қадар қисқа муносабат:
Агар бу иш амалга ошса, шакар импорти ва ўсимлик ёғи импортини ўзиники қилиб олган кам сонли алоҳида миллиардерлар ютади холос, истеъмолчи эмас.
Ҳеч кимга - у маҳаллий ишлаб чиқарувчими ёки импортчими ва ҳеч бир шароитда - нархлар ошаётган шароитда ҳам тушаётган шароитда ҳам, имтиёз берилмаслиги керак. Бу билан эълон қилинаётган мақсадга етиб борилмайди, нарх шаклланишида диспропорциялар яратилади ва ҳосил бўлган фарқ истеъмолчига етиб бормайди, қўшимча маржа сифатида ўрта занжирларда ўзлаштирилади.
Энг тўғри йўл - бу саналган маҳсулотларнинг ишлаб чиқарувчилари ва импортерлари ва энг айниқса ўсимлик ёғи ва шакар импорти нега ўта кам сонли алоҳида шахслар қўлига ўтиб қолгани сабабини ўрганиш ва бозорга бошқа ўйинчиларнинг ҳам киришига максимал шароит яратиш.
Тўғри, ҳозирги замонамизда бу ўта мушкул вазифа: худдики от олдидаги суякни ит олдига, ит олдидаги хашакни от олдига келтириб қўйиш каби.
@the_bakiroo
"Дунё бозорида ўтган 9 ойда ўсимлик ёғи 15 фоизга, Ўзбекистонда эса 26 фоизга ортган. Шакар нархи 5 фоизга камайишига қарамасдан, юртимизда 23 фоизга қимматлаган".
Иқтибос Президент ўтказган селектордан.
Нега дунёда шакар арзонлашаётганда бизда қимматлайди, нега ўсимлик ёғи ташқи дунёда пасайсаям қимматлайди, ошса - янаям кўпроқ қимматлайди?
Чунки бу Ўзбекистон, ҳар бир бозор, ҳар бир товарнинг эгаси ва қироли бор. Шакардан тортиб автомашинагача!
Биз қимматчиликка маҳкуммиз, агар муолажалар куф-суф тарзида давом этса ва нарх-навони буйруқ билан назорат қилишни тизим деб атаётган бўлсак.
Нарх-наво ошаётганда нархни назорат қилиш эмас, таклиф ва рақобатни рағбатлантириш кераклигини тушуниб олсак кифоя. Лекин бу ҳам мушкул масала.
Иқтибос Президент ўтказган селектордан.
Нега дунёда шакар арзонлашаётганда бизда қимматлайди, нега ўсимлик ёғи ташқи дунёда пасайсаям қимматлайди, ошса - янаям кўпроқ қимматлайди?
Чунки бу Ўзбекистон, ҳар бир бозор, ҳар бир товарнинг эгаси ва қироли бор. Шакардан тортиб автомашинагача!
Биз қимматчиликка маҳкуммиз, агар муолажалар куф-суф тарзида давом этса ва нарх-навони буйруқ билан назорат қилишни тизим деб атаётган бўлсак.
Нарх-наво ошаётганда нархни назорат қилиш эмас, таклиф ва рақобатни рағбатлантириш кераклигини тушуниб олсак кифоя. Лекин бу ҳам мушкул масала.
Forwarded from Raqobat qo‘mitasi
МАЪЛУМОТНОМА
Маълумки, жорий йилнинг 2 октябр санасида Тошкент шаҳар маъмурий судида “UzAutoMotors” АЖнинг Ўзбекистон Республикаси Монополияга қарши курашиш қўмитаси махсус комиссиясининг қарорини ҳақиқий эмас деб топиш тўғрисидаги шикоят аризасини кўриб чиқиш бўйича суд иши бошланган эди. 2020 йил 16 октябр санасида ушбу суднинг 3 йиғилиши бўлиб ўтди.
Шуни алоҳида таъкидлаш керакки, шу вақтга қадар Қўмита суд жараёни тафсилотларига ҳеч қандай изоҳ бермай келаётган эди, чунки “UzAutoMotors” АЖ томонидан келтирилган ҳар қандай даъво ва шикоятларига Қўмитанинг экспертлари томонидан бевосита иш кўрилиш жараёнида жавоб бериб келинмоқда.
Бироқ, “UzAutoMotors” вакиллари ҳали ёпилмаган суд иши тафсилотларига ўзларининг расмий муносабатларини билдириб, ҳиссиётга берилган ҳолда очиқчасига Давлат органи ходимларини нопрофессионал ва малакасизликда айбламоқда. Жумладан: “...текширувга жалб этган экспертларнинг салоҳиятсизлиги мижозлар базамизнинг бир қисмининг кўнгли совишига олиб келганлигидан афсусдамиз...”
Суд йиғилишининг 3-куни ҳам бундан мустасно бўлмади. Хусусан, АЖ томонидан қуйидагилар эълон қилинди: “...Тингловлар жавобгарнинг аргументлари заиф эканлигини тасдиқлади ва бу кутилган ҳолат эди...”.
Монополияга қарши курашиш қўмитаси ушбу масала бўйича қуйидагиларни маълум қилади:
“UzAutoMotors” АЖнинг илтимосномасига кўра, навбатдаги суд иши ёпиқ кўрилгани учун, Қўмита қонунни бузмаган ҳолда, жараён давомида томонлар ўртасида бўлиб ўтган барча тортишув ва қарама-қаршиликлар тафсилотларини ошкор эта олмайди. Аммо Қўмита “UzAutoMotors” АЖ томонидан, Махсус комиссия қарорига нисбатан қарши келтирилган далиллар етарли даражада асосланмаганлигини ишонч билан эълон қилади! Шу билан бирга, судда "айбланувчининг далиллари заифлиги" тасдиқланмаган. Эслатиб ўтамиз, суд жараёни кейинги ҳафтанинг жума кунига қолдирилди.
Юқоридагилардан келиб чиқиб, Монополияга қарши курашиш қўмитаси, "UzAutoMotors" АЖни Давлат органига нисбатан аҳлоқий меъёрлардан чиқмаган ҳолда мулоҳаза юритишга чорлайди.
Маълумки, жорий йилнинг 2 октябр санасида Тошкент шаҳар маъмурий судида “UzAutoMotors” АЖнинг Ўзбекистон Республикаси Монополияга қарши курашиш қўмитаси махсус комиссиясининг қарорини ҳақиқий эмас деб топиш тўғрисидаги шикоят аризасини кўриб чиқиш бўйича суд иши бошланган эди. 2020 йил 16 октябр санасида ушбу суднинг 3 йиғилиши бўлиб ўтди.
Шуни алоҳида таъкидлаш керакки, шу вақтга қадар Қўмита суд жараёни тафсилотларига ҳеч қандай изоҳ бермай келаётган эди, чунки “UzAutoMotors” АЖ томонидан келтирилган ҳар қандай даъво ва шикоятларига Қўмитанинг экспертлари томонидан бевосита иш кўрилиш жараёнида жавоб бериб келинмоқда.
Бироқ, “UzAutoMotors” вакиллари ҳали ёпилмаган суд иши тафсилотларига ўзларининг расмий муносабатларини билдириб, ҳиссиётга берилган ҳолда очиқчасига Давлат органи ходимларини нопрофессионал ва малакасизликда айбламоқда. Жумладан: “...текширувга жалб этган экспертларнинг салоҳиятсизлиги мижозлар базамизнинг бир қисмининг кўнгли совишига олиб келганлигидан афсусдамиз...”
Суд йиғилишининг 3-куни ҳам бундан мустасно бўлмади. Хусусан, АЖ томонидан қуйидагилар эълон қилинди: “...Тингловлар жавобгарнинг аргументлари заиф эканлигини тасдиқлади ва бу кутилган ҳолат эди...”.
Монополияга қарши курашиш қўмитаси ушбу масала бўйича қуйидагиларни маълум қилади:
“UzAutoMotors” АЖнинг илтимосномасига кўра, навбатдаги суд иши ёпиқ кўрилгани учун, Қўмита қонунни бузмаган ҳолда, жараён давомида томонлар ўртасида бўлиб ўтган барча тортишув ва қарама-қаршиликлар тафсилотларини ошкор эта олмайди. Аммо Қўмита “UzAutoMotors” АЖ томонидан, Махсус комиссия қарорига нисбатан қарши келтирилган далиллар етарли даражада асосланмаганлигини ишонч билан эълон қилади! Шу билан бирга, судда "айбланувчининг далиллари заифлиги" тасдиқланмаган. Эслатиб ўтамиз, суд жараёни кейинги ҳафтанинг жума кунига қолдирилди.
Юқоридагилардан келиб чиқиб, Монополияга қарши курашиш қўмитаси, "UzAutoMotors" АЖни Давлат органига нисбатан аҳлоқий меъёрлардан чиқмаган ҳолда мулоҳаза юритишга чорлайди.
Ҳақиқатни айтиш осон ва ёқимлими?
"Лекин божхона тўловлари ставкасини асло бизнинг компаниямиз белгиламайди", дейилмоқда UZAUTO MOTORS расмий баёнотида.
Ростанам шундайми? Асло, йўқ!
UZAUTO MOTORSнинг бугунги авлоди компаниянинг отаси Ўзавтосаноат раҳбари йиллар давомида, 2017 йил августига қадар айни пайтда ҳукумат аъзоси, нафақат ҳукумат аъзоси, балки Бош вазир ўринбосари бўлганини эсдан чиқаришган кўринади. Ўзавтосаноат ўтган эпоха ва янги эпоха бошида бир тижорий компания эмас, ҳукуматни тамсил этган!
Айнан ўша йилларда бугун ҳам амал қилаётган четдан автомашина импортига нисбатан аждарҳоча бож сиёсатининг тамал тоши қўйилган.
Энг қизиғи шундаки, айнан UZAUTO MOTORS ишлаб чиқараётган двигатель хажми 1 литрдан 2 литргача бўлган сегментдаги автолар учун импорт тарифлар аждарҳонинг додасидек даражада ўрнатилган.
Масалан, двигатель хажми 3 литрлик импорт автони Ўзбекистонга келтириш 2-2,5 баробар кўпроқ қимматга тушса, UZAUTO MOTORS ишлаб чиқарадиган Ласетти, Кобальт ёки Спарк сегментидаги автомашиналарни импорт қилиш автомашина қийматидан 3 баробардан зиёд қимматга тушади.
Рақобатдан қўрқиш шунча бўлурми ҳай-ҳай?!
Нега дейсизми, чунки импорт автомашиналарга нисбатан бож тарифлари айнан Ўзавтосаноат ташаббуси ва ўта айёрона ҳисоб-китоблари асосида яратилган ва тасдиқланган.
Ҳақиқатни айтиш осон ва ёқимли, деган эди 2000 йил аввал Понтий Пилатнинг қаҳрли суди ва сўроғи олдига келтирилган Иэшуа Ҳа-Ноцри.
Шундай экан, импорт автолар учун аждарҳоча импорт тарифлари ҳақида сўз очилар экан, савол Ўзбекистон ҳукумати билан бир қаторда ҳукумат билан чатишиб кетган ва ҳалигача ўзини вазирлик ўлароқ кўрадиган Ўзавтосаноатга ҳам берилаверади.
@the_bakiroo
"Лекин божхона тўловлари ставкасини асло бизнинг компаниямиз белгиламайди", дейилмоқда UZAUTO MOTORS расмий баёнотида.
Ростанам шундайми? Асло, йўқ!
UZAUTO MOTORSнинг бугунги авлоди компаниянинг отаси Ўзавтосаноат раҳбари йиллар давомида, 2017 йил августига қадар айни пайтда ҳукумат аъзоси, нафақат ҳукумат аъзоси, балки Бош вазир ўринбосари бўлганини эсдан чиқаришган кўринади. Ўзавтосаноат ўтган эпоха ва янги эпоха бошида бир тижорий компания эмас, ҳукуматни тамсил этган!
Айнан ўша йилларда бугун ҳам амал қилаётган четдан автомашина импортига нисбатан аждарҳоча бож сиёсатининг тамал тоши қўйилган.
Энг қизиғи шундаки, айнан UZAUTO MOTORS ишлаб чиқараётган двигатель хажми 1 литрдан 2 литргача бўлган сегментдаги автолар учун импорт тарифлар аждарҳонинг додасидек даражада ўрнатилган.
Масалан, двигатель хажми 3 литрлик импорт автони Ўзбекистонга келтириш 2-2,5 баробар кўпроқ қимматга тушса, UZAUTO MOTORS ишлаб чиқарадиган Ласетти, Кобальт ёки Спарк сегментидаги автомашиналарни импорт қилиш автомашина қийматидан 3 баробардан зиёд қимматга тушади.
Рақобатдан қўрқиш шунча бўлурми ҳай-ҳай?!
Нега дейсизми, чунки импорт автомашиналарга нисбатан бож тарифлари айнан Ўзавтосаноат ташаббуси ва ўта айёрона ҳисоб-китоблари асосида яратилган ва тасдиқланган.
Ҳақиқатни айтиш осон ва ёқимли, деган эди 2000 йил аввал Понтий Пилатнинг қаҳрли суди ва сўроғи олдига келтирилган Иэшуа Ҳа-Ноцри.
Шундай экан, импорт автолар учун аждарҳоча импорт тарифлари ҳақида сўз очилар экан, савол Ўзбекистон ҳукумати билан бир қаторда ҳукумат билан чатишиб кетган ва ҳалигача ўзини вазирлик ўлароқ кўрадиган Ўзавтосаноатга ҳам берилаверади.
@the_bakiroo
Келинг, моделлаштириб кўрайлик
Шахсан мен Ўзавтосаноат ва унинг “UzAuto Motors” АЖ ва “Жиззах автомобиль заводи” МЧЖ каби шўъбаларининг душмани эмасман.
Асакадаги автозаводни ёпсак, ҳаммага яхши бўлади, деган гаплар русчасига айтганда "от лукавого".
Лекин мен Ўзавтосаноат ва унинг "болалари"ни ҳукумат ичидаги имтиёзга эга алоҳида ҳукумат эмас, бошқа солиқ тўловчилардан устунроқ бўлмаган солиқ тўловчилардан бири деб ҳисобланиши ва қаралишини истайман.
Бутун дунёда Ҳукуматнинг манфаати нима?
Ҳукуматнинг манфаати солиқ тўловчилар барча тоифаларининг манфаатларини имкон қадар кенгроқ ва тенг ифодалаган ҳолда солиқ тушумларини максималлаштириш.
Шу нуқтаи назардан, автомобиль бозори солиқ маъмурчилиги доирасида соддагина моделни кўрсак. Қайтараман, бу ўта соддалаштирилган модел (бўлажак эътирозлар учун).
Ҳозирда Ўзбекистон ички автомобиль бозорининг йиллик ҳажми 250 минг атрофида. Шунинг 240 минги маҳаллий монополь ишлаб чиқарувчи ва шартли 10 минги турли каналлар орқали импорт автомашиналар дейлик. Ҳукумат маҳаллий ишлаб чиқарувчи ишлаб чиқарган ҳар бир автодан турли солиқ каналлари орқали 2 минг доллар солиқ йиғаяпти дейлик. Бу йилига 480 миллион доллар бўлади. 10 минг импорт автодан 200% лик ноинсоний импорт тарифлари орқали 200 миллион доллар йиғилаяпти. Ҳукумат жами 680 миллион долларга эга бўлаяпти.
Энди тасаввур қилайлик, ҳукумат импорт тарифларини, айниқса двигатель ҳажми 2 литргача бўлган бюджет тоифа автолар учун инсоний даражагача, масалан 50%гача туширди дейлик.
Албатта бу ҳолда, Ўзавтосаноатнинг бозордаги улуши 95-96%дан 60-65%гача пасаяди. Табиийки, импорт автолар улуши ортади (турли эластиклик моделларини қўллаш мумкин).
Катта эҳтимол билан Ўзавтосаноатнинг автолар сотуви йилига 150 минггача қисқаради. Импорт автолар сотуви эса 100 минггача ортади.
Бу ҳолда Ҳукумат нимага эга бўлади? Ҳукумат маҳаллий ишлаб чиқарувчидан энди йилига бироз камроқ - 300 миллион долларлик солиқлар ундирилади, лекин инсонийлаштирилган импорт тарифларидан эса 500 миллион долларга эга бўлади. Жами 800 миллион доллар!
Кўраяпсизки, ҳукумат учун нисбий афзаллик шу оддийгина моделнинг ўзида 120 миллион долларни ташкил этади.
Бу ҳолатда Ўзавтосаноат нима қилади? Албатта, қўл қовуштириб ўтирмайди. Импорт босими остида таннархни ҳукумат қарори биланмас, ўзи қисқартиришга ҳаракат қилади. Сифатга эътибор беради. Россия, Хитой ва Кореядан келтирилаётган эҳтиёт қисмларнинг қиммати эмас, арзонроғи ва сифатлироқ муқобилларини топишга стимул пайдо бўлади. Фақат локализация учун ишлаётган кэптив корхоналарга айланиб бўлган шўъбаларга талабчанлик ортади. Ва энг асосийси - ички бозорда йўқотилган ўрнини қоплаш учун экспорт ҳажмини оширишга мажбур бўлади. Эҳтимолки, яхши менежмент, кучли ташқи маркетинг эвазига 1-2 йил ичида ишлаб чиқаришни яна 250 минг, балки 300 минггача оширади.
Чуқурроқ қаралса, бундан ҳамма ютади: Ўзавтосаноат ҳам, унинг ситуацион иттифоқчиси кўрилаётган Ҳукумат ҳам ва энг асосийси, автомобиль пайдо бўлганидан буён ҳеч қачон танловга эга бўлмаган ўзбек истеъмолчилари ҳам.
Балки йиллар ўтиб ўзбек авто ишлаб чиқарувчиси фақат латифалар ва қарғишлар объекти эмас, миллий ғурурга ҳам айланар. Лекин бунинг учун аввал бизга танлов берилиши лозим, чеклов эмас!
@the_bakiroo
Шахсан мен Ўзавтосаноат ва унинг “UzAuto Motors” АЖ ва “Жиззах автомобиль заводи” МЧЖ каби шўъбаларининг душмани эмасман.
Асакадаги автозаводни ёпсак, ҳаммага яхши бўлади, деган гаплар русчасига айтганда "от лукавого".
Лекин мен Ўзавтосаноат ва унинг "болалари"ни ҳукумат ичидаги имтиёзга эга алоҳида ҳукумат эмас, бошқа солиқ тўловчилардан устунроқ бўлмаган солиқ тўловчилардан бири деб ҳисобланиши ва қаралишини истайман.
Бутун дунёда Ҳукуматнинг манфаати нима?
Ҳукуматнинг манфаати солиқ тўловчилар барча тоифаларининг манфаатларини имкон қадар кенгроқ ва тенг ифодалаган ҳолда солиқ тушумларини максималлаштириш.
Шу нуқтаи назардан, автомобиль бозори солиқ маъмурчилиги доирасида соддагина моделни кўрсак. Қайтараман, бу ўта соддалаштирилган модел (бўлажак эътирозлар учун).
Ҳозирда Ўзбекистон ички автомобиль бозорининг йиллик ҳажми 250 минг атрофида. Шунинг 240 минги маҳаллий монополь ишлаб чиқарувчи ва шартли 10 минги турли каналлар орқали импорт автомашиналар дейлик. Ҳукумат маҳаллий ишлаб чиқарувчи ишлаб чиқарган ҳар бир автодан турли солиқ каналлари орқали 2 минг доллар солиқ йиғаяпти дейлик. Бу йилига 480 миллион доллар бўлади. 10 минг импорт автодан 200% лик ноинсоний импорт тарифлари орқали 200 миллион доллар йиғилаяпти. Ҳукумат жами 680 миллион долларга эга бўлаяпти.
Энди тасаввур қилайлик, ҳукумат импорт тарифларини, айниқса двигатель ҳажми 2 литргача бўлган бюджет тоифа автолар учун инсоний даражагача, масалан 50%гача туширди дейлик.
Албатта бу ҳолда, Ўзавтосаноатнинг бозордаги улуши 95-96%дан 60-65%гача пасаяди. Табиийки, импорт автолар улуши ортади (турли эластиклик моделларини қўллаш мумкин).
Катта эҳтимол билан Ўзавтосаноатнинг автолар сотуви йилига 150 минггача қисқаради. Импорт автолар сотуви эса 100 минггача ортади.
Бу ҳолда Ҳукумат нимага эга бўлади? Ҳукумат маҳаллий ишлаб чиқарувчидан энди йилига бироз камроқ - 300 миллион долларлик солиқлар ундирилади, лекин инсонийлаштирилган импорт тарифларидан эса 500 миллион долларга эга бўлади. Жами 800 миллион доллар!
Кўраяпсизки, ҳукумат учун нисбий афзаллик шу оддийгина моделнинг ўзида 120 миллион долларни ташкил этади.
Бу ҳолатда Ўзавтосаноат нима қилади? Албатта, қўл қовуштириб ўтирмайди. Импорт босими остида таннархни ҳукумат қарори биланмас, ўзи қисқартиришга ҳаракат қилади. Сифатга эътибор беради. Россия, Хитой ва Кореядан келтирилаётган эҳтиёт қисмларнинг қиммати эмас, арзонроғи ва сифатлироқ муқобилларини топишга стимул пайдо бўлади. Фақат локализация учун ишлаётган кэптив корхоналарга айланиб бўлган шўъбаларга талабчанлик ортади. Ва энг асосийси - ички бозорда йўқотилган ўрнини қоплаш учун экспорт ҳажмини оширишга мажбур бўлади. Эҳтимолки, яхши менежмент, кучли ташқи маркетинг эвазига 1-2 йил ичида ишлаб чиқаришни яна 250 минг, балки 300 минггача оширади.
Чуқурроқ қаралса, бундан ҳамма ютади: Ўзавтосаноат ҳам, унинг ситуацион иттифоқчиси кўрилаётган Ҳукумат ҳам ва энг асосийси, автомобиль пайдо бўлганидан буён ҳеч қачон танловга эга бўлмаган ўзбек истеъмолчилари ҳам.
Балки йиллар ўтиб ўзбек авто ишлаб чиқарувчиси фақат латифалар ва қарғишлар объекти эмас, миллий ғурурга ҳам айланар. Лекин бунинг учун аввал бизга танлов берилиши лозим, чеклов эмас!
@the_bakiroo
Соғлиқни сақлаш вазирлиги Ўзбекистон ҳудудида математикани бекор қилганини кунига пайдо бўлаётган 300-310та касалга ҳар куни ишлаб чиқарилаётган 35 тонна кислород етмаётганидан ҳам билса бўлади.
Ўзбекистон медицинаси тугаб битганини халқ айтадиган ва биладиган оғир сўзлар билан тасвирлайдиганлар медицинанинг ичида ҳам бор эканлиги хурсанд қилади.
Хафа қиладиган шуки, 45 минутлик аудиода бевосита даволаш жараёни, вируснинг касалларда кўрсатаётган ўзига хосликлари билан боғлиқ биронта тиббиётга оид сўз эшитмадим лекин.
Муҳокамада фақат ташкилий исқиртликлар ва бу билан боғлиқ йўқотишлар. Яъни менежмент ноль. Тиббиётимиз тугагани сабаби шифокорларимиз тугаб битгани учун эмас, тиббиёт менежменти девальвацияси туфайли. Энг тепагача!
Ўзбекистон медицинаси тугаб битганини халқ айтадиган ва биладиган оғир сўзлар билан тасвирлайдиганлар медицинанинг ичида ҳам бор эканлиги хурсанд қилади.
Хафа қиладиган шуки, 45 минутлик аудиода бевосита даволаш жараёни, вируснинг касалларда кўрсатаётган ўзига хосликлари билан боғлиқ биронта тиббиётга оид сўз эшитмадим лекин.
Муҳокамада фақат ташкилий исқиртликлар ва бу билан боғлиқ йўқотишлар. Яъни менежмент ноль. Тиббиётимиз тугагани сабаби шифокорларимиз тугаб битгани учун эмас, тиббиёт менежменти девальвацияси туфайли. Энг тепагача!
Яхши хабарлардан ҳам айтай
TBC Bank иловасини юклаб, фойдаланиб кўрдим.
Албатта, Play Market'дан TBC UZ иловасини юклаб бўлишим билан, биринчи қизиқ бўлгани масофадан туриб идентификацияланиш жараёни бўлди. Паспорт асосий саҳифаси ва мижоз юзининг фотофиксацияси, қисқагина, лекин кучли анкета жараёни ва қарабсизки, 2 минутда Сиз TBC Bank мижозисиз!
Ўзбек банклари TBC UZ иловасидаги идентификация жараёнини албатта ўрганишлари, керак бўлса, уялмасдан кўчириб олишлари мумкин.
Ҳозирча илованинг функционали камтаргина.
Ҳа, дарвоқе, TBC Bank Ҳумо картаси учун буюртма бердим.
P.S. Реклама эмас.
TBC Bank иловасини юклаб, фойдаланиб кўрдим.
Албатта, Play Market'дан TBC UZ иловасини юклаб бўлишим билан, биринчи қизиқ бўлгани масофадан туриб идентификацияланиш жараёни бўлди. Паспорт асосий саҳифаси ва мижоз юзининг фотофиксацияси, қисқагина, лекин кучли анкета жараёни ва қарабсизки, 2 минутда Сиз TBC Bank мижозисиз!
Ўзбек банклари TBC UZ иловасидаги идентификация жараёнини албатта ўрганишлари, керак бўлса, уялмасдан кўчириб олишлари мумкин.
Ҳозирча илованинг функционали камтаргина.
Ҳа, дарвоқе, TBC Bank Ҳумо картаси учун буюртма бердим.
P.S. Реклама эмас.
"Эшитинг, бу ИК-74. Агар мен сизга қўнғироқ қилмасам, менга овқат ва сув беришмайди ва мени калтаклашади".
Кеча Юлия Латынинанинг "Код доступа" дастури Россияда тобора оммалашаётган телефон фирибгарлиги асосий қурол воситасига айланган жиноят олами ва у билан чатишиб кетган қамоқхоналар тизимига бағишланди.
Гап шундаки, ҳисобварақ, бошқа пластик картага пул ўтказиш ёки банкдан қўнғироқ қилаяпмиз, вақтинча транзит ҳисобга пул ўтказиб туришингиз сўралади, каби илтимослар билан бошланадиган телефон қўнғироқларининг аксари Россиянинг қамоқхона ва изоляторларидан амалга оширилаётгани маълум бўлган.
Бу борада энг йирик банк Сбербанк махсус суриштирув ҳам амалга оширган. Лекин масала мамлакат Хавфсизлик кенгашига киритилган бўлсада жиддий чоралар кўрилмаган.
Ҳатто машҳур "Матросская тишина" қамоқхонасидан ҳам 2020 йил август ойида 225 та телефон фирибгарлиги билан боғлиқ қўнғироқлар юз берган.
Кейинги пайтда, балки ўзингиз ҳам гувоҳ бўлаётгандурсиз, Россия йирик шаҳарлари рақами билан ўзбекистонликларга ҳам қўнғироқлар кўпайган. Телефонни олсангиз, баъзида рус, баъзида ўзбек тилида картангиз рақами, пул ўтказиш илтимослари янграйди. Бу қип-қизил фирибгарлик. Алданиб қолманг. Яхшиси, хориждан бўлаётган нотаниш қўнғироқларга умуман жавоб берманг.
Кеча Юлия Латынинанинг "Код доступа" дастури Россияда тобора оммалашаётган телефон фирибгарлиги асосий қурол воситасига айланган жиноят олами ва у билан чатишиб кетган қамоқхоналар тизимига бағишланди.
Гап шундаки, ҳисобварақ, бошқа пластик картага пул ўтказиш ёки банкдан қўнғироқ қилаяпмиз, вақтинча транзит ҳисобга пул ўтказиб туришингиз сўралади, каби илтимослар билан бошланадиган телефон қўнғироқларининг аксари Россиянинг қамоқхона ва изоляторларидан амалга оширилаётгани маълум бўлган.
Бу борада энг йирик банк Сбербанк махсус суриштирув ҳам амалга оширган. Лекин масала мамлакат Хавфсизлик кенгашига киритилган бўлсада жиддий чоралар кўрилмаган.
Ҳатто машҳур "Матросская тишина" қамоқхонасидан ҳам 2020 йил август ойида 225 та телефон фирибгарлиги билан боғлиқ қўнғироқлар юз берган.
Кейинги пайтда, балки ўзингиз ҳам гувоҳ бўлаётгандурсиз, Россия йирик шаҳарлари рақами билан ўзбекистонликларга ҳам қўнғироқлар кўпайган. Телефонни олсангиз, баъзида рус, баъзида ўзбек тилида картангиз рақами, пул ўтказиш илтимослари янграйди. Бу қип-қизил фирибгарлик. Алданиб қолманг. Яхшиси, хориждан бўлаётган нотаниш қўнғироқларга умуман жавоб берманг.
Эхо Москвы
Юлия Латынина — Код доступа — Эхо Москвы, 17.10.2020
Если государство настолько прогнило, что тюрьмы превратились в тюремные колл-центры, в систематический бизнес по ограблению населения, если у вас экономика рушится, то о каком политическом влиянии в мире может идти речь?. / Новости
Ташувчилар томонидан жамоат транспорти йўловчиларига қўлқоплар бепул тақдим этилади, деб баёнот берипти Транспорт вазирлиги.
Текин нарса йўқ ва бўлмайди.
Кунига 300-350 минг, ойига 10 миллион қўлқоп керак бўлади, донаси 2 мингдан, жами қиймати 20 миллиард сўм.
Метро зарар кўриб ишловчи тузилма, умуман бутун шаҳар транспорт тизими ҳам. Субсидияда ўтиради. Ўша субсидияга яна 20 млрд.сўм қўшилади.
Уёқда эса бенефициари Фустонхўжаев Фалонхўжа ака бўлган фирмадан фалон миллиардга давлат хариди амалга оширилади.
Мана бу профит ва мана шу Транспорт вазирлиги аҳмоқона қарорининг қиймати.
Савол эса битта: Ўғирликни қачон тўхтатасизлар?
Текин нарса йўқ ва бўлмайди.
Кунига 300-350 минг, ойига 10 миллион қўлқоп керак бўлади, донаси 2 мингдан, жами қиймати 20 миллиард сўм.
Метро зарар кўриб ишловчи тузилма, умуман бутун шаҳар транспорт тизими ҳам. Субсидияда ўтиради. Ўша субсидияга яна 20 млрд.сўм қўшилади.
Уёқда эса бенефициари Фустонхўжаев Фалонхўжа ака бўлган фирмадан фалон миллиардга давлат хариди амалга оширилади.
Мана бу профит ва мана шу Транспорт вазирлиги аҳмоқона қарорининг қиймати.
Савол эса битта: Ўғирликни қачон тўхтатасизлар?