Temuriylar tarixi davlat muzeyi
555 subscribers
4.12K photos
427 videos
165 files
1.52K links
Download Telegram
Joriy yil 17-may kuni O‘zR FA Temuriylar tarixi davlat muzeyida, Temuriylar tarixi davlat muzeyi, Xalqaro Amir Temur xayriya jamoat fondi va Kamoliddin Behzod nomidagi milliy rassomlik va dizayn instituti hamkorligida “18-may Xaqaro muzeylar kuni”ga bag‘ishlangan “Muzeylar madaniyat markazi sifatida: an’analar kelajagi” mavzusida seminar bo‘lib o‘tdi. http://academy.uz/uz/news/muzeylar-madaniyat-markazi
2019-yil 28-avgust kuni O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Temuriylar tarixi davlat muzeyi va Belarus Respublikasi Milliy badiiy muzeyi o‘rtasida hamkorlik shartnomasi imzolandi.http://academy.uz/uz/news/muzeylararo-hamkorlik

https://t.me/ANRUz
Joriy yil 6-sentabr kuni O‘zR FA Temuriylar tarixi davlat muzeyida O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligining 28 yilligiga bag‘ishlab “Boburiylar davri me’morchiligi va miniatyuralarida Temuriylar davri an’analarining davomiyligi” ko‘rgazmasi tashkil etildi. http://academy.uz/uz/news/boburiylar-davri-memorchiligi-va-miniatyuralarida-temuriylar-davri-ananalarining-davomiyligi

https://t.me/ANRUz
Smartfoningizni Muzeyning 21 ta nuqtasiga o‘rnatilgan eksponat tasviri tushurilgan AR belgili maxsus taxtachalarga yo‘naltirib, eksponat haqidagi ma’lumotlarga o‘zbek, rus, ingliz, fransuz tillaridagi audio-videogid yordamida ega bo‘lishingiz mumkin. http://academy.uz/uz/news/temuriylar-tarixi-davlat-muzeyida-smart-texnologiyalar-joriy-etildi
O‘zR FA Temuriylar tarixi davlat muzeyi va Qirg‘iziston Respublikasi O‘sh shahri “Sulaymon-Too” milliy tarixiy – arxelogik muzey majmuasi o‘rtasida Memorandum imzolandi. http://academy.uz/uz/news/muzeylararo-hamkorlik-kengaymoqda
Tarix fanlari nomzodi N. Habibullayevning «O’zbekiston muzeylaridagi Temuriylarga oid durdonalar» mavzusidagi ma’ruzasi

https://youtu.be/rrfs4TQX5Xg
Темурийлар даврининг буюк сиймолари
Жорий йилнинг 7 февраль куни соат 14:30 да ЎзР ФА Темурийлар тарихи давлат музейида “Темурийлар даврининг буюк сиймолари - Алишер Навоий ва Заҳириддин Муҳаммад Бобур” мавзуидаги маьнавий-маьрифий тадбир бўлиб ўтади.
Великие деятели тимуридской эпохи
7 февраля 2020 года в 14:30 часа в Государственном музее истории Темуридов Академии наук Республики Узбекистан состоится научная мероприятия под названием «Великие деятели тимуридской эпохи - Алишер Навои и Захириддин Мухаммад Бабур».
Channel name was changed to «Temuriylar tarixi davlat muzeyi»
✏️ Амир Темурнинг тўрт ўғли – Жаҳонгир Мирзо (1356-1376), Умаршайх Мирзо (1356-1394), Мироншоҳ Мирзо (1366-1408), Шоҳрух Мирзо (1377-1447) ва икки нафар қизи – Оға Беги хоним (1359-1382), Султон Бахт Бегим (1362-1430) деган фарзандлари бўлган.
✏️ Амир Темур ва Темурийлар сулоласи 1370 – 1507 йилгача Мовароуннаҳр, Хуросон, Эрон, Ироқ, Шимолий Ҳиндистон ва Афғонистон ҳудудларида ҳукмронлик қилган.
✏️ Амир Темурнинг учинчи ўғли Мироншоҳ Мирзо авлодига мансуб Заҳириддин Муҳаммад Бобур ва унинг авлодлари эса 1526 йилдан то 1858 йилгача Афғонистон ва Ҳиндистон ҳудудида қудратли салтанат барпо этган.
✏️ Темурийларнинг 193 нафар авлоди жами 488 йил ҳукмронлик қилиб, жаҳон цивилизацияси ривожига салмоқли ҳисса қўшган!

@temurid_museum ©️
#Соҳибқиронтаваллудининг684йиллигига

Араб тарихчиси Аҳмад Ибн Арабшоҳ “Ажойиб ал-мақдур фи тарихи Темур” номли асарида Соҳибқирон ҳақида шундай ёзади:

“Амир Темур баланд бўйли, тик қоматли, бағоят кучли ва салобатли, кенг елкали, бармоқлари тўлиқ, мускуллари кучли, овози жарангдор эди. У зимдан қараш ва кўз ишораларини сезадиган, идрокли, синчков, ҳар қандай ишоратдан огоҳ киши бўлиб, юз бериши мумкин бўлган ҳамма ишни олдиндан кўриб-билиб турар эди. У ёлғон-яшиқни
ёқтирмас, ҳақиқат қанчалик аччиқ бўлмасин, уни эшитишни яхши кўрарди”.

@temurid_museum ©️
#Темурийижодкорлар
#Соҳибқиронтаваллудининг684йиллигига

Султон Искандар Шерозийнинг машҳур туюғи

Умаршайх Мирзонинг учинчи ўғли. Онаси Мулкат оқа бегимдир. 1384-1415 йилларда яшаган.

Амир Темур бобоси уни жуда эъзозлаган. 1403 йилда Ҳамадон вилоятининг ҳокими этиб тайинлаши бунга мисолдир.

1410 йилда акаси Пир Муҳаммад Мирзо Шерозий Дучоҳа мавзеъида амир Хожа Ҳусайн томонидан қатл этилгач, ворис сифатида унинг ўрнига тахтга ўтирди. Султон Искандар Шерозий деб аталаши шундан келиб чиққан.

У тез орада Ироқ ва Шом вилоятига қойим бўлиб, хутбани ўз номига ўқитган.

Унинг адабиётга, санъатга ошуфта инсон бўлганлиги манбаларда қайд этилган, хусусан, ҳазратимиз Алишер Навоийнинг ёзишича,“Султон Искандарни дерларким, таъби назм эрди. Ва бу туюқни андин нақл қилурлар...”.

Тўлун ойға нисбат эттим ёруми,
Ул хижолатдин кам ўлди ёруми.
Тори мўюнгнинг закотин мен берай,
Ё Мисрни, ё Ҳалбни ё Руми.

Тўлқин Ҳайит
Сурат Султон Искандар толеъномаси

@temurid_museum ©️
#Темурийижодкорлар
#Соҳибқиронтаваллудининг684йиллигига

САЙДИ АҲМАД МИРЗОНИНГ МАШҲУР ДОСТОНИ

1391-1429 йилларда яшаган. Амир Темурнинг жумард набираларидан бири. Шарафиддин Али уни Умаршайх Мирзо баҳодурнинг фарзанди, деб белгиласа, Хондамир Мироншоҳ Мирзонинг ўғли, деб қайд этган. Фикримизча, Шарафиддин Али Яздийнинг маълумоти аниқроққа ўхшайди, акс ҳолда у бу маълумотни ўзининг машҳур “Зафарнома” китобига киритмаган бўларди.

Сайди Аҳмад Мирзонинг онаси – Туғлуқсултон жалойир, деб қайд этилган барча манбаларда. 1404 йилнинг сентябрь ойида бобоси Амир Темур Конигилда унинг ўйланиш тўйига бошчилик қилганлиги ҳам тарихдан маълум.

Фасиҳ Ҳавофийнинг маълумотига кўра, 1407 йилда Шоҳруҳ Мирзо унга Шибирғон вилоятини суюрғол қилиб берган.

Алишер Навоий “Мажолис ун-нафоис” асарида уни “салим табб, зеҳнли киши деб тилга олар экан, ҳам ғазал, ҳам маснавий, ҳам туркий-ўзбек, ҳам форсий ғазал таврида девони борлигини, маснавий тарзида ёзилган “Латофатнома” асари мавжудлигини ёзган. Лекин мазкур достон шу кунгача топилган эмас.

Унинг “Таашшуқнома” достони эса ҳижрий 839 йилда ёзилган бўлиб, 319 байтни ташкил этади. Бизгача тўлиқ етиб келган.

Бу достон шахсий кутубхонамда ҳам сақланади. Ажойиб асар. Ўқисангиз, баҳри дилингиз очилади ва жуда кўп таассуротлар оласиз. Муаллифнинг ўзи достоннинг номини, уни қай тариқа ва қачон ёзганини аниқ кўрсатган. Биз имкониятдан фойдаланиб, мазкур достоннинг кириш сўзни ҳавола этамиз ва ундан ўқувчиларимиз кўп нарсани билиб оладилар.

ТААШШУҚНОМА
КИТОБ САБАБИ

Тушумда бир кеча кўрдум саҳаргоҳ,
Ки Мажнун бирла бўлдум йўлда ҳамроҳ,

Менга дедиким: эй шўрида аҳвол,
Чиқар бошдин такаббур қилма эҳмол,

Қи ошиқлар мақоми карбалодур,
Кишиким бўлди ошиқ мубталодур.

Чу сен ҳам мубтало бўлмишсен охир,
Жафодин гул бикин сўлмишсен охир.

Бу йўлда қўй сару сомон адам бўл!
Агар васл истасанг собит қадам бўл!

Тахайюл бирла назм эт бир ҳикоят,
Валинеъмат қошинда қил ривоят.

Ҳикоятким, «Таашшуқнома» бўлғай,
Улуғлар қошида аллома бўлғай.

Тўлқин Ҳайит
@temurid_museum ©️
Адолат ва инсоф билан тангрининг яратган бандаларини ўзимдан рози этдим. Гуноҳкорга ҳам, бегуноҳга ҳам раҳм-шафқат билан, ҳаққоният юзасидан ҳукм чиқардим. Хайр-эҳсон ишларим билан одамларнинг кўнглидан жой олдим.
"Темур тузуклари" асаридан

@temurid_museum©️
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#Соҳибқиронтаваллудининг684йиллигига

Соҳибқирон Амир Темур ҳақида

тарих фанлари доктори, музей катта илмий ходими О.Бўриев

@temurid_museum ©️
Бирон чақирим йўл йўқки, унда қишлоқ ёки ўзлаштирилмаган ер бўлмасин: улар шу қадар машҳурки, Темурбекнинг “менинг ўттиз чақиримга чўзилган боғим бор” деб айтган сўзлари, афтидан, ана шу туманларга оиддир.

@temurid_museum ©️
#Соҳибқиронтаваллудининг684йиллигига

Шарафуддин Али Яздийнинг ёзишича, Амир Темур 1399 йилда набираси Абу Бакр Мирзога (Мироншоҳ Мирзонинг ўгли) бир йил мобайнида Бағдод шаҳрини қайта тиклаш ҳақида фармон беради. Шунингдек, муҳандислар тарафидан тайёрланган аниқ лойиҳа асосида Боилкон қўрғон — шаҳарни ҳам қайтадан тиклайди. Пишиқ гиштдан кўпгина турар жой бинолари, бозор, майдон, ҳаммомлар қурилиб, боғлар, ҳиёбонлар барпо этилади. Аракс дарёсидан канал чиқариб, шаҳар сув билан таъминланади. Боилкон қўрғон-шаҳар бир ой ичида қайта қурилиб битказилади. Шаҳар мудофаа айланма девори ҳамда бошқа иншоотлар бир йил давомида ниҳоясига етади. Айланма деворнинг узунлиги икки юз минг тўрт юз газдан иборат эди.

Т.Файзиев. Темурийлар шажараси китобидан.

@temurid_museum ©️
#Соҳибқиронтаваллуди684йиллигига

Нақл қилинишича, Султон Ҳусайн Бойқаро Мирзонинг хотини Бека Султон бегим вафот этганда шоҳ шикорда бўлган. Ҳарамдан ихрож қилинган маликани қайси тарзда дафн этиш, ҳамда дафн маросимида шоҳнинг қатнашиш-қатнашмаслигини дар-ҳол аниқлаш лозим эди. Аммо шаҳаншоҳ овда (шикор) юрган бир пайтда, бундай нохуш хабарни унга етказишга ҳеч кимнинг юраги дов бермасди.

Ниҳоят аркон давлат кенгашиб, бу қалтис вазифани фақат улуғ амир Низомиддин Алишер Навоий ҳазратлари уддалай оладилар, деган қарорга келадилар. Бовужуд Алишер Навоий шикоргоҳга етиб боради. Султон Ҳусайн Бойқаро дўсти Алишер Навоийни юксак илтифотлар билан кутиб оларкан, «Улуғ амирнинг шикорга майллари йўқлигидин хабаримиз бор эрди, алҳол бемаврид ташрифларидин ҳайратдадурмиз. Не юмуш воқеъ бўлубдур? Сўзлангиз?»—дейди. Ҳазрат Алишер Навоий шоҳ томон мунгли боқаркан:

— Сарви гулнинг соясинда сўлди гул нетмак керак?- дейди. Табиатан зукко шоҳ гап нимада эканига дарҳол тушунади ва улуғ амирга юзланиб:

— Сарвдан тобут ясаб, гулдан кафан этмак керак!- деб жавоб беради. Шоҳнинг бу жавоби марҳумани шоҳона дафн этишга ва дафн маросимида ўзини бўлмаслигига ишора эди. Ҳазрат Алишер Навоий шикоргоҳдан қайтиб келгач, барча шаҳзодаларнинг ҳамда аркони давлатнинг иштирокида шоҳона дафн маросими ўтказилади.

Маликанинг жасадини ўзи қурдирган ва ўғлининг номи билан аталган «Бадиъа» мадрасасига дафн қиладилар.

Т.Файзиев. Темурийлар шажараси асаридан

@temurid_museum ©️
Султон Ҳусайн Бойқаро ва Алишер Навоий