شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران
322 subscribers
585 photos
10 videos
33 files
87 links
شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران، طی مجمعی عمومی با حضور ۳۲ سمن مربوط، هفدهم شهریورماه ۱۳۹۵ تشکیل شد. این شبکه پذیرای همه‌ی سمن‌های استان تهران، که موضوع فعالیت‌ِ قیدشده‌شان در اساسنامه با یکی از چهار حوزه‌ی کاری شبکه در پیوند باشد، است.
Download Telegram
چهارمين نشستِ دوره دوم شورای مركزی شبكه سمن‌های میراثی استان تهران چهارشنبه نهم اسفندماه برگزار شد.
▫️ پیشنهادِ الگویی برای شکل دادن ساختارِ همکاری سمن‌ها با یکدیگر

▫️ علیرضا افشاری
▫️ دبیرکل شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران

▪️ خوشبختانه در دور تازه‌ی پویا شدنِ کوشش‌های سمنی که با روی کار آمدنِ دولتِ یازدهم آغاز شد توجه به همکاری میان سمن‌ها و شکل دادن به شبکه‌ها قوّت گرفته است. در دور نخستِ کوشش‌های سمنی، که تقریباً در دولتِ هشتم و با دادن پروانه به سمن‌ها، کوشش‌های مردمیِ متشکل وارد فضای تازه‌ای شد شاید به خاطر کم‌تجربگی و برخی رقابت‌های جوانانه شبکه‌ها آن‌گونه‌ای که می‌بایست شکل نگرفتند یا اگر فرمایشی ایجاد شدند پایدار نماندند. اما اکنون سخن از نزدیک شدنِ سمن‌ها به یکدیگر برای ایجاد شبکه‌ها بسیار جدّی‌تر از گذشته است؛ شاید از آن رو که ضرورت‌هایی چند ما را به این سو رهنمون می‌کنند: 1. افزایش قدرتِ سمنی ـ بالا بردنِ توان سمن‌ها در چانه‌زنی با دولت برای پیش بردنِ آرمان‌های سمن‌ها و آنچه برایش شکل گرفته‌اند (مثلاً در حوزه‌ی میراث فرهنگی جلوگیری از تخریبِ اثری تاریخی که مورد تهدیدِ توسعه‌ی ناپایدار است)؛ 2. شایسته‌سالاری ـ جلوگیری از ارتباط‌های ناسالم و سلیقه‌ای و یا، در خوشبینانه‌ترین حالت، ناقصِ نهادهای دولتی با سمن‌ها (مثلاً در نهادی امکان یا بودجه‌ای برای کاری سمنی در نظر گرفته می‌شود که این کار یا به سمن‌هایی آشنا واگذار می‌شود یا به خاطر عدم ارتباط مسؤولان مربوط با همه‌ی سمن‌های آن حوزه یا نگاه اداری و عموماً از سر راحتیِ کارمندان فقط جمعِ محدودی از سمن‌ها از تعریفِ کارِ یادشده آگاه می‌شوند که در میانِ آنها هم تعیین‌کننده‌ی شایستگیِ سمن برای پذیرشِ آن کار، خودِ آن مسؤولان یا کارمندان هستند و نظامی برای تشخیصِ توان‌مندی وجود ندارد)؛ 3. مشارکت در قانون‌گذاری ـ بر پایه‌ی دو مورد پیش‌گفته‌، بالا بردن امکان، و شایسته‌سالار و مؤثر کردن نقشِ سمن‌ها در قانون‌گذاری؛ 4. پشتیبانی سمن‌ها از همدیگر، انتقال تجربه‌ها و جلوگیری از برخی موازی‌کاری‌ها، مثلاً در امر آموزش؛...

▪️ به نظر می‌رسد برای این شبکه‌سازی‌های رو به گسترش نیازمند الگویی فراگیر هستیم. جدا از آن‌که به هر حال شبکه‌ها یا گروهِ ‌کارهایی برای مقاصد یا سلیقه‌های متفاوت شکل گرفته یا می‌گیرد ما نوعی الگوی مشارکت گسترده و همگانی را لازم داریم، چیزی مانند نظام‌های صنفی که جایگاه همه‌ی سمن‌ها در آن تعریف شده باشد تا در نتیجه، شبکه‌های شکل‌گرفته در این ساختار توانِ پاسخ‌گویی به نیازهای یادشده را داشته باشند. در این باره طرح ساده‌ای را که بخشی از آن در شکل‌گیری شبکه‌های سمن‌های محیط‌زیستی پیاده شد و ما نیز آن الگو را برای شکل دادنِ «شبکه‌ی سمن‌های میراثیِ استان تهران» به کار گرفتیم به همراه دو الگو مکمل ــ یکی در سطحِ ارتباط با دیگر نهادهای مؤثر در یک حوزه، و دیگری در سطحِ پیوند میان همه‌ی سمن‌ها از هر حوزه‌ای ــ شرح می‌دهم، تا دوستان در این‌باره نظر دهند...

برای خواندنِ متن کامل یادداشت به پیوند زیر بروید:
goo.gl/yp431G
میزگرد (پنل)های تخصصی گردشگری روستایی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی ‌
(‌موسسه آوای طبیعت پایدار با همکاری و مشارکت شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران)

میزگرد یکم:‌
مدیریت مقاصد گردشگری روستایی‌

چهارشنبه ۱۶ اسفند ساعت۹:۳۰ تا ۱۱ محل پنل‌های سالن ۱۲ نمایشگاه‌

ارائه ها : ‌
نیاز به مشارکت جوامع محلی در گردشگری روستایی ( افسانه احسانی - مدرس اکوتوریسم ) ‌

فرایند پروژه‌های مدیریت مقاصد گردشگری روستایی ( نیما آذری - مدرس گردشگری روستایی )‌

بررسی نمونه موردی مشارکت جوامع محلی در گردشگری روستایی در استرالیا (دکتر بنفشه فراهانی - استاد دانشگاه ) ‌

چالش‌های مشارکت جوامع محلی در گردشگری روستایی (ابوالقاسم میرقاسمی- محقق توسعه روستایی و کار آفرینی ) ‌

میزگرد دوم : ‌
اقامتگاه‌های بوم گردی و توسعه پایدار ‌‌

جمعه ۱۸ اسفند ساعت ۱۱ تا ۱۲:۳۰ در محل پنلهای سالن ۱۲ نمایشگاه ‌

ارائه ها: ‌
اقامتگاه‌های بوم‌گردی از گذشته تا حال ‌(اکبر رضوانیان - دبیر انجمن اقامتگاههای بوم گردی ایران) ‌

اقامتگاه‌های بوم گردی و سیاست‌های اجرایی (محمد رضا پوینده - مدیر کل دفتر توافق‌های ملی معاونت ‌گردشگری) ‌

اقامتگاه‌های بوم‌گردی و میراث ناملموس (سروش پرهامی - مدیر اقامتگاه پرهامی شیراز) ‌

اقامتگاه‌های بوم گردی، چشم‌انداز آینده (رامتین شهرت- مدیر اقامتگاه نارتیتی) ‌

ضمناً در انتهای میزگرد دوم جلسه ای با مجموعه ای از مدیران اقامتگاههای بوم گردی و آقای پوینده مدیر کل دفتر توافقهای ملی گردشگری برگزار می گردد. ‌‌‌
همچنین در پنلهای مذکور آقای دکتر زرگر معاون اجتماعی و سرمایه گذاری معاونت توسعه روستایی نهاد ریاست‌جمهوری مقدماتی را ذکر خواهند نمود.

همچنین یک نشست صمیمانه در روز پنجشنبه ۱۷ اسفند با حضور آقایان علیرضا عالم نژاد، نیما آذری و خانم افسانه احسانی با موضوع اقامتگاههای بوم گردی و حفظ میراث فرهنگی و میراث ناملموس، در محل غرفه موسسه آوای طبیعت پایدار در سالن ۱۲ برگزار می‌گردد. ‌

از عموم علاقمندان و فعالان گردشگری روستایی ، دهیاران و نیز مدیران اقامتگاههای بوم‌گردی ایران برای حضور در پنل‌ها و نشست، در سالن ۱۲ نمایشگاه دعوت به عمل می‌آید .
شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران شما را به بازدید از غرفه شبکه در نمایشگاه توانمندی‌های روستاییان و عشایر (15تا 18 اسفند) در سالن 12 نمایشگاه بین‌المللی دعوت می‌نماید.
همراهان عزیز

نظر به مطالبی که درباره علت ادامه نیافتن همکاری جناب آقای مهدوی در سمت ریاست اداره کل میراث فرهنگی استان تهران و ارتباط این موضوع با سخنی که ایشان درباره بازسازی یادمان دکتر مصدق در ابن بابویه در گفتگو با روزنامه قانون گفتند، بطور پراکنده در فضای رسانه ای مطرح می شود، و به سبب اطلاعی که شخصا از این موضوع داشته ام، لازم دانستم توضیحی را با شما در میان گذارم.

از آن جایی که برای دیدار شورای مرکزی شبکه سمن های میراثی استان تهران با ریاست جدید اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، در جریان اتفاقات روی داده بوده ام، آگاه هستم که ادامه همکاری جناب آقای مهدوی در این اداره کل از مدتی پیش به خاطر مسایل کاملا اداری منتفی شده بود و ایشان فقط منتظر حضور فرد اعلام شده جدید بوده اند، از این رو اطلاعات منتشره در فضای رسانه‌ای در باب حواشی مصاحبه ایشان با روزنامه قانون کاملا اشتباه است.

هر چند به شخصه امیدوارم مدیریت جدید نیز به بازسازی یادمان دکتر مصدق، که این روزها روزهای مرتبط با این شخصیت ملی تاریخ معاصرمان است، توجه داشته باشند.

به امید ماندگاری مدیریت جدید، توجه ایشان به وضعیت آشفته میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران، و کامیابی شان در برطرف کردن نارسائی ها و کاستی ها.

علیرضا افشاری
دبیرکل شبکه سمن های میراثی استان تهران
▪️ سمن‌های میراث فرهنگی I گردشگری I صنایع دستی I میراث معنوی استان تهران به «شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران» بپیوندند.

https://t.me/tehranmiras
طرح یونسکو برای نوروز

نوروز همه‌ی کنشگران عرصه‌های «میراث فرهنگی، صنایع دستی، گردشگری و میراث معنوی» پیروز، و امید که سال 1397 خورشیدی سالی خوب و رو به بهبود برای همه‌ی این عرصه‌ها باشد.
دوستان گرامی، دبیران سمن‌های میراثی شهر تهران!
نامه‌ی زیر برای روز دو‌شنبه به نمایندگان‌مان در شورای شهر تحویل داده خواهد شد. در صورتی که تمایل به افزودن نام‌تان به فهرست امضاکنندگان را دارید دوستان‌تان در شورای مرکزی «شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران» را آگاه کنید.
با سپاس.
به‌نام خدا

جناب آقای دکتر محمدجواد حق‌شناس
ریاست محترم کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر پنجم تهران

همان‌گونه که می‌بایست آگاه باشید جناب حجت نظری، ریاست محترم ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد، که عضو آن کمیسیون است در روزهای پایانی سال 1396 گفت که 11 عضو از 12 عضو آن ستاد را مشخص کرده‌ و منتظر نفر دوازدهم، یعنی نمایندة استانداری، است تا بالاخره کار آن ستاد را آغاز نماید (گفتنی است در حدود هفت ماهی که از برکناری مسؤول پیشین ستاد می‌گذرد هنوز اقدامی در آن صورت نگرفته است). با توجه به آن که 5 تن از این تعداد از اعضای آن شورا، دو تن کارشناس این حوزه و سه تن نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد هستند، این پرسش برای ما به‌وجود آمده است که فرآیند و سازوکار انتخاب نمایندگانِ سمن‌ها چگونه بوده است؟
از آن‌جایی که ما خود را دلسوز شهرمان و شورای شهری که انتخاب کرده‌ایم می‌دانیم؛ و نمی‌خواهیم ارتباط ما با آن ستاد هم‌چون دوره‌ی پیشینِ آنجا به کمینه‌ی خود برسد؛ و شورای کنونی نیز همواره بر شفافیت تأکید داشته است؛ و با توجه به آن‌که شهر تهران دارای بیشترین تعداد سمن‌ها در کشور است که بسیاری از آنها در حوزه‌های تخصصی خود تشکیلِ شبکه داده‌اند؛ این برای ما مهم است که تفاوتِ عملکردها را ببینیم، و چه شایسته بود که در انتخابِ کارشناسانِ آن ستاد هم، طیِ سازوکاری، با کنشگران و دبیران سمن‌ها ــ یا دست‌کم دبیرکل‌های شبکه‌های موجودِ استانی ــ رایزنی می‌شد، که این اتفاق روی نداد. اما این‌که در انتخاب نمایندگانِ سمن‌ها هم این مشورت صورت نگیرد و احتمالاً بر پایه‌ی آیین‌نامه‌ای داخلی فقط کارشناسان آنها را معرفی کنند نشانه‌ی خوبی نیست.
امید که با عنایت شما به این نامه، امکان همراهی و همکاریِ نهادینه در آینده شکل بگیرد.

رونوشت:
ـ جناب آقای مهندس هاشمی؛ ریاست محترم شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش؛
ـ سرکار خانم الهام فخاری؛ ریاست شورای اسلامی استان تهران؛
ـ سرکار خانم صدراعظم نوری؛ عضو محترم و ریاست کمیسیون محیط‌زیست سلامت و خدمات‌شهری شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش؛
ـ حسن خلیل‌آبادی؛ عضو محترم و رئیس کمیته میراث فرهنگی و گردشگری شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش؛
ـ جناب آقای دکتر امینی؛ عضو محترم و ریاست کمیسیون نظارت و حقوقی شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش؛
ـ جناب آقای دکتر شجاع‌پوریان؛ معاون محترم امور اجتماعی فرهنگی شهرداری تهران؛
ـ‌ سرکار خانم فرزانه مروستی؛ سرپرست محترم دفتر امور اجتماعی فرهنگی استانداری تهران.

ارادتمندان (به‌نمایندگی بخشِ قابل‌توجهی از سمن‌های استان تهران):

سعید طهماسبیان ـ شبکه‌ی سمن‌های محیط‌زیستی استان تهران
علیرضا افشاری ـ شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران
خسرو صالحي ـ شبكه‌ی ياري كودكان كار
احمد بختیاری ـ کارگروه تشکل‌های حوزه مدیریت بحران و امداد و نجات

زهرا محمدی‌نژاد ـ موسسه حامیان رشد و بالندگی (نماینده‌ی سمن‌ها در استانداری تهران)

احمد قویدل ـ‌ کانون هموفیلی ایران
میثم موحدفرد ـ انجمن پاسداشت مفاخر ایران
لیلا حقیقت‌جو ـ انجمن موزه‌داران جوان
منوچهر لطفی ـ انجمن مجموعه‌داران ایران
نیلوفر حیدری ـ کانون ادبی فرصت
ناهید پورابراهیمی ـ انجمن پارسیگان مهربوم
علیرضا حاجی‌اشرفی ـ انجمن توانمندیهای گردشگری ایران
بهزاد کاظمی ـ کانون جوانان پارس
طاهره آذرگشسب ـ انجمن گوزن قهوه‌ای دنا
حامد دریایی‌فرد ـ انجمن عمارات محروسه ایران
ماه پری فرید همتی ـ انجمن توسعه حقوق شهروندی
شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران
به‌نام خدا جناب آقای دکتر محمدجواد حق‌شناس ریاست محترم کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر پنجم تهران همان‌گونه که می‌بایست آگاه باشید جناب حجت نظری، ریاست محترم ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد، که عضو آن کمیسیون است در روزهای پایانی سال 1396 گفت که 11…
محمد درویش ـ‌ مدیرعامل حامیان جامعه مدنی
مه‌لقا ملاح ـ جمعیت زنان مبارز با آلودگی محیط‌زیست
ميترا البرزى‌منش ـ انجمن پایشگران محیط‌زیست ایران (پاما)
عباس محمدی ـ گروه دیدبان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران
حمید توسلی‌افرا ـ انجمن طبیعت‌گران برنا
مهدي توحيدپور ـ انجمن تمدن سبز هنرمندان حامي محيط‌زيست
شهلا منفرد ـ انجمن زنان طرفدار توسعه پایدار محیط‌زیست
فرشید ساکی ـ دیده‌بان دادشهر آفاق
سجاد عسکری ـ کميته پيگيری خانه‌های تاریخی تهران
مقداد علیاری ـ انجمن غار و غارشناسی ایران
حمیدرضا افشاری ـ انجمن فرهنگی افراز
حسین رفیع ـ گروه بچه‌های آب
گل‌خانم باقری‌نیا ـ انجمن دنیای سالم
آرش جمشیدنژاد ـ انجمن رفتگران طبیعت تهران
شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران
محمد درویش ـ‌ مدیرعامل حامیان جامعه مدنی مه‌لقا ملاح ـ جمعیت زنان مبارز با آلودگی محیط‌زیست ميترا البرزى‌منش ـ انجمن پایشگران محیط‌زیست ایران (پاما) عباس محمدی ـ گروه دیدبان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران حمید توسلی‌افرا ـ انجمن طبیعت‌گران برنا مهدي توحيدپور…
ساناز صنایع گلدوز ـ انجمن آشتی با زمین
محمد شرافت ـ انجمن آوای طبیعت استان تهران
سیدمحمدصادق دریاباری ـ موسسه حامیان طبیعت پاک
پیام احتسابیان ـ موسسه طبیعت‌پژوهان زیما
علیرضا عباسی ـ انجمن دوچرخه‌سواری پروانه سبز
حسام‌الدین نراقی ـ انجمن امداد ایرانیان
عبداله سالاری ـ انجمن حامیان و پژوهشگران حیات‌وحش
پریسا پیمان ـ گروه فرهنگی ساعت زمین
فریبا فتحی ـ انجمن زیست‌بوم پاک
محمدرضا شهریاری ـ انجمن خردورزان
تبسم هاشمی ـ مؤسسه تسلی
آناهیتا زمانی ـ دروازه های سبز پارس
مهدی مجتهدی ـ انجمن دامون
شروان شعاعی ـ مؤسسه مهرگان پرتو پژوه
بهمن حاج‌هاشمی ـ انجمن حافظان زیست‌محیطی، حقوقی شهر و طبیعت
ابراهیم نیک‌آئین ـ بنیاد پیشگیری دنیای آینده
هدیه‌گل‌ صباغ ـ مرکز مهر اسپیدار
حسین عبیری گلپایگانی ـ موسسه کوهستان سبز
گلایه سمن‌ها از عملکرد ریاست ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد

ده‌ها نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد در نامه‌ای به ریاست کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر پنجم تهران از عملکرد ریاست ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد گلایه کردند.

به گزارش خبرگزاری مهر، ده‌ها نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد در نامه‌ای به ریاست کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر پنجم تهران که نسخه‌ای از آن در اختیار خبرنگار مهر قرار گرفته از عملکرد ریاست ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد گلایه کردند.

در این نامه که تعداد زیادی از مسوولان سمن‌های تهرانی از امضاکنندگان آن بوده‌اند آمده است: ...

https://www.mehrnews.com/news/4272735/گلایه-سمن-ها-ازعملکرد-ریاست-ستاد-توان-افزایی-سازمان-های-مردم-نهاد
شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران
ساناز صنایع گلدوز ـ انجمن آشتی با زمین محمد شرافت ـ انجمن آوای طبیعت استان تهران سیدمحمدصادق دریاباری ـ موسسه حامیان طبیعت پاک پیام احتسابیان ـ موسسه طبیعت‌پژوهان زیما علیرضا عباسی ـ انجمن دوچرخه‌سواری پروانه سبز حسام‌الدین نراقی ـ انجمن امداد ایرانیان عبداله…
مهدیه جعفری ـ مؤسسه میراث طبیعت ساینا
رضا نیکپور ـ انجمن ایلام‌شناسی ایران
محمدحسین نیکجو ـ موسسه کاوشگران طبیعت دنیا
مهرزاد شفیع‌پور ـ موسسه همیاران توسعه بومی و پایدار استان تهران
مهدی امیدی‌جعفری ـ گروه بین‌المللی ورزش خانواده
نشست کارگروه میراث معنوی چهارشنبه پنج اردیبهشت برگزار خواهد شد.
از انجمن های فعال و علاقمند در زمینه میراث معنوی دعوت می نماییم در این نشست شرکت نمایند.

ارشیا لشگری
دبیر کارگروه میراث معنوی
۰۹۱۲۴۱۱۶۲۶۶

نشانی:
خیابان مطهری-خ لارستان-پ ۱۸
دفتر تشکلهای میراث فرهنگی
چهارشنبه ۵ اردیبهشت ماه ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۹
نشست نامه کارگروه میراث معنوی
چهارشنبه 5 اردیبهشت 1397
دفتر تشکل‌های میراث فرهنگی خیابان لارستان

باشندگان:
انجمن نیستان گمشده، انجمن پارسیگان مهربوم، انجمن فرزندان ایران، انجمن حقوق شهروندی ملارد، انجمن فرهنگی افراز

موارد مورد بررسی:

1. آیین نامه داخلی کارگروهها

پیشنهاد شد بجز منشی، صندوقدار، مسؤل روابط عمومی نیز اضافه شود
پیرامون جذب و معرفی کارگروهها بجز مدیر کلیه هموندان کارگروه به ویژه روابط عمومی مسؤولیت دارند
کارگروه موظف است هر شش ماه یکبار گزارشی از فعالیت خود را به شورای مرکزی ارائه دهد
انجمن های عضو شبکه موظف اند حداقل در یک کارگروه نماینده معرفی نمایند و نمایندگان به هر دلیل اگر امکان حضور در نشست را دارا نبودند نبودن خود را به دبیر آگاهی دهند.

2. هماهنگی جهت نشست با مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران
درخواست های زیر در صورت نشست با ایشان ازسوی کارگروه میراث معنوی مطرح گردد:
- توجه به ‌‌آیین های توابع اطراف تهران
- ایجاد تفاهم نامه بین میراث استان و اداره آموزش پرورش استان جهت معرفی آیین های کهن ایرانی
- معرفی اسپانسر برای برنامه ها

3. برگزاری کلاس آموزش جشنهای ایرانی

پس از مشورت قرار شد کلاس در قالب سفری یکروزه به تاریخ جمعه 21 اردیبهشت ویژه انجمن ها برگزار گردد.
میزبانی برنامه را انجمن حقوق شهروندی ملارد برعهده گرفتن
ارائه درس توسط انجمن نیستان گمشده هماهنگی انجمن فرزندان ایران اطلاع رسانی و نام نویسی انجمن پارسیگان و انجمن افراز.

4. برگزاری بزرگداشت فردوسی و خیام
توسط انجمن نیستان گمشده مطرح گردید که انجمن افراز برای برگزاری  مشترک اعلام آمادگی نمود.
بررسی حضور مغولستان و چین در میراث جهانی نوروز
با توجه به درخواست آقای افشاری دبیر شبکه مطرح گردید که اعضا خواستار اطلاعات بیشتر و مستندات در این‌باره شدند.

تعیین نشست بعدی:
نشست بعدی چهارشنبه سی خرداد به میزبانی انجمن نیستان گمشده برگزار خواهد شد.
▫️ در گفت‌وگو با علیرضا افشاری، دبیرکل شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران طرح شد:
▪️ چرا سمن‌ها از شورای شهر انتقاد می‌کنند؟

▫️ روزنامه‌ی جام جم (صفحه‌ی 15 ـ ایران)، دوشنبه 17 اردیبهشت

press.jamejamonline.ir/Newspreview/3282075167039025101

▫️ چندی پیش نامه‌ای خطاب به ریاست «کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر پنجم تهران»، دکتر محمدجواد حق‌شناس، منتشر شد که در آن بخش قابل توجهی از دبیران سمن‌ها و به‌ویژه شبکه‌های سمنی شهر تهران نسبت به عملکرد ریاست «ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد» انتقاد کرده بودند. در آن نامه اشاره شده بود: «همان‌گونه که می‌بایست آگاه باشید جناب حجت نظری، ریاست محترم ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد، که عضو آن کمیسیون است در روزهای پایانی سال 1396 گفت که 11 عضو از 12 عضو آن ستاد را مشخص کرده‌ و منتظر نفر دوازدهم، یعنی نمایندة استانداری، است تا بالاخره کار آن ستاد را آغاز نماید (گفتنی است در حدود هفت ماهی که از برکناری مسؤول پیشین ستاد می‌گذرد هنوز اقدامی در آن صورت نگرفته است). با توجه به آن که 5 تن از این تعداد از اعضای آن شورا، دو تن کارشناس این حوزه و سه تن نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد هستند، این پرسش برای ما به‌وجود آمده است که فرآیند و سازوکار انتخاب نمایندگانِ سمن‌ها چگونه بوده است؟».

▫️ در این نامه، دبیران چهار شبکه‌ی محیط‌زیستی، میراثی، «ياري كودكان كار» و تشکل‌های «حوزه مدیریت بحران و امداد و نجات» استان تهران به همراه نماینده‌ی سمن‌ها در استانداری تهران و نزدیک به 50 دبیر سمن‌های فعال و سرشناس شهر تهران ــ هم‌چون کانون هموفیلی ایران، حامیان جامعه مدنی، جمعیت زنان مبارز با آلودگی محیط‌زیست، انجمن افراز، انجمن غار و غارشناسی ایران، انجمن امداد ایرانیان، انجمن مجموعه‌داران ایران، کانون فرصت شهر ری، انجمن پایشگران محیط‌زیست ایران (پاما)، گروه دیدبان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران، کميته پيگيری خانه‌های تاریخی تهران، انجمن رفتگران طبیعت، انجمن دامون و انجمن ایلام‌شناسی ایران ــ به جهتِ شکل‌گیریِ همراهی و همکاریِ نهادینه در آینده، از دکتر حق‌شناس خواسته بودند: «از آن‌جایی که ما خود را دلسوز شهرمان و شورای شهری که انتخاب کرده‌ایم می‌دانیم؛ و نمی‌خواهیم ارتباط ما با آن ستاد هم‌چون دوره‌ی پیشینِ آنجا به کمینه‌ی خود برسد؛ و شورای کنونی نیز همواره بر شفافیت تأکید داشته است؛ و با توجه به آن‌که شهر تهران دارای بیشترین تعداد سمن‌ها در کشور است که بسیاری از آنها در حوزه‌های تخصصی خود تشکیلِ شبکه داده‌اند؛ این برای ما مهم است که تفاوتِ عملکردها را ببینیم، و چه شایسته بود که در انتخابِ کارشناسانِ آن ستاد هم، طیِ سازوکاری، با کنشگران و دبیران سمن‌ها ــ یا دست‌کم دبیرکل‌های شبکه‌های موجودِ استانی ــ رایزنی می‌شد، که این اتفاق روی نداد. اما این‌که در انتخاب نمایندگانِ سمن‌ها هم این مشورت صورت نگیرد و احتمالاً بر پایه‌ی آیین‌نامه‌ای داخلی فقط کارشناسان آنها را معرفی کنند نشانه‌ی خوبی نیست».

▫️ از همین رو و درباره‌ی این نامه، که گام مهمی در بیان جمعیِ مطالبات مدنی است، گفت‌وگویی انجام دادیم با یکی از امضاکنندگان آن، علیرضا افشاری، که دبیرکل شبکه‌ی سمن‌های میراثی استان تهران است.

▪️ نخست این که کارکرد و هدف از ایجاد «ستاد توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد» چه بوده؟
▫️ همان‌طور که از نام ستاد برمی‌آید این ستاد توسط نمایندگان مردم در اداره‌ی شهر و به قصد سازماندهی و در اختیار درآوردنِ امکانات مدیریت شهری برای توانمند ساختن نهادهای مدنی شکل گرفته است. ما هر چه فاصله‌ی میان سازمان‌های حکومتی، سپس دولتی، و بعد عمومی را با مردم به‌وسیله‌ی نهادهایی مردمی پُر کنیم طبیعتاً شیوه‌ی اداره‌ی مملکت مردمی‌تر خواهد شد و خروجیِ آن ماندگارتر و پایدارتر می‌شود. توانمندسازیِ این نهادها در کنارِ حضور خودجوشِ مردم در فعالیت‌های داوطلبانه دوگانه‌ای است که می‌تواند به این امر منجر شود. با چنین اندیشه‌ای این نهاد در شورای شهر تهران شکل گرفت. رئیس این ستاد عضوی از کمیسیون فرهنگی ـ اجتماعی است که با حضور نمایندگانی از کمیسیون‌های اصلی شورای اسلامی شهر تهران، وزارت کشور و شهرداری تهران، و به‌ویژه بودجه‌ی قابل اعتنایی که در اختیار دارد و توان تأثیرگذاری‌اش بر مهم‌ترین نهاد مرتبط با موضوع سمن‌ها در شهر تهران، یعنی شهرداری قدرتمند این اَبَرشهر که فضاهای فرهنگی بسیاری را در اختیار و توانِ اصلی تأثیرگذاری در لایه‌های مختلف شهر را بر دوش دارد، می‌تواند و می‌بایست به رشد و توانمند شدنِ سمن‌ها در این شهر یاری برساند و دست‌کم نیاز اولیه‌ی سمن‌ها هم‌چون در اختیار داشتنِ جا برای فعالیت‌شان را پاسخ دهد.
▪️ آیا در این سال‌ها این ستاد مصدر خدماتی برای سمن‌های تهرانی بوده است؟
▫️ شوربختانه خیر. آن‌هم به سرنوشتِ بسیاری از سازمان‌ها در کشور ما دچار شد که همه قوانینی خوب و پیشرو دارند اما به‌گونه‌ای ضعیف و کاملاً سیاسی اجرا می‌شوند. ریاست پیشین این ستاد فقط با شمار محدودی از سمن‌ها کار می‌کرد و حتی همان‌ها را هم یاری چندانی نکرد، جز دادنِ چند بُن و کارت هدیه! و در واقع از آنها به‌گونه‌ای کاملاً ابزاری برای تبلیغِ فردی بهره می‌برد و شوربختانه بخش بزرگی از بودجه‌ی ستاد را دست‌مایه‌ی اجرای طرح‌هایی بی‌خاصیت و تبلیغی نمود که فقط برای چند تن نزدیکانِ وی، که سمن‌های‌شان اجرای آن طرح‌ها را بر عهده گرفته بودند، سود در بر داشت. اما انتظار داشتیم و داریم حال که کسانی با اندیشه‌های متفاوت و معتقد به نهادهای مدنی به شورای شهر راه یافته‌اند این وضعیت به‌سرعت تغییر کند که هنوز در طی نزدیک به سه فصلی که از حضورشان می‌گذرد اقدامی مشاهده نشده است و در زمینه‌ی به مشارکت گرفتنِ توانِ مدنی شهر وضعیت هم‌چنان تغییری نکرده است. فراموش نکنیم که فرصت‌ها محدود هستند و اکنون، همان‌گونه که در ماجرای شهرداری تهران شاهد بودیم، در برهه‌ای نیستیم که دوستان این‌قدر نسبت به چنین مسائلی بدیهی تعلل داشته باشند، مگر آن‌که هدفی دیگر در سر داشته باشند که خب، ما از آن آگاهی نداریم.

▪️ به نظر شما ستاد اکنون چه کارهایی را می‌تواند انجام دهد که از انجامش دریغ کرده؟
▫️ پیش از این در یادداشت‌هایی این موارد را نوشته‌ام. کوتاه فهرست کنم، این کارها شدنی است و نیاز به زمانی طولانی هم ندارد! نخست بهره بردن این ستاد از افراد آگاه و باتجربه در حوزه‌های سمنی در کادر اداری و مدیریتی ستاد. شوربختانه تاکنون خبری از تغییر در آن نشنیدیم و آنچه هم تاکنون جسته و گریخته به گوش‌مان رسیده ــ که همین نشانه‌ی ضعف در شفافیت است ــ حضور جوانانی سیاسی و نه مدنی در بدنه‌ی آن است و تنها فردی که پیشینه‌ی سمنی دارد متأسفانه تهرانی نیست که واقعاً جای شگفتی دارد. در حالی که ستاد می‌بایست از کسانی بهره برد که به خوبی بتوانند پُل ارتباطی سمن‌های تهرانی با ستاد باشند. می‌دانیم که منش افراد سیاسی در برخورد با کوشش‌های مدنی به کل متفاوت با منش افراد مدنی است. دوم، چیدنِ سازوکاری برای ارتباط ستاد سمن‌ها با سمن‌های شهر است که این ارتباط،‌ هم‌چون قبل، به سمن‌هایی خاص محدود نشود. پیشنهادی هم که مدت‌هاست طرح کرده و تکرار می‌کنم ارتباط با سمن‌ها از طریقِ شبکه‌هاست. در حوزه‌هایی هم که شبکه‌ای شکل نگرفته می‌توان با یاری چند سمنِ فعال در آن حوزه شبکه را شکل داد. با این کار، خود به‌خود جلوی بسیاری از حرف و حدیث‌ها در ارتباط مستقیم ستاد برای یاری‌رسانی به یک سمن بسته می‌شود، وقتی آن سمن موردِ تأیید شبکه‌ی آن حوزه باشد. و موضوع مهم دیگر، که می‌بایست در شورای شهر و به‌ویژه در حوزه‌ای که با سمن‌ها در ارتباط است کاملاً رعایت شود، شفافیت است؛ شفافیت در روند کار و شفافیت در هزینه‌کردها. شوربختانه توسط گروه جدید حتی یک گزارشِ ساده‌ی مالی از چهار سال گذشته‌ی ستاد هم ارائه نشده است.

▪️ آیا اقدامی برای گرفتن ارتباط با ریاست جدید این ستاد توسط سمن‌ها انجام شده؟ اگر نتیجه نگرفته، علتش چه بوده است؟
▫️ همان‌طور که در متن نامه‌ی اخیر مشاهده می‌کنید گروه مدیریتی حتی برای معرفی نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد به ستاد هم با سمن‌ها مشورتی نداشته است، دیگر تو خود بخوان مفصل از این مجمل؛ آن هم در شهری بسیار پرجمعیت چون تهران و با وجود این‌همه نهادهای مدنی پیشرو و آن‌هم در شورای شهری این‌چنین مدعی احترام گذاشتن به مردم. پس، دیگر می‌توان وضعیت سمن‌ها و کار مدنی در دیگر شهرهای کشور را حدس زد که چگونه است. آری، به همراه دو تن دیگر از دبیران شبکه‌ها و چند تن دوست سمنی دیداری اولیه با جناب نظری داشتیم و ایشان در حضور عضو محترم دیگری از شورای شهر قول دیداری رسمی را با حضور گروه مشاورانش داد و ما هم آمادگی داشتیم تا با دعوت از دبیرانِ سمن‌های قدیمی دیگر حوزه‌ها نشستِ وعده‌داده‌شده را تبدیل به نهادی برای ایجاد تغییرات در ستاد کنیم تا بعد، این تغییرات طی آیین‌نامه‌هایی نهادینه شده و ستاد بتواند پُرتوان و مؤثر کارهایش را پی‌گیری کند. اما اگر شما دعوتی به این نشست شده باشید، ما هم شدیم. از این‌رو، اکنون امیدواریم دکتر حق‌شناس هر چه زودتر رأساً به موضوع ورود کنند تا این حرکت شکل گیرد. با وجود زمانی که از دست رفته باز هم، هر گاه ماهی را از آب بگیریم تازه است!
▪️ چرا سمن‌ها از شورای شهر انتقاد می‌کنند؟
▫️ روزنامه‌ی جام جم (صفحه‌ی 15 ـ ایران)، دوشنبه 17 اردیبهشت
بلایای طبیعی زنگ خطری برای میراث تاریخی محافظت‌نشده

احسان عزت‌پور
فعال مدنی و سردبیر ماهنامه نسیم اندیشه

کشور ما ایران از دیرباز با مخاطرات طبیعی ویرانگری مانند سیل، زمین لرزه و آتش سوزی در طی هزازان سال روبرو بوده است که خرابی‌های گسترده ای را ببار آورده است. این بلایای طبیعی در منابع تاریخی متعددی آورده شده است. به طور مثال از زمین لرزه های تبریز و تهران می‌توان نام برد. در حدود صد ساله اخیر زلزله‌های متعددی در جای جای کشور ما رخ داده است مانند زلزله های بویین زهرا، بم، و کرمانشاه در سال گذشته. در طی زلزله‌های متعددی که در اقصا نقاط کشور رخ داد از شمال کشور تا جنوب، و دو زلزله در تهران که هشداری بود برای تهران و سایر شهرهای ایران.

اما در کنار نگرانی‌ها از تخریب بناهای شهری یک نکته بسیار حایز اهمیت است و آنهم بحث حفظ آثار و ابنیه تاریخی کشور است که میراثی پر اهمیت است که در مقابل زمین لرزه و بلایای طبیعی بسیار بی دفاع است. با بررسی دقیق تر متوجه می‌شویم برنامه ی مشخصی در راستای مقاوم سازی و چیدمان آثار تاریخی در موزه‌ها و خانه‌های تاریخی وجود ندارد.

و سوال مهمتری که پیش روی ماست این است که ساختمان‌ها و مراکز تاریخی فرهنگی تا چه حدی می‌توانند زلزله‌ها را تحمل کنند و برای مقاوم سازی این بنا‌ها هم چه تدبیری اندیشیده شده است؟ همچنین همانطور که گفته شد آیا آثار تاریخی که در موزه‌ها و خانه موزه‌ها قرار دارند چقدر با چیدمان مناسب و محافظت شده ای قرار داده شده اند. اگر در موزه‌ها و خانه موزه‌ها گشتی بزنید متوجه خواهید شد که بسیاری از این چیدمان‌ها نه تنها محافظت نشده اند بلکه در موقع وقوع زلزله می‌توانند برای بازدید کننده‌ها نیز خطرآفرین نیز باشند.

و سوال آخر آیا پس از وقوع زلزله‌های ویرانگر برنامه ای برای حراست از باقیمانده ی بناهای تاریخی و بازسازی مجدد آنها وجود دارد؟ زلزله بم و تخریب ارگ تاریخی بم می‌تواند مثال مناسبی برای این موضوع باشد که برنامه‌ی مدونی برای مقابله با آن وجود ندارد.

در این میان، سازمان‌های غیردولتی فعال در حوزه میراث فرهنگی نقش مهمی در مطالبه‌گری و مشارکت اجتماعی در خصوص کاهش آسیب‌های بالقوه این آثار در بلایای طبیعی دارند و می‌توانند با بررسی تجربیات داخلی و بین المللی در جهت پیشگیری از بلایای طبیعی و ارایه الگوهای موفق گام‌های مهمی بردارند.

همچنین شبکه انجمن‌های میراث فرهنگی می‌تواند با همکاری با سازمان مدیریت بحران کشور و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ستادی در خصوص مدیریت بلایای طبیعی در جهت حفظ و حراست از آثار تاریخی و میراث فرهنگی کشور تشکیل دهد.