طب و پزشکی مفید

شرایط خواب معتدل

خواب معتدل از نظر حکمای طب سنتی باید شرایطی داشته باشد که در ذیل به شرح آن ها میپردازیم : خواب باید بعد از عبور غذا از فم معده به قعر آن، باشد وگرنه نفخ تولید میشود که مانع اشتمال معده بر غذا میگردد؛ پس هضم خوب انجام نمیشود و بخارات زیادی از آن بلند میشود و معده را متمدّد میسازد و در خواب نیز تشویش میافکند. این که شخص در خواب غرق باشد چنان که به آسانی بیدار نگردد، به دلیل توجه و میل قوا و ارواح به تمامی به سوی باطن است. خواب متصل و غیر متخلخل باشد و از نظر مدت معتدل المقدار باشد. زمان خواب، شب باشد. حکمای طب سنتی به سه دلیل خواب شب را مفید و خواب روز را مضر میدانند: اول به دلیل عادت؛ دوم به این جهت که سردی هوای شب باعث میل کردن حرارت به سمت باطن شده، عمل هضم را کامل میکند و رطوبت که ماده خواب است تولید میشود؛ سوم این که شب به سبب تاریکی حواس را ساکن میکند، همان طور که روز به دلیل روشنایی آن را به حرکت در میآورد و نمی گذارد که طبیعت در بدن فرو رفته استراحت نماید. درنتیجه خواب عمیق وخوب در روز ایجاد نمی شود.
خوابیدن در زمان گرسنگی، خوابیدن در روز، خوابیدن بر استلقا (بر پشت) و به روی شکم، خوابیدن زیر نور خورشید و زیر نور مهتاب مضر است.

امروزه سبك نادرسـت زنـدگي، مسـئول بـروز بسـياري از بيماريهاي مزمن وافزايش بار ناشي از آنها در جهان است برابر گزارش سازمان جهاني بهداشت، 70درصـد علـت مـرگ وميرها در ايران به دليل همين بيماريهاي مـزمن اسـت.

مكان خواب:
محل خواب بايد نرم و متناسب مزاج هر شخص به لحـاظ گرمي و سردي باشد و از بوي بد عاري باشد . جاي ترسـناكي نباشـــد و از حيوانـــات و حشـــرات مـــوذي هـــم مصـــون باشد. محيط خـواب بايـد آرام و كـمنـور باشـد، هورمـون ملاتونين كه اصـليتـرين هورمـون خـواب اسـت در تـاريكي افزايش ترشح دارد.

خوابيدن زير آفتاب باعث سنگيني سر و سردرد ميشـود و خوابيدن در مهتاب نيز محرك خون به ظاهر و مغز اسـت، لـذا باعث خونريزي بيني و افزايش ميل جنسي ميشود. خوابيدن بر فرش سفت مضر اعصاب و باعث كشـيدگي و فلجي ميشود و خوابيدن بر زمـين سـرد و نمنـاك ايجـاد درد پشت ميكند. و خوابيدن بر فرش نرم و گرم باعث فربهشدن و بر برگ گل باعث ضعف قوه جنسي ميشود مشروط بـر آنكـه به پشت و به مدت طولاني باشد. خوابيدن در حمام مضـر است اما خوابيدن مختصر بعد از حمام مفيد است.

وضعيت بدن هنگام خواب :
نقل شده كه پيامبر(ص) بر پهلوي راست ميخوابيد و آن را وسيلهاي براي تقليل خواب ميدانست. خوابيدن بر پشت بسيار مضر و منجربـه سـكته و فلجـي و كابوس ميشود.

خوابيدن بر پشت مخـتص انبيـاء و اوليـاء است كه بهدليل رياضت و قلت تناول غذاهاي متنـوع، بدنشـان مواد زائد كمي دارد.

خوابيـدن دائـم روي صـورت باعـث كــاهش جريــان خــون صــورت و چــين و چــروك پوســتي ميشود.

لباس خواب:
توصيه شده كه گرممزاجـان و درگرمـا بايـد لبـاس كتـان و سردمزاجان و در سرما لباس پنبهاي و حريـر بپوشـند. در كلبـه
هنگام خواب بايد از پوشش و روانداز بيشتري اسـتفاده كـرد و بهتر است هنگام خواب، حداقل، روي شكم پوشـانده شـود تـا هضم بهتري اتفاق افتد.

خواب وغذا:
از منظر طب سـنتي، بهتـرين خـواب آن اسـت كـه بعـد از انحدار، يعنيعبور غذا از فم معده به قعر آن، باشـد وگرنـه مـانع اشتمال معـده بـر غـذا شـده و نفـخ و قراقـر و سوءهضـم رخ ميدهد و خواب را مشوش ميكند.

براي كمكگرفتن از خواب براي هضم غذا قبل از انحـدار، بايد اول اندكي به طرف راست خوابيد تا غـذا بـه سـمت قعـر معده هدايت شود، چرا كه هضم غذا در قعر معده قويتر است چون عضلانيتـر اسـت و حـرارت بيشـتر دارد. و بعـد زمـاني طولاني تر به سمت چپ خوابيد تا كبد، معـده را گـرم كنـد و پس از هضم كامل معدي دوباره به سـمت راسـت چرخيـد تـا انحدار غذا آسانتر شود.

خواب در هنگام پري معده مضر اسـت و باعـث تلاطـم و نداشتن خواب عميق ميشود. خوابيدن به هنگام گرسنگي و با شكم خالي هم بد است، چرا كه قوه بـدن را كـم مـيكنـد و باعث لاغري ميشود، چون حرارت در هنگـام خـواب متوجـه باطن بدن ميشود و اگر شكم خالي باشد چون غذايي نيسـت، حرارت در اخلاط و رطوبات بدني تصرف ميكند و با ترقيق و تحليل آنها باعث سقوط قوه مـيشـود.

لـذا توصـيه طـب جديد مبني بر نخوردن شام بـراي لاغـر شـدن، از منظـر طـب سنتي محل اشكال است. بهتر است صرف شام حـداقل سـه سـاعت قبـل از خـواب باشـد و بعـد از شـام پـانزده تـا بيسـت دقيقـه بـه آرامـي راه رفت.

مصرف ديرهنگام مواد غذايي منجر به سـبكشـدن خـواب ميشود. غذاها و نوشيدنيهاي محرك مثل چاي، ادويه گـرم و نوشابه هم همين اثر را دارند. لذا بايد از مصرف اغذيه ادويه دار و محرك قبل از خواب اجتناب كرد و بين غذا و خواب فاصله انداخت.

1 view11:53