🔹آیا ساسانیان کرد بوده اند؟

👈 بخش ۲

اردشیر بابکان در آغاز کار با خویشاوندان خود از طایفه بازرنگی و غیره مشغول زد و خورد شد و پیش از دست اندازی بەکرمان و سایر ولایات مجاور در فارس عشایر فارس را مطیع خویش کرد. در شاهنامه اشاره بەاین مصافها شده است.
سپاهی ز استخر بی مر ببرد           
بشد ساخته تا کند جنک کرد

چو شاه اردشیر اندر آمد به تنگ             
پذیره شدش کرد بی مر بەجنگ

یکی کار بد خوار و دشوار گشت               
ابا کرد  کشور همه یار گشت

یکی لشگری کرده بد پارسی            
فزونتر ز کُردان یکی دو بسی

یکی روز تا شب بر آویختند              
سپاه جهاندار بگریختند

اردشیر پس از فرار بار دیگر بەکُردان شبیخون برد:

چو شب نیم بگذشت و تاریک شد

 جهاندار با کُرد  نزدیک شد

همه دشت از ایشان پر از خفته دید        
یکایک دل لشگر آشفته دید

چو آمد سپهبد ببالین کـرد  
عنان بارۀ تیز تک را سپرد

همه بومهاشان بتاراج داد           
سپه را همه بدره و تاج داد

از این داستان بر می آید که کُردان در پارس بسیار بوده اند بحدی که در برابر پادشاە جوان و نیرومندی چون اردشیر مقاومت می کرده اند.

لینک کانال مێژووی ناوچەی کامیاران
🇯‌🇴‌🇮‌🇳👇
@kamyaraniekan

🌐آهنگ بسیار زیبای سه جای با صدای هنرمند آیت احمد نژاد
🌐دانلود کنید بسیار زیباست
🌐مدت زمان ۶:۱۲
ــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــ
کــــا نـــال رانــیــه فـــیلم کلـــهر
👇پخش آهنگهای جذاب کردی و اشعار👇

@raniehfilmkalhorghamary

من از دین سر در نمی‌آورم ولی خداوند را خیلی دوست دارم.
چون او تنهاست ...

#الیف_شافاک

#اندیشه

به دنیا نیامده‌ایم که چوب قضاوت به دست بگیریم و سر هر راه و بیراهی مردم را قضاوت کنیم. ما مرکز دنیا نیستیم، حتی اگر این به نظرمان برسد. ما لبریز از اشتباهات و کمبودهایی هستیم که دیگران را به خاطرش تحقیر می‌کنیم.

... معنايی براي خوشبختی وجود ندارد. وجود ما لبريز از خوشبختی‌ها و بدبختی‌هايی است كه خودمان در ذهن‌مان رديف كرده‌ايم. خيلی وقت‌ها حاشيه‌ها هستند كه زندگی را می‌سازند.

... یک روز در حالی که قدم‌زنان از همان مسیر همیشگی‌مان عبور می کنیم، دنیا برایمان بیگانه می‌شود. یاد آرزوهایی می‌افتیم که هیچ‌وقت به آنها نرسیده‌ایم. همه جا بوی تازگی می‌دهد و ما بوی ماندگی.

برای آنهایی که حتی به ما فکر هم نمی کنند زندگی کرده‌ایم و وقتی خوب خاطراتمان را مرور می‌کنیم می‌فهمیم که هر چه را داشته‌ایم از دست داده‌ایم چیزی به دست نیاورده‌ایم.

📗شهری میان تاریکی
@salehnikbakht

لەسەر تۆم دوژمنە دونیا، قەزییەم [ مانع الجمع ]ــە
کە تەرکی تۆ نەکەم، تەرکی هەموو دونیا نەکەم، چ بکەم!

#مەحوی

_________________________

شڕۆڤه

مەحوی ئاماژەی بۆ مەحاڵ‌بوونی پێکەوە دانانی دوو لایەنی ناکۆک (خۆشەویستەکەی) و (هەموو دونیا) کردووە. ئەو ناتوانێت هەردووکیانی لە یەک کات‌دا هەبێت؛ بۆ دونیا دەبێت واز لە خۆشەویستەکەی یان بۆ خۆشەویستەکەی واز لە هەموو دونیا بهێنێت.
نابێت و ناکرێت هەردووکیانی پێکەوە هەبێت یان [بە پێی ئەو سەری مانع الجمع] هیچیانی نەبێت.

⬅️" ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻥ " یا " ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ " ؟

⬅️ﺍﺳﻢ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ؟
⬅️ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ : ﺳﻮﺭﺍﻥ ﺣﻤﻪ ﺭﻩ ﺵ

ﺍﺳﺎﻣﯽ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﮐﻮﺭﺩﯼ ﻗﺪﻣﺘﯽ ﺩﯾﺮﯾﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﯾﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﯽ ﺳﭙﺮﺩﻩ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﺭﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻣﻬﺎ ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﺮﺟﻊ ﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻭ ﺁﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﯼ ﮐﻬﻦ ﻭ ﮔﺎﻩ
ﺣﺘﯽ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﯼ ﻣﺮﺩﻩ ﻣﯿﺒﺎﺷﯿﻢ . ﻣﺘﺎﺳﻔﺎنە ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ کورﺩﯼ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺍﺗﮑﺎ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯﯼ ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﯼ ﮐﻬﻦ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﯽ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺎٔ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎ ﺑﯿﻨﺪﺍﺯﻧﺪ .
ﺩﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﯾﻦ ﺷﯿﻮﻩ ﯼ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﯿﺮﺍﻫﻪ ﻣﯿﺒﺮﺩ، ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﻮﯾﺲ کورﺩ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺯ
ﺯﺑﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻫﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺯﺑﺎﻧﯽ ملتی دیگر ﭘﯽ ﻣﯿﺮﯾﺰﺩ ﺑﻪ
ﺟﺎﯼ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ کورﺩﯼ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺯﺑﺎﻥ کورﺩﯼ ﮐﻬﻦ
ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮐﻨﺪ .
ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﻮﯾﺴﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﻃﺮﺡ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻮﺍﻝ ﯾﺎ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺷﮑﯽ ﺍﺳﻢ " ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ " ﺭﺍ
ﻗﺒﻮﻝ ﮐﺮﺩﻩ ،ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﺭﺍﯼ ﻓﺎﺭﺱ ﺯﺑﺎﻧﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﯾﺠﺎﺏ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺳﻠﻄﻪ
ﮔﺮﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﯿﺰ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .
ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﯿﺸﺪﻩ ، " ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻥ " ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺍﺳﻼﻣﯽ ‏( ﻗﺮﻣﺎﺳﯿﻦ/قرمسین / ﻗﺮﻣﺎﺷﯿﻦ ‏) ﻭ ﭼﻨﺪ ﺷﮑﻞ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ " ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ"
ﻣﺜﻼ ﺣﻤﺪﺍﻟﻠﻪ ﻣﺴﺘﻮﻓﯽ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺷﺶ ﺳﺪﻩ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ :
ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺎﺳﯿﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ علی الرﻏﻢ ﺑﯿﺎﻥ ﺍﯾﻦ
ﺣﻘﯿﻘﺖ ،ﺍﻭ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ پاﺭﺳﯿﺎﻥ ﺑﻪ عنوان ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻫﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﺎﻡ ﻣﯿﺒﺮﺩ .
ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺩﺭ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ‏ﺍﺳﻤﯽ ﺳﺖ ﺗﺎﺯﻩ ﻭ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺪﺭﮐﯽ ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﻗﺪﻣﺖ ﺍﯾﻦ ﻟﻔﻆ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ، ﭘﺲ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻮﻓﯽ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻩ ، ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻣﻮﺟﻮﺩ
‏( ﻗﺮﻣﺎﺳﯿﻦ/ ﻗﺮﻣﺎﺷﯿﻦ ‏) ﺍﺳﻢ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ‏( ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ‏) .
ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺪﺍﺭﮎ ، ﺑﻬﺮﺍﻡ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺳﺪﻩ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻨﺎ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .
ﭘﯿﺶ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﯼ ﻣﯿﺪﻫﺎ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﯿﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺯﻣﺎﻧﻬﺎﯼ ﮐﻬﻦ ﺗﺮ از ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻧﯿﺴﺖ .
ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﺭ ٦٤۰ ﻡ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺗﺴﺨﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺯﯾﺮ ﺳﯿﻄﺮﻩ ﺧﻮﯾﺶ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ . ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ کورﺩﺳﺘﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﮐﺜﺮﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺷﻬﺮ ﺍﺻﻠﯽ ﺳﮑﻨﯽ ﮔﺰﯾﺪﻧﺪ ‏(ﺑﺼﺮﯾﺎﻥ ﻭ ﮐﻮﻓﯿﺎﻥ ‏) .
ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺑﺼﺮﻩ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﮐﻮﻓﻪ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﯾﻨﻮﺭ ﺑﺴﺎﻁ ﮔﺴﺘﺮﺩﻧﺪ .
ﻏﻨﺎﯾﻢ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﺮﺩﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺑﺼﺮﻩ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﮐﻮﻓﯿﺎﻥ ﺗﻌﻠﻖ ﮔﺮﻓﺖ. ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪ ﺭﺍ ‏( ﻣﺎﻩ
ﺍﻟﺒﺼﺮﻩ ‏) ﻭ ﺩﯾﻨﻮﺭ ﺭﺍ ‏(ﻣﺎﻩ ﺍﻟﮑﻮﻓﻪ ‏) ﯾﻌﻨﯽ " ﻣﯿﺪ ﺑﺼﺮﻩ " ﻭ " ﻣﯿﺪ ﮐﻮﻓﻪ " ﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ .
ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺩﯾﻨﻮﺭ ﮐﻪ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺳﻢ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﯿﺪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ
ﻭ ﺗﺎ ﺁﻣﺪﻥ ﺍﻋﺮﺍﺏ ، ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﯿﺪﻫﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯿﺸﺪ.
ﺑﺎﯾﺪ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺪﻥ ﺍﻋﺮﺍﺏ
ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ، ﺩﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﺭﺍﻣﯽ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﯿﺸﺪﻧﺪ .ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺍﺳﻢ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﯿﺪ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﻩ ﯼ ‏( meh ‏) ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺭﯾﺸﻪ ﻣﯿﮕﯿﺮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻭﺍﮊﻩ ﯼ ‏( مەﺯﻥ =( ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ کورﺩﯼ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍﺳﺖ ، ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍینکە ﻫﺮ چە ﺍﺯ ﻣﺮﮐﺰ کورﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑە ﺳﻤﺖ ﻏﺮﺏ ﭘﯿﺶ ﺭﻭﯾﻢ ﺑﻌﻀﯽ ﺣﺮﻭﻑ ‏( ﺱ ‏) ﺩﺭ ﻟﻬﺠﻪ ﻫﺎﯼ کورﺩﯼ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﯼ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ‏( ﻩ ‏) ﻣﯿﺸﻮﺩ .
ﻣﺜﻼ ‏(ﻣﺎﺳﯽ ‏) ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ کورﺩﯼ ﺑﻪ ‏(ﻣﺎﻫﯽ ‏) ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ
ﻣﯿﺸﻮﺩ .
ﻫﻤﯿﻨﻄﻮﺭ ﺍﺳﺖ ‏( ﺋﺎﺳﮏ ‏) ﮐﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ
‏( ﺋﺎﻫﻮ= ﺁﻫﻮ ‏) ﻣﯿﺸﻮﺩ،ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ‏(ﻣێە‏) ﺩﺭ ﭘﻬﻠﻮﯼ ، ﺩﺭ کورﺩﯼ ﻧﻮﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‏( ﻣەﺱ ‏) ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻣﻌﻨﺎﯼ ‏( ﻣەﺯﻥ= ﺑﺰﺭﮒ ‏) ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ .
ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ کورﺩﯼ ﻣﯿﺪ ﮐﻬﻦ ﻭﺍﮊەﯼ
masa ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻌﻨﺎﯼ ‏( ﻣەﺯﻥ ‏) ﺭا ﻣﯿﺪﻫﺪ.
ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭ ﻣﯿﺪﻫﺎ ‏(ﻣﺎﺳﻪ/ ﻣەﺳە ‏) ﺑﻮﺩە ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ
ﺍﯾﻦ ﺭﺍﯼ ﺻﺤﻪ ﻣﯿﮕﺬﺍﺭﺩ ﮐﺎﺭﻧﺎﻣەﯼ ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﭘﺎﯾﮕﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺳﻢ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ کورﺩ ﻣﯿﺪ ﺭﺍ‏(ﮐﻮﺭﺩﺍﻥ ﺷﺎﻩ ﻣﺎﺳﯽ ‏) ﺑﯿﺎﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻣﯿﮕﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﻣﯿﺪﻫﺎ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ‏( ﻣﺎﺳﻪ/ﻣەﺳە ‏) ﺑە ﻣﻌﻨﺎﯼ‏( ﻣەﺯﻥ ‏) ﻧﺎﻣﯿﺪەﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯە ﺩﺭ کورﺩﯼ ﻧﻮ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊە ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﺩﺍﺭﺩ . ‏( ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳﻢ ﻣﯿﺪﻫﺎ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ " کورﺩﮐﯿﺴﺖ؟ " ﺑﺎ ﺩﻗﺖ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ‏)
ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺍﺳﻢ ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺳﺎﺱ ‏(ﮐﻮﺭﺩﻣﺎﺳﺎﻥ/ﮐﻮﺭﺩﻣﺎﺳﯿﺎﻥ ‏) ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﺯ ‏(ﮐﻮﺭﺩ + ﻣﺎﺳﻪ+ ﺍﻥ/
ﯾﺎﻥ ‏) ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﻠﺖ کورﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ‏(ﻣﺎﺳﻪ/ﻣەﺳە ‏) ﺍﺳﻢ ﻣﯿﺪﻫﺎﺳﺖ ﻭ ﭘﺴﻮﻧﺪ ‏( ﺍﻥ/ﯾﺎﻥ ‏) ﺩﺭ
کورﺩﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﮑﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﯿﺸﻮﺩ.
مرﺍﺟﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﺭﺷﺘﻪ ﺗﺤﺮﯾﺮ ﺩﺭﺁﻣﺪەﺍﻧﺪ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﻢ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﺭﺍﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﺎﺭﯾﻪ ﮔﺮﻓﺘەﺍﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ
ﺁﺭﺍﻣﯽ ﻫﺎ ﺍﺳﻢ کورﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ "ﻗﺮﺩ " ﺩﺭﺁﻭﺭﺩەﺍﻧﺪ . ﻋﻼﻭە ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﮐە ﺣﺮﻑ " ﺩ " ﻧﺰﺩ کورﺩﻫﺎﯼ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﻨە ﺣﺬﻑ ﻣﯿﺸﻮﺩ .
ﺩﺭ کورﺩﯼ ﺑﻪ ﮐﺮﺍﺭ " کورﺩﺳﺘﺎﻥ " ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ " کورﺳﺎﻥ " ﺍﺩﺍ ﻣﯿﺸﻮﺩ.
ﺍﯾﻦ ﺍﺳﻢ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺪﺕ ﻣﺪﯾﺪﯼ ﺯﺑﺎﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭﻗﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‏( ﻗﺮﻣﺎﺳﯿﻦ/ ﻗﺮﻣﺎﺷﯿﻦ ‏) ﺛﺒﺖ ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

♦️ریشه‌ی چند اصطلاح عامیانه

🔹زپرتی: واژه ی روسی Zeperti به معنی زندانی است و استفاده از آن یادگار زمان قزاق‌های روسی در ایران است. در آن دوران هرگاه سربازی به زندان می‌افتاد دیگران می‌گفتند یارو زپرتی شد و این واژه کم کم این معنی را به خود گرفت که کار و بار کسی خراب شده و اوضاعش به هم ریخته است.

🔹هشلهف: مردم برای بیان این نظر که واگفت (تلفظ) برخی از واژه‌ها یا عبارات از یک زبان بیگانه تا چه اندازه می‌تواند نازیبا و نچسب باشد، جمله ی انگلیسی I shall have به معنی من خواهم داشت را به مسخره هشلهف خوانده‌اند تا بگویند ببینید واگویی این عبارت چقدر نامطبوع است! و اکنون دیگر این واژه ی مسخره آمیز را برای هر واژه ی عبارت نچسب و نامفهوم دیگر نیز (چه فارسی و چه بیگانه (به کار می‌برند.

🔹چُسان فسان: از واژه ی روسی Cossani Fossani به معنی آرایش شده و شیک پوشیده گرفته شده است.

🔹شر و ور: از واژه ی فرانسوی Charivari به معنی همهمه، هیاهو و سرو صدا گرفته شده است.

🔹اسکناس: از واژه ی روسی Assignatsia که خود از واژه ی فرانسوی Assignat به معنی برگه دارای ضمانت گرفته شده است.

🔹فکسنی: از واژه ی روسی Fkussni به معنای بامزه گرفته شده است و به کنایه و واژگونه به معنای بیخود و مزخرف به کار برده شده است.

🔹نخاله: یادگار سربازخانه‌های قزاق‌های روسی در ایران است که به زبان روسی به آدم بی ادب و گستاخ می‌گفتند Nakhal و مردم از آن برای اشاره به چیز اسقاط و به درد نخور هم استفاده کرده‌اند.

🔹آکبند: آیا می دانستید کلمه آکبند نه کلمه ای لاتین است و نه فارسی؟ قدیما که بندر آبادان بهترین بندر ایران بود و کشتی های تجاری اونجا بارشون رو تخلیه می کردند روی بعضی از اجناس که خیلی مرغوب بودند نوشته شده بود UK BAND یعنی بسته بندی شده انگلیس ولی آبادانی های عزیز اونرو آکبند می خوندند و همین طوری شد که این تلفظ اشتباه در تمام ایران منتشر شد و همه به جنسی که بسته بندی شده میگن آکبند.

‍ امروز 5.6.2019 در نمایشگاه نقاشی، هنرمند بزرگ روس، یوری نیکلایویچ لاپشین.

‍ اگر مرگ پایان عادی و منطقی همه‌چیز است، پس برای چه باید مانع مردن مردم شد؟
چه سودی دارد که فلان کاسب یا کارمند پنج یا ده سال بیشتر زنده بماند؟
اگر هدف پزشکی را در این بدانیم که به کمک دارو از رنج‌ها کاسته شود، بی‌اختیار این سؤال در ذهن شکل می‌گیرد: برای چه باید از این رنج‌ها کاسته شود؟
اولاً می‌گویند رنج انسان را به سوی تکامل سوق می‌دهد، ثانیاً اگر بشریت واقعاً یاد بگیرید که رنج‌های خود را به وسیلهٔ قرص و قطره تخفیف دهد، پس حتماً مذهب و فلسفه را که تا امروز از‌ همهٔ بلاها به آن‌ها پناه می‌برد، و حتی خوشبختی را کنار خواهد گذاشت...

#چخوف
داستان صوتی

#صدای_مردم_مستاجر

🔥صبر کن بی انصاف ، محکمه آن طرف است
این طرف یک طرف است
فصل ییلاق همین الان است؟

🖊باید از شهری ک تعدادی از صاحبخانه هایش از انصاف بوی نبردن به اجبار باید رفت و رفت..چون #نظارتی نیست!!

با سلام
🔸شهری ک تعدادی از صاحبخانه هایش از آب گل آلود بی تدبیری و ناکارآمدی و بی نظارتی بعضی از مسئولین شهر دارند روز به روز ماهی میگیرند و هیچ مردانگی و معرفت و انصافی براشان نمونده جز رهن بیشتر با کرایه ای بالاتر..!!!

🔹چکار باید کرد وقتی هزاران پسر و دختر جوان مثل من در آرزوی خانه و زندگی و شغل، داد و حرفمان به هیج جا نمیرسه و حتی کسی اگر هم بشنونه فقط یک آه خشک و خالی و بس تمام.

🔸باید به اجبار کوچ کرد و رفت،باید در پی شغل و زندگی و خونه در شهری که شاید اونجا مسئولینش برای جوانان شهرشان اهمیتی بدهند رفت..
یا #فرماندار و #بخشدار و #نماینده ای داشته باشه و حرف دل مردم و جوانانش بشنوه..

🔹چرا باید در شهری ک هیچ منبع درآمد شغلی نداره و جز #بیکارترین شهرهای کشوره و مردمش در مضیقه درآمد و امرار معاش بااین اوضاع اقتصادی وخیم هستند یک خونه کلنگی ک یک باد تند بیاد تخریب میشه پارسال گفته قیمتش 400 میلیون و امسال میگه 850 میلیون تومن.
✍️ من و هفت پشتم اگر شب و روز بدویم و هیچی نخوریم حتی نمیشه با این اوضاع وخیم اقتصادی و بیکاری یک صدم این پول جمع کرد.

🔸کو #نظارت؟
چرا کسی نظارت نمیکند.؟؟آیا بر حسب کارشناسی این قیمت گذاشته یا میلی و بر اساس این آب گل آلود آشفته بازار دلالان..
🔺مگر سعادت آباد تهرانه یا ونک ،که قیمتها به مرز یک میلیارد و بالاتر در شهری ک حتی یک منبع کار و شغل نداره رسیده،
آقای صاحبخانه،انصافت کو ؛ آقایان مسئولین چرا کاری نمی کنید،بخدا مردم ندارند..
🔹شماها را نمیدانم ولی اکثر مردم و #مستاجرین در #فقر_مطلقند، آخه مگر فقط همین رهن و اجاره هست، زندگی، بچه و مدرسه و خرید مایحتاج و حتی غذایی باشه ک بخورند تا پول کرایه خونه ات جور کنه و صدها خرج دیگر و..و..نمیشه منبع در آمدت که 2 میلیون هست بیایی یک میلیون بدهی کرایه خونه و پس باید فقط هوا خورد و اگر زنده بمونی..

🔹شهر پر شده از بنگاه ؛ هرکس توی هر کوچه یک بنگاه زده، طرف معلم بازنشسته هست ،طرف کارمند اداره ای هست ک نه معلم و نه اون کارمند اصلا نمیدونند فنداسیون ،پی ،اسکلت ،چیه اومده بنگاه زده وهمینجوری بدون کارشناسی برای خودشان بقولی دلال بازی قیمتها را به اوج خدا تومان بردند.
نبودن #نظارت ..آخ..

#انتظار میره همه ارگانهای مسئول واقعا جهادی پای کار بیاین و این مشکل حاد این فصل مردم را کنترل و رفع کنن.

🙏انصافا جا دارد از بعضی از عزیزان مسئول شهر مثل #امام_جمعه_محبوب و جهادی حاج آقا مهری تشکر کرد که خیلی بفکر مردم هستند و همچنین #عزیزان_نیروهای_مسلح سپاه،ارتش و نیروی انتظامی ک الحق خیلی برای رفاه مردم زحمت میکشند ک خداوند اجر عظیم بهشان عطا کنه.
کاش
بقیه ارگانها هم مثل این عزیزان پای کار و نظارت بیشتر بیاین تا کمتر بعضی از این از خدا بی خبران وبعضی صاحبخانه های بی انصاف جیب مردم و جوانان را خالی کنند..
🔻این پیام حرف دل اکثریت عزیزان مستاجر و کسانی که میخان خونه بخرند هست ،اداره مسئولی که بشما ارتباط داره اگر حرفهایمان باور ندارین خودتان در لباس پوششی یکی از کارمندتان مامور کنید سری به بنگاههای ملکی شهر بزنید، آنوقت شاید گوشه کوچکی از درد ما جوانان آواره را متوجه بشید.

🔸عزیزانی که این پیام میخونند خواهشا در گروهها و کانالها پخش کنید
تا #صدای_مردم_مستاجر این شهر به گوش مسئولین برسه تا بدانند حرف مردم این است نه آن چیزی که بنگاه دارها و یا دلالان می گویند ک
انشالله آن دسته از مسئولینی ک واقعا در خواب غفلت و بی تدبیری هستند بیدارشان کنه ک نشود جوانان این شهر بر خلاف میل باطنیشان آواره شهر و دیار غربت بشوند.
ممنونم.

🔻گرگهای رفتند در جلد میش
-کار خود با حیله میرانند به پیش

-هر کسی با گرگ باشد هم نوا
-میرسد بر نام و نان و هم نوا

-من چه گویم در گلو خاری بود
-گر نگویم در قلبم آزاری بود

-قطره های اشک به دریا میرسد
-مثنوی یم تا ثریا م ...

#رحم و #انصاف و #عدالت_مرده است !
هر کس حقی ز کسی برد ، برده است.

💠 با ما باخبر باشید
🔺Join: ➣ @khabargozargharb🔻

‍ امروز 5.6.2019 در نمایشگاه نقاشی، هنرمند بزرگ روس، یوری نیکلایویچ لاپشین.

©کانال چای و گپ ( وآن سالها)

🥃ʲᵒᶦⁿ🔜 @Tea_Gap

ڕێزلێنان لە دوکتور گوڵمراد مرادی،
پاشنیوەڕۆی ڕۆژی شەمە ڕیکەوتی ١/٦/٢٠١٩ لە شاری فرانکفۆرتی ئاڵمان، بە نیشانەی ئەمەگداری بۆ زیاتر لە نیو سەدە کار و تێکۆشان لە پێناوخزمەت بە دۆزی کورد دا، لە لایەن رێکخراوی جیهانی کورد،کۆرێکی ڕێزگرتن لە بەڕێز دوکتور گوڵمراد مورادی بەڕێوە چوو.
کۆڕەکە لە لایەن هەردوو بەڕێزان خاتوو نەسیم میرئەحمەدی و دوکتور فەرهاد عزەتیزادە بەرێوە چوو. بەرێز بێهرووز ئەنساری بەرپرسی رێکخراو، بە کورتی وێڕای ئاماژە بە گرینگیدان بە رۆلی زانست و لەو پێوەندییەدا هاندانی بەرەی نوێ بۆ کەڵکوەرگرتن لە دەرفەتەکان بۆ خۆپەروەردەکردن، باسەکەی هێنایە سەر دوکتور گوڵمراد و چۆنێتی سەرکەوتنەکانی و گەیشتنیان بە پلەی ئاکادێمیسین و ناساندنی کێشەی کورد لە دەرەوەی وڵات بە ناوەندە زانستییەکان و کۆمەڵانی خەلک.
پاشان بەشێک لە ژیانی دوکتور گوڵمراد لە زمانی خۆیەوە لە تۆیی کورتە فیلمێکی چەند خولەکیدا کە لە لایەن بەڕێز محەمەد ڕەزا ئەسکەندەری، دۆستی لە مێژینەی د. گوڵمراد ئامادە کرابوو، خرایە بەر دیدەی ئامادەبووان.
لە درێژەی بەرنامەکەدا هونەرمەندی دەنگخۆش و هەستبزوێنی کورد بەرێز عەلا سەلاحیان، بە چڕینی چەند گۆرانی فەزای کۆرەکەی ڕازاندەوە.
دوای پشوودان، لە بڕکەی دووهەم دا، نوێنەرانی چەند حیزب و رێکخراوی رۆژهەڵاتی کوردستان لە ئاڵمان وێڕای ستایشی نەقشی د. گوڵمراد ، پەیام و دەستەگوڵی رێز و خۆشەویستیان پێشکەش کرد. وەك: خاتوو کەژاڵ نەقشبەندی لە لایەن حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران. پەیامی حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستان لە لایەن بەڕێز عیسا زوورانی. پەیامی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران(ناردراو). بەرێز ئەرسەلانی خوسرەونژاد لە لایەن کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان. هەروەها لە لایەن بەرێز خاتوو ئەسمەری عەباسی دەستەگوڵی خۆشەویستی و وەفا پێشکێش کرا.
بەرێز ئێقباڵ سەفەری بەرپرسی رێکخراوی جیهانی کورد لە وڵاتی سۆئێد بە رێگای سکایپ دا پەیامی رێزلێنان و قەدرزانینیان ئاڕاستەی بەرێزیان کرد.
بەڕێز جیهانگیر ئەدیبپوور ئەندامی دەستەی گارگێڕ و دۆستی نزیکی دوکتوور گوڵمراد هەستی خۆی بەرانبەر بە ناوبراو لە چەند ڕستەیەکدا دەربڕی.
کاتێک د.گوڵمراد هاتە پێش مایکەکە، بۆ ئەوەی لە گەڵ بەشداربووان بدوێ، لە لایەک تووشی هەستێکی دەروونی خۆش و لە لایەکیش ئێش و زامی لە کۆتایی نەهاتووی جگەرگۆشەکەی دەرفەت و مەودای ئەوەی پێنەدا تا درێژە بە قسەکانی بدا.
لە کۆتاییدا، لەوحی رێزلێنان لە لایەن دەستەی کارگێڕی رێکخراوەکەمان پێشکەش بە بەرێز دوکتور گوڵمراد کراو ولە گەڵ بەشدارانی کۆڕەکە وێنەی هاوبەش گیرا.

فارسی کرماشانی!!!!


وتوێژ داڵگ و مناڵ کرماشانی👩‍👦

(مکالمە مادر و فرزند کرماشانی)


مناڵ: دایە👩‍🎤

داڵگ:جان👩‍🏫

مناڵ👩‍🎤:گیاند خوەش ،منیش هەر باسم لەسەر ئێ جان جانە بی

داڵگ👩‍🏫:جان جان چی عزیز

مناڵ👩‍🎤:ئۊشم ئەڕا وەگەردم فارسی ئۊشی؟

داڵگ👩‍🏫: خوب معلومە برای اینکە در درس و مدرسەات پیشرفت کنی دلم.

مناڵ👩‍🎤: پیشرەفتێ چە دایە

داڵگ👩‍🏫:بس کن دیگە اینجا بیرونە کوردی حرف نزن عیبە.

مناڵ👩‍🎤:عەیبی ها کوو ئەڕا عەیبە ،مەر کوردی کەڕووبیە بایەد حبس خانگی بوود. وەلا ئی قسە گریان و خەنینیش دێرێ دایه گیان.

داڵگ👩‍🏫:بەسە آبرومو نبر با کوردی گفتن اینجا بازارە.

مناڵ👩‍🎤:دایە ئابرووی چە،خوو مەر ئێرە کرماشان نییە مەر ئیمە کورد نین. ئڕا تورکەیل وە تەبریز گشت تورکی ئۊشن.

داڵگ👩‍🏫: چتە تو امروز

مناڵ👩‍🎤:چەم نییە وەگەردمان هەر فارسی وتنە یەسە کوتێ کرماشان مۆعتاد بینە و قلیان کیشن چوار رووژتر تریاکیش کیشن . یەسە پیشرەفت ئەمجا دایە زانی کە فرەی لە مناڵەیل کرماشان بەنە کەمپ ئێعتیاد تەبریز و لەورە دوکتور و ئێمکانات خاسترە. تەبریز هەر وەگەرد مناڵەیلیان تورکی وتنە،تازە ئۊشن ئۆستادەیلیانیش فارسی خاس نیەزانن.

داڵگ👩‍🏫:وەڵا رووڵە چە بووشم

مناڵ👩‍🎤: دایە گیان هووچ نەووش دی کوردی بووش وەگەردم هەرچی کەسم

داڵگ👩‍🏫:بان چەوەیلم چەوە ڕاسەگەم.دی تا رووژێ هەسم هە کوردی ئووشم.

نمی دونم نویسنده این متن کیه ولی هر کسی هست من خودم شخصا دستشو می بوسم.
واقعا درد بزرگ کرماشان در جهت آسمیله کردن زبان و فرهنگ کوردی فقط زنهایی هستن که کوردی حرف زدن را اُفت و لهجه جهلم زبان عربی(فارسی)را کلاس می دونن التماس تفکر و غیرت

بە امید دست کشیدن مادران کورد مخصوصا کرماشانیها از فارسی حرف زدن با فرزندانشان.
بە امید بیداری مادران و دست کشیدن از این کار بی اساس و دور از خرد و منطق.

#نشر_دهید

‎‌@kurdikolyaii

شیــرکو زندە است؛ بسان مرگ...
✍ بهزاد احمدی

چرا به مثابه‌ی مرگ؟! این تعبیر بیش از آنکه شاعرانه باشد، تعبیری فلسفی به چشم می‌آید. اگر بپنداریم ژانر شعر در جهان به کمال رسیده است، این اتفاق بدونِ #شیرکوبی‌کس محال است و اگر برعکس بر این باور باشیم روزی فرامی‌رسد که اقیانوس ادب جهان با چندین رود خروشان لبریز می‌شود باید رود خیزابه‌دار پُر از مروارید واژگان شیرکو بی‌کس را در کنار لورکا، اوکاتویوپاز، پابلو نرودا، ناظم حکمت، محمود درویش و احمد شاملو به نظارە بنشینیم.
شیرکو سیاسی‌ترین شاعر معاصر در جغرافیای زبانی کوردهاست. شیرکو بی‌کس، چشمە‌سار همیشە جاری در رگ ادبیات مقاومت و روح درهم تنیده با تاریخ ملتی پُرفراز و نشیب و سرزمینی پُرحادثه است.
شیرکو بی‌کس اگر شاعر نبود امروز باید بە سوگش می‌نشستیم، شیرکو نمی‌خواست بمیرد و این اتفاق در لای انجیرِ واژگان و کندوهایِ عسلِ زبانش اتفاق افتاد؛
کبک که می‌میرد
آوازهایی از خود برای کوه برجای می‌گذارد
زنبور که می‌میرد
بوسه‌های شیرین از خود برای باغ برجای می‌گذارد
طاووس که می‌میرد
چند پَر رنگین از خود برای گلدان برجای می‌گذارد
آهو که می‌میرد
مشک از خود برجای می‌گذارد
من که بمیرم
چند شعر تازه و زیبا از خود برای کوردستان برجای می‌گذارم
شیرکو بی‌کس ادامه "تراژدی" و "مبارزه" و "زندگی" چندین نسل از شاعران کورد است که به قول مریوان وریا قانع: "شیرکو بی‌کس با تمام وجود، تاریخ وطن را در آغوش کشید"، این شاعر بزرگ باید ظهور می‌کرد تا فریاد شکسته در گلوی انسان کورد را به طبیعت ببخشد و جهان را بیدار کند.
این " #آزادی " بود که در رؤیای شیرکو بی‌کس حلول کرد و اراده معطوف به جاودانگی را بە وی بخشید؛
اگر از شعرهایم
گل را جدا کنید
از چهار فصل
یک فصلم می‌میرد
اگر یار را از آن جدا کنید
دو فصلم می‌میرد
اگر نان را از آن جدا کنید
سه فصلم می‌میرد
اگر آزادی را از آن جدا کنید
سال من می‌میرد
و من نیز!
روایتی که این شاعر پُرکار از انسان معاصر کورد به تصویر کشید بویژه در اشعار بلندش(رمان‌شعر) مانند "درّه‌ی پروانه"، همان روایت شاعران کلاسیک نیست بلکه سرشار از امید و عصیان، لبریز از زیباشناسی شاعرانه و مملو از حس تسلیم نشدن است.
تنها سنگر شیرکوی پیشمرگ در نبرد با دیکتاوری صدام، سنگر شعر و تنها جنگ‌افزار وی، خنجر شعر و مرهم شعر است، شیرکو در مجموعه "درّه‌ی پروانه" از یخبندان روح در گهواره‌ی تاریخ سخن می‌سراید و شاید انگشت اشاره‌ی شعر او به سمت سکوت رسانه‌های شرق و غرب باشد و در نقش شاعری متعهد در درّه‌ی ترس و درّه‌ی دود، فاجعه تراژیک و دهشتناکِ حلبچه را با بُن‌مایه‌ای حماسی و نمودی نوستالژیک روایت می‌کند، به تعبیری دیگر؛ شیرکو روایتگر درد در غربت است.
شیرکو بی‌کس، شاعری جهانی است و مدام در تکاپوست که همه عناصر پیرامون انسان کورد را از پشت تاریخ بیرون کِشد.
شعر شیرکو بی‌کس، ملت کورد را از حاشیه به متن سوق داد. حدود و ثغور دیالوگ شیرکو بی‌کس با "انسان"، "زن"، "عشق"، "مرگ"، "آزادی"، "شهید"، "وطن" و "مردگان" بی‌پایان است، تشخیص و جان‌بخشی به اشیاء و جمادات در زبان شیرکو نامرئی است، اینجاست کە شیرکو بی‌کس با همە عناصر طبیعت دست دوستی می‌دهد و همیشه سترگ و زنده است؛ همانند مرگ...

:

📚 داستان زیبای بهلول عاقل


ﺍﻫﺎﻟﯽ يک ﺭﻭﺳﺘﺎ از بهلول براي سخنراني ﺩﻋﻮﺕ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. بهلول قبول مي کند اما در ازاي آن صد سکه از آنها طلب مي کند. مردم کنجکاو سکه ها را تهيه کرده و در ميدان جمع مي شوند تا ببينند بهلول چه مطلب باارزشي دارد؟

در رﻭﺯ ﻣﻮﻋﻮﺩ بهلول ﺑﻪ ﺑﺎﻻﯼ ﻣﻨﺒﺮ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺳﭙﺲ ﺍﺯ ﻣﻨﺒﺮ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻣردم مي ﮔﻮﯾﺪ: ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ و ﭘﻮﻟﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ. ﺍﻫﺎﻟﯽ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻫﺎﺝ ﻭ ﻭﺍﺝ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺣﺮﻑ ﻟﺤﻈﻪ ﺍﯼ ﮔﻨﮓ ﻭ ﮔﯿﺞ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ : ﺁﻥ ﭘﻮﻝ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﺮﺩﻧﺖ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﭘﺲ ﺩﺍﺩﻥ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺩﺍﺭﺩ؟ بهلول ﻟﺒﺨﻨﺪي ﻣﯽ ﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ:

🔹ﺩﻭ ﻧﮑﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻭﻝ ﺍﯾﻨﮑﻪ، ﺁﺩﻡ ﻭﻗﺘﯽ ﺑﺎﺑﺖ ﭼﯿﺰﯼ ﭘﻮﻝ ﻣﯽ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﺳﻌﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺍﺣﺴﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﺪ. ﺩﻭﻡ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﺁﺩﻡ ﭘﻮﻝ ﺗﻮﯼ ﺟﯿﺒﻬﺎﺵ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﻗﺸﻨﮓ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽ ﮐﻨد
🍃🌷🍃🌷🌷🌷

آلوده به آمریکا هستیم

⏺ جهانی که در آن زندگی می کنیم جهان مدرن است و یکی از اصلی ترین ویژگی های این جهان درهم آمیختگی هویت ها و زیست جهان هاست.

⏺ امروزه دیگر نگارش سفرنامه ای مانند سفرنامه مارکوپلو که با بازدید از سرزمین هایی با فرهنگ، اداب و شیوه زیست متفاوت، باعث تعجب و حیرت مخاطب شود تقریبا وجود خارجی ندارد. امروزه در دورترین نقاط دنیا هم مردم یک فیلم نگاه می کنند، یک سبک موسیقی گوش می دهند و از یک نظام مرکزی مد تقلید و تبعیت می کنند.

⏺ در جهان امروز قدرت ازآن کسانی است که دست یابی به تکنولوژی و رسانه را در اختیار خود دارند.‌
ایالات متحده امریکا به واسطه قدرت اقتصادی و تکنولوژیکی توانسته است جهان رسانه را به خدمت خود دراورده و زبان و فرهنگ و هنر و مد و موسیقی و تکنولوژی و....خود را به جهان غالب نماید.

⏺ امروزه در دورافتاده ترین کشورها و نقاط جهان هم یکی از دغدغه های اصلی اکثریت مردم یادگیری زبان انگلیسی(بخوانید امریکایی)است.
امروزه بیشترین موسیقی که در دنیا طرفدار دارد و از شرق تا غرب جهان همه سبک ها و خواننده هایشان را می شناسند و سعی در تقلید از آنها دارند،سبک ها و شیوه اجراهای خوانندگان موسیقی امریکایی است.( امروزه از چین تا کره و ژاپن و ایران و بورکینافسو و سومالی و .. بدون توجه به اینکه زبان و فرهنگشان اصلی به موسیقی رپ میخورد یا نه با سر هم کردن کلمات و دادبیداد کردن های عجیب و غریب سعی در تقلید از رپرهای آمریکایی دارند)

⏺ امروزه از رنگ لباس و مدل مو تا تتو کردن دست و پا و چاقی و لاغری صورت و بدن، همانی است که در آمریکا و هالیوود مد می شود‌. امروزه سینماهای جهان در انحصار سینمای امریکاست و شبکه های تلویزیونی مختلف در سراسر جهان از کشورهای دوست و دشمن آمریکا از ایران تا شرق دور و افریقا و اروپا سریال و فیلمی که پخش می کنند محصول و تولید امریکا است.

⏺ امروزه از روستاهای دور افتاده در فلان استان ایران و افغانستان و عراق تا هند و چین و پاکستان کودکان و جوانان مدل مویی استفاده می کنند که مدل موی سال آمریکاست و تی شرت و پیرهنی را بر تن می کنند که منقش به عکس فلان خواننده یا فلان بوکسور و کشی کج کار آمریکایی است.

⏺ امروزه از خودرو سواری گرفته تا گوشی موبایل و لب تاب و سیگار و سایر کالاهای مصرفی مورد علاقه مردم جهان، مارک و ساخت امریکاست. امروزه رویای کوچک و بزرگ از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب این کره خاکی یک بار سفر به امریکاست..

⏺ امروزه حتی دشمنان وضع موجود هم دشمنان آمریکا هستند. حتی پرچمی که در سراسر دنیا آتش می زنند هم پرچم امریکاست. حتی شعاری هم که می دهند، شعاری علیه امریکاست‌.

⏺ فردی را تصور بکنید که در راهپیمایی ضد آمریکایی شرکت کرده و با شور و حرارت خاصی علیه این کشور شعار داده است. او همین که به خانه برمی گردد با موبایل ساخت آمریکا، در اینستاگرام و فیس بوک ساخت آمریکا علیه آمریکا عکس های ضد آمریکایی خود را به اشتراک می گذارد و پس از آن با لم دادن مقابل تلویزیون به تماشای یک فیلم سینمایی آمریکایی مشغول می شود.

امروزه ما بیشتر از آنچه فکر می کنیم آلوده به امریکا هستیم...
✍فرهاد قنبری

‍ بیست تا جوجه کوچک را برایش خریدم، وقتی بزرگ شدند، دو تا سه کیلو شدند، به پسرم گفتم، موقع سر بریدنشان است، به من جواب داد ، بابا من این ها را هر روز دانه دادم و بزرگشان کردم، اصلا امکان نداره، کسی این مرغ ها را اذیت کند، من از پیشنهاد بد خود پشیمان شدم و عذر خواهی کردم، یک زن پر سالی را پیدا کرد و همه مرغ ها را برای تخم گذاری به او بخشید.

قطار مرگی که متوقف نمی‌شود
نرگس علی‌شجاعی دختر هفده ساله بی‌گناهی که این هفته به ضرب سه گلوله برادرش کشته شد، هم‌ولایتی من بود. تشان تا چند سال پیش هنوز شهر نشده بود و روستای دلپذیری بود در نزدیکی بهبهان. سی دقیقه که عقب وانت‌بار عمو‌ بشیر می‌نشستیم، نزدیک چند کوه زیبا که درختان بنه کوهی، تمام دامنه‌اش را هاشور سبز زده بود، بغل به بغل رودخانه مارون، می رسیدیم به دشت سرسبزی که اسمش تشان بود. جایی که بیشتر زن‌هایش هنوز دامن‌های چین‌دار محلی می‌پوشیدند و موهای دو‌تال زیبایشان از زیر پوششی از تور نازک گلابتون‌دوزی شده پیدا بود…نرگس هنوز کودک بود و میان کوچه‌باغ‌ که می‌دوید عطر خوب روزهای کودکی را توی چارقدش داشت. نرگس نمی‌‌خواست تن به ازدواج اجباری با پسردایی‌‌ بدهد. مادر و برادران نرگس او را برای این ازدواج زیر فشار فراوان گذاشته بودند. ۱۲ تیرماه زیر فشار فراوان خانواده، سرانجام کاسه صبر نرگس لبریز شد و رگ دستش را زد. او را به بیمارستان شهیدزاده بهبهان بردند و بعد از بهبودی به خانه بازگشت.علی‌اصغر و مهدی، برادران نرگس، و مادرش این نافرمانی را تاب نیاورده و از دخترک نیمه‌جان خشمی سنگین به دل گرفتند. آنها فکر می کردند مقاومت و خودکشی نرگس به گوش همسایه‌ها رسیده و حیثیت خانواده را لکه‌دار کرده است. شبانه او را با شلیک سه گلوله به گلوگاه می‌کشند تا این لکه را پاک کنند.«فریبا رواق» دوست روزهای کودکی من و پرستار بیمارستان شهیدزاده است. می‌گوید بار اول خودش دست‌های نرگس را پانسمان کرده است. روز بعد اما جسم بی‌جان نرگس را به بیمارستان برمی‌گردانند. لباسش پاره شده و موها و صورتش را لایه‌ای از خاک گرفته بود. لابد دم آخر خودش را در خاک و خل حیاط غلتانده و جان داده است. فریبا بغض دارد و می‌گوید سه گلوله اسلحه ژ-۳ چیزی از صورت دخترک باقی نگذاشته بود.قتل‌های ناموسی در رده نخستسال قبل نه تنها آمار قتل های ناموسی کاهش نیافت، بلکه قتل‌های ناموسی در صدر جرم‌های رخ داده در کشور بود. جنایاتی که در نهایت منجر به مرگ زنان خانواده می‌شود. زنانی که به دلیل کارهایی که تصور می‌شده ننگین است و شرافت خانواده را زیر سوال می‌برد، به دست نزدیکان کشته شدند. این کارها می‌تواند مثل شهامت نرگس علی‌شجاعی برای تن ندادن به یک ازدواج اجباری باشد، یا اعمال سلیقه در نوع پوشش و آرایش فردی. امری که در بیشتر کشورهای دنیا حقوق شخصی و عادی افراد است.خانمی به نام فرشته زیر یکی از پست‌های اینستاگرام تهمینه میلانی، کارگردان سینما، در مورد قتل‌های ناموسی نوشته که ساکن شهر بندر امام است و در ده سال اخیر حداقل خبر صد مورد قتل ناموسی به گوشش رسیده است. قتل‌هایی که رسانه‌ای نشده و حتی در مراجع انتظامی و قضایی ثبت نمی‌شوند. آنها به دست یک عضو درجه اول خانواده کشته می‌شوند و بدون مراسم سوگواری، خاک‌سپاری شده و سپس تمام خانواده در مورد غیبت زن یا دختر خانواده سکوت می‌کنند. طوری که گویی چنین انسانی هیچ وقت بین آنها زندگی نمی‌کرده است.اگر به قتل خانوادگی تهدید شدیم چه کنیم؟ نیما ستارزاده، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، به خانه امن می‌گوید: «زنان و دخترانی که با تهدید مردان خانواده روبرو شده یا همیشه زیر فشار هستند و رفت و آمدشان کنترل می‌شود،نباید این علامت‌ها را نادیده بگیرند. چنین فردی باید ابتدا با یک نفر از بزرگان فامیل یا افراد مورد اعتماد خانواده مساله را مطرح کند. حتی اگر امکان زندگی در محل دیگری دارد، در محیط خطر باقی نماند و یا اینکه ماجرا را به مراجع قانونی اطلاع دهد.»این کارشناس همچنین به خانه امن می‌گوید: «فردی که احتمال دارد دست به قتل ناموسی بزند، از سوی یک نظام سنتی که معمولا طایفه، قبیله یا جامعه محل سکونت است، تحت فشار و قضاوت است. او فشارهای شدیدی را تحمل می‌کند چون مردانگی و عصبیت و غیرتش را زیر سوال می‌بیند و هراسان است که مبادا باور جمعی را از دست بدهد. او تحت فشارهای اجتماعی دست به قتل دیگری می‌زند تا خودش را از اتهام‌هایی مانند بی‌غیرتی مبرا کند.»به نظر این کارشناس و بر پایه تحقیقی که انجام داده، به روشنی می‌توان افکار پارانویید و اختلال رفتاری را در شیوه عملکرد عاملان قتل‌های ناموسی تشخیص داد. او تاکید می‌کند بیشتر زنان قربانی قتل‌های ناموسی، به دلیل چیزی به قتل می‌رسند که اثبات نشده یا گاهی حتی انجام نشده‌اند.او توصیه می کند زنانی که در این مورد احساس خطر می‌کنند هر چه سریع‌تر از محل خطر دور شده و بعد از استقرار در یک جای امن به مراجع قضایی شکایت کنند.قانون و مجازات تهدید به قتلمحسن طاهری جبلی، وکیل پایه یک دادگستری، در گفت و گو با وب‌سایت حقوقی و قضایی حمایت می گوید برای تهدید به قتل مجازات سنگینی در قانون پیش‌بینی شده و قانونگذار با آن به عنوان یک جرم جدی برخورد می‌کند.بر اساس ماده ۶۶

۹ قانون مجازات اسلامی: «هرکس دیگری را به هر نحو به قتل یا ضررهای نفسی و شرافتی یا مالی یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگانش تهدید کند، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را کرده یا نکرده باشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.»
خانه امن ـ ۱۵ خرداد
علی دهقانی