⭕️تعریف انسانِ در طراز تمدن نوین اسلامی

🔻#متن_منتخب

🔸انسان در طراز تمدن نوین اسلامی موجودی است دو ساحتی با اصالت روح، آزاد، صاحب کرامت، فعّال، خلاّق، پیشرفت‌طلب، تعالی‌خواه، مشارکت‌جو، فضیلت‌گرا، مسئولیت‌پذیر، و از همه‌ مهم‌تر «اَبدزیست» که شایستگی لازم برای قدم ‌گذاشتن در مسیر تمدن نوین اسلامی را دارد و ساخت تمدن را به‌مثابه اهداف میانی جامعه اسلامی، مقدمه دستیابی به اهداف عالی جامعه اسلامی که همان رشد و تعالی توأمان فرد و جامعه است، قلمداد می‌کند.

#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(6)

🔻اثرگذاری و فراگیری دو عنصر کلیدی در خصوص تمدن‌های برجسته (1)

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی


🔸نکته دیگر اینکه، هر تمدنی لزوماً برجسته، اثرگذار و فراگیر نیست؛ به‌بیان دیگر، ممکن است بتوان در طول تاریخ خیلی از جوامع را صاحب تمدن برشمرد اما این تمدن‌ها از برجستگی و آثار فراگیر بهره‌مند نباشند. در حقیقت، خیلی از تمدن شناسان، قانون، نظم و حکومت را سه مؤلفه اصلی تمدن معرفی می کنند اما واضح است که برجسته و اثرگذار شدن و به تبع آن، ماندگاری یک تمدن، به عنصر یا مؤلفه ای فراتر از این سه مؤلفه نیاز دارد که ما تلاش می کنیم درباره آن بحث و بررسی کنیم.

🔸بعضی‌ها این عنصر را درجات عالی شهرنشینی و سازماندهی اجتماعی معرفی می‌کنند؛ به بیان دیگر، معتقدند تمدنی برجسته، اثرگذار و فراگیر است که نظم اجتماعی پیچیده‌تر، دقیق‌تر و کارآمدتری داشته‌باشد و این نظم اجتماعی، در درجات عالی شهرنشینی خود را نشان دهد. به نظر می‌رسد تأكيد بر روی نظم پیچیده، تأکید بجایی است؛ در واقع، یکی از نشانه‌های تمدن، توانایی جامعه برای ایجاد «نظمِ کارآمد» در پیچیده‌ترین عرصه‌ها است. اما محصور کردن این نظم در امور مادی و یا جلوه‌گر کردن آن صرفاً در شهرنشینی (در هر سطحی)، نمی‌تواند سعادت بخش تلقی شود.

🔸برخی دیگر مانند جان استوارت میل، این عنصر را ترقی و پیشرفت توصیف می‌کنند. البته از نظر او، این ترقی و پیشرفت، خود محتاج یک مؤلفه دیگر است و آن، سازوکاری است که بتواند بین اعضای جامعه صلح و دوستی برقرار کند چراکه بدون وجود صلح، همکاری اتفاق نمی‌افتد و بدون همکاری، ترقی و پیشرفت حاصل نمی‌شود. البته ما اصل این حرف را قبول داریم اما سؤال این است که چه چیزی می‌تواند مولد صلح پایدار باشد؟ چه چیزی می‌تواند منشأ همکاری‌های حقیقی باشد؟ آیا قرارداد اجتماعی یا اصالت سود و نفع، قدرت ایجاد صلح پایدار با همکاری حقیقی میان اعضای جامعه را دارد یا خیر؟ به نظر می‌رسد که اینها، یعنی قرارداد اجتماعی و رویکردهای منفعت گرایانه که نمی‌توانند خارج از چهارچوب نسبیّت معنا شوند، قادر به برقراری صلح و دوستی پایدار و یا همکاری های حقیقی نیستند؛ از این رو، بشر به عنصری نیاز دارد که بتواند از جایگاه یک امر متعالی و فرابشری، زمینه‌های شکل‌گیری صلح و همکاری را مهیا کند، این عنصر دین است که در جلسات بعدی به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 26 - 24.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(7)

🔻اثرگذاری و فراگیری دو عنصر کلیدی در خصوص تمدن‌های برجسته (2)

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی


🔸از طرفی، بعضی دیگر مانند هابز، مؤلفه اصلی در شکل‌گیری تمدن‌های برجسته، اثرگذار و فراگیر را توسعه سیاسی و سبک زندگی معرفی می‌کنند که البته طبعاً منظور، توسعه سیاسی و سبک زندگی مدرن و غربی است. با این دیدگاه، جوامع متمدن به جوامعی اطلاق می‌شود که نُرم‌های غربی را به صورت یکپارچه پذیرفته باشند؛ در این منظر، هر جامعه‌ای غیر از این جوامع، متمدن محسوب نمی‌شوند حتی اگر به برخی اصول مانند مردم‌سالاری پایبند باشند؛ از طرف دیگر، باید دید توسعه سیاسی یا سبک زندگی بدون سایر مناسبات اجتماعی چقدر در #تمدن‌سازی با توفیق روبه‌رو خواهند بود؟ چیزی که امروز در جوامع غربی با عنوان سطحی شدن اندیشه و فرهنگ و یا خالی شدن اقتصاد از فرهنگ قابل بحث و بررسی است.

🔸برخی نیز مانند دورکیم و مارس موس، این عنصر را محیط اخلاقی معرفی می‌کنند که سازنده یک کل واحد باشد. با این‌حال، مشخص نیست عنصر اخلاقی در شرایطی که با نسبیّت گره خورده و فاقد تکیه‌گاه محکمی چون عقل فطری است، چگونه می‌تواند یک کل واحد را تشکیل دهد و این كل واحد تا کجا از خود صیانت خواهد کرد؟

🔸افراد دیگری مانند آنتونی پاکدن این مؤلفه را بروز آزادانه استعدادها یا همان تحقق آزادی توصیف می‌کنند. به یقین آزادی در شکل‌گیری #تمدن نقش منحصر به فردی دارد اما واقعیت‌ها نشان میدهد آزادی بدون اخلاق و عدالت نمی‌تواند دوام و بقای خود را تضمین کرده و منجر به ظهور اَنواعی از استبداد و خودکامگی نشود؛ از این رو، خیلی مهم است تا با قبول اصالت عدالت، مدلی از آزادی ارائه شود که با اخلاق و عدالت قابل جمع باشد. آنچه مسلم است، مدل‌هایی که امروزه با اهتمام نظریه‌پردازانی نظیر جان رالز به منظور مواجهه با چالش بی‌عدالتی در غرب ظاهراً درپی پیوند آزادی و عدالت ارائه شده است نتوانسته توفیقی در این جهت داشته باشد و همچنان اخلاق و عدالت را قربانی آزادی می‌کند.

🔸همچنین، افرادی مانند گالینگوود بر روی #حقوق_مدنی تأکید دارند؛ حقوقی که از نظر او، بدون تهدید، اجبار فیزیکی و حتى اجبار اخلاقی، اعضای جامعه را به سمت قانع کردن هم در رقابت آزادانه سوق دهد. چه بسا منظور گالینگوود از حقوق مدنی، همان قرارداد اجتماعی باشد که مبتنی بر منافع سیال اعضای جامعه شکل می‌گیرد؛ در واقع او می‌خواهد بگوید که مؤلفه کلیدی، رقابت آزادانه است اما رقابت آزادانه بدون حقوق مدنی با این مختصات، منتفی است. حال باید پرسید که این حقوق با تکیه‌گاه ضعیف و جوهر سیالی که دارد چگونه تضمین کننده رقابت آزادانه خواهد بود.

🔸در هر حال، به نظر می‌رسد اگر عنصر اصلی برجسته، اثرگذار و فراگیرشدن یک تمدن را ترقی و پیشرفت بدانیم، به بیراهه نرفته‌ایم؛ در واقع عامل اصلی حیات و پویایی یک جامعه و به‌حرکت در آوردن آن به سمت مقصد، پیشرفت است اما بحث بر سر این است که اولاً، منظور از ترقی و پیشرفت چیست؟ و ثانياً، این پیشرفت چه لوازمی دارد؟ شاید بتوان مفاهیمی مانند امنیت، صلح، همکاری، آزادی، اخلاق و حتی عدالت را ذیل پیشرفت و با عنوان لوازم این پیشرفت بررسی کرد.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 26 و 27.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(8)

🔻اشکال تلقى فاکت از تمدن و نگاهی به رویکرد ضد تمدنی در غرب

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی


🔸اشکال تلقى فاکت از تمدن
بحث دیگر مهم، تلقى «#فاکت» از تمدن است که در کلام امثال #فرانسوا_گیزو قابل مشاهده است. گیزو تأکید می‌کند که «تمدن، فاکتی است همچون دیگر فاکت‌ها». دقت فرمایید، وقتی تمدن را فاکت در نظر گرفتیم، عملاً وجه متافیزیکی و الهی آن را منتفی دانسته‌ایم. در این صورت، حتی در بعد فیزیکی هم تا می‌توانیم تمدن را در ساحت فنی توسعه می‌دهیم تا امکان اندازه‌گیری و پیش‌بینی تمدن را از دست ندهیم؛ از این‌رو، در این تلقی از تمدن، فکر و فرهنگ در حاشیه است و اگر هم حضور داشته باشد، فرم بر محتوا غلبه دارد.

🔸نگاهی به رویکرد ضد تمدنی در غرب
شاید از همین نقطه بتوانیم به بحث‌های #ضد_تمدنی در خود غرب هم توجه کنیم، بحث‌هایی که به ویژه در نگاه روشنفکران آلمانی از اوایل قرن نوزده میلادی بروز و ظهور پیدا کرده است؛ در واقع، مبدأ رویکردهای ضد تمدنی را عمدتاً باید در نقد تلقی صرف مادی انگارانه از تمدن جست‌وجو کرد و چه بسا بحث #هگل در تبیین رابطه فرهنگ و تمدن و مترادف دانستن فرهنگ و تمدن، ریشه در همین نقدها داشته باشد. حتی #فروید تعبیری دارد که می گوید: «من از جدا کردن فرهنگ و تمدن بیزارم».

🔸از دیگر کسانی که در این زمینه اظهارنظر صریح دارند، #توماس_مان است که در زمان دریافت جایزه نوبل ادبی در سال ۱۹۲۹ میلادی می گوید: «فرهنگ مساوی معنویت است، اما تمدن یعنی ماشین وارگی». برای #نیچه، تمدن چیزی نیست جز تحمیل نظم، سرکوب و تقلیل فرد انسانی. نیچه در جایی می‌گوید: «نقاط اوج فرهنگ و تمدن از هم فاصله دارد؛ نباید در گرداب تضادی که بین فرهنگ و تمدن برپا است، گمراه شد. شکوهمندترین بزنگاه‌های فرهنگ. اگر از نظر اخلاقی بگوییم . در زمانه‌های فساد بوده است نه آن دوره‌های مکرری که در آن انسان‌ها داوطلبانه یا به زور، چون حیوانات رام می‌شوند و اصطلاحاً به آن تمدن می‌گویند. این دوران، برای بلندترین روح‌ها و سخت‌ترین جان‌ها تحمل ناپذیر است. تمدن در مجموع، خواهان چیزی است متفاوت از آنچه فرهنگ می‌پرود؛ چه بسا عکس آن است».
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 28 و 29.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(9)

🔻فهم نادرست نیچه از فرهنگ و نسبت آن با تمدن

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

🔸فهم نادرست نیچه از فرهنگ و نسبت آن با تمدن
البته من نقدهای جدی روی این حرف‌ها دارم اما هدف از خواندن این مطلب برای شما این بود که اجمالاً بدانید جریان ضد‌تمدنی در خود غرب چه می‌گوید. در سخنِ #نیچه، روی چند چیز تکیه شده است: اول، بر روی فردگرایی و اینکه هیچ چیز نباید آن را تحت‌الشعاع قرار دهد؛ ثانياً، بر روی نقش و سهم هنر، ادبیات، نقاشی، شعر و اندیشه‌های فلسفی که جنبه‌های انسانی بشر را بروز و ظهور می‌بخشد. واقعیت این است که #فردگرایی به قیمت قربانی کردن جامعه برای تأمین آزادی‌ها و منافع اقلیتی که به دلیل بهره‌مندی از ثروت، خود را طبقه برتر در جامعه محسوب می‌کنند هیچ توجیهی ندارد. در نقطه مقابل، #جامعه‌گرایی به مفهوم حذف شدن فرد انسانی و هضم کامل آن در جامعه نیز حتماً با آنچه آزادی و عدالت اقتضا می‌کند، منافات دارد؛ از این رو، در نگاه اسلام، فرد و جامعه هر دو محترم‌اند و هر دو به وسیله عدالت به هم می‌رسند. از طرف دیگر، گرچه هنر، ادبیات و اندیشه‌های فلسفی می‌تواند زمینه بروز و ظهور جلوه‌های خاص انسانی را فراهم کند، همین هنر، ادبیات و اندیشه‌های فلسفی می‌تواند در مادی‌ترین شکل ممکن، انسان را از عمق و حقیقت وجودش غافل کرده و به یک حیوان انسان‌نما تقلیل دهد؛ بنابراین، این گونه نیست که فرهنگ به معنای آنچه امثالِ نیچه آن را توصیف می‌کنند، بتواند ذیل جهان‌بینی‌های الحادی خود را از آنچه آنها آن را #مادی‌زدگی یا #ماشین‌وارگی می‌خوانند، خلاص کند بلکه می‌تواند به جاده صاف‌کن و تسهیل‌گر پروژه‌های بزرگ مادی‌گرا مبدل شود.

🔸با این وجود، نقد اساسی من به حرف نیچه درباره فرهنگ به آنجا برمی‌گردد که او شکوهمندترین بزنگاه‌های فرهنگ را در زمانه‌های فساد معرفی می‌کند. معلوم نیست نیچه این انحصار را از کجا آورده‌است؟ آیا تاریخ این را تأیید می‌کند؟ در نقطه مقابل سخن نیچه، تاریخ مملوّ از شکوهمندترین بزنگاه‌های فرهنگ است که در شرایط فقدان فساد شکل گرفته و قهرمانان این بزنگاه‌ها، نه تنها خود از هرگونه آلودگی و فساد مبرّا هستند از شرایط پاک وسالم جامعه در جهت رشد خود بهره‌ها برده‌اند؛ از این رو، نه تنها انحصار قابل قبول نیست، بی‌تفاوتی در برابر مفاسد اجتماعی نیز موجه نیست. با این حال، باید گفت اصولاً ابتلائات و آزمون‌های بزرگ و پیچیده در دنیا، که یک طرف آن شیطان و دعوت‌های شیطانی قرار دارد، از راه‌های کلیدی برای رشد و تعالی انسان محسوب می‌شود. ضمناً این مطلب را نیز متذکر می‌شوم که ما #فرهنگ را (با تعریف حقیقی‌اش) با #تمدن (به معنای درستش) قابل جمع می‌دانیم و این گونه نیست که پذیرش تمدن را لزوماً به منزله کنار گذاشتن فرهنگ تلقی کنیم که بحث آن مفصل است. با این حال، آنچه مسلم است، بحث #هویت_فردی و سرنوشت آن در تمدن بحث مهمی است که باید در جای خود به آن پرداخت؛ در واقع، در بسیاری از تمدن‌ها، هویت‌های فردی قربانی همگرایی می‌شود و این خود در تضعیف فرهنگ و اندیشه مؤثر است.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 29 و 30.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(10)

✅تعریفی برای تمدن و عناصر اصلی این تعریف

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

🔻تعریف تمدن
تا اینجا روشن شد که #تمدن یک مفهوم ساده نیست و تعریف کردن آن کار بسیار دشواری است و شاید به دلیل همین امر باشد که تا الآن ده‌ها تعریف از تمدن ارائه شده است که بین بخش مهمی از آنها وجه اشتراک جدی دیده نمی‌شود؛ ازاین‌رو، برای من هم سخت است که بتوانم تعریفی جامع و مانع از تمدن ارائه کنم. با این حال، از سر اجبار و برای جلورفتن بحث، تعریفی را ارائه می‌کنم. به‌نظر می‌رسد تمدن عبارت است از ظهور و بروز فرایندی پیشرفت‌های هدفمند و نظام‌مند در یک یا چند جامعه، بر اساس طرز تفکری روشن، که شکل معنادار و منضبط به خود گرفته و جامعه را به مقصد مورد نظر می‌رساند.

🔸همان طور که ملاحظه می‌کنید، در این تعریف بر روی چند عنصر تأكيد شده است:
#اول: بر روی بروز و ظهور که من از آن به اصل «عینیّت‌یافتگی» تعبیر می‌کنم. اصل عینیّت‌یافتگی یعنی اینکه تمدن صرفاً یک فکر یا ایده نیست بلکه تمدن به تحقق عینی یک فکر و یا ایده اطلاق می‌شود. هر قدر هم که یک تفکر یا ایده قوی باشد، تا زمانی که در مقام عینیّت محقق نشود به آن تمدن گفته نمی‌شود.
#دوم: بر روی فرایندی بودن تمدن تأکید شده است. #فرایندی_بودن تمدن در مقابل پروژه‌ای بودن آن است. این صحیح نیست که کسی تصور کند تمدن یک امر پروژه‌ای است؛ یعنی کسی یا جریانی می‌تواند بر اساس یک پروژه، خالق یک تمدن باشد. خیر، تمدن محصول یک روند طبیعی است که البته پروژه‌ها می‌توانند در سرعت بخشیدن یا تقویت آن نقش‌آفرین باشند اما نمی‌توان گفت ساخت یک تمدن امری کاملا مدیریت‌پذیر است. هزاران عامل ریزودرشت وجود دارد که اساساً از نگاه‌ها مخفی است چه رسد به اینکه قابل مدیریت باشد.
#سوم: بر روی پیشرفت‌های هدفمند و نظام‌مند تأکید شده‌است؛ همان‌طور که اشاره‌شد، از نظر من تفاوت اصلی جامعه بدوی و ساکن با جامعه مدنی در همین تحرک و پویابودن جامعه است که از آن در اینجا به پیشرفت تعبیر می‌کنیم، آن هم پیشرفت هدفمند و نظام‌مند که بتواند در سطح جامعه و حتی در سطحی بالاتر، یعنی در یک منطقه بزرگ و حتی کل جهان، تحوّل‌آفرین باشد.
#چهارم: بر روی ابتنای آن بر تفکری روشن تأكید روشن شده است. هیچ تمدنی را نمی‌توان پیدا کرد که خالی از تفکر و فاقد عقبه اندیشه‌ای باشد. البته تفکّرات از جهان‌بینی‌های گوناگون زاییده می‌شوند و همین امر می‌تواند آنها را به اقسام مختلف تقسیم کند. ما در این تعریف اصل تفکر را مدنظر قرار داده‌ایم و طبعاً درباره درون‌مایه این تفکر، صحبت خواهیم کرد.
#پنجم: تأکید بر روی معناداری و انضباط میان حلقه‌های گوناگون پیشرفت یک جامعه است که اگر نباشد، تمدنی خلق نمی‌شود. شاید بتوان از این معناداری، به روح واحد حاکم بر کالبدهای یک جامعه نیز تعبیر کرد.
#ششم: تأكيد بر روی مقصد است؛ در واقع، تمدن نمی‌تواند بی مقصد باشد، هر پیشرفتی هم دارای مقصد است و البته این مقصد، رابطه تنگاتنگی با طرز تفکر حاکم بر تمدن دارد.

🔸به نظر می‌رسد، در هر قسمت از تاریخ که تمدن پرآوازه و اثرگذاری را پیدا می‌کنیم، این تعریف تقریباً بر آن قابل صدق است. البته انطباق این تعریف بر یک تمدن، به منزله زوال ناپذیری آن تمدن نیست؛ چراکه ما در این تعریف وارد محتوا و درون‌مایه تمدن نشدیم. ضمناً همان‌طور که ملاحظه می‌کنید، این تعریف، در قبال فرهنگ بی‌نظر نیست. در حقیقت، ما در آنجایی که روی طرز تفکر روشن تأکید می‌کنیم، فرهنگ را چه به عنوان علت محدثه و چه به عنوان علت مُبقیه، لازمه شکل‌گیری یک تمدن به حساب می‌آوریم اما اینکه این فرهنگ چیست و باید چه رتبه و منزلت یا چه مؤلفه‌هایی داشته‌باشد، بحث دیگری است که باید در جای خود به آن پرداخت.

«والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته»
پایان درس‌گفتار اول.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 33 - 31.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(11)

✅ضرورت، تمایزات، تعریف و مراحل تمدن نوین اسلامی

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

⭕️اسلام و گرایش به تمدن‌سازی

🔸در این جلسه، ابتدا به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی هستیم که آیا اساساً اسلام گرایشی به #تمدن‌سازی دارد؟ و آیا مسلمانان موظف به گام برداشتن در مسیر خلق تمدنی بزرگ، اثرگذار و فراگیر هستند یا خیر، تمدن‌سازی متعلق به میدان دنیاگرایی و این جهانی شدن است؟ حتی در اینجا دیدگاه‌هایی وجود دارد که معتقد است، تمدن‌سازی #جامعه_اسلامی را از مسیر اصلی خود که رشد و تعالی معنوی است دور می‌کند و آنچه با عنوان تمدن‌سازی مطرح است، بیش از همه، از علایق جوامع طاغوتی است!
از آنجا که من در درس گفتارهای #اسلام و #پیشرفت به میزان کفایت وارد این بحث شده‌ام، قصد ندارم در اینجا بحث تفصیلی داشته باشم و علاقه‌مندان را به همان درس گفتارها ارجاع می‌دهم اما لازم می‌دانم چند نکته کلیدی را در این زمینه ذکر کنم.

🔸#اول: استفاده از دنیا و نعمات فراوان آن که لاجرم از مسیر #آبادسازی_دنیا می‌گذرد جزء وظایف انسان مسلمان است و آنچه به عنوان دنیاگرایی یا دنیازدگی مطرح است، هیچ نسبتی با استفاده صحیح از نعمات دنیوی ندارد بلکه منظور، اصالت دادن به دنیا، نفی یا غفلت از معاد و دنیاپرستی است. #قرآن_مجید در سوره هود آیه ۶۱ می‌فرماید: «هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فیها فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی قَریبٌ مُجیبٌ». یعنی او است که شما را از زمین آفرید و آبادی آن را به شما واگذاشت! از او آمرزش طلبید، سپس به سوی او بازگردید که پروردگارم (به بندگان خود نزدیک و اجابت کننده خواسته‌های آنها) است»!

🔸#دوم: ما در آیات و روایات، هیچ‌گاه با تقبیح نفسِ #جوامع_مدنی عظيم و قدرتمند روبه‌رو نیستیم بلکه آنچه مورد نقد قرار گرفته است، درون مایه و جهت‌گیری‌های مشرکانه و شیطانی بعضی جوامع و تمدن‌های بزرگ مانند هود، ثمود، عاد، لوط و فرعون است. حتی در مقابل، شاهد توصیف یکی از عظیم‌ترین تمدن‌های بشری در دوران نبوت حضرت سلیمان نبی(ع) و همچنین، حضرت یوسف پیامبر(ع) به عنوان عزیز مصر هستیم که نه تنها در این توصیفات دستیابی به قدرت مادی تنبیح نشده است، از نصرت‌های الهی برای شکل‌گیری چنین قدرت‌هایی نیز پرده‌برداری شده‌است؛ بنابراین، اگر کسی تمدن را یک پديدۀ طاغوتی و ضد اسلامی پندارد، طبعاً باید قادر باشد تا توجیه درخوری از تمدن‌های عظیم عصر سلیمان نبی(ع) یا یوسف پیامبر(ع) ارائه کند.

🔸#سوم: تعالیم اسلامی دائماً بر روی عناصری چون قانون (شریعت)، نظم، حکومت، آبادانی، فقرزدایی و امثال اینها تأکید دارد و تمدن چیزی جز تجميع نظام‌مند این عناصر و تأمین لوازم و اقتضائات آنها مانند اخلاق، عدالت، آزادی، پیشرفت و غیره نیست؛ از این رو، نه تنها نمی‌توان گفت اسلام با تمدن‌سازی مخالف است، شواهد فراوانی در زمینه سوق‌دهی مسلمانان به سمت تمدن‌سازی وجود دارد.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 36 - 37.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️چرا علم آموزی در کشور ما نهادینه نشده است؟

#تضارب_آراء!؟
#علم‌آموزی_و_تمدن‌سازی
#حجت‌الاسلام_رسول_جعفریان
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔸شاید یکی از پربسامدترین مفاهیم در مباحث و #نوشته‌های_تمدنی و اجتماعی ما، بویژه در مقایسه میان غرب و شرق، مفهوم «عقب ماندگی»، یافتن علل آن و تلاش برای جبران آن یعنی رسیدن به #پیشرفت و #توسعه باشد. در این وضعیت، یکی «ما» هستیم و دیگر «غرب». نسبت این دو به همدیگر، و فاصله عریض و طویل میان آنها، تأمل بسیاری از اندیشمندان و سیاستمداران ما را درپی داشته است. در چند دهۀ اخیر، با پیشرفتی که در شرق آسیا پیش‌آمده، یک ابهام دیگر هم بر آنچه بود افزوده شده‌است. معمولاً گفته‌می‌شد، غرب و شرق، اما حالا بخشی از شرق، خود را از وضعیت #عقب‌ماندگی قبلی رهانیده و با سرعت در حال رقابت با «غرب» است. با این حال، خاورمیانه و کشورهای پیرامونی آن و نیز آفریقا و بخش‌هایی از آمریکای لاتین، همچنان از عقب‌ماندگی رنج می‌برند، و طبعاً در فکر رهایی از این وضعیت هستند.

🔸متفکران ما چه اندیشه‌ای در این باره داشته‌اند و چه راه‌حلی ارائه داده‌اند؟
در این باره، و در طول یک قرن‌ونیم، صدها‌هزار صفحه از کتاب و مجله و مقاله نوشته و چاپ شده و بارها و بارها در این باره سخن گفته‌شده‌ است. #راه_حل‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی همواره ارائه شده، و بوده‌اند کسانی هم که راه‌حل‌های ترکیبی ارائه کرده‌اند. این راه‌حل‌ها همواره مورد حمایت اصحاب اندیشه و عمل بوده و دولت‌ها برای اِعمال برخی از این راه‌حل‌ها تلاش کرده‌اند. کمتر دولتی بوده و هست که هوس رسیدن به «#تمدن» را نداشته‌باشد. از عباس میرزا تا ناصرالدین شاه که سه‌بار به اروپا رفت که تمدن بیاورد، تا برسد به انقلابیون #مشروطه، که می‌خواستند ایران را نجات دهند، تا صدوده سال پس از مشروطه، همه در آرزوی این بوده‌اند که کشوری #پیشرفته داشته‌باشند.

🔹متن کامل این یادداشت را در لینک زیر بخولنید:
https://goo.gl/i6j4aP

ا—--------------------------—ا

💢مهندسی تمدن نوین اسلامی

#گفت‌وگو_منتخب
#مهندسی_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_مصطفی_جمالی
yon.ir/yjsUe

🔸به گزارش وسائل، حجت‌الاسلام مصطفی جمالی، عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی که در زمینه تمدن سازی و تمدن اسلامی تحقیقاتی انجام داده اند، در باب مهندسی تمدن نوین اسلامی نظریاتی دارند که در این گفتگو به آنها پرداخته شده است.

🔸ایشان با اشاره به اینکه تمدن با امّت تعریف می‌شود گفت: تنها اندیشه‌ای می‌تواند شکل تمدنی به خود بگیرد که بتواند حول اندیشه خود امّتی را شکل دهد، امتی که هویت واحد و جهت‌گیری واحدی داشته باشد تا در سایه آن بتواند تمامی عرصه‌های حیات اجتماعی خود را ساماندهی کند.

🔹مشروح این گفت‌وگو را در لینک زیر بخوانید:
http://vasael.ir/fa/news/13089

💢نسبت علم با فرهنگ و تمدن بشری

#علم_دینی
#علوم_انسانی_اسلامی
#نسبت_علم_با_فرهنگ_و_تمدن
#حجت‌الاسلام_دکتر_حمید_پارسانیا

🔸هر معنایی از علم با نوعی خاصی از فرهنگ و تمدن بشری سازگار است. داوری نسبت به درست و یا غلط بودن هر یک از آن معانی در گرو داوری درباره مبانی فلسفی و معرفت شناختی آن تعاریف است؛ کاری که به فیلسوف علم مربوط میشود. هر یک از آن معانی، با فرهنگ، جامعه و نظام اجتماعی خاصی سازگاری دارد و هرگاه یکی از این تعاریف در درون فرهنگ و جامعهای مرجعیت پیدا کند، در دیگر ابعاد آن فرهنگ اثر می گذارد و به همین دلیل ترویج هریک از این معانی در درون یک جامعه منشأ تأثیری گسترده و فراگیر در حوزه عقائد، آرمان ها و ارزشهای اجتماعی آن جامعه میگردد. کاوش پیرامون این گونه مباحث از نوع مباحث جامعه شناسی معرفت و علم است.

🔹#منبع: مقاله علم دینی از منظر حکمت اسلامی/ مجله راهبرد فرهنگ/ شمار ششم/سال 1388، ص 21.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢تعریف تمدن و مؤلفه‌های آن از نظر حجت‌الاسلام دکتر واسطی

#تعریف_تمدن
#مؤلفه‌های_تمدن
#حجت‌الاسلام_عبدالحمید_واسطی

🔸#تمدن شبکه به هم پیوسته از سیستم‌های کلانی است که رفتارها و فعالیت‌های انسان را در مقیاس فردی و جمعی تنظیم می‌کند به‌طوریکه پاسخ کارآمد به تمام لایه‌های هرم نیازها ارائه دهد. این تعریف دارای چهار مولفه است:

🔸در #مولفه_اول باید شبکه‌ای از سیستم‌های کلان شکل بگیرد. معمولاً در کتاب‌های تاریخی تمدنی و جامعه شناسی سیستم‌های کلان اقتصادی شامل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می‌شوند که نیاز به نقشه دارند و باید احصا شوند. اما در بررسی‌های انجام گرفته حداقل کلان سیستم‌های مورد نیاز برای تمدن، ۵۰ کلان سیستم هستند که هر کدام زیرسیستم‌هایی دارند. مثلاً در سیستم‌های زیرساختی #مدل_حکومت، سیستم سیاسی و آمایش سرزمین و جمعیت و شهرسازی و... داریم.

🔸#کلان‌سیستم‌ها به سوی تشکیل تمدن حرکت می‌کنند و حداقل شامل ۵۰ کلان سیستم می‌شوند. فردی که درباره تمدن شرقی یا غربی، قدیم یا جدید و... صحبت کند، باید تکلیف ۵۰ کلان سیستم را روشن کند. یعنی بگوید تمدن از چه کلان سیستم‌هایی تشکیل می‌شود و مدل و آمایش سرزمین، نظام حقوقی و… را بیان کند.

🔸در #مولفه_دوم، این شبکه ساختاری را تولید می‌کند که فعالیت‌های انسان را در مقیاس فردی و جمعی تنظیم می‌کند. این ایده به زبان مباحث #علوم_انسانی ساختارگراست. در دوگانه #ساختار و #عامل، ساختار را در مباحث تمدنی اولویت قرار می‌دهند. زیرا جریان اراده انسانی به بهینه‌سازی و تنظیم برای خروجی مطلوب حرکت می‌کند.

🔸#مولفه_سوم در موضوع تمدن اصلی است که باید به تمام سطوح نیازهای انسان پاسخ بدهد. همواره سطوح نیازهای انسان هرم مازلو را به نظر می‌آورد اما در فضای #معارف_اسلامی بر اساس گزاره‌های دین مدل نیازها پردازش شده است. تمدن باید تمام نیازهای زیستی ارتباط انسانی و متعالی را بتواند پاسخگو باشد. اینها نیازهای مشترک انسانی هستند.

🔸[#مؤلفه_چهارم؛] در فضای تمدنی خصلت #کارآمدی از مولفه‌های پیشران است، کارآمدی یعنی نسبت هزینه منفعت‌ها در فضای رقابت باید مثبت باشد یعنی نسبت به رقیب دسترسی و پایداری و کیفیت برتر را داشته باشد. اگر شبکه کلان سیستم‌ها شکل گرفت و اراده انسان‌ها در آن جاری شد و اراده به سمت بهینه‌سازی توسط فرآیندهای سیستم‌ها حرکت کرد و فرآیندها تمام سطوح و لایه‌های نیاز انسان ر ا پوشش دادند و نسبت به سیستم‌های رقیب دارای کارآمدی بودند، می‌توان گفت تمدن نوین مطلوب شکل گرفته است.


ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢تمدن اسلامی، یک تمدن علمی است

🔹#حجت‌الاسلام_دکتر_پارسانیا

📌نشست «تحلیل نظریه انقلابی در بیانیه گام دوم» چندی پیش در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد و در آن حجت‌الاسلام دکتر حمید پارسانیا، دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با موضوع «عقلانیت، تمدن‌سازی و نظام انقلابی» به ارائه بحث پرداخت. در ادامه صحبت‌های این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی را می‌خوانیم.

🔸هر تمدنی با سطحی از عقلانیت تناسب دارد
زمانی که از عقلانیت صحبت می‌شود، مفهومی که بیشتر مدنظر ماست، عقلی است که در زندگی تحقق و واقعیت پیدا می‌کند. عقل به ‌لحاظ فلسفی کاربردهای متفاوتی دارد و اصطلاحات مختلفی برای آن از لحاظ لغوی در نظر می‌گیرند؛ گاهی عقل یک موجود متعلق خارجی در نظر گرفته می‌شود. در برخی از روایات هم معنایی مانند فرشته وجه بودن برای عقل استفاده می‌شود. عقل به‌عنوان حجت باطنی و پیامبر درونی انسان شناخته می‌شود؛ همان‌گونه که از پیامبر به‌عنوان عقل بیرونی یا حجت ظاهری یاد می‌شود. عقل انسان بالقوه است و بسته به حوزه‌ای که در آن فعلیت پیدا می‌کند و بارور می‌شود، نام‌های گوناگونی مانند عقل متافیزیکی، عقل ریاضی یا عقل معاش می‌گیرد. زمانی که عقل در جامعه حضور پیدا می‌کند، هویتی برای آن شکل می‌گیرد. هر تمدنی با سطحی از عقلانیت تناسب دارد.

🔸ماکس وبر، تمدن‌ها و جوامع مختلف را براساس مدل‌های عقلانیت‌شان تقسیم‌بندی می‌کند و هر جامعه‌ای به تناسب سطحی از عقلانیت که در آن وجود دارد، ابعاد مختلف اقتصادی و سیاسی و فراز و فرودهایش شکل می‌گیرد. وبر معتقد است که جهان مدرن با عقلانیت ابزاری نسبت دارد و آن را ویژگی مدرنیته ذکر می‌کند و این عقلانیت ابزاری با نوعی از دیانت، مناسبات و روابط پیوند دارد. عقلانیت ابزاری مدرن با زندگی بورژوازی و مذهب پروتستان پیوند دارد که این نوع از عقلانیت در مذهب کاتولیک نمی‌تواند رشد کرده و بارور بشود.

🔹متن کامل در پیوند زیر:↙️
http://qudsonline.ir/news/653940/

ا—--------------------------—ا

#کانال‌به‌سوی‌تمدن‌نوین‌اسلامی
@tamadone_novine_islami

💢تمدن در ساحت قرآن

🔸#قرآن برداشت دیگری از #تمدن دارد که خروج از جهل، توحش و حرکت در مسیر انسانیت یا برنامه مدون و قانونمند برای زندگی که همراه با معنای خاصی از پیشرفت مادی و معنوی برای زندگی انسان است، تعریف می‌شود.

🔸#خداوند حرکت و حکومتی را که در مسیر #آرمان‌های_الهی نباشد، نمی‌شناسد. در قرآن، تمدن یک تاریخچه هم دارد که از تمدن‌های مختلف یافت شده و پس از طی کردن مراحل رشد و تکامل، #میراث_تمدنی خود را به تمدن‌های دیگر داده‌اند.

🔹#حجت‌الاسلام_دکتر_علی_ذوعلم

@tamadone_novine_islami

💢 امکان تمدن‌سازی دین در اندیشۀ آیت‌الله خامنه‌ای

#گزارش_رسالۀ_دکترا
#حجت‌الاسلام_حیدر_همتی

🔸حجت‌الاسلام حیدر همتی در مقدمه رساله دکتری خود با عنوان «‌مؤلفه‌ها و شاخصه‌های تمدن‌ساز در معرفت دینی آیت‌الله خامنه‌ای» آورده است: مواجهه متفکران مسلمان با پدیده‌های مدرن و حضور پررنگ مکاتب غربی و فرهنگ اجتماعی ایشان در محیط اسلامی از یک سو و انحطاط و آشفتگی در جوامع اسلامی از سوی دیگر، عالمان و اندیشمندان مسلمان را به تدریج به تأملات نظری در حوزه تمدنی سوق داده و چیستی تفکر اجتماعی اسلام را به عنوان یکی از پرسش‌ها در حوزه معرفت دینی مطرح ساخت. در خصوص جامعه ایران نیز‌ هرچند نهضت مشروطه، یکی از عوامل شتاب‌دهنده به این تلاش‌های نظری بود اما بی‌تردید، نقطه اوج آن را باید در انقلاب اسلامی و تحولات پس از آن یافت. از پیامد‌های انقلاب اسلامی، نقش آن در پیدایش رویکردهای اجتماعی در حوزه معرفت دینی بود. از همین رو بازشناسی این جریان‌ها و گفتمان‌های زنده و فعال، می‌تواند بستر مناسبی باشد برای فهم و تبیین پرسش‌های بنیادین، درباره رابطه معرفت دینی و ابعاد اجتماعی و تمدنی دین.

🔰مهم‌ترین نزاع انقلاب با غرب
نویسنده معتقد است که از مهم‌ترین نزاع‌های انقلاب اسلامی با عالَم غرب (لیبرالیسم و سکولاریسم)، هم‌چنین با برخی جریان‌های مذهبی درون جهان اسلام (از جمله وهابیت و...) هم چنین منازعات و اختلافات احزاب و گروه‌های سیاسی و اجتماعی در درون انقلاب اسلامی به نوعی بازگشت به مقوله معرفت از دین دارد. موضوعاتی هم چون چیستی دین، رابطه دین و زندگی، رابطه وحی وعلوم بشری، دین و مدرنیته، گستره دین، مبانی ومنابع وروش معرفتی دین، انتظار از دین، چگونگی اجرای احکام وقوانین دینی در جامعه، و نیز نوع فهم وتلقی از مبانی اعتقادی و ... چالش‌های مختلفی را میان اندیشمندان و عالمان دینی به وجود آورده است به گونه‌ای که بر پایه برخی از رویکردهای دین‌شناسی در دوره جدید، همه و یا بخش‌هایی از دین، اموری آن جهانی بوده و دارای ویژگی‌هایی هم چون غیب‌نمونی و نامحسوس بودن است و قلب جایگاه ایمان و اعتقاد بوده و بخشی از ثواب و عقاب نیز، آن جهانی و غیبی است. در مقابل؛ تمدن امری این جهانی، عینی، عملی و معطوف به نیازهای آنی و زمانی بشر در همین دنیا می‌باشد، و بر پایه این نگاه هیچ نسبتی میان دین و تمدن وجود ندارد. در برخی نگاه‌ها حتی نقش تخریبی نسبت به تمدن را نیز مطرح کرده‌اند.

🔹متن کامل در👈🏽 yon.ir/cWf6C

ا—--------------------------—ا

@tamadone_novine_islami

💢 عاشورا زمانی کارکرد تمدنی خواهد داشت که معطوف به نیازهای کلان دنیای اسلام باشد

#گزارش_خبری
#عاشورا_و_معنای_تمدنی_آن
#حجت‌الاسلام_دکتر_حبیب‌الله_بابایی

🔸عاشورا زمانی کارکرد تمدنی خواهد داشت که معطوف به نیازهای کلان دنیای اسلام باشد. عاشورایی که نسبت به چالش‌های امت اسلام خنثی و بی تفاوت باشد، عاشورای سکولار است و از منطق اسلام به دور است.

🔸به‌گزارش خبرگزاری مهر؛ حجت الاسلام حبیب الله بابایی، مدیر مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در جلسه «عاشورا و معنای تمدنی آن» که برای مبلغان نخبه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، به ارائه سخن پرداخت.

🔸وی گفت: تفسیر عاشورا زمانی تمدنی می‌شود که در تخاطب با انسان غیر مسلمان، قابلیت تحدی رو داشته باشد. باید بتوان از عاشورا برای انسان امروز، تفسیری مفهوم، معقول یا مستدل و مقبول ارائه کرد. هر میزان مکتب عاشورا با مخاطبان بیشتری ارتباط پیدا بکند، به آستانه‌های تمدنی نزدیک‌تر می‌شود.

🔸وی افزود: تطبیق عاشورا و تمسک به آن، زمانی کارکرد تمدنی خواهد داشت که معطوف به نیازهای کلان دنیای اسلام باشد. عاشورایی که در حسینیه‌ها محصور بماند و نسبت به چالش‌های امت اسلام خنثی و بی تفاوت باشد، عاشورای سکولار است و از منطق اسلام تمدنی به دور.

🔸این محقق و پژوهشگر در ادامه سخنانش تصریح کرد: ربط و نسبت بین عاشورا و تمدن را می‌توان در تاریخ تمدن اسلامی (در نقطه‌های عطف تمدنی همچون تحولات سیاسی، اجتماعی، و اخلاقی - فرهنگی) جستجو کرد، همان طور که می‌توان نشانه‌هایی از آن را در تاریخ تمدن غرب (مثلاً مراسم سمانا سانتا در اسپانیا) دنبال کرد.

🔸وی با بیان اینکه مهم‌ترین ابعاد تمدنی عاشورا در دنیای امروز را می‌توان در شاخص‌های تمدن و تطبیق آن بر عاشورا پی گرفت، تصریح کرد: اگر آرامش یکی از شاخص‌های تمدن است، اگر زیست اخلاقی یکی دیگر از شاخص هاست، اگر عدالت از جمله شاخص‌های تمدن به حساب می‌آید، و اگر محبت و پیوستگی انسانی از شاخص‌های یک تمدن است، آنگاه باید عاشورا و آورده‌های آن را در همین محورها برای جهان اسلام فهم کرد و در پی ایجاد آن برای زندگی در جهان امروز اسلام بر آمد.

🔸عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأکید بر اینکه از میان شاخص‌ها، شاخص «نظم» از جمله شاخص‌های اساسی در تمدن است که باید رابطه آن را با عاشورا پی گرفت، گفت: نظم تمدنی در سه جهت قابل ترسیم و تعریف است: نظم قانونی، نظم اخلاقی، و نظم معنوی.

🔸وی با اشاره به اینکه آنچه که با احیای فرهنگ عاشورا در دنیای امروز می‌توان انتظار داشت، صورت‌بندی نظم معنوی است، گفت: نظم معنوی برآمده از بسامانیِ رابطه انسان با خدا و ایجاد ارتباط معنوی با امام شهید و آنگاه بازتاب آن در مناسبات بین انسان و انسان است. آنچه که امروز در راهپیمایی اربعین رخ می‌دهد، نه نظم قانونی، و نه صرفاً نظم اخلاقی، بلکه نظم معنوی است. کلید اصلی در صورت بندی این نظم، ایمان مشترک، حب مشترک، و محبوب مشترک است.

yon.ir/sPc0E

💢عقلانیت، تمدن‌سازی و نظام انقلابی

#حجت‌الاسلام_دکتر_پارسانیا

نشست «تحلیل نظریه انقلابی در بیانیه گام دوم» چندی پیش در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد و در آن حجت‌الاسلام دکتر حمید پارسانیا، دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با موضوع «عقلانیت، تمدن‌سازی و نظام انقلابی» به ارائه بحث پرداخت. در این فایل صحبت‌های این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی را می‌خوانیم.

@tamadone_novine_islami

‍ ‍ 💢دارالشفاء/ تأملاتی کلامی فقهی در نسبت اماکن مقدسه و بهداشت و درمان

#معرفی_کتاب
#حجت‌الاسلام_محمدحسن_وکیلی
#کووید19_و_تعطیلی_حرم‌های_مطهر


📌«دارالشفاء» کتابی جدید از دروس خارج حجت‌الاسلام والمسلمین استاد وکیلی از اساتید حوزه‌ی علمیه مشهد است که به بررسی فقهی- کلامی نسبت تعطیلی حرم‌های مطهر با بیماری کرونا، علوم تجربی و علوم مجرد می‌پردازد. این کتاب در 256 صفحه تنظیم شده‌است که در پایان مطلب می‌توانید فایل pdf آن‌را دانلود کنید.

🔻کتاب با این مقدمه شروع می‌شود؛
مدتی است که به واسطه شیوع بیماری کرونا، مجموعه‌ای از سؤالات در فضای جامعه اسلامی درباره بیماری و درمان و خصوصا بیماری های مسری مطرح شده است؛ بخش وسیعی از این سؤالات به نحوه ارتباط مشاهد مشرفه و اماکن مذهبی و مناسک دینی با بیماری و درمان باز می گردد که صبغه کلامی و فقهی دارد و صاحب نظران، هریک از زاویه ای به آن پرداخته اند. یکی از سوالات مهم این است که در زیارت اماکن مقدسه و حضور در مناسک مذهبی چه مقدار باید محدودیت اعمال شود؟

🔸در این زمینه دو نگاه اصلی وجود داشت:
نگاه اول این بود که اماکن مقدسه دارالشفاء است و برای مقابله با ویروس کووید ۱۹ بیشتر باید به آن توسل جسته و از قابلیت شفابخشی آن استفاده نمود و از این رو تعطیلی آن روا نیست.
نگاه دوم متعلق به عده ای بود که به شدت با دیدگاه پیشین، مقابله نموده و ادعا کردند از نظر دانش پزشکی باز بودن حرم های مطهر اصلا مصلحت نیست و گشوده بودن این اماکن نه فقط موجب شفاء نیست، بلکه سبب شیوع بیشتر بیماری خواهد شد.

🔸نوشتار حاضر به بررسی جوانب این موضوع از منظر کلامی و فقهی پرداخته و امید است که زمینه را برای اظهارنظرهای دقیق طرفین گفت‌وگو بیشتر فراهم نماید. روشن است که در عرصه مسائل عملی، اگر در حکومت اسلامی، نهادی تشکیل شود که مورد تأیید و امضاء ولی فقیه باشد، به حسب موازين فقهی و قانونی، باید بر طبق آنچه حکم می‌کند عمل شود. در شرایط حاضر نیز مصوبات و تصمیم گیری‌های نهایی اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا تا زمانی که با تنفیذ رهبری همراه است، معتبر و محترم است. لذا هرگونه تقابل عملی با تصمیمات این ستاد، کاری نسنجیده و از نظر فقهی خطاست. ولی التزام عملی به تصمیم گیری‌های ستاد مذکور و سایر قوای عالی کشور، منافاتی با مباحث علمی و نقد و بررسی‌های نظری و تخصصی ندارد. چه بسا چنین گفت‌وگوها و هم اندیشی‌هایی در تصمیم‌گیری مسئولین امر نیز تأثیرگذار بوده و ضریب موفقیت تصمیمات را بالا ببرد.

🔻مهم ترین ادعاهای کتاب حاضر را می‌توان در این چند بند خلاصه نمود:
1. تشخیص موضوع شفاء و درمان، متوقف بر تخصص است و نظام پزشکی فعلی که در پارادایم تجربه‌گرایی می‌اندیشد به جهت کمبود نمونه‌های آماری در برخی از موارد فاقد صلاحیت برای قضاوت درباره اماکن مقدسه است و لذا از جهات فقهی و تجربی نمی‌تواند در این زمینه مرجع قرار گیرد.
۲. منابع وحیانی به وضوح دلالت بر این دارد که آثار تکوینی اماکن مقدسه با دیگر اماکن متفاوت است و لذا برای قضاوت درباره آنها باید آزمایش ها و تجربیاتی مستقل انجام شود.
٣. منابع وحیانی به روشنی دلالت بر این دارد که حضور در اماکن مقدسه به قصد استشفاء از عوامل مهم شفاگرفتن است و لذا این مراکز در شفابخشی در میان کاربری‌های گوناگون شهری، عدل بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها و بلکه مقدم بر آن‌ها است.
۴. حفظ سلامتی از راهبردهای مهم شریعت در زندگی است ولی راهبردی مطلق نیست بلکه ضریب اهمیت آن به گونه‌ای است که در تزاحم با امور گوناگونی از فعلیت ساقط می‌شود .
۵. با این فرض که نظر کارشناسان بهداشت را درباره اماکن مقدسه بپذیریم بازهم تزاحم ملاک‌ها در این موارد به گونه‌ای نیست که بتوان جواز بستن این اماکن را که مستلزم تعطیل وقف و وهن شعائر است، توجيه نمود.


@tamadone_novine_islami

--------------------------------------------

📥 #دانلود_فایل_pdf_کتاب 👇

💢تمدن‌پژوهی و لزوم اطلاع از نظریه‌های نظام سیاسی و دولت در اسلام

🔻#یادداشت_تحقیقی

🔸تحولات فکری و سیاسی جهان اسلام نشان می‌دهد که باید، به دلایلی چند، در خصوص #نظام_سیاسی و #دولت در اسلام اندیشه کرد. به لحاظ عملی مشکل بتوان زندگی را بدون دولت تصور نمود. دولت در جامعه اسلامی، همانند دیگر جوامع بشری، نه تنها بیانگر وجود مجموعه‌ای از نهادهاست، بلکه حاکی از وجود نگرشها و شیوه‌های خاصی از اعمال و رفتار است که منحصراً #مدنیت_اسلامی خوانده شده، در واقع جزئی از #تمدن_اسلامی محسوب می‌شوند.

🔸می‌توان گفت که سیاست و دولت به گونه‌ای ظریف در قسمت عمده زندگی ما نفوذ و رخنه می‌کند. زندگی انسان‌ها در درون نظام سیاسی و دولت آغاز می‌شود و پایان می‌پذیرد. بدین‌سان، دولت در #جوامع_اسلامی، هر چند مفهومی پیچیده است، واقعیت روزمره‌ای است که نمی‌توان نادیده گرفت. لازم است قبل از آنکه درباره نسبت و رابطه خود با دولت بیندیشیم، از نظریه یا نظریه‌های دولت در #فرهنگ_اسلامی نیز اطلاعاتی به دست آوریم.

🔹بخشی از مقدمه‌ی کتاب "نظام سیاسی و دولت در اسلام"، نوشته‌ی حجت‌الاسلام دکتر داود فیرحی

🔻کلید واژه‌ها:
#دولت #نظام_سیاسی #دین_و_دولت #نظریه‌های_سیاسی #حجت‌الاسلام_دکتر_داود_فیرحی

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢حرکت در مسیر امام صادق علیه‌السّلام و تأسی به سیره تمدن‌سازی او

#تولید_علم_و_تمدن‌سازی
#سیرۀ_امام_جعفر_صادق(ع)
#حجت‌الاسلام_حسن_رضائی‌مهر

🔸رکن اساسی احیای #تمدن_اسلامی، تولید علم است. و ما تا وقتی که با این قضیه به صورت جدی و واقع‌بینانه نگاه نکنیم هیچگاه به #تولید_علم و احیای تمدن اسلامی نخواهیم رسید. اگر به بایدها و نبایدهای تولید علم توجه نشود و یا باوری در این خصوص نباشد شکی نیست که نه علمی تولید می‌شود و نه تمدنی شکل می‌گیرد.

🔸واقعاً مسئولین فرهنگی و علمی باید توجه کنند چقدر از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های علمی ما به نحو صحیح مورد توجه و استفاده قرار می‌گیرند و چقدر فضای تولید علم را برای محققین فراهم کرده‌ایم و چقدر محقق و پژوهشگر را ارج نهاده‌ایم. مراد ما از علم، همان علوم و فنون مختلف نافع غیر ضار است و فقط علوم مصطلح دینی نیست چون هر علمی که نافع باشد و ضار نباشد، دینی است و این بیان مستند دینی دارد.

🔸بر این اساس مراد ما از لزوم تولید علم، تولید علم در حوزه‌های مختلف آن است. بنابراین حرکت در مسیر #امام_صادق(ع) و تأسی به سیره #تمدن‌سازی او وظایفی را برای ما رقم می‌زند که نباید از آنها غفلت ورزیم.

http://t.me/tamadone_novine_islami

💢تمدن‌پژوهی و لزوم اطلاع از نظریه‌های نظام سیاسی و دولت در اسلام

🔻#یادداشت_تحقیقی

🔸تحولات فکری و سیاسی جهان اسلام نشان می‌دهد که باید، به دلایلی چند، در خصوص #نظام_سیاسی و #دولت در اسلام اندیشه کرد. به لحاظ عملی، مشکل بتوان زندگی را بدون دولت تصور نمود. دولت در جامعه اسلامی، همانند دیگر جوامع بشری، نه تنها بیانگر وجود مجموعه‌ای از نهادهاست، بلکه حاکی از وجود نگرشها و شیوه‌های خاصی از اعمال و رفتار است که منحصراً #مدنیت_اسلامی خوانده شده، در واقع جزئی از #تمدن_اسلامی محسوب می‌شوند.

🔸می‌توان گفت که سیاست و دولت به گونه‌ای ظریف در قسمت عمده زندگی ما نفوذ و رخنه می‌کند. زندگی انسان‌ها در درون نظام سیاسی و دولت آغاز می‌شود و پایان می‌پذیرد. بدین‌سان، دولت در #جوامع_اسلامی، هر چند مفهومی پیچیده است، واقعیت روزمره‌ای است که نمی‌توان نادیده گرفت. لازم است قبل از آنکه درباره نسبت و رابطه خود با دولت بیندیشیم، از نظریه یا نظریه‌های دولت در #فرهنگ_اسلامی نیز اطلاعاتی به دست آوریم.

🔹بخشی از مقدمه‌ی کتاب "نظام سیاسی و دولت در اسلام"، نوشته‌ی حجت‌الاسلام دکتر داود فیرحی

🔻کلید واژه‌ها:
#دولت #نظام_سیاسی #دین_و_دولت #نظریه‌های_سیاسی #حجت‌الاسلام_دکتر_داود_فیرحی

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami