https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#حق_یا_تکلیف
🔻#احیای_تعادل_مدنی
🔻#گفتمان_تکلیف_گرایی

⭕️اولین گام برای ایجاد تعادل مدنی احیای گفتمان تکالیف بشر است

✅نوشتاری از #ساموئل_موین استاد حقوق و تاریخ دانشگاه هاروارد:

🔸در سال ۱۹۴۷، جولین هاکسلی، نظریه‌پرداز #انقلابی انگلیسی و دبیر کل وقت یونسکو، به #ماهاتما_گاندی نامه‌ای نوشت و از او خواست برای مجموعه مقالات فلسفیِ در درست تدوینش مقاله‌ای دربارۀ‌ #حقوق_بشر بنویسد. گاندی درخواست او را رد کرد. او چنین جواب داد:
«من از مادر عامی، اما خردمندم آموخته‌ام که #همۀ_حق‌هایی که آدمی استحقاق برخورداری از آن‌ها را دارد و باید از آن‌ها محافظت کند از #تکالیف منبعث شده‌اند.»

🔸درحالی‌که توجهات زیادی صَرف تاریخچۀ حق‌ها شده است، هیچ‌کس هیچ تلاشی نکرده تا چیزی دربارۀ تاریخچۀ تکالیف بشر بنویسد. حتی خود عبارت «#تکالیف_بشر» برای بسیاری از افراد نامتعارف به نظر می‌رسد. #تکالیف نیز تاریخچه و سرگذشت خودشان را دارند اما در مقایسه با تاریخچۀ غنی #حق‌_ادعاها این تاریخچه کمتر شناخته‌شده است. بی‌تردید، #تاریخچۀ_تکالیف نقطۀ آغازین ارزشمندی برای شروع بحث از #تکالیف در جهان امروز است.

🔹متن_کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید:
http://tarjomaan.com/vdcj.8eofuqe8msfzu.html

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری(27)

⭕️فصل دوم/منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی(10)
✔️۱- دقت مفهومی به «تمدن» با پسوند «اسلامی»(9)

🔸1-1- زبان، خانه وجود(5)
#الفاظ و #معانی بی‌هویت و بی‌مبنا ایجاد نشده‌اند که با قصد و تفنّن هر انسانی تغییر ذات دهند. اتفاقاً #عدالت در اسلام این است که دیه زن نصف مرد باشد و ارث او هم نصف مرد باشد اما در غرب این گونه قانون‌گذاری اصلاً مورد قبول نیست. در #اسلام اتفاقاً عدالت به این معنا است که دست دزد قطع شود. آنجا [در غرب] می‌گویند این مجازات و این عمل، خلاف #انسانیت و #حقوق مسلم انسانی است. بنابراین، به راحتی نمی‌توان مفاهیم را از فرهنگی به فرهنگ دیگر منتقل کرده و از آن هرنوع استفاده‌ای نمود.
در نگاه ما، #جبهه_حق نه تنها علم و فرهنگ متناسب با خودش را ایجاد می‌کند، بلکه زبان و مفاهیم متناسب با خودش را نیز می‌خواهد و گرنه دچار #بحران_تفکر می‌شود. امروزه ما دچار یک تشتّت و شلختگی زبانی و به تبع آن دچار #آشفتگی در تفکر شده‌ایم.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 56.


ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

✅اصالت حقوقی و فلسفی فرد و جامعه

⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(97)
🔻فصل سوم/فاصله جامعه‌سازی تا تمدن‌زایی

#پاورقی
#تمدن_اسلامی‌
#جستارهای_نظری

🔸۲. معنای دیگراصالت، مفهوم #اصالت_حقوقی است. آیت‌الله مصباح یزدی بر این باور است که ریشه بحث اصالت فرد و جامعه، همین معنای اصالت حقوقی است. یعنی اول باری که این مسأله در غرب مطرح شد، از منظر حقوقی طرح شد که در صورت تعارض #حقوق_فردی و #حقوق_اجتماعی، کدام حق مقدم است؟ مثلاً فرض بفرمایید که با خیابان کشی در این منطقه، بسیاری از خانه‌های مسکونی باید تخریب شوند، حال در صورتی که افراد راضی به چنین کاری نبودند، آیا دولت مجاز است که به خاطر حق عمومی، این خانه‌ها را تصاحب کند یا اینکه به دلیل تقدم حق فردی نسبت به حق اجتماعی، باید از خیابان کشی صرف نظر کرد؟ به نظر می‌رسد که این مبحث هم باید در #فلسفه_حقوق مورد بررسی قرار بگیرد، نه در خود علم حقوق.

🔸٣. سومین معنای اصالت، #اصالت_فلسفی است. سخن اصلی در این بحث، همین معنای سوم، یعنی اصالت فلسفی فرد یا جامعه است. اصالت فلسفی به این معناست که وقتی می‌گوییم جامعه اصیل است، آیا واقعاً جامعه وجودی خارجی و وجودی فارغ از افراد انسانی دارد یا نه؟ اینجا بحث خوبی میان علمای اسلامی درگرفته. که در دوران اخیر، به دلیل حضور اندیشه‌های غربی در باب تحمیل ساختاری جامعه بر انسان، #علامه_طباطبایی، #شهید_مطهری، #آیت‌الله_مصباح_یزدی و #آیت‌الله_جوادی_آملی ورود خوبی به بحث حاضر کرده‌اند.

🔸#گابریل_دوتارد که در قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم زیسته، بنیانگذار روان شناسی اجتماعی است. #احسان_نراقی در کتاب «علوم اجتماعی و سیر تکوینی آن»، این مطلب را از او آورده که «جامعه دارای مشخصات خاصی متمایز و مستقل از فرد نیست و بنای هیأت اجتماع، بر اساس خصائص فردی که مهم‌ترین آنها حس تقید در انسان است نهاده آمده.»

🔸سرآمد کسانی که در غرب، بر اصالت فرد در همه شئون تأکید می‌کند، #ماکس_وبراست. او در مقابل #دورکیم که جامعه‌گراست، اندیشه وجدان جمعی را یک پندار باطل می‌داند و معتقد است که جمع و جامعه یک واقعیت قائم به ذات نیست. فقط فرد است که یک واقعیت و واحد قائم به ذات است. خلاصه اینکه جامعه شناسی ماکس وبر، معطوف به فهم و شناخت رفتار فرد انسانی است؛ یعنی تقدم روان شناسی بر جامعه شناسی.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 105 و 106.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(7)

🔻اثرگذاری و فراگیری دو عنصر کلیدی در خصوص تمدن‌های برجسته (2)

#درس‌گفتارها
#گزیده‌ی_کتاب
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی


🔸از طرفی، بعضی دیگر مانند هابز، مؤلفه اصلی در شکل‌گیری تمدن‌های برجسته، اثرگذار و فراگیر را توسعه سیاسی و سبک زندگی معرفی می‌کنند که البته طبعاً منظور، توسعه سیاسی و سبک زندگی مدرن و غربی است. با این دیدگاه، جوامع متمدن به جوامعی اطلاق می‌شود که نُرم‌های غربی را به صورت یکپارچه پذیرفته باشند؛ در این منظر، هر جامعه‌ای غیر از این جوامع، متمدن محسوب نمی‌شوند حتی اگر به برخی اصول مانند مردم‌سالاری پایبند باشند؛ از طرف دیگر، باید دید توسعه سیاسی یا سبک زندگی بدون سایر مناسبات اجتماعی چقدر در #تمدن‌سازی با توفیق روبه‌رو خواهند بود؟ چیزی که امروز در جوامع غربی با عنوان سطحی شدن اندیشه و فرهنگ و یا خالی شدن اقتصاد از فرهنگ قابل بحث و بررسی است.

🔸برخی نیز مانند دورکیم و مارس موس، این عنصر را محیط اخلاقی معرفی می‌کنند که سازنده یک کل واحد باشد. با این‌حال، مشخص نیست عنصر اخلاقی در شرایطی که با نسبیّت گره خورده و فاقد تکیه‌گاه محکمی چون عقل فطری است، چگونه می‌تواند یک کل واحد را تشکیل دهد و این كل واحد تا کجا از خود صیانت خواهد کرد؟

🔸افراد دیگری مانند آنتونی پاکدن این مؤلفه را بروز آزادانه استعدادها یا همان تحقق آزادی توصیف می‌کنند. به یقین آزادی در شکل‌گیری #تمدن نقش منحصر به فردی دارد اما واقعیت‌ها نشان میدهد آزادی بدون اخلاق و عدالت نمی‌تواند دوام و بقای خود را تضمین کرده و منجر به ظهور اَنواعی از استبداد و خودکامگی نشود؛ از این رو، خیلی مهم است تا با قبول اصالت عدالت، مدلی از آزادی ارائه شود که با اخلاق و عدالت قابل جمع باشد. آنچه مسلم است، مدل‌هایی که امروزه با اهتمام نظریه‌پردازانی نظیر جان رالز به منظور مواجهه با چالش بی‌عدالتی در غرب ظاهراً درپی پیوند آزادی و عدالت ارائه شده است نتوانسته توفیقی در این جهت داشته باشد و همچنان اخلاق و عدالت را قربانی آزادی می‌کند.

🔸همچنین، افرادی مانند گالینگوود بر روی #حقوق_مدنی تأکید دارند؛ حقوقی که از نظر او، بدون تهدید، اجبار فیزیکی و حتى اجبار اخلاقی، اعضای جامعه را به سمت قانع کردن هم در رقابت آزادانه سوق دهد. چه بسا منظور گالینگوود از حقوق مدنی، همان قرارداد اجتماعی باشد که مبتنی بر منافع سیال اعضای جامعه شکل می‌گیرد؛ در واقع او می‌خواهد بگوید که مؤلفه کلیدی، رقابت آزادانه است اما رقابت آزادانه بدون حقوق مدنی با این مختصات، منتفی است. حال باید پرسید که این حقوق با تکیه‌گاه ضعیف و جوهر سیالی که دارد چگونه تضمین کننده رقابت آزادانه خواهد بود.

🔸در هر حال، به نظر می‌رسد اگر عنصر اصلی برجسته، اثرگذار و فراگیرشدن یک تمدن را ترقی و پیشرفت بدانیم، به بیراهه نرفته‌ایم؛ در واقع عامل اصلی حیات و پویایی یک جامعه و به‌حرکت در آوردن آن به سمت مقصد، پیشرفت است اما بحث بر سر این است که اولاً، منظور از ترقی و پیشرفت چیست؟ و ثانياً، این پیشرفت چه لوازمی دارد؟ شاید بتوان مفاهیمی مانند امنیت، صلح، همکاری، آزادی، اخلاق و حتی عدالت را ذیل پیشرفت و با عنوان لوازم این پیشرفت بررسی کرد.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 26 و 27.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami