به‌سوی تمدن نوین اسلامی
327 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
نیفتاد از لبش نام حسینش
اگرچه داغ سقا بر دلش بود

🏴ایام عزای حضرت اُمُ‌البَنین (سلام‌الله‌علیها) تسلیت باد

@tamadone_novine_islami
🔺مشهد میزبان نشست تخصصی تبیین الگوی پیشرفت ۵۰ سال آینده انقلاب اسلامی/ ۱۲ اسفند ۱۳۹۷؛ آستان قدس رضوی...

#الگوی_پیشرفت_اسلامی

@tamadone_novine_islami
🔺تمام افکار خود را روی کاری که انجام می‌دهید متمرکز🎯 کنید!

☀️پرتوهای خورشید تا متمرکز نشوند نمی‌سوزانند.

🔹 #گراهام_بل
🎯☀️🔥

@tamadone_novine_islami
🎥| #روایت_رهبری، مستندی از وقایع مربوط به انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ا‌ی به‌عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران

🔻چهارشنبه، پنج‌شنبه و جمعه
🔸شبکه اول، ساعت 19:30
🔹شبکه مستند، ساعت 22:00
@tamadone_novine_islami
رجوع به تمدن گذشته اسلامیِ قرون اولیه اسلامی و تمدن اسلامیِ شیعی عصر صفویه و "محاوره" با آن کار عظیمی است که انقلاب اسلامی انجام داده است و عظمت این کار در این است که با این میراث عظیم به‌طور زنده می‌خواهد با تمدن مدرن غرب نسبت سنجی درست پیدا کند. حالا مطلب مهم اینجاست که در این نسبت سنجی، دست برتر با کدام تمدن است؟
#دکتر_موسی_نجفی

@tamadone_novine_islami
💢 یازده چهره‌ی برگزیده‌ی سال ۹۷ معرفی شدند

🔻 #کنش‌گران_تمدنی

✔️۱- اسماعیل آذری‌نژاد: روحانی قصه‌گو و فعال در حوزه کودکان مناطق محروم در کهگیلویه و بویراحمد؛
✔️۲- عصمت احمدیان: مادر شهید کارآفرین برای زنان اهوازی؛
✔️۳- یوسف اصلانی: فعال حوزه توانبخشی و کارآفرینی برای معلولان
✔️۴- طناز بحری: پزشکی که با مهاجرت معکوس از هلند به ایران برگشته است؛
✔️۵- نورالدین توسلی: چوپان اهل ایلام که حین مراقبت از گوسفندان اقدام به کاشت درخت می‌کند؛
✔️۶- زیبا عزیزی: چهارمین زن موفق روستایی جهان در سال 2018 اهل قصرقند سیستان و بلوچستان؛
✔️۷- محمدرضا عموزاده‌: قاضی اهل گلستان که به‌جای صدور حکم زندان احکام فرهنگی صادر می‌کند؛
✔️۸- حاج‌کاظم کبیر صابر: چای‌فروش باانصاف تبریزی که حتی وزن پاکت کاغذی را از وزن چای کم می‌کند و می‌فروشد؛
✔️۹- نرگس کلباسی: زن جوانی که زندگی خود را وقف کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه کرده است؛
✔️۱۰- لعبت گرانپایه: معروف به «جراح نیازمندان» که 54هزار ویزیت و 1500 جراحی رایگان انجام داده؛
✔️۱۱- مجتبی محمدی: سرباز خوزستانی که در حادثه تروریستی اهواز جان چند نفر را نجات داد.

ا-------------------------ا

🔹به‌سوی تمدن نوین اسلامی
🌐https://telegram.me/tamadone_novine_islami
Forwarded from گام دوم انقلاب
🔰صاحب‌نظران در باره بیانیه گام دوم انقلاب سخن می‌گویند (#بخش_اول)
https://telegram.me/gam_dowom_engelab

🔻تشریح، توضیح، تفسیر و تحلیل بیانیه گام دوم انقلاب توسط صاحب‌نظرانِ فرهنگی و سیاسی

1- امید به غرب باید از بین برود
استاد اصغر طاهرزاده
http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=41671

2- فراخوانیِ جهاد و شانه‌های زیر بار مسئولیت
دکتر حامد حاجی حیدری
http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=41694

3- ماجرای پیر و جوان
حجت‌الاسلام علی مهدیان
http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=41696

4- هفت لایه «عقلانیت» در گام دوم
دکتر مصطفی غفاری
http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=41691

5- نگاه واقع‌بینانه؛ مغز بیانیه گام دوم
دکتر محمد عبداللهی
http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=41707
🔹#ادامه_دارد...


ا----------------------------------ا

🔹#کانال_گام_دوم_انقلاب
🌐https://telegram.me/gam_dowom_engelab
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔺مدرنیته و سرنوشتِ انسان و طبیعت.../ انیمیشن کوتاه، ساخته "استیو کاتز"

#تمدن_غربی
#انسان_مدرن
#مصرف_گرایی

@tamadone_novine_islami
💢تبارشناسی مفهوم تمدن در غرب جديد
حبیب الله بابایی
📃#مقاله
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔻چکیده:
🔸مفهوم جديد تمدن در غرب را باید از قرن هجدهم و نقطه ارتباط بین #تمدن و #مدرنیته دنبال کرد. لفظ تمدن در نیمه دوم قرن ۱۸ در فرانسه مفهوم‌سازی شد و به معنای «طراحی جامعه که در آن حقوق و قوانین شهری جایگزین قوانین نظامی شود» به کار رفت. در قرن ۱۸ با توجه به #ایده‌های_پیشرفت و با تکیه بر #ایده_روشنگری و مفهوم مدرنیته، مفهوم جدیدی از تمدن شکل می‌یابد که در آن بر تحول دنیوی و البته غیردینی و بر #پیشرفت_خودبنیاد انسانی تأکید می‌شود. #مفهوم_اخلاقی تمدن در قرن ۱۸ که به معنای ادب در رفتار بوده و بر جنبه فردی و نه اجتماعی تمرکز داشته، در قرن ۱۹ تغییر می‌یابد و جامعه و نظم اجتماعی و معرفت نظام یافته در مفهوم واژه تمدن ملحوظ می‌شود. در قرن بیستم که کاستی‌های نظریات قرن هجدهم و بیستم آشکار شد، تلاش‌های جدیدی در نسبت میان فرد و جامعه و تمدن و فرهنگ پیدا شده و مسائل نوظهوری مطرح گردید.

🔸نویسنده مقالۀ حاضر را با هدف بررسی تبارشناسی مفهوم تمدن در غرب جدید به رشته تحریر درآورده است. از جمله مباحثی که در مقاله به چشم می‌خورد بدین شرح‌اند:
1- تطورات مفهومی تمدن در تفکر نظریه پردازان قرن بیستم؛
2- تفکیک مفهومی تمدن از اخلاق در غرب جديد؛
3- تطورات مفهومی تمدن (الحضاره) در دنیای جدید اسلام (بعد از مدرنیته).

🔹متن کامل این مقاله را در لینک زیر بخوانید:
http://jap.isca.ac.ir/article_65189_29c7fe5521e8ec65f075c6e684cac714.pdf

ا-------------------------ا
جبریل به عرش نقش کوثر زده است
طوبی گل تسبیح به پیکر زده است

از خانه‌ی کوچک محمد امشب
خورشید زمین و آسمان سرزده است

ولادت حضرت زهرا سلام‌الله علیها و روز زن مبارک باد💐


@tamadone_novine_islami
⭕️واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی

🔻#گزیده‌ی_مقاله
🔻#تمدن_نوین_اسلامی
🔻#دوفصلنامه_تخصصی_شماره‌اول

🔸 #مفهوم_تمدن از حیث معناشناختی، به علت وجود رویکردهای خاصی که بیشتر، ناشی از تکثر حوزه مطالعاتی پژوهشگران مباحث تمدنی است، دارای معانی گوناگونی می‌باشد که مجموع آنها را با اندکی چشم‌پوشی می‌توان ذیل چهار عنوان و مقوله کلی دسته بندی نمود. فهم تمدن از دریچه ارتباط فرهنگ و تمدن، یا از طریق بیان مؤلفه‌ها و شاخصه‌ها دو مقوله‌ای است که به خاطر خلل و نقصان‌های موجود در آن مخدوش بوده و پذیرفتنی نیست؛ تعريف تمدن به پیشرفت و توسعه همه جانبه و نیز مجموعه دستاوردهای مادی و معنوی - که از سوی برخی پژوهشگران عرصه تمدن ارائه شده است - باتوجه به اختلاف منظر و زاویه دید آنها به این مسئله می‌تواند صحیح و صائب باشد؛ چراکه گروهی از منظری پیشینی به مباحث تمدنی نظر نموده، همچنانکه برخی دیگر از منظری پسینی و بعد از ایجاد حقیقتی به نام تمدن به تبیین چیستی آن پرداخته‌اند. ضمن اینکه تعریف تمدن به پیشرفت و توسعه، با معنای لغوی این واژه نیز هماهنگ می‌باشد.

🔸در پاسخ این پرسش که «مقصود از نوین بودن تمدن چیست و مراد از اسلامیت آن کدام است؟» باید گفت نوین بودن تمدن حاکی از گونه‌ای غیریت با تمدن‌های سابق و حاضر است که عمدتاً مراد از این تغایر، غیریت با تمدن پیشین اسلامی و تمدن غالب موجود، یعنی تمدن غرب می‌باشد؛ البته تغایر #تمدن_نوین به خاطر وصف اسلامیت که منجر به اختلاف با تمدن غرب در مبانی و غایات می‌شود، درنهایت به تقابل در اندیشه و نظر با آن تمدن می‌انجامد؛ همچنانکه با تمدن پیشین اسلامی نیز به خاطر طرح مسائلی نو در قالب تقریری جدید از تمدن، خود را می‌نماید.

🔹 #مقاله‌ واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی؛
نویسندگان: محمد‌رضا ابراهیم‌نژاد/ محمد پورعباس

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💢زایش یا ساختن تمدن و نسبت این دو با هم

🔻#زایش_تمدن
🔻#ساختن_تمدن
🔻#سیدمحمدحسین_متولی‌امامی

🔸کسانی که تنها به #زایش_تمدن دقت کرده‌اند و #ساختن_تمدن را امری غیر واقعی می‌دانند، دچار جبر تاریخی شده‌اند. تمدن در بخش انشائات، ساختنی است و در بخش تحقق مادی و عینی‌اش، کاملاً زایشی و خارج از کنترل و اراده آدمی است. در واقع بخش انشائی یک تمدن، با پذیرش اجتماعی معتبر شده و راه به حوزه مادی و عینی پیدا می‌کند.

🔸برای ظهور یک تمدن باید #حاکمیت_سیاسی، برنامه‌ریزی و تصمیم‌سازی کند، اما تحقق این تصمیم و جریان واقعی آن در جامعه، بستگی به اقبال اجتماعی دارد. در حقیقت حاکم باید هم‌زمان با وضع قوانین و سیاست‌گذاری، فرهنگ جامعه را متناسب با اهدافش تقویت کند تا پذیرش سیاست‌های فرهنگی و اقتصادی او مورد پذیرش جامعه قرار گیرد.

🔹#منبع: جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی، صفحه 131.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💢تجربه تاریخی و تمدنی بزرگ عصر صفوی و شبیه‌سازی امروزی آن (تاسیس - تثبیت - تمدن)

🔸یکی از موضوعات که جریان‌های سیاسی و فکری بیرون از ایران برای تضعیف روحیه ملی مطرح می‌کنند ایجاد "افق تاریک " برای آینده ایران و نسل جوان و ادامه شرایط فعلی است‌؛ از نظر این‌ها تنها یک راه نجات وجود دارد: وابستگی مطلق به غرب.
اما واقعاً شرایط ما با کدام دوره تاریخی می‌تواند شبیه‌سازی شود؟
به نظر من تحولات عصر صفوی از پاره‌ای از جهات می‌تواند برای امروز درس‌آموز باشد. اما چرا؟

🔸آنچه بعد از یک قرن از پایه‌گذاری رسمی شیعی صفوی در اوایل قرن یازدهم‌، میراث شاه عباس اول شد و با درایت و همت او به اوج رسید؛ ثبات و امنیت ملی و شکوفایی اقتصادی و توسعه و خلاقیّت فرهنگی و هنری و علمی بود و همه این‌ها در یک مرکزیّت و هماهنگی و شکوفایی بودند. این اوج و خلاقیّت در فلسفه ملاصدرا و ابتکارات شیخ بهایی و خوشنویسی و هنر علیرضای عباسی و لیاقت و فرماندهی سردار بزرگ امامقلی‌خان و ساخت و توسعه شهرهای بزرگ و باشکوه قابل رویت است. این دوره شکوفایی بعد از دو دوره مهم تاریخی اتفاق افتاد:
#اول: دوره تاسیس و التهاب و انقلابی‌گری شاه اسماعیل اول؛
#دوم: نیم‌قرن دوره ثبات و امنیت و تثبیت نظام دینی دوره شاه طهماسب.

🔸#انقلاب_اسلامی در دوره ثبات و رفتن به طرف #تمدن عظیم اسلامی شیعی می‌تواند از این تجربه مهم همچون "عیار" و راهکار و افق جهت برنامه‌ریزی استفاده کند و البته آسیب‌شناسی خودش را هم داشته باشد؛ فقدان چنین بینشی بخصوص نزد طبقات حامل اندیشه انقلاب یعنی فقدان افق‌گشایی جدید و پویای انقلاب و البته دست‌بسته بودن جلوی لیبرالیسم و تمدن غرب.

🔸نتیجه: بنظر می‌رسد علیرغم بسیاری از کمبودها و آسیب‌ها و سوءمدیریت‌ها که وقایع و تلخی‌های سالهای اخیر را در پی داشته است، اینها نه در "ذات انقلاب" که مسائلی "عرضی و رو بنایی" بوده و علیرغم تحمیل شرایط بد، نوعی شکوفایی تمدنی (بخاطر ازدیاد علم و ثروت و قدرت) بعد از دوران آرامش گونه و ثبات سالیان اخیر دیده می‌شود. این خط و مسیر مهمترین ویژگی" آینده پژوهی انقلاب اسلامی" را ترسیم میکند. این انفتاح و گشودگی از چشم استراتژیست‌های برجسته غرب مثل هنری کیسینجر پنهان نمانده از آن به نام "امپراطوری پارس" نام می‌برد.

🔹نقل از کانال دکتر موسی نجفی در ایتا.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
‍ جامعه‌ای که اندیشۀ #پیشرفت و #تمدن‌سازی را در سر می‌پروراند، به ناچار باید در محضرِ #کتاب زانو بزند و در جست‌وجوی یافتن راه‌های کمال و سعادت و پویایی برآید. بی‌گمان بالندگی فردی و اجتماعی در سایه تلاش، آگاهی، ایمان و عمل فراهم می‌آید و این همه در پرتو کتاب‌های ارزشمند و مفید در جان و اندیشه انسان نفوذ و رسوخ می‌کند.

📚📚📚📚📚📚📚📚
@tamadone_novine_islami
💢تمدن نوين اسلامی را به مردم خودمان و مردم دنيا، به صورت قابل فهم معرفی كنيد. متأسفانه جهان اسلام و حتی برخی از مردم خود ما، هنوز مرعوب غرب هستند و درك صحيحی از تمدن نوين اسلامی ندارند.
(بیانات در دیدار با جمعی از تمدن‌پژوهان / 11 بهمن 1397)

@tamadone_novine_islami
💢قاجاریه و مرگ اندیشه تمدن‌ساز!

روی کار آمدن قاجاریه در ایران، مصادف است با انقلاب_صنعتی قرن ۱۸ و رشد جهشی و چشمگیر غرب در عرصه‌های مادی؛ این امر موجب شد تا فاصله غرب و ایران، عمق زیادی پیدا کرده و حسرت پیشرفت و ترقی را به ویژه به دل نخبگان عصر قجری بگذارد؛ به همین جهت، پرسش از عقب‌ماندگی یعنی چرایی عقب‌ماندگی، به مهمترین پرسش دوره قاجاریه تبدیل شد و دو پاسخ عمده به این سؤال داده شد: #پاسخ_اول که عامل این عقب‌ماندگی را فرهنگ و سنن ایرانی و به ویژه دین معرفی می‌کرد، و #پاسخ_دوم که عامل این عقب‌ماندگی را فاصله گرفتن از ظرفیت‌های حقیقی اسلام و غرب‌گرایی کور و افراطی‌گرایانه توصیف می‌کرد. البته هرچند مُوضع معتقدان به منطق پیشرفت و تعالی اسلامی از جهات علمی به مراتب از غرب‌گرایان و دین‌ستیزان قوی‌تر بود، در عمل و البته با کمک سفارتخانه‌های روس و انگلیس در ایران، نه فقط تفکر غرب‌گرایی در ایران مسلط شد بلکه اندیشه تسلیم و وادادگی در برابر غرب، و تبدیل غرب به قبله پیشرفت را در ساختار سیاسی و حتی معرفتی ایران نهادینه کرد؛ از این رو، نه تنها با پایان صفویه دوره افول و غروب #تمدن_اسلامی مجدداً آغاز شد، که باید گفت در این مقطع، اندیشه قیام و #تمدن‌سازی نیز به محاق رفت و این شرایط سخت و شکننده تا تشکیل نهضت امام خمینی (ره) و پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشت.

🔹#منبع: کتاب تمدن نوین اسلامی؛ درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی، ص 81 و 82.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
به‌سوی تمدن نوین اسلامی
بررسی آراء برخی اندیشمندان اسلامی و غربی در خصوص اصالت فرد و جامعه ⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(103) 🔻فصل سوم/فاصله جامعه‌سازی تا تمدن‌زایی #پاورقی #تمدن_اسلامی‌ #جستارهای_نظری 🔸#دکتر_پارسانیا، به تبع #شهید_مطهری، وجود جامعه را ترکیبی می‌داند و…
💢ادامه انتشار مطالب کتاب جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی

خوشحالیم حضور مخاطبین محترم کانال اعلام کنیم که انتشار مطالب کتاب «جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی» نوشتۀ حجت الاسلام دکتر سیدمحمدحسین متولی امامی مجدداً در این کانال پی گرفته می‌شود.
113 صفحه این کتاب، طی 103 شماره منتشر شده است، در زیر شماره 104 این سلسله مطالب تقدیم می‌گردد.

👇🏼👇🏼👇🏼
💢نظر اندیشمندان اسلامی در خصوص نحوه وجود تمدن (#بخش_اول)

⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(104)
🔻فصل سوم/فاصله جامعه‌سازی تا تمدن‌زایی

#پاورقی
#تمدن_اسلامی‌
#جستارهای_نظری

🔸نحوه وجود تمدن
به نظر می‌رسد که جامعه، تا وقتی که تبدیل به یک #تمدن منسجم نشده باشد، هیچ وجودی غیر از وجود افراد ندارد. جامعه‌ای که بخشی از مراحل #تمدن‌زایی را طی کرده باشد، به تدریج وجودی مستقل به دست می‌آورد. در حقیقت، وجود مستقل از آن تمدن است، نه جامعه! البته این تعابیر که: «در مرتبه بالاتری از وجود انسان‌ها، وجودی اجتماعی تشکیل شده که ترکیب روح‌ها در آن محقق شده» و در نگرش تشکیک وجودی: «انسان‌ها در وجودی فراتر از افراد به وجودهای اجتماعی پیوند می‌خورنده» به تعبیر آیت‌الله #مصباح_یزدی، به عبارت‌های شعری بیشتر شبیه است تا علوم عقلی.

🔸به‌نظر می‌رسد که آن‌چه وجود دارد، تمدن است و #جامعه، به خودی خود وجودی مستقل ندارد. جامعه متشکل از افرادی است که با انگیزه خاص و هدفی مشخص گرد هم آمده‌اند و به #هم‌یاری و #تعاون در زندگی مشغول می‌باشند. هرچند وجود یک تمدن، لزوماً در درون جامعه و روابط اجتماعی رخ می‌دهد، اما هر جامعه‌ای منجر به تمدن‌زایی نخواهد شد.

🔸بنابراین، اتفاق جدیدی در عرصه اجتماعی رخ می‌دهد و سیاست‌گذاری مشخصی از سوی #دولت_سیاسی انجام می‌شود تا جامعه به مرحله #تمدن‌زایی برسد. هنگامی که فرهنگ یک جامعه به غنا و تعالی رسید و پشتوانه بزرگی از مقبولیت اجتماعی را به همراه داشت، سیاستگذاران جامعه را به سوی عینی کردن مؤلفه‌های فرهنگی و تبلور اندیشه‌های در واقعیت زندگی اجتماعی می‌کشاند و نظام جدیدی از روابط سیاسی و اقتصادی را در صورت و قالبی هماهنگ با آرمان‌های فرهنگی آن جامعه ایجاد می‌کنند. بنابراین، وجود جامعه با وجود تمدن می‌تواند متفاوت باشد.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 113 و 114.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔻دکتر عبدالکریم سروش:
«بین شاه و خمینی، صددرصد خمینی را انتخاب می‌کنم. خمینی مردمی‌ترین و با سوادترین رهبر این کشور بوده تا کنون، از ایام حکومت هخامنشیان تا حالا...»
@tamadone_novine_islami
💢فلسفه تمدن نوین اسلامی
«درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی»
https://media.mehrnews.com/d/2018/01/13/3/2687606.jpg

🔸تا کنون 5 شماره از سلسله مباحث فلسفه تمدن نوین اسلامی در این کانال ارائه شده است. ان‌شاءالله در نظر داریم ادامۀ این مباحث را از امشب پیگیری نمائیم.

🔻ابتداء در اینجا لینک مطالب قبل را برای دوستانی که علاقه‌مند هستند از اول این مبحث را دنبال کنند، تقدیم می‌کنیم:

1- درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی (1)
https://telegram.me/tamadone_novine_islami/2631

2- مفهوم و مؤلفه اصلی تمدن
https://telegram.me/tamadone_novine_islami/2638

3- نقطه مقابل تمدن چیست؟
https://telegram.me/tamadone_novine_islami/2649

4- انسان و گرایش به حيات مدنی (1)
https://telegram.me/tamadone_novine_islami/2655

5- انسان و گرایش به حيات مدنی(2)
https://telegram.me/tamadone_novine_islami/2682

ا—--------------------------—ا

@tamadone_novine_islami
به‌سوی تمدن نوین اسلامی
💢نظر اندیشمندان اسلامی در خصوص نحوه وجود تمدن (#بخش_اول) ⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(104) 🔻فصل سوم/فاصله جامعه‌سازی تا تمدن‌زایی #پاورقی #تمدن_اسلامی‌ #جستارهای_نظری 🔸نحوه وجود تمدن به نظر می‌رسد که جامعه، تا وقتی که تبدیل به یک #تمدن منسجم نشده…
💢نظر اندیشمندان اسلامی در خصوص نحوه وجود تمدن (#بخش_دوم)

⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(105)
🔻فصل سوم/فاصله جامعه‌سازی تا تمدن‌زایی

#پاورقی
#تمدن_اسلامی‌
#جستارهای_نظری


🔸تمدن دارای دو سطح است که یک سطح آن، وجودهای انشائی و اعتباری و سطح دیگر، تبلورات مادی و عینی شده و ملموس است. سطح انشائی تمدن، همان بخشی است که با اعتبارات بشر و به خصوص اراده حاکمان سیاسی شکل می‌گیرد و نظام‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و دیگر نظام‌های اجتماعی را طراحی می‌کند و سطح مادی تمدن، همان ظهورات فرهنگ در عینیت و مادیت است که همراه با خلاقیت هنری و ابداعات نوع انسان، شکل مادی به خود می‌گیرد مثل پوشش، معماری، شهرسازی، نقاشی، موسیقی، تکنولوژی و....

🔸در اینجا، بحث با عنایت به سطح انشائی تمدن ادامه پیدا می‌کند و پس از آن، به ابعاد مادی و عینی تمدن نیز اشاره خواهد شد. علامه طباطبایی در مقاله ششم از مجموعه مقالات «اصول فلسفه و روش رئالیسم» که شهید مطهری هم شرح خوبی برآن زده‌اند، باب بحثی با عنوان «اعتباریات» را باز می‌کند. ایشان براین باور است که آدمیان برای جریان بهتر زندگی اجتماعی خود، اعتباراتی را وضع می‌کنند تا بتوانند زندگی خویش را سامان ببخشند. اعتباراتی که انسان برای جریان عادی زندگی خویش [وضع] می‌کند، در واقع سرایت‌دادن حد چیزی به چیز دیگری است. برای نمونه، اعتبارکردن ملکیّت، زوجیّت، حق تصرّف، اجاره، حق حضانت، ولایت و...، همگی، از اعتباریاتی است که به تعبیر علامه، حد چیزی را در ظرف عمل به چیز دیگری سرایت می‌دهند. یعنی یک شیء را که مصداق یک مفهوم نیست، در عمل مصداق آن قرار می‌دهند تا از این طریق نتایج عملی خاصی به دست آید.

🔸این عمل ذهنی که «اعتبار» نام دارد، مربوط به ظرف عمل و واقعیت است و آثار عینی به دنبال خواهد داشت؛ نه اینکه وجودی ذهنی باقی بماند. البته باید بگویم که این به معنای جداشدن اعتباریات از واقعیت نیست. علامه طباطبایی تأکید می کند که هر یک از این معانی وهمیّه، بر حقیقتی استوار است؛ یعنی هرحد وهمی را که به مصداقی می‌دهیم، مصداق دیگرواقعی نیز وجود دارد که از آن جا گرفته شده است. بنابراین، هرچند ظاهر کلام علامه طباطبایی، منجر به نسبیت اخلاق و فقه می‌شود، اما باید دانست که اوصاف «قضیه» که متصف به صدق و کذب است و اعتبار نیز در آن جا رخ می دهد، از اوصاف موجود در «متکلم» متفاوت است. اتصال اعتباریات به حقایق و مصالح تکوینی، مانع از پوچ بودن اعتبارات و غیرواقعی شدن آنها می‌شود. بنابراین در این جا اعتباری در مقابل ماهیّت نیست که معنایی پوچ داشته باشد، بلکه به معنای وجودهای تجویزی است که در قالب قوانین و قواعد ریخته می‌شود. این اعتبارات، هنگامی که به صورت نظام‌های اقتصادی، نظام حقوقی و قضایی، نظام سیاسی و... تنظيم شوند، باز حقیقتی انشایی دارند و در ظرف زندگی اجتماعی، برای جریان گرفتن امور زندگی وضع شده‌اند.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 114 و 115.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami