به‌سوی تمدن نوین اسلامی
324 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
⭕️آیت‌الله میرباقری پاسخ می‌دهند، چه بخشی از دستاوردهای غرب را ردّ می‌کنید؟

🔻#غرب‌شناسی
🔻#منظومه‌_فکری_غرب
🔻#آیت‌الله_سیدمهدی_میرباقری


سؤال: آيا فرهنگستان علوم اسلامی، همه دستاوردهای غرب را رد می‌کند؟

🔸استاد میرباقری در پاسخ می‌فرمایند:
[فرهنگستان علوم اسلامی] #منظومه_غرب را رد می‌کند، نه اجزائش را. نمی‌خواهیم بگوییم هيچ عنصر خوبی در غرب نيست، بلکه بحث راجع‌به منظومه غرب است. قضاوتِ عنصری، از اساس غلط است؛ منظومه غرب، منظومه صالحی نيست. خوب‌وبد کردن عناصر آن و جدا کردن عناصر مثبتش با دست ممکن نيست؛ بايد عناصرش را به يک دستگاه عظيم پالايش ببريد و يک مدلی برای پالايشش داشته باشيد؛ در اين صورت – برای دوره گذار - استفاده از برخی عناصرش اشکال ندارد.

🔸گاهی در مقام تشبيه، مطلب را به اين صورت مطرح می‌کردم که آيا کود حیوانی، عنصر مثبت دارد يا ندارد؟ حتماً عنصر مغذی دارد. منتها بايد پای بوته هندوانه ريخته شود. اما اگر به آن اسانس بزنيد و سر سفره بیاورید، انسان را مسموم می‌کند! اگر بخواهيد کود حیوانی را در الگوی تغذيه بیاورید، نحوه بهره‌برداری‌اش ابزار مي‌خواهد!».

🔹سخنان در تاریخ ۹۳/۶/۲۹.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️خانواده‌یِ تراز تمدن نوین اسلامی(7)

🔻#ابراز_محبت_و_دین‌داری
🔻#تمدن__نوین__اسلامی
🔻#تکالیف_خانواده‌ی_متمدن

🔸در خانواده‌ی تراز تمدن نوین اسلامی، اعضای خانواده می‌دانند، یکی از راههای نگهداری و تقویت محبت، بروز آن است. هرگز از ابراز محبت، هراسی به دل راه نمی‌دهند و گمان نمی‌کنند با این کار از شخصیت آنان کم شده و یا حمل بر ضعف آنان می‌گردد. چون در منابع اسلامی خوانده‌اند که؛ پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله فرموده است: «ابراز محبت، نیمی از دین است.»

🔹#منبع_حدیث: بحارالانوار/ج74/ص392/ح11

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️#پاورقی/ جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(49)
فصل دوم؛منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی

🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

🔸فرهنگ انسان غربی که همه چیز را در نسبت با تمایلات خویش ارزیابی می‌کند و همه را در مقیاس امیال خود می‌خواهد، علم و تمدنی در تناسب با همین خشونت و خودخواهی تولید می‌کند. در این فرهنگ، تخریب طبیعت و آلودگی محیط زیست، قبیح نیست و اگر تلاشی در جهت حفظ آن می‌شود، به دلیل آن است که اگر آلودگی محیط زیست، موجب بیماری انسان می‌شود. اگر این عوارض منفی برای انسان نبود و طبیعت امری بیرون از دایره لذت انسانی تلقی می‌شد، بی‌شک انسان مدرن با روحیه وحشی‌گری‌اش در علم ور صنعت ، تمام طبیعت را به نابودی محض می‌کشانید و هیچ تلاشی در حفظ آن نداشت. وقتی علم مساوی با قدرت تلقی می‌شود و بیکن تصریح می‌کند که: knoledg is power خروجی آن تئوری‌های استعمار و استثمار دیگر کشورهاست.

🔸برپا کردن جنگ و فروش سلاح‌های کشتار جمعی مشروعیت پیدا می‌کند و در این ماجرا، بهره‌کشی و جمع آوری ثروت به هربهانه و طریقی، مجاز است. همه این ظهورات تمدنی، ناشی از فرهنگ زیاده‌خواهی انسان غربی است و برگرفته از همان مبنایی است که بیکن در علم می‌گذارد. بیکن می‌گوید: آنقدر به بدن طبیعت شلاق می‌زنیم که از میان ناله‌هایش قوانین علمی کشف شود! این‌گونه برخورد با طبیعت و موجودات دیگر، در تاريخ بشری بی‌سابقه است. در گذشته انسان‌ها طبیعت را مخلوق خدا می‌دانستند و بر زنده بودن، ذکر گفتن و تقدّس موجودات عالم اعتقاد داشتند. از این روی، در تمامی دوران زندگی بشر، علومی در راستای نابودی محیط زیست ایجاد نشد و تعامل انسان‌ها با جهان طبیعت، براساس رفق و مدارا بود.
#ادامه_دارد

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص69 و70.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️خلاصه‌ی سومین جلسه از سلسله درس گفتارهای «فلسفه تمدن نوین اسلامی»

🔻#سلسله_درس_‌گفتار
🔻#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
🔻#حجت_‌الاسلام_دکتر_رضاغلامی

🔸ویژگی‌های اساسی تمدن نوین اسلامی، همزمان مولفه‌های تمدن را هم به وجود می‌آورند، دین و عدالت مهمترین مولفه‌های حاکم بر مجموعه تمدن نوین اسلامی است.

🔸تمدن نوین اسلامی چه در ساحت نظر و چه در ساحت عمل، استنباط عالمان دین از اسلام است که در کلیات منطبق بر اسلام است و در جزئیات، بخشی از آن منطبق و بخش دیگر عدم مطابقت با اسلام را دارد.

🔸لازمه قدم گذاشتن در تمدن نوین اسلامی، رسیدن به مرزهای و حتی عبور از علم است. علوم انسانی اسلامی تلاشی برای تقرب به حقیقت است و این علوم لایه‌ای مهم از تمدن نوین اسلامی هستند.

🔸فناوری‌ها اعم از سنتی و مدرن نقش موثری در شکوفایی همه تمدن‌ها، مخصوصا تمدن نوین اسلامی دارد. شکل گیری تمدن و بقای آن، مرهون نوآوری است،هر تمدنی که با ضعف نوآوری روبه رو شود، تبدیل به تمدنی ضعیف می‌شود.

🔸هر میزان جامعه اسلامی از کسب تمدن قدرتمند شوند به همان میزان از دایره سلطه پذیری خارج می‌شوند.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
اولین #دوفصلنامه علمی تخصصی تمدن نوین اسلامی منتشر شد

پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع) اولین شماره دوفصلنامه علمی تخصصی #تمدن_نوین_اسلامی ویژه بهار و تابستان 96 منتشر کرد.
@tamadone_novine_islami
⭕️اولین شماره دوفصلنامه علمی تخصصی تمدن نوین اسلامی منتشر شد

🔻#معرفی_نشریه
🔻#تمدن_نوین_اسلامی
🔻#دوفصلنامه_علمی_تحصصی
https://telegram.me/tamadone_novine_islami


در این شماره از این فصلنامه علمی – تخصصی مقاله‌های زیر ارائه شده است:

1⃣واکاوی مفهوم تمدن نوین اسلامی با رویکرد معناشناختی نوشته محمدرضا ابراهیم نژاد، محمد پورعباس؛

2⃣اقتباس انحلالی: شیوه بهره‌مندی از دستاوردهای تمدن غرب بر پایه اندیشه فرهنگستان علوم نوشته حسین مهدی‌زاده بیاتانی؛

3⃣کارآمدی سیره معصومان در شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی نوشته روح الله توحیدی نیا؛

4⃣مبانی انسان شناختی قرآن کریم در تمدن‌سازی تربیت محور با تکیه بر تفسیر المیزان نوشته حکیمه حسینی؛

5⃣ویژگی‌های تمدن آخر‌الزّمان از منظر قرآن کریم نوشته مهدی خوشدونی؛

6⃣تمدن نوین اسلامی در بستر اصلاح فرهنگی (نقد و بررسی اندیشه‌های تمدنی مالک‌بن‌نبی) نوشته حمید فاضل قانع.

🔹لینک دریافت متن کامل این دوفصلنامه:↙️
http://www.talie.ir/wp-content/uploads/2017/07/tamadon-final-ordibehesht.pdf

ا—--------------------------—ا
⭕️هنر باطل چگونه هنری است؟

🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#هنرمند_و_تمدن‌سازی
🔻#آیت‌الله_سیدمهدی_میرباقری

🔸 #هنر حقیقی زمانی شکل می‌گیرد که احساسي از جلال و جمال حضرت حق و قرب كلی عالم _ در مسير تكامل تاريخ _ در هنرمند شكل ‌گيرد، به جامعه منتقل گردد و جامعه را به سوی مراتب قرب هدايت كند.

🔸در شکل دوم، اگر احساس هنرمند ناشی از اتوپياي مادی و تمايل و دلدادگی به آن و نيز ناشی از احساس رنج از عدم توسعه‌يافتگي (به مفهوم اصطلاحی مدرن) باشد و در عالم تخيل اجتماعی، براي عبور از وضعيت موجود به سوی آن توسعه‌يافتگی، مسیری برای توسعهٔ ابتهاج مادی ايجاد كند، چنین هنری، هنری باطل است.

🔹#منبع:
کتاب "هنر، دین، تجدد/ گفتارهایی در مبانی هنر"
اثر آیت‌الله سیدمهدی میرباقری

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️مباحث تمدن‌زایی شیعه(18)

🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#تمدن‌زایی_شیعه
🔻#استاد_اصغر_طاهرزاده

🔸هر تمدنی، فرهنگ و ابزار مخصوص به خود را می‌سازد(2)
فرهنگ؛ آداب و رسومی است که انسانها برای اهدافی که دنبال می‌کنند برای خود تدوین کرده‌اند، مثلاً همین که «چرا باید پشت چراغ خطر توقف کرد یا چرا باید از طرف راست جاده حرکت کرد و چرا باید به دیگران سلام کرد؟» این ‌ها فرهنگی است که تمدن در درون خود ساخته است و در همین راستا تکنیک مورد نظر خود را نیز می‌سازد. حال می‌خواهیم بگوییم اگر فرهنگ، ریشه در معنویت و عبودیت نداشته باشد تا نفس اماره را کنترل کند، ابزارهایی هم که می‌سازد، ابزارهایی در جهت ارضای نفس اماره است. آن چه باید با دقت دنبال شود این نکته است که هر تمدنی ابزار مخصوص به خودش را می‌سازد تا به اهدافی که برای خود تعریف کرده برسد.

این که بزرگان ما در گذشته، عالم دینی داشته‌اند و زندگی مخصوص به عالم خودشان را با همه‌ی ابزارهای لازمه‌اش ساخته‌اند، نکته‌ی قابل توجه‌ی است، آنها عالمشان بر اساس آن تمدنی بوده است که پذیرفته بودند و بر اساس همان تمدن و بر اساس همان عالم نوع زندگی و وسایل آن را ساخته‌اند، به قدری آن عالم به فطرت انسان نزدیک است که با این همه پیشرفت تکنیکی هنوز عالم آنها برای ما بسیار مطلوب است ولی عالمی که فرهنگ مدرنیته آورده برایمان قابل پذیرش نیست؟! علتش آن است که عالم آنها متذکر عالم قدس است، چیزی که هر کس در فطرت خود طالب آن است. ما امروز گرفتار تمدنی هستیم که حجاب عالم قدس و عالم معهود ماست و لذا به عمق جانمان که توجه کنیم از این تمدن متنفریم، هر چند جوابگوی نفس اماره‌ی ماست و از این جهت از آن خوشمان می‌آید.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
کتاب تمدن‌زایی شیعه، ص33؛
تالیف استاد اصغر طاهرزاده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی

🔻#گزیده‌ی_مقاله
🔻#تمدن_نوین_اسلامی
🔻#دوفصلنامه_تخصصی_شماره‌اول

🔸#مفهوم_تمدن از حیث معناشناختی، به علت وجود رویکردهای خاصی که بیشتر، ناشی از تکثر حوزه مطالعاتی پژوهشگران مباحث تمدنی است، دارای معانی گوناگونی می‌باشد که مجموع آنها را با اندکی چشم‌پوشی می‌توان ذیل چهار عنوان و مقوله کلی دسته بندی نمود. فهم تمدن از دریچه ارتباط فرهنگ و تمدن، یا از طریق بیان مؤلفه‌ها و شاخصه‌ها دو مقوله‌ای است که به خاطر خلل و نقصان‌های موجود در آن مخدوش بوده و پذیرفتنی نیست؛ تعريف تمدن به پیشرفت و توسعه همه جانبه و نیز مجموعه دستاوردهای مادی و معنوی - که از سوی برخی پژوهشگران عرصه تمدن ارائه شده است - باتوجه به اختلاف منظر و زاویه دید آنها به این مسئله می‌تواند صحیح و صائب باشد؛ چراکه گروهی از منظری پیشینی به مباحث تمدنی نظر نموده، همچنانکه برخی دیگر از منظری پسینی و بعد از ایجاد حقیقتی به نام تمدن به تبیین چیستی آن پرداخته‌اند. ضمن اینکه تعریف تمدن به پیشرفت و توسعه، با معنای لغوی این واژه نیز هماهنگ می‌باشد.

🔸در پاسخ این پرسش که «مقصود از نوین بودن تمدن چیست و مراد از اسلامیت آن کدام است؟» باید گفت نوین بودن تمدن حاکی از گونه‌ای غیریت با تمدن‌های سابق و حاضر است که عمدتاً مراد از این تغایر، غیریت با تمدن پیشین اسلامی و تمدن غالب موجود، یعنی تمدن غرب می‌باشد؛ البته تغایر #تمدن_نوین به خاطر وصف اسلامیت که منجر به اختلاف با تمدن غرب در مبانی و غایات می‌شود، درنهایت به تقابل در اندیشه و نظر با آن تمدن می‌انجامد؛ همچنانکه با تمدن پیشین اسلامی نیز به خاطر طرح مسائلی نو در قالب تقریری جدید از تمدن، خود را می‌نماید.

🔹#مقاله‌ی واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی؛
نویسندگان: محمد‌رضا ابراهیم‌نژاد/ محمد پورعباس

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(50)
فصل دوم؛منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

🔸در تمدن صفویه که نمونه کوچک و ناقصی از #تمدن_شیعی است، تمامی ساختارهای سیاسی و اجتماعی برحسب فرهنگ ایرانی طراحی می‌شود و علومی در تناسب با زندگی مؤمنانه تولید شده است. طراحی آثار و ابنیه که بخشی از آن در اصفهان، کاشان، قزوین، اردبیل و... باقی مانده است، نشان از شکوفایی علم و هم‌آغوشی آن با ذوق هنرمندان ایرانی و مهندسان اسلامی دارد. دقت‌هایی که در ایجاد این ابنیه به کاررفته، رنگ‌آمیزی و ترکیب نقوش، تفکیک مکان‌ها و تناسب هر مکان با موقعیت جغرافیایی‌اش، حاکی از وجود دانشمندان بزرگی در این دوران دارد. با این همه، علم و تمدنی که در این دوره جریان دارد، مهربان با طبیعت است و همسوی با زندگی اسلامی.
#ادامه_دارد

#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص70.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️
⭕️دین اسلام و توجه به هدف غایی آن

🔻#گزیده_کتاب
🔻#اصلاح_دین‌داری
🔻#توجه_به_هدف_غایی_اسلام

🔸وضع دين‌دارى ما قابل تشبيه به يك تل مصالحى است كه روى هم ريخته شده، جزء جزء آنها خوب و مرغوب باشد، ولى ارتباط و التيام ما بين آنها وجود نداشته، طبق نقشه و نظم صحيحى پهلوى هم قرار داده نشده و يك خانه يا ساختمان مركب مرتبى را تشكيل نداده باشد. اعمالى هم كه ما از نظر دينى انجام می‌دهيم، ممكن است جزء جزء آنها هر يك به جاى خود با دقت و صحت انجام شود ولى مثل كسى كه نمی‌داند براى چه منظور‌ آجر می‌خرد و گچ را چگونه بايد با سنگ و آجر ربط داد، استفاده‏اى از تركيب و ارتباط اين مصالح نمی‌كنيم و خلاصه نتيجه‏‌اى كه منظور شارع است، نمی‌گيريم. اصولاً در فكر و روح ايرانى، توجه به هدف و تعقيب مقصد خيلى كم است. افكار ما مثل افرادمان متفرق و بدون ارتباط و انسجام است و يك منظور و محصول را دنبال نمی‌كنيم.

"احتیاج روز؛ مباحث علمی، اجتماعی، اسلامی؛ مجموعه آثار جلد ۸ "

🔹نقل از کانال بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان:
@Bonyadbazargan

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️پاسخ دکتر محمد محمدرضایی به نامه‌ دکتر زیباکلام در تخریب اسلامی‌سازی علوم انسانی

🔻#پاسخ_به_یک_نامه
🔻#علوم_انسانی_اسلامی
🔻#دکتر_محمد_محمدرضایی
https://telegram.me/tamadone_novine_islami


🔸دکتر محمد محمدرضایی استاد فلسفه دین دانشگاه تهران و رئیس کارگروه تخصصی فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول، به نامه سرگشاده دکتر صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران به ریاست جمهوری در باب اسلامی کردن علوم انسانی پاسخی داده است که در ادامه آن را می‌خوانیم:

🔸بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای دکتر صادق زیباکلام، استاد محترم و ارجمند علوم سیاسی دانشگاه تهران
نامه سرگشاده حضرت‍عالی را به رئیس محترم جمهوری حضرت حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی (دامت توفیقاته) که از ایشان استدعا کرده بودید که جلوی اسلامی کردن علوم انسانی را که یک حرکت ضدعلمی و صرفاً سیاسی است، بگیرند، ملاحظه نمودم. اینجانب (به عنوان استاد فلسفه دین دانشگاه تهران و رئیس کارگروه تخصصی فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول علوم انسانی) نکاتی را از باب تذکر خدمتتان تقدیم می‌دارم.
در ابتدا، به پاره‌ای از دعاوی جناب‌عالی در این نامه اشاره و سپس آن نکات را مطرح می‌نمایم.
۱- امروز، جمعی به دنبال سرابی به نام اسلامی کردن علوم انسانی هستند.
۲- شارحین علوم انسانی اسلامی به دنبال شستشوی مغزی دانشجویان و ایدئولوژی حکومتی هستند.
۳- تعریف مدافعان اسلامی کردن علوم انسانی از علم صحیح نیست و علم بما هو علم نمی‌تواند اسلامی باشد یا بشود.
۴- در اوایل انقلاب عده‌ای به‌دنبال اسلامی کردن علوم انسانی بودند و فکر می‌کردند استکبار جهانی مانع آن شده که عده‌ای سر فصل‌های علوم انسانی اسلامی را از قم به دانشگاه تهران بیاورند.

🔸#ملاحظات:
۱- جناب آقای دکتر زیباکلام! همان‌گونه که مستحضرید تحول علوم انسانی براساس چهار اصل عقلانی، روز آمدی، کارآمدی، بومی بودن، و اسلامی‌سازی صورت می‌گیرد. اگر این اصول به درستی مورد توجه قرار می‌گیرند، فکر نمی‌کنم کسی با آنها مخالفت داشته باشد. براساس اصل روزآمدی در تحول علوم انسانی باید به جدیدترین نظریات در حوزه خاص علمی اشاره نمود و آنها را مورد توجه و امعان نظر قرار داد و براساس اصل بومی بودن و کارآمدی، باید به گونه ‌ای در مورد علوم انسانی رایج برنامه‌ریزی صورت گیرد که فارغ التحصیلان حوزه علوم انسانی، در جامعه کارآمد و مناسب برآوردن نیازهای جامعه باشند...👇🏼

🔹متن کامل نامه را در لینک زیر بخوانید:↙️
http://www.talie.ir/?p=50514

ا—--------------------------—ا
دکتر محمد محمدرضایی:
اسلامی کردن علوم انسانی به این معنا است که افق ذهن دانشجویان ارتقاء یابد تا تنها از زاویه محدود و تنگ روش‌های تجربی گرایانه و مادی گرایانه به انسان و احوالات او ننگرنند.
.
⭕️امام موسی صدر و درد استعمار فکری امت اسلامی

🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#استعمار_فکری
🔻#امام_موسی_صدر

🔸یکی از نویسندگان بزرگ معاصر اسلامی به نام مالک بن نبی، که از کشور الجزایر است، در مقدمه‌ی یکی از تألیفات مهمش به نام؛👇🏼
(Le phenomene Coranique )
یعنی پدیده‌ی قرآنی، که کتابی بسیار خواندنی و از نظر تفکر اسلامی مغتنم است، از نوعی استعمار به نام #استعمار_فکری نام می‌برد و آن را خطرناک‌ترین نوع استعمار می‌شمارد. چه، استعمار سیاسی و اقتصادی، با همهٔ تلخی و رنج آن، زودگذر است و با مبارزهٔ مردم استعمارزده پایان می‌پذیرد. ولی ملتی که اصالت فکری خود را از دست داد، این استعمار را احساس نمی‌کند، و نجات از این انحراف فکری و استعمار عقیدتی برایش سخت و آثار آن بی‌نهایت عمیق و خطرناک است.

🔸این واقعیت، با کمال تأسف در بین مسلمانان به شکل موحش و عجیبی وجود دارد. نویسندگان و گویندگان، متفکران و مردم عادی ما، در مسائل اجتماعی و حتی اخلاقی و تربیتی، از روشی غیر اسلامی پیروی می‌کنند، در چارچوب نظریه‌ها و حتی الفاظ دانشمندان غرب گرفتار شده‌اند، و از مطالعهٔ نظریات و پیشنهادهای اسلام، حتی به عنوان یک نظریه، امتناع می‌ورزند.

🔸راستی جای حیرت است! مردمی دارای یک سلسله ایده‌ها و افکار ارزنده باشند، ولی در مقام عمل، نه تنها از این نظریه‌ها پیروی نکنند بلکه آن افکار و تئوری‌ها را حتی به صورت بحث و مطالعه در نظر نگیرند.

🔹#منبع: کتاب نای و نی/جستارهایی درباره‌ی اسلام، انسان، لبنان، مقاومت. تالیف امام موسی صدر، صفحه 45 و 46.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(51)
فصل دوم؛منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

🔸نمونه‌ای از شبکه تمدنی جامعه غربی
من یک مدلی از «هابرماس» برداشت کرده‌ام که این رابطه تفکر فرهنگ و تمدن را توضیح می‌دهد. مدل «#ساخت‌یابی» هابرماس مبنای این شبکه‌ای است که من ارایه می‌کنم. نظریه ساخت‌یابی هابرماسی را جرج ریتزر در کتاب نظریه‌های جامعه شناسی آورده است و کمی آن را بسط داده‌ام تا ماهیت جامعه غربی و تمدن جدید را نشان دهم.

🔸هابرماس یکی از بزرگان جامعه شناسی معاصر غرب است. کسی است که تمام فیلسوفان، جامعه شناسان و اندیشمندان غربی به افکار او توجه دارند. هابرماس می‌گوید وقتی تمدن غربی، بر محور نظام سرمایه‌داری توسعه یافت، «مصرف» در جایگاه قلب این نظام اجتماعی قرار گرفت. تمام تقدیراجتماعی غرب را هم «مصرف‌گرایی» و «مصرف‌زدگی» تعیین کرد. پدیده جدیدی که تمام زندگی و شئون رفتاری انسان جدید را تغییر داد، مصرف گروی بود. در حاشیه این مصرف، صورت اجتماعی زندگی مردم تنظیم می‌شود و حتی شهرسازی، معماری، خوردن، خوابیدن و اقتصاد و سیاست و...، شکلی جدید به خود می‌گیرد.
#ادامه_دارد

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص70 و 71.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️مباحث تمدن‌زایی شیعه(19)

🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#تمدن‌زایی_شیعه
🔻#استاد_اصغر_طاهرزاده

🔸تمدن یا انزوا
ما تا در دنیا زندگی می‌کنیم حتماً به ابزار نیاز داریم. ما از طریق اسلام می‌خواهیم تمدن بسازیم، صوفیگری که نمی‌خواهیم راه بیندازیم. #تمدن_اسلامی یعنی نوعی از زندگی که انسان‌ها بتوانند به تمام ابعاد مادی و معنوی خود به کاملترین شکل جواب دهند، آری؛ در این زندگی، بعضی‌ها ممکن است به افق‌هایی برسند که نسبت به بقیه‌ی افراد به حداقل ابزار نیاز داشته باشند، اما عموم مردم را نمی‌توان در این حیطه قرار داد. اسلام بستری کلی می‌سازد تا هر کس مطابق استعدادهایش بتواند نوع زندگی الهی و انسانی خود را انتخاب کند. در این تمدن مشروب‌فروشی نیست، ابزارهای پوچ و محرک نفس اماره نیست، ولی شرایط برای زندگی در روی زمین فراهم است، حالا شما چقدر از ابزارهای زندگی دنیایی می‌خواهید استفاده کنید به عهده‌ی خودتان است.

🔸پس تمدنی که نتواند در راستای اهداف خود ابزار مناسب بسازد تمدن به حساب نمی‌آید. هر چند در دل همین تمدنی که ابزارهای انسانی را برای رفع حوائج منطقی بشر می‌سازید افرادی هم خواهید داشت که طی‌الارض کنند و کمترین استفاده را از ابزارها بنمایند. ولی وظیفه‌ی #نظام_اسلامی است که برای همهٔ مردم تمدن خود را با لوازم مربوطه‌اش شکل دهد هرچند وقتی بستر رشد یقین فراهم شد انسان ها کمتر گرفتار ابزار هستند که بعداً به آن می‌پردازیم.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
کتاب تمدن‌زایی شیعه، ص34؛
تالیف استاد اصغر طاهرزاده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️استقراء عناصرِ تمدّن در مراحلِ تولّد و مرگِ آن

🔻#متن_منتخب
🔻#تبیین_مفهوم_تمدن
🔻#دکتر_مهدی_جمشیدی

🔸یکی دیگر از روش‌های شناساییِ اجزاء و عناصرِ درونیِ تمدّن، مطالعه روندِ انحطاط و فروپاشیِ تمدّن‌ها است. این امر، به معنیِ مهندسیِ معکوسِ تمدّن است. در مرحله پس از شکل‌گیریِ تمدّن، پرسش این است که چه اجزاء و عناصری باید در کنارِ یکدیگر قرار گیرند تا تمدّن به وجود بیاید، اما در مرحله انقراض و اضمحلالِ تمدّن، پرسش این خواهد بود که چه اجزاء و عناصری از میان رفته‌اند که تمدّن فروپاشیده است؟

🔸روشن است که شناساییِ اجزاء و عناصرِ تمدّن بر اساسِ پرسشِ دوّم، آسان است؛ زیرا برای پاسخ دادن به پرسشِ نخست، پیش‌بینی و گمانه‌زنی لازم است، اما برای پاسخ دادن به پرسشِ دوّم، کافی است به آنچه که واقع شده و تحقّق یافته، نظر بیفکنیم و اجزاء و عناصر را استخراج کنیم. برای مثال، می‌توان این پرسش را مطرح کرد که پس از پنج قرنِ طلاییِ اعتلای تمدّنِ اسلامی، چه اجزاء و عناصری از ساختِ و پیکرِ آن برچیده شدند که این تمدّن، دچارِ انحطاط و انقراض گردید؟ در جهانِ انسانی، برآمدن و فرواُفتادنِ همین اجزاء و عناصر است که پیدایی و پایانیِ تمدّن‌ها را رقم می‌زند.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
#امام_موسی_صدر:
مسیر کلی تمدن اسلامی این است که [انسان] به‌وسیله موهبت‌های الهی، در پی رسیدن به جهان آخرت باشد و درعین حال، بهرهٔ خود را از این عالم فراموش نکند.

@tamadone_novine_islami
⭕️جلوه‌هایی از تمدن ما/سخنرانی از امام موسی صدر
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔻#تمدن_اسلامی
🔻#گزیده_سخنرانی
🔻#امام_موسی_صدر

#توضیح: این سخنرانی توسط امام موسی صدر در دبیرستان دخترانه المقاصد مورخ ۷ دسامبر ۱۹۶۷ (۱۶ آذر ۱۳۴۵) ایراد شده است.
#المقاصد بزرگ‌ترین مؤسسه فرهنگی- اجتماعی اهل سنت لبنان است که مدارس و دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها و سازمان‌های بسیاری را در بر می‌گیرد.

🔸بسم الله الرحمن الرحیم
‌به‌ اعتقاد من، ایراد این‌ سخنرانی که‌ تلاش‌ ناچیزی‌ است‌ در این‌ شب‌ مبارک، بهترین‌ راه‌ برای‌ ابراز تشکرِ من‌ از این‌ مؤ‌سسه‌ محترم‌ است‌ که‌ هر سال‌ در این‌ شب‌های‌ مبارک‌ ما را گرد هم‌ می‌آورد. بنده، در مقام‌ سپاسگزاری، هدیه‌ای‌ بهتر و ارزشمند‌تر از گفتارهایم‌ ندارم. لذا، با ایراد این سخنرانی، آشکارا مراتب‌ِ قدرشناسی‌ خود را ابراز می‌دارم.
برای‌ ورود به‌ بحث، ابتدا باید توضیحاتی‌ در باب‌ موضوع‌ مورد نظر عرض‌ کنیم‌ و تعریفی‌ از عبارت‌ «تمدن‌ ما» به دست دهیم...

🔸اما منظور از «تمدن‌ ما» چیست؟ ما کیستیم؟ مراد از «تمدن‌ ما» تمدن‌ شرقی- دینی‌ است، یعنی‌ تمدنی‌ که در اصول‌ و فروعش‌ و در همه‌ عرصه‌ها، بر دین‌ توحیدی‌ تکیه‌ دارد؛ دینی‌ که‌ تمامی‌ پیامبران، در شریعت‌ خود، انسان‌ را به‌ سوی‌ آن‌ دعوت‌ کرده‌اند و با رسالت‌ خاتم‌ انبیا خاتمه‌ یافته‌ و به‌ کمال‌ رسیده‌ و آنچه‌ پیروان‌ پیامبران‌ در زمینه‌ تفسیر و تقریر و تقرب‌ انجام‌ داده‌اند، اجتهادی‌ است‌ که‌ در ادوار بعدی‌ صورت‌ گرفته‌ است. تمدنی‌ که‌ بر این‌ اساس‌ بنا شده‌ تمدن‌ شرقی ‌ـ‌ دینی‌ است، و مقصود ما از عبارت‌ «تمدن‌ ما» همین‌ است. «تمدن» در این‌ گفتار به‌ تمدن‌ عربی‌ اختصاص‌ ندارد، هرچند که‌ عرب‌ها سنگ‌بنای‌ نخستین‌ این‌ تمدن‌ و مروج‌ و پرچم‌دار رسالت‌ آن‌ بودند. با این‌همه، این‌ تمدن‌ مختص‌ آنان‌ نیست. بنابراین، تمدن‌ ما نوعی‌ از حیات‌ اجتماعی‌ در عرصه‌های‌ گوناگون‌ است‌ که‌ از این‌ گوشه‌ عالم‌ سرچشمه‌ گرفته‌ و به‌ صورت‌ تمدنی‌ انسانی‌ و کامل‌ درآمده‌ است…

🔸موضوع‌ این‌ تمدن‌ انسان‌ است، غایت‌ و هدف‌ آن‌ نیز انسان‌ است؛ انسان‌ با تمام‌ جوانبش، نه‌ فقط‌ روح‌ یا جسم‌ او. در برخی‌ از تمدن‌ها فقط‌ بر یکی‌ از ساحت‌های‌ وجود آدمی‌ تأ‌کید می‌شود: در برخی‌ فقط‌ بر بُعدِ‌ روحی، و در برخی‌ دیگر تنها بر بُعدِ‌ جسمی‌ انسان‌ تأکید می‌شود. موضوعِ‌ تمدن‌ انسان‌ است، نه‌ «من» که‌ گروهی‌ از آن‌ به‌ «فرد» تعبیر می‌کنند، زیرا بعضی‌ از تمدن‌ها بر فرد تکیه‌ می‌کنند و بعضی‌ دیگر بر جامعه. دسته‌ اخیر‌ جامعه‌ را اصل‌ می‌دانند و فرد را، از حیث‌ فرد بودن، نادیده‌ می‌گیرند. این‌ نوع‌ تمدن‌ها، تمدن‌های‌ اجتماعی‌ است...

🔹متن کامل این سخنرانی را در نشانی زیر بخوانید:↙️
http://www.imam-sadr.com/اندیشه/نمایش-اندیشه/tabid/108/ArticleId/4297/جلوه‌هایی‌-از-تمدن‌-ما.aspx

ا—--------------------------—ا
#جلال_آل_احمد:
من نعش آن بزرگوار را بر سر دار همچون پرچمی می‌دانم که به علامت استیلای #غرب_زدگی پس از دویست سال بر بام مملکت ما افراخته شد و اکنون در لوای این پرچم ما شبیه به قومی از خود بیگانه‌ایم.
.
به‌سوی تمدن نوین اسلامی
#جلال_آل_احمد: من نعش آن بزرگوار را بر سر دار همچون پرچمی می‌دانم که به علامت استیلای #غرب_زدگی پس از دویست سال بر بام مملکت ما افراخته شد و اکنون در لوای این پرچم ما شبیه به قومی از خود بیگانه‌ایم. .
⭕️به بهانه‌ی سالروز اعدام شیخ‌ فضل‌الله نوری

🔻#یادداشت_منتخب
🔻#شیخ_فضل‌الله_نوری
🔻#حجت‌الاسلام_ملااحمدی

نقش مرجعیت در «سرکه‌ای که شراب شد!»

🔸گفته‌اند که وقتی دادگاه محاکمۀ شیخِ شهید (رضوان‌الله‌علیه) در نظمیۀ تهران در میدان توپخانه درحال برگزاری بود، آن بیرون چوبۀ اعدام را آماده کرده بودند! چیزی که مسلّم است، قرار نبود محاکمۀ واقعی با شنیدنِ دفاعیات متهم برگزار گردد. آن «عمامه‌ به‌سر» شیخ ابراهیم زنجانی خیلی عجله‌ای و ناشیانه متهم را تفهیم اتهام کرد و سریع حکم را صادر کرد.

🔸یکی از اتهاماتی که آن شیخِ عمامه‌به‌سر به شیخِ شهید(ره) وارد کرد «إفساد فی‌ الأرض» بود. این را دیگر از کجا آورده‌بود؟! قطعاً قبل از این، بستری اجتماعی فراهم شده‌بود که بتوان چنین اتهامی به یک «مُصلح اجتماعی» وارد کرد و کسی صدای اعتراض بلند نکند!

🔸چندی قبل، پیروِ اختلافاتی که با منحرف‌شدنِ جریان مشروطیت بین شیخِ‌شهید و دیگران پیش‌ آمد، علمای ثلاثه نجف در پاسخ تلگراف‌های سیدعبدالله بهبهانی و سیدمحمد طباطبایی که از رفتارهای شیخ‌فضل‌اللّه نوری(ره) به آنها شِکوه کرده بودند، چنین حکم کردند که «چون نوری مخلّ آسایش و مفسد است، تصرفش در امور حرام است»!! این قطعاً حکم به اعدام شیخ نبود، اما آنان‌که باید بهره‌شان را از این حکم می‌بردند، بردند.

🔸مراجع ثلاث در نجف بودند و هزاران کیلومتر دورتر از متن واقعه؛ هرآنچه که مطلع می‌شدند، محصول شنیده‌ها و تلگراف‌هایی بود که معمولاً از سوی جریان منورالفکری با هدف بهره‌برداری از نفوذ مرجعیت به دستشان می‌رسید. اما در آن‌سو، شیخِ شهید(ره) در متن ماجرا بود؛ دیده‌بانی نافذ و دقیق که به‌خوبی «نشانه‌های ضعیفِ تغییر» را در موج‌سواریِ غرب‌زدگان و سکولارهای مشروطه‌خواه دیده‌بود و به تقابل با «این مشروطیتِ منحرف» برخاسته بود. طبیعی بود که آنچه به اطلاع مرجعیتِ نجف می‌رسد، چندان به‌نفع شیخِ‌شهید نباشد.

🔸حاصل آنکه: سالروز شهادتِ آن مرد بزرگ، همواره می‌تواند (و باید) بهانه‌ای باشد برای نقدِ درون‌گفتمانیِ حوزه علمیه‌‌ای که امروز شاهدش هستیم «در عرصۀ سیاست». آنچه می‌گویم، ناظر به «بخشی از مرجعیتِ قم» است: امروز با مرجعیتی روبه‌رو هستیم که یا مهم‌ترین مسئله‌های اجتماعی و سیاسیِ روز برایش اهمیتی ندارد، یا اینکه اگر هم در موضوعی سخن می‌گوید، به‌طرز فاحشی متأثر از اطلاعاتِ فیلتریزه‌شدۀ اطرافیان و اصحابِ بیت است. ازبس که موضوعی در اولویتِ چندم است (مثل ماجرای تکراریِ حجاب زنان در فصل گرما و...) یا ناظر بر یک جریانِ سیاسیِ خاص است (مثل میانجیگری برای آزادیِ پسرِ فلان مرجع‌تقلید مرحوم!) یا چیزی شبیه اینها. شبیه چنین ماجرایی را در چهره‌ای روشن‌تر، در حاشیه‌های گوناگون فتنۀ 88 مشاهده می‌کردیم.

🔸خلاصه اینکه مراقب جریانِ معارض با مبانی انقلابی که دارد درون حوزۀ علمیۀ امروز جوانه می‌زند و بیوتِ برخی مراجع را تصاحب کرده و اطلاعاتی را هدفمند به مرجعیتِ انقلابی می‌رساند، باشیم؛ نکند که باز با «سرکه‌ای که شراب شد» مواجه شویم و کار از کار گذشته باشد....

🔹نقل از کانال مکتوبات:↙️
@maktubat

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami