Қайси соҳаларда тадбиркорлик субъектлари кўпроқ фаолият юритган?

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, Ўзбекистонда 2024 йил 1 май ҳолатига 404 755 та тадбиркорлик субъектлари (фермер ва деҳқон хўжаликларисиз) фаолият кўрсатмоқда.

✅ Улар иқтисодий фаолият турлари бўйича қуйидагича:

савдо соҳасида – 154 239 та

саноат соҳасида – 64 244 та

қишлоқ, ўрмон ва балиқчилик хўжалиги соҳасида – 33 481 та

қурилиш соҳасида – 32 677 та

яшаш ва овқатланиш бўйича хизматлар соҳасида – 27 880 та

ташиш ва сақлаш соҳасида – 16 994 та

ахборот ва алоқа соҳасида – 9 994 та

соғлиқни сақлаш ва ижтимоий хизмат кўрсатиш соҳасида – 9 482 та

бошқа соҳаларда – 55 764 та

📊4 ойда 514,8 минг тонна мева ва сабзавотлар экспорт қилинган

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йилнинг январь-апрель ойларида Ўзбекистон хорижга қиймати 298,5 млн АҚШ долларига тенг бўлган 514,8 минг тонна мева ва сабзавотлар экспорт қилган.

✅ Бу кўрсатгич 2023 йилнинг мос даври билан солиштирилганда 43,3 % га ёки 155,6 минг тоннага кўпайган.

✅ Мева-сабзавот маҳсулотларининг асосий экспорт бозорлари Россия (26,3 %), Покистон (24,2 %), Қозоғистон (13 %) ва Хитой (9,3 %) давлатлари ҳиссасига тўғри келган.

✅ 2024 йилнинг январь-апрель ойларида мева-сабзавотлар экспорти улуши жами экспортнинг 3,5 % ини ташкил этган.

🥜 Ерёнғоқ экспорти ҳажми 46,2 % га ошган

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йилнинг январь-апрель ойларида Ўзбекистон хорижга қиймати 5 млн АҚШ долларига тенг бўлган 3,9 минг тонна ерёнғоқ экспорт қилган.

📊Карам экспорти 3 баробарга ошган. Мева-сабзавотлар экспорти статистикаси

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, Ўзбекистоннинг 2024 йил январь-апрель ойларида мева-сабзавот маҳсулотлари экспорти ҳажми:

— Олхўри (қуритилган) – 7,6 минг тонна

— Узум – 5,6 минг тонна

— Узум (қуритилган) – 12,6 минг тонна

— Помидор – 11,6 минг тонна

— Карам – 148 минг тонна

— Пиёз – 121,3 минг тонна

— Мош – 30,3 минг тонна

— Сабзи – 55,3 минг тонна

— Тариқ – 7,2 минг тонна

— Бодринг – 2,6 минг тонна

— Ерёнғоқ – 3,9 минг тонна

— Қалампир – 2,8 минг тонна

Қайси ҳудудда хусусий корхоналар сони кўпроқ?

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йилнинг 1 май ҳолатига фаолият кўрсатаётган хусусий корхоналар сони 57 755 тани ташкил этган.

✅ Ҳудудлар кесимида фаолият кўрсатаётган хусусий корхоналар сони:

• Тошкент шаҳри – 7 667 та

• Қашқадарё вилояти – 6 821 та

• Фарғона вилояти – 6 402 та

• Самарқанд вилояти – 5 039 та

• Сурхондарё вилояти – 4 903 та

• Хоразм вилояти – 4 556 та

• Навоий вилояти – 4 230 та

• Тошкент вилояти – 3 715 та

• Наманган вилояти – 3 617 та

• Бухоро вилояти – 2 670 та

• Жиззах вилояти – 2 604 та

• Андижон вилояти – 2 226 та

• Қорақалпоғистон Респ. – 2 216 та

• Сирдарё вилояти – 1 089 та

🚛 4 ойда 1013 та юк автомобили ишлаб чиқарилган

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йилнинг январь-апрель ойларида Ўзбекистонда йирик корхоналар томонидан 1013 та юк автомобили ишлаб чиқарилган.

✅ Юк автомобили ишлаб чиқариш ҳажми 2023 йилнинг мос даври билан солиштирилганда 33,8 % га ошган.

✅ Сўнгги йилларда ишлаб чиқарилган юк автомобиллари сони:

— 2022 йил январь-апрель – 1 188 та

— 2023 йил январь-апрель – 717 та

— 2024 йил январь-апрель – 1013 та

Олий таълим ташкилотларининг кундузги таълим шаклида таҳсил олаётган талабалар сони

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2023/2024-ўқув йили бошида Ўзбекистон Республикасида олий таълим ташкилотларининг кундузги таълим шаклида таҳсил олаётган талабалар сони 661,8 минг нафарни ташкил этган.

✅ Ўзбекистон Республикасида олий таълим ташкилотларининг кундузги таълим шаклида таҳсил олаётган талабалар сони йиллар кесимида қуйидагича (ҳисобот йилида):

2020/2021-ўқув йили бошига 441,8 минг нафар;

2021/2022-ўқув йили бошига 553,9 минг нафар;

2022/2023-ўқув йили бошига 622,6 минг нафар;

2023/2024-ўқув йили бошига 661,8 минг нафарни ташкил этган.

Ўзбекистонда 4 ойда 6 329 нафар эгизак туғилган

🏢 Статистика агентлигининг дастлабки маълумотларига кўра, Ўзбекистон Республикасида 2024 йилнинг январь-апрель ойларида тирик туғилган эгизаклар сони 6 329 нафарни ташкил этган.

✅ Шундан:

ўғил болалар – 3 209 нафар;

қиз болалар – 3 120 нафарни ташкил этган.

📊1 порция паловнинг ўртача нархи қанча?

🏢 Статистика агентлиги томонидан ҳудудлардаги ош марказларида сотилаётган паловнинг ўртача нархлари (2024 йил май ойи учун):

✅ 1 порция ошнинг ўртача нархи:

🔸Қорақалпоғистон Р. – 24 300 сўм

🔸Андижон вилояти – 24 600 сўм

🔸Бухоро вилояти – 28 600 сўм

🔸Жиззах вилояти –26 200 сўм

🔸Қашқадарё вилояти – 27 900 сўм

🔸Навоий вилояти – 24 400 сўм

🔸Наманган вилояти – 19 900 сўм

🔸Самарқанд вилояти – 27 300 сўм

🔸Сурхондарё вилояти – 25 800 сўм

🔸Сирдарё вилояти – 23 500 сўм

🔸Тошкент вилояти – 25 400 сўм

🔸Фарғона вилояти – 23 300 сўм

🔸Хоразм вилояти – 27 600 сўм

🔸Тошкент шаҳри – 30 200 сўм

Нархларни рўйхатга олувчи томонидан кузатув ўтказилган кун ва вақтдаги нарх-наво қайд этилиб, бунда вақт ва жойига қараб нархлар ўзгариб туради. Мазкур маълумотларнинг шаклланиши жараёнида фақатгина танлаб олинган умумий овқатланиш муассасалари (Ош марказлари)даги паловнинг ўртача нархлари ҳисобга олинган бўлиб, ресторан ва чойхоналардаги нархлар инобатга олинмаган.

Палов нархларини рўйхатга олиш учун умумий овқатланиш муассасалари танлови ҳар йили январь ойида янгиланади. Нархлар ўзгаришини объектив баҳолаш мақсадида янги кузатилган объектнинг ўтган давр учун нарх даражаси ҳам қайд этилади.

Ўзбекистонга кириш ва чиқиш туризми бўйича танланма кузатув ўтказилмоқда

Жорий йилнинг май-июнь ойларида БМТ Бутунжаҳон туризм ташкилоти (UNWTO) тавсиялари асосида Статистика агентлиги томонидан Ўзбекистон ҳудудига кириш ва чиқиш туризми бўйича навбатдаги танланма кузатувлар ўтказилмоқда. Танланма кузатувларда 14 мингга яқин респондетлар билан сўровнома ўтказилиши белгиланган.

Мазкур тадбир Ўзбекистонда 2018 йилдан буён, камида ҳар икки йилда бир марта ўтказиб келинмоқда. Кузатувни ўтказиш Туризм ва маданий мерос ҳамда Инвестиция ва ташқи савдо вазирликлари билан ҳамкорликда амалга оширилмоқда.

2024 йил 30 май куни Ислом Каримов номидаги Тошкент халқаро аэропортида ўтказилаётган сўровнома жараёнларига UNWTO халқаро экспертлари ҳам қатнашди.

Кузатувлар республика экспортида туризм ҳажмининг тўлиқ ҳисобга олинишини, туризм статистикаси кўрсаткичлари ва туризм ёрдамчи ҳисобини шакллантиришни таъминлайди.

Кузатув натижаси асосида туристлар оқими, туристларнинг сафар мақсади ва давомийлиги, республика ҳудудида чет эллик туристларнинг ҳамда ва чет элга сафар қилган Ўзбекистон резидентларининг амалга оширган сарф-харажатлари таркиби каби маълумотлар шаклланади.

Май ойида истеъмол секторидаги товарлар ва хизматлар ўртача 2,8 % га ошган

🏢 Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йилнинг май ойида истеъмол секторидаги товарлар ва хизматлар ўртача 2,8 % га ошган.

✅ Истеъмол секторидаги нархларнинг йиллик (2023 йил май ойига нисбатан) ўсиш даражаси 10,6 % га етган.

✅ 2024 йилнинг май ойида истеьмол нархлари индекси таркибида озиқ-овқат маҳсулотлари нархлари ўртача 2,0 % га арзонлашган, ноозиқ-овқат товарлари 0,3 % га ва аҳолига пуллик хизматлар кўрсатиш нархлари ўртача 15,2 % га ошгани кузатилган.

✅ Мазкур ҳисоб-китобларни амалга ошириш учун 10 мингдан ортиқ савдо нуқталари ва хизмат кўрсатиш объектларида 120 мингдан нархлар қайд этилган.

420 турдаги озиқ-овқат ва ноозиқ-овқат маҳсулотлари ва 90 турдаги хизматлар нархлари кузатилди.

Халқаро таққослаш дастурининг натижалари эълон қилинди

Мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг янги босқичи доирасида сўнгги йилларда миллий статистика соҳасини ривожлантириш борасида тизимли ишлар амалга оширилмоқда. Ислоҳотларнинг муҳим йўналиши сифатида Ўзбекистон бўйича статистик маълумотлар очиқлигини таъминлаш ҳамда халқаро статистика ташкилотлари билан статистикани шакллантириш ва ахборот алмашинуви бўйича ҳамкорликни кенгайтиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда.

Жумладан, Статистика агентлиги Жаҳон банки томонидан юритиладиган муҳим халқаро статистик тадбир “Халқаро таққослаш дастури – 2021” раундида илк бор расман иштирок этди.

Халқаро таққослаш дастури – дунёнинг деярли барча давлатлари статистика идоралари иштирок этадиган халқаро статистик дастур бўлиб, унинг доирасида валюталар харид қобилияти паритети, ЯИМ ва унинг таркибий қисмларини халқаро даражада ва мамлакатлараро таққослаш ишлари амалга оширилади.

Валюталарнинг харид қобилияти паритети – расмий халқаро ҳисоб-китобларда қўлланиладиган асосий статистик кўрсаткич ҳисобланади. Паритет – бу ҳисоб-китоблар жараёнида мамлакатлар ўртасида нархлар даражасидаги фарқларни бартараф этадиган, ўзига хос алмашиш коэффициенти ҳисобланиб, харид қобилияти паритети бир вақтнинг ўзида ҳам дефлятор, ҳам пул бирликларини таққослама валютага айлантириш воситасидир.

Харид қобилияти паритети нуфузли халқаро ташкилотлар – ХВЖ, БМТ, Европа Иттифоқи ва бошқалар томонидан муҳим расмий қарорларни қабул қилиш жараёнида қўлланилади. Шунга кўра, БМТ қарори билан, Халқаро таққослашлар дастури глобал раунди деб номланган ягона услубий ва ташкилий тизим доирасида дунёнинг барча мамлакатлари учун тегишли маълумотлар тўпланади ва ҳисоб-китоблар амалга оширилади.

Халқаро таққослаш дастурида қатнашиш доирасида валюталарни харид қилиш қобилияти паритети ва макроиқтисодий кўрсаткичларни ҳисоблаш услубий ва амалий жиҳатдан мураккаб жараён ҳисобланиб, маҳсулотлар ва хизматлар нархлари, уларнинг ишлаб чиқарилиши ва фойдаланилиши тўғрисида катта ҳажмдаги маълумотларни йиғиш ва қайта ишлашни талаб этади. Бунда, дастурда кўзда тутилган ишларни тўлиқ ҳажмда бажариш учун одатда 3 йил вақт талаб этилади ва у “таққослашлар цикли” деб аталади.

Шу боис, 2024 йил 31 май куни дастурнинг 2021 йилги глобал босқичи натижалари Жаҳон банкининг расмий веб-сайтида эълон қилинди. Мазкур веб-сайтда ХТД-2021 раунди бўйича услубий маълумотлар билан биргаликда, Дастур натижалари тўғрисида жадвал ва график кўринишида таҳлилий маълумотлар жойлаштирилган.

Мамлакатимизнинг Дастурда расман иштирок этиши натижасида барча ҳисоб-китоблар Статистика агентлиги томонидан ўтказилган статистик кузатувлар маълумотлари асосида амалга оширилган.

Дастур натижаларига кўра, харид қобилияти паритети бўйича
2021 йилда:
- ялпи ички маҳсулот ҳажми 285 млрд АҚШ долларни;

- аҳоли жон бошига ялпи ички маҳсулот ҳажми 8 162 АҚШ долларни ташкил этди.

Макроиқтисодий кўрсаткичларнинг харид қобилияти паритети бўйича халқаро услубиётга мувофиқ баҳоланиши натижасида:

- мамлакат иқтисодиётини халқаро даражада қиёсийлиги таъминланади;

- жаҳон ҳамжамиятининг республика статистика тизимига ва иқтисодий барқарорлигига бўлган ишонч ва эътибори ошади;

- статистик кўрсаткичлар сифати янада ошади.

Ҳозирги кунда Статистика агентлиги томонидан Халқаро таққослаш дастурининг 2024 йилдаги раундида Ўзбекистон Республикасининг муносиб иштироки юзасидан Тошкент шаҳрида танлаб олинган савдо ва хизмат кўрсатиш объектларида барча товар ва хизматлар нархларининг статистик кузатувлари олиб борилмоқда.