در سمت راست تصویر جام زرین حسنلو _قسمت بالایی آن_ دو ایزد دیگر نیز وجود دارند که سوار بر ارابه می باشند. یکی از این دو ایزد تاجی شاخ مانند دارد و دیگری تاجی با ظاهری عجیب که گویی خورشید در آن قرار دارد. ایزد اولی مذکر است. اما تشخیص جنسیت ایزد دوم مشکل است زیرا چهره اش چندان مشخص نیست اما با این وجود به نظر مذکر می آید. در اوستا علاوه بر ایزد گوش به فدیه دادن فریدون برای ایزدان وای و ارت و آناهیتا برای غلبه بر آژی دهاک اشاره شده است. بنا به نقل اوستا آناهیتا و ارت ایزد بانوان مونث می باشند. همانگونه که گفته شد یکی از ایزدان موجود در تصویر که تاجی به شکل شاخ گاو بر سر دارد. مذکر است. محتمل است وی ایزد وای (ایزد باد) باشد. اما ایزدی که تاج خورشیدی دارد محتمل است که ایزد مهر باشد. این امکان هم وجود دارد که وی ایزد رام باشد که همکار ایزد وای است. استاد پورداود ایزد رام و وای را دو ایزد متفاوت می دانند. با توجه به ارتباط این دو ایزد و اینکه کنار یکدیگر قرار دارند محتمل است که وی ایزد رام باشد.

ادامه...👇

@soltannasir

نظریه دیگر آن است که وی را ایزد ارت در نظر بگیریم. آنگاه یا باید بگوییم که ارت مذکر است. و در ارت یشت اوستا اشتباه رخ داده است یا باید بگوییم که ایزد موجود در تصویر مونث است که به نظر اینگونه نمی آید. علی ای حال این دو ایزد هم در قسمت بالای جام قرار دارند یعنی جایی که فریدون برای آنان گوسفند فدیه می آورد. و به نبرد وی بر علیه آژی دهاک کمک می نمایند.

ادامه...👇

@soltannasir

حال بار دیگر به داستان فدیه دادن فریدون برای ایزد وای که در رام یشت اوستا آمده توجه فرمایید: 👇

{ 22: من می ستایم آب و بغ را..

23: او را ستود فریدون پسر خاندان آبتین از خاندان توانا در (مملکت) چهار گوشه ورن در روی تخت زرین، در روی بالش زرین، در روی فرش زرین، نزد برسم گسترده، با کف دست سرشار.

24: از او در خواست این کامیابی را به من ده تو ای اندر وای زبردست که من به اژی دهاک (ضحاک) سه پوزه، سه کله، شش چشم، هزار مکر دارنده ظفر یابم، به این دیو دروغ بسیار قوی (و) خبیث و فریفتار جهان، این دروغ بسیار زورمند که اهریمن بر ضد جهان مادی بیافرید برای فنای جهان راستی، که من هر دو زنش را شهرناز و ارنواز را برُبایم، کسانی که برای توالد و تناسل دارای بهترین بدن می باشند و گه از نیکوترین جهانند.

25: اندر وای زبردست این کامیابی را به او داد تا اینکه فریدون کامروا گردید، اندر وای پاک را ما می ستاییم، اندر وای زبر دست را ما می ستاییم، آنچه از تو ای اندر وای که از خرد مقدس است ما می ستاییم.
برای فروغ و فرّش... } (اوستا یشت ها رام یشت کردهٔ 6 فقرات 22 الی 25)

به نظر می آید که ایزدی که شاخ دارد ایزد وای باشد.

@soltannasir

اکنون بار دیگر به فدیه دادن فریدون‌ برای ایزد ارت که در ارت یشت اوستا آمده توجه فرمایید. ممکن است ایزد کنار ایزد وای با تاجی که خورشید در وسط آن است ایزد ارت باشد. (هر چند که بعید است و شاید ایزد رام و یا ایزد مهر باشد )

{ 32: ارت نیک را ما می ستاییم...

33: او را بستود فریدون پسر خاندان آبتین، از خاندان توانا در (مملکت) چهار گوشهٔ ورن.

34: و از او خواست: این کامیابی را به من ده ای ارت نیک بزرگوار که من به اژی دهاگ (ضحّاک) سه پوزه؛ سه کله؛ شش چشم؛ هزار مکر دارنده؛ ظفر یابم، به این دروغ بسیار قوی دیو آسا (و) خبیث فریفتار جهان، این دروغ بسیار زورمند که اهریمن بر ضد جهان مادی بیافرید و برلی فنای جهان راستی، که من هر دو زنش را برُبایم: شهرناز و ارنواز را، کسانی که از برای توالد و تناسُل دارای بهترین بدن می باشند و که از نیکوترین جهانند.

35: بشتافت، فرا رسید: ارت نیک بزرگوار، فریدون پسر خاندان آبتین از خاندان توانا این توفیق را یافت.
برای فروغ و فرّش... } (کتاب اوستا یشت ها، ارت یشت کرده 5 فقرات 32 الی 35)

@soltannasir

در گوشه کناری سمت راست جام زرین حسنلو تصویر دو مرد وجود دارد که در حال مبارزه و یا زندانی کردن مردی دیگر می باشند. با توجه به شواهدی که تاکنون نشان دادیم. مردی که زندانی می شود آژی دهاک است که اژدهای سه سرش که در پشتش وجود داشته از بین رفته است. اما در بین دو نفری که وی را زندانی می نمایند ما فریدون را مشاهده نمی نماییم. در شاهنامه فردوسی آنجا که فریدون بر ضحاک غلبه می نماید و او را به بند می کشد سخنی از این دو مرد نیست. اما در ابتدای داستان آنجا که ضحاک خواب نابودی حکومتش توسط فریدون را می بیند به این دو مرد اشاره شده است. به ابیات زیر از شاهنامه فردوسی توجه فرمایید :👇

{چو از روزگارش چهل سال ماند

نگر تا به سر برش یزدان چه راند

در ایوان شاهی شبی دیر یاز

به خواب اندرون بود با ارنواز

چنان دید کز کاخ شاهنشهان

سه جنگی پدید آمدی ناگهان

👈دو مهتر یکی 👈کهتر اندر میان

به بالای سرو و به فرّ کیان

کمر بستن و رفتن شاهوار

به چنگ اندرون گُرزهٔ گاوسار

دمان پیش ضحّاک رفتی به جنگ

نهادی به گردن برش پالهنگ

همی تاختی تا دماوند کوه

کشان و دوان از پس اندر گروه }

@soltannasir

تصویری که ملاحظه می نمایید بین تصویر داستان مبارزه فریدون و آژی دهاک و تصویر زندانی شدن آژی دهاک قرار دارد. در این تصویر فریدون را ملاحظه می نماییم که تیر کمانی در دست دارد. در پشت تصویر فریدون گوسفندی قرار دارد. و بر بالای گوسفند زنی عجیب که به احتمال بسیار زیاد یک ایزدبانو است دیده می شود. در روبروی فریدون پرنده ای کرکس گونه قرار دارد که شخصی سوار بر وی شده است. ما روایت این داستان را در اوستا داریم. به فقرات زیر توجه فرمایید: 👇

{ 60: برای من ای زرتشت اسپنتمان، این اردویسور ناهید را بستای کسی که......

61: او را کشتی ران ماهر پااُورو ستایش نمود وقتی که یل پیروزمند فریدون وی را در هوا به صورت یک کرکس به پرواز نمودن واداشت.

62: از این جهت او سه روز (و) سه شب پی در پی برای خانهٔ خویش در پرواز بود، نمی توانست که (در آن) فرود آید، در انجام سومین شب او به سپیده دم رسید، در گاه بامداد روشن و توانا به اردویسور ندا در داد. }

ادامه...👇

@soltannasir

ادامه...👇

{ 63: ای اردویسور ناهید رود به یاری من بشتاب، مرا اینک پناه ده، اگر من زنده به زمین اهورا آفریده و به خانهٔ خویش رسم هر آینه من برای تو در کنار آب رنگها هزار زور از روی دستور تهیّه شده و تصفیه گردیده، آمیخته به هوم، آمیخته به شیر، نیاز خواهم آورد.

64: آنگاه اردویسور ناهید به صورت دختر زیبایی بسیار برومند، خوش اندام، کمربند در میان بسته، راست بالا، آزاده نژاد و شریف از قوزک پا به پایین کفش های درخشان پوشیده، با بندهای زرین (آن ها) را محکم بسته روان شد.

65: او بازوانش را محکم بگرفت چست و چالاک طولی نکشید که او را در یک تاخت تند سالم بدون ناخوشی و بی صدمه همان طوری که در پیش بود به زمین اهورا آفریده، به خان و مانش رساند.

66: او را کامیاب ساخت اردویسور ناهید، کسی که همیشه خواستاری را که زور نثار کند و از راه رستین فدیه آورد کامروا می سازد.
برای فروغ و فرّش من او را با نماز بلند می ستایم... } (آبان یشت کرده ٔ16 فقرات 60 الی 66)

با توجه به روایت آبان یشت، ایزد بانوی مورد نظر اناهیتا است و فردی که بر کرکس نشسته کشتی ران ماهر پااُورو است.

@soltannasir

در گوشه سمت راست تصویر جام زرین حسنلو، _در قسمت میانی_ تصویر شخصی که بر کرکس در حال پرواز بود (پااُورو) را ملاحظه می نماییم که اینجا بر شیری سوار شده است. بر کفل شیر نقش چلیپا نقش بسته است که نشان آیین مهری است. به نظر فقیر این شیر یک شیر عادی نیست بلکه شیر مقدسی هست که با اناهید در ارتباط است. ما در بعضی نگاره های اناهید وی را همراه با شیر می بینیم. به نظر می آید که هنگامی که پااُرو از اناهیتا می خواهد که او را سلامت به خانه و کاشانه برساند. اناهیتا پس از آنکه بازوان پااُورو را می گیرد و وی را به زمین می رساند. وی را سوار بر یکی از شیران خویش می نماید تا توسط وی به منزل برسد. در متن آبان یشت از تاخت تند و سالم پااٌورو سخن به میان آمده است که می تواند اشاره به شیر سواری پااُورو باشد : 👈 {65: او بازوانش را محکم بگرفت چست و چالاک طولی نکشید که او را در یک 👈تاخت تند سالم بدون ناخوشی و بی صدمه همان طوری که در پیش بود به زمین اهورا آفریده، به خان و مانش رساند. } (آبان یشت کرده ٔ16 فقره 65)

@soltannasir

نمای زیرین جام زرین حسنلو که صفحه ای به شکل شطرنج و شاید شبیه به وفق در زیر جام وجود دارد.
و چهار بُز در چهار طرف این صفحه شطرنجی قرار دارند.
@soltannasir

مستند جام زرین حسنلو با بیش از سه هزار سال قدمت. ثابت کردیم که جام زرین حسنلو داستان شاه فریدون و آژی دهاک را روایت می نماید. نه چندین اسطوره بی ربط در یک جام را که راوی تعریف می نماید.
@soltannasir

کتاب جام زرین حسنلو
نوشته خانم پوران دیبا
ترجمه دکتر انوشیروان وکیلی
@soltannasir

مقاله جام زرین حسنلو جلوه هنر و اسطوره
منبع : اطلس تاریخ ایران
آثار تاریخی ایران اثر سیف الله كامبخش فرد
@soltannasir

تصویر اردویسور اناهیتا ایزدبانوی موکل بر رود اردویسور که به بالای کوه هوگر می ریزد و با کوکب زهره (ناهید) مرتبط است. همراه با دو شیر در آغوش

@soltannasir

《کردم ز دیده پای سوی مشهد حسین
هست این سفر به مذهب عشّاق فرض عین

خدّام مرقدش به سرم گر نهند پای
حقا که بگذرد سرم از فرق فرقدین

کعبه به گرد روضه او می کند طواف
رکب الحجیج اَینَ تروجون اَینَ اَیْن

از قاف تا به قاف پر است از کرامتش
آن به که حیله جوی کند ترک کید و شین

آن را که بر عذار بود جعد مشک بار
از موی مستعار چه حاجت به زیب و زین

جامی گدای حضرت او باش تا شود
با راحت وصال، مبدّل عذاب بین

می ران ز دیده سیل که در مشرب کریم
باشد قضای حاجت سائل ادای دین》 (نورالدین عبدالرحمن جامی عارف و شاعر اهل سنت)

فرارسیدن اربعین حسینی بر تمام عاشقان حضرت امام حسین علیه السلام تسلیت باد.

@soltannasir

{به احتمال زیاد این دو فردی که در تصویر جام زرین حسنلو، آژی دهاک را زندانی می نمایند کیانوش و پرمایه برادران فریدون می باشند :👇

《برادر دو بودش دو فرخ همال

ازو هر دو آزاده مهتر به سال

یکی بود ازیشان کیانوش نام

دگر نام پرمایهٔ شادکام》

و

«کیانوش و پرمایه بر دست شاه

چو کهتر برادر ورا نیک خواه» }

@soltannasir

کلیپ گفتگویی با مرحوم امام قلی حسنلویی شیرمرد آذربایجانی «کاشف جام زرین حسنلو»
کاری از مهدی تقی زاده قلعه جوق

@soltannasir

🎥 لشگر سایبری رژیم صهیونیستی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، ناخواسته با فوروارد پست آنها، پازل دشمن را تکمیل نکنیم!

@Learnhebrew313

در این تصویر که گفته شد پااُورو سوار بر شیر به سمت خانه و کاشانه می رود. در قسمت جلوی سر شیر سه قمه وجود دارد. ما نظیر این قمه ها را در حفاری های حسنلو مشاهده می نماییم. در پایین این سه قمه ما فرانک مادر فریدون را مشاهده می نماییم که البته در این تصویر (فرانک) مشخص نیست. در توضیح وجود این قمه ها ما می توانیم دو نظریه داشته باشیم. نظریه اول این است که خنجرها را بی ارتباط با پااُورو بدانیم. به تصویر بعدی توجه فرمایید : 👇


@soltannasir

در این تصویر مادر فریدون (زنی که کودک را در آغوش داشته) فرانک را ملاحظه می نماییم که نخ یا ریسمانی در یکی از دستانش قرار دارد و در دست دیگرش وسیله ای تیز شبیه سوزن یا چاقو دارد. در جلوی این تصویر ما تصویر فرانک را داریم که فریدون را در آغوش دارد و به مرد مقدس تحویل می دهد. در بالای سر فرانک ما سه قمه را داریم. در سایت اطلس تاریخ ایران در باره این تصویر اینگونه آمده است : 👈 {چند قمه را در كنار مادر میتوان دید که مستقیما با باورھای ایران باستان رابطه دارد. آنها با وسیله نوک تیز اجنه و شیاطینی كه به زن فارغ شده در شب ششم حمله میكنند و نوزادان را اذیت میكنند را فراری میدھند. ایرانیان باستان به قنداق نوزاد نیز سوزنی وصل میكردند. این سنت ھنوز ھم به چشم میخورد. }
حالت دستان فرانک در اینجا شبیه به حالت دستانش به هنگام تقدیم کردن فریدون‌ به مرد مقدس است.

ادامه...👇
@soltannasir

در کتاب شناخت اساطیر ایران در باره دیو آل اینگونه آمده است : 👇

{ آل باشنده یی است که تنها زنان زائو را در ده روز اول زایمان می آزارد و دل و جگر آنان را بیرون می کشد و اگر آن ها را به آب بزند زائو می میرد. در کلثوم ننه (ص78) آل صورتی سرخ رنگ، موی حنایی و دارای بینی خاک رسی است. پیش از این و نیز هنوز هم در مناطق دور افتاده روستایی 👈سیخی از پیاز و گاه 👈شمشیری برهنه یا تفنگی در اتاق زائو قرار می دادند تا آل را از ورود به اتاق زائو باز دارند. } (کتاب شناخت اساطیر ایران جان هیلز صفحات 173 و 174)

در تفسیری که از این تصویر ارائه شد فرانک مادر فریدون در حال اجرای اعمالی برای دور کردن دیو آل می باشد. در سایت اطلس تاریخ ایران، تصویر زندانی کردن آژی دهاک را مربوط به همین دیو آل دانسته اند. که با توجه به اسناد ثابت کردیم که اشتباه است. و آن تصویر ارتباطی به این تصویر ندارد. اما به هر حال مادر فریدون در این تصویر در حال اعمالی شبیه دور کردن آل یا نوعی جادو است. نکته مهم این است که عمل مادر فریدون آن قدر مهم بوده که بر روی جام زرین حسنلو نقش بسته است.

ادامه...👇

@soltannasir

بنابراین اگر این عمل مربوط به دور کردن دیو آل باشد. باید داستان مهمی داشته باشد که بر روی جام حسنلو نقش بسته است. ما در روایت زندگی فریدون چنین داستانی را پیدا نمی نماییم. دقیقاً مشخص نیست چرا این مسئله آنقدر مهم بوده که باید بر روی جام زرین حسنلو نقش ببندد ?!
اما می توان تفسیری دیگری نیز از این تصویر جام زرین حسنلو ارائه داد و آن این است که این تصویر را در ارتباط با پااُوروی شیرسوار بدانیم. آنگاه می توانیم تفسیری جدیدی با این مضمون ارائه نماییم که پااُورو خبر پیروزی فریدون و شاه شدن وی را به فرانک مادر فریدون می دهد.
در شاهنامه فردوسی اینگونه آمده : 👇

{ فرانک نه آگاه بد زین نهان

که فرزند او شاه شد بر جهان

ز ضحاک شد تخت شاهی تهی

سرآمد برو روزگار مهی

پس 👈آگاهی آمد ز فرخ پسر

به مادر که فرزند شد تاجور

نیایش کنان شد سر و تن بشست

به پیش جهانداور آمد نخست

نهاد آن سرش پست بر خاک بر

همی خواند 👈نفرین به ضحاک بر

همی آفرین خواند بر کردگار

برآن شادمان گردش روزگار

وزان پس کسی را که بودش نیاز

همی داشت روز بد خویش راز}

ادامه...👇

@soltannasir