✳️ پس تا اینجا مشخص شد که تغییر اندک در یکی از پارامترهای مدل رفتاری می‌تواند به‌شدت نتایج آنالیز عددی را تحت تاثیر قرار دهد.
همچنین برخی از پارامترهای مدل‌های رفتاری از روش‌های ساده آزمایشگاهی محاسبه می‌شوند که ممکن است با خطا هم همراه باشند.
نتیجه‌گیری اول: تعیین دقیق پارامترهای مدل رفتاری بسیار مهم و تاثیرگذار است.
نتیجه گیری دوم: کاربرد مدل‌های رفتاری پیچیده با پارامترهای زیاد، لزوما به معنای کمک به صحت راه‌حل و اخذ بهترین جواب از روش عددی نخواهد بود.

✳️ European Conference on Numerical Methods in Geotechnical Engineering
کنفرانس اروپایی روش‌های عددی در مهندسی ژئوتکنیک از جمله رویدادهای ارزشمند و مهم در خصوص کاربرد و به‌کارگیری روش‌های عددی در حل مسائل مهندسی ژئوتکنیک است. اولین دوره این کنفرانس در سال 1986 در اشتوتگارت آلمان برگزار شد و 4 سال بعد، دومین دوره آن در سال 1990 در سانتاندر اسپانیا رقم خورد. سپس بطور منظم در 4 سال یک‌بار به‌ترتیب در 1994 منچستر انگلستان، 1998 اودینه ایتالیا، 2002 پاریس فرانسه، 2006 گراتز اتریش، 2010 تروندهایم نروژ، 2014 دلف هلند، 2018 پورتو پرتغال برگزار شد.

با توجه به شیوع کرونا و به تبع آن به‌هم ریختگی تقویم رویدادها، دهمین دوره این کنفرانس که به اختصار NUMGE نیز نامیده می‌شود، با یک سال تاخیر در ژوئن سال 2023 در کالج سلطنتی لندن برگزار شد. به‌طور قطع چنین رویدادی که هر 4 سال یک بار توسط بهترین متخصصان کاربرد روش‌های عددی در مهندسی ژئوتکنیک برگزار می‌شود و جدیدترین دستاوردهای علمی در این خصوص مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرد، بسیار ارزشمند و معتبر خواهد بود.

وقتی صحبت از کاربرد روش‌های عددی در ژئوتکنیک است بحث مدل‌های رفتاری نیز اهمیت ویژه‌ای پیدا خواهد کرد. به این ترتیب، معمولا در این کنفرانس مقالات ارزشمندی نیز از تحقیقات نوین در خصوص مدل‎های رفتاری خاک ارائه می‌شود. وقتی مجموعه مقالات این کنفرانس که کمتر از 1 ماه قبل برگزار شده را مرور می‌کردم مقاله جالبی در خصوص روش‌های نوین آموزش مدل‌های رفتاری به دانشجویان رشته مهندسی ژئوتکنیک دیدم که برایم جالب بود. مقاله را در ذیل ارسال می نمایم.

✳️ نویسندگان در این مقاله به بررسی روش‌های نوین و ابتکاری در تدریس موثرتر مفاهیم مدلسازی رفتاری می‌پردازند. به هر حال، بحث مدل‌های رفتاری، به‌ویژه از دیدگاه تئوری آن حاوی مفاهیم نسبتا دشوار و خشک است که می‌تواند برای بسیاری از دانشجویان ژئوتکنیک گرفتاری به‌وجود بیاورد.
همچنین مباحث مدلسازی رفتاری خاک نیاز به داشتن پایه و درک مناسبی از ریاضیات، مکانیک محیط‌های پیوسته، مکانیک خاک، آزمایشگاه مکانیک خاک و ... دارد که به‌عنوان یک پیش‌نیاز مهم برای آن عمل می‌نمایند. بنابراین طبیعی است که در صورت نداشتن پایه مناسب در این زمینه‌ها، درک مفاهیم پیچیده مدلسازی رفتاری با دشواری و بی‌علاقگی همراه باشد.

روش‌های ابتکاری و برخط می‌توانند در این خصوص تا حدی چاره‌ساز باشند و گپ موجود در این میان را به نوعی پر کنند. البته تاکید نویسندگان بیشتر بر استفاده از روش‌های مبتنی بر انیمیشن بوده که توسط نویسنده اول (در سالهای اخیر) توسعه پیدا کرده و قبلا نیز در کانال معرفی شده بود 👇👇

✳️ انیمیشن‌های مدلسازی رفتاری:

✅ محققان ژئوتکنیک و ژئومکانیک و علاقه‌مندان به این رشته، بطور قطع در هنگام تدریس و بحث در رابطه با مدل های رفتاری نیاز به استفاده از محتویات تصویری نیز خواهند داشت. به همین منظور پروژه ای توسط Gertraud Medicus برای تولید Gif-animations برای مدل های رفتاری خاک در حال انجام است. علاقه‌مندان می توانند برای اطلاع از این طرح به آدرس ذیل رفته و به عضویت وبسایت نیز درآیند.

https://www.uibk.ac.at/geotechnik/barodesy/animating-soil-constitutive-modelling.html

✅ به عنوان نمونه گیف انیمیشن زیر نشان دهنده چگونگی تاثیر v بر مسیر تنش در شرایط ادئومتری (K0) است:

https://www.uibk.ac.at/geotechnik/barodesy/nu_phi_loop.gif

https://t.me/soil_modeling

ولی چند مورد دیگر نیز در این خصوص معرفی شده که جالب توجه هستند. از جمله ExCalibre که صفحه‌ای در سایت Soilmodels است و با مراجعه به آن و معرفی داده‌های آزمایشگاهی و البته انتخاب مدل رفتاری مورد نظر، امکان کالیبراسیون خودکار مدل و تعیین پارامترهای آن مقدور می‌شود. آدرس این صفحه به‌قرار زیر است:
https://soilmodels.com/excalibre-en/

مورد دیگری که در مقاله معرفی شده، کانال یوتیوبی به نام Advanced Geomechanics است که حاوی مجموعه‌ای از سخنرانی‌های یکی از اساتید دانشگاه تگزاس آمریکا به نام دکتر Nicolas Espinoza است. من به شخصه هنوز این مورد را بررسی نکرده‌ام ولی طبق توضیحات نویسندگان مقاله، ظاهرا حاوی بحث‌های ارزشمند و آموزنده‌ای مرتبط با مباحث مدلسازی رفتاری خاک‌ها است.

بحث کاربرد انیمیشن در مدل‌های رفتاری هم در صفحه زیر در سایت Soilmodels قرار گرفته که علاقمندان می‌توانند به آن مراجعه و مطالب بیشتری را در این مورد پیدا کنند:
https://soilmodels.com/soilanim/

در نهایت مورد جالب دیگری که در این مقاله دیدم معرفی 10 مرجع برتر در خصوص تدریس و آموزش مباحث مدلسازی رفتاری خاکها است که بر اساس نظرسنجی از اساتید و دانشجویان رشته ژئوتکنیک تعیین شده است. این مراجع به‌ترتیب از قرار زیر هستند:
1. Atkinson, J. and Bransby, P.L. 1978. The Mechanics of Soils: An Introduction to Critical State Soil Mechanics. McGraw-Hill Book Company.
2. Atkinson, J. 2007. The Mechanics of Soils and Foundations. CRC Press.
3. Budhu, M. 2011. Soil Mechanics and Foundation. 3rd Edition, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken.
4. Muir Wood, D. 1991. Soil Behaviour and Critical State Soil Mechanics. Cambridge University Press.
5. Muir Wood, D. 2004. Geotechnical Modelling. CRC Press.
6. Ortigao, A. 2020. Soil Mechanics in the Light of Critical State Theories: An Introduction. CRC Press.
7. Pietruszczak, S. 2010. Fundamentals of plasticity in geomechanics. CRC Press.
8. Potts, D.M. and Zdravković, L. 2001. Finite Element Analysis in Geotechnical Engineering: Volumes 1 and 2: Theory and Application. Thomas Telford.
9. Puzrin, A.M. 2012. Constitutive Modelling in Geomechanics, Springer Berlin, Heidelberg.
10. Schofield, A. N. and Wroth, C. P. 1968. Critical State Soil Mechanics, McGraw-Hill.

بر اساس اعلام دوستانی که در کنفرانس شرکت کرده اند، کنفرانس یازدهم NUMGE، سال 2027 مجددا در شهر گراتز اتریش برگزار خواهد شد.

✅ همراهان گرامی کانال مدلسازی خاک
برای اینکه از نظرات دوستان در خصوص پستهایی که در کانال قرار داده می‌شود اطلاع پیدا کنیم، قابلیت ارسال ایموجی مخاطبین در کانال فعال شده است. امیدوارم با دریافت بازخورد عزیزان بتوانیم به سمت بهبود مطالب و محتوی کانال گام برداریم.
با سپاس 🙏

پنل تخصصی با عنوان "زلزله خاموش در البرز: چالش‌های مهندسی گسترش پدیده فرونشست به مناطق شهری در استان البرز" با حضور برخی اساتید متخصص در این حوزه، فردا چهارشنبه 28 تیر از ساعت 10 الی 13 در دانشگاه خوارزمی برگزار خواهد شد. انشاءاله گزارشی از این رویداد را در آینده داخل این کانال منتشر خواهم نمود.

✅ دومین کنفرانس چالش‌ها و فرصت‌های مهندسی استان البرز در روزهای 28 و 29 تیرماه به میزبانی پردیس کرج دانشگاه خوارزمی برگزار گردید. در حاشیه این کنفرانس، پنل‌های تخصصی متعددی با حضور متخصصین و مسئولین مربوطه برگزار شد. یکی از این موارد، پنل تخصص چالش‌های مهندسی گسترش پدیده فرونشست به مناطق شهری در استان البرز بود که از آن به عنوان زلزله خاموش در البرز نیز یاد می‌شود. در این بخش، مختصری از مهمترین موارد مطروحه توسط حضار و متولیان این موضوع طرح و بررسی می‌شود.

✳️ در مجموع 5 سخنرانی انجام شد. سخنرانی اول توسط آقای دکتر ایمان انتظام سلطانی، مدیر گروه آب-زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ایراد گردید. عنوان سخنرانی ایشان پدیده شناسی و علت‌یابی فرونشست با بررسی اثرات آب‌های زیرزمینی در تشدید و گسترش پدیده فرونشست در دشت‌های کشور با نگاه ویژه بر دشت‌های البرز بود.

آقای دکتر انتظام سلطانی

✅ مهمترین نکاتی که اینجانب از سخنرانی ایشان برداشت کردم از قرار زیر هستند:

1- با احداث چاه‌های غیر مجاز و یا برداشت بی‌رویه از چاه‌های مجاز، حدود 109 میلیارد متر مکعب از ذخایر آبی کشور از بین رفته که بیشترین تاثیر را در گسترش پدیده فرونشست داشته است.