💦💧

⛈ آشنایی با جشن‌های ایرانی
⛈ #آبانگان؛ جشن پاسداشت #آب

⛈⛈ ایرانیان، هزاران سال پیش از این، ارزش آب را دریافته بودند و جشن‌هایی چون آبانگان، خوردادگان، تیرگان، آبریزگان، آبسالان و... که دستکم بیش از ۱۰ جشن بود، به بهانه‌ی پاسداشت آب برگزار می‌شد. جشن آبان‌گان نیز جشن ارج نهادن و پاسداری از آب، آناهیتا (ایزدبانوی آب) و آب‌های پاک زمین بود. واژه‌ی "آبان" نماد آب‌های پاک و به چم آب‌های پاک و هنگام آب و باران است.

☔️☔️ این ارزشمندی تا جایی بود که گفته می‌شود تیرداد اشکانی برای جنگ با رومیان، به‌جای راه آبی، راه دشوار زمینی را برگزید تا آب را نیالاید.

🌊🌊 ایرانیان در جشن آبانگان برای نکوداشت آب، در کنار رودها و دریاها شادی، پایکوبی و نیایش می‌کردند. پس از پیدایش کیش زرتشتی، خواندن سروده‌ی "آبان‌یشت" یا "آب‌زور" برای ارج نهادن به آب به آیین‌های این جشن افزوده شد.

💧💧 در باور ایرانیان باستان، آب دومین پیشکش خداوند به زمین است و "آناهیتا" نگهبان آن. از این‌رو آب و آناهیتا نمادهای پاکی تن و روان بودند و جشن آبانگان، جشن بزرگداشت پالایش تن و روان از زشتی و پلشتی بود. برپایه‌ی نوشته‌های نسک پهلوی بندهش، گل نیلوفر آبی یا سوسن خورآیی(شرقی) نشان ماه آبان و آناهیتا است.

🌦🌦 یکی از پایه‌های پیدایش جشن آبانگان این است که در پی جنگ‌های دراز ایران و توران، افراسیاب تورانی دستور داد تا کاریزها و نهرهای ایران را ویران کنند. پس از پایان جنگ، پسر تهماسب که "زو" نام داشت پیشنهاد کرد تا کاریزها و نهرهای ویران را لایروبی کنند. پس از این کار، بار دیگر آب در نهرها روان شد و مردم بالندگی آب‌ها را جشن گرفتند.
همچنین گفته می‌شود پس از هشت سال خشکسالی در ایران، در ماه آبان باران بارید و خرمی و سرسبزی بازآمد. بیماری و نداری مردم به پایان رسید و از آن زمان جشن آبانگان با شادی بیشتری برپا شد.

☔️☔️ ایرانیان با ساختن کاریزها، آب‌انبار، پالایشگر آب زیگورات #چغازنبیل و ده‌ها آب‌بند(سد)، کوشش خود را برای نگهداشت و بهره‌برداری بهینه از آب به کار بستند.
🛁🛀 هرودت نوشته است که ایرانیان درهیچ رودی پیشاب(ادرار) نمی‌کنند، آب دهان و بینی نمی‌اندازند و دست‌هایشان را در آن نمی‌شویند. آن‌ها دست شستن دیگران را هم در آب روان نمی‌پذیرند و به رودخانه ارج می‌نهند. استرابون نیز نوشته ایرانیان تن خود را در چارچوبی به نام آبزن می‌شویند تا آب بیهوده از دست نرود. آن‌ها در آب روان مردار و هرچه ناپاک است، نمی‌اندازند!

⛈⛈ جشن آبان‌گان، روز پاسداشت آب‌های پاک و بزرگداشت ایزدبانوی آب " #آناهیتا"، در روز آبان از ماه آبان برابر با دهم آبان در گاهشمار باستانی ایران برگزار می‌شد.

🌧🌱 در فرهنگ سرزمین ما، در جشن‌های گوناگون، مردم بر پاسداشت زیست‌‌بوم گواهی می‌دادند؛ ارزش و جایگاه آب (این پیشکش بی‌مانند هستی) را می‌دانستند؛ سرسبزی، زندگی، پاره‌های پرهام (عناصر طبیعت) و پیشکش‌های گیتی را می‌ستودند و برای بالندگی خاک ایران می‌کوشیدند و نام‌های فراوانی که برگرفته از سرسبزی و آبادنی زمین بود، برای فرزندان خود برمی‌گزیدند.

goo.gl/Fc44PQ
______
برگرفته از:
۱- از نوروز تا نوروز #کورش_نیکنام
۲- اساتیر و فرهنگ ایران #رحیم_عفیفی
۳- جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۴- هفته نامه‌ی "امرداد"
______
#فرهنگ_ایران #جشن_آبانگان 💦💧#آبانگان
@sobhosher

‍ #موسيقى_خوب_بشنويم 🎧🎼🎵🎶🌺🌸

#شعرخوب_بخوانيم
برگ سبز٦٩

دوش رفتـــم بـــه کـــوی بــاده فــروش
زآتش روز عشق دل ز جـوش و خـروش

شعر: #هاتف_اصفهانى

دقيقه اى عشق

ميروم از کـویت ای گل چـون وفـا نبود تو را
مـردم از ایـن غـم کـه جـز خار جفا نبود تو را
از کـدورت دل نخــواهـد بـا تـو گشتن روبــرو
دانــم ای آئینــه رو بــا مــا صفــا نبــود تـو را
عاقبت ای دوست میدانم به قهرم میکشی
زانکـه در دل بیمــی از روز جــزا نبــود تـــو را
تـا که با من بر سر مهـر آید آن مه یک نفس
در دلش ای نـالـه تـاثیـری چنـان نبـود تــو را 

شعر: #سهيلى_خوانسارى


اجراى : روشنك
همنوازى
تار : #فرهنگ_شریف
ویلن : #علی_تجویدی
تنبک : #امیرناصرافتتاح
دستگاه: #سه_گاه

سرود هستى در گوش جان و دلتان شادمانى و سلامتى
شبتان خوش🥰💐

@sobhosher

‍ ‍ #موسيقى_خوب_بشنويم 🎧🎼🎶🎵🌺🌾
#موسیقی_بیکلام

اعجاز سرانگشتان
‌استاد #فرهنگ_شریف دارای نشان درجه یک هنری از چهره‌های ماندگار موسیقی بر سيمهاى تار
يادش گرامى 💐
#چهارمضراب_ابوعطا

شبتان سرشار آرامش🥰🙏🏻

@sobhosher

‍ #موسيقى_خوب_بشنويم 🎶🎵❄️💫
#موسيقى_بيكلام

بداهه ای در #سه_گاه

تار : استاد #فرهنگ_شریف
از آلبوم بداهه سرایان

تنور دلتون گرم 🥰🙏🏻
@sobhosher

🔲 #شرم و #آزرم در #فرهنگ_ایران باستان
از نگاه #شاهنامه

📚 ”اِیر و آریا“ به معنی فروتن و آزاده است و ایرانیها از هزاران سال پیش، خود را فروتن معرفی میکردند، و هنوز هم نشانه هایش وجود دارد. حتی امروزه هم لاتها و قلدرهای فرومایه، در برابر دیگران با الفاظی چون «نوکرم، چاکرم» ابراز کوچکی و خُردی و ارادت و فروتنی میکنند. اخلاق و شرم جایگاه خاصی در فرهنگ ایران داشته است و حتی در هنگام مذاکره با دشمن و میدان نبرد هم پایبند اخلاق و اصول اخلاقی و پهلوانی بوده اند. چون شاهنامه مهمترین آینه ای است که ایران باستان را منعکس میکند نمونه هایی را در ستایش اخلاق و شرمگین بودن و پرهیز از گستاخی، از آن می آورم.
🔹در نبرد هومان تورانی و بیژن ایرانی، پس از این که همه گونه سلاح رزم را می آزمایند و بر هم چیره نمیشوند، بر روی اسب با هم کشتی میگیرند و باز هم نیرویشان یکسان است. پس، ”با اجازهٔ یکدیگر“، دست از نبرد میکشند تا چندی بیاسایند و آب بنوشند، و پس از آن، دوباره به نبرد هم می آیند:

ازانپس بر آن بر، نهادند کار
که زور آزمایند، در کارزار
ز نیروی گُردان دوالِ رکیب
گسست اندر آوردگاه از نهیب
همیدون نگشتند ز اسپان جدا
نبودند، یک بر دگر، پادشا
اُزانپس به دستوری یکدگر
برفتند پویان، سوی آبخوَر
بدان خستگی، بازْ جنگ آمدند
گرازان به سان پلنگ آمدند

🔸در جنگ رستم فرّخزاد با سعد وقّاص:

خروشی برآمد ز رستم چو رعد
یکی تیغ زد بر سر اسپ سعد
چو اسپ نبرد اندرآمد به سر
جدا شد ازو، سعد پرخاشخر
فرود آمد از پشت زین پلنگ
بزد بر کمر بر، سرِ پالهنگ

رستم با یک ضربه سعد و اسبش را به زمین میزند، و برای این که در نبرد، همپایهٔ او باشد، خودش هم از اسبش پایین می آید.

🔹هنگام سخنرانی شیرین، همسر خسروپرویز، نزد بزرگان ایران، که او را نکوهش کرده بودند:

بگفت این و بگشاد چادر ز روی
همه روی، ماه و، همه پشت، موی:
”سدیگر چنین است رویم که هست
یکی گر دروغ است، بنمای دست!

🔸حتی همسر شاه رویش را از بیگانگان میپوشانید و بزرگان ایران برای اولین بار، روی و موی شهبانو را برهنه دیدند. شیرین میگوید که اگر سخنم نادرست است، ”بنمای دست“، یعنی ”برای سخن گفتن و بیان اعتراض، نخست دست را بلند کن“. در ایران باستان میان حرف کسی نمیپریدند، و اگر شخص روبرو میخواست چیزی بگوید، نخست باید دست بلند میکرد و با این کار اجازه میخواست. نمونهٔ دیگر از سخن گفتن اسفندیار با رستم:

بدو گفت کـ : ”این رنج و کَردار تو
شنیدم همه درد و تیمار تو
بمان تا بگویم همه، هرچه هست
یکی گر دروغ است بنمای دست!

بگذار هرچه میخواهم، بگویم، و اگر دروغ بود دست بلند کن (اجازه بخواه و سخن بگو.)

میبینیم که از زمان رستم تا زمان ساسانیان این رسم بر جای بوده است!

ادامه دارد...
@sobhosher

🔲 #شرم و #آزرم در #فرهنگ_ایران باستان(٢)
از نگاه #شاهنامه

📚زنان و مردان همواره لباسهای پوشیده به تن میکردند و برهنگی، سخت ناپسند بوده است. به همین دلیل مجسمه یا نقاشی برهنه یا نیمه برهنه در ایران، بر عکس اروپا، نادر است.
در شاهنامه، واژهٔ دیدار همواره به معنی ”صورت“ آمده است چون تنها جایی از بدن که دیده میشد صورت بود.
🔻واژهٔ چهره در اصل در اوستا چیثرَ čiθra بوده است به معنای ”نژاد“. چون نژاد هر کس از صورت او پیداست، معنای چهره به ”صورت“ دگرگون شد.

فرستاد مر دایه را چون نَوَند
که: ”رَو، زِیر آن شاخ سرو بلند
نگه کن که آن ماهْ دیدار کیست
سیاوش مگر زنده شد؟ گر پری است؟“

ببین آن کسی که رویش چون ماه است کیست.

مبادا جز از بخت همراهتان
شده تیره، دیدارِ بدخواهتان

روی دشمنتان سیاه باد، یا چشم دشمنتان کور باد.

سخن کاووس شاه به رستم:

تهمتن بیامد، به سر بر، کلاه
نشست از بر تخت، نزدیک شاه
بر او آفرین کرد کاووس شاه
که: ”بی تو مبیناد کس پیشگاه
دل تاجداران به تو گرم باد
روانت پر از شرم و آزرم باد“

🔹بزرگترین دعایی که شاه برای رستم میکند این است که روانش پر از شرم و آزرم (احترام) باشد.

🔸در نامهٔ افراسیاب به سیاوخش، شاهزادهٔ ایران:

دبیر جهاندیده را پیش خواند
سخن درگشاد و گهر برفشاند
بزرگیّ و رایش فزایش گرفت
جهان آفرین را ستایش گرفت
کـ : ”ز او باد بر شاهزاده درود
خداوند کوپال و شمشیر و خود
خداوند شرم و خداوند باک
ز بیداد و کژّی، دل و دست، پاک

🔺چون رسم بوده است که بزرگان را به بهترین صفات یا صفات برجستهٔ ویژهٔ خود او بستایند، افراسیاب در ابراز ستایش و احترام به سیاوخش، او را «خداوند شرم» میخواند (خداوند یعنی صاحب و دارنده) و شرم را از صفات مهم و برجستهٔ سیاوخش میشمارد.

هنگامی که «گَروی» تورانی میخواهد سر سیاوخش را ببُرد:

بیامد، چو پیش سیاوش رسید
جوانمردی و شرم شد ناپدید
بزد چنگ و موی سرش را گرفت
به خواری کشیدش به روی، ای شگفت

🔹شرم را همپایهٔ جوانمردی می آورد.

هنگامی که زنان مُشکوی کسری را از برابر او میگذرانند:

سمن بوی خوبان با ناز و شرم
همه پیش کسری برفتند نرم

🔸در شاهنامه بارها ناز و شرم با هم برای زنان آمده است، یعنی زن، باید ناز و غمزه را همراه با شرم داشته باشد.

اگر پارسا باشد و رایزن
یکی گنج باشد پُر آکنده، زن
بویژه که باشد به بالا، بلند
فرو هشته تا پای، مشکین کمند
خردمند و، با دانش و ناز و شرم
سخن گفتن خوب و آوایِ نرم

🔹باز هم شرمگین بودن را در کنار پارسایی و خردمندی و دانش و ناز، میستاید.

☑️ پس، شاهنامه، شرم و شرمگین بودن را، هم برای مردان و هم برای زنان، به یک سان بایسته میشمارد.

شاد باشید. دیر زیوید.
@sobhosher

بخش نخست نوشته⤵️⤵️
https://t.me/sobhosher/6108

‍ #موسيقى_خوب_بشنويم 🎼🎵🎶🍃🌺
#شعرخوب_بخوانیم

شراب گلرنگ
ساقي بده آن شراب گلرنگ
مطرب بزن آن نواي بر چنگ
کز زهد نديده ام فتوحي
تا کي زنم آبگينه بر سنگ
خون شد دل من نديده کامي
الا که برفت نام با ننگ
عشق آمد و عقل همچو بادي
رفت از بر من هزار فرسنگ
اي زاهد خرقه پوش تا کي
با عاشق خسته دل کني جنگ
گرد دو جهان بگشته عاشق
زاهد بنگر نشسته دلتنگ
من خرقه فکنده ام ز عشقت
باشد که به وصل تو زنم چنگ
سعدي همه روز عشق مي باز
تا در دو جهان شوي به يک رنگ


✍🏻:#سعدى
ساز و آواز در اصفهان
🎼:#فرهنگ_شریف
🎤: #حسام_الدین_سراج
از آلبوم نازنین یار

@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

*خداوند بهترین یاور ماست*

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 

#مشاهير

━•··‏​‏​​‏•✦❁✳️❁✦•‏​‏··•​​‏━
.
◽️ #فرهنگ_ایرانی

🔻در واقع آنچه فرهنگ می‌گویند بطور بارز و واضحی وامدار فرهنگ ایران است،‌ و برای ما اسباب افتخار است که فرهنگ ما به تمام عالم نور داده است
و حالا اگر گاهی چیزی از فرهنگ غرب به ما برگردانده می‌شود نباید تصور کرد چیز بیگانه‌ای است. با کمال جرأت می‌توانیم از زبان فرهنگ خود در باب آن بگوییم. «هذه بضاعتنا رُدّت علینا».

🔺هرگز نباید آن را به چشم یک چیز بیگانه نگاه کرد و روی در هم کشید و خیال کنیم این فرهنگ بیگانه است و فرهنگ ما را آلوده می‌‌کند.
اگر فرهنگ ایران که سی قرن تاریخ را پشت سر گذاشته است آنچه را به این بانک جهانی علم و دانش بشری وام داده است و در آن سرمایه‌گذاری کرده است بازپس بگیرد دنیای دانش و فرهنگ دچار عسرت خواهد شد.
🔻پس بنازیم به این فرهنگ عظیم،‌ ببالیم به این فرهنگ پرمایه،‌ که یادگار کسانی چون سعدی،‌ حافظ، خیام، فردوسی و بزرگانی چون ابن سینا و شیخ اشراق و دیگران هستند.

#عبدالحسین_زرینکوب فراخور گرامی زادروزش💐 استاد زرینکوب از نخستین محققان ایرانی است که در باره اهمیت متون ادب و انواع تذکره ها و آثار ادیبان، در پژوهش‌هایش به تصریح سخن گفته و آنها را دسته بندی کرده و ارزش هریک را بر حسب زمان و مکان تاریخی نشان داده است. وی میراث‎دار و غنابخش فرهنگ و ادبی متناسب با نیازهای نوین جامعه است. آثار او نزدیک به ۴۰۰ اثر ارزشمند علمی، ادبی و فرهنگی و تاریخی و … می‎رسد.

پ.نوشت ⬅️ منبع سخنرانی ایشان که در اسفندماه ۱۳۷۶ شب بخارا ایراد شده‌است.
سایت مجله فرهنگی و‌ هنری بخارا bukharamag.
@kimiayehasti
━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

✋🏼درود و ادب ، آخرین جمعهٔ قرن به شادی و‌خوشی بگذرد💐

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

‏@sobhosher

〰️🔅✅🔅〰️
🔍 #راز_واژه

درود
🔅#دماوند
«ماز» در زبان‌های ایرانی بمعنی برجستگی است، و مازهای تبرستان همان رشته کوه‌های البرز کنونی است که بر دست تبرستانیان و گیلانیان و نیز ایرانیان دشت مرکزی گشوده و به ‌ آن زمان افزوده شد.
و نیز در زبان تبری چند بار واژه دوین بمعنی برجستگی و تپه و کوه آمده است که با افتادن «ین» پایانی، بگونهٔ «دو» dēv و آنگاه در زبان تهرانی بگونه «دیو» div درآمده است.
و چون یکایک این «دوین»ها به دست ایرانیان می‌افتاد و بر چراگاه‌های موجود افزوده می‌شد،
بزرگترین آن دوین سپید یا #دیوسپید بوده است که همانا کوه #دماوند است که نشانهٔ یک فعالیت کوتاه آتش‌فشان دماوند بوده باشد.

✍🏻: #فریدون_جنیدی

📚: #فرهنگ_شاهنامه_نام_کسان_و_جایها ، #حسین_شهیدی_مازندرانی ، #نشر_بلخ وابسته به #بنیاد_نیشابور ، ۱۳۷۷، رویهٔ ۶۵۶

در واپسين روز هفته به كشف راز واژگان ميپردازيم.
با ما همراه باشيد 💐

@sobhosher