Forwarded from ایران زیبايم (Mary R)
صبح و شعر
#خراسان_بزرگ #هرات غزلى زيبا در اعتراض به تغيير نام #خيابان به #سرك @My_BeautifulIran
بالاگرفتنِ هیاهوها بر سر واژه «خیابان» در افغانستان
چند روزی است که هیاهوها بر سرِ واژه «خیابان» در شهرِ هراتِ افغانستان بالا گرفته است.
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، این هیاهوها از آنجا آغاز شد که شهردارِ هرات، محمدداوود انوری، خواستارِ جایگزینی واژه‌ی هندی سرک بجای واژه پارسیِ «خیابان» شد و در برگه‌ی فیس‌بوکش نوشت: «اصول و قاعده‌ی ملت‌سازی حکم می‌کند که افغانستان به جای کلمه خیابان کلمه‌ی سرک را به کار ببرد. هر چند کلمه خیابان مقبول است، ولی برای تفکیکِ هویتِ ملی در افغانستان باید از کلماتِ رایج در ایران خودداری کنیم».
این سخنانِ شهردارِ هرات میانِ کاربرانِ هراتی شبکه‌های اجتماعی، به ویژه فیس‌بوک، با واکنشهایی بسیار روبه‌رو شد. « #نجیب_بارور» شاعرِ نامیِ پنج‌شیری این را «در پاسخِ شهردارِ بی‌فرهنگِ هرات» سرود:
زادگاهِ رستم و شاهانِ ساسانی یکی ست
شوکتِ شهنامه و فرهنگِ ایرانی یکی ست
ارزشِ خاکِ بخارا و سمرقندِ عزیز
نزدِ ما با گوهر و لعلِ بدخشانی یکی ست
ما اگر چون شاخه‌ها دوریم از هم عیب نیست
ریشه‌ی کولابی و بلخی و تهرانی یکی ست
از درفشِ کاویان آوازِ دیگر می‌رسد:
بازوانِ کاوه و شمشیرِ سامانی یکی ست
چیست فرقِ شعرِ حافظ، با سرودِ مولوی؟
مکتبِ هندی، عراقی و خراسانی یکی ست
فرقِ شعرِ بیدل و اقبال و غالب در کجاست؟
رودکی و حضرتِ جامی و خاقانی یکی ست
مرزها دیگر اساسِ دوریِ ما نیستند
ای برادر! اصل ما را نیک می‌دانی یکی ست
«تاجکی»، یا «فارسی»، یا خویش پنداری «دری»
این زبان پارسی را هرچه می‌خوانی، یکی ست!
این سروده همچون برگِ زر در شبکه‌های اجتماعیِ کاربرانِ افغانستانی دست به دست شد و سروده‌ها و سخنانی از این دست گروهی از جوانانِ هراتی را چنان برانگیخت که در خیزشی خودجوش همه تابلوهایی که در آن واژه‌ی «سرک» جایگزینِ واژه «خیابان» شده بودند از راهها و گذرها پایین کشیدند.
@sobhosher
چند روزی است که هیاهوها بر سرِ واژه «خیابان» در شهرِ هراتِ افغانستان بالا گرفته است.
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، این هیاهوها از آنجا آغاز شد که شهردارِ هرات، محمدداوود انوری، خواستارِ جایگزینی واژه‌ی هندی سرک بجای واژه پارسیِ «خیابان» شد و در برگه‌ی فیس‌بوکش نوشت: «اصول و قاعده‌ی ملت‌سازی حکم می‌کند که افغانستان به جای کلمه خیابان کلمه‌ی سرک را به کار ببرد. هر چند کلمه خیابان مقبول است، ولی برای تفکیکِ هویتِ ملی در افغانستان باید از کلماتِ رایج در ایران خودداری کنیم».
این سخنانِ شهردارِ هرات میانِ کاربرانِ هراتی شبکه‌های اجتماعی، به ویژه فیس‌بوک، با واکنشهایی بسیار روبه‌رو شد. « #نجیب_بارور» شاعرِ نامیِ پنج‌شیری این را «در پاسخِ شهردارِ بی‌فرهنگِ هرات» سرود:
زادگاهِ رستم و شاهانِ ساسانی یکی ست
شوکتِ شهنامه و فرهنگِ ایرانی یکی ست
ارزشِ خاکِ بخارا و سمرقندِ عزیز
نزدِ ما با گوهر و لعلِ بدخشانی یکی ست
ما اگر چون شاخه‌ها دوریم از هم عیب نیست
ریشه‌ی کولابی و بلخی و تهرانی یکی ست
از درفشِ کاویان آوازِ دیگر می‌رسد:
بازوانِ کاوه و شمشیرِ سامانی یکی ست
چیست فرقِ شعرِ حافظ، با سرودِ مولوی؟
مکتبِ هندی، عراقی و خراسانی یکی ست
فرقِ شعرِ بیدل و اقبال و غالب در کجاست؟
رودکی و حضرتِ جامی و خاقانی یکی ست
مرزها دیگر اساسِ دوریِ ما نیستند
ای برادر! اصل ما را نیک می‌دانی یکی ست
«تاجکی»، یا «فارسی»، یا خویش پنداری «دری»
این زبان پارسی را هرچه می‌خوانی، یکی ست!
این سروده همچون برگِ زر در شبکه‌های اجتماعیِ کاربرانِ افغانستانی دست به دست شد و سروده‌ها و سخنانی از این دست گروهی از جوانانِ هراتی را چنان برانگیخت که در خیزشی خودجوش همه تابلوهایی که در آن واژه‌ی «سرک» جایگزینِ واژه «خیابان» شده بودند از راهها و گذرها پایین کشیدند.
@sobhosher
Forwarded from اتچ بات
#شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
بردن گيو نامه كيخسرو به رستم
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
تنت به ناز طبيبان نيازمند مباد
🙏🏻💐
@sobhosher
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
بردن گيو نامه كيخسرو به رستم
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
تنت به ناز طبيبان نيازمند مباد
🙏🏻💐
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
🌍#جام_گيتى_نما
♦️در دو روايت از داستان » #بيژن_منيژه به زبانِ كُـرديِ گـوراني نيـز جـام جهـاننمـا ازجمشيد به كيخسرو رسيده است و او از آن براي يافتنِ بيژن در توران زمين استفاده ميكنـد.
#سجادآيدنلو برخلاف اين هر دو نظر )
🔻انتسابِ جامِ كيخسرو به جمشيد يـا
🔺رسـيدنِ جـام از جمشيد به كيخسرو(، كه زماني نيز خود پيروِ يكي از آنها بود، حدس ميزند كه به احتمـال فراوان بايد براي
#هردو جامِ جهاننمايِ كيخسرو و جمشيد استقلال و اصالت داستاني قائل شد و اين دو جام را جدا از هم دانست.
🔸در قدمت و سنديت تعلقِ جام به كيخسرو براساسِ #شاهنامه و شواهد متونِ ديگر ترديدي نيست، اما درباره جام داشـتنِ جمشـيد، كـه بـه سـببِ نيامدن در شاهنامه مغفول واقع شده و نظريه انتسابِ جامِ #كيخسرو به او را بـه وجـود آورده است، چند گواهي و قرينه مهم هست كه حتماً بايد با دقت و تأمل به آنها توجه شود: 🔺نخست اينكه در كتابِ نوروزنامه خيام )يا منسوب به او( گزارش شده است كـه بنـابر آيينِ پادشاهان ايران از زمانِ كيخسرو تا يزدگرد، موبد موبدان در روز نوروز نزد شاه ميآمد و نيايشي ميخواند.
در متنِ اين آفرين كه در نوروزنامه آمده است تركيبِ #جـام_جمشـيد به كاررفته است: »
***
شها به جشن فريدون به ماه فروردين...
شاد باش بر تخت زرين و انوشـه خور به جام جمشيد...
خيام نيشابوري،
🔹 اتاكار كليما درباره اين سرود ستايش
نوشته است:
زبان اين شعر شبه هاي باقي نميگذارد كـه از دوران ساسـانيان اسـت. رِمپـيس بقايـاي جالب اين شعر را معني و ثابت كرد كه اين شعر ازلحاظ زبان و قواعد عروضـي داراي ريشه فارسي ميانه است )كليما.
🔸براين اساس، سابقه انتسابِ »جام« به »جمشيد«، البته بدونِ تصريح به ويژگيِ جهـاننمـاييِ آن، به روزگارِ ساسانيان و ادبيات فارسيِ ميانه ميرسد و اين شاهد بسياربسـيار مهمـي بـراي قدمت موضوعِ #جامِ_جم است.
غيراز اين نمونه كهن و مربوط به ادبيات ايرانِ پيش از اسلام، در شعرِ فارسي نيز حداقل دو گواهي مهم از سده هاي چهارم و پنجم براي »جام جم/ جمشيد« يافت ميشود كه ضمنِ تأييد دوباره اصالت اين تركيب، مثالِ نقضي نيز براي اين ديدگاه معروف است كه انتسـابِ وجام را به جمشيد از #قرن_ششم به بعد ميداند كه قبلاً به آن اشاره شد.
🔻منجيـك ترمـذي از سرايندگانِ نيمه دومِ قرن چهارم در قصيده اي تركيبِ » #ساغرِجمشيد را به كار برده كه معادلِ معناييِ #جامِ_جمشيد است؛ به ويژه كه ميدانيم هر دو جـامِ جمشـيد و كيخسـرو در عـين
ويژگي جهاننمايي، همان »ساغر« باده گسارياند:
***
من نه خاقانم كز كاسه فغفـور خـورم من كجا حوصله ساغر جمشيد كجا؟
منجيك ترمذى
ادامه دارد...
@sobhosher
♦️در دو روايت از داستان » #بيژن_منيژه به زبانِ كُـرديِ گـوراني نيـز جـام جهـاننمـا ازجمشيد به كيخسرو رسيده است و او از آن براي يافتنِ بيژن در توران زمين استفاده ميكنـد.
#سجادآيدنلو برخلاف اين هر دو نظر )
🔻انتسابِ جامِ كيخسرو به جمشيد يـا
🔺رسـيدنِ جـام از جمشيد به كيخسرو(، كه زماني نيز خود پيروِ يكي از آنها بود، حدس ميزند كه به احتمـال فراوان بايد براي
#هردو جامِ جهاننمايِ كيخسرو و جمشيد استقلال و اصالت داستاني قائل شد و اين دو جام را جدا از هم دانست.
🔸در قدمت و سنديت تعلقِ جام به كيخسرو براساسِ #شاهنامه و شواهد متونِ ديگر ترديدي نيست، اما درباره جام داشـتنِ جمشـيد، كـه بـه سـببِ نيامدن در شاهنامه مغفول واقع شده و نظريه انتسابِ جامِ #كيخسرو به او را بـه وجـود آورده است، چند گواهي و قرينه مهم هست كه حتماً بايد با دقت و تأمل به آنها توجه شود: 🔺نخست اينكه در كتابِ نوروزنامه خيام )يا منسوب به او( گزارش شده است كـه بنـابر آيينِ پادشاهان ايران از زمانِ كيخسرو تا يزدگرد، موبد موبدان در روز نوروز نزد شاه ميآمد و نيايشي ميخواند.
در متنِ اين آفرين كه در نوروزنامه آمده است تركيبِ #جـام_جمشـيد به كاررفته است: »
***
شها به جشن فريدون به ماه فروردين...
شاد باش بر تخت زرين و انوشـه خور به جام جمشيد...
خيام نيشابوري،
🔹 اتاكار كليما درباره اين سرود ستايش
نوشته است:
زبان اين شعر شبه هاي باقي نميگذارد كـه از دوران ساسـانيان اسـت. رِمپـيس بقايـاي جالب اين شعر را معني و ثابت كرد كه اين شعر ازلحاظ زبان و قواعد عروضـي داراي ريشه فارسي ميانه است )كليما.
🔸براين اساس، سابقه انتسابِ »جام« به »جمشيد«، البته بدونِ تصريح به ويژگيِ جهـاننمـاييِ آن، به روزگارِ ساسانيان و ادبيات فارسيِ ميانه ميرسد و اين شاهد بسياربسـيار مهمـي بـراي قدمت موضوعِ #جامِ_جم است.
غيراز اين نمونه كهن و مربوط به ادبيات ايرانِ پيش از اسلام، در شعرِ فارسي نيز حداقل دو گواهي مهم از سده هاي چهارم و پنجم براي »جام جم/ جمشيد« يافت ميشود كه ضمنِ تأييد دوباره اصالت اين تركيب، مثالِ نقضي نيز براي اين ديدگاه معروف است كه انتسـابِ وجام را به جمشيد از #قرن_ششم به بعد ميداند كه قبلاً به آن اشاره شد.
🔻منجيـك ترمـذي از سرايندگانِ نيمه دومِ قرن چهارم در قصيده اي تركيبِ » #ساغرِجمشيد را به كار برده كه معادلِ معناييِ #جامِ_جمشيد است؛ به ويژه كه ميدانيم هر دو جـامِ جمشـيد و كيخسـرو در عـين
ويژگي جهاننمايي، همان »ساغر« باده گسارياند:
***
من نه خاقانم كز كاسه فغفـور خـورم من كجا حوصله ساغر جمشيد كجا؟
منجيك ترمذى
ادامه دارد...
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from صبح و شعر
🍂🍁
سرود مجلست اکنون فلک به رقص آرد
که شعر #حافظ شیرین سخن ترانه توست
از آخرين شنبه پاييز با حافظ خوانى استاد #على_گلزاده به پيشواز بهار ميرويم 🌸🌸
همراه مان باشيد 💐
هر #شنبه غزل زيبايى از #حافظ_شيرازى
عكس از : #عليرضاايرانمهر
@sobhosher
سرود مجلست اکنون فلک به رقص آرد
که شعر #حافظ شیرین سخن ترانه توست
از آخرين شنبه پاييز با حافظ خوانى استاد #على_گلزاده به پيشواز بهار ميرويم 🌸🌸
همراه مان باشيد 💐
هر #شنبه غزل زيبايى از #حافظ_شيرازى
عكس از : #عليرضاايرانمهر
@sobhosher
📢سیمرغ بلورین بهترین پویانمایی به #آخرین_داستان رسید
#سیمرغ بلورین بهترین پویانمایی به آخرین داستان رسید. پویانمایی آخرین داستان برنده سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شد.
📽پویانمایی آخرین داستان به کارگردانی اشکان رهگذر و تهیه کنندگی #احسان_رسول_اف برنده سیمرغ بلورین سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر شد .پویانمایی آخرین داستان نخستین پویانمایی بلند سینمایی به کارگردانی #اشکان_رهگذر است که از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶ در استودیو هورخش تولید شده است. داستان این فیلم برداشتی آزاد از داستان « #ضحاک» #شاهنامه حکیم
#ابوالقاسم_فردوسی است.
@sobhosher
#سیمرغ بلورین بهترین پویانمایی به آخرین داستان رسید. پویانمایی آخرین داستان برنده سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شد.
📽پویانمایی آخرین داستان به کارگردانی اشکان رهگذر و تهیه کنندگی #احسان_رسول_اف برنده سیمرغ بلورین سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر شد .پویانمایی آخرین داستان نخستین پویانمایی بلند سینمایی به کارگردانی #اشکان_رهگذر است که از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶ در استودیو هورخش تولید شده است. داستان این فیلم برداشتی آزاد از داستان « #ضحاک» #شاهنامه حکیم
#ابوالقاسم_فردوسی است.
@sobhosher
Forwarded from اتچ بات
💫🌟❄️
#حافظ_خوانى
غزل : حضرت #حافظ
آواى : استاد #على_گلزاده
🔺🔻🔺
طفیل هستی عشقند آدمی و پری
ارادتی بنما تا سعادتی ببری
بکوش خواجه و از عشق بی‌نصیب مباش
که بنده را نخرد کس به عیب بی‌هنری
....
🔹اين #غزل در اوايل سلطنت شاه شجاع و به هنگام صدارت صاحب عيار سروده شده است. توضيح اينكه، شاعر نخست يك غزل ده بيتي عارفانه را بدون هيچ گونه ايهام و صرفاً به منظور بازگو كردن عقايد عارفانه خويش سروده و در موقعيتي كه وزير وقت، صاحب عيار دستخوش نگراني و احتمالاً گرفتاري بوده است با اضافه كردن چهار بيت به آن، به وزير وقت تقديم داشته است
🔸برخى از مضامين اين غزل را #حافظ از #نظامى گرفته است. به عنوان مثال 🔻مضمون مطلع غزل را نظامي در مخزن الاسرار چنين چنين به طور ساده سروده است:
هر كه نصيبش به ارادت كشد
خاتم كارش به سعادت كشد
🔺و مضمون بيت چهارم:
كه در برابر چشمي و غايب از نظري
را #نظامى در خسرو شيرين به طور كامل بيان مي كند … شيرين در چشمه آبي به آب تني مشغول و خسرو دزدانه او را نظاره مي كند و چون شيرين متوجه موضوع مي شود از شرم بدن خود را با گيسوان بلند خود مي پوشاند. و خسرو نيز روي برگردانيده و شيرين بر اسب پريده و فرار مي كند. دگر بار چون خسرو روي خود را به سوي چشمه بر مي‌گرداند شيرين چابك سوار شيرين كار را نمي‌بيند و مي‌گويد:
برون آمد پري رخ چون پري تيز
قبا پوشيد و شد بر پشت شبديز
***
به اين سبب است كه #حافظ مي فرمايد:
تو خود چه لعبتي اي شهسوار شيرين كار
كه در برابر چشمي و غايب از نظري
***
🔻همچنين مضمون بيت دوازدهم را نظامي در هفت پيكر چنين سروده است:
خيز تا مي خوريم و غم نخوريم
و انده روز نامده نبريم
📚شرح جلالی بر حافظ – دکتر عبدالحسین جلالی
@sobhosher
#حافظ_خوانى
غزل : حضرت #حافظ
آواى : استاد #على_گلزاده
🔺🔻🔺
طفیل هستی عشقند آدمی و پری
ارادتی بنما تا سعادتی ببری
بکوش خواجه و از عشق بی‌نصیب مباش
که بنده را نخرد کس به عیب بی‌هنری
....
🔹اين #غزل در اوايل سلطنت شاه شجاع و به هنگام صدارت صاحب عيار سروده شده است. توضيح اينكه، شاعر نخست يك غزل ده بيتي عارفانه را بدون هيچ گونه ايهام و صرفاً به منظور بازگو كردن عقايد عارفانه خويش سروده و در موقعيتي كه وزير وقت، صاحب عيار دستخوش نگراني و احتمالاً گرفتاري بوده است با اضافه كردن چهار بيت به آن، به وزير وقت تقديم داشته است
🔸برخى از مضامين اين غزل را #حافظ از #نظامى گرفته است. به عنوان مثال 🔻مضمون مطلع غزل را نظامي در مخزن الاسرار چنين چنين به طور ساده سروده است:
هر كه نصيبش به ارادت كشد
خاتم كارش به سعادت كشد
🔺و مضمون بيت چهارم:
كه در برابر چشمي و غايب از نظري
را #نظامى در خسرو شيرين به طور كامل بيان مي كند … شيرين در چشمه آبي به آب تني مشغول و خسرو دزدانه او را نظاره مي كند و چون شيرين متوجه موضوع مي شود از شرم بدن خود را با گيسوان بلند خود مي پوشاند. و خسرو نيز روي برگردانيده و شيرين بر اسب پريده و فرار مي كند. دگر بار چون خسرو روي خود را به سوي چشمه بر مي‌گرداند شيرين چابك سوار شيرين كار را نمي‌بيند و مي‌گويد:
برون آمد پري رخ چون پري تيز
قبا پوشيد و شد بر پشت شبديز
***
به اين سبب است كه #حافظ مي فرمايد:
تو خود چه لعبتي اي شهسوار شيرين كار
كه در برابر چشمي و غايب از نظري
***
🔻همچنين مضمون بيت دوازدهم را نظامي در هفت پيكر چنين سروده است:
خيز تا مي خوريم و غم نخوريم
و انده روز نامده نبريم
📚شرح جلالی بر حافظ – دکتر عبدالحسین جلالی
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
#شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
آمدن رستم
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
جهانت ز شادى و شور آكنده باد
🙏🏻💐
@sobhosher
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
آمدن رستم
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
جهانت ز شادى و شور آكنده باد
🙏🏻💐
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
🌏#جام_جهان_نما
🔸اميرمعزي در سـتايشِ ممـدوح
تلويحاً به ويژگي » #جهاننمايي«
جام جم توجه كرده است:
آفـاق مسـخّر اسـت حكمـت را
گويي كه به دست توست جام جم
🔻اينكه ممدوحِ شاعر گويي »
جام جم« را به دست گرفته و به ياريِ
خاصيت جهـانبينـيِ آن، آفاق را مسخرِ حكم خود كرده، از دو نظر مهم است:
١-ايـنكـه روشـن مـيكنـد ويژگيِ گيتينماييِ جام جمشيد نيز، مانند جامِ كيخسرو در شاهنامه، در حـدود قـرن پـنجم شناخته و مورد توجه بـوده اسـت و ايـن احتمـالاً برگرفتـه از منبـع يـا منـابعِ مكتـوب يـا روايتهايي شفاهي است كه فعلاً به دست ما نرسيده است. ولي، درهرحال، قرينـه مهمـي برايِ پيشينه اين صفت خاص جام جمشيد محسوب ميشود.
٢- ايـنكـه اميرمعـزي در بيتهاي ديگري علاوه بر ذكرِ دوباره »جام جم« از »جام كيخسرو« نيز ياد كرده است و اين ميتواند دليلي براي استقلال و تفاوت اين دو جام در نظرِ شاعر باشـد.
🔺🔻🔺
🔸بـه سـخني ديگـر، شاعري كه در
بيتي به »جام جم« و ويژگيِ جهاننماييِ آن توجه كرده در بيتي ديگـر نيـز از »جام كيخسرو« دقيقاً با همان ويژگي نام برده است، پس به احتمالِ قريب به يقين، اين دو جامِ جهاننما را مستقل و متفاوت ميدانسته است.
🔹همين نكته خود گواه ديگري است كه نظريه
مشهورِ نسبت داده شدنِ جام كيخسرو به جمشيد از سده ششم به بعـد را رد مـيكنـد. بيـت معزي درباره »جام گيتينماي كيخسرو« اين است:
***
جام كيخسرو اگر گيتـي نمـود از روشـني
راي ملك آراي تو روشنتر است از جام او
🔺🔻🔺ا
سند ديگر كه در مقاله ها و مدخلهاي »جام جم« به آن توجه نشده جامع التواريخ اوايلِ قرن ٨ق است كه
در بخشِ »ذكر جمشيد« به جام جهاننمايِ اين شهريار و مغرورشدنش به سبب داشتنِ آن اشاره كرده است:
***
و بعضي گويند او را جامي بود كه چون در آن جام نگاه ميكرد احوال هر كس و هـر طرف كه ميخواست، هر چند از او دور بودند، از آن جام معاينه ميديد، آن معني سبب غرور او شد (همداني)
🔺🔻🔺
🔸اهميت اين گزارشِ كوتاه يكي در
اين است كه در منبعي تاريخي از ويژگيِ جهاننماييِ جامِ جمشيد سخن رفته است و اين باعث ميشود كه انتسـابِ خاصـيت جهـاننمـايي بـه جام جم از انحصار و محدوده متونِ ادبي به درآيد
🔹 ديگر اينكه قدمت نسبيِ جامع التواريخ و مهمتر از آن، استفاده رشيدالدين فضلاالله همداني از مآخذ كهنترِ ديگر براي تأليف كتابِ خويش بر اعتبار و استناد موضوعِ »جهاننماييِ« جام جمشيد مي افزايد.
🔻همچنين، درحـدود جستوجوهاي نگارنده، جامع التواريخ يگانه منبعي است كه در آن علت غرور و گمراهـيِ
جمشيد داشتنِ جامِ جهاننما ذكر شده است.
🔺و بر پايه اين قرائن و گواهيها،
احتمالاً
جمشيد نيز در سنت رِوايـي و ادبـيِ ايـران ماننـد كيخسرو، جام ويژه خويش را داشته كه جهاننما نيز بوده است؛ سابقه ايـن موضـوع طبـقِ اسنادي مانند »آفرينِ موبدان موبد« در نوروزنامه و بيت معزي به دوره ساسانيان يا دستكم اوايلِ عصرِ اسلامي ميرسد،
اما، ازآنجاكه منابع و شواهد مربوط به جام داشتنِ جمشيد بـه شهرت و اعتبارِ #شاهنامه نبوده، به تدريج اين تصـور بـراي محققـان پـيش آمـده اسـت كـه جام جهاننماي كيخسرو بعدها به جمشيد نسبت داده شده و او خود مستقلاً جامي جهانبين نداشته است كه ديديم اين گونه نيست.
@sobhosher
🔸اميرمعزي در سـتايشِ ممـدوح
تلويحاً به ويژگي » #جهاننمايي«
جام جم توجه كرده است:
آفـاق مسـخّر اسـت حكمـت را
گويي كه به دست توست جام جم
🔻اينكه ممدوحِ شاعر گويي »
جام جم« را به دست گرفته و به ياريِ
خاصيت جهـانبينـيِ آن، آفاق را مسخرِ حكم خود كرده، از دو نظر مهم است:
١-ايـنكـه روشـن مـيكنـد ويژگيِ گيتينماييِ جام جمشيد نيز، مانند جامِ كيخسرو در شاهنامه، در حـدود قـرن پـنجم شناخته و مورد توجه بـوده اسـت و ايـن احتمـالاً برگرفتـه از منبـع يـا منـابعِ مكتـوب يـا روايتهايي شفاهي است كه فعلاً به دست ما نرسيده است. ولي، درهرحال، قرينـه مهمـي برايِ پيشينه اين صفت خاص جام جمشيد محسوب ميشود.
٢- ايـنكـه اميرمعـزي در بيتهاي ديگري علاوه بر ذكرِ دوباره »جام جم« از »جام كيخسرو« نيز ياد كرده است و اين ميتواند دليلي براي استقلال و تفاوت اين دو جام در نظرِ شاعر باشـد.
🔺🔻🔺
🔸بـه سـخني ديگـر، شاعري كه در
بيتي به »جام جم« و ويژگيِ جهاننماييِ آن توجه كرده در بيتي ديگـر نيـز از »جام كيخسرو« دقيقاً با همان ويژگي نام برده است، پس به احتمالِ قريب به يقين، اين دو جامِ جهاننما را مستقل و متفاوت ميدانسته است.
🔹همين نكته خود گواه ديگري است كه نظريه
مشهورِ نسبت داده شدنِ جام كيخسرو به جمشيد از سده ششم به بعـد را رد مـيكنـد. بيـت معزي درباره »جام گيتينماي كيخسرو« اين است:
***
جام كيخسرو اگر گيتـي نمـود از روشـني
راي ملك آراي تو روشنتر است از جام او
🔺🔻🔺ا
سند ديگر كه در مقاله ها و مدخلهاي »جام جم« به آن توجه نشده جامع التواريخ اوايلِ قرن ٨ق است كه
در بخشِ »ذكر جمشيد« به جام جهاننمايِ اين شهريار و مغرورشدنش به سبب داشتنِ آن اشاره كرده است:
***
و بعضي گويند او را جامي بود كه چون در آن جام نگاه ميكرد احوال هر كس و هـر طرف كه ميخواست، هر چند از او دور بودند، از آن جام معاينه ميديد، آن معني سبب غرور او شد (همداني)
🔺🔻🔺
🔸اهميت اين گزارشِ كوتاه يكي در
اين است كه در منبعي تاريخي از ويژگيِ جهاننماييِ جامِ جمشيد سخن رفته است و اين باعث ميشود كه انتسـابِ خاصـيت جهـاننمـايي بـه جام جم از انحصار و محدوده متونِ ادبي به درآيد
🔹 ديگر اينكه قدمت نسبيِ جامع التواريخ و مهمتر از آن، استفاده رشيدالدين فضلاالله همداني از مآخذ كهنترِ ديگر براي تأليف كتابِ خويش بر اعتبار و استناد موضوعِ »جهاننماييِ« جام جمشيد مي افزايد.
🔻همچنين، درحـدود جستوجوهاي نگارنده، جامع التواريخ يگانه منبعي است كه در آن علت غرور و گمراهـيِ
جمشيد داشتنِ جامِ جهاننما ذكر شده است.
🔺و بر پايه اين قرائن و گواهيها،
احتمالاً
جمشيد نيز در سنت رِوايـي و ادبـيِ ايـران ماننـد كيخسرو، جام ويژه خويش را داشته كه جهاننما نيز بوده است؛ سابقه ايـن موضـوع طبـقِ اسنادي مانند »آفرينِ موبدان موبد« در نوروزنامه و بيت معزي به دوره ساسانيان يا دستكم اوايلِ عصرِ اسلامي ميرسد،
اما، ازآنجاكه منابع و شواهد مربوط به جام داشتنِ جمشيد بـه شهرت و اعتبارِ #شاهنامه نبوده، به تدريج اين تصـور بـراي محققـان پـيش آمـده اسـت كـه جام جهاننماي كيخسرو بعدها به جمشيد نسبت داده شده و او خود مستقلاً جامي جهانبين نداشته است كه ديديم اين گونه نيست.
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
❄️💫
⚡️
آرامـشِ تمام غزلها ، مرا ببخـش
رنجانده ام اگرکه دلت را مرا ببخش
...
🖊سروده: #امیرطاهری
🎤اجرا: #مريم_رضوى
@sobhosher
⚡️
آرامـشِ تمام غزلها ، مرا ببخـش
رنجانده ام اگرکه دلت را مرا ببخش
...
🖊سروده: #امیرطاهری
🎤اجرا: #مريم_رضوى
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
#شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
بزم كيخسرو
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
خردمند باشى ز بد انديش بس دور باشى
🙏🏻💐
@sobhosher
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
بزم كيخسرو
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
خردمند باشى ز بد انديش بس دور باشى
🙏🏻💐
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
🌏#جام_جهان_نما
✨💫
چگونگي ساخته شدن جام جم✨
🔹در منابعِ متقدم پيش از قرن هشتم هيچ اشاره اي به چگونگيِ ساخته شدنِ يكـي از دو جـام #جمشيد يا #كيخسرو نيست. اما بعدها كه تركيبِ »جام جم«، شايد به دليلِ موسـيقيِ ناشـي از مجاورت » #جام« و » #جم«، مشهورتر و پركاربردتر از » #جام_كيخسرو« شـده اسـت، در بعضـي متون با جزئيات بيشتري به »جام جهاننماي جمشيد« توجه كرده و گزارشهايي از نحـوه
ساخته شدنِ آن را آورده اند.
🔺آنچنانكه سجاد آيدنلو بررسي كرده قديميترين روايت دراينباره در تواريخ شيخ اويـس از سده هشتم است:
***
و جمشيد ميخواست كه دايم او را از لشـكري خبـر باشـد و بريـد گاوسـوار ديرتـر ميرسيد كه از شرق عالم تا به غرب حكم پادشاهي او را بود. از لعل سرخ يـك جـام گيتينماي ساخت از روي نجوم و طلسمات و جام جم كه ميگويند آن بود و به سـي سال تمام كرد به مشقّت بسيار و هر وقت كه در آن #جام نگاه ميكرد واقعـه يـكسـاله ميديد پيشين و معلوم ميكرد كه در هر طرف مردم به چه مشغولاند. نكبت و نصرت لشكر او را از آنجا معلوم ميشد (قطبي اهري، 1389: 39).
🔺🔻🔺
🔸گزارشِ تواريخِ شيخ اويس افزون بر اينكه در كنار جامع التواريخ دومين
مأخذ تاريخي است كه ويژگيِ جهاننمايي را به جامِ جمشيد نسبت داده است، دو نكته جديد ديگر درباره اين جام دارد:
١- اينكه ساختنِ آن سي سال طول كشيده و اين گويا منحصر بـه روايـت همين متن است؛
٢- اينكه خاصيت اين جام چنان بوده كه جمشـيد بـا نگريسـتن در آن
حوادث يك سالِ آينده را از پيش ميديده است. 🔹در داستان بيژن و منيژه ويژگى ديگرى برجسته است. اينكه كيخسرو براي اينكه بتواند در جام جهانبين بنگرد و بيژن را بيابد #نخست در آن شير ميريزد. احتمالاً ازآنجاكـه #شـير در سـنتهـا و معتقدات بسياري از ملل آشامي مقدس و #نماد شـناخت و آگـاهي بـوده اسـت پيش از نگريستن در جام آن را با شير پر مي كنند تا كارِ رازگشـايي به درستي انجام گيرد.
ادامه دارد...
@sobhosher
✨💫
چگونگي ساخته شدن جام جم✨
🔹در منابعِ متقدم پيش از قرن هشتم هيچ اشاره اي به چگونگيِ ساخته شدنِ يكـي از دو جـام #جمشيد يا #كيخسرو نيست. اما بعدها كه تركيبِ »جام جم«، شايد به دليلِ موسـيقيِ ناشـي از مجاورت » #جام« و » #جم«، مشهورتر و پركاربردتر از » #جام_كيخسرو« شـده اسـت، در بعضـي متون با جزئيات بيشتري به »جام جهاننماي جمشيد« توجه كرده و گزارشهايي از نحـوه
ساخته شدنِ آن را آورده اند.
🔺آنچنانكه سجاد آيدنلو بررسي كرده قديميترين روايت دراينباره در تواريخ شيخ اويـس از سده هشتم است:
***
و جمشيد ميخواست كه دايم او را از لشـكري خبـر باشـد و بريـد گاوسـوار ديرتـر ميرسيد كه از شرق عالم تا به غرب حكم پادشاهي او را بود. از لعل سرخ يـك جـام گيتينماي ساخت از روي نجوم و طلسمات و جام جم كه ميگويند آن بود و به سـي سال تمام كرد به مشقّت بسيار و هر وقت كه در آن #جام نگاه ميكرد واقعـه يـكسـاله ميديد پيشين و معلوم ميكرد كه در هر طرف مردم به چه مشغولاند. نكبت و نصرت لشكر او را از آنجا معلوم ميشد (قطبي اهري، 1389: 39).
🔺🔻🔺
🔸گزارشِ تواريخِ شيخ اويس افزون بر اينكه در كنار جامع التواريخ دومين
مأخذ تاريخي است كه ويژگيِ جهاننمايي را به جامِ جمشيد نسبت داده است، دو نكته جديد ديگر درباره اين جام دارد:
١- اينكه ساختنِ آن سي سال طول كشيده و اين گويا منحصر بـه روايـت همين متن است؛
٢- اينكه خاصيت اين جام چنان بوده كه جمشـيد بـا نگريسـتن در آن
حوادث يك سالِ آينده را از پيش ميديده است. 🔹در داستان بيژن و منيژه ويژگى ديگرى برجسته است. اينكه كيخسرو براي اينكه بتواند در جام جهانبين بنگرد و بيژن را بيابد #نخست در آن شير ميريزد. احتمالاً ازآنجاكـه #شـير در سـنتهـا و معتقدات بسياري از ملل آشامي مقدس و #نماد شـناخت و آگـاهي بـوده اسـت پيش از نگريستن در جام آن را با شير پر مي كنند تا كارِ رازگشـايي به درستي انجام گيرد.
ادامه دارد...
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Track 3
Unknown Artist
#اسفندگان_فرخنده_روز_بانوی_ایرانی
سرایش و خوانش:
" #بانوهماارژنگی "
پیشکش به مهربانوان #ایران_زمین 💞
@sobhosher
سرایش و خوانش:
" #بانوهماارژنگی "
پیشکش به مهربانوان #ایران_زمین 💞
@sobhosher
Forwarded from اتچ بات
#شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
خواستن رستم گرگين را
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
سرافراز باشى و فرخنده روز
🙏🏻💐
@sobhosher
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
خواستن رستم گرگين را
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
سرافراز باشى و فرخنده روز
🙏🏻💐
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
#جام_جهان_نما 🌏
✨
#جنس_جام_جهان_نما💫
✨ 🔹در #شاهنامه به جنس و ماده جام گيتينمايِ كيخسرو اشاره نشده و فقط »جام نبيـد« ناميـده شده است
***
يكي جام بر كف نهاده نبيد
🔺امـا در بعضـي منابعِ پس از شاهنامه جنسِ اين جام و جامِ جهاننمـايِ جمشـيد توضـيح داده شـده اسـت. قديميترين اشاره در اين باب در بهمن نامه اسـت؛ زمـاني كـه بهمـن جـامِ كيخسـرو را از آرامگاه رستم مييابد. اين جام از » #ياقوت_سرخ« و » #شيشه« معرفي ميشود كه از » #زر« گرفته شده است:
***
ز ياقوت سرخ آن گرانمايـه جـام
يكــي شيشــه از زر گرفتــه تمــام
(ايرانشاه بن ابي الخير،بيت 7394)
🔺🔻🔺
🔸شرفنامه منيري يكي از كهنترين فرهنگهاي فارسي است كه ماده يا تركيبِ #جام_جم و #جام_جهاننما در آن وارد شده است. در اين فرهنـگ ضـمنِ تفكيـك »جـام جم« از »جام گيتينماي كيخسرو«، در توضيحِ »جام جهاننمـا« نوشـته شـده اسـت: ***
پيالـه كيخسرو از مينا ساخته بودند و از آن راز پوشيده روشن شدي« (قوام فاروقي،ج 1، 320).
🔻🔺🔻
🔹در اينجا نيز جنس جام از »شيشه« است. احتمـالاً ازآنجاكـه گذشـتگان جـامهـاي جمشيد و كيخسرو را، چنانكه از واژه »جام« در آنها و اشاره شـاهنامه يـا تركيـبِ »سـاغر جم« در بيت منجيك ترمذي
برمي آيد، دراصلِ پياله باده گساري مـيدانسـتند كـه خاصـيت شگفت جهاننمايي نيز داشته است و آنها را مانند ديگر ساغرهاي بـاده از جـنسِ يـاقوت،
لعل، زر، و شيشه معرفي كرده اند. كريستنسن نوشته است: »
درمورد جام جم، مفسران ديوان حافظ روايت ميكنند كه اين
جام گرانبهايي بود ساخته شده از ياقوت و زماني كه شهر اصطخر را پي افكندند پيدا شـد.
(كريستنسن، 1386: 463).
🔸#ياقوتين بودنِ جام جهاننما، چنانكه گذشت، در بهمن نامه نيز آمده است، اما اين روايت را كه اين جام هنگامِ ساخته شدنِ شهر اصطخر يافته شـده اسـت آيدنلو در جستوجوهاي خويش در هيچ منبعـي
نديـده اسـت و نمـيدانـد كـه مسـتند شارحانِ ديوان حافظ، كه كريستنسن اين نكته را از قولِ آنها آورده، چه منبـع يـا منـابعي است؟ آيا احتمال دارد در روايتي شفاهي درباره جمشيد و جـامِ او چنـين موضـوعي نقـل
شده باشد؟
@sobhosher
✨
#جنس_جام_جهان_نما💫
✨ 🔹در #شاهنامه به جنس و ماده جام گيتينمايِ كيخسرو اشاره نشده و فقط »جام نبيـد« ناميـده شده است
***
يكي جام بر كف نهاده نبيد
🔺امـا در بعضـي منابعِ پس از شاهنامه جنسِ اين جام و جامِ جهاننمـايِ جمشـيد توضـيح داده شـده اسـت. قديميترين اشاره در اين باب در بهمن نامه اسـت؛ زمـاني كـه بهمـن جـامِ كيخسـرو را از آرامگاه رستم مييابد. اين جام از » #ياقوت_سرخ« و » #شيشه« معرفي ميشود كه از » #زر« گرفته شده است:
***
ز ياقوت سرخ آن گرانمايـه جـام
يكــي شيشــه از زر گرفتــه تمــام
(ايرانشاه بن ابي الخير،بيت 7394)
🔺🔻🔺
🔸شرفنامه منيري يكي از كهنترين فرهنگهاي فارسي است كه ماده يا تركيبِ #جام_جم و #جام_جهاننما در آن وارد شده است. در اين فرهنـگ ضـمنِ تفكيـك »جـام جم« از »جام گيتينماي كيخسرو«، در توضيحِ »جام جهاننمـا« نوشـته شـده اسـت: ***
پيالـه كيخسرو از مينا ساخته بودند و از آن راز پوشيده روشن شدي« (قوام فاروقي،ج 1، 320).
🔻🔺🔻
🔹در اينجا نيز جنس جام از »شيشه« است. احتمـالاً ازآنجاكـه گذشـتگان جـامهـاي جمشيد و كيخسرو را، چنانكه از واژه »جام« در آنها و اشاره شـاهنامه يـا تركيـبِ »سـاغر جم« در بيت منجيك ترمذي
برمي آيد، دراصلِ پياله باده گساري مـيدانسـتند كـه خاصـيت شگفت جهاننمايي نيز داشته است و آنها را مانند ديگر ساغرهاي بـاده از جـنسِ يـاقوت،
لعل، زر، و شيشه معرفي كرده اند. كريستنسن نوشته است: »
درمورد جام جم، مفسران ديوان حافظ روايت ميكنند كه اين
جام گرانبهايي بود ساخته شده از ياقوت و زماني كه شهر اصطخر را پي افكندند پيدا شـد.
(كريستنسن، 1386: 463).
🔸#ياقوتين بودنِ جام جهاننما، چنانكه گذشت، در بهمن نامه نيز آمده است، اما اين روايت را كه اين جام هنگامِ ساخته شدنِ شهر اصطخر يافته شـده اسـت آيدنلو در جستوجوهاي خويش در هيچ منبعـي
نديـده اسـت و نمـيدانـد كـه مسـتند شارحانِ ديوان حافظ، كه كريستنسن اين نكته را از قولِ آنها آورده، چه منبـع يـا منـابعي است؟ آيا احتمال دارد در روايتي شفاهي درباره جمشيد و جـامِ او چنـين موضـوعي نقـل
شده باشد؟
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
#شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
آراستن رستم لشكر را
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
سهمت از هرلحظه شادى
🙏🏻💐
@sobhosher
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
آراستن رستم لشكر را
آوای: استاد #شهریار_قاسمی
درود
سهمت از هرلحظه شادى
🙏🏻💐
@sobhosher
Telegram
attach 📎