Ниҳоят улар йўлга тушишди. Қизлар олдинги ўриндиқда, Фазлиддин уларнинг ортида. Ёнида эса шоҳ бекатда у билан сал-пал тортишган студентнинг шерикларидан бири. «Ҳеч ким билан гаплашмай ухлаб кетаман», дея кўнглидан ўтказди Фазлиддин. Шундай ҳам қилганди. Бироқ автобус Тошкент вилоятидан чиқмай туриб, қор ёғишни бошлаб юборди. Аста-секин тезлашиб, олдинига йўл четлари оппоқ бўлди, кейин йўл ҳам оқарди. Автобус секинлашди. Салондагиларнинг ичларига ваҳима оралади: «Етиб олармиканмиз? Олдимизда кичкина бўлса ҳам довон бор. У ерда қор бу ердагидан икки баробар кўп ёғади. Яна доим шамол бўлиб туради, ерни музлатади. Автобус музда қандай юраркан?»
Роса мириқиб гаплашиб кетаётган ҳайдовчилар миқ этмай қолишди. Иккисининг ҳам кўзи йўлда.
— Тормозга оёғингни теккизма, бир маромда ҳайда, — деб рулда ўтирганига тайинларди олдинги ўриндиққа ўтириб олган шериги.
Жимжитлик. Автобус салонида қирқ бешта одам бор. Бироқ бирортаси ҳам оғиз очмайди. Ҳамма юрагини ҳовучлаган… Жимжитлик шунчалик эдики, қирқ бешта одамни музлатиб қўйганди гўё. Азоб. Худди ҳамманинг ажали бир вақтда келганга ўхшарди. Ана-мана дегунча жонини оладигандай эди. Қизиғи, қирқ бешта одам ажали келганини олдиндан билгандай эди… Бу автобусда кетиш мана шундай азоб, тушиб қолишнинг ҳам иложи йўқ. Тушиб нима қилади? Қаерга боради? Шу қоронғи қишда унга кимнинг кўзи учиб турибди?
Автобус баттар имиллади. Агар ташқарида эшак арава бўлганида ундан ўтиб кетарди, деб ўйлайсан… Ниҳоят қоронғи тушди. Салондагиларнинг ички ваҳималари баттар кучайди. Агар юраги бўшлар бўлса, бир балони орттириб олишарди. Ҳартугул, ундайлар йўқ эди.
Улов Самарқанд билан Жиззах орасидаги «юқори нуқта»дан амаллаб чиқиб олди. Ҳамма шу ердан қўрққанди… У ёғига эса яна имиллаб-имиллаб кетди.
— Сиз қолинг, — деди Раъно уйига яқинлашгач, — кеч бўлди, яна изғирин кучайган. Эртага эрталаб чиқиб кетасиз.
— Йўқ, раҳмат. Етиб оламан. У ёғи қийинмас, — дея жавоб берди Фазлиддин.
Шу билан бироз ўтиб, Раъно тушиб қолди. Ана шунда Фазлиддин пешонасига урди: «Балки, унинг уйи анча наридадир, худди бизникидай, бир ўзи кетишга қўрқар, шунинг учун менга қолинг дегандир. Мен бўлсам, бормайман дедим», деган хаёлга борди. Ваҳоланки, бундай эмас эди. Тўғри, Раъноларнинг уйи анча нарида, бироқ у уйига телеграмма жўнатганди. Бекатда укаси беш соатдан бери опасининг келишини кутаётганди.
Фазлиддин ҳам манзилга етди. Бу пайтда соат миллари ўн иккини урган эди. Нақ беш соат олдин келиши керак эди. Аммо қор сабаб кечикди.
Фазлиддин автобусдан тушиб бирор юз қадамча юрганидан кейин ташқарида изғирин кучлилигини билди. Қор юзига уриб ёғарди. Унинг эса бошида ҳатто телпаги ҳам йўқ.
Орадан сал ўтмай, Фазлиддиннинг юзи, бурни, қулоғи музлай бошлади. Юриши қийинлашди. Шундан кейин у елкасидаги сумкани ерга қўйиб, унинг ичидаги кир, эски кийимларидан бирини олиб, боши, қулоқ, бурнини бўйнига қўшиб ўраб олди. Аммо шунда ҳам юриш қийин эди, чунки рўпарадан келаётган қор парчалари кўзини очишига йўл қўймасди…
Бошқа пайт уйи билан катта йўл ораси, нари борса, ярим соатлик йўл. Фазлиддин шунча масофани икки соат деганда босиб ўтди.
Қишлоқда аллақачон чироқ ўчган экан. Қиш бошланиши билан соат кечки пайт тўққиз бўлар-бўлмас чироқ ўчиб қолади.
Баҳодир пишиллаб ухларди. Қоронғида кўринмасди. Пишиллаганидан унинг қаерда ётганлигини билиш мумкин эди. Кеча печкага олов ёқилган, кейин кўмир ташланган. Аммо ҳозир кўмир ҳам аллақачон ёниб бўлган, оз-моз чўғи қолган, шу чўғларнинг милт-милт шуъласи печка эшиги тирқишидан сал-пал кўрингандай бўлади. Уй совий бошлаган. Тахмонда тахланиб турган кўрпалар эса муздай.
Аммо буларнинг бари Фазлиддинга билинмади. Сабаби у совуқдан келди. Уй ичкариси ҳаддан зиёд иссиқ туйилди.
T.me/sinovlarihayot
У гарчи чарчаган эса-да, анча пайт ухлаёлмади. Гоҳ у ёнига, гоҳ бу ёнига ағдарилди. Автобусда ҳам қотиб ухламоқчи бўлганди, бироқ бўлмади. Энди ҳам худди шу аҳвол такрорланаётганга ўхшарди. Лекин бир муддатдан кейин кўзини уйқу элитди.
Роса мириқиб гаплашиб кетаётган ҳайдовчилар миқ этмай қолишди. Иккисининг ҳам кўзи йўлда.
— Тормозга оёғингни теккизма, бир маромда ҳайда, — деб рулда ўтирганига тайинларди олдинги ўриндиққа ўтириб олган шериги.
Жимжитлик. Автобус салонида қирқ бешта одам бор. Бироқ бирортаси ҳам оғиз очмайди. Ҳамма юрагини ҳовучлаган… Жимжитлик шунчалик эдики, қирқ бешта одамни музлатиб қўйганди гўё. Азоб. Худди ҳамманинг ажали бир вақтда келганга ўхшарди. Ана-мана дегунча жонини оладигандай эди. Қизиғи, қирқ бешта одам ажали келганини олдиндан билгандай эди… Бу автобусда кетиш мана шундай азоб, тушиб қолишнинг ҳам иложи йўқ. Тушиб нима қилади? Қаерга боради? Шу қоронғи қишда унга кимнинг кўзи учиб турибди?
Автобус баттар имиллади. Агар ташқарида эшак арава бўлганида ундан ўтиб кетарди, деб ўйлайсан… Ниҳоят қоронғи тушди. Салондагиларнинг ички ваҳималари баттар кучайди. Агар юраги бўшлар бўлса, бир балони орттириб олишарди. Ҳартугул, ундайлар йўқ эди.
Улов Самарқанд билан Жиззах орасидаги «юқори нуқта»дан амаллаб чиқиб олди. Ҳамма шу ердан қўрққанди… У ёғига эса яна имиллаб-имиллаб кетди.
— Сиз қолинг, — деди Раъно уйига яқинлашгач, — кеч бўлди, яна изғирин кучайган. Эртага эрталаб чиқиб кетасиз.
— Йўқ, раҳмат. Етиб оламан. У ёғи қийинмас, — дея жавоб берди Фазлиддин.
Шу билан бироз ўтиб, Раъно тушиб қолди. Ана шунда Фазлиддин пешонасига урди: «Балки, унинг уйи анча наридадир, худди бизникидай, бир ўзи кетишга қўрқар, шунинг учун менга қолинг дегандир. Мен бўлсам, бормайман дедим», деган хаёлга борди. Ваҳоланки, бундай эмас эди. Тўғри, Раъноларнинг уйи анча нарида, бироқ у уйига телеграмма жўнатганди. Бекатда укаси беш соатдан бери опасининг келишини кутаётганди.
Фазлиддин ҳам манзилга етди. Бу пайтда соат миллари ўн иккини урган эди. Нақ беш соат олдин келиши керак эди. Аммо қор сабаб кечикди.
Фазлиддин автобусдан тушиб бирор юз қадамча юрганидан кейин ташқарида изғирин кучлилигини билди. Қор юзига уриб ёғарди. Унинг эса бошида ҳатто телпаги ҳам йўқ.
Орадан сал ўтмай, Фазлиддиннинг юзи, бурни, қулоғи музлай бошлади. Юриши қийинлашди. Шундан кейин у елкасидаги сумкани ерга қўйиб, унинг ичидаги кир, эски кийимларидан бирини олиб, боши, қулоқ, бурнини бўйнига қўшиб ўраб олди. Аммо шунда ҳам юриш қийин эди, чунки рўпарадан келаётган қор парчалари кўзини очишига йўл қўймасди…
Бошқа пайт уйи билан катта йўл ораси, нари борса, ярим соатлик йўл. Фазлиддин шунча масофани икки соат деганда босиб ўтди.
Қишлоқда аллақачон чироқ ўчган экан. Қиш бошланиши билан соат кечки пайт тўққиз бўлар-бўлмас чироқ ўчиб қолади.
Баҳодир пишиллаб ухларди. Қоронғида кўринмасди. Пишиллаганидан унинг қаерда ётганлигини билиш мумкин эди. Кеча печкага олов ёқилган, кейин кўмир ташланган. Аммо ҳозир кўмир ҳам аллақачон ёниб бўлган, оз-моз чўғи қолган, шу чўғларнинг милт-милт шуъласи печка эшиги тирқишидан сал-пал кўрингандай бўлади. Уй совий бошлаган. Тахмонда тахланиб турган кўрпалар эса муздай.
Аммо буларнинг бари Фазлиддинга билинмади. Сабаби у совуқдан келди. Уй ичкариси ҳаддан зиёд иссиқ туйилди.
T.me/sinovlarihayot
У гарчи чарчаган эса-да, анча пайт ухлаёлмади. Гоҳ у ёнига, гоҳ бу ёнига ағдарилди. Автобусда ҳам қотиб ухламоқчи бўлганди, бироқ бўлмади. Энди ҳам худди шу аҳвол такрорланаётганга ўхшарди. Лекин бир муддатдан кейин кўзини уйқу элитди.
Отаси қишми, ёзми, жазирама ё қаҳратонми, фарқи йўқ, болаларини қуёш чиқмасидан бурун уйғотади. Бир сафар, кимданлигини эслолмайди, аммо у шундай деганини хотирасига муҳрлаб қўйган: «Бойўғли қуёш чиққунча ухлаганларни ўлик ҳисоблар экан». Шу-шу ўзи ҳам, ўғиллари ҳам қачон уйқуга ётишларидан қатъи назар, тонг отар-отмас ўринларидан туришлари шарт.
Эшик ортида турган оёқ кийимини кўрганидан кейин Фазлиддиннинг келганини аввал онаси билди. Сўнг у эшикни секин очиб, ухлаётган болаларига қараб қўйди. Фазлиддиннинг пешонасидан ўпиб қўймоқчи бўлди, бироқ уйғотиб қўйишдан чўчиди. Кейин ўзининг хонасига кириб, энди ўрнидан қўзғалган эрига: «Фазлиддин ўқишдан келибди. Жуда кеч келганга ўхшайди. Уни уйғотиб қўйманг», деди. Фармон ака томоғини қириб йўталган киши бўлди. Бироқ барибир билганидан қолмади. Ювингач, ухлаётган ҳар икки ўғлини ҳам уйғотди.
— Одамларнинг моли аллақачон емишини еяпти. Сенлар бўлсанг, ухлашдан бошқасига ярамайсанлар!..
Фазлиддин отасининг овозини тушида эшитдими ё ўнгидами, билолмади. Шу боис ухлашда давом этди. Аммо ота иккинчи марта, бу сафар олдингисидан баландроқ овозда бақирганидан кейин сапчиб турди.
— Баҳодир, сен бориб молларнинг тагини тозала, Фазлиддин, ювиниб уйга кир!..
Фазлиддиннинг елкасида тегирмон тоши тургандек эди. Биров кўзини елимлаб қўйганга ўхшарди. Бироқ отанинг сўзлари ҳар иккисидан ҳам оғир эди. Шу боис у уйга кириб, эшикдан берироққа қўйган сумкасини титкилади. Эски кийимларини кийди. Бу пайтда Баҳодир кўзларини ишқалаб, тўнғиллаганча ташқарига чиқиб кетган эди.
У ювингач, уйқуси ўчди. Ота-онаси ўтирадиган, ҳамма чой ичадиган хонага кирди. Онаси дарров унга ёпишди. Юз- кўзларидан ўпди ва шу аснода бемеҳр чолидан нолиди ҳам. Фармон ака эса ўтирган жойидан қимирламади. Фазлиддин икки букилиб у билан қўл бериб кўришди.
— Ўтир, — деди ота унга.
Фазлиддин отадан тўрда ўтирмайди. Аммо бунинг иложи ҳам йўқ. Авваллари бунга эътибор бермасди. Аммо ҳозир… Печка пойгакка энг яқин жой, унинг ёнидаги кўрпача эса отасиники. Ундан бошқа жойнинг ҳаммаси отага нисбатан тўрда. Фарзанд эса отадан юқорида ўтириши мумкин эмас. Шу боис Фазлиддин бир муддат тараддудланиб қолди.
— Ичингга қозиқ ютганмисан, ўтир! — деди Фармон ака.
— Болам бечора келишга улгурмай туриб, сиз уни уришасиз, — дея аёл норози бўлиб эрига қаради.
— Ишинг бўлмасин.
Фазлиддин ноилож отасига мумкин қадар яқинроққа ўтирди.
Онаси унинг ёнига ўтириб олди. Бошидан қучди, айланиб-ўргила бошлади. Отанинг эса энсаси қотди.
— Нимага бунча болангга ёпишиб олдинг? Минг йилдан бери кўрмаганга ўхшайсан. Берироқ тур, — дея аёлини жеркиб берди ва Фазлиддинга қараб: — Қачон келдинг? — деди.
— Билмайман, шу, иккилар бор эди, — деб жавоб берди Фазлиддин тезда.
— Ҳимм, қор айни зўрайган пайти экан, мен соат бирда ташқарига чиққандим.
— Ҳа, қор яхши ёғаётганди…
— Яхши, — дея дарров боласининг гапини бўлди ота, — энди ташқарига чиқиб, ҳовлининг қорини кураб ташла, тизза бўйи бўлиб кетган. Ҳализамон сингилларинг сигир соққани боришади. Уларга оғилхонага боришга йўл оч.
— Хўп, — деди бирдан Фазлиддин.
— Сиз қандай отасиз ўзи? Болам бечора шунча совуқда, қорда, яна соат иккида қийналиб келган бўлса, сўфи азон айтмасдан турғизиб олиб иш буюрасизми?..
— Ишинг бўлмасин, — деди яна ота.
Фазлиддин эса бошқа гапга ўрин қолдирмасликка ҳаракат қилиб ўрнидан турди. Ота ўғилларига шундай қаттиқ туради. Аммо қизларига ғиринг демайди. Ҳатто уларни эркалатади. Онаси эса, аксинча, ҳамма заҳрини қизларига сочади. Худди эр-хотин шунга келишиб олганга ўхшайди.
— Болам, отанг шундай. Ҳеч қачон ўзгармайди…
Фазлиддин ташқарида қолдирган чойнакдаги сув ҳали совишга улгурмаганди. Фазлиддин уни олди-ю, шоша-пиша таҳорат олди. Кейин кириб тезда бомдод намозини ўқиди. Отаси яна уришиб беришидан ёки ўзи куракни олиб ҳовлини қордан тозалашга тушиб кетишидан қўрқди.
T.me/sinovlarihayot
Отанинг эса ичидан зил кетди. Ёши элликдан ошди. Аммо ҳали намоз ўқимайди. Боласи бўлса… Фазлиддиннинг азон айтганини эшитганди. «Бугуноқ Саидумар эшон бобонинг ёнига бораман, намоз ўқишни ўрганаман», дея кўнглига тугиб қўйди.
Эшик ортида турган оёқ кийимини кўрганидан кейин Фазлиддиннинг келганини аввал онаси билди. Сўнг у эшикни секин очиб, ухлаётган болаларига қараб қўйди. Фазлиддиннинг пешонасидан ўпиб қўймоқчи бўлди, бироқ уйғотиб қўйишдан чўчиди. Кейин ўзининг хонасига кириб, энди ўрнидан қўзғалган эрига: «Фазлиддин ўқишдан келибди. Жуда кеч келганга ўхшайди. Уни уйғотиб қўйманг», деди. Фармон ака томоғини қириб йўталган киши бўлди. Бироқ барибир билганидан қолмади. Ювингач, ухлаётган ҳар икки ўғлини ҳам уйғотди.
— Одамларнинг моли аллақачон емишини еяпти. Сенлар бўлсанг, ухлашдан бошқасига ярамайсанлар!..
Фазлиддин отасининг овозини тушида эшитдими ё ўнгидами, билолмади. Шу боис ухлашда давом этди. Аммо ота иккинчи марта, бу сафар олдингисидан баландроқ овозда бақирганидан кейин сапчиб турди.
— Баҳодир, сен бориб молларнинг тагини тозала, Фазлиддин, ювиниб уйга кир!..
Фазлиддиннинг елкасида тегирмон тоши тургандек эди. Биров кўзини елимлаб қўйганга ўхшарди. Бироқ отанинг сўзлари ҳар иккисидан ҳам оғир эди. Шу боис у уйга кириб, эшикдан берироққа қўйган сумкасини титкилади. Эски кийимларини кийди. Бу пайтда Баҳодир кўзларини ишқалаб, тўнғиллаганча ташқарига чиқиб кетган эди.
У ювингач, уйқуси ўчди. Ота-онаси ўтирадиган, ҳамма чой ичадиган хонага кирди. Онаси дарров унга ёпишди. Юз- кўзларидан ўпди ва шу аснода бемеҳр чолидан нолиди ҳам. Фармон ака эса ўтирган жойидан қимирламади. Фазлиддин икки букилиб у билан қўл бериб кўришди.
— Ўтир, — деди ота унга.
Фазлиддин отадан тўрда ўтирмайди. Аммо бунинг иложи ҳам йўқ. Авваллари бунга эътибор бермасди. Аммо ҳозир… Печка пойгакка энг яқин жой, унинг ёнидаги кўрпача эса отасиники. Ундан бошқа жойнинг ҳаммаси отага нисбатан тўрда. Фарзанд эса отадан юқорида ўтириши мумкин эмас. Шу боис Фазлиддин бир муддат тараддудланиб қолди.
— Ичингга қозиқ ютганмисан, ўтир! — деди Фармон ака.
— Болам бечора келишга улгурмай туриб, сиз уни уришасиз, — дея аёл норози бўлиб эрига қаради.
— Ишинг бўлмасин.
Фазлиддин ноилож отасига мумкин қадар яқинроққа ўтирди.
Онаси унинг ёнига ўтириб олди. Бошидан қучди, айланиб-ўргила бошлади. Отанинг эса энсаси қотди.
— Нимага бунча болангга ёпишиб олдинг? Минг йилдан бери кўрмаганга ўхшайсан. Берироқ тур, — дея аёлини жеркиб берди ва Фазлиддинга қараб: — Қачон келдинг? — деди.
— Билмайман, шу, иккилар бор эди, — деб жавоб берди Фазлиддин тезда.
— Ҳимм, қор айни зўрайган пайти экан, мен соат бирда ташқарига чиққандим.
— Ҳа, қор яхши ёғаётганди…
— Яхши, — дея дарров боласининг гапини бўлди ота, — энди ташқарига чиқиб, ҳовлининг қорини кураб ташла, тизза бўйи бўлиб кетган. Ҳализамон сингилларинг сигир соққани боришади. Уларга оғилхонага боришга йўл оч.
— Хўп, — деди бирдан Фазлиддин.
— Сиз қандай отасиз ўзи? Болам бечора шунча совуқда, қорда, яна соат иккида қийналиб келган бўлса, сўфи азон айтмасдан турғизиб олиб иш буюрасизми?..
— Ишинг бўлмасин, — деди яна ота.
Фазлиддин эса бошқа гапга ўрин қолдирмасликка ҳаракат қилиб ўрнидан турди. Ота ўғилларига шундай қаттиқ туради. Аммо қизларига ғиринг демайди. Ҳатто уларни эркалатади. Онаси эса, аксинча, ҳамма заҳрини қизларига сочади. Худди эр-хотин шунга келишиб олганга ўхшайди.
— Болам, отанг шундай. Ҳеч қачон ўзгармайди…
Фазлиддин ташқарида қолдирган чойнакдаги сув ҳали совишга улгурмаганди. Фазлиддин уни олди-ю, шоша-пиша таҳорат олди. Кейин кириб тезда бомдод намозини ўқиди. Отаси яна уришиб беришидан ёки ўзи куракни олиб ҳовлини қордан тозалашга тушиб кетишидан қўрқди.
T.me/sinovlarihayot
Отанинг эса ичидан зил кетди. Ёши элликдан ошди. Аммо ҳали намоз ўқимайди. Боласи бўлса… Фазлиддиннинг азон айтганини эшитганди. «Бугуноқ Саидумар эшон бобонинг ёнига бораман, намоз ўқишни ўрганаман», дея кўнглига тугиб қўйди.
Фазлиддин бир соатдан мўлроқ қор куради. Бу вақтда сингиллар ҳам уйғониб, ювиниб унинг ёнига келиб кўришиб кетишди. Тонг отди. Аммо қуёш кўринмади. Чунки гарчи сийраклашган эса-да, ҳали-ҳамон қор ёғмоқда.
Сут пишибди. Чой дамланган, дастурхонга қанд-қурс қўйилган экан. Одатда, ширинликлар фақатгина меҳмон келгандагина дастурхон юзини кўрарди. Демак, Фазлиддин — меҳмон.
Фазлиддинга икки қават кўрпача тўшалди. Бироқ шу заҳоти Фармон ака бир қаватини олдирди. «Қариб-чуриб қолгани йўқ, талтайтирма», — деди аёлига.
Шундан кейингина у боласидан ўқиши ҳақида сўраб-суриштирди. Олдига қўйилган бир коса сутни тугатиб, қорни тўйган заҳоти яна уйқу элита бошлади уни. Онаси буни дарров сезди.
— Бор, хонангга кириб озроқ ухлаб ол, отангга қолса, умуман дам олмаслигинг керак, — деди у.
Шундан кейингина отаси унинг туришига зўрма-зўраки рози бўлди.
Фазлиддиннинг ётиш нияти йўқ эди. Бироқ уйқунинг зўрлиги боис шунга мажбур бўлди.
У уйғонганида вақт пешиндан ўтган эди. Онаси печкага олов ёқиб кетибди. Уй иссиқ. У уйғонса-да, бир муддат печкага термилиб ётди. Малоҳатни ўйлади. У билан кўришиши керак. Бироқ биттагина имконияти бор. Тарих мавзусида йиққан-терганини отасига олиб боради. Шу баҳонада кўришади. Гаплашолмайди. Фақат кўришади. Аммо шу кўришишнинг ўзи ҳам катта гап. Яна битта томони бор. Малоҳат унга номаҳрам, у билан ёлғиз қолиши мумкин эмас. Демак, унинг ёнида кимдир бўлиши керак. Бироқ кимнингдир бўлиши у билан кўнгилдагидай гаплашишни тўсиб қўяди… У кўзини юмди. Бир муддат ётди. Сўнг турди.
Онаси ош дамлабди. Абдуалим амакиси келибди. Акаси Фахриддин келибди. Иккаласи чақчақлашиб ўтиришибди. Фазлиддинни кўриб кўришишди. Шунда Фазлиддин амакисининг ичиб олганини билди. Бурнини жийирди. Аммо буни ўзидан бошқаси сезмади.
Онаси Фазлиддин уйғонганидан қувониб: «Ошни сузаман», деди.
— Отам-чи? — деди Фазлиддин. — Отам келмайдими?
— Отанг кечга келаман деб кетган, — дея шу заҳоти жавоб берди онаси.
— Янга, бир минут. Сузмай туринг. Мен шундай бориб…
— Қўйинг, қайним, — дея шу заҳоти Абдуалимнинг гапини бўлди аёл, — болаларнинг олдида шу зормандани ичманг.
— Эй-й, янга, сиз билмайсиз-да. Ундан кейин бу ёғи байрам. Одамлар байрамни йигирманчидан бошлаб юборишган, — дея илжайди Абдуалим ва қалин мўйловини силаб қўйди.
— Одамлармас, менинг ўзим денг. Лекин овсин охирги пайтларда жуда норози бўлаяпти, шу охири акангизга айтаманов, — деди Фазлиддиннинг онаси.
— Янга, бу гапни қўйинг. Бу ёғи паловхонтўра усиз томоқдан қандай ўтади?
— Мойдай ўтади.
— Майли, сиз унда сузиб туринг, мен ҳозир келаман. Фахриддин, юр мен билан.
— Фахриддинни қўйинг. Муштдай болага ичишга бало борми?
— Ичмайди, янга. Ваъда бераман. Ичса, ўзим тишларини қоқиб оламан.
Улар кетишди.
— Охири бориб бу қайним (у ҳеч қачон Абдуалимнинг исмини айтмаган) Фахриддинниям йўлдан урмасайди, — дея уй бекаси бошини сарак-сарак қилди.
Ош ниҳоятда хушхўр бўлган экан. Фазлиддин онасининг ошини соғинибди. Бир ўзи бир лаган ошни паққос туширди. Идишига чой солиб ичди. Лаган худди ювилгандай топ-тоза бўлди. Уларнинг уйларида илгари ҳеч ким бундай қилмаган. Аммо Фармон ака бир жойларга тўйга борганида шундай воқеаларга гувоҳ бўлган ва бу ҳақда уйига келиб айтганди.
— Болам, — деди она ич-ичидан эзилиб, — яна солиб берайми, тўймадингми?
Фазлиддин кулди.
— Тўйдим. Савоби тагида бўлади, деб ўргатишганди. Агар идишда овқат юқи қолса, шайтонга ризқ бўларкан. Мен шу шайтоннинг ризқини қийдим-да…
Унинг сўзларига сингиллар анграйиб қолишди. Баҳодир эса пинагини ҳам бузмади.
— Майли-ку-я, — деди онаси, — лекин бировларнинг олдида бу ишни қилма. Улар бошқача хаёлга боришади.
— Унда шайтонга овқат қолдирган бўламан-да.
Фазлиддиннинг бу гапларидан кейин онаси ортиқ бошқа нарса демади. Аммо шу воқеадан кейин сингиллари ҳам овқат еб бўлганларидан кейин идишларини мана шундай тозалаб қўядиган бўлишди. Оддий нарса, лекин суриштирсангиз, жуда катта ҳикмат бор.
T.me/sinovlarihayot
Абдуалим билан Фахриддин келди. Абдуалимнинг кайфи анча ошиб қолган экан. Келди-ю, оғзи тинмади. Аммо Фахриддин ичмабди.
Сут пишибди. Чой дамланган, дастурхонга қанд-қурс қўйилган экан. Одатда, ширинликлар фақатгина меҳмон келгандагина дастурхон юзини кўрарди. Демак, Фазлиддин — меҳмон.
Фазлиддинга икки қават кўрпача тўшалди. Бироқ шу заҳоти Фармон ака бир қаватини олдирди. «Қариб-чуриб қолгани йўқ, талтайтирма», — деди аёлига.
Шундан кейингина у боласидан ўқиши ҳақида сўраб-суриштирди. Олдига қўйилган бир коса сутни тугатиб, қорни тўйган заҳоти яна уйқу элита бошлади уни. Онаси буни дарров сезди.
— Бор, хонангга кириб озроқ ухлаб ол, отангга қолса, умуман дам олмаслигинг керак, — деди у.
Шундан кейингина отаси унинг туришига зўрма-зўраки рози бўлди.
Фазлиддиннинг ётиш нияти йўқ эди. Бироқ уйқунинг зўрлиги боис шунга мажбур бўлди.
У уйғонганида вақт пешиндан ўтган эди. Онаси печкага олов ёқиб кетибди. Уй иссиқ. У уйғонса-да, бир муддат печкага термилиб ётди. Малоҳатни ўйлади. У билан кўришиши керак. Бироқ биттагина имконияти бор. Тарих мавзусида йиққан-терганини отасига олиб боради. Шу баҳонада кўришади. Гаплашолмайди. Фақат кўришади. Аммо шу кўришишнинг ўзи ҳам катта гап. Яна битта томони бор. Малоҳат унга номаҳрам, у билан ёлғиз қолиши мумкин эмас. Демак, унинг ёнида кимдир бўлиши керак. Бироқ кимнингдир бўлиши у билан кўнгилдагидай гаплашишни тўсиб қўяди… У кўзини юмди. Бир муддат ётди. Сўнг турди.
Онаси ош дамлабди. Абдуалим амакиси келибди. Акаси Фахриддин келибди. Иккаласи чақчақлашиб ўтиришибди. Фазлиддинни кўриб кўришишди. Шунда Фазлиддин амакисининг ичиб олганини билди. Бурнини жийирди. Аммо буни ўзидан бошқаси сезмади.
Онаси Фазлиддин уйғонганидан қувониб: «Ошни сузаман», деди.
— Отам-чи? — деди Фазлиддин. — Отам келмайдими?
— Отанг кечга келаман деб кетган, — дея шу заҳоти жавоб берди онаси.
— Янга, бир минут. Сузмай туринг. Мен шундай бориб…
— Қўйинг, қайним, — дея шу заҳоти Абдуалимнинг гапини бўлди аёл, — болаларнинг олдида шу зормандани ичманг.
— Эй-й, янга, сиз билмайсиз-да. Ундан кейин бу ёғи байрам. Одамлар байрамни йигирманчидан бошлаб юборишган, — дея илжайди Абдуалим ва қалин мўйловини силаб қўйди.
— Одамлармас, менинг ўзим денг. Лекин овсин охирги пайтларда жуда норози бўлаяпти, шу охири акангизга айтаманов, — деди Фазлиддиннинг онаси.
— Янга, бу гапни қўйинг. Бу ёғи паловхонтўра усиз томоқдан қандай ўтади?
— Мойдай ўтади.
— Майли, сиз унда сузиб туринг, мен ҳозир келаман. Фахриддин, юр мен билан.
— Фахриддинни қўйинг. Муштдай болага ичишга бало борми?
— Ичмайди, янга. Ваъда бераман. Ичса, ўзим тишларини қоқиб оламан.
Улар кетишди.
— Охири бориб бу қайним (у ҳеч қачон Абдуалимнинг исмини айтмаган) Фахриддинниям йўлдан урмасайди, — дея уй бекаси бошини сарак-сарак қилди.
Ош ниҳоятда хушхўр бўлган экан. Фазлиддин онасининг ошини соғинибди. Бир ўзи бир лаган ошни паққос туширди. Идишига чой солиб ичди. Лаган худди ювилгандай топ-тоза бўлди. Уларнинг уйларида илгари ҳеч ким бундай қилмаган. Аммо Фармон ака бир жойларга тўйга борганида шундай воқеаларга гувоҳ бўлган ва бу ҳақда уйига келиб айтганди.
— Болам, — деди она ич-ичидан эзилиб, — яна солиб берайми, тўймадингми?
Фазлиддин кулди.
— Тўйдим. Савоби тагида бўлади, деб ўргатишганди. Агар идишда овқат юқи қолса, шайтонга ризқ бўларкан. Мен шу шайтоннинг ризқини қийдим-да…
Унинг сўзларига сингиллар анграйиб қолишди. Баҳодир эса пинагини ҳам бузмади.
— Майли-ку-я, — деди онаси, — лекин бировларнинг олдида бу ишни қилма. Улар бошқача хаёлга боришади.
— Унда шайтонга овқат қолдирган бўламан-да.
Фазлиддиннинг бу гапларидан кейин онаси ортиқ бошқа нарса демади. Аммо шу воқеадан кейин сингиллари ҳам овқат еб бўлганларидан кейин идишларини мана шундай тозалаб қўядиган бўлишди. Оддий нарса, лекин суриштирсангиз, жуда катта ҳикмат бор.
T.me/sinovlarihayot
Абдуалим билан Фахриддин келди. Абдуалимнинг кайфи анча ошиб қолган экан. Келди-ю, оғзи тинмади. Аммо Фахриддин ичмабди.
Асрга яқин жўралари Фазлиддинни сўраб келишди. Келганидан хабар топишибди. Ўпка-гина қилишди. «Сен одаммас экансан», дейишди. «Шу қорангни ўчирганингдан бери қайтиб кўринмадинг. Олдинги сафар келганингдаям, суриб қолдинг. Эшитдик борган жойингни. Сочлари манави қордай оппоқ муаллимникига борибсан. Муаллим баҳона дийдор ғанимат. Бу ёқда жўраларнинг умуман кераги бўлмай қолдими?..» Шокирнинг тили заҳар. Бетинг-кўзинг дейдиган бола эмас. Кўришганлари заҳоти шунча гапни гапириб ташлади. У билан келган Алишер илжайиб туришдан нарига ўтмади.
— Ундаймас, вақт бўлмай қолди. Ғўзапояларинг тайёр турган экан…
— Ҳа-а, — деди Шокир мийиғида кулиб, — Малоҳатнинг уйига боришга вақтинг бўлди. Лекин жўраларинг билан ўтиришга, гаплашишга вақт тополмадинг. Хуллас, гапни кўпайтирма. Беш сўм бер. Бугун ўтириш бор жўралар билан. Илгари уч сўмдан йиғардик. Энди катта бўлиб қолдик, уч сўм етмайди. Беш сўмдан.
Фазлиддиннинг чўнтагида ўн сўми қолганди. Дарров беш сўмини чиқариб Шокирнинг қўлига тутқазди.
— Қорни қара, қорни. Маза қилиб юрмайсанми? Тошкентингда бунақанги қорни тополмайсан. Топсанг ҳам, бу ердагидай маза қилолмайсан. Келиб уйингда биқиниб ўтиравермасдан, сен ҳам одамга ўхшаб кўчага чиқ.
— Ҳозир уйда меҳмон бор. Кейинроқ борсам ҳам бўладими?
— Унда гап бундай, — дея гапга қўшилди Алишер, — жўра, Одилникида ўтиряпмиз. Биров халақит бермайди. Кун кеч тушмасдан ўтаверасиз. Шокирнинг гапларига эътибор берманг.
— Бўлди, бораман, — деб ваъда бериб юборди Фазлиддин.
Қишнинг куни қисқа, ҳаш-паш дегунча кеч кирди. Изғирин турди. У кўчага чиқди. Қор бўлса-бўлмаса, бундай пайтда кўчада одам бўлмайди. Чунки қишлоқ одамларининг иши кўпаяди. Мол деган бир нарса бор. Уни оғилга киргизиш керак, ем-хашагини солиш керак. Қиз-жувонлар сигирларни соғишлари керак ва ҳоказо.
Одилнинг уйи қишлоқнинг ўртасида. Одилнинг бир ўзи яшайди. Аслида, уларнинг оиласи ҳам бошқаларникига ўхшаб катта эди бир пайтлар. Беш ака-ука, тўрт опа-сингил. Аммо Одил ҳали учинчи синфда ўқиб юрганида онаси оламдан ўтди. Кейин отаси ҳам узоқ яшамади. Икки йил. Айни улар бешинчи синфда ўқиб юрганларида падар ҳам нариги дунёга равона бўлди. Бунгача акалари бир-бирини тортиб чўлга равона бўлишганди. Икки опа турмушга чиққан. Яна иккитасидан биттасининг қадам олиши бежолашиб кетганди. Одамлар қизларини умуман унинг ёнига яқинлаштирмай қўйишди. Аслида, у қиз уйида кам бўларди. Қаерда юрганини бир ўзи, кейин Худо билади. Яна уч-тўрт қишлоқ наридаги тўйларда кўрганлар ҳам бор. Отарчилик қилиб юрган экан.
Ота вафот этгач, тўртинчи опа аввал турмушга чиқиб кетган опалариникига, кейин чўлга кетди. Одилнинг битта укаси бор эди. Уни ҳам акалари олиб кетишди. Шундай қилиб, ҳайҳотдай ҳовлида Одилбойнинг ёлғиз ўзи қолди.
Жўралар бекорга унинг уйини танлашмаган. Йиғиб-териб борганларини уларникида пишириб-куйдиришади. Ейишади. Кейин тарқалганларида Одилга камида бир ҳафталик егулик қолади.
Фазлиддин яхшиям укасининг телпагини кийиб олган экан. Кўчага чиққанидан кейин изғирин шамол юзига урилди. У куни кеча бўронли ҳавода келганини эслади…
Борса, жўралар жам бўлишибди. У келганидан кейин қийқиришди. Бирма-бир қучоқлашиб кетишди… Овқатни аллақачон пишириб бўлишган экан. У ўтириши билан сузишди.
Ҳунар-техника билим юрти уларни яхшигина тарбиялаб қўйибди. Илгари биргина Одил қочиб-пусиб чекиб юрарди. Энди ёнига яна иккита қўшилибди. Яна айни шулар ичадиган касбни ҳам ўрганиб олишибди. Улар учун, ҳартугул, оқи эмас, қизилидан олишибди. Фазлиддин устозининг гапини эслади. «Ичимлик бор дастурхонда ўтирма». Аммо бу ердан қандай чиқиб кетади? Агар кетадиган бўлса, кейин булар уни қўшмай қўйишади.
— Анавини олиб қўйинглар, шундай зўр дастурхонни бузиб турибди. Ўзи қайси гўрдан топиб келдинглар? Ҳали ҳамманг муштдай бола бўлсанг, ичишга бало борми? — деди.
— Эй-й, сенинг ишинг бўлмасин. Буям эркакларга чиқарилган, — дея иржайди Одил.
— Ичмаган одам эркак бўлмай қоладими?
T.me/sinovlarihayot
— Сен ичмайсанми? Ана, сенга ўхшаган саккизта бола бор. Уйнинг тўрига ўтгин-да, шулар билан гаплашиб ўтиравер.
— Ундаймас, вақт бўлмай қолди. Ғўзапояларинг тайёр турган экан…
— Ҳа-а, — деди Шокир мийиғида кулиб, — Малоҳатнинг уйига боришга вақтинг бўлди. Лекин жўраларинг билан ўтиришга, гаплашишга вақт тополмадинг. Хуллас, гапни кўпайтирма. Беш сўм бер. Бугун ўтириш бор жўралар билан. Илгари уч сўмдан йиғардик. Энди катта бўлиб қолдик, уч сўм етмайди. Беш сўмдан.
Фазлиддиннинг чўнтагида ўн сўми қолганди. Дарров беш сўмини чиқариб Шокирнинг қўлига тутқазди.
— Қорни қара, қорни. Маза қилиб юрмайсанми? Тошкентингда бунақанги қорни тополмайсан. Топсанг ҳам, бу ердагидай маза қилолмайсан. Келиб уйингда биқиниб ўтиравермасдан, сен ҳам одамга ўхшаб кўчага чиқ.
— Ҳозир уйда меҳмон бор. Кейинроқ борсам ҳам бўладими?
— Унда гап бундай, — дея гапга қўшилди Алишер, — жўра, Одилникида ўтиряпмиз. Биров халақит бермайди. Кун кеч тушмасдан ўтаверасиз. Шокирнинг гапларига эътибор берманг.
— Бўлди, бораман, — деб ваъда бериб юборди Фазлиддин.
Қишнинг куни қисқа, ҳаш-паш дегунча кеч кирди. Изғирин турди. У кўчага чиқди. Қор бўлса-бўлмаса, бундай пайтда кўчада одам бўлмайди. Чунки қишлоқ одамларининг иши кўпаяди. Мол деган бир нарса бор. Уни оғилга киргизиш керак, ем-хашагини солиш керак. Қиз-жувонлар сигирларни соғишлари керак ва ҳоказо.
Одилнинг уйи қишлоқнинг ўртасида. Одилнинг бир ўзи яшайди. Аслида, уларнинг оиласи ҳам бошқаларникига ўхшаб катта эди бир пайтлар. Беш ака-ука, тўрт опа-сингил. Аммо Одил ҳали учинчи синфда ўқиб юрганида онаси оламдан ўтди. Кейин отаси ҳам узоқ яшамади. Икки йил. Айни улар бешинчи синфда ўқиб юрганларида падар ҳам нариги дунёга равона бўлди. Бунгача акалари бир-бирини тортиб чўлга равона бўлишганди. Икки опа турмушга чиққан. Яна иккитасидан биттасининг қадам олиши бежолашиб кетганди. Одамлар қизларини умуман унинг ёнига яқинлаштирмай қўйишди. Аслида, у қиз уйида кам бўларди. Қаерда юрганини бир ўзи, кейин Худо билади. Яна уч-тўрт қишлоқ наридаги тўйларда кўрганлар ҳам бор. Отарчилик қилиб юрган экан.
Ота вафот этгач, тўртинчи опа аввал турмушга чиқиб кетган опалариникига, кейин чўлга кетди. Одилнинг битта укаси бор эди. Уни ҳам акалари олиб кетишди. Шундай қилиб, ҳайҳотдай ҳовлида Одилбойнинг ёлғиз ўзи қолди.
Жўралар бекорга унинг уйини танлашмаган. Йиғиб-териб борганларини уларникида пишириб-куйдиришади. Ейишади. Кейин тарқалганларида Одилга камида бир ҳафталик егулик қолади.
Фазлиддин яхшиям укасининг телпагини кийиб олган экан. Кўчага чиққанидан кейин изғирин шамол юзига урилди. У куни кеча бўронли ҳавода келганини эслади…
Борса, жўралар жам бўлишибди. У келганидан кейин қийқиришди. Бирма-бир қучоқлашиб кетишди… Овқатни аллақачон пишириб бўлишган экан. У ўтириши билан сузишди.
Ҳунар-техника билим юрти уларни яхшигина тарбиялаб қўйибди. Илгари биргина Одил қочиб-пусиб чекиб юрарди. Энди ёнига яна иккита қўшилибди. Яна айни шулар ичадиган касбни ҳам ўрганиб олишибди. Улар учун, ҳартугул, оқи эмас, қизилидан олишибди. Фазлиддин устозининг гапини эслади. «Ичимлик бор дастурхонда ўтирма». Аммо бу ердан қандай чиқиб кетади? Агар кетадиган бўлса, кейин булар уни қўшмай қўйишади.
— Анавини олиб қўйинглар, шундай зўр дастурхонни бузиб турибди. Ўзи қайси гўрдан топиб келдинглар? Ҳали ҳамманг муштдай бола бўлсанг, ичишга бало борми? — деди.
— Эй-й, сенинг ишинг бўлмасин. Буям эркакларга чиқарилган, — дея иржайди Одил.
— Ичмаган одам эркак бўлмай қоладими?
T.me/sinovlarihayot
— Сен ичмайсанми? Ана, сенга ўхшаган саккизта бола бор. Уйнинг тўрига ўтгин-да, шулар билан гаплашиб ўтиравер.
— Бўлмаса, ташқарида ичинглар. Бир эшитганман, қозон бошида зўр кетармиш. Тўйларда кўрмайсизларми, ошпазлар ош пишиши билан битта бўлиб олишади.
— Сен балоларни биласан, бўпти, сазанг ўлмасин. Ҳар қалай, узоқдан келгансан, меҳмонсан. Кетдик, — дея Одил ҳамшишаларини ташқарига бошлади.
Суҳбат қизигандан-қизиди. Унинг мазмуни асосан қизлар тўғрисида эди. Жўраларнинг гапларига қараганда, мактабда мўмин-қобил, босиқ юрган қизлар ҳунар-техника билим юртига борганларидан кейин анча очилиб кетишибди. Болалар билан бемалол севги-муҳаббат тўғрисида гаплашармиш. Ҳатто синфдош қизлардан бирини қўшни қишлоқда турадиган бошқа бир синфдош жўра илинтириб ҳам олибди.
Фазлиддин шу гапларни эшитаркан, беихтиёр хаёлига Малоҳат келди. Энтикди, кўргиси келди. Агар унинг ичидагиларини бу ердагилар билиб қолишса борми, кўзини очиришмайди.
Ғала-ғовур бошланди. Училищедаги воқеалар, кимнинг нима қилгани, қайси пайт дарсга етиб боришлари, қайси пайт кетишлари ва ҳоказо гаплар. Фазлиддин эшитганларидан шуни билдики, жўралари умуман ўқимас экан, умрлари йўлда ўтиб кетаркан. Яна ойига ўн сўм стипендия ҳам олишаркан. У ёғи кийим-кечак, овқат. Суҳбат шу аснода кетаркан, Шокир ундан: «Ўзингда нима гаплар, бу техникум деганлари қандай экан?» деб сўраб қолди. У ёнида ўтирарди. Шунинг учун бақириб, ҳаммага эшиттириб сўрамади. Секин гапирди.
Фазлиддин кўп нарсани тўқиб-бичиб ташлади. «Ахир мен ҳам худди сенларникига ўхшайдиган жойда ўқийман. Фарқи педагогика билим юрти. Кейин бир-иккита ногиронларни ҳисобга олмаса, ҳаммаси қизлар. Шу қизларнинг орасида хўрозга ўхшаб ўқийман», деб қандай айтсин? Агар шундай дейдиган бўлса, бошқа гап-сўзлар ҳам болалаб кетади. Қолаверса, у ёзда: «Қурилиш техникумига кирдим», деб айтиб қўйган… Ҳар ёлғон гапирганида ичидан зил кетар: «Эй Худо, ўзинг кечир, мажбур бўляпман», дея кўнглидан ўтказар эди. Қолаверса, у унчалик кўп маълумот бермади ҳам.
— Қизлар қандай? — сўради Шокир.
— Қизлар… Шаҳарда қизлар кўп. Ҳар қадамда, — дея жавоб берди Фазлиддин.
— Роса ҳаммаси олифта бўлишса керак.
— Ундайи ҳам бор, бундайи ҳам бор.
— Бирортасини секин ўрамадингми?
— Эй-й, гаплашишни билмайман.
— Агар сен шундай десанг, менга ўхшаганлар оғизларини очишолмаса керак.
— Умуман, менинг вақтим ҳам йўқ. Дарслар кўп.
— Малоҳат билан гаплашдингми? — дея айёрона тикилди Шокир.
— Нега у билан гаплашаман? Ўзи бу гапни қаердан олдинг? — деди Фазлиддин ўзини гўлликка солиб.
— Майли-ку-я, лекин бир нарсани сенга айтиб қўяй. Агар эртароқ ҳаракат қилмасанг, Малоҳатингдан айрилиб қоласан. Бир эмас, учта рақибинг пайдо бўлган.
Давоми бор.
T.me/sinovlarihayot
— Сен балоларни биласан, бўпти, сазанг ўлмасин. Ҳар қалай, узоқдан келгансан, меҳмонсан. Кетдик, — дея Одил ҳамшишаларини ташқарига бошлади.
Суҳбат қизигандан-қизиди. Унинг мазмуни асосан қизлар тўғрисида эди. Жўраларнинг гапларига қараганда, мактабда мўмин-қобил, босиқ юрган қизлар ҳунар-техника билим юртига борганларидан кейин анча очилиб кетишибди. Болалар билан бемалол севги-муҳаббат тўғрисида гаплашармиш. Ҳатто синфдош қизлардан бирини қўшни қишлоқда турадиган бошқа бир синфдош жўра илинтириб ҳам олибди.
Фазлиддин шу гапларни эшитаркан, беихтиёр хаёлига Малоҳат келди. Энтикди, кўргиси келди. Агар унинг ичидагиларини бу ердагилар билиб қолишса борми, кўзини очиришмайди.
Ғала-ғовур бошланди. Училищедаги воқеалар, кимнинг нима қилгани, қайси пайт дарсга етиб боришлари, қайси пайт кетишлари ва ҳоказо гаплар. Фазлиддин эшитганларидан шуни билдики, жўралари умуман ўқимас экан, умрлари йўлда ўтиб кетаркан. Яна ойига ўн сўм стипендия ҳам олишаркан. У ёғи кийим-кечак, овқат. Суҳбат шу аснода кетаркан, Шокир ундан: «Ўзингда нима гаплар, бу техникум деганлари қандай экан?» деб сўраб қолди. У ёнида ўтирарди. Шунинг учун бақириб, ҳаммага эшиттириб сўрамади. Секин гапирди.
Фазлиддин кўп нарсани тўқиб-бичиб ташлади. «Ахир мен ҳам худди сенларникига ўхшайдиган жойда ўқийман. Фарқи педагогика билим юрти. Кейин бир-иккита ногиронларни ҳисобга олмаса, ҳаммаси қизлар. Шу қизларнинг орасида хўрозга ўхшаб ўқийман», деб қандай айтсин? Агар шундай дейдиган бўлса, бошқа гап-сўзлар ҳам болалаб кетади. Қолаверса, у ёзда: «Қурилиш техникумига кирдим», деб айтиб қўйган… Ҳар ёлғон гапирганида ичидан зил кетар: «Эй Худо, ўзинг кечир, мажбур бўляпман», дея кўнглидан ўтказар эди. Қолаверса, у унчалик кўп маълумот бермади ҳам.
— Қизлар қандай? — сўради Шокир.
— Қизлар… Шаҳарда қизлар кўп. Ҳар қадамда, — дея жавоб берди Фазлиддин.
— Роса ҳаммаси олифта бўлишса керак.
— Ундайи ҳам бор, бундайи ҳам бор.
— Бирортасини секин ўрамадингми?
— Эй-й, гаплашишни билмайман.
— Агар сен шундай десанг, менга ўхшаганлар оғизларини очишолмаса керак.
— Умуман, менинг вақтим ҳам йўқ. Дарслар кўп.
— Малоҳат билан гаплашдингми? — дея айёрона тикилди Шокир.
— Нега у билан гаплашаман? Ўзи бу гапни қаердан олдинг? — деди Фазлиддин ўзини гўлликка солиб.
— Майли-ку-я, лекин бир нарсани сенга айтиб қўяй. Агар эртароқ ҳаракат қилмасанг, Малоҳатингдан айрилиб қоласан. Бир эмас, учта рақибинг пайдо бўлган.
Давоми бор.
T.me/sinovlarihayot
Telegram
🦅🦅🦅🌹🌸ХАЁТ СИНОВЛАРИ...!🌹🌸🥳3.06.2020
🌐Teлеграммдаги
⏳Xaётий канал.⌛
✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:
#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤
Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ
Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
⏳Xaётий канал.⌛
✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:
#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤
Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ
Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Musik_taym❤️
Эрлар икки хил бўларкан. Биринчиси қаттиқ ишлаб, оилани тўлиқ таъминлаб қўйгани етмагандек аёлига севишини хис қилдиради, тез-тез хадялар бериб туради, хафтада хеч бўлмаса бир кун овқат қилмай қўявер доставка қилдираман дейди, ресторанга олиб боради, ойда бир болаларни онасига ташлаб аёли билан бирорта дам олиш жойга бориб бир кеча қолади, йилда хеч бўлмаса бир марта хорижга саёхатга олиб боради, сўрамаса хам тез-тез пул бериб туради, шунчалик вафодорлигидан рашк қилишга ўрин қолдирмайди, бошқа аёлларга қиё боқмайди, мабодо жанжаллашиб қолса ўзи биринчи узр сўраб гул кўтариб келади, болаларига жуда мехрибон, доим уларни ўйнатади, бирга дарсини қилдиради, тўгаракларга олиб боради, шундай яхшики усиз яшашни тасаввур қилиб бўлмайди.
Иккинчи хил эрлар эса хаммангиз хозир яшаётган эрларингиз.. 😀😂
T.me/sinovlarihayot
Иккинчи хил эрлар эса хаммангиз хозир яшаётган эрларингиз.. 😀😂
T.me/sinovlarihayot
📝ЯНГИ ТЕЛЕФОН ёхуд ҚАЙТАР ДУНЁ…
Бир куни ишхонамиздаги бир қиз хонамга янги телефонини олиб кирди. Аппарати жуда ихчам, қулай ва кўзни қувонтирадиган эди. Камераси 8 мегапиксел, сенсорли, дисплейи ҳам каттагина. Манга ёқди ва унинг илтимосига кўра телефонини турли мусиқа ва видеолар билан тўлдириб бердим. Ҳар сафар хонасига кирганимда телефонидан паст овозда мусиқа эшитиларди.
Ундан сўрардим “Нега компютерда эшитмайсиз?” деб. У эса телефонида эшитиш ёқишини айтарди. Кўпинча ўзини суратга олаётган пайтда кўриб қолардим. Камераси сифатли суратга олгани учунми, турли тарафлардан синаб кўрарди. Ман эса кулардим “Ўйинчоқни зўрини топдиз” деб.
Бир куни хонамга хомуш кириб келди, қўлида телефони. Нима бўлганини сўраганимда сувга тушиб кетганини айтди. Айтишича тоққа дам олгани чиқишган дугоналари билан. У ерда ҳожатга кирганида телефони шимининг орқа чўнтагида бўлган экан...
Хуллас, унитаздан олиб яна раковинада ювибди бечорани. “Батарейкасини дарров олиб ташламадизми?” деб сўраяпманку ичимдан тошиб келаётган кулгини зўрға босишга ҳаракат қиляпман. У эса бундай қилиш кераклиги ҳақида илгари эшитмаганлигини айтди. Кейин дугоналари билан телефонни сочиб ташлаб, фенда қуритишган, лекин кеч бўлган экан. Ичидаги схемалари куйиб кетган ҳаммаси. Буни устахонада ўзим кўрдим.
Бечора олти юз минглик телефонни зўрға эллик мингга сотиб юборди...
Орадан вақт ўтди. Мани пешонамга ҳам зўр телефон битди.
Сенсорли дисплей, камера 12 мегапиксел, интернетда ўзимни худди балиқ сувда юргандек ҳис қилардим. Ҳар тарафлама талабларимга жавоб берар, унга етишганимдан жуда-жуда хурсанд эдим. Ҳаттоки аёлим рашк қилиб телефонимни “кундош” деб ҳазиллаша бошлади...
Бир куни дўстларим билан тоққа дам олгани чиқдик. Ўша ерда ҳам телефоним қўлимдан туширмадим, дўстларим “Қўйсангчи, шу матоҳингни, дам олгани чиққанмизку!” деб хафа ҳам бўлдилар. Чўмилдик, дам олдик, овқатландик. Кечки овқатни ўзим қилиб бераман деб мақтандим. Ниятим ўчоқ бошида ўтирганда бироз интернетга кириш эди.
Бир пайт қўнғироқ бўлиб қолди ва қўлимда капгир бўлгани учун телефонни қулоғимга қистириб гаплаша бошладим. Қозонга қараганимда ичида ёғ қизиганини олиш учун ташланган бутун пиёз қорайиб кетибди.
Уни оламан деб энгашган эдим кўзимга ўчоқдан чиққан тутун кириб ачиштириб юборди. Бир ножўя ҳаракат ва... мани севимли сенсорли телефоним қозон ичида!!!
Тасаввур қилинг, капгирда олишга уриняпманку, телефон сирпаниб яна қизиб турган ёғга тушиб кетяпти. Икки-уч марта шундай қовуриб олганимдан кейин қўлимни куйдириб бўлсада чиқариб олдим. Телефонни аҳволини кўриш керак эди.
Эҳтиёт қисмларга бўлиб сотишга ҳам ярамас эди, бужмайиб қолган...
Икки юз эллик долларлик еб бўлмас таом! Ўша онда кўз олдимга негадир ишхонамдаги қизнинг жилмайиб туриши келди. Қайтар дунё деганларидек. Бир гапда ҳақиқат борлигига амин бўлдим: “Агар илгари қирқ йилда қайтса, ҳозир қирқ кунга ҳам бормаяпти
T.me/sinovlarihayot
Бир куни ишхонамиздаги бир қиз хонамга янги телефонини олиб кирди. Аппарати жуда ихчам, қулай ва кўзни қувонтирадиган эди. Камераси 8 мегапиксел, сенсорли, дисплейи ҳам каттагина. Манга ёқди ва унинг илтимосига кўра телефонини турли мусиқа ва видеолар билан тўлдириб бердим. Ҳар сафар хонасига кирганимда телефонидан паст овозда мусиқа эшитиларди.
Ундан сўрардим “Нега компютерда эшитмайсиз?” деб. У эса телефонида эшитиш ёқишини айтарди. Кўпинча ўзини суратга олаётган пайтда кўриб қолардим. Камераси сифатли суратга олгани учунми, турли тарафлардан синаб кўрарди. Ман эса кулардим “Ўйинчоқни зўрини топдиз” деб.
Бир куни хонамга хомуш кириб келди, қўлида телефони. Нима бўлганини сўраганимда сувга тушиб кетганини айтди. Айтишича тоққа дам олгани чиқишган дугоналари билан. У ерда ҳожатга кирганида телефони шимининг орқа чўнтагида бўлган экан...
Хуллас, унитаздан олиб яна раковинада ювибди бечорани. “Батарейкасини дарров олиб ташламадизми?” деб сўраяпманку ичимдан тошиб келаётган кулгини зўрға босишга ҳаракат қиляпман. У эса бундай қилиш кераклиги ҳақида илгари эшитмаганлигини айтди. Кейин дугоналари билан телефонни сочиб ташлаб, фенда қуритишган, лекин кеч бўлган экан. Ичидаги схемалари куйиб кетган ҳаммаси. Буни устахонада ўзим кўрдим.
Бечора олти юз минглик телефонни зўрға эллик мингга сотиб юборди...
Орадан вақт ўтди. Мани пешонамга ҳам зўр телефон битди.
Сенсорли дисплей, камера 12 мегапиксел, интернетда ўзимни худди балиқ сувда юргандек ҳис қилардим. Ҳар тарафлама талабларимга жавоб берар, унга етишганимдан жуда-жуда хурсанд эдим. Ҳаттоки аёлим рашк қилиб телефонимни “кундош” деб ҳазиллаша бошлади...
Бир куни дўстларим билан тоққа дам олгани чиқдик. Ўша ерда ҳам телефоним қўлимдан туширмадим, дўстларим “Қўйсангчи, шу матоҳингни, дам олгани чиққанмизку!” деб хафа ҳам бўлдилар. Чўмилдик, дам олдик, овқатландик. Кечки овқатни ўзим қилиб бераман деб мақтандим. Ниятим ўчоқ бошида ўтирганда бироз интернетга кириш эди.
Бир пайт қўнғироқ бўлиб қолди ва қўлимда капгир бўлгани учун телефонни қулоғимга қистириб гаплаша бошладим. Қозонга қараганимда ичида ёғ қизиганини олиш учун ташланган бутун пиёз қорайиб кетибди.
Уни оламан деб энгашган эдим кўзимга ўчоқдан чиққан тутун кириб ачиштириб юборди. Бир ножўя ҳаракат ва... мани севимли сенсорли телефоним қозон ичида!!!
Тасаввур қилинг, капгирда олишга уриняпманку, телефон сирпаниб яна қизиб турган ёғга тушиб кетяпти. Икки-уч марта шундай қовуриб олганимдан кейин қўлимни куйдириб бўлсада чиқариб олдим. Телефонни аҳволини кўриш керак эди.
Эҳтиёт қисмларга бўлиб сотишга ҳам ярамас эди, бужмайиб қолган...
Икки юз эллик долларлик еб бўлмас таом! Ўша онда кўз олдимга негадир ишхонамдаги қизнинг жилмайиб туриши келди. Қайтар дунё деганларидек. Бир гапда ҳақиқат борлигига амин бўлдим: “Агар илгари қирқ йилда қайтса, ҳозир қирқ кунга ҳам бормаяпти
T.me/sinovlarihayot
Telegram
🦅🦅🦅🌹🌸ХАЁТ СИНОВЛАРИ...!🌹🌸🥳3.06.2020
🌐Teлеграммдаги
⏳Xaётий канал.⌛
✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:
#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤
Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ
Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
⏳Xaётий канал.⌛
✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:
#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤
Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ
Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
🌐Teлеграммдаги
⏳Xaётий канал.⌛
✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:
#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤
Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ
Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
⏳Xaётий канал.⌛
✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:
#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤
Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ
Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
Mehr oqibat (akustic) (uzhits.net)
Qaxramon Muminov
Биздан кетиб қолма Мехр окибат...
Audio
Ибодатга кетдик
🎙 Шурик Алиев
✍ Муслим Али
🤲🤲🤲🤲🤲
🎙 Шурик Алиев
✍ Муслим Али
🤲🤲🤲🤲🤲