Bosim nima?
Agar siz bouling keglisini bolgʻa bilan devorga urishga harakat qilsangiz, taxminan hech narsa yuz bermaydi, biroq odamlar sizga bouling kegllarini bermay qoʻyishadi.
Ammo siz xuddi shu kuch bilan mixni ursangiz, uning devorga kirish ehtimoli birmuncha katta boʻladi. Bu shuni koʻrsatadiki, baʼzida shunchaki kuchning kattaligini bilish yetarli emas: kuchning taʼsiri qanday taqsimlanganini bilish ham muhim.
Mix urilganda, devor va u orasidagi barcha kuch mixning oʻtkir uchidagi juda kichik yuzaga toʻplangan. Biroq bouling keglisining devorga tegadigan yuzasi ancha katta va shuning uchun kuch ancha katta yuzaga taqsimlanadi.
Bu gʻoyani aniqlashtirish uchun biz bosim tushunchasidan foydalanamiz.
Bosim – bu yuza birligiga toʻgʻri keladigan normal kuch.
P= F/A
Bizni kuzating 👉 @sciense_uz
Agar siz bouling keglisini bolgʻa bilan devorga urishga harakat qilsangiz, taxminan hech narsa yuz bermaydi, biroq odamlar sizga bouling kegllarini bermay qoʻyishadi.
Ammo siz xuddi shu kuch bilan mixni ursangiz, uning devorga kirish ehtimoli birmuncha katta boʻladi. Bu shuni koʻrsatadiki, baʼzida shunchaki kuchning kattaligini bilish yetarli emas: kuchning taʼsiri qanday taqsimlanganini bilish ham muhim.
Mix urilganda, devor va u orasidagi barcha kuch mixning oʻtkir uchidagi juda kichik yuzaga toʻplangan. Biroq bouling keglisining devorga tegadigan yuzasi ancha katta va shuning uchun kuch ancha katta yuzaga taqsimlanadi.
Bu gʻoyani aniqlashtirish uchun biz bosim tushunchasidan foydalanamiz.
Bosim – bu yuza birligiga toʻgʻri keladigan normal kuch.
P= F/A
Bizni kuzating 👉 @sciense_uz
Demak, katta bosim hosil qilish uchun siz yuzaga katta kuch bilan taʼsir etishingiz yoki biror kuch bilan kichik yuzaga taʼsir qilishingiz talab etiladi
Boshqacha aytganda, agar ignalar yuzalari yigʻindisi yetarlicha katta boʻlsa, siz ignalar ustida xavfsiz yotishingiz mumkin
Bizni kuzating 👉 @sciense_uz
Boshqacha aytganda, agar ignalar yuzalari yigʻindisi yetarlicha katta boʻlsa, siz ignalar ustida xavfsiz yotishingiz mumkin
Bizni kuzating 👉 @sciense_uz
Suyuqlik bosimi qanday topiladi?
Qattiq jismlar bosim berishi mumkin, ammo oquvchan moddalar (yaʼni suyuqlik yoki gazlar) ham bosim berishi mumkin. Agar siz bu haqda oʻylasangiz, gʻalati tuyulishi mumkin, chunki suyuqlik bilan mixga urishni tasavvur qilish qiyin.
Buni anglash uchun suvga qandaydir chuqurlikka shoʻngʻiganingizni tasavvur qiling. Yuqoridagi suv ogʻirlik kuchi bilan sizga taʼsir qiladi, shu sababli bosimni his qilasiz. Agar yanada chuqurroq shoʻngʻisangiz, ustingizda koʻproq suv boʻladi hamda suvning ogʻirligi va bosimi ham oshadi.
Nafaqat suyuqliklarning ogʻirligi, balki gazlar ham ogʻirligi bilan bosim beradi. Masalan, atmosferamizdagi havo ogʻirligi juda katta va biz deyarli har doim uning tubida boʻlamiz. Tanangizga atmosfera tomonidan beriladigan bosim hayratlanarli darajada katta. Buni sezmasligingizga sabab atmosfera bosimi har doim mavjudligidir.
Bizni kuzating 👉 @sciense_uz
Qattiq jismlar bosim berishi mumkin, ammo oquvchan moddalar (yaʼni suyuqlik yoki gazlar) ham bosim berishi mumkin. Agar siz bu haqda oʻylasangiz, gʻalati tuyulishi mumkin, chunki suyuqlik bilan mixga urishni tasavvur qilish qiyin.
Buni anglash uchun suvga qandaydir chuqurlikka shoʻngʻiganingizni tasavvur qiling. Yuqoridagi suv ogʻirlik kuchi bilan sizga taʼsir qiladi, shu sababli bosimni his qilasiz. Agar yanada chuqurroq shoʻngʻisangiz, ustingizda koʻproq suv boʻladi hamda suvning ogʻirligi va bosimi ham oshadi.
Nafaqat suyuqliklarning ogʻirligi, balki gazlar ham ogʻirligi bilan bosim beradi. Masalan, atmosferamizdagi havo ogʻirligi juda katta va biz deyarli har doim uning tubida boʻlamiz. Tanangizga atmosfera tomonidan beriladigan bosim hayratlanarli darajada katta. Buni sezmasligingizga sabab atmosfera bosimi har doim mavjudligidir.
Bizni kuzating 👉 @sciense_uz
Forwarded from GEOGRAFIYA VA TA'LIM | Rasmiy kanal
#LMS_haqida
⚡️Joriy yil hisobidan Geografiya fani bo‘yicha malaka oshirish kurslarini muvaffaqiyatli yakunlab online kursni 111% foizlik (to‘planishi kerak 18 kredit balldan 20 kredit yig‘gan holda) natija bilan tamomladim.
✍
👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
⚡️Joriy yil hisobidan Geografiya fani bo‘yicha malaka oshirish kurslarini muvaffaqiyatli yakunlab online kursni 111% foizlik (to‘planishi kerak 18 kredit balldan 20 kredit yig‘gan holda) natija bilan tamomladim.
✍
S.SirmatovGEOGRAFIYA VA TA'LIM
Kanalga ulanish uchun👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
Forwarded from GEOGRAFIYA VA TA'LIM | Rasmiy kanal
#LMS_haqida
Endi platformada tinglovchi o'z fanini o'zi o'zgartira olish imkoniyati yaratilgan
2023-yildan boshlab "Uzluksiz kasbiy ta'lim" platformasida malaka oshiruvchi tinglovchilar uchun bir qancha yangi imkoniyatlar ishga tushirildi. Bu haqida bir qancha postlarimizda ham yoritib borgan edik.
Endilikda yana shunday imkoniyatlardan biri — bir nechta fandan malaka oshiradigan tinglovchi tizim adminlari yordamisiz ortiqcha vaqt sarf etmasdan, fanlarini (lavozimini) o'zgartira olishi mumkin. Faqatgina tinglovchi, avvalo, tizimga malaka oshirishi lozim bo'lgan fanlarni (lavozim) kiritgan bo'lishi shart.
Tinglovchi birinchi fanidan sertifikat olgandan so'ng, platformaning malaka oshirish qismida "LAVOZIMNI TANLASH" tugmasi paydo bo'ladi. 👆👆👆
➡️ Tizimga bir nechta fanlarni kiritish bo'yicha videoyo'riqnoma: https://t.me/video_yoriqnoma/64
👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
Endi platformada tinglovchi o'z fanini o'zi o'zgartira olish imkoniyati yaratilgan
2023-yildan boshlab "Uzluksiz kasbiy ta'lim" platformasida malaka oshiruvchi tinglovchilar uchun bir qancha yangi imkoniyatlar ishga tushirildi. Bu haqida bir qancha postlarimizda ham yoritib borgan edik.
Endilikda yana shunday imkoniyatlardan biri — bir nechta fandan malaka oshiradigan tinglovchi tizim adminlari yordamisiz ortiqcha vaqt sarf etmasdan, fanlarini (lavozimini) o'zgartira olishi mumkin. Faqatgina tinglovchi, avvalo, tizimga malaka oshirishi lozim bo'lgan fanlarni (lavozim) kiritgan bo'lishi shart.
Tinglovchi birinchi fanidan sertifikat olgandan so'ng, platformaning malaka oshirish qismida "LAVOZIMNI TANLASH" tugmasi paydo bo'ladi. 👆👆👆
➡️ Tizimga bir nechta fanlarni kiritish bo'yicha videoyo'riqnoma: https://t.me/video_yoriqnoma/64
GEOGRAFIYA VA TA'LIM
Kanalga ulanish uchun👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
Forwarded from GEOGRAFIYA VA TA'LIM | Rasmiy kanal
⚡️ Joriy yilda oʼqituvchilar majburiy attestatsiyaga jalb etilmaydi, maoshlar mavjud sertifikatlar asosida toʼlab beriladi
2023-yilda majburiy attestatsiyaga jalb qilinishi kerak bo‘lgan pedagoglarning amaldagi malaka toifalari 2024-yilga qadar amal qiladi.
Xabaringiz bor, Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining “Yangi Oʼzbekiston maʼmuriy islohotlarini amalga oshirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi Farmoniga muvofiq, 2023-yil 1-yanvardan Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Taʼlim sifatini nazorat qilish inspektsiyasi faoliyati tugatilib, uning tegishli vazifa va funksiyalari Maktabgacha va maktab taʼlim vazirligiga oʼtkazildi.
Shu munosabat bilan vazirlik tomonidan taʼlim tashkilotlarida faoliyat yuritayotgan pedagog kadrlarni attestatsiyadan oʼtkazish va malaka toifalari berish boʼyicha yangi shaffof va adolatli tizim ishlab chiqilib, 2024-yil 1-yanvardan boshlab davlat maktabgacha, umumiy oʼrta va maktabdan tashqari taʼlim tashkilotlari pedagog kadrlariga malaka toifasini berishning yangi tartibi joriy qilinadi.
Yuqoridagilarni inobatga olib, yangi tartib joriy etilgunga qadar 2023-yilda navbatdagi majburiy attestatsiyaga jalb qilinishi kerak boʼlgan pedagoglarning amaldagi malaka toifalari toʼgʼrisidagi sertifikatlarining amal qilish muddati navbatdagi attestatsiya tashkil qilingunga qadar uzaytiriladi.
Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi
👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
2023-yilda majburiy attestatsiyaga jalb qilinishi kerak bo‘lgan pedagoglarning amaldagi malaka toifalari 2024-yilga qadar amal qiladi.
Xabaringiz bor, Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining “Yangi Oʼzbekiston maʼmuriy islohotlarini amalga oshirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi Farmoniga muvofiq, 2023-yil 1-yanvardan Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Taʼlim sifatini nazorat qilish inspektsiyasi faoliyati tugatilib, uning tegishli vazifa va funksiyalari Maktabgacha va maktab taʼlim vazirligiga oʼtkazildi.
Shu munosabat bilan vazirlik tomonidan taʼlim tashkilotlarida faoliyat yuritayotgan pedagog kadrlarni attestatsiyadan oʼtkazish va malaka toifalari berish boʼyicha yangi shaffof va adolatli tizim ishlab chiqilib, 2024-yil 1-yanvardan boshlab davlat maktabgacha, umumiy oʼrta va maktabdan tashqari taʼlim tashkilotlari pedagog kadrlariga malaka toifasini berishning yangi tartibi joriy qilinadi.
Yuqoridagilarni inobatga olib, yangi tartib joriy etilgunga qadar 2023-yilda navbatdagi majburiy attestatsiyaga jalb qilinishi kerak boʼlgan pedagoglarning amaldagi malaka toifalari toʼgʼrisidagi sertifikatlarining amal qilish muddati navbatdagi attestatsiya tashkil qilingunga qadar uzaytiriladi.
Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi
GEOGRAFIYA VA TA'LIM
Kanalga ulanish uchun👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Tutash idishlar
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Tutash idishlar tajribasi
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Tutash idishlar
(videodars, rus-tilida)
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
(videodars, rus-tilida)
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Geron fontani tajribasi
Tutash idishlardan foydalanib, tashqaridan suv olmaydigan, lekin uzoq vaqt ishlaydigan favvorani yasash mumkin. Favvora taxminan eramizning I asrida yashagan aleksandriyalik Geron tomonidan kashf etilgan.
"Tabiiy fanlar" darsligi
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
Tutash idishlardan foydalanib, tashqaridan suv olmaydigan, lekin uzoq vaqt ishlaydigan favvorani yasash mumkin. Favvora taxminan eramizning I asrida yashagan aleksandriyalik Geron tomonidan kashf etilgan.
"Tabiiy fanlar" darsligi
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Nima uchun temir kemalar cho'kmaydi ?
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Nima uchun kemalar cho'kmaydi ?
Nima uchun ba'zi narsalar suzadi, boshqalari esa cho'kadi?
Agar siz zichlikni o'rganishga o'tgan bo'lsangiz, unda nega ulkan og'ir kemalar cho'kmasligini tushunish vaqti keldi.
Plastilin bo'lagi bilan tajriba o'tkazing va bolalar o'z ko'zlari bilan ko'radilarki, agar siz shaklini o'zgartirsangiz, "og'ir" plastilin birdaniga "yengil" bo'lib, suzuvchi bo'lib qoladi, bu uning zichligini o'zgartiradi.
Kema og'ir temirdan yasalgan bo'lsa ham, uning ichida juda ko'p havo bor. Bu kemani suvdan kamroq zichroq qiladi, shuning uchun u suzadi.
Bir-biriga yopishgan qayiqning ichki maydoni suvdan yengilroq havo bilan to'ldirilgan. Shunday qilib, qayiqning o'rtacha zichligi suv zichligidan kamroq bo'ldi.
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
Nima uchun ba'zi narsalar suzadi, boshqalari esa cho'kadi?
Agar siz zichlikni o'rganishga o'tgan bo'lsangiz, unda nega ulkan og'ir kemalar cho'kmasligini tushunish vaqti keldi.
Plastilin bo'lagi bilan tajriba o'tkazing va bolalar o'z ko'zlari bilan ko'radilarki, agar siz shaklini o'zgartirsangiz, "og'ir" plastilin birdaniga "yengil" bo'lib, suzuvchi bo'lib qoladi, bu uning zichligini o'zgartiradi.
Kema og'ir temirdan yasalgan bo'lsa ham, uning ichida juda ko'p havo bor. Bu kemani suvdan kamroq zichroq qiladi, shuning uchun u suzadi.
Bir-biriga yopishgan qayiqning ichki maydoni suvdan yengilroq havo bilan to'ldirilgan. Shunday qilib, qayiqning o'rtacha zichligi suv zichligidan kamroq bo'ldi.
🌐www.youtube.com
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanal manzili 👇👇👇
👉 @sciense_uz
Murojaat uchun👇👇👇
📮👉 @tabiiyfan_sciencebot
Forwarded from GEOGRAFIYA VA TA'LIM | Rasmiy kanal
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
❗️💥Bugun kuchli magnit bo‘roni kuzatilishi mumkin
Chunki Yerga katta oqimdagi quyosh plazmalari yaqinlashib kelmoqda.
Qon bosimi yuqori bo‘lgan kishilar salomatligiga alohida e’tiborli bo‘lishi zarur.
©Sputnikuzbek
Kanalga ulanish uchun
👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
Chunki Yerga katta oqimdagi quyosh plazmalari yaqinlashib kelmoqda.
Qon bosimi yuqori bo‘lgan kishilar salomatligiga alohida e’tiborli bo‘lishi zarur.
©Sputnikuzbek
GEOGRAFIYA VA TA'LIMKanalga ulanish uchun
👉 https://t.me/joinchat/EWXCGdYT9vs0ODFi
RICHAG
🔰Bizga kerak
▸ shtativga o‘rnatilgan richag chizg‘ichi
▸ bir xil massaga ega bo‘lgan yuklar
to‘plami
☝🏻Ishni bajarilish tartibi
1 Shtativga richag-chizg‘ichi rasmda ko‘rsatilganidek o‘rnatiladi.
2 Richagning chap tomoniga aylanish o‘qidan 10 cm masofada ikkita bir xil yuk osiladi
3 Yuk osilgan nuqtagacha bo‘lgan masofa (l1) qiymatini va yuklar massasini (m1) jadvalga yozing.
4 Richagning o‘ng tomoniga aylanish o‘qidan 20 cm masofada bitta yuk osiladi.
5 Richagning aylanish o‘qidan ikkinchi yuk osilgan nuqtagacha bo‘lgan masofa (l2) qiymatini va yuk massasini (m2) jadvalga yozing
6 Richagning muvozanatga kelishi kuzatiladi
7 Richagga osilgan yuklar massalarining nisbati (m1/m2) va yuk osilgan yelkalar nisbatini (l2/l1) jadvalga yozing
8 Richag muvozanatda turganda ushu m1/m2 =l2 / l1 munosabat
o‘rinli ekanligini tekshiring.
9 Richagning chap va o‘ng tomonlariga yuqorida keltirilgan ketmaketlikda, aylanish o‘qidan turli masofalarda har xil yuklar osib, richagni muvozanatga keltiring
👉 @sciense_uz
🔰Bizga kerak
▸ shtativga o‘rnatilgan richag chizg‘ichi
▸ bir xil massaga ega bo‘lgan yuklar
to‘plami
☝🏻Ishni bajarilish tartibi
1 Shtativga richag-chizg‘ichi rasmda ko‘rsatilganidek o‘rnatiladi.
2 Richagning chap tomoniga aylanish o‘qidan 10 cm masofada ikkita bir xil yuk osiladi
3 Yuk osilgan nuqtagacha bo‘lgan masofa (l1) qiymatini va yuklar massasini (m1) jadvalga yozing.
4 Richagning o‘ng tomoniga aylanish o‘qidan 20 cm masofada bitta yuk osiladi.
5 Richagning aylanish o‘qidan ikkinchi yuk osilgan nuqtagacha bo‘lgan masofa (l2) qiymatini va yuk massasini (m2) jadvalga yozing
6 Richagning muvozanatga kelishi kuzatiladi
7 Richagga osilgan yuklar massalarining nisbati (m1/m2) va yuk osilgan yelkalar nisbatini (l2/l1) jadvalga yozing
8 Richag muvozanatda turganda ushu m1/m2 =l2 / l1 munosabat
o‘rinli ekanligini tekshiring.
9 Richagning chap va o‘ng tomonlariga yuqorida keltirilgan ketmaketlikda, aylanish o‘qidan turli masofalarda har xil yuklar osib, richagni muvozanatga keltiring
👉 @sciense_uz