संस्कृत संवादः । Sanskrit Samvadah
5.1K subscribers
3.13K photos
297 videos
309 files
5.92K links
Largest Online Sanskrit Network

Network
https://t.me/samvadah/11287

Linked group @samskrta_group
News and magazines @ramdootah
Super group @Ask_sanskrit
Sanskrit Books @GranthaKutee
Download Telegram
Live stream scheduled for
@samskrt_samvadah संलापशाला - A Samskrit Voicechat room.

45 निमेषाः
🕚 IST 11:00 AM विषयः
🔰संस्कृतकथा,सुभाषितम्, हास्यकणिका इत्यादयः
🗓15th April 2022, शुक्रवासरः

🔴Voicechat would be recorded and shared on this channel.

📑यदि शक्येत चेत् संस्कृतेन (संस्कृतकथां, सुभाषितं, हास्यकणिकां ,स्वस्य कञ्चित् उत्तमम् अनुभवं ,प्रेरकप्रसङ्गं ,लौकिकन्यायं वा वदन्तु) । चर्चार्थं कृपया पूर्वसिद्धतां कृत्वा आगच्छन्तु।

वयं युष्माकं प्रतीक्षां कुर्मः। 😇
स्मारणतंत्रिकां स्थापयतु

👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
Audio
श्रीमद्भगवद्गीता [11.32]
🍃श्री भगवानुवाच
कालोऽस्मि लोकक्षयकृत्प्रवृद्धो लोकान्समाहर्तुमिह प्रवृत्तः।
ऋतेऽपि त्वां न भविष्यन्ति सर्वे येऽवस्थिताः प्रत्यनीकेषु योधाः
।।11.32।।

♦️shrii bhagavaanuvaacha
kaalo'smi lokakShayakRRitpravRRiddho
lokaansamaahartumiha pravRRittaH|
RRite'pi tvaaM na bhaviShyanti sarve
ye'vasthitaaH pratyaniikeShu yodhaaH

The Supreme Lord said:
I am death, the mighty destroyer of the world, out to destroy. Even without your participation all the warriors standing arrayed in the opposing armies shall cease to
exist. (11.32)

श्रीभगवान् ने कहा --
मैं लोकों का नाश करने वाला प्रवृद्ध काल हूँ। इस समय मैं इन लोकों का संहार करने में प्रवृत्त हूँ। जो प्रतिपक्षियों की सेना में स्थित योद्धा हैं वे सब तुम्हारे बिना भी नहीं रहेंगे।।11.32।।

#geeta
🚩जय सत्य सनातन🚩

🚩आज की हिंदी तिथि

🌥️ 🚩युगाब्द-५१२४
🌥️ 🚩विक्रम संवत-२०७९
🚩तिथि - चतुर्दशी रात्रि 02:25 तक तत्पश्चात पूर्णिमा

दिनांक 15 अप्रैल 2022
दिन - शुक्रवार
विक्रम संवत - 2079
शक संवत - 1944
अयन - उत्तरायण
ऋतु - वसंत
मास - चैत्र
पक्ष - शुक्ल
नक्षत्र - उत्तरा फाल्गुनी सुबह 09:35 तक तत्पश्चात हस्त
योग - ध्रुव सुबह 07:57 तक तत्पश्चात व्याघात
राहुकाल - सुबह 11:05 से दोपहर 12:40 तक
सूर्योदय - 06:19
सूर्यास्त - 07:00
दिशाशूल - पश्चिम दिशा में
@samskrt_samvadah संलापशाला - A Samskrit Voicechat room.

45 निमेषाः
🕚 IST 11:00 AM विषयः
🔰सस्कृतकथा,सुभाषितम्, हास्यकणिका इत्यादयः
🗓15th April 2022, शुक्रवासरः

🔴Voicechat would be recorded and shared on this channel.

📑यदि शक्येत चेत् संस्कृतेन (संस्कृतकथां, सुभाषितं, हास्यकणिकां ,स्वस्य कञ्चित् उत्तमम् अनुभवं ,प्रेरकप्रसङ्गं ,लौकिकन्यायं वा वदन्तु) । चर्चार्थं कृपया पूर्वसिद्धतां कृत्वा आगच्छन्तु।

वयं युष्माकं प्रतीक्षां कुर्मः। 😇
स्मारणतंत्रिकां स्थापयतु

👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
🔰चित्रं दृष्ट्वा पञ्चवाक्यानि रचयत।
✍🏼सर्वे टिप्पणीसञ्चिका (comment box) मध्ये स्वोत्तराणि लेखितुं शक्नुवन्ति अथवा पुस्तिकायां लिखित्वा तस्य चित्रं स्वीकृत्य अपि प्रेषयितुं शक्नुवन्ति।

🔰 चित्र देखकर पांच वाक्य बनायें।
✍🏼आप कमेंट बॉक्स में टङ्कण कर सकते हैं या कॉपी पर लिखकर फोटो भी भेज सकते हैं।

🔰Make 5 sentences, Observing the attached image.
✍🏼You can type in the comment box or you can also send a photo by writing on the notebook.

#Chitram
🍃रे रे चातक सावधान मनसा मित्र क्षणं श्रुयताम् ।
अम्बोदा: बहवा: सन्ति गगने सर्वेपि न एतादृशा:।
केचिद् वृष्टिभि: आर्द्रयन्ति धरणिं गर्जयन्ति केचिद् वृथा ।
यं यं पश्यसि तस्य तस्य पुरत: मा ब्रूहि दीनं वच:॥


❗️Alternate words : प्रतिरुपम् or समान शब्द
धरणिं अथवा वसुधां & ब्रूहि अथवा कुरु

🔅रे मित्र, रे चातक, सावधन मनसा, क्षणम् श्रुयताम् (शृणु )।( गगने अम्बोदाः बहवाः सन्ति, अपि सर्वे एतादृशाः न (सन्ति)। केचित् (अम्बोदाः) धरणिं वृष्टिभिः आर्दयन्ति। केचित् वृथा गर्जयन्ति। (त्वम्) यम् यम् पश्यसि तस्य तस्य पुरतः दीनम् वचः मा (कुरु) ब्रूहि।

❗️(चातक - This bird is harbinger of monsoon, and supposed to drink water directly from rain only
(कवि कल्पना). It is considered synonymous of ‘thirst’)

Oh Chatak, oh my friend, listen carefully for a moment. There are too many clouds in the sky. Yet not all are alike. Some humidify the earth by showering rain. Others just roar in vain. (Therefore) Do not appeal to each and every cloud you see there.

#Subhashitam
उच्चारयति इत्यस्मिन् कः धातुः?
Anonymous Quiz
37%
चर्
15%
चृ
6%
चार्
13%
उत्
28%
उच्
संस्कृत संवादः । Sanskrit Samvadah
न निर्मितः केन न दृष्टपूर्वः, न श्रूयते हेममयः कुरङ्गः। तथाऽपि तृष्णा रघुनन्दनस्य, विनाशकाले विपरीतबुद्धिः।। = स्वर्णमृग की रचना न तो पहले किसी ने की, न किसी ने स्वर्णमृग देखा, और न कभी उसके सम्बन्ध में सुना गया। फिर भी श्रीराम स्वर्णमृग को पकड़ने के लिए…
संस्कृतं वद आधुनिको भव।
वेदान् पठ वैज्ञानिको भव।।

पाठ : (३१) सप्तमी विभक्ति (५)

(निमित्त, हेतु, सम्प्रदान आदि के वाचक शब्दों में चतुर्थी के स्थान में सप्तमी का प्रयोग भी देखा जाता है।)

समित्सु आम्रमुत्पाटयति
= समिधाओं के लिए आम के पेड़ को फाड़ रहा है।

केशेषु मेषान् पालयति मेषपालः
= गड़रिया बालों के लिए भेड़ को पालता है।

धने रागिणः वृक्कं चोरयति वैद्यः
= वैद्य धन के लिए रोगी की किड़नी चुराता है।

सम्माने बुधो धनिनो मिथ्यां प्रशंसति
= सम्मान के लिए विद्वान् धनी लोगों की मिथ्या प्रशंसा करता है।

पुष्पेषु पाटलान् वपति
= पुष्पों के लिए गुलाब के पौधों को बो रहा है।

कर्गलेषु वृक्षान् कर्तयति
= कागजों के लिए पेड़ काट रहा है।

उद्योगेषु मूर्खाः क्षेत्रं विक्रीणते
= कारखाने के लिए मूर्ख लोग खेत बेचते हैं।

विलासितायां प्राकृतिक-सम्पदं दुहन्ति मूढाः
= मूढ़ लोग ऐशो-आराम के लिए प्राकृतिक सम्पदा का दोहन करते हैं।

रे मूर्ख ! पाके कपाटं मा ज्वालय
= मूर्ख ! (खाना) पकाने के लिए किवाड़ को मत जला।

चर्मणि द्विपिनं हन्ति दन्तयोर्हन्ति कुञ्जरम्।
केशेषु चर्मरीं हन्ति सीम्नि पुष्कलको हतः।।
= लोग चमड़े के लिए चीते को मारते हैं, दातों के लिए हाथी को मारते हैं, केशों के लिए चंवरी गाय को मारते हैं और कस्तुरी के लिए पुष्कलक जाति के हिरण को मारते हैं।

मुखे सिंहं घातयति
= मुंह के लिए शेर को मरवाते हैं।

यथा परोपकारेषु नित्यं जागर्त्ति सज्जनः।
तथा परापकारेषु जागर्त्ति सततं खलः।।
= जैसे सज्जन दूसरों का उपकार करने के लिए सदा जागरूक रहता है, वैसे ही खल अर्थात् दुष्ट व्यक्ति दूसरों का अपकार करने के लिए सदा तैयार रहता है।

पृथिव्यां त्रीणि रत्नानि जलमन्नं सुभाषितम्।
मूढ़ैः पाषाणखण्डेषु रत्नसंज्ञा विधीयते।।
= पृथ्वी पर जल, अन्न और सत्य मधुर वाणी ये तीन ही रत्न हैं। परन्तु मूर्ख लोग पत्थर के टुकड़ों को ही रत्न कहते हैं।

यावत्स्वस्थमिदं शरीरमरुजं यावज्जरा दूरतो, यावच्चेन्द्रियशक्तिरप्रतिहता यावत्क्षयो नायुषः।
आत्मश्रेयसि तावदेव विदुषा कार्यः प्रयत्नो महान्, सन्दीप्ते भवने तु कूपखननं प्रत्युद्यमः कीदृशः।।
= जब तक शरीर स्वस्थ और रोगरहित है, जब तक वृद्धावस्था दूर है, जब तक सकल इन्द्रियों में भरपूर शक्ति है, जब तक प्राणशक्ति क्षीण नहीं हुई है; तब तक बुद्धिमान् को चाहिए कि आत्मकल्याण के लिए महान प्रयत्न करे, वरना घर में में आग लगने पर कुंआ खोदने से क्या लाभ होगा ?

#vakyabhyas
https://youtu.be/m3eXnncStzY
#SanskritCarnaticMusic
The Madalassa Updesha

शुद्धोसि बुद्धोसि निरँजनोऽसि
सँसारमाया परिवर्जितोऽसि
सँसारस्वप्नँ त्यज मोहनिद्राँ
मँदालसोल्लपमुवाच पुत्रम्।
Madalasa says to her crying son:
“You are pure, Enlightened, and spotless.
Leave the illusion of the world
and wake up from this deep slumber of delusion”

शुद्धोऽसि रे तात न तेऽस्ति नाम
कृतँ हि तत्कल्पनयाधुनैव।
पच्चात्मकँ देहँ इदँ न तेऽस्ति
नैवास्य त्वँ रोदिषि कस्य हेतो॥
My Child, you are Ever Pure! You do not have a name. A name is only an imaginary superimposition on you.
This body made of five elements is not you nor do you belong to it. This being so, what can be a reason for your crying ?

न वै भवान् रोदिति विक्ष्वजन्मा
शब्दोयमायाध्य महीश सूनूम्।
विकल्पयमानो विविधैर्गुणैस्ते
गुणाश्च भौताः सकलेन्दियेषु॥
The essence of the universe does not cry in reality. All is a maya of words, oh Prince! Please understand this. The various qualities you seem to have are are just your imaginations, they belong to the elements that make the senses (and have nothing to do with you).

भूतनि भूतैः परिदुर्बलानि
वृद्धिँ समायाति यथेह पुँसः।
अन्नाम्बुपानादिभिरेव तस्मात्
न तेस्ति वृद्धिर् न च तेस्ति हानिः॥
The Elements [that make this body] grow with accumulation of more elements or reduce in size if some elements are taken away. This is what is seen in a body’s growing in size or becoming lean depending upon the consumption of food, water etc. You do not have growth or decay.

त्वम् कँचुके शीर्यमाणे निजोस्मिन्
तस्मिन् देहे मूढताँ मा व्रजेथाः।
शुभाशुभौः कर्मभिर्देहमेतत्
मृदादिभिः कँचुकस्ते पिनद्धः॥
You are in the body which is like a jacket that gets worn out day by day. Do not have the wrong notion that you are the body. This body is like a jacket that you are tied to, for the frutification of the good and bad karmas.

तातेति किँचित् तनयेति किँचित्
अँबेति किँचिद्धयितेति किँचित्।
ममेति किँचित् न ममेति किँचित्
त्वम् भूतसँघँ बहु म नयेथाः॥
Some may refer to you are Father and some others may refer to you a Son or some may refer to you as mother and some one else may refer to you as wife. some say “you are mine” and some others say “you are not mine” These are all references to this “Combination of Physical Elements”, Do not identify with them.

सुखानि दुःखोपशमाय भोगान्
सुखाय जानाति विमूढचेताः।
तान्येव दुःखानि पुनः सुखानि
जानाति विद्धनविमूढचेताः॥
The deluded look at objects of enjoyments as giving happiness by removing the unhappiness. The wise clearly see that the same object which gives happiness now will become a source of unhappiness.

यानँ चित्तौ तत्र गतश्च देहो
देहोपि चान्यः पुरुषो निविष्ठः।
ममत्वमुरोया न यथ तथास्मिन्
देहेति मात्रँ बत मूढरौष।
The vehicle that moves on the ground is different from the person in it similarly this body is also different from the person who is inside! The owner of the body is different from the body! Ah how foolish it is to think I am the body!
@samskrt_samvadah संलापशाला - A Samskrit Voicechat room.

45 निमेषाः
🕚 IST 11:00 AM विषयः
🔰जैनसम्प्रदायः, डा. भीमराव अम्बेडकर
🗓16th April 2022, शनिवासरः

🔴Voicechat would be recorded and shared on this channel.

📑यदि शक्येत चेत् संस्कृतेन (जैनानां मूलसिद्धान्तः कः , जैनतीर्थङ्कराणां जीवनसंदेशः कः, कापि जीवनघटना अथवा कथा / भीमराव अम्बेडकरस्य जीवनपरिचयः जीवनघटना वा) । चर्चार्थं कृपया पूर्वसिद्धतां कृत्वा आगच्छन्तु।

वयं युष्माकं प्रतीक्षां कुर्मः। 😇
स्मारणतंत्रिकां स्थापयतु

👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
🍃तस्मात्त्वमुत्तिष्ठ यशो लभस्व जित्वा शत्रून् भुङ्क्ष्व राज्यं समृद्धम्।
मयैवैते निहताः पूर्वमेव निमित्तमात्रं भव सव्यसाचिन्
।।11.33।।

♦️tasmaattvamuttiShTha yasho labhasva
jitvaa shatruun bhu~NkShva raajyaM samRRiddham|
mayaivaite nihataaH puurvameva
nimittamaatraM bhava savyasaachin

Therefore, you get up and attain glory. Conquer your enemies and enjoy a prosperous kingdom. All these (warriors) have already been destroyed by Me. You are only an instrument, O Arjuna. (11.33)

इसलिए तुम उठ खड़े हो जाओ और यश को प्राप्त करो शत्रुओं को जीतकर समृद्ध राज्य को भोगो। ये सब पहले से ही मेरे द्वारा मारे जा चुके हैं। हे सव्यसाचिन् तुम केवल निमित्त ही बनो।।11.33।।

#geeta
Audio
श्रीमद्भगवद्गीता [11.33]