संस्कृत संवादः । Sanskrit Samvadah
4.61K subscribers
3.07K photos
285 videos
307 files
5.82K links
Daily dose of Sanskrit.

Network
https://t.me/samvadah/11287

Linked group @samskrta_group
News and magazines @ramdootah
Super group @Ask_sanskrit
Download Telegram
१। दशाधिकपञ्चवादनम् इति समयः।
• It is ten minutes past five.
• पाँच बजकर दस मिनट हो गए।

२। अस्मज्जन्म कथं सार्थकं स्यात्।
• How can our birth be meaningful?
• हमारा जन्म कैसे सार्थक हो सकता है।

३। प्रतिदिनं कांश्चन पृष्ठान् अधीष्व।
• Every day, read a few pages.
• हर दिन कुछ पृष्ठों को पढ़ो।

४। शूलेन वक्षसि प्राहरत्।
• He struck his chest with a spear (shoola).
• वह भाले से छाती पर प्रहार करता है।

५। पीतवर्णीययुतकधारी अगमत्किमितः।
• Did any one with a yellow shirt go from here?
• कोई पीले वस्त्र पहने हुआ यहाँ से गया क्या।

६। एकचषकपरिमितं चायं पिबति मातामही।
• Maternal grand mother drinks a cupful of tea.
• नानी एक कप चाय पीती है।

७। यः हस्तम् उत्तोलयति तम् आह्वय।
• Whoever raises their hand, call/invite them.
• जो भी हाथ उठाता है उसे बुलाओ।

८। सूर्यनमस्कारान् कुरु दृढं भवेत् शरीरम्।
• Do Suryanamaskaara; body becomes fit.
• शरीर स्वस्थ रखने के लिए सूर्य नमस्कार करो।

९। खेलन् शिशुः हसति।
• The child laughs while playing.
• खेलते समय बच्चा हँसता है।

१०। समूहनायकः सर्वान् नियमान् बोधयति।
• The leader informs everyone of the rules.
• नेता सभी को नियम समझाता है।

@samvadah #vakyabhyas
१। तस्य यज्ञोपवीतसंस्कारः श्वः भविता।
• His sacred thread (Yajnopaveeta) ceremony will happen tomorrow.
• उसका यज्ञोपवीत संस्कार कल होगा।

२। कार्याणि अकार्षम् अहम्।
• I did the work/tasks.
• मैनें कार्य कर दिए।

३। धर्मच्युतः नष्टः एव।
• One who has lost righteousness is annihilated.
• धर्ममार्ग से हटा व्यक्ति नष्ट ही है।

४। पराधीनतायाः आनन्दः न योग्यः।
• Happiness obtained under dependence is worthless.
• पराधीन रहकर प्राप्त आनन्द योग्य नहीं है।

५। स्वतन्त्रतायाः क्लेशः एव समुचितः।
• Pain of independence is certainly worthwhile.
• स्वतंत्रता का कष्ट उत्तम ही है।

६। मनुष्यजन्म दुर्लभमेव।
• Human birth ( janma) is indeed rare.
• मानव जन्म दुर्लभ ही है।

७। हंसवाहिनीं ज्ञानदायिनीं नमाम्यहम्।
• I salute the swan-rider (hamsavaahini) and giver of knowledge (jnaanadaayini).
• मैं ज्ञानदायिनी हंसवाहिनी को नमन करता हूँ।

८। बिरसामुण्डा महान् क्रान्तिकारी बभूव।
• Birasa Munda was a great revolutionary.
• बिरसा मुण्डा एक महान क्रांतिकारी हुए।

९। येन प्रयत्यते तेन प्राप्यते।
• One who strives, achieves.
• जिसके द्वारा प्रयास किया जाता है उसके द्वारा पाया जाता है।

१०। सः सन्न्यासी इव दृश्यते।
• He looks like a renunciant.
• वह संन्यासी की भांति दिखता है।

@samvadah #vakyabhyas
१। त्रिषु घटेष्वपि जलं न विद्यते।
• Water is not there in the three pots as well.
• तीनों घड़ों में भी पानी नहीं है।

२। नासिकयोः मलं निर्गच्छति।
• Dirt comes out of the nostrils.
• नाक से मल निकल रहा है।

३। देवनिर्मितदेशे राक्षसाः अपि सन्ति।
• There are demons also in the land created by the gods.
• देवों द्वारा बनाए गए देश में राक्षस भी होते हैं।

४। नवपल्लवयुते वृक्षे हनुमान् आस्ते।
• Hanuman sits on a tree which has new leaves.
• नए पत्तों वाले एक पेड़ पर हनुमान बैठे हुए हैं।

५। कति च हताः कति च मरिष्यन्ति।
• Many are killed, many will die.
• कई मारे गए हैं कई मरने वाले हैं।

६। तव संवादे अत्युक्तिः अधिका भवति।
• There is excessive criticism/exaggeration in your conversation.
• तुम्हारी बातचीत में बहुत सी आलोचना होती है।

७। निर्निमेषं स्वेदः पतति नासिकायाः।
• Sweat drips incessantly from the nose.
• नाक से बिना रुके स्वेद गिर रहा है।

८। सर्वैः रामः प्रार्थ्यते।
• Raama is prayed to by everyone.
• राम की पूजा सबके द्वारा की जाती है।

९। तव माया दुरत्यया हे राम।
• Hey Raama, your maaya is unfathomable.
• हे राम तुम्हारी माया अत्यन्त कठिन है।

१०। सर्वत्र मनुष्यरूपेण मृगाश्चरन्ति।
• Animals move in the form of humans everywhere.
• सब ओर पशु मनुष्य के रूप में विचरण कर रहे हैं।

@samvadah #vakyabhyas
१। तव चरितं विश्वहितकरमस्ति।
• Your conduct is beneficial for the world.
• तुम्हारा चरित्र विश्व के लिए हितकर है।

२। मातः त्वां सततं स्मराम्यहम्।
• Mother, I remember you always.
• माँ मैं तुम्हें निरंतर स्मरण करता हूँ।

३। कर्णयोः बधिरता वर्धमाना अस्ति।
• Deafness is increasing in both the ears.
• कानों में बहरापन बढ़ रहा है।

४। स्वर्णनिर्मितां शृङ्खलां चोरयितुं प्रायत्यत तेन।
• He attempted to steal a gold necklace/chain.
• उसने सोने की एक कंठी चुराने का प्रयास किया।

५। राष्ट्राय समर्पयितुं सिद्धाः जीवनम्।
• They are ready to dedicate their lives to the nation.
• राष्ट्र के लिए जीवन समर्पण करने के लिए वे सिद्ध हैं।

६। भूपालीरागं गीतवान् सः।
• He sang a song in the Bhoopaali raaga.
• उसने भूपालीराग में एक गीत गाया।

७। त्रयस्त्रिंशत् विदेशीयजनाः तत्रागताः।
• Thirty-three foreigners came there.
• तेतीस विदेशी लोग वहाँ आए।

८। समयः अभूत् कार्यक्रमस्य।
• It is time for the event.
• कार्यक्रम का समय आ गया।

९। समयनाशः सर्वनाशः इव।
• Loss/wastage of time is like loss of everything.
• समय का नाश सर्वनाश जैसा होता है।

१०। अपरिश्रमशालिनः एव भाग्यं भर्त्सयन्ते।
• Only lazy people curse the fortune.
• केवल परिश्रमहीन ही भाग्य की भर्त्सना करते हैं।

@samvadah #vakyabhyas
१। अद्यत्वे शास्त्रीयसङ्गीतं प्रति आसक्तः भवति लोकः।
• Nowadays, people are getting interested in classical music.
• आजकल लोग शास्त्रीय संगीत की ओर आकर्षित हो रहे हैं।

२। युद्धात् प्रतिगमनं वीरेभ्यः न रोचते।
• Heroes do not like retreating from war.
• वीरों को युद्ध से वापस आना अच्छा नहीं लगता।

३। परीक्षापरिणामं दृष्ट्वा सर्वे मोदन्ते।
• Everyone rejoices after seeing the exam results.
• परीक्षा के परिणाम देखकर सभी प्रसन्न हो जाते हैं।

४। मोदकप्रियं मूषकवाहनं गणेशं प्रणमामि आदौ।
• At the outset, I bow to Lord Ganesha, who loves Modak and rides the mouse.
• मैं सर्वप्रथम मोदकप्रिय और चूहे पर सवार भगवान गणेश को प्रणाम करता हूँ।

५। कृत्रिमवस्तूनि विना जीवनमुचिततरम्।
• Life is better without artificial things.
• कृत्रिम वस्तुओं के बिना जीवन अधिक उचित है।

६। कामान्धः एव अन्धः न तु जन्मान्धः।
• One blinded in desire is actually a blind, not the one who is born-blind.
• कामना में अंधा ही वास्तव में अन्धा है न कि जन्म से अंधा।

७। मम नगरस्वच्छता मम दायित्वम्।
• Cleanliness of my city is my responsibility.
• मेरे नगर की स्वच्छता मेरा कर्तव्य है।

८। एषः कन्यामहाविद्यालयः अस्ति।
• This is a girls' high school.
• यह एक कन्या महाविद्यालय है।

९। शिशुः आनन्देन चीत्करोति।
• The child screams with joy.
• बच्चा आनन्द से चिल्लाता है।

१०। दशतीर्थयात्रिणः हताः
• Ten pilgrims were killed.
• दस तीर्थयात्री मारे गए।

@samvadah #vakyabhyas
१। आदिवसं दूरवाणीं चालितवान् अद्य।
• Today, he used/operated the mobile the whole day.
• आज पूरे दिन दूरवाणी चलाई।

२। कः व्रजति मार्गे रात्रौ।
• Who roams on the road at night?
• रात्रि में सड़क पर कौन घूम रहा है।

३। अस्माकं मुखमेकं भवति कर्णौ तु द्वौ।
• We have one mouth but two ears.
• हमारे पास एक मुँह है लेकिन दो कान हैं।

४। पञ्चानां नदीनां सङ्गमः अस्ति अत्र।
• Here is a confluence of five rivers.
• यहाँ पाँच नदियों का संगम है।

५। जलबन्धे नैके विहगाः मत्स्यान् ग्रहीतुं यतन्ते।
• Several birds are trying to catch fish in the reservoir.
• बान्ध में कई पक्षी मछलियाँ पकड़ने का प्रयास कर रहे हैं।

६। शैत्ये जनाः भुक्त्वा मकरवत् शेरते।
• During winter, post-meals, people sleep like crocodiles.
• शीतकाल में भोजन के बाद लोग मगरमच्छ जैसे लेटते हैं।

७। सर्वाः भारतीयभाषाः मधुराः सन्ति।
• All Indian languages are sweet/melodious.
• सभी भारतीय भाषाएँ मधुर होती हैं।

८। अद्य वादनाभ्यासः नाभूत्।
• There was no (musical-) instrument practice today.
• आज संगीत वादन का अभ्यास नहीं हुआ।

९। कार्यकर्तॄणाम् अभावः अस्ति।
• There is a shortage of workers.
• कार्यकर्ताओं की कमी है।

१०। प्रबन्धनं बहु सम्यक् कृतम्।
• It is very well managed.
• प्रबंधन बहुत अच्छे प्रकार से किया गया है।

@samvadah #vakyabhyas
१। ऋष्यमूकपर्वते सुग्रीवः वसति स्म।
• Sugriva lived on Mount Rishyamooka.
• सुग्रीव ऋष्यमूक पर्वत पर रहता था।

२। दीपं प्रज्वाल्य ध्यानस्था सा देवी।
• The lady lit the lamp and meditated.
• महिला दीपक जला कर ध्यान कर रही है।

३। सः विमानादवतीर्य प्रणमति भूमिम्।
• Upon descending from the plane, he bows to the earth.
• विमान से उतरकर वह भूमि को प्रणाम करता है।

४। एतादृशी कापि राजाज्ञा नास्ति किल।
• There is no such royal decree (hard rule) for this.
• ऐसी कोई राजाज्ञा नहीं है।

५। सर्वजगतः शुभं भवेत्।
• May there be auspiciousness for the whole world.
• सम्पूर्ण जगत के लिए मंगल हो।

६। विश्वशान्तिकरभारतस्य पुनरुत्थानम् आवश्यकम्।
• The revival/resurgence of world-peacemaker-Bharat is necessary.
• विश्वशांति के लिए भारत का पुनरुत्थान आवश्यक है।

७। प्रसन्नः भूत्वा जीवनं यापय।
• Be happy and live life.
• प्रसन्न होकर अपना जीवन जियो।

८। जन्म ते चत्वारिंशतः वर्षेभ्यः पूर्वमभवत्।
• Your birth happened forty years ago.
• तुम्हारा जन्म चालीस वर्ष पहले हुआ था।

९। मुद्रणाय भवद्ध्वनिः समीचीनः।
• Your voice is good for recording.
• मुद्रण के लिए आपकी ध्वनि अच्छी है।

१०। बालेयं मेधाविनी भविष्यति।
• This girl child will become intelligent.
• यह बच्ची बुद्धिमान बनेगी।

@samvadah #vakyabhyas
१। ते सर्वे गताः युवां कदा गमिष्यथः।
• They have all gone ; when will you two go?
• वे सब गए तुम दोनों कब जाओगे।

२। रात्रौ कार्यक्रमः प्राचलत्।
• The program proceeded at night.
• रात्रि में कार्यक्रम चला था।

३। तत्र गच्छ अत्र किं स्यात् तव।
• Go there; what could be here yours?
• वहाँ जाओ यहाँ तुम्हारा क्या है।

४। सार्थकता कुत्र मम जीवनस्य।
• What is the purpose of my life?
• मेरे जीवन की सार्थकता कहाँ है।

५। हे वत्सले मातृभूमे ते नमः अस्तु।
• Hey, beloved motherland, salutation for you.
• हे वत्सला मातृभूमि आपको प्रणाम है।

६। अर्थं स्मारं स्मारं मन्त्रं पठ।
• Recite the mantra remembering its meaning.
• अर्थ को ध्यान में रखते हुए मंत्र पढ़ो।

७। इदं जगत् मायामयमस्ति।
• This world is full of illusion (maayaa).
• यह जगत मायामय है।

८। भवत्याः कार्यार्थं मया मम कटिः बद्धा।
• For the sake of your work, I have prepared myself.
• तुम्हारे कार्यों के लिए मेरे द्वारा कमर कस ली गई है।

९। साधनारताः मुमुक्षवः तापसाः सन्ति।
• Who are devoted to their practices and seekers of moksha are ascetics.
• साधनारत मोक्ष के इच्छुक तपस्वी हैं।

१०। सप्तमोक्षदायिन्यः नगर्यः सन्ति।
• There are seven cities that grant liberation.
• सात मोक्ष प्रदान करने वाली नगरियाँ हैं।

@samvadah #vakyabhyas
१। अत्र अष्टौ अशोकवृक्षाः सन्ति।
• Here are eight Ashoka trees.
• यहाँ आठ अशोक वृक्ष हैं।

२। ह्यः सः रामभजनं कारयाञ्चकार।
• Yesterday he got worship (bhajan) of Rama done.
• कल उसने भगवान राम जी का भजन करवाया।

३। भोक्तुमुपविशत यूयम्।
• You all should sit down for eating.
• तुम सभी भोजन करने के लिए बैठो ।

४। कण्ठस्था माला तुलस्याः किम्।
• Is the Necklace (made)of Tulasi?
• कण्ठ स्थित माला तुलसी की है क्या ।

५। लज्जावन्तः तु नेत्थं कथयेयुः।
• Modest ones, however, did not speak like this.
• लज्जाशील लोग तो इस प्रकार नहीं कहते।

६। परिश्रमशालिनः सन्ति इमे बालाः।
• These children are hardworking.
• ये बच्चे परिश्रमी हैं।

७। तस्याः वेणी बहुः दीर्घा।
• Her plait is very long.
• उसकी चोटी बहुत लम्बी है।

८। नखाः मलपूरिताः जाताः।
• Nails have become dirty.
• नाखूनों में मल भर गया है।

९। स्वच्छताकार्यं सर्वे कुर्वन्तु।
• Let everyone do the cleaning work.
• सभी लोग स्वच्छता का काम करें।

१०। शीष्कारमपि स्वीकृत्य आगन्तास्मः श्वः।
• We will come tomorrow with whistle.
• सीटी भी लेकर हम कल आएंगे ।

@samvadah #vakyabhyas
१। सुन्दरं मृदङ्गं वादयति एषः।
• He plays beautiful mridangam.
• वह सुंदर मृदंग बजाता है।

२। धर्मरक्षणार्थानि इमानि कार्याणि।
• These tasks are for the protection of dharma.
• ये कार्य धर्म की रक्षा के लिए हैं।

३। तस्य सङ्गीताभ्यासः श्रेष्ठः अस्ति।
• His music practice is excellent.
• उसका संगीत का अभ्यास उत्कृष्ट है।

४। भवत्याः चरणयोः प्रणामाः।
• Salutations to your feet.
• आपके पादों में प्रणाम है।

५। गुणप्रवर्धनस्य प्रयासः भवतु सदा जीवने।
• May there always be effort towards enhancement of virtues in life.
• गुणों की वृद्धि के प्रयास हमेशा जीवन में हो।

६। देशार्थकेन्द्रितं जीवनं भवेन्मम।
• May my life be centered around the welfare of the country.
• मेरा जीवन देश हित में केन्द्रित हो।

७। वयं सन्धिं पठन्तः स्मः।
• We are studying sandhi.
• हम संधि का पठन कर रहे हैं।

८। तस्य पुत्र्याः नाम अनुपमा।
• His daughter's name is Anupama.
• उसकी बेटी का नाम अनुपमा है।

९। लघ्वी सत्यपि चतुरा सा।
• Though small, she is clever.
• छोटी होते हुए भी वह चतुर है।

१०। आतपे बहिर्गन्तुं न वद।
• Do not ask to go out in the sun.
• धूप में बाहर जाने को मत बोलो।

@samvadah #vakyabhyas