چرچیلِ ایرانی
روزنامه اعتماد | ۴بهمن۱۳۹۴
@sadeghZibakalam
#زیباکلام #قوام_السلطنه #چرچیل

در مقام مقایسه سیاستمداران ایرانی پیش از انقلاب با #وینستون_چرچیل، از نظر سیاست به معنای خردورزی، حفظ منافع ملی، در سطح بین‌المللی عمل کردن، در مواقع بحرانی دست‌وپا گم نکردن و تصمیمات معقول و عقلایی گرفتن می‌توان یکی دو شخصیت ایران معاصر را هم‌ردیف او دانست. البته در ابتدا باید گفت که درعین‌حال، حیات سیاسی آن‌ها نیز همچون #چرچیل بدون اشتباه نبوده است. من چنین ویژگی‌هایی را در مرحوم احمد #قوام_السلطنه کاملاً متبلور می‌بینم. او در سیاست و سیاست‌ورزی خردمند و باتدبیر بوده و با تعقل می‌اندیشید و تصمیم می‌گرفت. همچنین دچار عواطف و احساسات نمی‌شد و نمی‌خواست که ایدئولوژی و آرمان‌گرایی بر کشور حکومت کند. درست مثل چرچیل، یک حداقلی از احترام را برای مردم و رأی آن‌ها قائل بود. وقتی کشور دچار بحران شد یعنی وقتی آذربایجان در سال ١٣٢۴ به‌کل از ایران جدا شده و اتحاد شوروی نیز در مقام حمایت از #فرقه_دموکرات_آذربایجان برآمد و عملاً آذربایجان از ایران جدا شد، قوام‌السلطنه با تعقل و خردورزی ایران را از یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های تاریخ معاصر، رهایی بخشید. بعد از شهریور ١٣٢٠ و آن آشفتگی‌ای که کشور را فراگرفته بود احمد قوام‌السلطنه چند دوره نخست‌وزیر شده و تا حدود زیادی توانست کشور را از بحران‌های آن مقطع عبور دهد؛ بنابراین در احمد قوام‌السلطنه چیزی کمتر از چرچیل در ایران نمی‌بینیم.

البته در تاریخ معاصر و به دلیل استقلالی که احمد قوام‌السلطنه داشته و خیلی در مقابل شاه کرنش نمی‌کرد، می‌توان او را شبیه دکتر محمد #مصدق، دکتر #علی_امینی، #ذکاءالملک_فروغی و این تیپ شخصیت‌ها دانست که بدون اینکه به شاه پشت کنند درعین‌حال «بله‌قربان‌گو» نیز نبودند مثل کسانی چون #اسدالله_علم، امیرعباس #هویدا، #حسنعلی_منصور یا #منوچهر_اقبال و سایر چهره‌ها و شخصیت‌های عصر #محمد_رضا_پهلوی که تنها هنر آن‌ها «بله‌قربان‌گویی» بود. احمد قوام‌السلطنه در برابر شاه استوار می‌ایستاد و خیلی او را تحویل نمی‌گرفت. البته این بی‌اعتنایی از روی بی‌ادبی و بی‌نزاکتی نبود. در کل من اگر یک شخصیت ایران معاصر را بخواهم به شما نشان بدهم که چیزی از وینستون چرچیل بزرگ در انگلستان کم نداشته، یقیناً احمد قوام‌السلطنه است. تا حدودی دکتر محمد مصدق، دکتر علی امینی و کمتر از بقیه، ذکاءالملک را نیز می‌توان در همان مقیاس دید، گرچه فروغی بیشتر اهل فرهنگ بود و کمتر می‌توان به او لقب سیاست‌ورزی داد.
کانال تلگرام #صادق_زیباکلام
https://telegram.me/joinchat/B1zlPDwBTpKgxcafYzM-TA
#زیباکلام

آیا ما در ایران #وینستون_چرچیل نداشته‌ایم؟
◀️ به نظر من #احمد_قوام_السلطنه اتفاقاً هیچ‌چیز از #چرچیل کم نداشت. چرچیل اگر با دیکتاتور خودکامه نیرومندی به نام #آدولف_هیتلر رویارویی کرد و پیروز شد، غول‌هایی به نام ارتش‌های #انگلستان، اتحاد #شوروی و #آمریکا از او پشتیبانی می‌کردند. احمد #قوام_السلطنه هم با دیکتاتور خودکامه زورگویی به نام #ژوزف _استالین طرف بود که از خراسان تا آذربایجان غربی و تا قزوین را ده‌ها هزار نفر از نیروهای ارتشش اشغال کرده بودند. #آذربایجان با پشتیبانی ارتش #استالین از ایران جدا شده و #فرقه_دموکرات در تبریز عملاً دولتی خودمختار و مستقل تشکیل داده بود. در کردستان هم حزب دموکرات کردستان در مهاباد «#جمهوری_مستقل_کردستان» را رسماً اعلام کرده بود. احمد قوام‌السلطنه در چنین شرایطی نخست‌وزیر شد و زمام امور کشور را به دست گرفت. نه ارتشی داشت، نه اقتصادی، نه حزب نیرومندی و نه هیچ‌چیز دیگری. او عملاً با «هیچ چی» به رویارویی با استالینی رفت که نیمی از اروپا را به‌علاوه نیمی از آلمان را فتح کرده بود. قوام با تدبیر، توانست آن غول را رام کند. استالین پذیرفت ارتش روسیه ایران را تخلیه نماید و به دنبال آن فرقه دموکرات در تبریز و «جمهوری مستقل کردستان» در مهاباد هم فروریختند.

◀️ هنر بزرگ چرچیل #دیپلماسی بود. ازنظر برخورداری از این هنر احمد قوام‌السلطنه چه در جریان نخستین ماه‌های اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ و سقوط #رضا_شاه و تعامل با دو قدرت بزرگ روسیه و انگلستان که ایران را در تصرف داشتند، و چه بعدها که به مصاف استالین به مسکو رفت و توانست به بهترین وجه و با صرف کمترین هزینه، بیشترین خدمت را به منافع ملی کشور برساند، آیا خیلی از چرچیل پایین‌تر می‌ایستاد؟
متن کامل یادداشت
http://www.zibakalam.com/news/1944
توضیح: بازخوانی یادداشت مذکور، تکمله‌ای است بر مصاحبه ای که #روزنامه_اعتماد چند روز قبل(۴بهمن۱۳۹۴) با عنوان «چرچیلِ ایرانی» با اینجانب منتشر کرد.
کانال تلگرام #صادق_زیباکلام
https://telegram.me/joinchat/B1zlPDwBTpKgxcafYzM-TA
#زیباکلام #قوام #احمد_قوام