#Мақола
Қуръони Карим дунё маданиятининг асосидир
Инсонларни бахтга етакловчи қонунларнинг барчаси яхшилик ва ёмонлик тушунчаларининг устига қурилади. Қуръон инсонларни хайрга чақиради, ёмонликдан узоқлаштиради. Шахсни ва жамиятни ҳар қандай таҳликадан асрайди ва саодатга етказади.
Бақара сурасининг 195-оятида:
"Аллоҳ йўлида (бойликларингиздан) сарфлангиз ва ўз қўлларингиз (бахиллигингиз) билан ўзларингизни ҳалокатга ташламангиз! (Барча ишларни) чиройли қилингиз. Албатта, Аллоҳ чиройли (иш) қилувчиларни яхши кўради" деб буюрилади. Бу нафсни тарбиялаш борасида энг қатъий дастур саналади. Ҳар ким нафсини таҳликага ташламайдиган йўлларга мурожаат этмоғи лозим.
Қиёмат сурасининг 14-оятида:
"Балки, (у кунда) инсон (аъзолари) ўзининг зарарига гувоҳлик берувчидир" дейиш билан инсонинг ўз нафси устида гувоҳ экани сабабли ўз нафсининг маънавий ҳимоячиси бўлиши ва турли таҳликалардан кўриклаши лозимлиги билдирилади. Қиёмат куни қилган амаллари учун ўз аъзолари гувоҳ бўлади.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръони Карим дунё маданиятининг асосидир
Инсонларни бахтга етакловчи қонунларнинг барчаси яхшилик ва ёмонлик тушунчаларининг устига қурилади. Қуръон инсонларни хайрга чақиради, ёмонликдан узоқлаштиради. Шахсни ва жамиятни ҳар қандай таҳликадан асрайди ва саодатга етказади.
Бақара сурасининг 195-оятида:
"Аллоҳ йўлида (бойликларингиздан) сарфлангиз ва ўз қўлларингиз (бахиллигингиз) билан ўзларингизни ҳалокатга ташламангиз! (Барча ишларни) чиройли қилингиз. Албатта, Аллоҳ чиройли (иш) қилувчиларни яхши кўради" деб буюрилади. Бу нафсни тарбиялаш борасида энг қатъий дастур саналади. Ҳар ким нафсини таҳликага ташламайдиган йўлларга мурожаат этмоғи лозим.
Қиёмат сурасининг 14-оятида:
"Балки, (у кунда) инсон (аъзолари) ўзининг зарарига гувоҳлик берувчидир" дейиш билан инсонинг ўз нафси устида гувоҳ экани сабабли ўз нафсининг маънавий ҳимоячиси бўлиши ва турли таҳликалардан кўриклаши лозимлиги билдирилади. Қиёмат куни қилган амаллари учун ўз аъзолари гувоҳ бўлади.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Мусулмонлар ҳаётида Қуръоннинг аҳамияти
Мусулмонлар ҳаётида Қуръоннинг энг катта аҳамияти шуки, бу муқаддас китобда фақат саҳиҳ ақийдалар, ҳақ ибодатлар, юксак ахлоқлар, адолатли аҳкомлар бор бўлиб, унда фозил ва бахтиёр жамият қуриш учун керакли барча таълимотлар мужассамдир.
Мусулмонлар Қуръони Каримнинг аҳамиятига бўлган ишончларини доимо янгилаб туришса, ундаги пурҳикмат илоҳий амруфармонларга, кўрсатмаларга жиддий бўйсуниб, уни маҳкам ушласалар, ўзлари учун зарур бўлган покиза руҳий ҳаётни, бойлик ва маданиятни, санаб адоғига етиб бўлмайдиган неъматларни топадилар. Аллоҳ таоло айтади: «Агар шаҳар-қишлоқ аҳли иймон келтирганларида, тақво қилганларида эди, уларга осмону ердан баракотларни очиб қўяр эдик. Лекин улар (расулимизни) ёлғонга чиқардилар, шунинг учун уларни қилган қилмишлари туфайли (азобга) тутдик» (Аъроф сураси, 96-оят).
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Мусулмонлар ҳаётида Қуръоннинг аҳамияти
Мусулмонлар ҳаётида Қуръоннинг энг катта аҳамияти шуки, бу муқаддас китобда фақат саҳиҳ ақийдалар, ҳақ ибодатлар, юксак ахлоқлар, адолатли аҳкомлар бор бўлиб, унда фозил ва бахтиёр жамият қуриш учун керакли барча таълимотлар мужассамдир.
Мусулмонлар Қуръони Каримнинг аҳамиятига бўлган ишончларини доимо янгилаб туришса, ундаги пурҳикмат илоҳий амруфармонларга, кўрсатмаларга жиддий бўйсуниб, уни маҳкам ушласалар, ўзлари учун зарур бўлган покиза руҳий ҳаётни, бойлик ва маданиятни, санаб адоғига етиб бўлмайдиган неъматларни топадилар. Аллоҳ таоло айтади: «Агар шаҳар-қишлоқ аҳли иймон келтирганларида, тақво қилганларида эди, уларга осмону ердан баракотларни очиб қўяр эдик. Лекин улар (расулимизни) ёлғонга чиқардилар, шунинг учун уларни қилган қилмишлари туфайли (азобга) тутдик» (Аъроф сураси, 96-оят).
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Оятул курсий фазилати
Бақара сурасининг 255-ояти Оятул курсий дейилади. Мазкур оят Қуръони каримдаги энг улуғ оят ҳисобланади. Унинг Оятул курсий, деб аталишига сабаб шуки, унда “курсий” сўзи қатнашган. Мазкур оятнинг охирида Аллоҳ таоло: “Унинг курсиси осмонлар ва ердан кенгдир”, деган.
Оятул курсийнинг фазилати жуда улуғлиги ҳақида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламдан кўплаб саҳиҳ ҳадислар келтирилган.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: سَيِّدَةُ آيِ الْقُرْآنِ آيَةُ الْكُرْسِيِّ. رَوَاهُ الْحَاكِمُ وَقَالَ: هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحُ الإِسْنَادِ وَلَمْ يُخَرِّجَاهُ.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Қуръон оятларининг саййиди Оятул курсийдир” (Ҳоким ривоят қилган ва: “Бу саҳиҳ санадли ҳадис, аммо икки шайх ривоят қилишмаган”, деган).
Бу мазкур бобда айтилган умумий ривоятдир. Демак, Оятул курсий Қуръондаги жамики оятларнинг саййидасидир. Фотиҳа Қуръоннинг энг улуғ сураси бўлгани каби Оятул курсий Қуръондаги энг улуғ оятдир.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Оятул курсий фазилати
Бақара сурасининг 255-ояти Оятул курсий дейилади. Мазкур оят Қуръони каримдаги энг улуғ оят ҳисобланади. Унинг Оятул курсий, деб аталишига сабаб шуки, унда “курсий” сўзи қатнашган. Мазкур оятнинг охирида Аллоҳ таоло: “Унинг курсиси осмонлар ва ердан кенгдир”, деган.
Оятул курсийнинг фазилати жуда улуғлиги ҳақида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламдан кўплаб саҳиҳ ҳадислар келтирилган.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: سَيِّدَةُ آيِ الْقُرْآنِ آيَةُ الْكُرْسِيِّ. رَوَاهُ الْحَاكِمُ وَقَالَ: هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحُ الإِسْنَادِ وَلَمْ يُخَرِّجَاهُ.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Қуръон оятларининг саййиди Оятул курсийдир” (Ҳоким ривоят қилган ва: “Бу саҳиҳ санадли ҳадис, аммо икки шайх ривоят қилишмаган”, деган).
Бу мазкур бобда айтилган умумий ривоятдир. Демак, Оятул курсий Қуръондаги жамики оятларнинг саййидасидир. Фотиҳа Қуръоннинг энг улуғ сураси бўлгани каби Оятул курсий Қуръондаги энг улуғ оятдир.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Фотиҳа сурасининг номлари
Фотиҳа сурасининг 16 дан ортиқ номи бор. Имом Қуртубий тафсирида улардан ўн иккитасини санаб ўтган.
Қуйида Фотиҳа сурасининг Қуръони карим ва ҳадиси шарифларда келган исмларидан баъзилари келтириб ўтамиз:
1. Фотиҳатул Китоб (Қуръонни очувчи).
Бундай номланишига сабаб, гарчи биринчи нозил қилинган суралардан бўлмаса-да, Фотиҳа сураси билан Қуръони карим бошланади, тартиб бўйича суралар аввалида туради. Қисқа бўлишига қарамай, кўп маъноларни ўзида жамлагани учун Қуръони карим маъносини очувчидир. Шунингдек, котиб ва хаттотлар нусха кўчиришда, намозхонлар намозга киришишда қироатни, аввал Фотиҳа сурасидан бошлайдилар.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Фотиҳа сурасининг номлари
Фотиҳа сурасининг 16 дан ортиқ номи бор. Имом Қуртубий тафсирида улардан ўн иккитасини санаб ўтган.
Қуйида Фотиҳа сурасининг Қуръони карим ва ҳадиси шарифларда келган исмларидан баъзилари келтириб ўтамиз:
1. Фотиҳатул Китоб (Қуръонни очувчи).
Бундай номланишига сабаб, гарчи биринчи нозил қилинган суралардан бўлмаса-да, Фотиҳа сураси билан Қуръони карим бошланади, тартиб бўйича суралар аввалида туради. Қисқа бўлишига қарамай, кўп маъноларни ўзида жамлагани учун Қуръони карим маъносини очувчидир. Шунингдек, котиб ва хаттотлар нусха кўчиришда, намозхонлар намозга киришишда қироатни, аввал Фотиҳа сурасидан бошлайдилар.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръони Каримдаги жиноят ва жазога оид оятлар
Қуръони карим Аллоҳ томонидан Пайғамбаримиз Муҳаммад (а.с.)га 23 йил — рисолат даври (610 — 632 йиллар)да нозил қилинган илоҳий Китоб бўлиб, у 114 сура, 6210 оят, 77434 сўздан таркиб топган.
Машҳур фиқҳшунос олим Муҳаммад Юсуф Мусонинг кўрсатишича, фиқҳий-ҳуқуқий масалалар бўйича Қуръонда қуйидаги соҳаларда оятлар мавжуд:
1. Хаққуллоҳ (амалий ибодатлар) бўйича — 140 оят;
2. Шахсий ҳуқуқ (оила, талоқвасият ва бошқа) бўйича — 70 оят;
3. Муомала ёки фуқаролик ҳуқуқи (олди-сотди, ижара, гаров, қарз, шйркат ва бошқалар) бўйича — 70 оят;
4. Жиноят ва жазо бўйича — 30 оят;
5. Суд, суд жараёни, гувоҳлик ва унга боғлиқ бўлган масалалар бўйича — 20 оят2;
6. Давлат ҳуқуқи соҳасида — 3 оят3 ҳаммаси бўлиб, Қуръонда — 333 та ҳуқуқий оят бор.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръони Каримдаги жиноят ва жазога оид оятлар
Қуръони карим Аллоҳ томонидан Пайғамбаримиз Муҳаммад (а.с.)га 23 йил — рисолат даври (610 — 632 йиллар)да нозил қилинган илоҳий Китоб бўлиб, у 114 сура, 6210 оят, 77434 сўздан таркиб топган.
Машҳур фиқҳшунос олим Муҳаммад Юсуф Мусонинг кўрсатишича, фиқҳий-ҳуқуқий масалалар бўйича Қуръонда қуйидаги соҳаларда оятлар мавжуд:
1. Хаққуллоҳ (амалий ибодатлар) бўйича — 140 оят;
2. Шахсий ҳуқуқ (оила, талоқвасият ва бошқа) бўйича — 70 оят;
3. Муомала ёки фуқаролик ҳуқуқи (олди-сотди, ижара, гаров, қарз, шйркат ва бошқалар) бўйича — 70 оят;
4. Жиноят ва жазо бўйича — 30 оят;
5. Суд, суд жараёни, гувоҳлик ва унга боғлиқ бўлган масалалар бўйича — 20 оят2;
6. Давлат ҳуқуқи соҳасида — 3 оят3 ҳаммаси бўлиб, Қуръонда — 333 та ҳуқуқий оят бор.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръон мияни қандай шакллантиради?
Бир куни илм-фан тарихи бўйича универститет профессори, “Агар сиёсий муаммолар ва ўзаро олиб борилган урушлар бўлмаганида, мусулмонлар 1400 йилдаёқ ойга учган бўлар эди”, – деб қолди. У мусулмон тамаддуни соясида шаклланган илм-фан ривожидан таъсирланиб шундай дегандир, эҳтимол...
Мусулмонларнинг бу қадар тез тараққий этишига нима сабаб бўлган?
Ичимдаги ўқитувчи дарҳол мусулмонларнинг таълим тизими ҳақида ўйлади, ичимдаги невролог эса мени мазкур тамаддуннинг одамлар миясини шакллантиришга қўшган ҳиссасини ўрганишга ундади.
Қизиқ, жуда кўп мусулмон уламолари таълим тизимининг марказида Қуръони карим бўлган пайтлар мусулмонлар дунё пешволари бўлгани ҳақида айтишади. Тизим ўзгарганида эса, улар етакчиликни бошқаларга бой бериб қўйишди. Уламолар бу масаланинг, асосан, ахлоқий ва маънавий жиҳати ҳақида гапирган бўлсалар ҳам, умуман, мазкур баҳс моддий асосларга ҳам эга. Бу мияда юз берадиган жараёнлар билан боғлиқ.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръон мияни қандай шакллантиради?
Бир куни илм-фан тарихи бўйича универститет профессори, “Агар сиёсий муаммолар ва ўзаро олиб борилган урушлар бўлмаганида, мусулмонлар 1400 йилдаёқ ойга учган бўлар эди”, – деб қолди. У мусулмон тамаддуни соясида шаклланган илм-фан ривожидан таъсирланиб шундай дегандир, эҳтимол...
Мусулмонларнинг бу қадар тез тараққий этишига нима сабаб бўлган?
Ичимдаги ўқитувчи дарҳол мусулмонларнинг таълим тизими ҳақида ўйлади, ичимдаги невролог эса мени мазкур тамаддуннинг одамлар миясини шакллантиришга қўшган ҳиссасини ўрганишга ундади.
Қизиқ, жуда кўп мусулмон уламолари таълим тизимининг марказида Қуръони карим бўлган пайтлар мусулмонлар дунё пешволари бўлгани ҳақида айтишади. Тизим ўзгарганида эса, улар етакчиликни бошқаларга бой бериб қўйишди. Уламолар бу масаланинг, асосан, ахлоқий ва маънавий жиҳати ҳақида гапирган бўлсалар ҳам, умуман, мазкур баҳс моддий асосларга ҳам эга. Бу мияда юз берадиган жараёнлар билан боғлиқ.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръони Каримда зикри келган Миср ғалла омборлари
Аллоҳ таолонинг марҳамати билан кейинги йилларда Миср Араб Республикасига икки марта сафар қилиш насиб этди. Қадимий бу ўлкага биринчи боришим Президентимизнинг «Истеъдод» жамғармаси совриндори бўлганимда, иккинчиси эса нафақага чиққанимдан сўнг амалга ошди. Сафарлар чоғида физика ва математика фанларининг долзарб муаммоларига бағишланган халқаро анжуманларда илмий маърузалар қилиш билан бирга, Мисрнинг машҳур тарихий обидалари ва музейлари билан ҳам танишдим.
Мени қаттиқ ҳайратга солган нарса ер ости ғалла омборхоналари бўлди. Бу омборхоналар билан яқиндан танишиш чоғида улар Қуръони каримдаги Юсуф (алайҳиссалом) қиссаси билан боғлиқ экани ҳақидаги далиллар қизиқишимни янада кучайтириб юборди.
Мазкур қисса Аллоҳ таолонинг Китобидаги энг чиройли қиссалардандир. Унда Аллоҳнинг пайғамбари Юсуфнинг (алайҳиссалом) ҳаёти, у зотнинг бошига тушган мусибат, оға-инилар ва бегоналардан кўрган жафолари, қудуққа ташлангани, кейин туҳматга йўлиққани ва зиндонбанд бўлгани ҳамда бу кўргулик ва имтиҳонларга сабр қилиши натижасида охир-оқибат зиндон азобидан халос бўлиб, бутун Миср мулкига эга бўлгани хусусида сўз юритилган.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръони Каримда зикри келган Миср ғалла омборлари
Аллоҳ таолонинг марҳамати билан кейинги йилларда Миср Араб Республикасига икки марта сафар қилиш насиб этди. Қадимий бу ўлкага биринчи боришим Президентимизнинг «Истеъдод» жамғармаси совриндори бўлганимда, иккинчиси эса нафақага чиққанимдан сўнг амалга ошди. Сафарлар чоғида физика ва математика фанларининг долзарб муаммоларига бағишланган халқаро анжуманларда илмий маърузалар қилиш билан бирга, Мисрнинг машҳур тарихий обидалари ва музейлари билан ҳам танишдим.
Мени қаттиқ ҳайратга солган нарса ер ости ғалла омборхоналари бўлди. Бу омборхоналар билан яқиндан танишиш чоғида улар Қуръони каримдаги Юсуф (алайҳиссалом) қиссаси билан боғлиқ экани ҳақидаги далиллар қизиқишимни янада кучайтириб юборди.
Мазкур қисса Аллоҳ таолонинг Китобидаги энг чиройли қиссалардандир. Унда Аллоҳнинг пайғамбари Юсуфнинг (алайҳиссалом) ҳаёти, у зотнинг бошига тушган мусибат, оға-инилар ва бегоналардан кўрган жафолари, қудуққа ташлангани, кейин туҳматга йўлиққани ва зиндонбанд бўлгани ҳамда бу кўргулик ва имтиҳонларга сабр қилиши натижасида охир-оқибат зиндон азобидан халос бўлиб, бутун Миср мулкига эга бўлгани хусусида сўз юритилган.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръон тиловати хотимаси
Қуръони карим тиловатидан сўнг одатда “Вас Соффот” сурасининг охирги уч ояти: “Субҳана Роббика Роббил ъиззати ъамма йасифун. Ва саламун ъалал мурсалийн вал-ҳамду лиллаҳи Роббил ъаламийн” ўқилиб, ундан кейин дуо қилинади.
Оятнинг маъноси: “Қудрат эгаси бўлмиш Роббингиз улар қилаётган сифатлардан (айбу нуқсондан) покдир. Пайғамбарларга салом! Ҳамд эса, (барча) оламларнинг Роббига (хосдир)”. Тиловатнинг нега айнан бу хилда тугатилиши кўпчиликни қизиқтиради.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръон тиловати хотимаси
Қуръони карим тиловатидан сўнг одатда “Вас Соффот” сурасининг охирги уч ояти: “Субҳана Роббика Роббил ъиззати ъамма йасифун. Ва саламун ъалал мурсалийн вал-ҳамду лиллаҳи Роббил ъаламийн” ўқилиб, ундан кейин дуо қилинади.
Оятнинг маъноси: “Қудрат эгаси бўлмиш Роббингиз улар қилаётган сифатлардан (айбу нуқсондан) покдир. Пайғамбарларга салом! Ҳамд эса, (барча) оламларнинг Роббига (хосдир)”. Тиловатнинг нега айнан бу хилда тугатилиши кўпчиликни қизиқтиради.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Фотиҳа сураси бизга улкан сабоқ беради
Фотиҳаи Шариф ҳеч бир китобда мавжуд бўлмаган, Ҳақ таоло томонидан мусулмонларга лутф қилинган буюк сирлар жамланган дуодир. Суранинг етти оятни ташкил этиши ҳам теран маънога эга. Етти қават ер, етти қават осмон, еттита сажда аъзоси мана шу мукаммаллик узра қурилган.
Ушбу сура яна бир қанча номлар билан аталади. Улардан бири "Уммул Қуръон", яъни "Қуръоннинг онаси"дир. Яна бир номи эса "Аддуо", яъни "Дуо"дир. Орифлар Фотиҳаи Шарифни 28 ном билан атаганлар. Инсон илмий жиҳатдан уни тадқиқ этар экан ундаги ниҳоятсиз сир-асрорга воқиф бўлиб, ҳайратга тушади. Дуо сифатида унга назар ташлар экансиз бошқа динларда бундай мукаммаллика эга бўлган дуони топа олмайсиз.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Фотиҳа сураси бизга улкан сабоқ беради
Фотиҳаи Шариф ҳеч бир китобда мавжуд бўлмаган, Ҳақ таоло томонидан мусулмонларга лутф қилинган буюк сирлар жамланган дуодир. Суранинг етти оятни ташкил этиши ҳам теран маънога эга. Етти қават ер, етти қават осмон, еттита сажда аъзоси мана шу мукаммаллик узра қурилган.
Ушбу сура яна бир қанча номлар билан аталади. Улардан бири "Уммул Қуръон", яъни "Қуръоннинг онаси"дир. Яна бир номи эса "Аддуо", яъни "Дуо"дир. Орифлар Фотиҳаи Шарифни 28 ном билан атаганлар. Инсон илмий жиҳатдан уни тадқиқ этар экан ундаги ниҳоятсиз сир-асрорга воқиф бўлиб, ҳайратга тушади. Дуо сифатида унга назар ташлар экансиз бошқа динларда бундай мукаммаллика эга бўлган дуони топа олмайсиз.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръоннинг рақамий мўъжизаларидан бири
Қуръон Аллоҳ таолонинг каломи ва боқий мўъжизаси. Шунинг учун унинг Аллоҳнинг каломи эканини исботловчи, мўминнинг унга бўлган ишончини зиёда қилувчи, унга шубҳа қилувчиларга қарши ҳужжат бўлувчи мўъжизалар давомли зоҳир бўлиб туради.
Келинг Қуръондаги баъзи калималарнинг ҳайратланарли бир тартибда такрорланганини бир кўриб чиқайлик. Агар у одамлар ёзган бошқа китоблардек бўлганида, унда бу даражадаги мутаносибликни топмаган, балки тартибсиз бир такрорланишларни кўрган бўлар эдик. Масалан, “الشهر” (аш-шаҳр) “ой” сўзи алоҳида шаклда йилдаги ойлар сонига мувофиқ 12 марта такрорланган. “اليوم” (ал-явм) “кун” сўзи ҳам алоҳида кўринишда йилдаги кунлар сонига мос 365 марта зикр этилган.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръоннинг рақамий мўъжизаларидан бири
Қуръон Аллоҳ таолонинг каломи ва боқий мўъжизаси. Шунинг учун унинг Аллоҳнинг каломи эканини исботловчи, мўминнинг унга бўлган ишончини зиёда қилувчи, унга шубҳа қилувчиларга қарши ҳужжат бўлувчи мўъжизалар давомли зоҳир бўлиб туради.
Келинг Қуръондаги баъзи калималарнинг ҳайратланарли бир тартибда такрорланганини бир кўриб чиқайлик. Агар у одамлар ёзган бошқа китоблардек бўлганида, унда бу даражадаги мутаносибликни топмаган, балки тартибсиз бир такрорланишларни кўрган бўлар эдик. Масалан, “الشهر” (аш-шаҳр) “ой” сўзи алоҳида шаклда йилдаги ойлар сонига мувофиқ 12 марта такрорланган. “اليوم” (ал-явм) “кун” сўзи ҳам алоҳида кўринишда йилдаги кунлар сонига мос 365 марта зикр этилган.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръонни яхши кўриш фазилати
Абу Бакр ибн Абу Марям Атийядан ривоят қилади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ даргоҳида Унинг Каломидан улуғроқ бошқа калом йўқ. Бандалар Аллоҳга Унинг Каломидан севимлироқ бошқа бир калом билан қайта олмайдилар”, деганлар” (Доримий ривояти).
Аллоҳ таоло учун Ўз Каломи Қуръони каримдан кўра суюклироқ бошқа китоб йўқ. Сабаби Қуръон нуқсон, хато ва камчиликлардан холи, энг мукаммал Китобдир. Бандалар Аллоҳ ҳузурига Қуръондан кўра яхшироқ бирон китоб билан бора олмайдилар. Ҳа, Қуръон аввало Аллоҳ учун севимлидир. Шундай экан, биз ҳам уни яхши кўришимиз ва Қуръон ҳақларини адо қилишимиз лозим.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръонни яхши кўриш фазилати
Абу Бакр ибн Абу Марям Атийядан ривоят қилади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ даргоҳида Унинг Каломидан улуғроқ бошқа калом йўқ. Бандалар Аллоҳга Унинг Каломидан севимлироқ бошқа бир калом билан қайта олмайдилар”, деганлар” (Доримий ривояти).
Аллоҳ таоло учун Ўз Каломи Қуръони каримдан кўра суюклироқ бошқа китоб йўқ. Сабаби Қуръон нуқсон, хато ва камчиликлардан холи, энг мукаммал Китобдир. Бандалар Аллоҳ ҳузурига Қуръондан кўра яхшироқ бирон китоб билан бора олмайдилар. Ҳа, Қуръон аввало Аллоҳ учун севимлидир. Шундай экан, биз ҳам уни яхши кўришимиз ва Қуръон ҳақларини адо қилишимиз лозим.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Силаи раҳмни узган ютқизади
Улар Аллоҳнинг аҳдини боғланганидан сўнг бузадиган, Аллоҳ боғланишга буюрган нарсаларни кесадиган, ер юзида фасод қиладиган зотлардир. Ана ўшалар ютқазувчилардир. (Бақара 27)
Ушбу оятда Аллоҳ кофир ва мунофиқларнинг учта катта сифатини келтирган.
Биринчи сифат:
«Аллоҳнинг аҳдини боғланганидан сўнг бузадиган...»
Яъни, ҳар бир банданинг Яратган билан боғлаган аҳди бор. Кофир ва мунофиқлар ўша аҳдни бузиш билан бошқалардан ажраб туради.
Иккинчи сифат:
«Аллоҳ боғланишга буюрган нарсаларни кесадиган...» Аллоҳ кўп нарсаларни, жумладан, қариндошлик алоқаларини боғлашга, инсоний алоқаларни боғлашга, иймон ва диндошлик алоқаларини боғлашга... ва ҳоказо ишларга буюрган. Фосиқ–кофир ва мунофиқлар ушбу алоқаларни ҳам кесадилар.
Учинчи сифат:
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Силаи раҳмни узган ютқизади
Улар Аллоҳнинг аҳдини боғланганидан сўнг бузадиган, Аллоҳ боғланишга буюрган нарсаларни кесадиган, ер юзида фасод қиладиган зотлардир. Ана ўшалар ютқазувчилардир. (Бақара 27)
Ушбу оятда Аллоҳ кофир ва мунофиқларнинг учта катта сифатини келтирган.
Биринчи сифат:
«Аллоҳнинг аҳдини боғланганидан сўнг бузадиган...»
Яъни, ҳар бир банданинг Яратган билан боғлаган аҳди бор. Кофир ва мунофиқлар ўша аҳдни бузиш билан бошқалардан ажраб туради.
Иккинчи сифат:
«Аллоҳ боғланишга буюрган нарсаларни кесадиган...» Аллоҳ кўп нарсаларни, жумладан, қариндошлик алоқаларини боғлашга, инсоний алоқаларни боғлашга, иймон ва диндошлик алоқаларини боғлашга... ва ҳоказо ишларга буюрган. Фосиқ–кофир ва мунофиқлар ушбу алоқаларни ҳам кесадилар.
Учинчи сифат:
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Намозда қироат масаласи
Намозда бажариш фарз бўлган амаллардан бири қироатдир. Қироат луғатда "ўқимоқ" маъносини англатади. Истилоҳдаги маъноси тўғрисида икки хил таъриф келган:
1. "Қироат – ўқувчининг ҳарфларни ўзи эшитадиган даражада тўғри талаффуз қилишидир.
2. Қироат – ўқувчининг ҳарфларни агарчи ўзи эшитмасада тўғри талаффуз қилишидир".
Қироатнинг таърифидаги фарққа кўра намоз ўқувчи талаффузини ўзи эшитиши шартми ёки ўзи эшитмаса ҳам ўқигани қироат ҳисобланадими, бу тўғрисида ихтилоф қилинган.
Ҳиндувоний ва Фазлий роҳматуллоҳи алайҳимолар: "ўқувчининг ўзи эшитмайдиган даражада ҳарфларни талаффуз қилиши қироат ҳисобланмайди. Чунки каломдан фақат фаҳмланган нарса эмас, балки фаҳмланиб эшитилган нарса тушунилади", деганлар.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Намозда қироат масаласи
Намозда бажариш фарз бўлган амаллардан бири қироатдир. Қироат луғатда "ўқимоқ" маъносини англатади. Истилоҳдаги маъноси тўғрисида икки хил таъриф келган:
1. "Қироат – ўқувчининг ҳарфларни ўзи эшитадиган даражада тўғри талаффуз қилишидир.
2. Қироат – ўқувчининг ҳарфларни агарчи ўзи эшитмасада тўғри талаффуз қилишидир".
Қироатнинг таърифидаги фарққа кўра намоз ўқувчи талаффузини ўзи эшитиши шартми ёки ўзи эшитмаса ҳам ўқигани қироат ҳисобланадими, бу тўғрисида ихтилоф қилинган.
Ҳиндувоний ва Фазлий роҳматуллоҳи алайҳимолар: "ўқувчининг ўзи эшитмайдиган даражада ҳарфларни талаффуз қилиши қироат ҳисобланмайди. Чунки каломдан фақат фаҳмланган нарса эмас, балки фаҳмланиб эшитилган нарса тушунилади", деганлар.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Тиловат ва хотира
Қуръони Карим энг улуғ мўъжиза, айни чоқда, унинг инсон қалбида бўлиши улуғ илоҳий неъмат ҳамдир. Ҳабибимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Қуръони Каримни ўрганган ва ўргатганларингиз сизларнинг яхшиларингиздир». Қуръони Карим ҳар ояти, ҳар калима ва ҳарфининг бир ҳикмати, бир сири бор. Мўминлар Қуръони Каримни тиловат қилиш (ёки эшитиш) билан, маъносини билса-билмаса, Аллоҳ таолога қурбат ҳосил қилади. Чунки уни ўқиш ва эшитиш ибодатдир.
Азиз биродарим, сиз ёшингиз ўтиб қолганидан афсус чекманг. Чунки инсон хотирасининг қарилик билан боғлиқлиги ўта нисбийдир. Хотира пасайишининг қарилик билан боғлиқлик даражаси жуда кам. Унинг пасайишига биз ўзимиз сабабчи бўламиз. Қариликда биз жисмонан заифлашиб, миямизни кам ишлатамиз. Бу эса мия ялқовлигига, паришонхотирликка ва ниҳоят хотира пасайишига олиб келади. Ҳолбуки, мияни, хотирани ишлатишга ортиқча куч талаб қилинмайди.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook’
Тиловат ва хотира
Қуръони Карим энг улуғ мўъжиза, айни чоқда, унинг инсон қалбида бўлиши улуғ илоҳий неъмат ҳамдир. Ҳабибимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Қуръони Каримни ўрганган ва ўргатганларингиз сизларнинг яхшиларингиздир». Қуръони Карим ҳар ояти, ҳар калима ва ҳарфининг бир ҳикмати, бир сири бор. Мўминлар Қуръони Каримни тиловат қилиш (ёки эшитиш) билан, маъносини билса-билмаса, Аллоҳ таолога қурбат ҳосил қилади. Чунки уни ўқиш ва эшитиш ибодатдир.
Азиз биродарим, сиз ёшингиз ўтиб қолганидан афсус чекманг. Чунки инсон хотирасининг қарилик билан боғлиқлиги ўта нисбийдир. Хотира пасайишининг қарилик билан боғлиқлик даражаси жуда кам. Унинг пасайишига биз ўзимиз сабабчи бўламиз. Қариликда биз жисмонан заифлашиб, миямизни кам ишлатамиз. Бу эса мия ялқовлигига, паришонхотирликка ва ниҳоят хотира пасайишига олиб келади. Ҳолбуки, мияни, хотирани ишлатишга ортиқча куч талаб қилинмайди.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook’
#Мақола
Гўзал қироатнинг 10 усули
Ҳадиси шарифлардан маълумки, мусулмон киши Қуръон тиловат қилганда овозини имкон қадар гўзал қилиши керак. Гўзал тиловат қилиш баъзиларда табиий-туғма қобилият бўлади. Бу дегани, бошқалар чиройлиқироат қила олмайдилар, дегани эмас. Аллоҳ муяссар қилган ҳар кимса тиловатини гўзал қилиш имконига эга. Барча ишларда бўлгани каби бу борада ҳам сабабларнинг тадоригини кўриш талаб этилади. Зеро, “Тоққа чиқмасанг, дўлона қайда?..”
Авваламбор:
1. Қуръони Карим тажвидини мукаммал ва тўғри шаклда ўрганиш. Бунда ҳарфларнинг махражи ва сифатларини аниқ билиб олиш ва барча ҳарфларга ўз ҳаққини бериб тиловат қилиш лозим ҳисобланади.
2. Одатий тарзда тиловат қилиб туриш. Бу тажвидни яхшилашга хизмат қилади.
3. Тажвидга моҳир қориларни тинглаш ва имкон қадар тақлидий услубда ўқиш. Бу киши ўз қироатини шакллантириб олгунча бўлган босқичдир. Биламизки, ҳеч ким онадан мукаммал-гўзал қироат соҳиби бўлиб туғилмайди. Зеро, таълимда тақлидий йўналиш яхши самара беради.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook’
Гўзал қироатнинг 10 усули
Ҳадиси шарифлардан маълумки, мусулмон киши Қуръон тиловат қилганда овозини имкон қадар гўзал қилиши керак. Гўзал тиловат қилиш баъзиларда табиий-туғма қобилият бўлади. Бу дегани, бошқалар чиройлиқироат қила олмайдилар, дегани эмас. Аллоҳ муяссар қилган ҳар кимса тиловатини гўзал қилиш имконига эга. Барча ишларда бўлгани каби бу борада ҳам сабабларнинг тадоригини кўриш талаб этилади. Зеро, “Тоққа чиқмасанг, дўлона қайда?..”
Авваламбор:
1. Қуръони Карим тажвидини мукаммал ва тўғри шаклда ўрганиш. Бунда ҳарфларнинг махражи ва сифатларини аниқ билиб олиш ва барча ҳарфларга ўз ҳаққини бериб тиловат қилиш лозим ҳисобланади.
2. Одатий тарзда тиловат қилиб туриш. Бу тажвидни яхшилашга хизмат қилади.
3. Тажвидга моҳир қориларни тинглаш ва имкон қадар тақлидий услубда ўқиш. Бу киши ўз қироатини шакллантириб олгунча бўлган босқичдир. Биламизки, ҳеч ким онадан мукаммал-гўзал қироат соҳиби бўлиб туғилмайди. Зеро, таълимда тақлидий йўналиш яхши самара беради.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook’
#Мақола
Қуръон муҳаббатининг аломатлари
Маълумки, қалб бир нарсага муҳаббат қилса, унга боғланиб қолади, унга муштоқ бўлади, унга қаттиқ қизиқади ва ундан бошқа нарсалардан узилади. Агар қалб Қуръонга муҳаббат қилса, унинг қироатидан лаззатланади, унга бор эътиборини қаратади ва бунинг натижасида чуқур тушунишу тадаббур ҳосил бўлади. Аксинча, агар муҳаббат бўлмаса, қалбнинг Қуръонга юзланиши қийин бўлади. Қуръонга томон бурилиш фақатгина нафсини қаттиқ тергаш, ўзини мажбурлаш орқали жуда ҳам оғир кечади. Қуръон муҳаббатининг ҳосил бўлиши тадаббурнинг энг кучли ва олий даражада кечишига сабаб бўлади.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook’
Қуръон муҳаббатининг аломатлари
Маълумки, қалб бир нарсага муҳаббат қилса, унга боғланиб қолади, унга муштоқ бўлади, унга қаттиқ қизиқади ва ундан бошқа нарсалардан узилади. Агар қалб Қуръонга муҳаббат қилса, унинг қироатидан лаззатланади, унга бор эътиборини қаратади ва бунинг натижасида чуқур тушунишу тадаббур ҳосил бўлади. Аксинча, агар муҳаббат бўлмаса, қалбнинг Қуръонга юзланиши қийин бўлади. Қуръонга томон бурилиш фақатгина нафсини қаттиқ тергаш, ўзини мажбурлаш орқали жуда ҳам оғир кечади. Қуръон муҳаббатининг ҳосил бўлиши тадаббурнинг энг кучли ва олий даражада кечишига сабаб бўлади.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook’
#Мақола
АЛЛОҲНИНГ ИНСОНГА БЎЛГАН МУҲАББАТИ
Қуръонда Аллоҳнинг инсонга бўлган эҳтиромини ифода этадиган кўплаб оятлар мавжуд. Жумладан, У Зот фаришталарга Одам Ато учун ҳурмат ва эҳтиром билан сажда қилишни буюргани барчамизга маълум. Аллоҳнинг Каломида инсониятнинг отаси Одам алайҳиссалом шахсида кўзга ташланувчи инсон вужудига туширилган руҳ Аллоҳ азза ва жаллага мансуб эканига ишора қиладиган оятлар ҳам бор. Шунингдек, Қуръони Каримда оламдаги кўплаб нарсаларнинг инсонга хизмат қилиши ва унинг манфаатларини бажариши учун бўйсундириб қўйилганини таъкидлайдиган оятлар-да учрайди.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
АЛЛОҲНИНГ ИНСОНГА БЎЛГАН МУҲАББАТИ
Қуръонда Аллоҳнинг инсонга бўлган эҳтиромини ифода этадиган кўплаб оятлар мавжуд. Жумладан, У Зот фаришталарга Одам Ато учун ҳурмат ва эҳтиром билан сажда қилишни буюргани барчамизга маълум. Аллоҳнинг Каломида инсониятнинг отаси Одам алайҳиссалом шахсида кўзга ташланувчи инсон вужудига туширилган руҳ Аллоҳ азза ва жаллага мансуб эканига ишора қиладиган оятлар ҳам бор. Шунингдек, Қуръони Каримда оламдаги кўплаб нарсаларнинг инсонга хизмат қилиши ва унинг манфаатларини бажариши учун бўйсундириб қўйилганини таъкидлайдиган оятлар-да учрайди.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
БАҚАРА СУРАСИ ҲАҚИДА
Бақара сурасининг 219-оятида шундай марҳамат қилинади: «Сендан хамр ва қимор ҳақида сўрарлар. «Иккисида катта гуноҳ ва кишилар учун манфаат бор ва гуноҳлари нафларидан каттадир», деб айт. Ва сендан нимани нафақа қилишни сўрарлар. «Ортиқчасини», деб айт. Аллоҳ шундоқ қилиб сизга Ўз оятларини баён қилади. Шоядки, тафаккур қилсангиз».
Бу оят Умар ибн Хаттоб, Муоз ибн Жабал ва бир неча ансорлар ҳақида нозил бўлган. Улар: «Эй Расулуллоҳ, бизга ароқ ва қимор ҳақида фатво беринг. Улар ақлни кетказувчи ва молни йўқ қилувчидир», дейишди. Шунда Аллоҳ ушбу оятни нозил қилди.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
БАҚАРА СУРАСИ ҲАҚИДА
Бақара сурасининг 219-оятида шундай марҳамат қилинади: «Сендан хамр ва қимор ҳақида сўрарлар. «Иккисида катта гуноҳ ва кишилар учун манфаат бор ва гуноҳлари нафларидан каттадир», деб айт. Ва сендан нимани нафақа қилишни сўрарлар. «Ортиқчасини», деб айт. Аллоҳ шундоқ қилиб сизга Ўз оятларини баён қилади. Шоядки, тафаккур қилсангиз».
Бу оят Умар ибн Хаттоб, Муоз ибн Жабал ва бир неча ансорлар ҳақида нозил бўлган. Улар: «Эй Расулуллоҳ, бизга ароқ ва қимор ҳақида фатво беринг. Улар ақлни кетказувчи ва молни йўқ қилувчидир», дейишди. Шунда Аллоҳ ушбу оятни нозил қилди.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Қуръондаги ўхшашликлар
Юсуф сурасидаги “валамма” (ولمّا) ва “фаламма” (فلمّا) калималари ўртасидаги фарқ нимада?
Юсуф сурасида “валамма” (ولمّا) ва “фаламма” (فلمّا) калималари жами 19 та марта учрайди. Шулардан 6 таси “валамма” (ولمّا) калимаси, қолган 13 таси эса “фаламма” (فلمّا) калимасидир. Уларни қандай қилиб бир-биридан фарқлаб оламиз?
У иккисини ажратишнинг икки йўли мавжуд:
*биринчиси – ёдлаш орқали;
*иккинчиси – таҳлил қилиш орқали;
Биринчи усулда 6 та “валамма” (ولمّا) калимаси келган оятларни ёдлаб олиш керак. Булар:
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Қуръондаги ўхшашликлар
Юсуф сурасидаги “валамма” (ولمّا) ва “фаламма” (فلمّا) калималари ўртасидаги фарқ нимада?
Юсуф сурасида “валамма” (ولمّا) ва “фаламма” (فلمّا) калималари жами 19 та марта учрайди. Шулардан 6 таси “валамма” (ولمّا) калимаси, қолган 13 таси эса “фаламма” (فلمّا) калимасидир. Уларни қандай қилиб бир-биридан фарқлаб оламиз?
У иккисини ажратишнинг икки йўли мавжуд:
*биринчиси – ёдлаш орқали;
*иккинчиси – таҳлил қилиш орқали;
Биринчи усулда 6 та “валамма” (ولمّا) калимаси келган оятларни ёдлаб олиш керак. Булар:
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
#Мақола
Имом Бухорийдек олим бўламан!
Қуръони Карим мактабдаги ҳаётимни ҳам гўзаллаштирган эди. Барча фанлардан оладиган баҳоим фақат беш эди. Айниқса она тили, математика ва адабиёт фанларини жуда ҳам берилиб ўрганар эдим. Бирор кун эрталаб Қуръондан вазифамни қилмаган бўлсам, ўзимда ўша куни дарсларда дангасалик сезардим, ўқишимдаги ҳар кунги илдамлик кетиб қоларди. Бу ҳақида устозимизга айтган эдим, у киши: «Ана шунақа, болам, Қуръон руҳингга қувват, ҳаётингга барака беради. Шунинг учун ҳам боболаримиз ҳамма нарсадан олдин Қуръон ўрганишган», дедилар.
Бир куни муаллим ҳаммамиздан бирма-бир келажакда ким бўлиш орзусида эканимизни сўрадилар. Ўртоқларимдан баъзилари ўқитувчи бўламиз, деса, айримлари ўт ўчирувчи ёки ҳайдовчи бўламиз, дейишди. Қолганлари ҳам шунга ўхшаш гапларни айтишди. Мен эса Имом Бухорий ва Ибн Синолар каби олим бўламан, чунки улар ҳам ёшлигида қори бўлишган экан. Отам шундоқ деб айтганлар. Мен ҳам қори бўлмоқчиман, дедим. Муаллимимиз менинг гапимдан ҳайратландилар ва жуда ҳам хурсанд бўлдилар.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook
Имом Бухорийдек олим бўламан!
Қуръони Карим мактабдаги ҳаётимни ҳам гўзаллаштирган эди. Барча фанлардан оладиган баҳоим фақат беш эди. Айниқса она тили, математика ва адабиёт фанларини жуда ҳам берилиб ўрганар эдим. Бирор кун эрталаб Қуръондан вазифамни қилмаган бўлсам, ўзимда ўша куни дарсларда дангасалик сезардим, ўқишимдаги ҳар кунги илдамлик кетиб қоларди. Бу ҳақида устозимизга айтган эдим, у киши: «Ана шунақа, болам, Қуръон руҳингга қувват, ҳаётингга барака беради. Шунинг учун ҳам боболаримиз ҳамма нарсадан олдин Қуръон ўрганишган», дедилар.
Бир куни муаллим ҳаммамиздан бирма-бир келажакда ким бўлиш орзусида эканимизни сўрадилар. Ўртоқларимдан баъзилари ўқитувчи бўламиз, деса, айримлари ўт ўчирувчи ёки ҳайдовчи бўламиз, дейишди. Қолганлари ҳам шунга ўхшаш гапларни айтишди. Мен эса Имом Бухорий ва Ибн Синолар каби олим бўламан, чунки улар ҳам ёшлигида қори бўлишган экан. Отам шундоқ деб айтганлар. Мен ҳам қори бўлмоқчиман, дедим. Муаллимимиз менинг гапимдан ҳайратландилар ва жуда ҳам хурсанд бўлдилар.
Давоми…
@quranuz_kanali
Telegram | Instagram | Youtube | Facebook