🗺️ 1. Google va Yandex xaritalar qanday ishlaydi

Ikkalasi ham sun’iy intellekt + foydalanuvchi ma’lumotlari + hukumat/litsenziyali manbalar asosida ishlaydi.
Ular quyidagi ma’lumotlarni birlashtiradi:

Sun’iy yo‘ldosh (satellite) suratlari

Avtomobillarga o‘rnatilgan kameralar (Street View, Yandex Panorama)

Kadastr ma’lumotlari (mahalla, ko‘cha, uy raqami)

Foydalanuvchilarning telefon GPS joylashuvi


🚗 2. Tirbandlikni real vaqtda aniqlash

Bu eng qiziq qismi:

Har bir foydalanuvchining telefoni GPS orqali tezlik va joylashuv ma’lumotini yuboradi (anonim tarzda).

Masalan, 100 ta foydalanuvchi bir ko‘chada 60 km/soat o‘rniga 15 km/soatda harakatlanayotgan bo‘lsa, tizim tirbandlik bor deb belgilaydi.

Bu ma’lumotlar har 1–2 daqiqada yangilanadi.

Rang bilan ko‘rsatiladi:
🟢 — tez harakatlanish
🟠 — sekin
🔴 — tirband


🏘️ 3. Mahalla, ko‘cha, uy raqamlarini aniqlash

Hukumat yoki ochiq manbalardan kadastr va manzil bazalari olinadi.

Sun’iy yo‘ldosh va foydalanuvchilar tomonidan yuborilgan foto va geoteg ma’lumotlar orqali tekshiriladi.

Yandex va Google AI tizimlari yo‘l belgilarini, uy raqamlarini va nomlarni rasm orqali avtomatik taniydi.

Agar foydalanuvchi xatolik topsa va “Xaritada xato bor” deb yuborsa — bu ham tahlilga qo‘shiladi.


Xulosa:
📍 Tirbandlik — GPS tezlik ma’lumotlaridan
🏠 Manzillar — kadastr + sun’iy yo‘ldosh + AI tahlilidan
🧠 Hammasi sun’iy intellekt bilan avtomatik yangilanadi

PDO (PHP Data Objects) — bu PHPda ma’lumotlar bazasi bilan xavfsiz va universal ishlash uchun yaratilgan kutubxona.

📘 Asosiy maqsadi:

Har xil bazalar (MySQL, PostgreSQL, SQLite, va boshqalar) bilan bir xil kod orqali ishlash.

SQL injectiondan himoya qilish (prepare() va bindParam() yordamida).

Kodni ixcham, xavfsiz va ko‘chma qilish.


💡 Misol:

$db = new PDO("mysql:host=localhost;dbname=test", "root", "");
$stmt = $db->prepare("SELECT * FROM users WHERE id = :id");
$stmt->execute(['id' => 1]);
$user = $stmt->fetch();

🔐 Xulosa: PDO — bu xavfsiz va zamonaviy usulda PHP orqali bazaga ulanib ishlash uchun kerak.

4-o‘lchamli dunyo — biz biladigan 3 o‘lcham (uzunlik, kenglik, balandlik) ustiga qo‘shimcha o‘lcham qo‘shilgan fazo.

Oddiy qilib:

* 1-o‘lcham: chiziq
* 2-o‘lcham: tekislik (kvadrat, doira)
* 3-o‘lcham: hajm (koptok, kub — biz yashaydigan dunyo)
* 4-o‘lcham: vaqt yoki qo‘shimcha fazo o‘lchami

Ilmda ko‘pincha 4-o‘lcham vaqt deb qaraladi. Ya’ni, biz fazoda harakat qilamiz va vaqt bo‘yicha oldinga ketamiz — shu 4-o‘lchamli makon-vaqt.

Ba'zi nazariyalarda 4-o‘lcham qo‘shimcha fazoviy o‘lcham bo‘lishi ham mumkin, lekin uni ko‘ra olmaymiz — faqat matematik model sifatida tushuntiriladi.

Qisqa: 4-o‘lcham — 3D + vaqt.

Laravel – PHP uchun eng mashhur web-frameworklardan biri bo‘lib, zamonaviy web-ilovalarni tez, xavfsiz va oson yaratish imkonini beradi.

* Asoschisi: Taylor Otwell (AQSh)
* Yaratilish sabab: 2011-yilda Taylor Otwell CodeIgniter kabi frameworklarda ba’zi funksiyalar yetishmasligini sezib, oson, zamonaviy va kuchli PHP framework yaratmoqchi bo‘lgan.
* Tarixi:

* 2011: Laravel 1 – asosiy routing va autentifikatsiya bilan.
* 2012: Laravel 3 – paketlar, Artisan CLI, migrationlar.
* 2013: Laravel 4 – Composer asosida modul tizimi, kuchli ORM (Eloquent).
* 2015: Laravel 5 – middleware, events, scheduler va boshqa ko‘plab imkoniyatlar.
* Hozirgi kunda Laravel doimiy yangilanib, PHP ilovalarni tez va xavfsiz yaratish uchun keng qo‘llaniladi.

Nega mashhur:

* Oson o‘rganish va ishlatish
* Kuchli ORM (Eloquent) va routing tizimi
* Xavfsiz va zamonaviy web-ilovalar yaratish imkoniyati
* Keng jamoa va katta ekotizim (packages, tutorials)

Laravel’ni o‘rganish uchun 30 kunlik reja
Kunlik o‘quv vaqti 2–3 soat

1–7 kun: Asoslar va tayyorgarlik

Ma’qsad: PHP va web asoslarini mustahkamlash, Laravel muhitini sozlash.

* 1-kun: PHP asoslarini tezkor ko‘rib chiqish (OOP, array, string, function, loop) – 2 soat
* 2-kun: Composer, Git va Laravel’ni o‘rnatish – 2 soat
* 3-kun: Laravel loyihasi yaratish, strukturani tushunish (app, routes, resources) – 2 soat
* 4-kun: Routing va Controllers – 2 soat
* 5-kun: Views va Blade templating – 2 soat
* 6-kun: Forms va validation – 2–3 soat
* 7-kun: Amaliy mashq: oddiy CRUD loyihasi (bitta model bilan) – 3 soat


8–14 kun: Ma’lumotlar bazasi va ORM

Ma’qsad: Laravel’ning Eloquent ORM va migrationlarni o‘rganish

* 8-kun: Migrationlar, schema builder – 2 soat
* 9-kun: Eloquent asoslari (Model, querying, relationships) – 2 soat
* 10-kun: One-to-many, many-to-many relation – 2–3 soat
* 11-kun: Query builder va eager loading – 2 soat
* 12-kun: CRUD loyihasini Eloquent bilan bajarish – 3 soat
* 13-kun: Soft deletes, timestamps, mutators va accessors – 2 soat
* 14-kun: Amaliy mashq: blog yoki vazifa ro‘yxati loyihasi – 3 soat

15–21 kun: Middleware, autentifikatsiya va xavfsizlik

Ma’qsad: Laravel xavfsizlik va foydalanuvchi tizimlarini tushunish

* 15-kun: Middleware tushunchasi va yaratish – 2 soat
* 16-kun: Laravel autentifikatsiyasi (Auth scaffolding) – 2–3 soat
* 17-kun: Roles va permissions – 2 soat
* 18-kun: Password reset va email verification – 2 soat
* 19-kun: Request validation va form security – 2 soat
* 20-kun: Amaliy mashq: foydalanuvchi tizimi bilan loyihani kengaytirish – 3 soat
* 21-kun: Test qilish va debugging – 2 soat

22–28 kun: Advanced Laravel

Ma’qsad: Zamonaviy xususiyatlar va loyihani professional qilish

* 22-kun: Events va listeners – 2 soat
* 23-kun: Jobs va queues – 2 soat
* 24-kun: Notifications va mail – 2 soat
* 25-kun: API yaratish va Sanctum bilan authentication – 2–3 soat
* 26-kun: File storage va image upload – 2 soat
* 27-kun: Task scheduling va artisan commands – 2 soat
* 28-kun: Amaliy mashq: kichik API loyihasi yaratish – 3 soat



29–30 kun: Yakuniy loyiha

* 29-kun: Full-stack loyihani yaratish (CRUD + auth + relations + API) – 3–4 soat
* 30-kun: Loyihani deploy qilish, GitHub’ga yuklash – 2–3 soat

📌 Natija: 30 kunda boshlang‘ichdan o‘rta darajagacha Laravel bilan mustaqil ishlash imkoniyati paydo bo‘ladi.

📌 Tavsiyalar: Har kuni amaliy mashq qilish, kodni yozish va kichik mini-layihalar yaratish.

FFmpeg Fransua Ksavye Klerk (Fabrice Bellard) tomonidan yaratilgan.
2000-yilda loyiha ishga tushirilgan va hozir dunyodagi eng kuchli ochiq manbali media frameworklardan biridir.

FFmpeg nima qiladi?

FFmpeg — video va audio fayllar bilan ishlash uchun super kuchli vosita.

Asosiy imkoniyatlari:

🎥 Video konvertatsiya (masalan: MP4 → MKV, AVI → MP4)
🎵 Audio konvertatsiya (MP3, WAV, AAC va boshqalar)
✂️ Video va audio kesish / birlashtirish
🔊 Ovoz o‘zgartirish (volume, speed, bitrate, format)
🖼 Videodan rasm ajratish / rasmdan video qilish
🎭 Subtitles qo‘shish va olish
🧠 Kodeklar bilan ishlash (H.264, H.265, AAC, Opus…)
📸 Watermark / logo qo‘yish
💡 Video sifatini oshirish / kamaytirish
📡 Streaming (YouTube, RTMP serverlar)
🎬 Metadata o‘zgartirish
📦 Screen recording va webcam recording
🧩 FPS, resolution, bitrate o‘zgartirish

Qisqa misollar

Video format o‘zgartirish:

ffmpeg -i video.avi video.mp4

Videoga logo qo‘yish:

ffmpeg -i video.mp4 -i logo.png -filter_complex "overlay=10:10" output.mp4

Music kesish:

ffmpeg -i music.mp3 -ss 00:00:10 -to 00:00:30 cut.mp3

Nega juda mashhur?

🔓 Ochiq manba — bepul
💪 Juda kuchli imkoniyatlar
🌍 Deyarli hamma platformada ishlaydi (Linux, Windows, Mac)
✅ YouTube, TikTok, Instagram’da ishlatiladigan asosiy kodeklar bilan mos

Robocopy — bu Windows’dagi kuchli fayl nusxalash (backup) va sinxronlash komandasi.

Qisqa qilib:

Juda katta papkalarni tez va ishonchli ko‘chiradi

Fayllarni o‘zgargan joyidan davom ettirib nusxalaydi

Strukturani, huquqlarni, atributlarni saqlaydi

Tarmoq orqali ham yaxshi ishlaydi

Sync, mirror, backup uchun ishlatiladi


Oddiy misol:

robocopy C:\Manba D:\Nusxa /MIR

/MIR — papkani to‘liq ko‘zguday qilib nusxalaydi (o‘chirgan fayllarni ham o‘chiradi).

Kerak bo‘lsa, amaliy misollar ham beraman.