خری را گفتند احوالت چون است؟
گفت:
خوراکم کم و , کارم زیاد است
ولیکن, مطیع و شاکرم
گفتند حقا که خری

#عبید_زاکانی
@PendareNic

#مقاله
#اگزیستانسیالیسم
@PendareNic

گرچه واژه ی «اگزیستانسیالیسم» ریشه در اروپای قرن بیستم دارد ولی نباید تفکر اگزیستانسیالیسم را محصول مدرنیته ی غربی دانست زیرا مبنای این نوع تفکر قرن ها قبل از آن توسط اندیشه ورزانی از گوشه کنار جهان مطرح شده است.
برای مثال آنچه #بودا چند قرن پیش از میلاد مطرح کرده هیچ تفاوت اساسی با اگزیستانسیالیسم قرن بیستم ندارد.
برای فهم کامل اگزیستانسیالیسم می توانید به آثار #ژان_پل_سارتر (فیلسوف، روان شناس ، نمایشنامه نویس و رمان نویس فرانسوی) رجوع کنید، با این حال سعی می کنم در این یادداشت کوتاه تصویری از تفکر اگزیستانسیالیست را ترسیم کنم. اساس اگزیستانسیالیسم بر «قبول وضعیت بشری» استوار است. بشر در جهانی زندگی می کند ناشناخته، متغیر و ناایمن. همه ی دانسته های ما تصویری فرضی اند که محدودیت حواس و هوش ما آنها را محدود می کند. به قول #مولانا (که گاهی اگزیستانسیالیست است و گاهی مذهبی!):

پیش چشمت داشتی شیشه کبود
زان سبب عالم کبودت می نمود

همانطورکه #امانوئل_کانت در #نقد_عقل_محض گفته است، انسان امکان فهم جهان را مستقل از محدودیت حواس و حالات هیجانی و پیش زمینه های تربیتی اش ندارد. در واقع «تجربه ی ما مصبوغ و مسبوق به حالات هیجانی ما و انتظارات و باورهای ماست.»
به گفته ی #خیام: «هر کس سخنی از سر سودا گفته ست ...»
آن که طبعی عصبی و تحریک پذیر دارد، جهان را سرشار از خطر و تهدید می بیند و آن که طبعی عاشق پیشه دارد، زندگی را انباشته از ماجراهای عاشقانه می یابد. تمثیل «فیل در تاریکی» #مولانا ، بهترین استعاره برای بیان نسبی بودن دانش بشری است.
از سوی دیگر، بشر همواره با «عدم قطعیت» سر و کار دارد. جهان سرشار از پیش بینی نشده هاست. «مرگ» نمونه ی کاملی از ابهام و رازآمیز بودن زندگی است. هر فرضیه ای درباره ی «پس از مرگ» برای همیشه در همان حد فرضیه بودن درجا خواهد زد. نتیجه این که تفکر اگزیستانسیال، انسانی را تربیت می کند که نادانی بشری خود را می پذیرد و در وضعیت «فروتنی» شناختی می ماند. چنین انسانی توانایی «تعامل، تامل و تحمل» را در روابط بین فردی اش همواره حفظ می کند یا به تعبیر پارسی:

آن کس که نداند و بداند که نداند
لنگان خرک خویش به مقصد برساند

علاوه بر این، تفکر اگزیستانسیال این توانایی را از انسان می طلبد که به جای «فرض ایمن بودن»، متانت تحمل جهان غیر قطعی را داشته باشد. از آن طرف، تفکر مذهبی برپایه ی «می دانم مطلق» شکل گرفته است. مذهبی ها برای جهان «از ازل تا ابد» قصه هایی قطعی دارند. کسی که در چنین «می دانم مطلق» دست و پا می زند کجا می تواند فروتنی لازم برای «تعامل ، تأمل و تحمل» را داشته باشد؟! اینجاست که اساسا تفکر مذهبی جایی برای «گفتگوی تمدن ها» باز نمی گذارد و چاره ای جز «برخورد تمدن ها» ندارد. تفکر مذهبی، «پاسخ مدار» است، برخلاف تفکر اگزیستانسیالیست که «پرسش مدار» است.
این بیت پارسی نیز بیان شیرینی است از تفکر مذهبی:

آن کس که نداند و نداند که نداند
در جهل مرکب ابدالدهر بماند

از آنجا که احساس ایمنی فرد مذهبی بر پایه ی گزاره های آزمون نشدنی درباره ی جهان هستی استوار است، هرگونه نقد و چالش این گزاره ها، فرد مذهبی را مضطرب و عصبانی می کند بنابراین برای او گزاره هایش ارزش حیاتی می یابند تا حدی که حاضر است به جای چالش و گفتگو بر سر این گزاره ها دست به خشونت برد چرا که جهان بدون آن گزاره ها برای چنین فردی غیرقابل تحمل است. این روزها، نظریه پردازانی در ایران در پی این هستند که تفکر اگزیستانسیال را زاییده ی مدرنیته ی غربی بنامند و صاحبان چنین تفکری را غربزده تلقی کنند! این شبه متفکران، چگونه می توانند «حکیم عمر خیام» را که صدها سال پیش از جریان مدرنیته در غرب، مصداق روشن تفکر اگزیستانسیالیست بود غربزده معرفی کنند؟! همین یک بیت از #خیام ، چکیده ای است از تمام اگزیستانسیالیسم:

از جمله ی رفتگان این راه دراز
باز آمده ای کو که به ما گوید «راز»؟! 

#دکترمحمدرضاسرگلزایی

@PendareNic

#قوانین هر کشوری، مانند تارهای عنکبوت هستند؛ «ضعفا» را به دام می اندازند و توسط «قدرتمندان» در هم پیچیده می شوند.

#آناکارسیس

@PendareNic

ـــ «کار دستگاه ِ آموزش ِ عالی چیست؟»
ـــ تبدیل آدم به ماشین.

ـــ «از چه راهی؟
ـــ با خو کردن به ملال زدگی.


ـــ «چگونه به این امر می توان دست یافت؟»
ـــ با مفهوم ِ وظیفه.

ـــ «با کدام سرمشق؟»
ـــ فیلولوگ، که سرمشق ِ خَرخوانی می دهد.

ـــ «انسان ِ کامل کدام است؟»
ـــ کارمند ِ دولت.

ـــ «کدام فلسفه عالی ترین قاعده را در مورد کارمند ِ دولت به دست می دهد؟»
ـــ فلسفه ی کانت، که کارمند ِ دولت را در مقام شیء در ذات ِ خود در برابر ِ کارمند ِ دولت در مقام ِ نمود به داوری می نشاند.


#فریدریش_نیچه

@PendareNic

بهتر است نتوانند شما را درک
کنند و بمیرید،
تا اینکه
زندگی‌تان را
به توضیح دادن بگذرانید...

#شکسپیر
@PendareNic

دنیا ،
ارث کدام بی پدری مان را از ما میخواست
که تمامی نداشت ؟!

غمگینم ؛؛
برای خودم ؛
برای تو ؛
برای جهان ؛

در زمینی که "یک بار" به دنیا آمدیم و
"هزاران بار" مردیم !


#شیما_قاسمی

@PendareNic

عموما دیده می شود آنها که سنگِ عدالت اجتماعی را برسینه می زنند نمی دانند از چه دفاع می کنند. و آنها که آن را رد می کنند نمی دانند چه چیز را رد می کنند و آنهایی هم که می خواهند اصلاح کنند نمیدانند چه چیز را میخواهند اصلاح کنند.
در نتیجه، در دنیای سوم، ما شاهد کارهای پرهزینه کارشناسی در حوزه حقوقی و پارلمانی هستیم که پس از تصویب یکسره به زباله دان می روند. و اگر هم تلاشی در اجرای آن بشود جز نکبت چیزی حاصل نمی شود.


#علی_رضاقلی

@PendareNic

عده‌ای در این دنیا ؛
بهترین لذایذ زندگی را می‌برند و به ما ،
وعده زندگی در جهان دیگری‌ می‌دهند !

#فردریش_نیچه
@PendareNic

دیکتاتوری ها وحدت وجودی هستند. دیکتاتور قادر است بخش کوچکی از خودش را در وجود همه ی ما بکارد.

#خولیا_الوارز

@PendareNic

آنان که از اتفاقات ناگوار زندگی خود چیزی نمی آموزند، وجدان هستی را مجبور می کنند تا آن اتفاقات را تا آنجا که نیاز باشد تکرار کند، تا فرد آن چیزی را که آن اتفاقات ناگوار می خواهند آموزش دهند، یاد گیرد. آنچه که انکار میکنی تو را شکست میدهد، آنچه که قبول می کنی تو را تغییر میدهد.

#کارل_گوستاو_یونگ
@PendareNic

باید خویشتن دوستی آموخت. من چنین می آموزانم! با عشقی سالم و درست، چندان که بتوان نزد خویشتن ماند و سرگردان نگشت.

#نیچه
@PendareNic

اینجا که من ایستاده ام،
همه برای پرت شدن
لحظه شماری میکنند..
یکی نیست
نخ زمین را بـبُرَد ؟!

#محمد_علی_نوری
@PendareNic

من فکر می کنم #عشق یک دروغ بزرگ است که برای مشغول کردن مردم درست شده است. همه ی آدمها مدام راجع به عشق حرف می زنند؛ کشیش ها، آگهی های بازرگانی، نویسنده ها و شعرا، آدمهای سیاسی و آخرسر کسانی که به راستی عشقی دارند.

من از این کلمه ی پر فریب که همیشه و با هر زبانی مهمترین حرف آدمهاست، نفرت دارم.

#اوریانا_فالاچی

@PendareNic

بدونِ شک زمان در مسیر خود، همه را واژگون می‌کند. درست مانندِ سوارکاری که آنقدر بر اسبِ پیرش تازیانه می‌زند تا در جاده تلف شود.

#هاروکی_موراکامی
@PendareNic

باور کن
همان چیزی که
از دست دادنش برای انسان
سخت ترینِ کارهاست ،
سرانجام همانی است
که دیگر رغبتی به آن ندارد ...

#آلبر_کامو

@PendareNic

#دیالوگ

هرشل: از تمام اتفاقاتی که تا الان برات افتاده در مورد خدا به چه نتیجه‌ای رسیدی؟
ریک: به این نتیجه رسیدم که خدا حس شوخ‌طبعی بی‌نظیری داره!

@PendareNic

#علم یک واکسن است

در مقابل "شارلاتانهای دنیا"
که میخواهند از جهل شما
سوء استفاده کنند ..

#نیل_دگراس_تایسون

@PendareNic

در این دنیا که همه می کوشند چیزی شوند، تو “هیچ” شو.

مقصدت فنا باشد.

انسان باید مثل گلدان باشد. همان طور که در گلدان نه شکل ظاهر، بلکه خلا درون مهم است، در انسان نیز نه ظن منیت، بلکه معرفت هیچ بودن اهمیت دارد.

#الیف_شافاک

@PendareNic

هر آنچه که در پشت سر داریم،و هر آنچه که در پیش رو داریم،در قیاس با آنچه که درون ما نهفته است،حقیر و ناچیز است.

#رالف_والدو_امرسون

@PendareNic

#پازل
💢 @Osyannn 💢

پروانه هایی پی در پی گِرد پیله ی خود می پیچند
جسد خویش می بینند و خیال می کنند از پشتِ آفرینشی باشکوه به زندگی آمده اند...

نمیدانند زندگی همین لحظه لحظه مرگ را تجربه کردن است!
که در هسته ی آن دستهایی این پازل مضحک را
می چینند و بر هم می زنند
می چینند و بر هم می زنند...

چقدر حقارت بار است این فریب
که هر لحظه به جبر زمان خرد می شود

و ما تنها هنوز
تکه تکه عشق و نفرت هایمان را تباه میکنیم...

#روز_به

💢 @Osyannn 💢

((خویشتن را بشناس))، این تمامی دانش است.
آدمی تازه در پایان شناخت همه چیزها، خود را خواهد شناخت. زیرا چیز ها فقط مرز های بشر هستند.

#فریدریش_نیچه
@PendareNic