Ko'krak yoshidagi bolalarni talabiga qarab emizish lozim
Bolani emishga ehtiyoji bo'lganidagina emizish lozim. Agar bola biron jadval, vaqt-soatga qarab emizilsa, uning organizmi bu tartibga o'rgana olmaydi. Natijada u ko'krakdan bosh torta boshlaydi. Masalan, ba'zi chaqaloqlar kunduz kuni emishni yaxshi ko'rsalar, boshqalari esa tuni bilan onasini emib chiqishni xohlaydilar. Shu yo'l bilan ular o'zining sutga bo'lgan sutkalik ehtiyojini qoplaydilar.
Bola onaning tartibiga emas, ona bolaning tartibiga moslashishi lozim.
❗️Onalar chaqaloqlarni o'zi istagan vaqtda emas, aynan bola xohlagan paytda emizishi kerak. Bola har emganida qancha emishi muhim emas, uning jismoniy ko'rsatkichlarining(tana uzunligi, vazn) normada ortib borishi sut yetarli ekanligidan dalolat beradi.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bolani emishga ehtiyoji bo'lganidagina emizish lozim. Agar bola biron jadval, vaqt-soatga qarab emizilsa, uning organizmi bu tartibga o'rgana olmaydi. Natijada u ko'krakdan bosh torta boshlaydi. Masalan, ba'zi chaqaloqlar kunduz kuni emishni yaxshi ko'rsalar, boshqalari esa tuni bilan onasini emib chiqishni xohlaydilar. Shu yo'l bilan ular o'zining sutga bo'lgan sutkalik ehtiyojini qoplaydilar.
Bola onaning tartibiga emas, ona bolaning tartibiga moslashishi lozim.
❗️Onalar chaqaloqlarni o'zi istagan vaqtda emas, aynan bola xohlagan paytda emizishi kerak. Bola har emganida qancha emishi muhim emas, uning jismoniy ko'rsatkichlarining(tana uzunligi, vazn) normada ortib borishi sut yetarli ekanligidan dalolat beradi.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bolalar nima uchun tirnoqlarini tishlashadi?
Refleks. Bola ona ko’kragini imitatsiya qilib, so’rg’ich va barmoq so’radi. Har qanday noqulay holatda (agar u nima qilishni bilmasa) yoqimli psixologik holatga tushish uchun so’rish refleksini amalga oshirish istagi uyg’onadi.
Tishlarning almashinishi. Boshqa bir nazariya shuni ko'rsatadiki, maktab yoshidagi bolalarda tishlarning almashinishi va faol o'sishi davrida biron bir narsani chaynash istagi paydo bo'ladi va boshqa variantlar yo'qligi sababli bola tirnoq plastinkasini tishlay boshlaydi.
Taqlid qilish. Bolalarda onixofagiyaning yana bir sababi boshqa bolalar yoki kattalarga to’g’ridan to’g’ri taqlid qilishdir. Bola boshqa odamning xatti-harakatlarini uning noto'g'ri ekanligini tushunmasdan qabul qiladi.
Stress. Onixofagiya 6 yoshdan 9 yoshgacha bo'lgan bolalarda eng ko'p uchraydi. Ushbu davrda bolaning maktabdagi o'quv sharoitlariga murakkab moslashuvi mavjud, katta o'quv jarayoni va psixologik yuk bor.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Refleks. Bola ona ko’kragini imitatsiya qilib, so’rg’ich va barmoq so’radi. Har qanday noqulay holatda (agar u nima qilishni bilmasa) yoqimli psixologik holatga tushish uchun so’rish refleksini amalga oshirish istagi uyg’onadi.
Tishlarning almashinishi. Boshqa bir nazariya shuni ko'rsatadiki, maktab yoshidagi bolalarda tishlarning almashinishi va faol o'sishi davrida biron bir narsani chaynash istagi paydo bo'ladi va boshqa variantlar yo'qligi sababli bola tirnoq plastinkasini tishlay boshlaydi.
Taqlid qilish. Bolalarda onixofagiyaning yana bir sababi boshqa bolalar yoki kattalarga to’g’ridan to’g’ri taqlid qilishdir. Bola boshqa odamning xatti-harakatlarini uning noto'g'ri ekanligini tushunmasdan qabul qiladi.
Stress. Onixofagiya 6 yoshdan 9 yoshgacha bo'lgan bolalarda eng ko'p uchraydi. Ushbu davrda bolaning maktabdagi o'quv sharoitlariga murakkab moslashuvi mavjud, katta o'quv jarayoni va psixologik yuk bor.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Bolalarda statikaning rivojlanishi
Statika - tananing ma’lum qismlarini zaruriy holatda ushlab turish va fiksatsiya qilishdir. Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda rivojlanmagan.
1⃣Statikaning birinchi belgisi – bola boshini ushlashi hayotining 2-3 oyligidan boshlanadi, 3 oyligida vertikal holatda bola boshini yaxshi ushlashi kerak.
2⃣Ikkinchi belgi – bola o‘tirishi – 6–7 oyligidan boshlanadi, 7 oylikdan emaklay boshlaydi.
3⃣Uchinchi belgi – bola tik turishi – 9–10 oyligidan boshlanadi.
4⃣To‘rtinchi belgi – bola yurishi – 1-yoshning oxiridan boshlanadi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Statika - tananing ma’lum qismlarini zaruriy holatda ushlab turish va fiksatsiya qilishdir. Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda rivojlanmagan.
1⃣Statikaning birinchi belgisi – bola boshini ushlashi hayotining 2-3 oyligidan boshlanadi, 3 oyligida vertikal holatda bola boshini yaxshi ushlashi kerak.
2⃣Ikkinchi belgi – bola o‘tirishi – 6–7 oyligidan boshlanadi, 7 oylikdan emaklay boshlaydi.
3⃣Uchinchi belgi – bola tik turishi – 9–10 oyligidan boshlanadi.
4⃣To‘rtinchi belgi – bola yurishi – 1-yoshning oxiridan boshlanadi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
«Rinotin kids» biologik faol qo‘shimchasiga berilgan ruxsatnoma bekor qilindi
Bunday qaror aholi orasida ovqatdan zaharlanish holatlari kelib chiqishining oldini olish maqsadida qabul qilingani ta’kidlanmoqda.
Sanepidqo‘mita tomonidan «Rinotin kids» biologik faol qo‘shimchasini O‘zbekiston hududida sotish uchun berilgan ruxsatnoma bekor qilindi.
Qayd qilinishicha, bunday qaror aholi orasida ovqatdan zaharlanish holatlari kelib chiqishining oldini olish maqsadida qabul qilingan. Ammo, Sanepidqo‘mita qanday asosga ko‘ra ruxsatnomani bekor qilganiga oydinlik kiritilmagan.
Manba: kun.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bunday qaror aholi orasida ovqatdan zaharlanish holatlari kelib chiqishining oldini olish maqsadida qabul qilingani ta’kidlanmoqda.
Sanepidqo‘mita tomonidan «Rinotin kids» biologik faol qo‘shimchasini O‘zbekiston hududida sotish uchun berilgan ruxsatnoma bekor qilindi.
Qayd qilinishicha, bunday qaror aholi orasida ovqatdan zaharlanish holatlari kelib chiqishining oldini olish maqsadida qabul qilingan. Ammo, Sanepidqo‘mita qanday asosga ko‘ra ruxsatnomani bekor qilganiga oydinlik kiritilmagan.
Manba: kun.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Ba’zan onalar savol berishadi. Bolam falon oylik nechta tishi bo‘lishi kerak?
Bu savolga quyidagi formula orqali javob topamiz.
X=(n-12)+8
Bu yerda:
8- 1 yoshgacha chiqishi kerak bo'lgan tishlar soni
X - 1 yoshdan katta bolalardagi tishlar soni
n - bolaning necha oyligi
Masalan, bola 18 oylik
(18-12)+8=14
Demak, 14 ta tishi bo'lishi kerak ekan. Bu albatta absolyut raqam emas, ba'zi bir sabablarga ko'ra tishlar oldinroq yoki keyinroq chiqishi mumkin. Yuqoridagi suratda siz sut tishlarining chiqish va tushish vaqtlarini ko'rib turibsiz.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bu savolga quyidagi formula orqali javob topamiz.
X=(n-12)+8
Bu yerda:
8- 1 yoshgacha chiqishi kerak bo'lgan tishlar soni
X - 1 yoshdan katta bolalardagi tishlar soni
n - bolaning necha oyligi
Masalan, bola 18 oylik
(18-12)+8=14
Demak, 14 ta tishi bo'lishi kerak ekan. Bu albatta absolyut raqam emas, ba'zi bir sabablarga ko'ra tishlar oldinroq yoki keyinroq chiqishi mumkin. Yuqoridagi suratda siz sut tishlarining chiqish va tushish vaqtlarini ko'rib turibsiz.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bolalarda temperament tiplari
Xolerik
U juda jahldor, o‘ziga ishongan va shijoatli, bir zumda qaror qabul qiladi, shuning uchun g‘oyalari juda qiziq. U har doim nima istayotganini biladi. Xolerik bola juda harakatchan, uzoq kutishga toqat qilmaydi, kayfiyati keskin o‘zgaradi.
Sangvinik
Bolakay quvnoq, kuchli va muvozanatli, bundan tashqari u “quyosh” kabi ko‘pincha yaxshi kayfiyatda, izlanuvchan, faol. Sangvinik bolani juda tez kuldirish yoki biron bir arzimas narsadan qattiq xafa qilib qo‘yish mumkin.
Flegmatik
Flegmatik bola – juda og‘ir. Uni kuldirish yoki xafa qilish qiyin. Kichkina flegmatik hamma narsada tartibni yaxshi ko‘radi. U faqat o‘z idishidan ovqatlanadi, tengdoshlar orasida faqat o‘z o‘yinchog‘i bilan o‘ynaydi.
Melanxolik
Melanxolik bola nafaqat jim, balki mehribon, yumshoq, ishonchli va ochiq fe’l-atvor egasidir. U juda ta’sirchan, salga xafa bo‘ladigan, hamma narsada ehtiyotkor. Melanxolik o‘ziga ishonchsiz, uning o‘zi qaror qabul qilishi juda qiyin.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Xolerik
U juda jahldor, o‘ziga ishongan va shijoatli, bir zumda qaror qabul qiladi, shuning uchun g‘oyalari juda qiziq. U har doim nima istayotganini biladi. Xolerik bola juda harakatchan, uzoq kutishga toqat qilmaydi, kayfiyati keskin o‘zgaradi.
Sangvinik
Bolakay quvnoq, kuchli va muvozanatli, bundan tashqari u “quyosh” kabi ko‘pincha yaxshi kayfiyatda, izlanuvchan, faol. Sangvinik bolani juda tez kuldirish yoki biron bir arzimas narsadan qattiq xafa qilib qo‘yish mumkin.
Flegmatik
Flegmatik bola – juda og‘ir. Uni kuldirish yoki xafa qilish qiyin. Kichkina flegmatik hamma narsada tartibni yaxshi ko‘radi. U faqat o‘z idishidan ovqatlanadi, tengdoshlar orasida faqat o‘z o‘yinchog‘i bilan o‘ynaydi.
Melanxolik
Melanxolik bola nafaqat jim, balki mehribon, yumshoq, ishonchli va ochiq fe’l-atvor egasidir. U juda ta’sirchan, salga xafa bo‘ladigan, hamma narsada ehtiyotkor. Melanxolik o‘ziga ishonchsiz, uning o‘zi qaror qabul qilishi juda qiyin.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Bolaning miyasini rivojlantirish
Bola miyasini rivojlantirish bo'yicha UNICEF tomonidan tayyorlangan mahorat darsi
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bola miyasini rivojlantirish bo'yicha UNICEF tomonidan tayyorlangan mahorat darsi
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
❓Bolaga qulupnayni qachondan va qancha miqdorda berish mumkin?
Bola 2 yoshga to‘lgandan so‘ng unga qulupnay berishni boshlash mumkin. Avval 1 dona mevani nonushtadan so‘ng berib ko‘ring.
❗️ Yodda tuting bir dona qulupnay bilan boshlaysiz. Agar kechga borib, hech qanday allergiya kuzatilmasa, ertasiga 2 dona berishingiz mumkin. Mana shunday qilib, bola organizmini yangi rezavor mevaga o‘rgatasiz.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bola 2 yoshga to‘lgandan so‘ng unga qulupnay berishni boshlash mumkin. Avval 1 dona mevani nonushtadan so‘ng berib ko‘ring.
❗️ Yodda tuting bir dona qulupnay bilan boshlaysiz. Agar kechga borib, hech qanday allergiya kuzatilmasa, ertasiga 2 dona berishingiz mumkin. Mana shunday qilib, bola organizmini yangi rezavor mevaga o‘rgatasiz.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Sutli kokteyl - 1 yoshdan oshgan bolalar uchun
#taomnoma #desert
Mahsulotlar:
• sut - 200 g
• o‘rmon mevalari - 1 choy qoshiq
• banan - 1 dona
• shakar - 1 choy qoshiq(shakarsiz tayyorlasa ham bo‘ladi)
Tayyorlanishi:
1. Blenderda sut, shakar, banan bo‘laklari va o‘rmon mevalari aralashtiriladi.
2. Agar bolangiz katta yoshli bo‘lsa, 1 osh qoshiq muzqaymoq qo‘shish mumkin. Kokteylda olinadigan rang unga qo‘shiladigan mahsulotlarga bog‘liq.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
#taomnoma #desert
Mahsulotlar:
• sut - 200 g
• o‘rmon mevalari - 1 choy qoshiq
• banan - 1 dona
• shakar - 1 choy qoshiq(shakarsiz tayyorlasa ham bo‘ladi)
Tayyorlanishi:
1. Blenderda sut, shakar, banan bo‘laklari va o‘rmon mevalari aralashtiriladi.
2. Agar bolangiz katta yoshli bo‘lsa, 1 osh qoshiq muzqaymoq qo‘shish mumkin. Kokteylda olinadigan rang unga qo‘shiladigan mahsulotlarga bog‘liq.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
🌡Bolalar isitma qilgan paytda parasetamol(Sefekon D) shamchalari va tabletkasini qanday dozalarda qo‘llash kerak?
✅Shamchani bir martalik qo‘llash dozalari:
-1 oylikdan 3 oylikgacha - 50 mg
-3 oylikdan 3 yoshgacha - 100 mg
-3 yoshdan kattalarga - 250 mg
❗️Bir kunda 3 tagacha shamcha qo‘llash mumkin!
✅Tabletkani bir martalik qo‘llash dozalari (Parasetamol 200 mg tabletkasi uchun):
-1 oylikdan 3 oylikgacha - 50 mg (1/4 tab yoki chorak tab)
-3 oylikdan 3 yoshgacha - 100 mg ( 1/2 tab yoki yarimta tab)
-3 yoshdan kattalarga - 200 mg (1 tab )
❗️Tabletkani ham yuqoridagi dozada kuniga 3 mahal berish mumkin!
‼️Eslatma! Tabletka va shamchalarni bola tana harorati 38 °C dan oshgandan keyin qo‘llash mumkin!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
✅Shamchani bir martalik qo‘llash dozalari:
-1 oylikdan 3 oylikgacha - 50 mg
-3 oylikdan 3 yoshgacha - 100 mg
-3 yoshdan kattalarga - 250 mg
❗️Bir kunda 3 tagacha shamcha qo‘llash mumkin!
✅Tabletkani bir martalik qo‘llash dozalari (Parasetamol 200 mg tabletkasi uchun):
-1 oylikdan 3 oylikgacha - 50 mg (1/4 tab yoki chorak tab)
-3 oylikdan 3 yoshgacha - 100 mg ( 1/2 tab yoki yarimta tab)
-3 yoshdan kattalarga - 200 mg (1 tab )
❗️Tabletkani ham yuqoridagi dozada kuniga 3 mahal berish mumkin!
‼️Eslatma! Tabletka va shamchalarni bola tana harorati 38 °C dan oshgandan keyin qo‘llash mumkin!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
🥕 Sabzi va gulkaram pyuresi
#6oylikdan #qoʻshimcha
Mahsulotlar:
• sabzi - 1 dona.
• gulkaram - 150 g.
• o'simlik moyi - 1 choy qoshiq
Tayyorlanishi:
1. Sabzavotlarni yuving va tozalang. Suvni olovga qo'ying.
2. Avval tozalangan sabzi deyarli tayyor bo'lgunga qadar qaynatib oling, so'ngra gulkaramni qo'shing va yana 4-7 daqiqa qaynating.
3. Tayyorlangan sabzavotlarni stakanga oling va ozgina sabzavotli bulyon qo'shib, blender bilan pyure holatiga o'tkazing.
4. Tayyor pyurega o'simlik moyini qo'shing va yaxshilab aralashtiring.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
#6oylikdan #qoʻshimcha
Mahsulotlar:
• sabzi - 1 dona.
• gulkaram - 150 g.
• o'simlik moyi - 1 choy qoshiq
Tayyorlanishi:
1. Sabzavotlarni yuving va tozalang. Suvni olovga qo'ying.
2. Avval tozalangan sabzi deyarli tayyor bo'lgunga qadar qaynatib oling, so'ngra gulkaramni qo'shing va yana 4-7 daqiqa qaynating.
3. Tayyorlangan sabzavotlarni stakanga oling va ozgina sabzavotli bulyon qo'shib, blender bilan pyure holatiga o'tkazing.
4. Tayyor pyurega o'simlik moyini qo'shing va yaxshilab aralashtiring.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
❓Normada yangi tug'ilgan chaqaloqlar qancha uxlaydi?
Bir uxlashda kamida 35-40 daqiqa, ko'pi bilan 3-4 soat uxlashi mumkin. Kunu - tun mobaynida o'rtacha 15-18 soat uxlaydilar.
❓Chaqaloqda tun va kun almashib qolishi mumkinmi?
Ha, mumkin. Shuning uchun chaqaloq kunduzi uxlaganida onasi ham uxlab olishi kerak. Aks holda tunda bolaga e'tiborli bo'lishga kuchi yetmaydi. Charchagan onaning bolasi injiq bo'ladi.
❓Chaqaloq juda ko'p uxlashi zarar emasmi?
📌Agar bola jismonan va ruxan yaxshi rivojlanayotgan bo'lsa,
📌Unda biron noodatiy holatlar namoyon bo'lmayotgan bo'lsa,
📌Chaqaloq vaqtida va kerakligicha emayotgan bo'lsa,
📌Uning tagliklari muntazam ravishda xo'l bo'lib, ichi muntazam ravishda kelayotgan bo'lsa.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bir uxlashda kamida 35-40 daqiqa, ko'pi bilan 3-4 soat uxlashi mumkin. Kunu - tun mobaynida o'rtacha 15-18 soat uxlaydilar.
❓Chaqaloqda tun va kun almashib qolishi mumkinmi?
Ha, mumkin. Shuning uchun chaqaloq kunduzi uxlaganida onasi ham uxlab olishi kerak. Aks holda tunda bolaga e'tiborli bo'lishga kuchi yetmaydi. Charchagan onaning bolasi injiq bo'ladi.
❓Chaqaloq juda ko'p uxlashi zarar emasmi?
📌Agar bola jismonan va ruxan yaxshi rivojlanayotgan bo'lsa,
📌Unda biron noodatiy holatlar namoyon bo'lmayotgan bo'lsa,
📌Chaqaloq vaqtida va kerakligicha emayotgan bo'lsa,
📌Uning tagliklari muntazam ravishda xo'l bo'lib, ichi muntazam ravishda kelayotgan bo'lsa.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
BOLALARNI ONA SUTI BILAN PARVARISHLASHDA NIMALARGA E’TIBOR QILISH ZARAR?
Ona suti — chaqaloq uchun mukammal ozuqa. Tarkibida yuzdan ziyod shifobaxsh mikroelementlar mavjud. Qolaversa, immunoglobulinga boy. Chaqaloqni turli infeksiyalardan himoyalaydi, immunitetni mustahkamlaydi.
Qisqacha aytganda, emizishning foydasi bisyor. Lekin bolani qay paytda, qanday holatda, necha mahal, necha yoshgacha ko‘krak suti bilan parvarishlagan ma’qul? Bu jarayonda qanday qoida va talablarga rioya qilish qilish zarur?
Manba: unicef.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Ona suti — chaqaloq uchun mukammal ozuqa. Tarkibida yuzdan ziyod shifobaxsh mikroelementlar mavjud. Qolaversa, immunoglobulinga boy. Chaqaloqni turli infeksiyalardan himoyalaydi, immunitetni mustahkamlaydi.
Qisqacha aytganda, emizishning foydasi bisyor. Lekin bolani qay paytda, qanday holatda, necha mahal, necha yoshgacha ko‘krak suti bilan parvarishlagan ma’qul? Bu jarayonda qanday qoida va talablarga rioya qilish qilish zarur?
Manba: unicef.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
❓Qanday holatlarda bolalarga muzqaymoq berish mumkin emas?
1⃣Bir necha hafta davomidagi kasallanishdan so‘ng. Kasallik o‘tkazgandan so‘ng mahalliy immunitet pasayadi. Yuqori nafas yo‘llarini muzlashi yangi infeksiyani yuqtirish xavfini paydo qiladi.
2⃣Tez-tez O‘RVI va tonzillit(angina) bilan kasallansa. Sovuq kasallikni takror rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin.
3⃣Bolada yara kasalligi, surunkali gastroduodenit, o‘t pufagi va oshqozon osti bezi bilan muammolar bo‘lsa.
4⃣Tarkibida allergiya chaqiruvchi komponentlar bo‘lsa. Ayniqsa hayvon oqsillari.
5⃣Laktaza yetishmovchiligi. Muzqaymoq tarkibida laktoza bor va bunday bolalar laktozani ko‘tara olmaydi.
6⃣Qandli diabet. Muzqaymoq tarkibida saxaroza bor va u diabetiklarga mumkin emas.
7⃣Bolalar semizligi. Muzqaymoqni kaloriyasi yuqori bo‘ladi. Qo‘shimcha vazn yig‘ilishiga sabab bo‘lishi mumkin.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
1⃣Bir necha hafta davomidagi kasallanishdan so‘ng. Kasallik o‘tkazgandan so‘ng mahalliy immunitet pasayadi. Yuqori nafas yo‘llarini muzlashi yangi infeksiyani yuqtirish xavfini paydo qiladi.
2⃣Tez-tez O‘RVI va tonzillit(angina) bilan kasallansa. Sovuq kasallikni takror rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin.
3⃣Bolada yara kasalligi, surunkali gastroduodenit, o‘t pufagi va oshqozon osti bezi bilan muammolar bo‘lsa.
4⃣Tarkibida allergiya chaqiruvchi komponentlar bo‘lsa. Ayniqsa hayvon oqsillari.
5⃣Laktaza yetishmovchiligi. Muzqaymoq tarkibida laktoza bor va bunday bolalar laktozani ko‘tara olmaydi.
6⃣Qandli diabet. Muzqaymoq tarkibida saxaroza bor va u diabetiklarga mumkin emas.
7⃣Bolalar semizligi. Muzqaymoqni kaloriyasi yuqori bo‘ladi. Qo‘shimcha vazn yig‘ilishiga sabab bo‘lishi mumkin.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
❓Bola qanday rivojlanadi?
⏳1-oylik - tur xil ovozlar chiqaradi, oyoq-qo‘llarda tartibsiz harakatlar
⏳2-oylik - harakatdagi narsalarni kuzatadi, jilmayadi.
⏳3-oylik - kuladi, gu-gulaydi, vertikal holatda boshini ushlaydi.
⏳4-oylik - tovush kelgan tomonga boshini buradi, yaqinlar ovozini faqlaydi. O‘yinchoqni ushlaydi, og‘ziga olib boradi.
⏳5-6-oylik - qo‘lidan ushlasa yoki ba'zan mustaqil o‘tiradi, chalqancha holatdan yonboshga yoki qorniga o‘griladi, o‘yinchoqlarni kuzatadi va ko‘taradi.
⏳7-8-oylik - mustaqil o‘tira oladi, oyoqqa turishga harakat qiladi, onasiga va tanishlar qo‘l cho‘zadi va chapak chaladi, ma-ma, da-da deya oladi.
⏳9-10-oylik - emaklaydi, tizzasiga tura oladi, kattalar yordamida oyoqqa turadi va ushlab yuradi, qoshiqdan ovqat yeydi. Dada, mama so‘zlarini ayta oladi
⏳11-12-oylik - qo‘lidan ushlasa o‘zi yuradi, lekin ko‘p yiqiladi, mustaqil ovqat yeyishga harakat qiladi, ba'zi so‘zlarni ayta oladi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
⏳1-oylik - tur xil ovozlar chiqaradi, oyoq-qo‘llarda tartibsiz harakatlar
⏳2-oylik - harakatdagi narsalarni kuzatadi, jilmayadi.
⏳3-oylik - kuladi, gu-gulaydi, vertikal holatda boshini ushlaydi.
⏳4-oylik - tovush kelgan tomonga boshini buradi, yaqinlar ovozini faqlaydi. O‘yinchoqni ushlaydi, og‘ziga olib boradi.
⏳5-6-oylik - qo‘lidan ushlasa yoki ba'zan mustaqil o‘tiradi, chalqancha holatdan yonboshga yoki qorniga o‘griladi, o‘yinchoqlarni kuzatadi va ko‘taradi.
⏳7-8-oylik - mustaqil o‘tira oladi, oyoqqa turishga harakat qiladi, onasiga va tanishlar qo‘l cho‘zadi va chapak chaladi, ma-ma, da-da deya oladi.
⏳9-10-oylik - emaklaydi, tizzasiga tura oladi, kattalar yordamida oyoqqa turadi va ushlab yuradi, qoshiqdan ovqat yeydi. Dada, mama so‘zlarini ayta oladi
⏳11-12-oylik - qo‘lidan ushlasa o‘zi yuradi, lekin ko‘p yiqiladi, mustaqil ovqat yeyishga harakat qiladi, ba'zi so‘zlarni ayta oladi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
❓Bolalarda qabziyatda glitserin shamchasini necha yoshdan qo‘llash mumkin?
Najas massasini yumshatadi va yo‘g‘on ichak bo‘ylab harakatini yengillashtiradi. Ichak shilliq qavatiga qo‘zg‘atuvchi ta’sir qilib, ichak motorikasini reflektor stimullaydi.
Har xil sababli qabziyatlarni simptomatik davolash uchun qo‘llaniladi.
📌Qo‘llanilishi
✅Shamchani bola hayotining birinchi kunidan qo‘llash mumkin.
✅3 yoshgacha bo‘lgan bolalarga 1/2 shamcha sutkasiga 1 mahal;
✅3 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalarga 1 shamcha sutkasiga 1 mahal
✅7 yoshdan katta bolalarga kattalarni dozasi(2,11 g) qo‘llaniladi.
Shamcha, ovqatdan 15-20 minutdan keyin rektal qo‘yiladi.
❗️Eslatma. Glitserin shamchasini davomiy qo‘llash fiziologik defekatsiya jarayoni kuchsizlantiradi. Preparatni Pediatr tavsiyasi bilan qo‘llash mumkin.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Najas massasini yumshatadi va yo‘g‘on ichak bo‘ylab harakatini yengillashtiradi. Ichak shilliq qavatiga qo‘zg‘atuvchi ta’sir qilib, ichak motorikasini reflektor stimullaydi.
Har xil sababli qabziyatlarni simptomatik davolash uchun qo‘llaniladi.
📌Qo‘llanilishi
✅Shamchani bola hayotining birinchi kunidan qo‘llash mumkin.
✅3 yoshgacha bo‘lgan bolalarga 1/2 shamcha sutkasiga 1 mahal;
✅3 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalarga 1 shamcha sutkasiga 1 mahal
✅7 yoshdan katta bolalarga kattalarni dozasi(2,11 g) qo‘llaniladi.
Shamcha, ovqatdan 15-20 minutdan keyin rektal qo‘yiladi.
❗️Eslatma. Glitserin shamchasini davomiy qo‘llash fiziologik defekatsiya jarayoni kuchsizlantiradi. Preparatni Pediatr tavsiyasi bilan qo‘llash mumkin.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Uchinchi mahorat darsi
❓Bolaning xotirasi qachondan shakllana boshlaydi va bu jarayon qanday kechadi?
❓Emizikli chaqaloqlar nega buncha ko‘p uxlashi sababini bilasizmi?
❓Kichkintoylar bilan muloqotda nimalarga e’tibor qaratish kerak?
❓Bolani til o‘rganishga qachondan va qanday qilib jalb qilsa bo‘ladi?
Manba: unicef.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
❓Bolaning xotirasi qachondan shakllana boshlaydi va bu jarayon qanday kechadi?
❓Emizikli chaqaloqlar nega buncha ko‘p uxlashi sababini bilasizmi?
❓Kichkintoylar bilan muloqotda nimalarga e’tibor qaratish kerak?
❓Bolani til o‘rganishga qachondan va qanday qilib jalb qilsa bo‘ladi?
Manba: unicef.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bolalar bir kunda qancha miqdorda shakar iste’mol qilishi kerak?
(Pediatr tavsiyasi)
📌5 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun kuniga 10 grammdan kam shakar
📌5 yoshdan 10 yoshgacha bolalar uchun 20—25 gramm shakar
📌10 yoshdan 15 yoshgacha bolalar uchun 25—30 gramm shakar
📌15 yoshdan katta bolalar kuniga 30 gramm shakarni iste’mol qilishlari mumkin.
❗️Eslatma. Sutkalik shakar miqdori hisoblanganda, shirinliklar tarkibidagi shakar ham inobatga olinishi kerak.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
(Pediatr tavsiyasi)
📌5 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun kuniga 10 grammdan kam shakar
📌5 yoshdan 10 yoshgacha bolalar uchun 20—25 gramm shakar
📌10 yoshdan 15 yoshgacha bolalar uchun 25—30 gramm shakar
📌15 yoshdan katta bolalar kuniga 30 gramm shakarni iste’mol qilishlari mumkin.
❗️Eslatma. Sutkalik shakar miqdori hisoblanganda, shirinliklar tarkibidagi shakar ham inobatga olinishi kerak.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
🍌🍐 Banan va nok pyuresi
#6oylikdan #qoʻshimcha
Mahsulotlar:
• nok - 1 dona.
• banan - 1/2 dona.
• suv - 30 ml.
Tayyorlanishi:
1. Nokni 15 daqiqa davomida bug'da pishiring.
2. Kesilgan banan bo'laklarini qo'shing va pyure holiga keltiring.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
#6oylikdan #qoʻshimcha
Mahsulotlar:
• nok - 1 dona.
• banan - 1/2 dona.
• suv - 30 ml.
Tayyorlanishi:
1. Nokni 15 daqiqa davomida bug'da pishiring.
2. Kesilgan banan bo'laklarini qo'shing va pyure holiga keltiring.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Bolalarning nutqi qanday shakllanadi?
Kattalarning hali tili chiqib ulgurmagan, so‘zlar ma’nosini farqlolmaydigan jajjigina bolajonlarga gapirishi chetdan qaraganda biroz erish tuyulishi mumkin. Lekin aslida bu to‘g‘ri va juda muhim jarayon.
Chunki bolaning nutqi aynan kattalarning muloqotini tinglash orqali shakllanadi. Dastlab dona-dona qilib aytgan so‘zlarimiz mag‘zini chaqa olmasa-da, yuz ifodamiz, gapirish ohangimiz va xatti-harakatlarimiz orqali o‘g‘il-qizlarimiz lug‘ati shakllanadi. Ammo bu jarayonda e’tibor qaratishimiz lozim bo‘lgan yana ko‘plab jihatlar bor.
Manba: unicef.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Kattalarning hali tili chiqib ulgurmagan, so‘zlar ma’nosini farqlolmaydigan jajjigina bolajonlarga gapirishi chetdan qaraganda biroz erish tuyulishi mumkin. Lekin aslida bu to‘g‘ri va juda muhim jarayon.
Chunki bolaning nutqi aynan kattalarning muloqotini tinglash orqali shakllanadi. Dastlab dona-dona qilib aytgan so‘zlarimiz mag‘zini chaqa olmasa-da, yuz ifodamiz, gapirish ohangimiz va xatti-harakatlarimiz orqali o‘g‘il-qizlarimiz lug‘ati shakllanadi. Ammo bu jarayonda e’tibor qaratishimiz lozim bo‘lgan yana ko‘plab jihatlar bor.
Manba: unicef.uz
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
6-9 oylikkacha bo‘lgan bolalarga qo‘shimcha ovqat berish
Birinchi marta qo‘shimcha ovqatni kunning birinchi yarmida, bola injiqlik qilmagan va kasal bo‘lmagan paytda berish kerak.
Qo‘shimcha ovqat berish tartibi
📌Davriyligi: 6-9 oylikda kuniga 2 marta qo‘shimcha ovqat beriladi.
📌Miqdori: har safar 2-3 osh qoshiq ovqat beriladi, 7-10 kunda 2 barobar ko‘paytiriladi.
📌Quyuqligi: ovqat quyuq bo‘lsa, bolaga yedirish uchun qulay bo‘ladi. Bola 8 oyga kelib, qo‘li bilan yeyish mumkin ovqatlarni berish mumkin.
📌Xilma-xilligi: bo‘tqa(guruch yoki grechka), sabzavot pyuresi (kartoshka, sabzi, kobachki), mevalar(olma, banan).
Kerakli tavsiyalar
▪️Sabrli bo‘ling! Bola o‘rganishi uchun vaqt kerak.
▪️Rag‘batlantirish va “o‘yin” sifatida ovqatlantiring.
▪️Bolani ovqat yeyishga zo‘rlamang.
▪️Alohida idishdan foydalaning. Qancha ovqat yeganini bilishingiz uchun.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Birinchi marta qo‘shimcha ovqatni kunning birinchi yarmida, bola injiqlik qilmagan va kasal bo‘lmagan paytda berish kerak.
Qo‘shimcha ovqat berish tartibi
📌Davriyligi: 6-9 oylikda kuniga 2 marta qo‘shimcha ovqat beriladi.
📌Miqdori: har safar 2-3 osh qoshiq ovqat beriladi, 7-10 kunda 2 barobar ko‘paytiriladi.
📌Quyuqligi: ovqat quyuq bo‘lsa, bolaga yedirish uchun qulay bo‘ladi. Bola 8 oyga kelib, qo‘li bilan yeyish mumkin ovqatlarni berish mumkin.
📌Xilma-xilligi: bo‘tqa(guruch yoki grechka), sabzavot pyuresi (kartoshka, sabzi, kobachki), mevalar(olma, banan).
Kerakli tavsiyalar
▪️Sabrli bo‘ling! Bola o‘rganishi uchun vaqt kerak.
▪️Rag‘batlantirish va “o‘yin” sifatida ovqatlantiring.
▪️Bolani ovqat yeyishga zo‘rlamang.
▪️Alohida idishdan foydalaning. Qancha ovqat yeganini bilishingiz uchun.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube