Республика ижро этувчи ҳокимият органлари — вазирликлар, қўмиталар, агентликлар ва инспекцияларнинг ягона рўйхати

@segmentuz

Х У Р М А Т Л И Ф У Қ А Р О Л А Р !

Инсон соғлиги энг катта бойлик хисобланади. Турли хил юқумли касалликлар чорва моллари ва уй хайвонлардан инсонларга юқиш сир эмас.

Куйдирги - ўткир инфекцион касаллик бўлиб, организмнинг оғир интоксикацияси, иситма, септицемия, карбункуллар пайдо бўлиши ва ичак, кўпроқ ўпканинг зарарланиши билан кечадиган, қўй-эчки, қорамоллар ва одамларда учрайдиган ўта хавфли юқумли касалликдир. Ҳайвонларда куйдирги касаллиги жуда тез ва оғир кечиб, тана ҳарорати тўсатдан 40-41С гача кўтарилиши, бурун ва ичаклардан қон кетиши, ҳолсизланиш, озуқадан бош тортиш билан кузатилади, ҳамда қисқа муддатда ўлим билан якун топади. · Одамларда кассалик асосан (98,0-99,0% холатларда ) тери яраси (корбункул) шаклида намаён бўлади.· Беморларда тана харорати кўтарилади.· Куйдурги яраси оғриқсиз бўлади, яранинг устки қисми кўмир рангига ўхшаш қора пўстлоқ билан қопланади, яра атрофи қизариб шиш пайдо бўлади.· Яра кўпинча баданнинг очиқ қисмларида (қўл, оёқ, юз, бўйин) учрайди. Касаллик асосан касал ҳайвон билан тўғридан-тўғри алоқа (касал молни сўйишда) билан юқади.

Қутуриш - ҳайвонлар ва одамда учрайдиган, асаб тизимининг оғир шикастланиши билан кечадиган ҳамда ўлим билан якун топадиган ўта ҳавфли юқумли вирусли касалликдир. ¨ ҳайвон тажовузкор бўлиб, дуч келган ҳайвонлар ва одамларга ташланади, тишлашга, тирнашга ҳаракат қилади;¨ ёруғликдан қўрқади, қоронғу жойга кириб олишга ҳаракат қилади, эгаси чақирганида олдига келмайди, тўғри келган жисмларни оғзига солиб, ютади, кейинчалик ютиниши қийинлашади, оғзидан жуда кўп сўлак оқади, безовта бўлади, товуши бўғилиб, йўқола бошлайди ва орқа оёқлари юрмай қолади, яъни фалажланиш ҳолатлари кузатилади. Ҳайвонларда ҳам касаллик ўлим билан якун топади. Одамлар учун касаллик манбаи бўлиб: қутирган уй ҳайвонлари - ит, мушук, чиябўри, тулки ва бўрилар ҳисобланади. Одамларга қутуриш касаллиги 90-95 % ҳолатларда итларлардан юқади. Шу касалликка чалинган ҳайвонларнинг тишлаши, тирнаши билан юқади Касаллик ўта оғир кечиб, доимо ўлим билан тугайди.

Бруцеллёз - (қораоқсоқ) касаллиги табиатда кенг тарқалган, инсон ва ҳайвонлар учун умумий бўлган – зооантропоноз касаллик ҳисобланиб, ҳайвонларда оммавий бола ташлаш, қисир қолиш, маҳсулдорликнинг камайиши, ёш молларнинг яшовчанлигининг пасайиши билан, баъзан эса клиник белгиларсиз кечади. Бруцеллалар касал ҳайвоннинг сўта, сийдиги, гўнги, тушган боласи билан ташқарига чиқади, улар шу ҳайвоннинг гўштида ҳам бўлади. Организмга бруцеллалар ҳазм ва нафас йўлларининг шиллиқ пардалари, шунингдек, шикастланган тери орқали тушади. Бруцеллёз билан оғриган молнинг хом суди ва сут маҳсулотлари (пишлоқ, мой), шунингдек, чала пиширилган гўшти истеъмол қилинганда касаллик одамга юқади. Бруцеллёзда, асосан, нерв, юрак-томир тизими ва суяк-бўғим аппарати зарарланади. Касалликнинг яширин даври 1-3 ҳафта. Унинг кечиши ва белгилари хилма-хил бўлади. Ўткир бошланганида иситма кўтарилади, бемор ғарақ-ғарак терлайди, лоҳаслик аломатлари кузатилади; оёқ-қўл, бел, мушак ва бўғимлар зирқираб оғрийди. Иситма гоҳ кўтарилиб, гоҳ пасайиб туради, жигар, қора талоқ катталашади, кейинроқ бўғимлар яллиғланади. Касалликни олдини олиш йўли бу қарамоғимиздаги уй ҳайвонларни доимий ҳудудий ветеринария мутахассислари кўригидан ўтказиб бориш, бруцеллёз касаллигига қарши йилига камида 1 марта (соғин сигирлар 2 марта) серологик текширилиши ҳамда зарур ҳолларда эмлаш тадбирларини ўтказишдан иборатдир.
Бундан ташқари чорва молларидаги кана ва қон сўрувчи хашоратларни зинхор қўл билан юла кўрманг!

Ёдингизда бўлсин!

. Турли хил юқумли касалликларни олдини олиш учун қарамоғингиздаги уй ва чорва молларингизни ўз вақтида ветеринария назоратидан ўтказиб юқумли касалликларга эмлатишни унутманг худудий ветеринария мутахасисларига мурожаат қилинг.


ЯҚИНЛАРИНГИЗ ВА ЎЗ СОҒЛИГИНГИЗГА БЕФАРҚ БЎЛМАНГ.


Пайариқ туман ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш бўлими.
ТЕЛ: 99 253 90 92 https://t.me/payariq_veterinariya_bot