NUQTALI VERGUL VA UNING QO‘LLANISHI
Nuqtali vergul O’zbek yozuvida 1885-yildan uchraydi.
U quyidagi o‘rinlarda ishlatiladi.
1. Bog'lovchisiz qo’shma gaplar tarkibidagi sodda gaplar mazmun jihatidan tugal fikrni anglatib, bir-biriga yaqin bolmagan hollarda:
Lekin avtor shu kichkinagina hikoyada katta ish qiladi; o‘quvchining ko’z oldiga odamning havasi keladigan, har qanday kishining muhabbatini o’ziga qaratadigan, har qancha izzat qilsa arziydigan va bu izzatga o‘zining jafokashligi, g‘ayrati, farosati, el-yurt uchun qayg‘urishi bilan sazovor bo‘lgan bir chol keladi (A.Qahhor).
2. Bog'lovchisiz qo‘shma gap tarkibiga kirgan sodda gaplardagi voqealar bir-biriga qiyoslanganda:
Ish kuchini yelga berma, yerga ber; jamg‘armani selga berma, elga ber!
Yaxshini yomon dema, olishing bo’lsa ham; Yomonni yaxshi dema, yaqining bo’lsa ham.
3. Uyushiq bo’laklar guruhlanib, o‘zaro vergullar yordamida bir-biridan ajratilganda, har bir guruhni anglatuvchi so‘zdan keyin.
Gerb rangli tasvirda bo‘lib, Humo qushi kumush rangda; quyosh, boshoqlar, paxta chanog‘i va «o’zbekiston» degan yozuv tilla rangda; g‘o‘za shoxlari va barglari, vodiylar yashil rangda; tog‘lar havo rangda; chanoqdagi paxta, daryolar, yarimoy va yulduz oq rangda beriladi.
4. Reja, qaror, farmon, buyruq, qonun va shu kabilarning oxirgi bandidan tashqari har bir bandi oxirida:
Otabek timsoliga tavsif:
a) Otabek o‘qimishli, o‘z davrining yetuk kishisi;
b) Otabek mard va jasur yigit;
d) Otabek o‘z ahdiga sodiq, vafoli yor.
Hayhotday hovli fayzsiz; daraxtlar ostini o‘t-o‘lan bosgan, hovlining etak tomonida bir juft yirik-yirik qarg‘a loqayd kezib yuribdi (O.Otaxonov). Obidjon borib pechkaning ichiga qo‘l tiqadi: nimanidir mahkam ushlaydi (A.Qahhor).
Nuqtali vergul O’zbek yozuvida 1885-yildan uchraydi.
U quyidagi o‘rinlarda ishlatiladi.
1. Bog'lovchisiz qo’shma gaplar tarkibidagi sodda gaplar mazmun jihatidan tugal fikrni anglatib, bir-biriga yaqin bolmagan hollarda:
Lekin avtor shu kichkinagina hikoyada katta ish qiladi; o‘quvchining ko’z oldiga odamning havasi keladigan, har qanday kishining muhabbatini o’ziga qaratadigan, har qancha izzat qilsa arziydigan va bu izzatga o‘zining jafokashligi, g‘ayrati, farosati, el-yurt uchun qayg‘urishi bilan sazovor bo‘lgan bir chol keladi (A.Qahhor).
2. Bog'lovchisiz qo‘shma gap tarkibiga kirgan sodda gaplardagi voqealar bir-biriga qiyoslanganda:
Ish kuchini yelga berma, yerga ber; jamg‘armani selga berma, elga ber!
Yaxshini yomon dema, olishing bo’lsa ham; Yomonni yaxshi dema, yaqining bo’lsa ham.
3. Uyushiq bo’laklar guruhlanib, o‘zaro vergullar yordamida bir-biridan ajratilganda, har bir guruhni anglatuvchi so‘zdan keyin.
Gerb rangli tasvirda bo‘lib, Humo qushi kumush rangda; quyosh, boshoqlar, paxta chanog‘i va «o’zbekiston» degan yozuv tilla rangda; g‘o‘za shoxlari va barglari, vodiylar yashil rangda; tog‘lar havo rangda; chanoqdagi paxta, daryolar, yarimoy va yulduz oq rangda beriladi.
4. Reja, qaror, farmon, buyruq, qonun va shu kabilarning oxirgi bandidan tashqari har bir bandi oxirida:
Otabek timsoliga tavsif:
a) Otabek o‘qimishli, o‘z davrining yetuk kishisi;
b) Otabek mard va jasur yigit;
d) Otabek o‘z ahdiga sodiq, vafoli yor.
Hayhotday hovli fayzsiz; daraxtlar ostini o‘t-o‘lan bosgan, hovlining etak tomonida bir juft yirik-yirik qarg‘a loqayd kezib yuribdi (O.Otaxonov). Obidjon borib pechkaning ichiga qo‘l tiqadi: nimanidir mahkam ushlaydi (A.Qahhor).
TINISH BELGILARI(JAVOBLAR)....pdf
507 KB
🔰 JAVOBLARINGIZNI SOLISHTIRIB CHIQING...
A'lo baho
Yaxshi muomala
Goʻzal xulq
Savol❓
Ajratib koʻrsatilgan har uchala soʻz bilan antonimi hosil qila oluvchi soʻzni aniqlang ❗️
Yaxshi muomala
Goʻzal xulq
Savol❓
Ajratib koʻrsatilgan har uchala soʻz bilan antonimi hosil qila oluvchi soʻzni aniqlang ❗️
Tuzalmas kasal
Vazmin odam
Dardli kun
Savol❓
Ajratib koʻrsatilgan har uchala soʻz bilan maʼnodoshlik qila oluvchi soʻzni aniqlang ❗️
Vazmin odam
Dardli kun
Savol❓
Ajratib koʻrsatilgan har uchala soʻz bilan maʼnodoshlik qila oluvchi soʻzni aniqlang ❗️
,,Mehrobdan chayon" asarida muallim va imom, maktabdor domla kim?
Anonymous Quiz
65%
Solih maxdum
22%
Solih maxdumning otasi
6%
Anvar
7%
Madalixon
Solih maxdum necha yoshlarga yetganda maktabdorlikdan yaxshigina shuhrat topadi?
Anonymous Quiz
18%
20
19%
27
40%
30
24%
40
Asarda boʻychan, olago'sht, siyrakmo'y oqtan, istarasi issiq deb kim taʼriflangan?
Anonymous Quiz
20%
Mulla Siddiq
12%
G'ozi eshon
44%
Solih maxdum
25%
Abdurrahmon
Asarda kim qisqa boʻyli, pistapo'choq targʻil koʻzli, zarcha tanlik deb taʼriflangan?
Anonymous Quiz
15%
Ra'no
43%
Nigor oyim
33%
Gulshan
9%
Zebi
Asarda kim qirq yoshlar chamasida, uzun boʻyli, qora uzun soqolli deya taʼriflangan?
Anonymous Quiz
20%
Solih maxdum
20%
G'ozi eshon
39%
Sultonali
22%
Abdurahmon
Sultonali necha yildan beri mirzoliq qilar edi?
Anonymous Quiz
31%
7 yil
29%
9 yil
30%
10 yil
11%
12 yil
Asarda kim harsillagan, gursillagan ellik yoshlar chamasidagi semiz bir kishi deya taʼriflangan?
Anonymous Quiz
18%
Shahidbek
33%
G'ozi eshon
37%
Xudoyorxon
12%
Abdurahmon
Asarda azmoyish(mushohadago'y) taʼrifi kimga nisbatan qoʻllanilgan?
Anonymous Quiz
15%
Shahidbek
34%
Solih maxdum
26%
Abdurahmon
25%
Sultonali