«پدیده‌ای به نام "آذرخش تاریک"»
---------------------------------
تلسکوپ فضایی پرتو گامای فرمی ناسا در سال ۲۰۰۸ برای ماموریت بررسی پدیده‌های پرانرژی در کیهان راهی فضا شد. این تلسکوپ به طور معمول چیزهایی مانند فواره‌هایی که از سیاهچاله‌ها در کهکشان‌های دوردست نیرو گرفته‌اند، یا برون‌ریزی‌های ستارگان بزرگی که ابرنواختر پدید می‌آورند را ردیابی می‌کند.
بنابراین در سال ۲۰۱۰، برخورد باریکه‌ای از پوزیترون‌های پرانرژی (پادالکترون) به این تلسکوپ مایه‌ی شگفتی پژوهشگران نشد. فرمی برای آشکارسازی همین چیزها آنجا بود. ولی آنها هنگامی که فهمیدند این پوزیترون‌ها از کجا آمده شگفت‌زده شدند.
این ذرات پرانرژی نه از سیاهچاله‌ای در فاصله‌ی هزاران سال نوری در کهکشان، بلکه همین جا، از سیاره‌ی خودمان آمده بودند. سرچشمه‌ی آنها توفانی تندری در فاصله‌ی تنها ۴۸۰۰ کیلومتریِ ماهواره‌ی فرمی بود!
جوزف دوایر، کارشناس آذرخش‌ها در بنیاد فناوری فلوریدا می‌گوید: «به نظر می‌رسید میدان مغناطیسی زمین شمارِ حدود ۱۰۰ تریلیون پوزیترون را از این توفان وارد باریکه‌ای فشرده کرده و آنها را به بالا، رو به فضاپیما شلیک کرده بود.»
یک چیزی داشت بالای ابرهای زمین پادماده تولید می‌کرد و با سرعتی نزدیک به سرعت نور به فضا می‌فرستاد. ولی چه چیزی؟ دوایر و همکارانش در مرکز پروازهای فضایی مارشال ناسا و دانشگاه آلاباما بر این باورند که: «پاسخ، "آذرخش تاریک" بود.»
آذرخش تاریک شاید چیزی مانند یک ناسازه‌گویی (بیان نقیضی) به نظر بیاید، ولی شواهدِ رو به گسترشی از واقعیت داشتن آن وجود دارد.
آذرخش معمولی زمانی رخ می‌دهد که میدان‌های الکتریکی در دل ابرهای تندری پدید می‌آیند. الکترون‌ها در تلاش برای خنثا کردن افزایش ولتاژ، از یک بخش به بخشِ دیگرِ ابر روانه می‌شوند. برق نوری که می‌بینیم رد این ذرات باردار را دنبال می‌کند که در مسیرشان هوا را تا دمای پنج برابر خورشید داغ می‌کنند.
اگر این نظریه درست باشد، پس آذرخش تاریک رقیب آذرخش معمولی است و آن هم کارش خنثا کردن میدان‌های الکتریکی ابر است. به گفته‌ی وی، این فرآیند به چنین روشی انجام می‌شود (از دقیقه‌ی ۲:۱۰ ویدیو را ببینید).
در شرایط مناسب، میدان‌های الکتریکی درون ابر می‌توانند بهمنی نیرومند از الکترون‌ها پدید آورده و آنها را با سرعتی نزدیک به سرعت نور رو به بالا پرتاب کنند. این الکترون‌ها با مولکول‌های هوا برخورد می‌کنند و باعث گسیلش پرتوهای گاما می‌شوند. فضاپیماهای مدارگرد دستکم از میانه‌های دهه‌ی ۱۹۹۰ این برق پرتوهای گاما [که به نام درخش‌های پرتو-گامای زمینی یا TGFها شناخته می‌شوند] از ابرهای تندری را می‌بینند.
سپس، انرژی پرتو گاما [در برخورد با مولکول بعدی] به یک جفت ذره تبدیل می‌شود: یک الکترون و یک پوزیترون. در برخورد بعدیِ این ذرات با مولکول دیگری در هوا، یک جفت الکترون-پوزیترون دیگر تولید می‌شود و این چرخه تکرار می‌گردد.
دوایر می‌گوید: «یک چرخه‌ی پیوسته‌ی بازخورد (فیدبک) شکل می‌گیرد. این هم مانند فرآیند شکافت هسته، یک شتابدهنده‌ی ذراتِ طبیعی، خود-مولد(*)، و خودبسنده (**) است.»
به گفته‌ی وی، این چرخه‌ی بازخورد با آغاز شدنش می‌تواند بخش‌هایی از ابر را به همان سرعتِ آذرخش تخلیه کند. و از آنجایی که این آبشار الکترون و پوزیترون بیش از نورِ دیدنی (مریی)، پرتوهای گاما تولید می‌کنند، کل فرآیند عملا برای چشم ما نادیدنی می‌شود.
پژوهشگران زمانی می‌پنداشتند برق‌های پرتو گامای آذرخش‌ها نتیجه‌ی جانبی و شگفت‌انگیزِ آذرخش‌های معمولی هستند. ولی اکنون فکر می‌کنند نشانه‌ای از آذرخش تاریکند. دستگاه "دیدبان انفجار پرتو-گاما"ی ماهواره‌ی فرمی این برق‌ها را به گونه‌ای کارآمد و موثر آشکار می‌کند.
--------------------------------------------
یادداشت‌ها:
*] self-generated
**] self-sustained
————————-
در این زمینه این مطلب را هم بخوانید:🔴آیا می‌دانید "آذرخش تاریک" چیست؟
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/dark-lightning.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
---------------------------------
تلسکوپ فضایی پرتو گامای فرمی ناسا در سال ۲۰۰۸ برای ماموریت بررسی پدیده‌های پرانرژی در کیهان راهی فضا شد. این تلسکوپ به طور معمول چیزهایی مانند فواره‌هایی که از سیاهچاله‌ها در کهکشان‌های دوردست نیرو گرفته‌اند، یا برون‌ریزی‌های ستارگان بزرگی که ابرنواختر پدید می‌آورند را ردیابی می‌کند.
بنابراین در سال ۲۰۱۰، برخورد باریکه‌ای از پوزیترون‌های پرانرژی (پادالکترون) به این تلسکوپ مایه‌ی شگفتی پژوهشگران نشد. فرمی برای آشکارسازی همین چیزها آنجا بود. ولی آنها هنگامی که فهمیدند این پوزیترون‌ها از کجا آمده شگفت‌زده شدند.
این ذرات پرانرژی نه از سیاهچاله‌ای در فاصله‌ی هزاران سال نوری در کهکشان، بلکه همین جا، از سیاره‌ی خودمان آمده بودند. سرچشمه‌ی آنها توفانی تندری در فاصله‌ی تنها ۴۸۰۰ کیلومتریِ ماهواره‌ی فرمی بود!
جوزف دوایر، کارشناس آذرخش‌ها در بنیاد فناوری فلوریدا می‌گوید: «به نظر می‌رسید میدان مغناطیسی زمین شمارِ حدود ۱۰۰ تریلیون پوزیترون را از این توفان وارد باریکه‌ای فشرده کرده و آنها را به بالا، رو به فضاپیما شلیک کرده بود.»
یک چیزی داشت بالای ابرهای زمین پادماده تولید می‌کرد و با سرعتی نزدیک به سرعت نور به فضا می‌فرستاد. ولی چه چیزی؟ دوایر و همکارانش در مرکز پروازهای فضایی مارشال ناسا و دانشگاه آلاباما بر این باورند که: «پاسخ، "آذرخش تاریک" بود.»
آذرخش تاریک شاید چیزی مانند یک ناسازه‌گویی (بیان نقیضی) به نظر بیاید، ولی شواهدِ رو به گسترشی از واقعیت داشتن آن وجود دارد.
آذرخش معمولی زمانی رخ می‌دهد که میدان‌های الکتریکی در دل ابرهای تندری پدید می‌آیند. الکترون‌ها در تلاش برای خنثا کردن افزایش ولتاژ، از یک بخش به بخشِ دیگرِ ابر روانه می‌شوند. برق نوری که می‌بینیم رد این ذرات باردار را دنبال می‌کند که در مسیرشان هوا را تا دمای پنج برابر خورشید داغ می‌کنند.
اگر این نظریه درست باشد، پس آذرخش تاریک رقیب آذرخش معمولی است و آن هم کارش خنثا کردن میدان‌های الکتریکی ابر است. به گفته‌ی وی، این فرآیند به چنین روشی انجام می‌شود (از دقیقه‌ی ۲:۱۰ ویدیو را ببینید).
در شرایط مناسب، میدان‌های الکتریکی درون ابر می‌توانند بهمنی نیرومند از الکترون‌ها پدید آورده و آنها را با سرعتی نزدیک به سرعت نور رو به بالا پرتاب کنند. این الکترون‌ها با مولکول‌های هوا برخورد می‌کنند و باعث گسیلش پرتوهای گاما می‌شوند. فضاپیماهای مدارگرد دستکم از میانه‌های دهه‌ی ۱۹۹۰ این برق پرتوهای گاما [که به نام درخش‌های پرتو-گامای زمینی یا TGFها شناخته می‌شوند] از ابرهای تندری را می‌بینند.
سپس، انرژی پرتو گاما [در برخورد با مولکول بعدی] به یک جفت ذره تبدیل می‌شود: یک الکترون و یک پوزیترون. در برخورد بعدیِ این ذرات با مولکول دیگری در هوا، یک جفت الکترون-پوزیترون دیگر تولید می‌شود و این چرخه تکرار می‌گردد.
دوایر می‌گوید: «یک چرخه‌ی پیوسته‌ی بازخورد (فیدبک) شکل می‌گیرد. این هم مانند فرآیند شکافت هسته، یک شتابدهنده‌ی ذراتِ طبیعی، خود-مولد(*)، و خودبسنده (**) است.»
به گفته‌ی وی، این چرخه‌ی بازخورد با آغاز شدنش می‌تواند بخش‌هایی از ابر را به همان سرعتِ آذرخش تخلیه کند. و از آنجایی که این آبشار الکترون و پوزیترون بیش از نورِ دیدنی (مریی)، پرتوهای گاما تولید می‌کنند، کل فرآیند عملا برای چشم ما نادیدنی می‌شود.
پژوهشگران زمانی می‌پنداشتند برق‌های پرتو گامای آذرخش‌ها نتیجه‌ی جانبی و شگفت‌انگیزِ آذرخش‌های معمولی هستند. ولی اکنون فکر می‌کنند نشانه‌ای از آذرخش تاریکند. دستگاه "دیدبان انفجار پرتو-گاما"ی ماهواره‌ی فرمی این برق‌ها را به گونه‌ای کارآمد و موثر آشکار می‌کند.
--------------------------------------------
یادداشت‌ها:
*] self-generated
**] self-sustained
————————-
در این زمینه این مطلب را هم بخوانید:🔴آیا می‌دانید "آذرخش تاریک" چیست؟
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/dark-lightning.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
Telegram
یک ستاره در هفت آسمان
در سال ۲۰۱۰، برخورد باریکه‌ای از پوزیترون‌های پرانرژی (پادالکترون) به تلسکوپ پرتو-گامای فرمی مایه‌ی شگفتی پژوهشگران نشد. فرمی برای آشکارسازی همین چیزها آنجا بود. شگفتی آنها هنگامی بود که فهمیدند این پوزیترون‌ها از کجا آمده.
این ذرات پرانرژی نه از سیاهچاله‌ای…
این ذرات پرانرژی نه از سیاهچاله‌ای…
«رنگارنگ‌ترین بخش آسمان شب»
----------------------------------
چرا آسمان پیرامون ستاره‌ی کژدم‌دل (قلب عقرب، سدویس، آنتارس) و "رو مارافسای" اینقدر غبارآلود و رنگارنگ است؟
این رنگ‌ها دستاورد آمیزه‌ای از اجرام و فرآیندهاست.
غبارهای ریز کیهانی که از جلو با نور ستارگان روشن شده‌اند، سحابی‌های بازتابی آبی‌فام را پدید آورده‌اند. ابرهای گازی که اتم‌هایشان توسط پرتوی فرابنفش ستارگان برانگیخته شده، سحابی‌های گسیلشی (نشری) سرخ‌فام را ساخته‌اند. و ابرهای غباری که از پشت روشن شده‌اند هم جلوی نور ستارگان پشتشان را گرفته و خود به حالت ضدنور (سایه‌نما) در آمده و تاریک دیده می‌شوند [و در واقع سحابی‌های تاریک پدید آورده‌اند].
کژدم‌دل که یک ستاره‌ی ابرغول سرخ، و یکی از درخشان‌ترین ستارگان آسمان شب‌های زمینست با نور خود توده ابر زرد-سرخی را که پایین، سمت چپ این چشم‌انداز دیده می‌شود روشن کرده.
سامانه‌ی ستاره‌ای "رو مارافسای" در مرکزِ سحابی آبی‌رنگِ بالای تصویر دیده می‌شود. خوشه‌ی کروی دوردست ام۴ هم در سمت راست ستاره‌ی کژدم‌دل خودنمایی می‌کند.
این ابرهای ستاره‌ای حتی از آن چه چشم انسان می‌تواند ببیند هم رنگارنگ‌ترند زیرا در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی نور می‌افشانند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190827.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
----------------------------------
چرا آسمان پیرامون ستاره‌ی کژدم‌دل (قلب عقرب، سدویس، آنتارس) و "رو مارافسای" اینقدر غبارآلود و رنگارنگ است؟
این رنگ‌ها دستاورد آمیزه‌ای از اجرام و فرآیندهاست.
غبارهای ریز کیهانی که از جلو با نور ستارگان روشن شده‌اند، سحابی‌های بازتابی آبی‌فام را پدید آورده‌اند. ابرهای گازی که اتم‌هایشان توسط پرتوی فرابنفش ستارگان برانگیخته شده، سحابی‌های گسیلشی (نشری) سرخ‌فام را ساخته‌اند. و ابرهای غباری که از پشت روشن شده‌اند هم جلوی نور ستارگان پشتشان را گرفته و خود به حالت ضدنور (سایه‌نما) در آمده و تاریک دیده می‌شوند [و در واقع سحابی‌های تاریک پدید آورده‌اند].
کژدم‌دل که یک ستاره‌ی ابرغول سرخ، و یکی از درخشان‌ترین ستارگان آسمان شب‌های زمینست با نور خود توده ابر زرد-سرخی را که پایین، سمت چپ این چشم‌انداز دیده می‌شود روشن کرده.
سامانه‌ی ستاره‌ای "رو مارافسای" در مرکزِ سحابی آبی‌رنگِ بالای تصویر دیده می‌شود. خوشه‌ی کروی دوردست ام۴ هم در سمت راست ستاره‌ی کژدم‌دل خودنمایی می‌کند.
این ابرهای ستاره‌ای حتی از آن چه چشم انسان می‌تواند ببیند هم رنگارنگ‌ترند زیرا در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی نور می‌افشانند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190827.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«سیارکی که دارد به این سو می‌آید!»
------------------------------------
به گفته‌ی ناسا، سیارکی که پهنایش هم‌اندازه‌ی بلندی برج خلیفه -بلندترین آسمانخراش جهان - است تا کمتر از یک ماه دیگر از کنار زمین خواهد گذشت.
این سیارک با نام "۲۰۰۰ کیودبلیو۷" (2000 QW7) بسیار تنومند است. قطر آن چیزی میان ۲۹۰ تا ۶۵۰ متر است، کمی کمتر از برج خلیفه با بلندی ۸۲۸ متر.
بر پایه‌ی پیش‌بینی مرکز پژوهش‌های اجرام نزدیک-زمین (CNEOS) که بخشی از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیاست، انتظار می‌رود ۲۰۰۰ کیودبلیو۷ در روز ۱۴ سپتامبر از کنار سیاره‌ی آبی‌مان بگذرد.
سرعت گذر ۲۰۰۰ کیودبلیو۷ از کنار زمین بسیار بالا، به اندازه‌ی ۲۳۱۰۰ کیلومتر بر ساعت خواهد بود. با این که این سیارک به عنوان یک جرم نزدیک-زمین در نظر گرفته شده، ولی باز هم از ما بسیار دور است. سیارک‌ها و دیگر اجرام فضایی هنگامی به عنوان "نزدیک-زمین" خوانده می‌شوند که فاصله‌شان از زمین کمتر از ۱.۳ یکای نجومی بشود (هر یکای نجومی یا AU برابر با فاصله‌ی خورشید تا زمینست، ۱۴۹.۶ میلیون کیلومتر).
به گفته‌ی مرکز CNEOS، سیارک ۲۰۰۰ کیودبلیو۷ از فاصله‌ی کمتر از ۰.۰۳۵۶۴ یکای نجومی، که هم‌ارز حدود ۵.۳ میلیون کیلومتر است از کنار زمین می‌گذرد. این فاصله به بیان دیگر، ۱۳.۸۷ برابر فاصله‌ی زمین تا ماه است.
۲۰۰۰ کیودبلیو۷ هم مانند زمین به گرد خورشید می‌چرخد. ولی گاه به گاه گذرش به نزدیک زمین می‌افتد. آخرین باری که به سیاره‌ی ما نزدیک شد ۱ سپتامبر ۲۰۰۰ بود. به گفته‌ی آزمایشگاه پیشرانش جت، انتظار می‌رود پس از ۱۴ سپتامبر امسال، دیدار بعدی‌اش در روز ۱۹ اکتبر ۲۰۳۸ انجام شود.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/2000QW7.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------------------
به گفته‌ی ناسا، سیارکی که پهنایش هم‌اندازه‌ی بلندی برج خلیفه -بلندترین آسمانخراش جهان - است تا کمتر از یک ماه دیگر از کنار زمین خواهد گذشت.
این سیارک با نام "۲۰۰۰ کیودبلیو۷" (2000 QW7) بسیار تنومند است. قطر آن چیزی میان ۲۹۰ تا ۶۵۰ متر است، کمی کمتر از برج خلیفه با بلندی ۸۲۸ متر.
بر پایه‌ی پیش‌بینی مرکز پژوهش‌های اجرام نزدیک-زمین (CNEOS) که بخشی از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیاست، انتظار می‌رود ۲۰۰۰ کیودبلیو۷ در روز ۱۴ سپتامبر از کنار سیاره‌ی آبی‌مان بگذرد.
سرعت گذر ۲۰۰۰ کیودبلیو۷ از کنار زمین بسیار بالا، به اندازه‌ی ۲۳۱۰۰ کیلومتر بر ساعت خواهد بود. با این که این سیارک به عنوان یک جرم نزدیک-زمین در نظر گرفته شده، ولی باز هم از ما بسیار دور است. سیارک‌ها و دیگر اجرام فضایی هنگامی به عنوان "نزدیک-زمین" خوانده می‌شوند که فاصله‌شان از زمین کمتر از ۱.۳ یکای نجومی بشود (هر یکای نجومی یا AU برابر با فاصله‌ی خورشید تا زمینست، ۱۴۹.۶ میلیون کیلومتر).
به گفته‌ی مرکز CNEOS، سیارک ۲۰۰۰ کیودبلیو۷ از فاصله‌ی کمتر از ۰.۰۳۵۶۴ یکای نجومی، که هم‌ارز حدود ۵.۳ میلیون کیلومتر است از کنار زمین می‌گذرد. این فاصله به بیان دیگر، ۱۳.۸۷ برابر فاصله‌ی زمین تا ماه است.
۲۰۰۰ کیودبلیو۷ هم مانند زمین به گرد خورشید می‌چرخد. ولی گاه به گاه گذرش به نزدیک زمین می‌افتد. آخرین باری که به سیاره‌ی ما نزدیک شد ۱ سپتامبر ۲۰۰۰ بود. به گفته‌ی آزمایشگاه پیشرانش جت، انتظار می‌رود پس از ۱۴ سپتامبر امسال، دیدار بعدی‌اش در روز ۱۹ اکتبر ۲۰۳۸ انجام شود.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/2000QW7.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«پنج ماهِ تازه یافته شده‌ی مشتری نامگذاری شدند»
------------------------------------------------
سیاره‌ی مشتری ۷۹ ماهِ (قمرِ) شناخته شده دارد، و اکنون برای پنج تا از نویافته‌ترین‌های آنها نامی رسمی برگزیده شده.
در ماه ژوییه‌ی ۲۰۱۸، اسکات شپرد از بنیاد کارنگی در واشنگتن دی.سی. به همراه همکارانش اعلام کردند که ۱۲ ماه تازه برای مشتری یافته‌اند. اکنون این پنج ماه به طور رسمی از سوی انجمن بین‌المللی اخترشناسی (آی‌ای‌یو) نامگذاری شده‌اند.
هنگامی که یک ماه یافته می‌شود، از همان آغاز یک شناسه‌ی عددی بر پایه‌ی ترتیب و زمان یافته شدنش به آن داده می‌شود. یابندگان دارای حق نامگذاری هستند و نام‌های دلخواهشان را برای تایید به آی‌ای‌یو می‌فرستند.
آی‌ای‌یو مجموعه قوانین و دستورهایی برای نامگذاری ماه‌های هر سیاره دارد. همه‌ی ماه‌های مشتری باید از روی چهره‌ها و شخصیت‌های اساطیر یونانی و رومی برگزیده شوند- از عشاق یا فرزندان و نوادگان ژوپیتر یا زئوس. آخرین حرف نام هر ماه هم جهت مداری آن به گرد سیاره را نشان می‌دهد.
اکنون این پنج ماه تازه‌ی مشتری بر پایه‌ی همین قوانین، از خانواده‌ی زئوس برگزیده شده‌اند. دو تای آنها به نام‌های "پاندیا" و "اِرسا"، که دختران سلنه، ایزدبانوی ماه هستند نامیده شده‌اند. یکی دیگر به نام "ایرنه"، که دختر تمیس، ایزدبانوی داد و خرد است، و دو تای آخر هم به نام‌های "فیلوفروسین" (Philophrosyne) و "یوفیم" (Eupheme)، که ازنوادگان زئوسند نامیده شده‌اند.
ماه‌های کوچکی مانند این پنج ماه احتمالا تکه‌هایی از اجرام بسیار بزرگ‌تر بوده‌اند که در گذشته‌ی دور به هم برخورد کرده و تکه تکه شده بوده‌اند. اگر بتوانیم همه‌ی آنها را پیدا کنیم (تقریبا شکی نیست که شمارشان بیش از اینهاست) این می‌تواند به ما کمک کند تا تصویری از سامانه‌ی آغازینِ ماه‌های مشتری به دست بیاوریم.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/Jupiter-moons.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------------------------------
سیاره‌ی مشتری ۷۹ ماهِ (قمرِ) شناخته شده دارد، و اکنون برای پنج تا از نویافته‌ترین‌های آنها نامی رسمی برگزیده شده.
در ماه ژوییه‌ی ۲۰۱۸، اسکات شپرد از بنیاد کارنگی در واشنگتن دی.سی. به همراه همکارانش اعلام کردند که ۱۲ ماه تازه برای مشتری یافته‌اند. اکنون این پنج ماه به طور رسمی از سوی انجمن بین‌المللی اخترشناسی (آی‌ای‌یو) نامگذاری شده‌اند.
هنگامی که یک ماه یافته می‌شود، از همان آغاز یک شناسه‌ی عددی بر پایه‌ی ترتیب و زمان یافته شدنش به آن داده می‌شود. یابندگان دارای حق نامگذاری هستند و نام‌های دلخواهشان را برای تایید به آی‌ای‌یو می‌فرستند.
آی‌ای‌یو مجموعه قوانین و دستورهایی برای نامگذاری ماه‌های هر سیاره دارد. همه‌ی ماه‌های مشتری باید از روی چهره‌ها و شخصیت‌های اساطیر یونانی و رومی برگزیده شوند- از عشاق یا فرزندان و نوادگان ژوپیتر یا زئوس. آخرین حرف نام هر ماه هم جهت مداری آن به گرد سیاره را نشان می‌دهد.
اکنون این پنج ماه تازه‌ی مشتری بر پایه‌ی همین قوانین، از خانواده‌ی زئوس برگزیده شده‌اند. دو تای آنها به نام‌های "پاندیا" و "اِرسا"، که دختران سلنه، ایزدبانوی ماه هستند نامیده شده‌اند. یکی دیگر به نام "ایرنه"، که دختر تمیس، ایزدبانوی داد و خرد است، و دو تای آخر هم به نام‌های "فیلوفروسین" (Philophrosyne) و "یوفیم" (Eupheme)، که ازنوادگان زئوسند نامیده شده‌اند.
ماه‌های کوچکی مانند این پنج ماه احتمالا تکه‌هایی از اجرام بسیار بزرگ‌تر بوده‌اند که در گذشته‌ی دور به هم برخورد کرده و تکه تکه شده بوده‌اند. اگر بتوانیم همه‌ی آنها را پیدا کنیم (تقریبا شکی نیست که شمارشان بیش از اینهاست) این می‌تواند به ما کمک کند تا تصویری از سامانه‌ی آغازینِ ماه‌های مشتری به دست بیاوریم.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/Jupiter-moons.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«چهره یک مارپیچ»
--------------------
تصویر باشکوهی که اینجا از کهکشان مارپیچیِ رو-نمای مسیه ۶۱ (ام۶۱) می‌بینید از پیوند داده‌های تصویریِ چندین تلسکوپ فضایی و زمینی درست شده، از تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه‌ی جنوبی اروپا گرفته تا چند تلسکوپ زمینی کوچک دیگر. [گفتنی‌ست کهکشان رو-نما به کهکشانی می‌گویند که قرص آن از رو به رو دیده شود. اگر از لبه دیده شود، آن را لبه-نما می‌نامیم- م)
ام۶۱ که به نام ان‌جی‌سی ۴۳۰۳ هم شناخته می‌شود، با فاصله‌ی ۵۵ میلیون سال نوری از زمین، در مرکز خوشه‌ی کهکشانی دوشیزه جای دارد و مانند راه شیری خودمان، نمونه‌ای از یک کهکشان مارپیچی میله‌ای است.
در ام۶۱ هم می‌توان ساختارها و ویژگی‌های رایج در کهکشان‌های مارپیچی را دید: بازوهای مارپیچ تاب خورده، رگه‌های غبار کیهانی، مناطق ستاره‌زایی صورتی‌رنگ، و خوشه‌های ستاره‌ای جوان و آبی‌فام.
هسته‌ی درخشان این کهکشان هم در سمت چپ مرکز تصویرِ نمای نزدیک، که پهنه‌ای به اندازه‌ی ۵۰ هزار سال نوری را می‌پوشاند دید می‌شود.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190828.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
--------------------
تصویر باشکوهی که اینجا از کهکشان مارپیچیِ رو-نمای مسیه ۶۱ (ام۶۱) می‌بینید از پیوند داده‌های تصویریِ چندین تلسکوپ فضایی و زمینی درست شده، از تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه‌ی جنوبی اروپا گرفته تا چند تلسکوپ زمینی کوچک دیگر. [گفتنی‌ست کهکشان رو-نما به کهکشانی می‌گویند که قرص آن از رو به رو دیده شود. اگر از لبه دیده شود، آن را لبه-نما می‌نامیم- م)
ام۶۱ که به نام ان‌جی‌سی ۴۳۰۳ هم شناخته می‌شود، با فاصله‌ی ۵۵ میلیون سال نوری از زمین، در مرکز خوشه‌ی کهکشانی دوشیزه جای دارد و مانند راه شیری خودمان، نمونه‌ای از یک کهکشان مارپیچی میله‌ای است.
در ام۶۱ هم می‌توان ساختارها و ویژگی‌های رایج در کهکشان‌های مارپیچی را دید: بازوهای مارپیچ تاب خورده، رگه‌های غبار کیهانی، مناطق ستاره‌زایی صورتی‌رنگ، و خوشه‌های ستاره‌ای جوان و آبی‌فام.
هسته‌ی درخشان این کهکشان هم در سمت چپ مرکز تصویرِ نمای نزدیک، که پهنه‌ای به اندازه‌ی ۵۰ هزار سال نوری را می‌پوشاند دید می‌شود.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190828.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«بیست و هفتمین جرم در فهرست مسیه»
---------------------------------------
زمانی که شارل مسیه، اخترشناس فرانسوی سده‌ی هجده، در آسمان به دنبال شکار دنباله‌دارها بود، با پشتکار زیاد فهرستی از اجرامی تهیه کرد که قطعا یک دنباله‌دار "نبودند". در این تصویر، عضو شماره‌‌ی ۲۷ فهرست پرآوازه‌ی اجرام غیر دنباله‌دارش را می‌بینیم.
در واقع اخترشناسان سده‌ی ۲۱ این جرم را به عنوان یک سحابی سیاره‌نما (سیاره‌ای) می‌شناسند، ولی یک سیاره هم نیست هرچند که در تلسکوپ‌های کوچک به شکل جرمی گِرد و سیاره-مانند دیده می‌شود.
مسیه ۲۷ (ام۲۷) نمونه‌ای بسیار خوب از یک سحابی گسیلشی گازی است که در اثر پایان یافتن سوخت هسته‌ای در هسته‌ی یک ستاره‌ی خورشیدسان پدید آمده. این سحابی دستاورد پف کردن و پخش شدن لایه‌های بیرونی ستاره در فضا است. درخشش آن در نور "دیدنی" (مریی) به دلیل برانگیخته شدن اتم‌هایش در اثر تابش شدید ولی "نادیدنیِ" فرابنفشی است که از ستاره‌ی رو به مرگ می‌تابد.
ام۲۷ که آن را با نام سحابی دمبل نیز می‌شناسند، توده‌ای گاز میان ستاره‌ای با تقارنی زیبا و به پهنای ۲.۵ سال نوری است که با فاصله‌ی حدود ۱۲۰۰ سال نوری از ما، در صورت فلکی روباهک جای دارد.
این چشم‌انداز ِهمنهاده‌ی (ترکیبی) رنگی و پرابهت، جزئیاتی را از منطقه‌ی شناخته شده‌ی مرکزی و همچنین هاله‌ی کم نورِ بیرونی سحابی که کمتر در عکس‌ها دیده می‌شود نشان می‌دهد. این تصویر از همگذاری تصاویر پهن‌باند و باریک‌باندی درست شده که با بهره از فیلترهای حس‌مند به تابش اتم‌های هیدروژن و اکسیژن گرفته شده‌اند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190829.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
---------------------------------------
زمانی که شارل مسیه، اخترشناس فرانسوی سده‌ی هجده، در آسمان به دنبال شکار دنباله‌دارها بود، با پشتکار زیاد فهرستی از اجرامی تهیه کرد که قطعا یک دنباله‌دار "نبودند". در این تصویر، عضو شماره‌‌ی ۲۷ فهرست پرآوازه‌ی اجرام غیر دنباله‌دارش را می‌بینیم.
در واقع اخترشناسان سده‌ی ۲۱ این جرم را به عنوان یک سحابی سیاره‌نما (سیاره‌ای) می‌شناسند، ولی یک سیاره هم نیست هرچند که در تلسکوپ‌های کوچک به شکل جرمی گِرد و سیاره-مانند دیده می‌شود.
مسیه ۲۷ (ام۲۷) نمونه‌ای بسیار خوب از یک سحابی گسیلشی گازی است که در اثر پایان یافتن سوخت هسته‌ای در هسته‌ی یک ستاره‌ی خورشیدسان پدید آمده. این سحابی دستاورد پف کردن و پخش شدن لایه‌های بیرونی ستاره در فضا است. درخشش آن در نور "دیدنی" (مریی) به دلیل برانگیخته شدن اتم‌هایش در اثر تابش شدید ولی "نادیدنیِ" فرابنفشی است که از ستاره‌ی رو به مرگ می‌تابد.
ام۲۷ که آن را با نام سحابی دمبل نیز می‌شناسند، توده‌ای گاز میان ستاره‌ای با تقارنی زیبا و به پهنای ۲.۵ سال نوری است که با فاصله‌ی حدود ۱۲۰۰ سال نوری از ما، در صورت فلکی روباهک جای دارد.
این چشم‌انداز ِهمنهاده‌ی (ترکیبی) رنگی و پرابهت، جزئیاتی را از منطقه‌ی شناخته شده‌ی مرکزی و همچنین هاله‌ی کم نورِ بیرونی سحابی که کمتر در عکس‌ها دیده می‌شود نشان می‌دهد. این تصویر از همگذاری تصاویر پهن‌باند و باریک‌باندی درست شده که با بهره از فیلترهای حس‌مند به تابش اتم‌های هیدروژن و اکسیژن گرفته شده‌اند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190829.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«دو همسایه، یکی پیر و یکی جوان»
------------------------------------
در این تصویر ِتلسکوپیِ میدان-گسترده بخشی از صورت فلکی قیفاووس را می‌بینیم که در آن، دو همسایه‌ی ناهمگون کیهانی با هم نمایی فریبنده آفریده‌اد: سحابی بازتابی پرغبار ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ (سمت راست) و خوشه‌ی ستاره‌ای باز ان‌جی‌سی ۷۱۴۲.
این دو در آسمان بسیار نزدیک به هم دیده می‌شوند، با تنها نیم درجه فاصله، ولی در حقیقت بسیار از هم دورند- فاصله‌ی سحابی ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ از زمین حدود ۳۰۰۰ سال نوریست و دستکم ۳۰۰۰ سال نوری از خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۷۱۴۲ که در فاصله‌ی ۶۰۰۰ سال نوری زمین است به ما نزدیک‌تر است.
توده‌های گسترده‌ی غبار در پیش‌زمینه‌ی این چشم‌انداز نور ستارگان خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۷۱۴۲ را سرخ کرده و باعث شده‌اند کار اخترشناسان برای بررسی این خوشه دشوار شود.
از دید سنی هم این دو جرم با هم تفاوت دارند- خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۷۱۴۲ به نظر می‌رسد خوشه‌ی به نسبت پیری باشد ولی ستارگان درخشان درون سحابی ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ احتمالا تنها چند میلیون سال سن دارند.
پیکره‌های هلالی سرخ‌فامی در ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ دیده می‌وند. اینها مربوط به فواره‌های پرانرژیِ ستارگان نوزاد در همین خوشه‌اند. این اجرام که به نام اجرام هربیگ-هارو شناخته می‌شوند شکل و رنگشان نمایانگر گازهای هیدروژنیست که در اثر برخورد این فواره‌ها فشرده و برافروخته شده‌اند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190830.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------------------
در این تصویر ِتلسکوپیِ میدان-گسترده بخشی از صورت فلکی قیفاووس را می‌بینیم که در آن، دو همسایه‌ی ناهمگون کیهانی با هم نمایی فریبنده آفریده‌اد: سحابی بازتابی پرغبار ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ (سمت راست) و خوشه‌ی ستاره‌ای باز ان‌جی‌سی ۷۱۴۲.
این دو در آسمان بسیار نزدیک به هم دیده می‌شوند، با تنها نیم درجه فاصله، ولی در حقیقت بسیار از هم دورند- فاصله‌ی سحابی ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ از زمین حدود ۳۰۰۰ سال نوریست و دستکم ۳۰۰۰ سال نوری از خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۷۱۴۲ که در فاصله‌ی ۶۰۰۰ سال نوری زمین است به ما نزدیک‌تر است.
توده‌های گسترده‌ی غبار در پیش‌زمینه‌ی این چشم‌انداز نور ستارگان خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۷۱۴۲ را سرخ کرده و باعث شده‌اند کار اخترشناسان برای بررسی این خوشه دشوار شود.
از دید سنی هم این دو جرم با هم تفاوت دارند- خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۷۱۴۲ به نظر می‌رسد خوشه‌ی به نسبت پیری باشد ولی ستارگان درخشان درون سحابی ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ احتمالا تنها چند میلیون سال سن دارند.
پیکره‌های هلالی سرخ‌فامی در ان‌جی‌سی ۷۱۲۹ دیده می‌وند. اینها مربوط به فواره‌های پرانرژیِ ستارگان نوزاد در همین خوشه‌اند. این اجرام که به نام اجرام هربیگ-هارو شناخته می‌شوند شکل و رنگشان نمایانگر گازهای هیدروژنیست که در اثر برخورد این فواره‌ها فشرده و برافروخته شده‌اند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190830.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«کشف احتمالی یک ماه آتشفشانی فراخورشیدی»
-----------------------------------------------
اخترشناسان فکر می‌کنند شواهد احتمالی نامستقیمی برای یک "فراماه" پیدا کرده‌اند، ماهی (قمری) که به گرد سیاره‌ای بیرون از سامانه‌ی خورشیدی می‌گردد.
گمان بر اینست که شمار فراوانی از این ماه‌ها در فضا باشند، ولی تاکنون مدرک قطعی و صد در صدی برای آنها یافته نشده، بیشتر به این دلیل که آنها بسیار کوچکند.
"آپوروا اوزا" از دانشگاه برن سوییس و همکارانش نوری که از یک فراسیاره (سیاره‌ی فراخورشیدی) می‌آمد را رصد کردند- این فراسیاره که تقریبا نصف جرم مشتری را دارد، به گرد ستاره‌ای در فاصله‌ی ۵۵۰ سال نوری زمین می‌گردد و به نام "وسپ-۴۹بی" (WASP-49B) شناخته می‌شود.
آنها به کمک رصدخانه‌ی لاسیای شیلی چیزی را دیدند که گمان می‌رود نشانه‌ی گاز سدیم بالای این سیاره باشد. پرتوی گسیلیده از این عنصر تا ۱.۵ برابر شعاع سیاره کشیده شده؛ این بدین معناست که احتمالا این سدیم تنها از خود سیاره نیست بلکه به گمان دانشمندان، از یک ماه سنگی پیرامون این سیاره که فعالیت آتشفشانی دارد آمده، چیزی مانند آیو، ماه سیاره‌ی مشتری که از نظر آتشفشانی فعال‌ترین جرم سامانه‌ی خورشیدی‌ست.
اوزا و گروهش می‌گویند سیگنالی که دیده‌اند می‌تواند به دلیل جریانی از گاز سدیم باشد که از این به اصطلاح "فرا-آیو" رو به پایین، به درون جو سیاره سرازیر شده است. اوزا می‌گوید: «ما کاملا اطمینان داریم که تنها یک فرا-آیو می‌تواند با داده‌های این سیاره جور در بیاید.» [این فراماه با ابری از گاز سدیم در بر گرفته شده و رگه‌ای از آن هم در مسیر مدارش کشیده شده و به دام مغناطکره‌ی سیاره‌ی وسپ-۴۹بی افتاده]
اگر اوزا و همکارانش درست گفته باشند، نخستین شواهد نامستقیم از یک فراماه را به دست آورده‌اند. در گذشته چند نامزد دیگر، از جمله کپلر-۱۶۲۵بی یافته شده بودند، ولی هیچ یک تایید قطعی نشده*. با این همه، خود اوزا می‌گوید برای اثبات وجود یک ماه در آن سامانه نیاز به رصدهای بیشتری در آینده است.
اوری مالامود از بنیاد فناوری تخنیون اسراییل می‌گوید: «چیزی که آنها در اینجا می‌گویند بی‌شک پذیرفتنی است، ولی مدرک مستقیمی برای این که یک فراماه یافته‌اند نیست.» مالمود یادآوری می‌کند که با این همه، اگر حق با اوزا و گروهش باشد، پس این روش می‌تواند در آینده برای یافتن فراماه‌ها سودمند باشد.»
گزارش این دانشمندان را می‌توانید arxiv بخوانید.
--------------------------------------------
* در این پست‌ها خوانده بودید:
۱) کشف یک "ماه" فراخورشیدی که از هر نظر دانشمندان را به شگفتی واداشته
۲) هابل شواهدی قانع‌کننده برای نخستین ماه فراخورشیدی یافت
همچنین بخوانید:
زندگی روی "ماه‌های" فراخورشیدی
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/exo-Io.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
-----------------------------------------------
اخترشناسان فکر می‌کنند شواهد احتمالی نامستقیمی برای یک "فراماه" پیدا کرده‌اند، ماهی (قمری) که به گرد سیاره‌ای بیرون از سامانه‌ی خورشیدی می‌گردد.
گمان بر اینست که شمار فراوانی از این ماه‌ها در فضا باشند، ولی تاکنون مدرک قطعی و صد در صدی برای آنها یافته نشده، بیشتر به این دلیل که آنها بسیار کوچکند.
"آپوروا اوزا" از دانشگاه برن سوییس و همکارانش نوری که از یک فراسیاره (سیاره‌ی فراخورشیدی) می‌آمد را رصد کردند- این فراسیاره که تقریبا نصف جرم مشتری را دارد، به گرد ستاره‌ای در فاصله‌ی ۵۵۰ سال نوری زمین می‌گردد و به نام "وسپ-۴۹بی" (WASP-49B) شناخته می‌شود.
آنها به کمک رصدخانه‌ی لاسیای شیلی چیزی را دیدند که گمان می‌رود نشانه‌ی گاز سدیم بالای این سیاره باشد. پرتوی گسیلیده از این عنصر تا ۱.۵ برابر شعاع سیاره کشیده شده؛ این بدین معناست که احتمالا این سدیم تنها از خود سیاره نیست بلکه به گمان دانشمندان، از یک ماه سنگی پیرامون این سیاره که فعالیت آتشفشانی دارد آمده، چیزی مانند آیو، ماه سیاره‌ی مشتری که از نظر آتشفشانی فعال‌ترین جرم سامانه‌ی خورشیدی‌ست.
اوزا و گروهش می‌گویند سیگنالی که دیده‌اند می‌تواند به دلیل جریانی از گاز سدیم باشد که از این به اصطلاح "فرا-آیو" رو به پایین، به درون جو سیاره سرازیر شده است. اوزا می‌گوید: «ما کاملا اطمینان داریم که تنها یک فرا-آیو می‌تواند با داده‌های این سیاره جور در بیاید.» [این فراماه با ابری از گاز سدیم در بر گرفته شده و رگه‌ای از آن هم در مسیر مدارش کشیده شده و به دام مغناطکره‌ی سیاره‌ی وسپ-۴۹بی افتاده]
اگر اوزا و همکارانش درست گفته باشند، نخستین شواهد نامستقیم از یک فراماه را به دست آورده‌اند. در گذشته چند نامزد دیگر، از جمله کپلر-۱۶۲۵بی یافته شده بودند، ولی هیچ یک تایید قطعی نشده*. با این همه، خود اوزا می‌گوید برای اثبات وجود یک ماه در آن سامانه نیاز به رصدهای بیشتری در آینده است.
اوری مالامود از بنیاد فناوری تخنیون اسراییل می‌گوید: «چیزی که آنها در اینجا می‌گویند بی‌شک پذیرفتنی است، ولی مدرک مستقیمی برای این که یک فراماه یافته‌اند نیست.» مالمود یادآوری می‌کند که با این همه، اگر حق با اوزا و گروهش باشد، پس این روش می‌تواند در آینده برای یافتن فراماه‌ها سودمند باشد.»
گزارش این دانشمندان را می‌توانید arxiv بخوانید.
--------------------------------------------
* در این پست‌ها خوانده بودید:
۱) کشف یک "ماه" فراخورشیدی که از هر نظر دانشمندان را به شگفتی واداشته
۲) هابل شواهدی قانع‌کننده برای نخستین ماه فراخورشیدی یافت
همچنین بخوانید:
زندگی روی "ماه‌های" فراخورشیدی
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/exo-Io.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«شکارچی فروسرخ»
--------------------
شمار کمی از چشم‌اندازهای کیهانی تخیل انسان را مانند سحابی شکارچی -یک پرورشگاه غول‌پیکر ستاره‌ای در فاصله‌ی حدود ۱۵۰۰ سال نوری- برمی‌انگیزند.
این تصویر فروسرخ که ناحیه‌ای به پهنای ۵۰ سال نوری را می‌پوشاند از تلسکوپ فضایی اسپیتزر به دست آمده و داده‌هایی را در بر دارد که به هدف بررسی و دیدبانیِ درخششِ ستارگان جوان در این سحابی گردآوری شده بودند. بسیاری از این ستارگان نوزاد هنوز با قرص‌های غباری سیاره‌زایی در بر گرفته شده‌اند.
بسیاری از ستارگان جوان شکارچی تنها حدود ۱ میلیون سال سن دارند؛ این سن کم را با سن خورشید خودمان که ۴.۶ "میلیارد" سال از تولدش می‌گذرد بسنجید. داغ‌ترین ستارگان این منطقه در خوشه‌ی ذوزنقه جای دارند، درخشان‌ترین خوشه نزدیک مرکز چارچوب.
فضاپیمای فروسرخ اسپیتزر یا اسپایتزر که در ۲۵ اوت ۲۰۰۳ راهی مداری به گرد خورشید شده بود، در ۱۵ می ۲۰۰۹ هلیوم مایع خنک‌کننده‌اش به پایان رسید ولی ماموریتش پایان نیافت. این تلسکوپ بر پایه‌ی برنامه، تا ۳۰ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ به کار خود ادامه خواهد داد.
این تصویرِ رنگ زیف (رنگ کاذب) در سال ۲۰۱۰ گرفته شده بود و از دو کانالِ فروسرخ اسپیتزر که هنوز در دماهای بالا کار می‌کردند به دست آمده.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190831.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
--------------------
شمار کمی از چشم‌اندازهای کیهانی تخیل انسان را مانند سحابی شکارچی -یک پرورشگاه غول‌پیکر ستاره‌ای در فاصله‌ی حدود ۱۵۰۰ سال نوری- برمی‌انگیزند.
این تصویر فروسرخ که ناحیه‌ای به پهنای ۵۰ سال نوری را می‌پوشاند از تلسکوپ فضایی اسپیتزر به دست آمده و داده‌هایی را در بر دارد که به هدف بررسی و دیدبانیِ درخششِ ستارگان جوان در این سحابی گردآوری شده بودند. بسیاری از این ستارگان نوزاد هنوز با قرص‌های غباری سیاره‌زایی در بر گرفته شده‌اند.
بسیاری از ستارگان جوان شکارچی تنها حدود ۱ میلیون سال سن دارند؛ این سن کم را با سن خورشید خودمان که ۴.۶ "میلیارد" سال از تولدش می‌گذرد بسنجید. داغ‌ترین ستارگان این منطقه در خوشه‌ی ذوزنقه جای دارند، درخشان‌ترین خوشه نزدیک مرکز چارچوب.
فضاپیمای فروسرخ اسپیتزر یا اسپایتزر که در ۲۵ اوت ۲۰۰۳ راهی مداری به گرد خورشید شده بود، در ۱۵ می ۲۰۰۹ هلیوم مایع خنک‌کننده‌اش به پایان رسید ولی ماموریتش پایان نیافت. این تلسکوپ بر پایه‌ی برنامه، تا ۳۰ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ به کار خود ادامه خواهد داد.
این تصویرِ رنگ زیف (رنگ کاذب) در سال ۲۰۱۰ گرفته شده بود و از دو کانالِ فروسرخ اسپیتزر که هنوز در دماهای بالا کار می‌کردند به دست آمده.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190831.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
سه هفته بیشتر به هموگان یا اعتدال پاییزی در نیمکره‌ی شمالی نمانده. این یک معنی دارد: میدان مغناطیسی زمین دارد شکاف بر می‌دارد. پژوهشگران مدت‌هاست که می‌دانند در چند هفته‌ی پیرامون اعتدال‌های فصلی شکاف‌هایی در مغناطکره‌ی زمین پدید می‌آید. باد خورشیدی از درون این شکاف‌ها وارد جو زمین می‌شود و نمایشی از شفق‌های قطبی پدید می‌آورد.
در روز ۲۶ اوت هم یک چنین چیزی رخ داد و شفق‌هایی پدید آورد. این شفق رنگین در آن روز از جنوب ساسکاچوان گرفته شده. آلن دایر، عکاس این تصویر می‌گوید: «بسیار خو‌ش‌عکس بود. با چشم نامسلح پراکنده و کم‌رنگ دیده می‌شد ولی دوربین من بدون هیچ مشکلی رنگ‌هایش را ثبت کرد.» شفق‌هایی از این دست به نام "شفق‌های ژرفای آسمان" شناخته می‌شوند، زیرا برای کامل دیدنشان به کمی نوردهی با دوربین نیاز است.
پدیده‌ی شکافته شدن سپر مغناطیسی زمین به نام "اثر راسل-مک‌فرون" نشناخته می‌شود. اینجا درباره‌اش بیشتر بخوانید:
🔴کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/4285
🔴وبلاگ یک ستاره در هفت آسمان:
http://www.1star7sky.com/2018/09/EquinoxCracks.html
@onestar_in_sevenskies
در روز ۲۶ اوت هم یک چنین چیزی رخ داد و شفق‌هایی پدید آورد. این شفق رنگین در آن روز از جنوب ساسکاچوان گرفته شده. آلن دایر، عکاس این تصویر می‌گوید: «بسیار خو‌ش‌عکس بود. با چشم نامسلح پراکنده و کم‌رنگ دیده می‌شد ولی دوربین من بدون هیچ مشکلی رنگ‌هایش را ثبت کرد.» شفق‌هایی از این دست به نام "شفق‌های ژرفای آسمان" شناخته می‌شوند، زیرا برای کامل دیدنشان به کمی نوردهی با دوربین نیاز است.
پدیده‌ی شکافته شدن سپر مغناطیسی زمین به نام "اثر راسل-مک‌فرون" نشناخته می‌شود. اینجا درباره‌اش بیشتر بخوانید:
🔴کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/4285
🔴وبلاگ یک ستاره در هفت آسمان:
http://www.1star7sky.com/2018/09/EquinoxCracks.html
@onestar_in_sevenskies
«خواهران پروین غرق در غبار»
--------------------------------
آیا تاکنون خوشه‌ی ستارگان پروین را دیده‌اید؟
حتی اگر آن را دیده باشید، احتمالا تا این اندازه پرگرد و غبار ندیده‌اید.
ستارگان پرنور خوشه‌ی پروین که شاید نامدارترین خوشه‌ی ستاره‌ای در آسمان سیاره‌ی زمین باشد را بدون هیچ ابزاری، حتی در دل آسمانِ آلوده به نورِ یک شهر نیز می‌توان دید. ولی اگر از جایی تاریک و با نوردهی بلند عکسی از آن گرفته شود، ابر گرد و غباری که ستارگانش را در بر گرفته نیز به خوبی آشکار خواهد شد (این عکس از بابک تفرشی را ببینید).
نمایی که اینجا می‌بینید با یک نوردهیِ بیش از ۱۲ ساعته گرفته شده و گستره‌ای از آسمان به پهنای چند برابر قرص کامل ماه را می‌پوشاند.
خوشه‌ی پروین که با نام‌های هفت خواهران و ام۴۵ نیز شناخته می‌شود [همچنین با نام "عِقد ثریا" در ادبیات کلاسیک فارسی-م]، حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین دور است و در صورت فلکی گاو (ثور) دیده می‌شود.
درباره‌ی خوشه‌ی پروین افسانه‌ای با برداشت امروزی هست که می‌گوید از زمان نامگذاری آن، یکی از درخشان‌ترین ستارگانش کم‌نور و ناپدید شده و از همین رو تنها شش ستاره‌ی آن را می‌توان با چشم نامسلح دید. ولی واقعیت اینست که شماری از ستارگان این خوشه که عملا دیده می‌شوند، بسته به تاریکی آسمان پیرامون و نیز وضوح و پاکیزگی چشم‌انداز بیننده، می‌تواند از هفت تا بیشتر یا کمتر باشد.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190901.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
--------------------------------
آیا تاکنون خوشه‌ی ستارگان پروین را دیده‌اید؟
حتی اگر آن را دیده باشید، احتمالا تا این اندازه پرگرد و غبار ندیده‌اید.
ستارگان پرنور خوشه‌ی پروین که شاید نامدارترین خوشه‌ی ستاره‌ای در آسمان سیاره‌ی زمین باشد را بدون هیچ ابزاری، حتی در دل آسمانِ آلوده به نورِ یک شهر نیز می‌توان دید. ولی اگر از جایی تاریک و با نوردهی بلند عکسی از آن گرفته شود، ابر گرد و غباری که ستارگانش را در بر گرفته نیز به خوبی آشکار خواهد شد (این عکس از بابک تفرشی را ببینید).
نمایی که اینجا می‌بینید با یک نوردهیِ بیش از ۱۲ ساعته گرفته شده و گستره‌ای از آسمان به پهنای چند برابر قرص کامل ماه را می‌پوشاند.
خوشه‌ی پروین که با نام‌های هفت خواهران و ام۴۵ نیز شناخته می‌شود [همچنین با نام "عِقد ثریا" در ادبیات کلاسیک فارسی-م]، حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین دور است و در صورت فلکی گاو (ثور) دیده می‌شود.
درباره‌ی خوشه‌ی پروین افسانه‌ای با برداشت امروزی هست که می‌گوید از زمان نامگذاری آن، یکی از درخشان‌ترین ستارگانش کم‌نور و ناپدید شده و از همین رو تنها شش ستاره‌ی آن را می‌توان با چشم نامسلح دید. ولی واقعیت اینست که شماری از ستارگان این خوشه که عملا دیده می‌شوند، بسته به تاریکی آسمان پیرامون و نیز وضوح و پاکیزگی چشم‌انداز بیننده، می‌تواند از هفت تا بیشتر یا کمتر باشد.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190901.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
عکسی که بابک تفرشی در سال ۲۰۰۹ از نمچه بازار نپال گرفت، و خوشه‌ی پروین را با گرد و غبارش در آسمان نشان می‌دهد.
ستیغ روشن از مهتابِ اورست هم در دوردست خودنمایی می‌کند.
@onestar_in_sevenskies
ستیغ روشن از مهتابِ اورست هم در دوردست خودنمایی می‌کند.
@onestar_in_sevenskies
عکسی که بابک تفرشی در سال ۲۰۰۹ از نمچه بازار نپال گرفت، و خوشه‌ی پروین را با گرد و غبارش در آسمان نشان می‌دهد.
ستیغ روشن از مهتابِ اورست هم در دوردست خودنمایی می‌کند.
@onestar_in_sevenskies
ستیغ روشن از مهتابِ اورست هم در دوردست خودنمایی می‌کند.
@onestar_in_sevenskies
«خشک‌ترین بیابان جهان زیر برف»
-----------------------------------
بارش برف در رصدخانه‌ی پارانال پدیده‌ی کمیابی‌ست. ولی هنگامی که بیاید، این چشم‌انداز دورافتاده در شیلی را به چیزی بسیار باورنکردنی و آن‌جهانی تبدیل می‌کند.
کوه پوشیده از برف در مرکز چارچوب "سِرو پارانال" است، جایگاه تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (اسو). وی‌ال‌تی از چهار یگان تلسکوپی بزرگ (یوتی) به نام‌های Antu ،Kueyen ،Melipal و Yepu، و چهارتلسکوپ کمکی کوچک‌تر (ای‌تی) تشکیل شده. در این تصویر بخش بالاییِ دو تلسکوپ یگان را می‌توانیم ببینیم که از نوک کوه بیرون زده، و همچنین تلسکوپ پیمایشی وی‌ال‌تی (وی‌اس‌تی) که در سال ۲۰۱۲ آغاز به رصد کرده.
این نما از پارانال واقعا نادر است. بارش از هر گونه‌ای در بیابان آتاکاما بسیار کمیاب است؛ این منطقه خشک‌ترین بیابان غیرقطبی جهان است. بخش‌هایی از این بیابان از زمانی که ثبتش آغاز شده تاکنون یک قطره باران هم بر آن نباریده! این منطقه به طور میانگین ۳۳۰ شب از سال آسمانی صاف و بی‌ابر دارد، پس چیزی نخواهد گذشت که این ابرهای برفی هم ناپدید شوند و وی‌ال‌تی بتواند دوباره کارش برای رصد کیهان را از سر بگیرد.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/potw1934a.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
-----------------------------------
بارش برف در رصدخانه‌ی پارانال پدیده‌ی کمیابی‌ست. ولی هنگامی که بیاید، این چشم‌انداز دورافتاده در شیلی را به چیزی بسیار باورنکردنی و آن‌جهانی تبدیل می‌کند.
کوه پوشیده از برف در مرکز چارچوب "سِرو پارانال" است، جایگاه تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (اسو). وی‌ال‌تی از چهار یگان تلسکوپی بزرگ (یوتی) به نام‌های Antu ،Kueyen ،Melipal و Yepu، و چهارتلسکوپ کمکی کوچک‌تر (ای‌تی) تشکیل شده. در این تصویر بخش بالاییِ دو تلسکوپ یگان را می‌توانیم ببینیم که از نوک کوه بیرون زده، و همچنین تلسکوپ پیمایشی وی‌ال‌تی (وی‌اس‌تی) که در سال ۲۰۱۲ آغاز به رصد کرده.
این نما از پارانال واقعا نادر است. بارش از هر گونه‌ای در بیابان آتاکاما بسیار کمیاب است؛ این منطقه خشک‌ترین بیابان غیرقطبی جهان است. بخش‌هایی از این بیابان از زمانی که ثبتش آغاز شده تاکنون یک قطره باران هم بر آن نباریده! این منطقه به طور میانگین ۳۳۰ شب از سال آسمانی صاف و بی‌ابر دارد، پس چیزی نخواهد گذشت که این ابرهای برفی هم ناپدید شوند و وی‌ال‌تی بتواند دوباره کارش برای رصد کیهان را از سر بگیرد.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/potw1934a.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
www.eso.org
Snowy Paranal
«شبچراغ‌های آسمان بر فراز آلپ»
---------------------------------
این عکس سه هفته پیش، درست پس از غروب آفتاب در یک گذرگاه بلند کوهستانی شمال ایتالیا گرفته شده و نمای زیبایی از همیستان (مقارنه) میان ماه و سیاره‌ی مشتری را در افق باختری، رو به جنوب نشان می‌دهد.
کوه‌های خوش‌عکسی که در دوردست دیده می‌شوند "ترِه چیمی دی لاواره‌دو" (سه قله‌ی لاواره‌دو) نام دارند، سه تا از پرآوازه‌ترین ستیغ‌های کوهستانی در رشته کوه دولومیت ایتالیا و سرتاسر آلپ که نامشان در فهرست میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده.
نقطه‌ی روشن در بالا، سمت چپ آسمان سیاره‌ی کیوان (زحل) است.
در پیش‌زمینه‌ی تصویر، سمت چپ، پناهگاه لوکاتلی ویژه‌ی کوهنوردان خسته را می‌بینیم که بیش از یک ساعت از نزدیک‌ترین ماندگاه (پارکینگ) فاصله دارد.
کل این چشم‌انداز با یک تک-نوردهی ۸ ثانیه ای ثبت شده.
مشتری و کیوان این ماه به درخشش در جنوب باختر آسمانِ غروب ادامه خواهند داد. ماه هم که اکنون از مشتری جداست، حدود سه روز دیگر، در مدار ماهانه‌ی خود به گرد زمین دوباره از نزدیک این سیاره خواهد گذشت.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190902.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
---------------------------------
این عکس سه هفته پیش، درست پس از غروب آفتاب در یک گذرگاه بلند کوهستانی شمال ایتالیا گرفته شده و نمای زیبایی از همیستان (مقارنه) میان ماه و سیاره‌ی مشتری را در افق باختری، رو به جنوب نشان می‌دهد.
کوه‌های خوش‌عکسی که در دوردست دیده می‌شوند "ترِه چیمی دی لاواره‌دو" (سه قله‌ی لاواره‌دو) نام دارند، سه تا از پرآوازه‌ترین ستیغ‌های کوهستانی در رشته کوه دولومیت ایتالیا و سرتاسر آلپ که نامشان در فهرست میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده.
نقطه‌ی روشن در بالا، سمت چپ آسمان سیاره‌ی کیوان (زحل) است.
در پیش‌زمینه‌ی تصویر، سمت چپ، پناهگاه لوکاتلی ویژه‌ی کوهنوردان خسته را می‌بینیم که بیش از یک ساعت از نزدیک‌ترین ماندگاه (پارکینگ) فاصله دارد.
کل این چشم‌انداز با یک تک-نوردهی ۸ ثانیه ای ثبت شده.
مشتری و کیوان این ماه به درخشش در جنوب باختر آسمانِ غروب ادامه خواهند داد. ماه هم که اکنون از مشتری جداست، حدود سه روز دیگر، در مدار ماهانه‌ی خود به گرد زمین دوباره از نزدیک این سیاره خواهد گذشت.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190902.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«آیا تغییرات مداری زمین باعث یکی از گرم‌ترین دوره‌های تاریخ شده بود؟»
-------------------------------------------------
* ۵۵ میلیون سال پیش، در دوره‌ای که به نام پیئیتیام یا "پِتم" (PETM) نامیده می‌شود، شرایط استوایی تا عرض‌های بالا بر زمین حاکم شد و حتی کلاهک‌های یخی قطب‌ها را هم ناپدید کرد.
سیاره‌ی ما امروزه دارد گرم می‌شود، این یک واقعیت است. ولی این گرم‌ترین دوره در تاریخ سیاره‌مان نیست- در واقع به پایش هم نمی‌رسد. زمان‌های گوناگونی در گذشته، میلیون‌ها یا میلیاردها سال پیش، زمین بسیار داغ‌تر از امروز هم شده بوده.
یکی از چشمگیرترینِ این دوره‌ها ۵۶ میلیون سال پیش بود، در دوره‌ی پالئوسن-ائوسن که پدیده‌ای به نام "بیشینه‌ی گرمایی پالئوسن-ائوسن" یا پِتم (پیئیتیام، PETM) رخ داد. این یک دوره‌ی به نسبت کوتاه و ناهنجارِ گرمایش بود که در آن، دماهایی که از پیش بسیار بالاتر از معمول بودند، در یک بازه‌ی تنها چندهزار ساله ۵ درجه‌ی سانتیگراد بالاتر رفتند. شرایط استوایی تا عرض‌های بالا حاکم شد و کلاهک‌های یخی را به کلی از روی قطب‌ها ناپدید کرد.
@onestar_in_sevenskies
تاثیر این روند روی جانداران بسیار چشمگیر بود. جانداران دریایی که نتوانسته بودند خود را با آب‌های گرم‌تر سازگار کنند دسته دسته مردند. در این میان، پستانداران از شرایط سود بردند و به سرعت در هزاره‌ی پیشِ رو تنوع پیدا کرده و گسترده شدند، و زمینه را برای گونه‌های آینده، از جمله ما فراهم کردند.
پیئیتیام همچنین محکی برای شرایط اقلیمی کنونی ماست و بینش‌هایی درباره‌ی فرآیند گرمایش سریع زمین، با ورود کربن به جو به ما می‌دهد.
ولی پیئیتیام با کربن در جو آغاز نشد، اگرچه کربن روند افزایش دما را شدت داد. گروهی از دانشمندان دانشگاه هاوایی و دانگاه اوترخت اکنون دریافته‌اند که این پدیده دستاورد همزمانی فرآیندهای نجومی و زمینی بود که با هم شرایط زمین را به اوج رساند.
در مقاله‌ی این دانشمندان که در نشریه‌ی ساینس منتشر شده از چگونگی تاثیر تغییرات مدار زمین در آب و هوا گفته شده. این پژوهشنامه همچنین بینش‌هایی درباره‌ی یک پیشینه‌ی تاریخی کمیاب برای دوره‌ی کنونی گرمایش جهانی به ما می‌دهد.
@onestar_in_sevenskies
شگفتی‌های مداری
نکته‌ی این موضوع اینست که مدار زمین یک دایره ی کامل و پایدار که معمولا می‌پنداریم نیست. مسیر سیاره‌ی ما به گرد خورشید در حقیقت مانند یک دایره‌ی بسیار کمی فشرده، یا بیضی است. اخترشناسان این بیضی بودن را "برون‌مرکزی" یا خروج از مرکز مداری می‌گویند. با گذشت زمان، تغییراتی که پیش‌بینی‌پذیر هستند در این برون‌مرکزی مداری رخ می‌دهد- فشردگی (بیضوی بودن) آن در یک چرخه‌ی منظم کم و زیاد می‌شود. ولی به گفته‌ی ریچارد زیبه، شدت و درجه‌ی این برون‌مرکزی اثرهایی چشمگیر، هر چند جزیی، بر آب و هوا دارد.
🔴از ویکیپدیا: ...برون‌مرکزی مدار زمین با دوره‌ی گردش تقریبی ۴۱۳۰۰۰ سال، میان ۰٬۰۰۰۰۵۵ تا ۰٬۰۶۷۹ همزمان با شکل مداری بسیار نزدیک به دایره تا کمی بیضی تغییر می‌کند. این پدیده همراه با دیگر پدیده‌های مشابه آن تاثیراتی روی اقلیم زمین دارند که به نام چرخه‌های میلانکوویچ معروفند-م🔴
@onestar_in_sevenskies
زیبه که اقیانوس‌نگار دانشگاه هاوایی و یکی از نویسندگان این پژوهش است می‌گوید: «اگر برگردیم و به ۱۰۰ میلیون سال پیش نگاه کنیم نسبت‌هایی آشکار میان تغییرات برون‌مرکزی مداری و آب و هوا می‌بینیم.»
او و همکارش ...
ادامه‌ی مطلب را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇👇👇
-------------------------------------------------
* ۵۵ میلیون سال پیش، در دوره‌ای که به نام پیئیتیام یا "پِتم" (PETM) نامیده می‌شود، شرایط استوایی تا عرض‌های بالا بر زمین حاکم شد و حتی کلاهک‌های یخی قطب‌ها را هم ناپدید کرد.
سیاره‌ی ما امروزه دارد گرم می‌شود، این یک واقعیت است. ولی این گرم‌ترین دوره در تاریخ سیاره‌مان نیست- در واقع به پایش هم نمی‌رسد. زمان‌های گوناگونی در گذشته، میلیون‌ها یا میلیاردها سال پیش، زمین بسیار داغ‌تر از امروز هم شده بوده.
یکی از چشمگیرترینِ این دوره‌ها ۵۶ میلیون سال پیش بود، در دوره‌ی پالئوسن-ائوسن که پدیده‌ای به نام "بیشینه‌ی گرمایی پالئوسن-ائوسن" یا پِتم (پیئیتیام، PETM) رخ داد. این یک دوره‌ی به نسبت کوتاه و ناهنجارِ گرمایش بود که در آن، دماهایی که از پیش بسیار بالاتر از معمول بودند، در یک بازه‌ی تنها چندهزار ساله ۵ درجه‌ی سانتیگراد بالاتر رفتند. شرایط استوایی تا عرض‌های بالا حاکم شد و کلاهک‌های یخی را به کلی از روی قطب‌ها ناپدید کرد.
@onestar_in_sevenskies
تاثیر این روند روی جانداران بسیار چشمگیر بود. جانداران دریایی که نتوانسته بودند خود را با آب‌های گرم‌تر سازگار کنند دسته دسته مردند. در این میان، پستانداران از شرایط سود بردند و به سرعت در هزاره‌ی پیشِ رو تنوع پیدا کرده و گسترده شدند، و زمینه را برای گونه‌های آینده، از جمله ما فراهم کردند.
پیئیتیام همچنین محکی برای شرایط اقلیمی کنونی ماست و بینش‌هایی درباره‌ی فرآیند گرمایش سریع زمین، با ورود کربن به جو به ما می‌دهد.
ولی پیئیتیام با کربن در جو آغاز نشد، اگرچه کربن روند افزایش دما را شدت داد. گروهی از دانشمندان دانشگاه هاوایی و دانگاه اوترخت اکنون دریافته‌اند که این پدیده دستاورد همزمانی فرآیندهای نجومی و زمینی بود که با هم شرایط زمین را به اوج رساند.
در مقاله‌ی این دانشمندان که در نشریه‌ی ساینس منتشر شده از چگونگی تاثیر تغییرات مدار زمین در آب و هوا گفته شده. این پژوهشنامه همچنین بینش‌هایی درباره‌ی یک پیشینه‌ی تاریخی کمیاب برای دوره‌ی کنونی گرمایش جهانی به ما می‌دهد.
@onestar_in_sevenskies
شگفتی‌های مداری
نکته‌ی این موضوع اینست که مدار زمین یک دایره ی کامل و پایدار که معمولا می‌پنداریم نیست. مسیر سیاره‌ی ما به گرد خورشید در حقیقت مانند یک دایره‌ی بسیار کمی فشرده، یا بیضی است. اخترشناسان این بیضی بودن را "برون‌مرکزی" یا خروج از مرکز مداری می‌گویند. با گذشت زمان، تغییراتی که پیش‌بینی‌پذیر هستند در این برون‌مرکزی مداری رخ می‌دهد- فشردگی (بیضوی بودن) آن در یک چرخه‌ی منظم کم و زیاد می‌شود. ولی به گفته‌ی ریچارد زیبه، شدت و درجه‌ی این برون‌مرکزی اثرهایی چشمگیر، هر چند جزیی، بر آب و هوا دارد.
🔴از ویکیپدیا: ...برون‌مرکزی مدار زمین با دوره‌ی گردش تقریبی ۴۱۳۰۰۰ سال، میان ۰٬۰۰۰۰۵۵ تا ۰٬۰۶۷۹ همزمان با شکل مداری بسیار نزدیک به دایره تا کمی بیضی تغییر می‌کند. این پدیده همراه با دیگر پدیده‌های مشابه آن تاثیراتی روی اقلیم زمین دارند که به نام چرخه‌های میلانکوویچ معروفند-م🔴
@onestar_in_sevenskies
زیبه که اقیانوس‌نگار دانشگاه هاوایی و یکی از نویسندگان این پژوهش است می‌گوید: «اگر برگردیم و به ۱۰۰ میلیون سال پیش نگاه کنیم نسبت‌هایی آشکار میان تغییرات برون‌مرکزی مداری و آب و هوا می‌بینیم.»
او و همکارش ...
ادامه‌ی مطلب را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇👇👇
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«آیا تغییرات مداری زمین باعث یکی از گرم‌ترین دوره‌های تاریخ شده بود؟» ------------------------------------------------- * ۵۵ میلیون سال پیش، در دوره‌ای که به نام پیئیتیام یا "پِتم" (PETM) نامیده می‌شود، شرایط استوایی تا عرض‌های بالا بر زمین حاکم شد و حتی…
ادامه‌ی پست پیشین 👆👆👆👆👆
... او و همکارش لوکاس لورنس با بررسیِ یک هسته‌ی ته‌نشستی (رسوبی) که از اقیانوس اطلس جنوبی به دست آمده بود رد تغییرات برون‌مرکزیِ زمین در زمان پیرامون پی‌ئی‌ی‌ام را دنبال کردند. آنها با بررسی نوع لایه‌های ته‌نشستی که روی هم نشسته بودند الگوی منظمی را دیدند که همتراز با چرخه‌های برون‌مرکزی بر پایه‌ی مدل‌های اخترشناسی بود. به نوشته‌ی این دانشمندان، از آنجایی که ته‌نشست‌ها به گونه‌ی پیش‌بینی‌پذیری همزمان با تغییرات آب و هوا تغییر می‌کنند، نماینده‌ی خوبی برای تغییرات مدار زمین نیز هستند.
با این روش، آنها توانستند افزایش ناگهانی دمای دوره‌ی پی‌تی‌ئی‌ام را در ۵۶ میلیون سال پیش مشخص کنند، درست زمانی که مدار زمین در بیشترین برون‌مرکزی یا حالت کشیدگی خود بود.
به گفته‌ی زیبه، خروج از مرکزِ مداریِ بیشتر به این معناست که پرتوهای بیشتری از خورشید به زمین برخورد می‌کند. منطقی‌ست که این باعث گرمایش شده بود. و شرایط اقلیمی هم در آن هنگام از پیش داغ بود، این یعنی که می‌توانسته برای گونه‌ای از سازوکارِ بازخورد که به پیئیتیام انجامید آماده شده باشد.
@onestar_in_sevenskies
او می‌گوید: «شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این به سادگی آغازگر رفتار آستانه شده بود. آرام، آرام، آرام گرم‌تر می‌شوید و سپس چیزی مانند برون‌مرکزی می‌آید و می‌تواند باعثِ بازخوردهایی شود که اساسا به پیئیتیام می‌انجامند.»
زیبه می‌گوید این شرایط خشن تا حدود ۱۷۰ هزار سال ادامه داشت، بازه‌ای بلندتر از برخی برآوردهای پیشین.
همسان امروزی
این توضیح تازه برای پیئیتیام به خودی خود جذاب است، و به ما یادآوری می‌کند که پویایی (دینامیک) مدار زمین می‌تواند اثرهایی واقعی روی زندگی‌مان بگذارد. ولی پیئیتیام برای شناخت تغییرات اقلیمی در زمان کنونی هم منبعی بسیار ارزشمند است. این یکی از کم‌شمار دوره‌هایی در تاریخ زمین است که شرایط اقلیمی در آن با سرعت بسیار، به دت گرم شده بود، و می‌تواند نکته‌هایی درباره‌ی آنچه ممکن است در آینده‌ی نزدیک ببینیم به ما می‌دهد.
رویدادهای نابودی گونه‌ای و حرکت سریع گونه‌ها به زیستگاه‌های تازه یکی از نتایج پیئیتیام بود، و تاثیر این پریشیدگی‌های زیستی هنوز هم دیده می‌شود.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/PETM.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
... او و همکارش لوکاس لورنس با بررسیِ یک هسته‌ی ته‌نشستی (رسوبی) که از اقیانوس اطلس جنوبی به دست آمده بود رد تغییرات برون‌مرکزیِ زمین در زمان پیرامون پی‌ئی‌ی‌ام را دنبال کردند. آنها با بررسی نوع لایه‌های ته‌نشستی که روی هم نشسته بودند الگوی منظمی را دیدند که همتراز با چرخه‌های برون‌مرکزی بر پایه‌ی مدل‌های اخترشناسی بود. به نوشته‌ی این دانشمندان، از آنجایی که ته‌نشست‌ها به گونه‌ی پیش‌بینی‌پذیری همزمان با تغییرات آب و هوا تغییر می‌کنند، نماینده‌ی خوبی برای تغییرات مدار زمین نیز هستند.
با این روش، آنها توانستند افزایش ناگهانی دمای دوره‌ی پی‌تی‌ئی‌ام را در ۵۶ میلیون سال پیش مشخص کنند، درست زمانی که مدار زمین در بیشترین برون‌مرکزی یا حالت کشیدگی خود بود.
به گفته‌ی زیبه، خروج از مرکزِ مداریِ بیشتر به این معناست که پرتوهای بیشتری از خورشید به زمین برخورد می‌کند. منطقی‌ست که این باعث گرمایش شده بود. و شرایط اقلیمی هم در آن هنگام از پیش داغ بود، این یعنی که می‌توانسته برای گونه‌ای از سازوکارِ بازخورد که به پیئیتیام انجامید آماده شده باشد.
@onestar_in_sevenskies
او می‌گوید: «شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این به سادگی آغازگر رفتار آستانه شده بود. آرام، آرام، آرام گرم‌تر می‌شوید و سپس چیزی مانند برون‌مرکزی می‌آید و می‌تواند باعثِ بازخوردهایی شود که اساسا به پیئیتیام می‌انجامند.»
زیبه می‌گوید این شرایط خشن تا حدود ۱۷۰ هزار سال ادامه داشت، بازه‌ای بلندتر از برخی برآوردهای پیشین.
همسان امروزی
این توضیح تازه برای پیئیتیام به خودی خود جذاب است، و به ما یادآوری می‌کند که پویایی (دینامیک) مدار زمین می‌تواند اثرهایی واقعی روی زندگی‌مان بگذارد. ولی پیئیتیام برای شناخت تغییرات اقلیمی در زمان کنونی هم منبعی بسیار ارزشمند است. این یکی از کم‌شمار دوره‌هایی در تاریخ زمین است که شرایط اقلیمی در آن با سرعت بسیار، به دت گرم شده بود، و می‌تواند نکته‌هایی درباره‌ی آنچه ممکن است در آینده‌ی نزدیک ببینیم به ما می‌دهد.
رویدادهای نابودی گونه‌ای و حرکت سریع گونه‌ها به زیستگاه‌های تازه یکی از نتایج پیئیتیام بود، و تاثیر این پریشیدگی‌های زیستی هنوز هم دیده می‌شود.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/PETM.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«سیگنال شگفت‌انگیزی که خبر از مرگ یک ستاره نوترونی به دست یک سیاهچاله می‌دهد»
--------------------------------------------------------------
سه هفته پیش، آشکارسازهای امواج گرانشی در آمریکا و اروپا (لایگو و ویرگو) فورانی از امواج گرانشی را دریافت کردند که الگویی نوسانی داشت؛ چنین الگویی برای رویدادهایی انتظار می‌رود که در آنها، سیاهچاله‌ای یک ستاره‌ی نوترونی را از هم گسیخته و نابود می‌کند.
بررسی‌ها نشان می‌داد که یکی از دو جرمِ درون این رویداد (رویداد اس۱۹۰۸۱۴بی‌وی) از نظر جرمی پنج برابر خورشید بوده. از این نظر می‌توانسته نامزد خوبی برای یک سیاهچاله باشد، ولی جرم دیگر به نظر می‌رسید کمتر از سه برابر خورشید بوده که نامزد خوبی برای یک ستاره‌ی نوترونی می‌شود.
هیچ رویدادی با چنین ویژگی‌هایی تاکنون از راه امواج گرانشی دیده نشده بود.
به طور معمول، ازهم گسیختگی ستارگان نوترونی می‌تواند نور (امواج الکترومغناطیسی) آزاد کند، ولی شوربختانه هیچ نوری از این انفجار دریافت نشد.
شاید عضو کم‌جرم‌تر هم یک سیاهچاله بوده، هر چند که تاکنون وجود سیاهچاله‌ای به چنین جرمی دیده و تایید نشده ولی از دید نظری احتمالش هست.
در این ویدیو، برداشتی هنری از رویدادی را می‌بینیم که سال ۲۰۰۵ رخ داد و گمان می‌رود یک برخورد میان سیاهچاله- ستاره‌ی نوترونی بوده است. این رویداد که جی‌آربی ۰۵۰۷۲۴ نام دارد در طیف‌های الکترومغناطیسی، به ویژه پرتوی گاما رصد شد.
در آغاز پویانمایی یک ستاره‌ی نوترونی را در پیش‌زمینه می‌بینیم که به گرد سیاهچاله‌ای در چرخش است. خود سیاهچاله هم با یک قرص برافزایشی در بر گرفته شده.
سپس نیروی گرانش سیاهچاله ستاره‌ی نوترونی را پاره پاره می‌کند (گسیخت کشندی) و پسماندها و آوارهایش را به سوی خود می‌کشد؛ همزمان، فواره‌هایی نیز از آن بیرون می‌زنند.
بررسی رویداد اس۱۹۰۸۱۴بی‌وی (S190814bv) همچنان ادامه خواهد یافت و در آن از سرنخ‌هایی بهره گرفته خواهد شد که از رویدادهای احتمالیِ همانند آن در آینده به دست خواهد آمد.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190903.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
--------------------------------------------------------------
سه هفته پیش، آشکارسازهای امواج گرانشی در آمریکا و اروپا (لایگو و ویرگو) فورانی از امواج گرانشی را دریافت کردند که الگویی نوسانی داشت؛ چنین الگویی برای رویدادهایی انتظار می‌رود که در آنها، سیاهچاله‌ای یک ستاره‌ی نوترونی را از هم گسیخته و نابود می‌کند.
بررسی‌ها نشان می‌داد که یکی از دو جرمِ درون این رویداد (رویداد اس۱۹۰۸۱۴بی‌وی) از نظر جرمی پنج برابر خورشید بوده. از این نظر می‌توانسته نامزد خوبی برای یک سیاهچاله باشد، ولی جرم دیگر به نظر می‌رسید کمتر از سه برابر خورشید بوده که نامزد خوبی برای یک ستاره‌ی نوترونی می‌شود.
هیچ رویدادی با چنین ویژگی‌هایی تاکنون از راه امواج گرانشی دیده نشده بود.
به طور معمول، ازهم گسیختگی ستارگان نوترونی می‌تواند نور (امواج الکترومغناطیسی) آزاد کند، ولی شوربختانه هیچ نوری از این انفجار دریافت نشد.
شاید عضو کم‌جرم‌تر هم یک سیاهچاله بوده، هر چند که تاکنون وجود سیاهچاله‌ای به چنین جرمی دیده و تایید نشده ولی از دید نظری احتمالش هست.
در این ویدیو، برداشتی هنری از رویدادی را می‌بینیم که سال ۲۰۰۵ رخ داد و گمان می‌رود یک برخورد میان سیاهچاله- ستاره‌ی نوترونی بوده است. این رویداد که جی‌آربی ۰۵۰۷۲۴ نام دارد در طیف‌های الکترومغناطیسی، به ویژه پرتوی گاما رصد شد.
در آغاز پویانمایی یک ستاره‌ی نوترونی را در پیش‌زمینه می‌بینیم که به گرد سیاهچاله‌ای در چرخش است. خود سیاهچاله هم با یک قرص برافزایشی در بر گرفته شده.
سپس نیروی گرانش سیاهچاله ستاره‌ی نوترونی را پاره پاره می‌کند (گسیخت کشندی) و پسماندها و آوارهایش را به سوی خود می‌کشد؛ همزمان، فواره‌هایی نیز از آن بیرون می‌زنند.
بررسی رویداد اس۱۹۰۸۱۴بی‌وی (S190814bv) همچنان ادامه خواهد یافت و در آن از سرنخ‌هایی بهره گرفته خواهد شد که از رویدادهای احتمالیِ همانند آن در آینده به دست خواهد آمد.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190903.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
Telegram
یک ستاره در هفت آسمان
«سحابی عنکبوت در طیف فروسرخ»
-------------------------------------
این عنکبوت هرگز نمی‌تواند این مگس را به دام خود بیندازد زیرا هر دوی آنها نه جانورانی روی زمین، بلکه توده‌های ابری بزرگی در دل فضا، در صورت فلکی ارابه‌ران هستند.
ابر گازی عنکبوتی-شکل که سمت چپ دیده می‌شود در حقیقت یک سحابی گسیلشی (نشری) به نام آی‌سی ۴۱۷ است. ابر کوچک‌ترِ مگس-مانند سمت راست که ان‌جی‌سی ۱۹۳۱ نام گرفته، همزمان هم یک سحابی گسیلشی است و هم یک سحابی بازتابی.
این دو حدود ۱۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارند و هر کدام یک خوشه‌ی ستاره‌ای باز جوان را در دل خود پرورانده‌اند. برای این که اندازه‌ی آنها را با هم بسنجید کافیست بدانید که پهنای ان‌جی‌سی ۱۹۳۱ (مگس) حدود ۱۰ سال نوریست.
این تصویر که رنگ‌آمیزی علمی شده [به هر طیفی، رنگ ویژه‌ای اختصاص داده شده]، از پیوند داده‌های فروسرخِ تلسکوپ فضایی اسپیتزر و "پیمایش دو میکرونی سراسر آسمان" (2MASS) به دست آمده است.
تلسکوپ اسپیتزر که در مداری نزدیک زمین، به گرد خورشید می‌چرخد، به تازگی ۱۶ ساله شده.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190904.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
-------------------------------------
این عنکبوت هرگز نمی‌تواند این مگس را به دام خود بیندازد زیرا هر دوی آنها نه جانورانی روی زمین، بلکه توده‌های ابری بزرگی در دل فضا، در صورت فلکی ارابه‌ران هستند.
ابر گازی عنکبوتی-شکل که سمت چپ دیده می‌شود در حقیقت یک سحابی گسیلشی (نشری) به نام آی‌سی ۴۱۷ است. ابر کوچک‌ترِ مگس-مانند سمت راست که ان‌جی‌سی ۱۹۳۱ نام گرفته، همزمان هم یک سحابی گسیلشی است و هم یک سحابی بازتابی.
این دو حدود ۱۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارند و هر کدام یک خوشه‌ی ستاره‌ای باز جوان را در دل خود پرورانده‌اند. برای این که اندازه‌ی آنها را با هم بسنجید کافیست بدانید که پهنای ان‌جی‌سی ۱۹۳۱ (مگس) حدود ۱۰ سال نوریست.
این تصویر که رنگ‌آمیزی علمی شده [به هر طیفی، رنگ ویژه‌ای اختصاص داده شده]، از پیوند داده‌های فروسرخِ تلسکوپ فضایی اسپیتزر و "پیمایش دو میکرونی سراسر آسمان" (2MASS) به دست آمده است.
تلسکوپ اسپیتزر که در مداری نزدیک زمین، به گرد خورشید می‌چرخد، به تازگی ۱۶ ساله شده.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/09/ap190904.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
