خودروی کنجکاوی ناسا در روز ۷ می ۲۰۱۹ با بهره از دوربین ناوبری خود (ناوکم) این ابرها و جابجایی آنها در آسمان بهرام (مریخ) را به تصویر کشید.

این ابرها به احتمال بسیار از ذرات یخ آب در فرازای حدود ۳۱ کیلومتری سطح سیاره‌اند. آنها همچنین ابرهای "شب‌تاب" هستند، یعنی به اندازه‌ای بالایند که حتی با این که روی سطح بهرام شب شده، آنها هنوز از نور خورشید روشن‌اند. دانشمندان می‌توانند زمانی را که نور از روی این ابرها کنار می‌رود ببینند و به کمک آن، فرازای آنها از سطح را اندازه بگیرند.

@onestar_in_sevenskies

خودروی کنجکاوی ناسا در روز ۱۷ می ۲۰۱۹ با بهره از دوربین ناوبری خود (ناوکم) این ابرها و جابجایی آنها در آسمان بهرام (مریخ) را به تصویر کشید.

این ابرها به احتمال بسیار از ذرات یخ آب در فرازای حدود ۳۱ کیلومتری سطح سیاره‌اند. آنها همچنین ابرهای "شب‌تاب" هستند، یعنی به اندازه‌ای بالایند که حتی با این که روی سطح بهرام شب شده، آنها هنوز از نور خورشید روشن‌اند. دانشمندان می‌توانند زمانی را که نور از روی این ابرها کنار می‌رود ببینند و به کمک آن، فرازای آنها از سطح را اندازه بگیرند.

@onestar_in_sevenskies

«کهکشانی با یک حلقه درونی»
-------------------------------

چرا برخی از کهکشان‌های مارپیچی مانند این حلقه‌ای به گرد مرکزشان دارند؟

ام۹۵ یکی از نزدیک‌ترین نمونه‌های یک کهکشان مارپیچی میله‌ای بزرگ و زیبا است که در این تصویر که از پیوند داده‌های تلسکوپ فضایی هابل و چندین تلسکوپِ روی زمین به دست آمده دیده می‌شود.

اینجا بازوان گشاده‌ی این کهکشان را می‌بینیم که با خوشه‌های بازِ ستارگان درخشان و آبی‌فام، رگه‌های غبار تیره، و تابشِ افشانِ میلیاردها ستاره‌ی کم‌نور آراسته شده و میله‌ی کوتاه در مرکز کهکشان را در بر گرفته‌اند.

ولی چیزی که در این کهکشان مایه‌ی شگفتی اخترشناسان شده، حلقه‌ی پیراهسته‌ای به گرد مرکز کهکشان است که درست بیرون از میله‌ی مرکزی دیده می‌شود. اگرچه پایداری درازمدت این حلقه هنوز در دست بررسی است، ولی آنچه رصدها نشان می‌دهند اینست که دستکم بخشی از درخشش کنونی آن دستاورد فرآیندهای زودگذرِ ستاره‌فشانی (ستاره‌زایی‌های آتشین) است.

ام۹۵ که به نام ان‌جی‌سی ۳۳۵۱ هم شناخته می‌شود حدود ۵۰ هزار سال نوری گستردگی دارد و با فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی شیر (به تازی: اسد) دیده می‌شود. آن را با یک تلسکوپ کوچک هم می‌توان در این صورت فلکی پیدا کرد.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/05/ap190529.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

شفق قطبی زیبا و بسیار رنگینی که شب ۲۹ می در آسمان کلگری، آلبرتای کانادا پدید آمد.
این شفق دستاورد بادهایی بود که از یک حفره در تاج خورشید به بیرون دمیده شده بود


@onestar_in_sevenskies

«طلوع آفتاب در دهانه کوپرنیک در ماه»
---------------------------------------

در این تصویرِ تلسکوپی نمای سایه‌روشنِ دهانه‌ی برخوردی بزرگِ کوپرنیک در اقیانوس توفان‌ها روی کره‌ی ماه را می‌بینیم.

این تصویر از پیوند و پردازش تک‌نماهای یک ویدیو درست شده که در روز ۱۴ آوریل، ساعت ۳:۳۰ به وقت جهانی گرفته شده بود. این دهانه‌ی ۹۳ کیلومتری در آن هنگام روی خط سایه‌مرز ماه (مرز میان شب و روز) بود و این خط از میانش می‌گذشت.

آفتاب کم کم داشت بر دیواره‌ی بلند باختری دهانه می‌افتاد ولی هنوز سطح نزدیکش را روشن نکرده بود و از همین رو طرح کلی دهانه تا سمت شبِ ماه کشیده شده بود.

اگر در آن هنگام در دهانه‌ی کوپرنیک ایستاده بودید می‌توانستید طلوع خورشید را ببینید، رویدادی که هر ۲۹ روز یک بار در آنجا دیده می‌شود.

گفتن ندارد که این زمان هم‌ارز یک ماه قمری یا یک ماهگرد است، بازه‌ی زمانی میان ماه‌های کامل از چشم بینندگان زمینی.
#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/05/ap190530.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«دو مُرده‌ای که با پیوستن به هم "زنده" شدند!»
---------------------------------------------

* اخترشناسان ستاره‌ای را یافته‌اند که به باور آنها از مرگ بازگشته است.

این ستاره که با فاصله‌ی ۱۰ هزار سال نوری از زمین، در یک سحابی تنُک گازی در صورت فلکی ذات‌الکرسی (خداوند اورنگ) جای دارد، تقریبا مانند هیچ ستاره‌ی دیگری نیست. در این ستاره هیچ نشانه‌ای از هیدروژن یا هلیوم، سبک‌ترین عنصرهای کیهان که چشمه‌ی اصلی سوخت برای واکنش‌های هسته‌ای در قلب ستارگانند دیده نمی‌شود. با این وجود، این ستاره ده‌ها هزار بار درخشان‌تر از خورشیدست و بادهایی می‌وَزاند که به نظر می‌رسد نیرو و شدتِ دو ستاره را دارند.

اکنون بر پایه‌ی یک پژوهش، دلیل این همه شگفتی و نامعمولی اینست که این ستاره زمانی دو ستاره بوده- آن هم دو ستاره‌ی مُرده. پژوهشگران پس از بررسی‌های دقیقِ این ستاره و سحابی گازیِ پیرامونش به این نتیجه رسیدند که بهترین توضیح برای ویژگی‌های شگفت‌انگیز آن، پدیده‌ای کمیاب به نام ادغام یک کوتوله‌ی سفیدِ دوتایی است. این دو ستاره‌ی مرده بسیار به هم نزدیک شده و با یکدیگر برخورد کرده و به هم پیوسته بودند. جرمِ به دست آمده به اندازه‌ای بود که نیروگاه درونش را دوباره روشن کرده و همجوشی هسته‌های سنگین را در آن به راه انداخته.

گوتس گریفنه، یکی از نویسندگان این پژوهش از دانشگاه بن آلمان می‌گوید: «چنین رویدادی بی‌اندازه کمیاب است. شاید شمار این اجرام در کهکشان راه شیری به نیم دوجین هم نرسد، و ما یکی از همین‌ها را یافته‌ایم.»
@onestar_in_sevenskies
روح ناآرام
گریفنه و همکارانش به هنگام رصد صورت فلکی ذات‌الکرسی با یک تلسکوپ فروسرخ به این هیولای فرانکشتاین کیهانی برخوردند. آنها یک سحابی گازی پاره پاره با ستاره‌ای درخشان در مرکزش یافتند. شگفت این که گویا این سحابی هیچ نور دیدنی (مریی) نمی‌گسیلید، ولی در طیف فروسرخ به شدت می‌درخشید. این ویژگی، و همچنین نبودِ آشکارِ گازهای هیدروژن و هلیوم در سحابی نشان می‌داد که ستاره‌ی رازآلودِ مرکزی یک ستاره‌ی کوتوله‌ی سفید بوده- هسته‌ی رُمبیده و برهنه‌ی ستاره‌ای که سوخت هسته‌ایش به پایان رسیده بوده [یک ستاره‌ی مرده].

ولی اگر این ستاره مُرده بود بی‌شک نمی‌توانست چنین توانایی‌هایی داشته باشد. کاملا برعکس- به نظر می‌رسید زنده است و دارد با تمام وجود چیزی می‌سوزاند، احتمالا اکسیژن و نئون. رصدهای بیشتر نشان داد که این ستاره دارد در طیف فروسرخ با درخششی ۴۰ هزار برابر خورشید می‌درخشد، و بادهایی با سرعت ۵۸ میلیون کیلومتر بر ساعت از خود می‌دمد- بسیار نیرومندتر از چیزی که از یک کوتوله‌ی سفیدِ تنها انتظار می‌رود.
@onestar_in_sevenskies
رقص مردگان
به نظر می‌رسید چیزی آتشِ ستاره‌ی مرده را دوباره روشن کرده بوده. این پژوهشگران با انجام چند شبیه‌سازی رایانه‌ای دریافتند که همه‌ی ویژگی‌های شگفت‌آورِ این ستاره -از جمله بادهای استثنایی‌اش- را می‌توان با یک رویداد "ادغام دو کوتوله‌ی سفید" توضیح داد.

نوربرت لانگه، یکی دیگر از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «به پنداشت (فرض) ما، میلیاردها سال پیش در آن نقطه‌ی فضا دو کوتوله‌ی سفید نزدیک هم پدید آمده بودند. آنها به گرد یکدیگر می‌چرخیدند و امواجی در فضازمان به نام امواج گرانشی تولید می‌کردند.»

گسیل امواج گرانشی ...

ادامه‌ی این مطلب را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇

ادامه‌ی پست پیشین 👆👆👆👆

... گسیل امواج گرانشی باعث می‌شود این دو ستاره‌ی مرده کم کم انرژی از دست داده و به هم نزدیک و نزدیک‌تر شوند. به پنداشت این پژوهشگران، سرانجام دو کوتوله‌ی سفید به هم رسیده و با برخورد به یکدیگر، به هم می‌پیوندند و یک تک ستاره می‌سازند؛ این ستاره‌ی یگانه جرمش به اندازه‌ی کافی هست که کوره‌ی هسته‌ایش روشن شده و دوباره عنصرهای سنگین بسازد. آتش آن دو ستاره بازسازی شد و دو ستاره‌ی مرده یک تک‌ستاره‌ی زنده شدند.

این بعید به نظر می‌رسد، ولی شنیدن چنین چیزی در جهان پر از شگفتی‌مان ناممکن نیست. به پیش‌بینی گزارشی که سال ۲۰۱۸ در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شد، ۱۱ درصد از همه‌ی کوتوله‌های سفید می‌توانند در نقطه‌ای از تاریخ زندگی‌شان با یک کوتوله‌ی سفید دیگر ادغام شوند. ولی به گفته‌ی دانشمندان در این پژوهش تازه، به احتمال بسیار تنها تعداد انگشت‌شماری از این ۱۱ درصد در کهکشان راه شیری هستند.

یافتن یک نمونه از این اجرام مانند بردن یک لاتاری اخترفیزیکی است- هر چند که در این لاتاری، برنده به جای دریافت یک چک شش رقمی یک ابرنواختر گیرش می‌آید! پژوهشگران می‌گویند این محتمل‌ترین سرنوشت برای چنین ستاره‌ی به زندگی بازگشته‌ایست که پس از سوزاندن سریعِ سوختش دچار آن خواهد شد. سوخت این ستاره احتمالا در عرض چند هزار سال دوباره ته می‌کشد و سرانجام زیر گرانش خودش می‌رُمبد. ستاره پوسته‌ی بیروونی‌اش را در انفجاری خیره‌کننده به فضا پرتاب می‌کند، له می‌شود و یک ستاره‌ی نوترونی فرا-چگال می‌سازد و در پایان، دوباره به گورستان کیهانی باز می‌گردد.

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در شماره‌ی ۲۰ می نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/05/wdmerger.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

در روز ۲۸ می ۱۹۰۰، فیلمساز آماتور، جان نویل مسکلاین* به کمک چیزی که خودش آن را یک "تلسکوپ سینماتوگراف" نامیده بود، فیلمی از یک خورشیدگرفتگی که آن روز رخ داد را در شهر کوچک ویدزبورو، کارولینای شمالی آمریکا گرفت.

این فیلم به عنوان نخستین فیلم از یک خورشیدگرفتگی شناخته می‌شود.

تا ثانیه‌ی هفت ویدیو، پرتوی نور خورشید که از یکی از دره‌های ماه بیرون زده یک حلقه‌ی الماس به گرد ماه می‌سازد. در ادامه تاج خورشید (جو خورشید) را می‌بینیم که نمایی پخت دارد، نزدیک استوا درخشان‌تر و نزدیک قطب‌ها کم‌نورتر است.
..............................

* این نویل مسکلاین با نویل مسکلاین، ستاره‌شناس سلطنتی بریتانیایی که در ۱۸۱۱ درگذشت تفاوت دارد.
@onestar_in_sevenskies

«۲۲ ماه خیره به آسمان در طیف پرتو X»
-----------------------------------------

در سال ۲۰۱۷ دستگاهی به نام "کاوشگر همنهش درونی ستارگان نوترونی" (نایسر، #NICER) به ایستگاه فضایی بین‌المللی افزوده شد. نایسر همچنان که ایستگاه هر ۹۳ دقیقه یک بار به گرد سیاره‌ی زمین می‌چرخد، با چرخش خود چشمه‌های پرتو X کیهانی را دنبال می‌کند.

آشکارهای پرتو ایکسِ نایسر هنگامی که ایستگاه در بخش شب زمین است نیز روشن می‌مانند. از همین رو با چرخش آن از هدفی به هدف دیگر، کمان‌ها و حلقه‌های روشن در نقشه‌ی سراسر آسمان پدید می‌آید.

این کمان‌ها در نقطه‌های درخشان و آشکاری به هم می‌رسند؛ اینها تپ‌‌اخترهایی در آسمان پرتو X هستند که نایسر به طور منظم آنها را دیدبانی می‌کند.

تپ‌اخترها ستارگان نوترونی چرخانی‌اند که تپ‌های پرتو ایکسی بسیار منظم از قطب‌های خود می‌گسیلند. زمان‌بندی تپ‌های آنها به اندازه‌ای منظم است که می‌توانند برای ناوبری فضاپیماها و سنجش سرعت و جایگاه آنها در فضا به کار گرفته شوند.

اینجا نقشه‌ی پرتو ایکسِ سراسر آسمان که از داده‌های ۲۲ ماه کار دستگاه نایسر پدید آمده را می‌بینیم. استوای آسمان در راستای افقی از مرکز چارچوب گذشته.

#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/ap190601.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

نقشه‌ی ۲۲ ماه کار دستگاه نایسر (#NICER) در ایستگاه فضایی بین‌المللی.

از جمله‌ی چشمه‌های اصلی پرتو X در این نقشه می‌توان به حلقه‌ی ماکیان (یک پسماند ابرنواختر)، تپ‌اختر بادبان، ستاره‌ی دوتایی اتا-شاه‌تخته، تپ‌اختر خرچنگ، و کهکشان فعال ان‌جی‌سی ۴۰۵۱ اشاره کرد.

توضیح نقشه را در این پست بخوانید:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/5068

« ابر تاریک کیهانی با نام "لیندز ۱۲۵۱"»
-----------------------------------------

در دل سحابی تاریکِ "لیندز ۱۲۵۱" ستارگانی تازه دارد ساخته می شود.

این ابر مولکولی و پرغبار که حدود ۱۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، بخشی از یک مجموعه سحابی‌ تاریک در منطقه‌ی مشعل قیفاووس صورت فلکی قیفاووس است که بر فراز صفحه‌ی کهکشان راه شیری شناورند.

اگر از پشت فیلترهای طیفی اخترشناسی به این غبارهای کدر میان‌ستاره‌ای نگاه کنیم، شوک‌های پرانرژی و برون‌ریزی‌هایی که از ستارگان نوزاد سرچشمه گرفته‌اند را در آنها خواهیم دید، از جمله تابش سرخ‌فامی که از اجرام هربیگ-هارو در جای جای این تصویر باکیفیت گسیلیده می‌شود.

کهکشان‌های دوردست پس‌زمینه هم در گوشه و کنار تصویر پراکده‌اند که در طیف نور دیدنی (مریی)، خود را پشت این لایه‌های غبار پنهان کرده‌اند.

این میدان تلسکوپی ژرف که به کمک فیلترهای پهن‌باند به دست آمده، در فاصله‌ی برآوردیِ لیندز ۱۲۵۱ حدود ۱۷ سال نوری، یا به اندازه‌ی ۲ برابر قرص کامل ماه را می‌پوشاند.
#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/ap190531.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«دیواری از آتش روی خورشید»
-------------------------------

اگر یک تلسکوپ خورشیدی دارید، آن را رو به لبه‌ی شمال باختری خورشید تنظیم کنید. یک دیواره‌ی شعله-مانند غول‌آسا از پلاسمای خورشید دارد آنجا بر زمینه‌ی تاریک فضا خودنمایی می‌کند.

مارتین وایز از ترنتون فلوریدا، در روز ۲ ژوئن این ساختار زیبا را به تصویر کشید. وایز می‌گوید: «این دیواره به بزرگی دو روز پیش نیست، ولی هنوز هم گسترده و درخشانست.»

بزرگی این "شعله" چقدر است؟ بلندی آن از پایین تا نوکش دو برابر قطر سیاره‌ی زمین است، اندازه‌ای که آن را هدفی خوب برای دستگاه‌های فیلتردار زمینی کرده است.

برخلاف شعله‌ی شمع که در آن با پیوند اکسیژن به هیدروکربن‌ها، نور و گرما تولید می‌شود، در یک زبانه‌ی خورشیدی مانند این، سوختن یا احتراقی رخ نمی‌دهد و آتشی در کار نیست. این زبانه‌ها انباشته از هیدروژنند و تابش آنها تنها دستاورد "داغی" آنهاست (مانند فلز روی اجاق گاز که اگر بسیار داغ شود، به رنگ سرخ در می‌آید). لرزش و دگرگونی در تابش آنها که نمای یک شعله به آنها داده هم به دلیل اینست که میدان‌های مغناطیسی درونشان کاملا پایدار نیست.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/prominence.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«پنج‌قلوی استفان»
------------------

رقص این پنج کهکشان بزرگ از کی آغاز شده؟

البته بخواهیم درست بگوییم، تنها چهار کهکشان از این دسته که با هم به نام"پنج‌تایی استفان" شناخته می‌شوند درگیر یک رقص گروهی‌ و رویارویی‌های کیهانی پیاپی‌اند؛ این چهار تا در فاصله‌ی حدود ۳۰۰ میلیون سال نوری زمینند.

کهکشان جداافتاده‌ی پنجم را به سادگی می‌توان در این تصویر که بازپردازش تازه‌ی یکی از عکس‌های تلسکوپ فضایی هابل است شناسایی کرد.

چهار کهکشان برخوردی با نام‌های ان‌جی‌سی ۷۳۱۹، ان‌جی‌سی ۷۳۱۸بی، ان‌جی‌سی ۷۳۱۸ ای، و ان‌جی‌سی ۷۳۱۷ (از چپ به راست) نمای کلی زردفام دارند. آنها همچنین حلقه‌ها و دنباله‌هایی دارند که دستاورد کشندهای گرانشی ویرانگریست که از سوی یکدیگر به هم وارد می‌کنند.

کهکشان آبی‌فام پایین، سمت چپ با نام ان‌جی‌سی ۷۳۲۰ تنها ۴۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد و بنابراین در پیش‌زمینه است و نمی‌تواند بخشی از این گروه رقص باشد.

داده‌ها و مدل‌سازی‌ها نشان می‌دهند که ان‌جی‌سی ۷۳۱۸بی یک عضوِ به نسبت تازه در این گروه است.

به تازگی هاله‌ای از ستارگان پیر و سرخ‌فام پیرامون پنج‌تایی استفان یافته شده که نشان می‌دهد دستکم برخی از این کهکشان‌ها بیش از یک میلیارد سال است که با هم درگیرند.

پنج‌تایی استفان را یا می‌توان با یک تلسکوپِ اندازه میانگین، در راستای صورت فلکی اسب بالدار مشاهده کرد.

#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/ap190603.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«کهکشان سنت‌شکن»
---------------------

این جرم درخشان یک کهکشان به نام ان‌جی‌سی ۴۶۲۱ است ولی از آنجایی که شکارچی دنباله‌دارها و ستاره‌شناس فرانسوی سده‌ی ۱۸، شارل مسیه در سال ۱۷۷۹ نام آن را وارد فهرست پرآوازه‌اش کرده بود، به نام مسیه ۵۹ یا ام۵۹ هم شناخته می‌شود. با این همه، یابنده‌ی این کهکشان ستاره‌شناس آلمانی، یوهان گاتفرید کوهلر است که درست چند روز پیش از آن که کهکشان وارد فهرست مسیه شود، آن را شناسایی کرده بود.

رصدهای نوین نشان می‌دهند که ام۵۹ از گونه‌ی کهکشان‌های بیضیگون است، یکی از سه رده‌ی اصلی کهکشان‌ها به همراه مارپیچی‌ها و نامنظم‌ها. از این سه، بیضیگون‌ها پیرترین و تکامل‌یافته‌ترین هستند، کهکشان‌هایی انباشته از ستارگان پیر و سرخ با ستاره‌زایی ناچیز یا صفر. ولی ام۵۹ یک جورهایی این سنت را شکسته است و نشانه‌هایی از ستاره‌زایی در آن دیده می‌شود، با چند ستاره‌ی نوزاد درون یک قرص نزدیک هسته‌اش.

مسیه۵۹ با فاصله‌ی حدود ۵۰ میلیون سال نوری از زمین، یکی از کهکشان‌های خوشه‌ی کهکشانی دوشیزه در صورت فلکی دوشیزه است. این عکس را تلسکوپ فضایی هابل به کمک دوربین پیمایشگر پیشرفته‌ی خود گرفته.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/05/M59.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نشانه بلوغ کهکشانی»
-----------------------

اینجا ان‌جی‌سی ۷۷۷۳ را می‌بینیم، نمونه‌ای زیبا از یک کهکشان مارپیچی میله‌ای. یک ساختار میله‌ای درخشان آشکارا از درون هسته‌ی پرنور این کهکشان گذشته و تا مرز درونیِ بازوهای مارپیچی گسترده و فرفره-مانندِ آن ادامه پیدا کرده است.

به باور اخترشناسان، این ساختارهای میله‌ای دیرتر و با روان شدن مواد ستاره‌زا به سوی مرکز یک کهکشان در درازهای زندگی آن پدید می‌آیند. ساختارهای میله‌ای در کهکشان‌های مارپیچیِ جوان کمتر دیده شده تا مارپیچی‌های پیر، از همین رو این میله‌ها به عنوان نمادهای بلوغ کهکشانی شناخته می‌شوند. همچنین گمان می‌رود آنها رفتار یک پرورشگاه ستاره‌ای را داشته باشند، زیرا از نور شمار فراوانی از از ستارگان جوان می‌درخشند.

اخترشناسان بر این باورند که کهکشان ما، راه شیری هم مانند ان‌جی‌سی ۷۷۷۳ یک مارپیچی میله‌ای است. پژوهشگران امیدوارند با بررسی نمونه‌هایی مانند ان‌جی‌سی ۷۷۷۳ در کیهان به آگاهی‌های بیشتری درباره‌ی فرآیندهایی که خانه‌ی کیهانی‌مان را ساخته و همچنان در آن جریان دارند به دست بیاورند.

این تصویر را تلسکوپ فضایی هابل با بهره از دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (دبلیواف‌سی۳، WFC3) گرفته، یک دستگاه پُرتوان که در سال ۲۰۰۹ بر روی این تلسکوپ سوار شد. بسیاری از خیره‌کننده‌ترین و پرآوازه‌ترین عکس‌های تلسکوپ هابل دستاورد همین دبلیواف‌سی۳ هستند.

کهکشان ان‌جی‌سی ۷۷۷۳ با فاصله‌ی ۳۹۲ میلیون سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی اسب بالدار دیده می‌شود.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/NGC7773.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«لرزه‌سنج ناسا روی سیاره مریخ»
---------------------------------

اگر گوشتان را روی خاک سیاره‌ی بهرام (مریخ) بگذارید چه خواهید شنید؟

اینسایت، سطح‌نشین و کاوشگر ایستگاهی ناسا، برای یافتن پاسخ این پرسش و کاوش ناشناخته‌های درونی بهرام، در اواخر سال گذشته دستگاه سیس خود (SEIS) را که یک لرزه‌سنج دقیق و حسمند است و می‌توانند لرزه‌های سیاره‌ی سرخ را آشکار کند به کار گرفت.

این دستگاه از زمان آغاز به کارش صدای بادهای این سیاره و لرزش‌هایی که توسط خود اینسایت رخ داده بود را شنید و ثبت کرد، تا این که در اوایل آوریل، یک رویداد بی‌سابقه را آشکار کرد که با آنچه از یک مریخ‌لرزه انتظار می‌رفت همخوانی داشت. صداهای این رویداد را در این پست شنیدید: 🔹 اینسایت ناسا نخستین لرزه را زیر پایش حس کرد

گمان بر اینست که سیاره‌ی بهرام بر خلاف زمین فرآیند زمین‌ساخت (تکتونیک) صفحه‌ای ندارد، ولی گسل‌های بیشماری روی آن دیده می‌شود که به احتمال بسیار دستاورد سرد شدن ساختارهای داغ درونی آنند- فرآیندی که همچنان ادامه دارد [و بنابراین لرزه‌هایی پدید می‌آورد].

اگر لرزه‌هایی به اندازه‌ی کافی بزرگ رخ دهد، دستگاه سیس می‌تواند سروصداهایی که در اثر بازتاب لرزه‌ها از ساختارهای بزرگ درونی سیاره تولید می‌شود را هم بشنود؛ برای نمونه، اگر بهرام هنوز هسته‌ی مایعی داشته باشد، با شنیدن بازتاب لرزه‌ها می‌توان به وجودش پی برد.

در این عکس که هفته‌ی گذشته گرفته شده، دستگاه سیس را می‌بینیم که در آرامش روی سطح سیاره نشسته و دارد آفتاب می‌گیرد. ابرهای روشنی هم در افق دیده می‌شوند.

#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/ap190604.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

نمایش زیبایی از "امواج گرانش" میان‌سپهری (مزوسفری) در آسمان تگزاس. این ویدیوی ۲۰ ثانیه‌ای فشرده شده‌ی یک رویداد یک ساعته است

توضیح این پدیده را در این پست بخوانید:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/5077

«امواج سرخ در آسمان تگزاس»
-------------------------------

هفته‌ی گذشته نواری از توفان‌های تندری نیرومند از شمال تگزاس گذشت و در واکنش به آن، موج‌هایی در سرتاسر آسمان پدید آمد. توماس اشکرافت که این پدیده را در این ویدیو ثبت کرده می‌گوید: «من نمایش زیبایی را از "امواج گرانش" میان‌سپهری (مزوسفری) ثبت کردم. این ویدیوی ۲۰ ثانیه‌ای فشرده شده‌ی یک رویداد یک ساعته است.»

نور سرخ آسمان از پدیده‌ی "هواتاب" است -یک پدیده‌ی کم‌نورِ شفق‌مانند که در اثر واکنش‌های شیمیایی در لایه‌های بالایی جو زمین رخ می‌دهد [پدیده‌ی شیمی‌تابناکی (کمیلومینسانس)]. این واکنش‌ها به هنگام روز آغاز می‌شوند، هنگامی که هوای زمین زیر بمباران پرتوهای فرابنفش خورشیدست. مولکول‌های هوا در اثر این تابش برانگیخته می‌شوند و شب‌هنگام پس‌تابِ آن را می‌گسیلند که همان هواتاب است. این پس‌تاب اگر از برانگیزش اتم‌های اکسیژن در فرارای ۹۰-۱۰۰ کیلومتری باشد به رنگ سبز است و اگر مانند این مورد، از مولکول‌های هیدروکسیل در فرازای ۸۶-۸۷ کیلومتری باشد به رنگ سرخ دیده می‌شود.

این موج‌ها پیامد توفان‌های تندری‌اند. امواج گرانش از توفان‌های نیرومند رو به بالا منتشر می‌شوند [مانند موجی که از افتادن یک سنگ در آب پدید می‌آید؛ اینجا توفان نقش یک سنگ را بازی کرده-م] و اگر هواتاب در آسمان باشد، می‌تواند ساختار موجی زیبایی در رنگ آسمان پدید بیاورد. چنین ساختاری از فضا یا از دور مانند یک نشان تیراندازی غول‌پیکر دیده خواهد شد.

-----------------
یادداشت
🔴 "موج گرانش" ترجمه‌ی gravity wave است که یک پدیده‌ی مکانیکی‌ست، و زمین تا آسمان با "موج گرانشی" (gravitational wave) که یک پدیده‌ی اخترفیزیکی‌ست تفاوت دارد.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/06/gw.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

نمای ماهواره‌ای از امواج گرانش، که مانند یک نشان تیراندازی دیده می‌شود
@onestar_in_sevenskies

هواتاب و امواج گرانش در آسمان بنگلادش که از دور، ساختار "نشان تیراندازی" آنها به خوبی نمایان شده است
@onestar_in_sevenskies