👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.11K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«رشد سیاره مشتری منظم نبوده»
------------------------------

* بر پایه‌ی پژوهش‌های تازه، مشتری که بزرگ‌ترین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدیست، در آغاز زندگی رشدش دچار یک وقفه‌ی دو میلیون ساله شده بوده.

گروهی از پژوهشگران پی برده‌اند که اجرامِ چند کیلومتری با برخورد به سیاره‌ی مشتری در یک میلیون سالگی آن، انرژی بسیاری به آن داده بودند که باعث کند شدنِ برافزایش مولکول‌های گاز توسط آن شده و رشد سریعش را دچار وقفه کرده بوده.

سامانه‌ی خورشیدی حدود ۴.۵ میلیارد سال سن دارد و بر پایه‌ی یک نظریه‌ی رایج، سیاره‌های آن از دل ابر چرخانی از گاز و غبار که خورشیدِ نوزاد را در بر گرفته بود ساخته شده‌اند. با گذشت زمان هسته‌های چگالی در این ابر پدید آمد که اجرامی کوچک را ساختند. هر یک از این اجرام هم به آهستگی با برافزایش گاز و غبار تبدیل به سیاره‌هایی شدند.

ولی سیاره‌ی #مشتری سرگذشت پیچیده‌تری دارد. یان آلیبر، اخترفیزیکدان دانشگاه برن سوییس و نویسنده‌ی اصلی پژوهش تازه می‌گوید نکته‌ی جالب اینست که اجرام کوچک به بزرگ شدن مشتری کمک کردند، ولی اجرام بزرگ‌تر به جای این که با برخوردشان به مشتری، بر جرم آن بیفزایند، بر انرژی آن افزودند.

آلیبر می‌گوید مشتری در یک میلیون سال نخست زندگی‌اش با گردآوری قلوه سنگ‌های چند سانتیمتری به سرعت رشد کرد و جرمش به ۲۰ برابر جرم زمین رسید.

ولی در ۲ میلیون سال بعدی، این سیاره اجرام بزرگ‌تر در اندازه‌های چند کیلومتری را که به نام خرده‌سیاره شناخته می‌شوند به سوی خود کشید. از آنجایی که این خرده‌سیاره‌ها بزرگ‌تر بودند، با انرژی بیشتری به مشتری کوبیده شده و گرمای بیشتری آزاد می‌کردند. این باعث کُندی رشد سیاره شد، به گونه‌ای که در ۳ میلیون سالگی، تنها ۵۰ برابر زمین شده بود- این نرخ رشد بسیار کندتر از نرخ آغازین بود [در ۱ میلیون سال نخست جرمی هم‌ارز ۲۰ برابر زمین را انباشت، ولی در ۲ میلیون سال بعد تنها ۳۰ برابر زمین به جرمش افزوده شد-م]

پس از این گام، مشتری دیگر به اندازه‌ی کافی بزرگ شده بود تا بتواند گاز و غبار فراوان را بر خود برافزاید. این سیاره با برافزایش سریع گاز به اندازه‌ی امروزش، یعنی بیش از ۳۰۰ برابر جرم زمین رسید.

به گزارش دانشگاه برن، یافته‌های این پژوهش با یافته‌های پژوهش دیگری که سال گذشته، با بررسی همنهش (ترکیب) شهاب‌سنگ‌ها انجام شده بود سازگاری دارد. آن پژوهش به رهبری توماس کرویر از دانشگاه مونستر آلمان و آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور در کالیفرنیا انجام شده بود.

در پژوهش گروه کرویر شهاب‌سنگ‌های افتاده بر زمین بررسی شده بودند. آنها نتیجه گرفته بودند که این شهاب‌سنگ‌ها از دو "ذخیره‌ی" جداگانه در دو منطقه‌ی درونی و بیرونی سامانه‌ی خورشیدی که از حدود یک میلیون سال پس از پیدایش آن از هم جدا شده بودند آمده‌اند. به گفته‌ی این پژوهشگران، گرانش مشتری باعث شد مواد از بخش بیرونی سامانه‌ی خورشیدی (که مشتری و غول‌های گازی دیگر در آن بودند) نتوانند وارد بخش درونی -جایی که امروزه زمین و دیگر سیاره‌های سنگی است) شوند. [اینجا خواندید: * مشتری نخستین سیاره منظومه خورشیدی بود]

پژوهش گذشته درنگ (تاخیر) در رشد مشتری را هم نشان داده بود، ولی در پژوهش تازه، این موضوع و چرایی آن با جزییات بیشتری بررسی شده. یک چنین درنگی در رشد اورانوس و نپتون هم می‌توانسته رخ داده باشد، ولی برای تایید آن نیاز به بررسی‌های بیشتری‌ست.
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/Jupiter-growth.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«رشد سیاره مشتری منظم نبوده» ------------------------------ * بر پایه‌ی پژوهش‌های تازه، مشتری که بزرگ‌ترین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدیست، در آغاز زندگی رشدش دچار یک وقفه‌ی دو میلیون ساله شده بوده. گروهی از پژوهشگران پی برده‌اند که اجرامِ چند کیلومتری با برخورد…
گام‌ها (مراحل) رشد مشتری:
این سیاره در یک میلیون سال نخست تکه سنگ‌های کوچک را گرد آورد (نقطه های آبی)، سپس تا ۲ میلیون سال به گردآوری خرده سیاره‌ها پرداخت (نقطه‌های سرخ بزرگ) که با سرعت بیشتری به آن کوبیده می‌شدند (پیکان‌های سرخ) و باعث برخوردهای مخرب می‌شدند (زرد) و نسل دوم خرده‌سیاره‌ها (نقطه‌های سرخ کوچک) را پدید آوردند. انرژی این برخوردها جلوی برافزایش سریع گاز و غبار را گرفته (پیکان خاکستری) و رشد سیاره را کند کردند. پس از ۳ میلیون سال دیگر مشتری به اندازه‌ی کافی بزرگ شده بود که بتواند برافزایش سریع گاز و غبار را انجام دهد.

توضیح بیشتر در این پست

@onestar_in_sevenskies
«نیوهورایزنز نخستین عکس را از هدف بعدی‌اش پس از پلوتو گرفت»
----------------------------------------------------------------

* فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا توانسته برای نخستین بار هدف بعدی‌اش را ببیند و به تصویر بکشد، یکی از اجرام کمربند کویپر به نام "اولتیما ثولی" (Ultima Thule) که این فضاپیما تا بیش از چهار ماه دیگر، در روز سال نوی میلادی، یکم ژانویه‌ی ۲۰۱۹ با آن دیدار خواهد کرد.پپپ

دانشمندان ماموریت اگر نگوییم غافلگیر، ولی شگفت‌زده شدند از این که دوربین شناسایی تلسکوپی بُرد بلند نیوهورایزنز (لوری، LORRI) توانسته این جرم کوچک و کم‌نور را ببیند، آن هم زمانی که هنوز بیش از ۱۶۰ میلیون کیلومتر از آن فاصله دارد و زمینه‌ی پشت آن نیز بسیار پرستاره است. دانشمندان به کمک ۴۸ عکسی که نیوهورایزنز در ۱۶ اوت گرفته و در روزهای بعد با شبکه‌ی آنتن‌های فضای دوردست ناسا دریافت شده بود توانستند اولتیما را شناسایی کرده و از چشم دوربین‌های خود نیوهورایزنز ببینند. [نوردهی هر یک از این ۴۸ عکس ۲۹.۹۶۷ ثانیه بوده]

هال ویور، دانشمند پروژه‌ی #نیوهورایزنز می‌گوید: «میدان دید این عکس بی‌اندازه شلوغ و پرستاره است، که این کار دیدن اجرام کم‌نور را سخت می‌کند، واقعا مانند پیدا کردن یک سوزن در انبار کاه است. اولتیما در این نخستین عکس‌ها تنها مانند یک برآمدگی در کنار یک ستاره‌ی پس‌زمینه که تقریبا ۱۷ برابر درخشان‌تر از آنست دیده می‌شود، ولی با نزدیک‌تر شدن فضاپیما به اولتیما، پرنورتر و دیدنش هم آسان‌تر خواهد شد.»

عکس‌هایی که نیوهورایزنز در چهار ماه آینده از اولتیما می‌گیرد به کارشناسان کمک خواهد کرد تا مسیر آن را برای گذشتن از نزدیک‌ترین فاصله‌ی اولتیما در ساعت ۱۲:۳۳ بامداد یکم ژانویه‌ی ۲۰۱۹ به وقت استاندارد خاور آمریکا اصلاح کنند. اولتیما یا ۲۰۱۴ ام‌یو۶۹ درست جاییست که دانشمندان انتظار داشتند، درست در همان نقطه‌ای که به کمک داده‌های تلسکوپ فضایی هابل پیش‌بینی کرده بودند. این نشان می‌دهد که شناخت دانشمندان از مدار اولتیما تاکنون بسیار خوب بوده.

گذر از کنار اولتیما نخستین دیدار نزدیک با یک جرم کوچک کمربند کویپر و دورترین کاوش یک جرم سیاره‌ای در تاریخ خواهد بود؛ نیوهورایزنز با این کار رکورد خودش که گذر از کنار پلوتو در ژوییه‌ی ۲۰۱۵ بود را به اندازه‌ی ۱.۶ میلیارد کیلومتر می‌شکند. این عکس‌ها همچنین دورترین عکاسی یک فضاپیما بوده و رکورد عکاسی وویجر ۱ -عکس پرآوازه‌ی "نقطه‌ی آبی کمرنگ" در سال ۱۹۹۱- را می‌شکند.

آلن استرن، پژوهشگر اصلی نیوهورایزنز می گوید: «گروه ما تلاش بسیاری کرد تا مطمئن شود که دوربین لوری نیوهورایزنز توانسته اولتیما را از چنین فاصله‌‌ی دوری ببیند. ما اکنون داریم اولتیما را از جایی بسیار دورتر از آنچه می‌پنداشتیم می‌بینیم. ما به پشت در اولتیما رسیده‌ایم و کاوش‌های شگفت‌انگیزی در انتظارمانست.»

🔴 تصویر سمت راست بزرگنمایی از تصویر سمت چپ است- کل تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/UltimaThule.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«بوم کیهانی با رنگ‌های متضاد»
------------------------------

این نمای رنگین کیهانی با رنگ‌های گوناگون و متضادش ستارگان، غبار، و گازهای برافروخته و درخشان پیرامون ان‌جی‌سی ۶۹۱۴ را نشان می‌دهد. این مجموعه سحابی‌های بازتابی با فاصله‌ی حدود ۶۰۰۰ سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی بلندپروازِ شمالی #ماکیان و صفحه‌ی کهکشان راه شیری جای دارند.

در این بوم نقاشی کیهانی هم ابرهای غبار میان‌ستاره‌ای را می‌بینیم که بر زمینه‌ی ستارگان پشتشان به حالت ضدنور و تیره در آمده‌اند، و هم سحابی‌های گسیلشی که از برافروختگی گازهای هیدروژن آنها را سرخ‌فام کرده، و هم سحابی‌های بازتابی آبی‌فامی که از بازتاب نور ستارگان توسط ابرهای غبار پدید آمده‌اند.

پرتوهای فرابنفشِ ستارگان بزرگ، داغ و جوان انجمن ستاره‌ای گسترده‌ی ماکیان اوبی۲ (Cygnus OB2) گازهای هیدروژن اتمی منطقه را یونیده کرده؛ بازپس‌گیری الکترون‌های جدا شده توسط این اتم‌ها، رنگ سرخ ویژه‌ای را به این ابرها داده است.

رنگ آبی سحابی‌های بازتابی این منطقه هم دستاورد بازتاب نور آبی همین ستارگان انجمن ماکیان اوبی۲ از روی ابرهای غبار است.

این چشم‌انداز تلسکوپی میدان به اندازه‌ی حدود ۱ درجه را نشان می دهد که در فاصله‌ی برآوردی ان‌جی‌سی ۶۹۱۴، تقریبا هم‌ارز ۱۰۰ سال نوریست.

#apod #سحابی_گسیلشی #سحابی_بازتابی

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/ap180830.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
Forwarded from 👑یک ستاره در هفت آسمان👑 (یک ستاره در هفت آسمان)
@onestar_in_sevenskies

دوست دارید بدانید در همین لحظه، چه کسی و برای دیدن چه چیزی دارد با تلسکوپ فضایی هابل آسمان را رصد میکند؟
خود هابل پاسختان را می‌دهد:
🔴I am looking at...

http://spacetelescopelive.org/
«نزدیک شدن به مشتری در ۵ عکس»
-----------------------------------

ویژگی‌های جَوی خیره‌کننده‌ی نیمکره‌ی شمالی مشتری را به خوبی می‌توان در این رشته عکس‌های پی در پی دید. این تصاویر که بهبود رنگ یافته‌اند را فضاپیمای جونوی ناسا در ۱۴مین گذرش از کنار مشتری به کمک دوربین جونوکم خود گرفته بود.

یک واچرخند سفیدرنگ بیضی به نام N5-AWO در سمت چپ مرکز نخستین تصویر (سمت چپ) دیده می‌شود. این ویژگی در عکس‌های دوم و سوم بالاتر آمده. نزدیک لبه‌ی پایینی عکس‌های دوم و سوم یک توفان که به نام "لکه‌ی سرخ کوچک" شناخته می‌شود را می‌بینیم. نوار نارنجی-سرخی که در تصویر چهارم و پنجم خود را به خوبی نشان می‌دهد "کمربند معتدل شمالی شمال" (NNTB) نام دارد [مشتری در هر دو نیمکره‌اش دو کمربند معتدل دارد که در نیمکره‌ی شمالی، "کمربند بالایی به نام کمربند معتدل شمالی شمال" شناخته می‌شود و در نیمکره‌ی جنوبی، کمربند پایینی را به نام به نام "کمربند معتدل جنوبی جنوب" می‌شناسیم].

این رشته عکس‌ها از چپ به راست در مدت ۱۷ دقیقه در روز ۱۵ ژوئن گرفته شده‌اند. در آن هنگام #جونو داشت در ۱۴مین مدار علمی‌اش به سیاره نزدیک می‌شد و در این مدت، فاصله‌اش از قله‌ی ابرهای #مشتری در عرض‌های ۶۹ تا ۳۶ درجه از ۲۵۳۰۰ کیلومتر به ۶۲۰۰ کیلومتر رسید.

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/Juno-Time-lapse.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
تصویری از سه رنگین‌کمان همزمان در آسمان نروژ

دو کمان هم‌مرکز، رنگین‌کمان‌های معمولی هستند که به طور مستقیم از نور خود خورشید پدید آمده‌اند و با هم به نام رنگین‌کمان دوتایی شناخته می‌شوند. ولی کمان میانی را بازتاب نور خورشید از روی آب‌های دریای شمال در همان نزدیکی درست کرده‌.

تندیس‌هایی که در پیش‌زمینه‌ی تصویر دیده می‌شوند همگی از یک تک ورقه‌ی آهنی درست شده‌اند و نمادی از پرنده‌ی مادر و جوجه‌هایش هستند.

برای توضیح بیشتر درباره‌ی رنگین‌کمان‌های سه‌تایی این نوشته را بخوانید

@onestar_in_sevenskies
«چهره بهرام در نزدیک‌ترین بخش مدارش به زمین»
------------------------------------------------

سیاره‌ی #بهرام که همین چند هفته پیش (۳۱ ژوییه، ۱۰ امرداد) از نقطه‌ی پادیستان یا مقابله، و نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش نسبت به زمین، یعنی فاصله‌ی تنها ۵۷.۶ میلیون کیلومتری آن گذشت، هنوز هم در آسمان پرنور و درخشان دیده می‌شود.

عکس جالبی که اینجا می‌بینید تنها یک هفته پس از آن شب گرفته شده و قرص سیاره‌ی سرخ را تقریبا در بزرگ‌ترین اندازه‌اش از چشم تلسکوپ‌های زمینی نشان می‌دهد، گرچه همین قرص با وجود بزرگ‌ترین بودنش نسبت به زمان‌های دیگر، باز هم ۱/۷۴ (یک هفتاد و چهارم) قطر زاویه‌ای ماه کامل در آسمان زمین است.

در آن هنگام توفان غبار سرتاسری سیاره داشت فروکش می‌کرد و بخش‌های گوناگون و بزرگ سطح آن هم داشتند دوباره نمایان می‌شدند.

پایین تصویر کلاهک قطبی روشن قطب جنوب سیاره دیده می‌شود و در مرکز قرص هم دره‌وار مارینر خود را به رخ می‌کشد.

درست زیر دره‌وار مارینر، منطقه‌ی تقریبا دایره‌ای Solis Lacus (دریاچه‌وار سولیس) را می‌بینیم که گاهی به نام "چشم بهرام" نیز شناخته می‌شود.

کوه‌های آتشفشانی تارسیس هم مانند سه نقطه‌ی تیره‌ای روی یک خط در سمت چپ مرکز دیده می‌شوند.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/ap180831.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«سیاهچاله‌هایی که می‌توانند مرده‌ها را زنده کنند»
--------------------------------------------

* رویارویی نزدیک با یک سیاهچاله‌ی میان‌جرم می‌تواند ستارگان مرده را جانی دوباره بدهد، حتی اگر شده برای لحظه ای کوتاه.

گروهی از دانشمندان با انجام شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای به بررسی این پرداختند که اگر یک کوتوله‌ی سفید (جنازه‌ی بدون همجوشی یک ستاره) به یک سیاهچاله‌ی میان‌جرم نزدیک شود چه روی می‌دهد. سیاله‌چاله‌های میان‌جرم سیاهچاله‌هایی با جرم ۱۰۰۰ تا ۱۰ هزار برابر خورشیدند.

آنها پی بردند که در این رویارویی، گرانش نیرومند #سیاهچاله می‌تواند #کوتوله‌_سفید را به شدت کش آورده و دل مرده و بی‌جانش را آنچنان به هم بریزد که فرآیندهای همجوشی هسته‌ای بتوانند برای چند ثانیه در آن دوباره آغاز شوند و هلیوم، کربن، و اکسیژن را به عنصرهایی سنگین‌تر مانند آهن تبدیل کنند.

این دسته از رویدادهای گسیخت کشندی (تی‌دی‌ئی‌ها، TDEs) می‌توانند امواج گرانشی هم پدید بیاورند- موج‌هایی در بافت فضازمان که اینشتین یک سده پیش در نظریه‌ی نسبیت عام پیش‌بینی کرده بود و در سال ۲۰۱۵ نخستین مورد آن توسط آزمایشگاه لایگو (LIGO) دریافت و آشکار شد.

البته به گفته‌ی پژوهشگران، لایگو احتمالا نمی‌تواند امواج گرانشی که در چنین رویدادی پدید آمده را آشکار کند، ولی دستگاه‌های آینده، مانند "آنتن فضایی تداخل‌سنج لیزری" (لیسا، LISA) که قرار است در سال ۲۰۲۳ توسط سازمان فضایی اروپا راهی فضا شود، شاید توان چنین چیزی را داشته باشند.

و اگر کوتوله‌ی سفید دچار گسیختگی بیش از اندازه شود (پاره پاره شود)، مقدار هنگفتی ماده از آن به درون سیاهچاله‌ی قاتلش کشیده شده و تابش‌های نیرومندی پدید خواهد آورد که تلسکوپ‌های کنونی توان دیدنش را دارند.

این پژوهش راهی را برای بررسی بهترِ سیاهچاله‌های میان‌جرم به ما می‌دهد، اجرامی که بررسی‌شان بی‌اندازه دشوار است. اخترشناسان تاکنون شمار فراوانی سیاهچاله‌های کوچک (ستاره‌جرم)، و ابرسیاهچاله‌ها (سیاهچاله‌‌های ابرپرجرم) که میلیون‌ها یا میلیاردها برابر خورشید جرم داشته و در مرکز بیشتر کهکشان‌ها لانه دارند را شناسایی کرده‌اند. ولی سیاهچاله‌های شگفت‌انگیز میان‌جرم تا به امروز یافتنشان ناممکن بوده.

یکی از نویسندگان این پژوهش، کریس فراجیل از کالج چارلستون می‌گوید: «دانستن شمار سیاهچاله‌های میان‌جرم برای ما اهمیت دارد زیرا به این پرسخ که ابرسیاهچاله‌ها از کجا آمده‌اند پاسخ می‌دهد. یافتن سیاهچاله‌های میان‌جرم از راه رویدادهای گسیخت کشندی می‌تواند دستاوردی شگرف باشد.»

ولی ابرسیاهچاله‌ها برای چنین رویدادهایی (گسیخت کشندی) چندان مناسب نیستند زیرا آنها احتمالا پیش از آن که کوتوله‌ی سفید فرصت از هم گسیختن پیدا کند آن را می‌بلعند.

خورشید ما هم در آینده‌ی دور، پس از پایان یافتن همجوشی هسته‌ایش تبدیل به غول سرخ شده و سرانجام یک کوتوله‌ی سفید از خود به جا خواهد گذاشت. پس این پژوهش از یک نظر دیگر هم جالب است زیرا می‌تواند سرنوشتی که چه بسا خورشید ما در آینده‌ی بسیار دور پیدا خواهد کرد را توضیح دهد.

این پژوهش برای انتشار در نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال پذیرفته شده. نگارش برخط (آنلاین) آن را می‌توانید اینجا بخوانید.

-------------------------------------------
در همین زمینه:
* کشف نیرومندترین شواهد برای سیاهچاله‌های میان‌جرم

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/CosmicZombies.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
همزمانی جالب دو پدیده: آذرخش و شفق قطبی

این عکس در شب ۲۶ اوت از جایی در ایالت ایندیانای آمریکا گرفته شده

توفان زمین‌مغناطیسی نیرومندی که از برخورد بادهای خورشیدی به مغناطکره‌ی زمین به پا شده بود، شفق‌های قطبی را تا عرض‌های پایینی مانند ایندیانا هم کشاند که مانند تابش سبز کم‌جانی در افق دیده می‌شد.

بخشی از آسمان نیز در آن شب ابری بود و آذرخش زیبایی که در آن رخ داده را هم می‌توانید در این تصویر ببینید.

منبع: spaceweather

@onestar_in_sevenskies
بخشی از نیمکره‌ی شمالی سیاره‌ی #مشتری در عکسی زیبا از فضاپیمای #جونو.

توده‌هایی از ابر سفید و درخشان در این چشم‌انداز دیده می‌شود که بالاتر از دیگر ابرها هستند و سایه‌ای که از آنها بر ابرهای زیرین افتاده را می‌توان در تصویر به خوبی شناسایی کرد. دانشمندان ماموریت جونو با بهره از این سایه‌ها فاصله‌ی میان لایه‌های ابری در جو مشتری را می‌سنجند. اندازه گیری این فاصله‌ها می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی ریشه و همنهش این ابرها به دانشمندان بدهد.

این عکس در روز ۲۳ می ۲۰۱۸، به هنگام ۱۳مین گذر جونو از کنار مشتری گرفته شده. فاصله‌ی جونو از قله‌ی ابرهای سیاره در عرض شمالی حدود ۴۹ درجه، تقریبا ۱۱۳۵۰ کیلومتر بود.

منبع: ناسا

@onestar_in_sevenskies
Forwarded from 👑یک ستاره در هفت آسمان👑 (یک ستاره در هفت آسمان)
«شبیه‌سازی صدای مهبانگ (انفجار بزرگ)
—---------------------------------------------------—
»جان کریمر، فیزیکدان دانشگاه واشنگتن با بهره از داده‌های به دست آمده از تلسکوپ فضایی پلانک متعلق به آژانس فضایی اروپا (اِسا)، صدای انفجار بزرگی که به پیدایش این جهان انجامید (مهبانگ) را با وفاداری به اصل آن بازسازی نموده است.
آشکارسازهای ماهواره‌ی پلانک توان آن را دارند که تغییرات دمای تابش پس‌ زمینه‌ی کیهانی را در اندازه‌های چند میلیونیم درجه نیز تشخیص دهند. تابش پس زمینه‌ی کیهانی یا CMB تابش بازمانده‌ی مهبانگ است که در سرتاسر فضا دریافت می‌شود.
کریمر به کمک یک برنامه‌ی رایانه‌ای، این امواج را به موج صدا تبدیل کرد. وی ۸ فایل صدا از ۲۰ ثانیه تا بیش از ۲۰ دقیقه از این انفجار تهیه کرده که اینجا فایل ۵۰ ثانیه‌ای آن را می‌شنوید. 👇🏼👇🏼

#مهبانگ #تابش_پس‌زمینه_کیهانی #تلسکوپ_پلانک

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
Forwarded from 👑یک ستاره در هفت آسمان👑 (یک ستاره در هفت آسمان)
BBSnd50.wav
781.3 KB
باز‌سازی صدای مهبانگ (انفجار بزرگ) به کمک تغییرات موجود در تابش زمینه کیهانی
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«نمایش نور در شمال سیاره کیوان از چشم هابل»
--------------------------------------------

* در عکس‌های تازه‌ی هابل شفق‌های فرابنفش سیاره‌ی کیوان که به گرد قطب شمالش حلقه زده‌اند را در ماه‌های پیش و پس از انقلاب تابستانی شمال آن می‌بینیم.

دانشمندان به کمک دوربین طیف‌نگار تلسکوپ فضایی #هابل، شفق‌های کیوان (زحل) را در زمان انقلاب تابستانی به تصویر کشیده‌اند. دلیل گزینش این زمان یکی اینست که بهترین زمان برای دیدن قطب شمال سیاره (از زمین) است، و نیز همزمان با رصدهای فضاپیمای کاسینی از این شفق‌هاست که سال گذشته در مدارهای "پایان بزرگ" خود انجام داد. دانشمندان با پیوند داده‌های کاسینی و هابل توانستند دقیق‌ترین بررسی را روی رفتار شفق‌های قطبی #کیوان در گذر زمان انجام دهند.

شفق‌های قطبی شمالی و جنوبی زمین در پی برهمکنش میدان مغناطیسی سیاره با بادهای خورشیدی (جریان ذرات باردار از خورشید) پدید می‌آیند. این ذرات در راستای خطوط میدان مغناطیسی زمین به سوی قطب‌ها کشیده می‌شوند و در آنجا با برهمنش اکسیژن و نیتروژن جو زمین با آنها، رقص نوری خیره‌کننده پدید می‌آورند. شفق‌های کیوان و دیگر سیاره‌های بیرونی هم به شیوه‌ای همسان درست می‌شوند، ولی چون جو آنها به طور عمده هیدروژنی است، نوری که تولید می‌شود در طیف فرابنفش است.

چشم انسان توان دیدن این نور فرابنفش را ندارد، و بیشتر آن هم توسط جو زمین درآشامیده (جذب) می‌شود [بنابراین اگر چشممان نور فرابنفش را هم می‌دید، با تلسکوپ‌های معمولی از روی زمین آنها را نمی‌توانستیم ببینیم-م]. ولی خوشبختانه چشمان تیزتر و توانمندتری در آسمان داریم- اینجا، طیف‌نگار تلسکوپ فضایی هابل که در فضا به گرد زمین می‌گردد به کمکمان می‌آید.

تصاویر هابل شفقی پیوسته در تغییر را در قطب شمال کیوان نشان می دهد که همزمان با کاهش و افزایش شدت باد خورشیدی و همچنین چرخش سریع سیاره دگرگون می‌شوند (یک دور چرخش کیوان تنها ۱۱ ساعت زمان می‌برد). درخشش شفق‌ها به هنگام سپیده‌دم و همچنین درست پیش از نیمه شب به اوج می‌رسد- ولی این بیشینه‌ی نیمه شب را تاکنون هرگز ندیده بودیم، و شاید ربطی به شیوه‌ی برخورد باد خورشیدی به سیاره در زمان انقلاب داشته باشد.

هابل در گذشته هم شفق‌های کیوان را بررسی کرده بود. این بررسی‌ها به دانشمندان کمک می‌کند تا بتوانند میدان مغناطیسی نیرومند این سیاره را از راه دور بهتر بشناسند.
#شفق_قطبی

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/SaturnAurora.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«سرگذشت شگفت‌انگیز یکی از درخشان ترین ستارگان کهکشان راه شیری»
--------------------------------------------------------------------

* نبرد میان سه خواهر و برادر چموش و سرکش می‌توانسته فورانی سهمگین را در پی آورده باشد.

برای نابود کردن ستاره‌ی هیولاپیکر "اتا شاه‌تخته" (اتا کاریتا)، یکی از درخشان‌ترین ستارگانِ شناخته شده‌ی کهکشان راه شیری، چیزی بیش از یک فوران سهمگین نیاز است. حدود ۱۷۰ سال پیش، اتا شاه‌تخته فوران کرد و در این فوران، انرژی‌ای تقریبا هم‌ارز انفجار یک ابرنواختر استاندارد را آزاد کرد.

با این همه، این بررون‌ریزی نیرومند برای نابود کردن ستاره کافی نبود، و اخترشناسان تا به امروز در پی یافتن سرنخ‌هایی برای توضیح دادن این برون‌ریزی بوده‌اند. اگرچه آنها نمی‌توانند در زمان به عقب برگشته و به میانه‌های سده‌ی ۱۹ میلادی بروند تا این فوران را به طور زنده ببینند، ولی می‌توانند بازپخش بخشی از این رویداد را ببینند- بازپخش توسط پرتوهایی از انفجار که از مسیری دیگر به زمین رسیده‌اند. این نورها به جای این که در پی انفجار در سده‌ی ۱۹، یک راست به سوی زمین بیایند، از مسیر دیگری رفته بوده و با بازتاب یافتن از روی ابرهای غبار میان‌ستاره‌ای، مسیرشان تغییر کرده و رو به زمین آمده‌اند و تازه اکنون -پس از ۱۷۰ سال- دارند به زمین می‌رسند؛ چیزی که به نام پژواک یا اکوی نور شناخته می‌شود.

شگفت اینجاست که سنجش‌های تازه از فوران سده‌ی ۱۹، که به کمک تلسکوپ‌های روی زمین انجام شده نشان می‌دهد که موادِ بیرون زده دارند با سرعت‌هایی رکوردشکن، تا ۲۰ برابر سرعت چشمداشتی اخترشناسان گسترده می‌شوند. این سرعت‌ها بیشتر مانند سرعت سریع‌ترین موادیست که توسط موج یک انفجار ابرنواختری پرتاب شده‌اند، نه توسط بادهای آرام و کندی که انتظار داریم از ستارگان بزرگ، پیش از مرگشان به بیرون بوَزَد.

پژوهشگران بر پایه‌ی داده‌های تازه می‌گویند فوران دهه ی ۱۸۴۰ احتمالا در پی درگیری درازمدت سه ستاره‌ی خشن و چموش هم‌خانواده پدید آمده بوده، که باعث شده یکی از آنها بمیرد و دو تای دیگر یک سامانه‌ی دوتایی بسازند. اوج این درگیری احتمالا یک انفجار خشن بوده، زمانی که اتا شاه‌تخته یکی از دو همدمش را بلعید و جرمی هم‌ارز ۱۰ برابر جرم خورشید را به فضا پرتاب کرد. این مواد پرتاب شده لوب‌های دوقطبی غول‌پیکری پدید آوردند که در عکس‌های امروزی مانند یک ساختار دمبل-شکل به نام سحابی آدمک دیده می‌شود.

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/EtaCarinae.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
این رشته نماها نشان می‌دهد که چگونه ستاره‌ی بزرگ اتا شاه‌تخته در دهه‌ی ۱۸۴۰ از یک فوران سهمگین جان به در برد:

۱- اتا شاه‌تخته در آغاز عضو یک سامانه‌ی سه‌تایی بود. دو ستاره‌ی بزرگ‌تر (A و B) به هم نزدیک‌تر بودند و سومی (C) مدارش بسیار کشیده‌تر بود.

۲- از آن دو ستاره‌ی نزدیک به هم، ستاره‌ی بزرگ‌تر (A) به روزهای پایانی زندگی‌اش نزدیک شده و پف می‌کند و بیشتر موادش را به کام همدمش (B) می‌ریزد، در نتیجه این همدم (همان B) بزرگ شده و بی‌اندازه درخشان می‌شود.

۳- ستاره‌ی مالباخته (A) که لایه‌های هیدروژنش را از دست داده، تنها هسته‌ی هلیومی‌اش را دارد. به دلیل این دادوستد جرم که تراز (تعادل) سامانه را به هم زده، ستاره‌ی هلیومی (A) از همدم هیولا-شده‌اش (B) دور شده و بر سر راهِ ستاره‌ی دورتر (C) قرار می‌گیرد.

۴- برهم‌کنش این دو باعث می‌شود جای خود را به یکدیگر بدهند: B به دورتر پرتاب شده و C که از آغاز دور بود، جای آن را کنار ستاره‌ی بزرگ میانی (B) بگیرد، ولی سرانجام به درون این ستاره‌ی بزرگ فرو رفته و توسط آن بلعیده می‌شود.

۵- این همنوع‌خواری به یک رویداد انفجاری می‌آنجامد که مواد را در دو جهت از ستاره‌ی بزرگ به بیرون پرتاب می‌کند و ساختاری دو-لوبی به نام سحابی دوقطبی آدمک را پدید می‌آورد.

۶- آن ستاره‌ی کوچک‌تر (C) که جان به در برده هم دیگر در مداری بسیار کشیده و برون‌مرکز به گرد ستاره‌ی بزرگ آرام می‌گیرد. این ستاره در مدارش، هر ۵.۵ سال یکبار وارد پوشش گازی ستاره‌ی بزرگ می‌شود و موج‌های شوکی پدید می‌آورد که در طیف پرتو ایکس دیده می‌شوند.

@onestar_in_sevenskies
این پویانمایی نشان می‌دهد که چگونه ستاره‌ی بزرگ اتا شاه‌تخته در دهه‌ی ۱۸۴۰ از یک فوران سهمگین جان به در برد:

۱) اتا شاه‌تخته در آغاز عضو یک سامانه‌ی سه‌تایی بود. دو ستاره‌ی بزرگ‌تر به هم نزدیک‌تر بودند و سومی مدارش بسیار کشیده‌تر بود.

۲) از آن دو ستاره‌ی نزدیک به هم، ستاره‌ی بزرگ‌تر به روزهای پایانی زندگی‌اش نزدیک شده و پف می‌کند و بیشتر موادش را به کام همدمش می‌ریزد، در نتیجه این همدم بزرگ شده (۱۰۰ برابر جرم خورشید) و بی‌اندازه درخشان می‌شود.

۳) ستاره‌ی مالباخته که لایه‌های هیدروژنش را از دست داده، تنها هسته‌ی هلیومی‌اش را دارد. به دلیل این دادوستد جرم که تراز (تعادل) سامانه را به هم زده، ستاره‌ی هلیومی از همدم هیولا-شده‌اش دور شده و بر سر راهِ ستاره‌ی دورتر قرار می‌گیرد.

۴) برهم‌کنش این دو باعث می‌شود جای خود را به یکدیگر بدهند: ستاره‌ی هلیومی به دورتر پرتاب شده و آن یکی که از آغاز دور بود، جایش را کنار ستاره‌ی بزرگ میانی می گیرد، ولی سرانجام به درون این ستاره‌ی بزرگ فرو رفته و توسط آن بلعیده می‌شود.

۵) این همنوع‌خواری به یک رویداد انفجاری می‌آنجامد که مواد را در دو جهت از ستاره‌ی بزرگ به بیرون پرتاب می‌کند و ساختاری دو-لوبی به نام سحابی دوقطبی آدمک را پدید می‌آورد.

۶) آن ستاره‌ی کوچک‌تر که جان به در برده هم دیگر در مداری بسیار کشیده و برون‌مرکز به گرد ستاره‌ی بزرگ آرام می‌گیرد. این ستاره در مدارش، هر ۵.۵ سال یکبار وارد پوشش گازی ستاره‌ی بزرگ می‌شود و یک موج‌های شوکی پدید می‌آورد که در طیف پرتو ایکس دیده می‌شوند.
@onestar_in_sevenskies
«کاوش ژرفای مشتری در جستجوی آب»
--------------------------------------

* توفان پرآوازه‌ و دیرپای مشتری -لکه‌ی سرخ بزرگ- شاید یک راز شگفت‌انگیز درباره‌ی سیاره‌اش را آشکار کرده باشد: این سیاره‌ی غول پیکر می‌تواند آب داشته باشد.

مشتری دنیای ویژه‌ایست. بزرگ‌ترین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدی است و به احتمال بسیار نخستین جرم بزرگی‌ست که از برافزایش عنصرهای به جا مانده از خورشید درست شده، از همین رو جای شگفتی نیست که زمانی پژوهشگران فکر می‌کردند همنهش (ترکیب) آن با خورشید یکسانست.

ولی بررسی‌های این چند دهه‌ی گذشته نشانگر مشتری‌ای بسیار پیچیده‌تر بود. یکی از دانشمندان ناسا، گوردون بیوراکر، در پژوهشی تازه نشانه‌های آب را در لکه‌ی سرخ بزرگ این سیاره یافته است.

بیوراکر می‌گوید: «ماه‌های #مشتری به طور عمده از #آب یخ‌زده‌اند، پس دور و بر آن کلی آب هست. چرا نباید این سیاره -که یک چاه گرانشی غول پیکر است و همه چیز را در خود فرو می‌برد- خودش هم پرآب باشد؟»

بیوراکر و همکارانش داده‌های تابشی تلسکوپ کک (حسمندترین تلسکوپ فروسرخ روی زمین) و تاسیسات تلسکوپی فروسرخ ناسا (IRTF) را گردآوری کردند.

آنها برای تکمیل مشاهداتشان، داده‌های فضاپیمای جونو که نسبت به فضاپیماهای پیشین، می‌تواند تا ژرفای بیشتری از ابرهای مشتری را بکاود را هم به بررسی‌هایشان افزودند. جونو در مداری ۵۳ روزه به گرد مشتری می‌چرخد.

این پژوهشگران به کمک دستگاه‌های روی زمین، تابش گرمایی‌ای که از ژرفای درون لکه‌ی سرخ بزرگ می‌آید را ثبت کردند. آنها دریافتند که بالای ابرهای این منطقه‌ی پرآشوب، شناسه‌های شیمیایی آب وجود دارد. مدل‌ها، هم مدل‌های نظری و هم رایانه‌ای، یافته‌ی آنها از وجود آب "فراوان" در مشتری پشتیبانی را می‌کنند.

این پژوهشگران پی بردند که ژرف‌ترین لایه‌های ابریِ آبدار در لکه‌ی سرخ بزرگ فشاری در اندازه‌ی ۵ بار، یا پنج برابر فشار هوای زمین دارند، جایی که دماها به اندازه‌ی نقطه‌ی یخ زدن (انجماد) آب می‌رسد.

به نظر می‌آید این ژرفا، و همچنین سطح‌هایی از مونوکسید کربن که دانشمندان در مشتری شناسایی کرده‌اند، این را تایید می‌کنند که مشتری پر از اکسیژن است، و از آنجایی که مشتری به هیدروژن فراوانش هم شناخته شده است، پس اجزای سازنده‌ی آب را دارد.

ولی مشتری چقدر آب می‌تواند داشته باشد؟ پژوهشگران می‌گویند پاسخ این پرسش نیاز به رصدهای بیشتر دارد.

استیون لوین، یکی از دانشمندان پروژه‌ی جونو می گوید: «فراوانی آب در مشتری می‌تواند چیزهای بسیاری درباره‌ی چگونگی پیدایش این سیاره‌ی غول‌پیکر به ما بگوید، ولی تنها زمانی که بتوانیم میزان آب در کل سیاره را بفهمیم.»

اگر رصدهای آینده‌ی جونو هم وجود آب در مشتری را تایید کند، و نقشه‌برداری دقیق از آن انجام دهد، این می‌تواند در تعیین بود و نبود آب در دیگر غول‌های گازی هم به ما کمک کند.

ایمی سایمون، دانشمند ناسا می‌گوید: «اگر این درست باشد، می‌توانیم درباره‌ی جاهای دیگر هم به کارش ببریم، مانند کیوان، اورانوس، یا نپتون، جاهایی که برایشان جونویی نداریم.»

گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۱۷ اوت آسترونومیکال جورنال منتشر شده است.
***********
🔴 توضیح تصویر:
لکه‌ی سرخ بزرگ همان بخش تقریبا تیره در میانه‌های این تصویر فروسرخِ مشتری است. این لکه تیره است زیرا ابرهای فشرده‌ی آن جلوی تابش‌های گرمایی که از زیرش می‌آیند را گرفته. نوار زردرنگ بخشی از لکه‌ی سرخ بزرگ را نشان می‌دهد که این پژوهش رویش انجام شده.

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/GRSWater.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«کاوش ژرفای مشتری در جستجوی آب» -------------------------------------- * توفان پرآوازه‌ و دیرپای مشتری -لکه‌ی سرخ بزرگ- شاید یک راز شگفت‌انگیز درباره‌ی سیاره‌اش را آشکار کرده باشد: این سیاره‌ی غول پیکر می‌تواند آب داشته باشد. مشتری دنیای ویژه‌ایست. بزرگ‌ترین…
در این پویانمایی به درون ابرهای مشتری در ناحیه‌ی لکه‌ی سرخ بزرگ فرو رفته و باز می‌گردیم. ویدیو از فراز ۳۰۰۰ کیلومتری قله‌ی ابرهای سیاره آغاز می‌شود. نوار سمت چپ فرازا را نشان می‌دهد. نوار دومی که پدیدار می‌شود افزایش چشمگیر دما را که در پی فرو رفتن در ابرها رخ می‌دهد را می‌نمایاند. در پایان، کاوشگر خیالی ما از درون لکه‌ی سرخ بزرگ بیرون می‌آید
@onestar_in_sevenskies
«شراره نیرومند خورشید در سال ۲۰۰۳»
-------------------------------------

چیزی که در این ویدیو می‌بینید یکی از نیرومندترین شراره‌های خورشیدی ثبت شده در تاریخ است.

این شراره که در سال ۲۰۰۳ روی داد، در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی دیده شد و در پی آن به مدت کوتاهی، درخشش #خورشید در طیف پرتو X تا بیش از ۱۰۰ برابرِ زمان‌های دیگر شد.

این شراره‌ی سهمگینِ رده‌ی "ایکس۱۷" (یا X17) یک فوران تاج خورشیدی (سی‌ام‌بی) هم به دنیال داشت که ذرات پرانرژیِ بیرون زده از انفجار را روانه‌ی زمین کرد. این توده‌ی پلاسما فردای آن روز به زمین رسید و هم شفق‌های قطبی زیبا آفرید و هم بر ماهواره‌ها اثر گذاشت.

دانشمندان فضاپیمای سوهو که رشته نماهای این ویدیو را گرفته را از روی دوراندیشی و برای آسیب کمتر در این رویداد و توفان ذرات خورشیدی‌ای که در پی‌اش می‌آمد، در حالت امن لاک‌پشتی گذاشته بودند.

آن رویداد ۴ ساعت زمان برد ولی در این ویدیوی زمان‌گریز در ۱۰ ثانیه فشرده شده.

دایره‌ی مرکز ویدیو قرص خورشید را پوشانده. فوران تاجی که از پشت این دایره بیرون می‌زند تا سه چهارم میدان دید فضاپیما را پر می‌کند. در نماهای پایانی هم ویدیو بسیار شلوغ‌تر می‌شود که دلیلش برخورد پروتون‌های انفجار به آشکارساز لاسکوی #سوهو ( LASCO) است.

سال ۱۸۵۹، در روزی چون دیروز شراره‌ای از این هم نیرومندتر فوران کرد که در رویدادی به نام رویداد کاینگتون، باعث جرقه زدن خطوط تلگراف در سراسر جهان شد [این رویداد نامش را از ستاره‌شناس انگلیسی، ریچارد کارینگتون گرفته که عملا برخاستن شراره‌ی توفنده‌ای که آن توفان را به پا کرد را با چشم خود دیده بود. اینجا بیشتر بخوانید: * زیبایی که می‌تواند هیولا شود]

توفان‌های خورشیدی نیرومندی از این دست می‌توانند آسمان را پر از شفق‌های زیبا کنند، ولی خطرهایی واقعی نیز در پی دارند- آنها می‌توانند به ماهواره‌ها و حتی شبکه‌های برق-قدرت روی زمین آسیب برسانند.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/ap180902.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky