«بزرگ‌ترین و دیرپاترین توفان منظومه خورشیدی شاید تا ۲۰ سال دیگر فروکش می‌کند»
—-------------------------------------------------------------------

* به گفته‌ی دانشمندان در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (جی‌پی‌ال) در کالیفرنیا، #لکه‌_سرخ_بزرگ مشتری شاید تا ۲۰ سال دیگر ناپدید شود.

این #توفان بزرگ -که از خود زمین هم گسترده‌تر است- نخستین بار در ۱۸۳۰ میلادی دیده شد، ولی رصدهای سده‌ی ۱۶۰۰ هم یک لکه‌ی بزرگ را بر سطح #مشتری نشان داده بودند که احتمالا همین سامانه‌ی توفانی بوده. این نشان می‌دهد که لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری (جی‌آراس) توفانیست که سده‌هاست دارد می‌خروشد.

به تازگی تارنمای بیزنس اینسایدر، درباره‌ی سرنوشت این توفان غول‌پیکر گفتگویی با گلن اورتون، یکی از اعضای گروه رهبری ماموریت جونو و دانشمند سیاره‌ای در جی‌پی‌ال انجام داده.

به گفته‌ی اورتون، جریان چرخشی این توفان قدرتش را به دلیل وجود رودباد‌های (جریان‌های جتی) مشتری که سرعتشان به ۴۸۳-۶۴۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد حفظ کرده، ولی این هم مانند هر توفان دیگری نمی‌تواند برای همیشه پایدار بماند. وی به بیزنس اینسایدر می‌گوید: «واقعیت اینست که لکه‌ی سرخ بزرگ مدت‌هاست که دارد کوچک و کوچک‌تر می‌شود.»

وی می‌افزاید: «لکه‌ی سرخ بزرگ (جی‌آراس) یک تا دو دهه‌ی دیگر به "دایره‌ی سرخ بزرگ" (جی‌آرسی) تبدیل خواهد شد. شاید پس از آن هم روزی برسد که تنها یک جی‌آرام از آن بماند، یعنی یک "خاطره‌ی سرخ بزرگ".»

اورتون می‌گوید درازای این توفان در اواخر سده‌ی ۱۸۰۰ احتمالا ۳۰ درجه بوده. این هم‌ارز بیش از ۵۶۰۰۰ کیلومتر است- چهار برابر قطر زمین. ولی در سال ۱۹۷۹ که فضاپیمای هسته‌ای وویجر ۲ از کنار مشتری گذشت این توفان آب رفته بود و پهنایش به کمی بیش از دو برابر قطر سیاره‌مان رسیده بود.

داده های گرد آمده درباره‌ی این لکه‌ی زرشکی‌رنگ نشان می‌دهد که روند کوچک شدن آن هنوز هم ادامه دارد. تا ۳ آوریل ۲۰۱۷، پهنای جی‌آراس به ۱۶۳۵۰ کیلومتر رسیده بود، کمتر از ۱.۳ برابر قطر زمین. دیرپاترین توفان روی زمین تنها ۳۱ روز پایید [توفند "جان" در سال ۱۹۹۴- م]، ولی مشتری می‌تواند توفان‌هایش را به مدت بیشتری نگه دارد زیرا این غول گازی ده‌ها هزار کیلومتر جو دارد و نیز بسیار سریع‌تر از زمین می‌چرخد.
https://goo.gl/FsPWzj
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/GRS.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

رودبادهای (جریان‌های جتی) مشتری که مانند کمربندهایی دور تا دور این سیاره را گرفته‌اند و به پایدار ماندن لکه‌ی سرخ بزرگ کمک می‌کنند
@onestar_in_sevenskies

«دهانه بجه قورباغه‌ای روی مریخ»
—------------------------------

در این تصویر که توسط فضاپیمای مدارگرد شناسایی بهرام ناسا (ام‌آراو) گرفته شده، یک دهانه‌ی برخوردی روی سطح سیاره‌ی بهرام (مریخ) را می‌بینیم که به دلیل دره‌ی کناریش، نمایی مانند یک بچه قورباغه پیدا کرده.

این دره در اثر جریان آب پدید آمده بوده. اغلب شناسایی این که جریان یک آبراه خروجی بوده یا ورودی کار دشواریست ولی این را مطمئنیم که آب همیشه از بلندی به پایین جریان می‌یابد. در مورد آبراه درون این عکس، از آنجایی که آگاهی موردنیاز درباره‌ی پستی و بلندی سطح این منطقه را داریم می‌توانیم بفهمیم که آب از درون دهانه به بیرون جریان داشته.

دانشمندان با بررسی چنین تصاویری می‌توانند شناخت بهتری درباره‌ی شدت جریان آبی که این دره‌ها را پدید آورده، و همچنین درباره‌ی تاریخ فعالیت‌های آب در این ناحیه‌ی سیاره‌ی سرخ به دست بیاورند.

هر پیکسل این تصویر در اندازه‌ی اصلی هم‌ارز ۳۲.۹ سانتیمتر است (با دسته‌بندی ۱ در ۱). شمال بالا است.
https://goo.gl/7cQjAS
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/CraterTadpoles.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«گل سرخ همیشه هم سرخ نیست!»
—---------------------------—

گل سرخ همیشه هم سرخ نیست، ولی باز هم می‌تواند زیبایی ویژه‌اش را داشته باشد.

سحابی زیبای گل سرخ یا روزت و دیگر مناطق ستاره‌زایی هم در بیشتر عکس‌های نجومی به رنگ سرخ دیده می‌شوند، زیرا بیشتر تابششان دستاورد برانگیختگی اتم‌های #هیدروژن در آنهاست.

نیرومندترین خط گسیلشی هیدروژن در طیف دیدنی (مریی)، که به نام هیدروژن-آلفا شناخته می‌شود در بخش رنگ سرخ طیف است، ولی تنها رنگ سرخ نیست که زیبایی یک #سحابی_گسیلشی را نشان می‌دهد. اتم‌های دیگری هم در این سحابی‌ها هستند که از نور پرانرژی ستارگان برانگیخته می‌شوند و در خط‌های گسیلشی باریک می‌درخشند.

این تصویر باشکوهِ سحابی گل سرخ از پیوند عکس‌های باریک-باند درست شده تا گسیلش اتم‌های گوگرد، هیدروژن، و اکسیژن را به رنگ‌های سرخ، آبی، و سبز نشان دهد. در حقیقت این نقشه‌ی رنگی که در آن، خطوط طیفی باند باریک اتم‌ها با رنگ‌هایی در باند گسترده‌تر نمایانده می‌شوند در بسیاری از عکس‌هایی که تلسکوپ فضایی هابل از پرورشگاه‌های ستاره‌ای گرفته به کار رفته است.

فاصله‌ی برآوردی سحابی گل سرخ ۳۰۰۰ سال نوریست و این عکس در چنین فاصله‌ای، گستره‌ای حدود ۱۰۰ سال نوری را در صورت فلکی #تکشاخ می‌پوشاند.

در تصویر دوم همین عکس را با رنگ سرخ برای سحابی می‌بینید.

#سحابی_روزت #apod
https://goo.gl/E9gXex
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180222.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

سحابی گسیلشی گل سرخ یا "روزت" به رنگ سرخ
@onestar_in_sevenskies

«آپولو ۱۷: نمای سه‌بعدی از مدار ماه»
—---------------------------------

عینک آبی/سرخ خود را بزنید و این نمای چشمگیر سه‌بعدی از یک دنیایی فرازمینی را تماشا کنید.

این چشم‌انداز به دست فرمانده‌ی فضاپیمای آپولو ۱۷، یوجین سرنان در ۱۱ دسامبر ۱۹۷۲، و یک دور گردشِ مداری پیش از فرود و نشستن بر سطح ماه ثبت شد.

این تصویر سه‌بعدی برجسته از پیوند دو عکس (AS17-147-22465 و AS17-147-22466) درست شده که توسط وی از پشت پنجره‌ی گردونه‌ی (مدول) ماه‌نشین "چلنجر" گرفته شده بودند. در آن هنگام، او و دکتر هریسون اشمیت بر فراز جایگاه تعیین شده برای فرود روی ماه، یعنی دره‌ی ثور-لیترو بودند.

نزدیک مرکز چارچوب، رخساره‌ی گسترده و روشن از آفتاب توده‌کوه جنوب (South Massif) دیده می‌شود که در سمت چپ دره‌ی ثور-لیترو و بر روی سطح تیره‌ی آن قد برفراشته. آن سوی کوه‌ها، نزدیک لبه‌ی ماه هم دریای آرامش به چشم می‌خورد.

گردونه‌ی فرماندهی #آپولو ۱۷ با نام" آمریکا" و به خلبانی رونالد ایوانز درون مدار و جلوی ستیغ توده‌کوه جنوبی دیده می‌شود.

#apod
https://goo.gl/BzEWYu
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180223.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«توفان غول‌پیکر نپتون دارد ناپدید می‌شود»
—-------------------------------------
https://goo.gl/Bc4ogk
* یک توفان تیره‌رنگ روی نپتون که پهنایش به اندازه‌ی فاصله‌ی بوستون تا پرتغال بود و تلسکوپ هابل چندین سال آن را زیر نظر داشت، دارد روز به روز کوچک‌تر شده و به سوی نابودی می‌رود.

هنگامی که فضاپیمای وویجر ۲ی ناسا در سال ۱۹۸۹ از کنار نپتون گذشت، لکه‌هایی از توفان‌های بزرگ و تیره در جو این دورترین سیاره‌ی شناخته شده‌ی سامانه‌ی خورشیدی دید. از آن هنگام تاکنون دانشمندان با تلسکوپ هابل آنها را زیر نظر داشته‌اند و شکل‌گیری توفان‌های دیگری را هم روی آن دیده‌اند [خواندید: * باز هم یک لکه تیره روی نپتون (https://goo.gl/J2eYRr)].

ولی برخلاف لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری -توفانی که دستکم دو سده است بر روی آن می‌خروشد- توفان‌های سیاره‌ی بادخیز و توفانی #نپتون در عرض تنها چند سال می‌آیند و می‌روند- و اکنون برای نخستین بار، پژوهشگران آغازِ روند ناپدید شدن یکی از آنها را دیده‌اند.

مایکل وانگ از دانشگاه کالیفرنیا-برکلی می‌گوید: «به نظرمی‌رسد ما داریم نابودی یک تاوه‌ی (گونه‌ای گردباد) تاریک را می‌بینیم، و روند آن با چیزی که از بررسی‌ها انتظار داشتیم تفاوت دارد. شبیه‌سازی‌های گذشته نشان می‌دادند که این #توفان می‌بایست به سوی استوای سیاره جابجا شود، و با رسیدن به کنار استوا، می‌بایست از هم بپاشد و انفجاری چشمگیر از ابرها پدید بیاورد.»

ولی این توفان به جای استوا به سوی قطب جنوب سیاره رفت و اکنون دارد به طور کامل ناپدید می‌شود. هنگامی که در سال ۲۰۱۵ تلسکوپ هابل آن را دید، قطر بزرگش ۵۰۰۰ کیلومتر بود و اکنون به ۳۷۰۰ کیلومتر رسیده.

واچرخندهای نپتون، از جمله همین توفان تیره‌رنگ، با چرخش خود مواد تیره را از بخش‌های ژرف‌تر سیاره بالا می‌آورند، و توسط سه جریان باد که مانند کمربند، روی سطح سیاره حلقه زده‌اند جابجا می‌شوند: یک جریان رو به باختر در استوا، و دو جریان رو به خاور نزدیک دو قطب. (بادهای نیرومند نپتون سریع‌ترین بادهای دیده شده در سامانه‌ی خورشیدی‌اند و می‌توانند به سرعت‌هایی زبرصوتی برسند.) ردگیری دقیق با هابل می‌تواند میزان رواج این توفان‌ها، و همچنین رازهای نهفته در بخش‌های پایین‌تری از سطح سیاره را آشکار کند.

وانگ می‌گوید: «به جز #تلسکوپ_فضایی_هابل و وویجر هیچ دستگاه دیگری این توفان‌ها را ندیده. در این زمان تنها هابل می‌تواند داده‌هایی که برای پی بردن به میزان رایج بودن یا کمیاب بودن این سامانه‌های شگفت‌انگیز آب و هوایی روی نپتون نیاز داریم را برای ما گرد آورد.»

گزارش این پژوهشگران در شماره‌ی ۱۵ فوریه‌ی نشریه‌ی آسترونومیکال جورنال منتشر شده.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/NeptuneStorm.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«کهکشان آتش‌بازی»
—---------------—

از دیدگاه ما در کهکشان راه شیری، کهکشان ان‌جی‌سی ۶۹۴۶ از روبرو دیده می‌شود، یعنی برای ما یک کهکشان "رونما" است. این #کهکشان_مارپیچی بزرگ و زیبا تنها ۱۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد و در پشت پرده‌ای از گرد و غبار و ستارگان پیش‌زمینه در صورت فلکی بلند و دوردست #قیفاووس جای دارد.

از هسته‌ی آن رو به بیرون که نگاه کنیم، رنگ‌های کهکشان از نور زردفام ستارگان پیر در مرکز تا خوشه‌های آبی‌رنگ ستارگان جوان و مناطق سرخ‌فام ستاره‌زایی در بازوهای مارپیچی گشاده و پاره پاره‌ی آن تغییر می‌کند.

ان‌جی‌سی ۶۹۴۶ در پرتوی فروسرخ هم درخشان است. این کهکشان انباشته از گاز و غبارست و نرخ زایش و مرگ ستارگان در آن بالاست.

در حقیقت، از اوایل سده‌ی بیستم، دستکم ۹ ابرنواختر -مرگ انفجاری ستارگان بزرگ- در ان‌جی‌سی ۶۹۴۶ دیده شده.

ان‌جی‌سی ۶۹۴۶ با حدود ۴۰ هزار سال نوری پهنا، به نام کهکشان آتش‌بازی نیز شناخته می‌شود [نامی که به دلیل همین ابرنواخترهای بسیار روی آن گذاشته شده].

این نمای چشمگیر از ان‌جی‌سی ۶۹۴۶، پیوندی است از داده‌های تصویری به دست آمده از تلسکوپ ۸.۲ متری سوبارو در موناکیا (هاوایی).

#apod
https://goo.gl/zgkqVR
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180224.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«ستاره‌ای در آتش و دود»
—----------------------

آیا ستاره‌ی "ای‌ئی ارابه‌ران" آتش گرفته؟

نه. گرچه این ستاره را "ستاره‌ی شعله‌ور" نامیده‌اند، سحابی آی‌سی ۴۰۵ که آن را در بر گرفته به نام "سحابی ستاره‌ی شعله‌ور" خوانده شده، و ناحیه‌ای که در آنست هم رنگ آتش دارد و پر از دود به نظر می‌رسد، ولی آتشی در کار نیست.

آتش معمولا به عنوان فرآیند اُکسایش (گرفتن سریع مولکول اکسیژن) شناخته می‌شود و تنها در جاهایی که اکسیژن فراوان وجود دارد رخ می‌دهد نه در ستارگان که با وجود انرژی بسیار، اکسیژن اندکی دارند.

ماده‌ای که مانند دود به نظر می‌رسد هم به طور عمده هیدروژن میان‌ستاره‌ای است و رشته‌های تیره‌ی دوده‌مانندی که در آن دیده می‌شود نیز از دانه‌های غبار کیهانی کربن‌دار درست شده‌اند.

ستاره‌ی درخشان ای‌ئی ارابه‌ران -سمت راست، نزدیک مرکز سحابی- به اندازه‌ای داغ است که به رنگ آبی دیده می‌شود. این ستاره‌ی متغیر و داغ از رده‌ی O [متغیرهای شکارچی]، نورش آنچنان پرانرژی‌ است که الکترون‌های درون اتم‌های گاز هیدروژن پیرامونش را از آنها جدا می‌کند و تنها یک پروتون به جا می‌گذارد. هنگامی که این پروتون‌ها دوباره یک الکترون می‌گیرند، نور می‌تابانند و به این گونه بوده که ابر هیدروژنی پیرامون تبدیل به این #سحابی_گسیلشی (نشری) شده است.

سحابی ستاره‌ی شعله‌ور که در این چشم‌انداز کیهانی به تصویر کشیده شده، با پهنای تقریبی ۵ سال نوری، حدود ۱۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. آن را می‌توان با یک تلسکوپ کوچک در راستای صورت فلکی #ارابه‌ران تماشا نمود.

#apod
https://goo.gl/aGQrKP
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180225.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نمای متحرک از ماه‌های سیاره سرخ»
—---------------------------------

در این فیلم که از پیوند ۱۹عکس پی در پی درست شده، فوبوس و دیموس، ماه‌های سیاره‌ی بهرام (مریخ) را می‌بینیم. این عکس‌ها را فضاپیمای مدارگرد "مارس اودیسه" با دوربین دستگاه تصویربرداری تابش گرمایی خود (تمیس، THEMIS)، و در طول موج دیدنی (مریی) گرفته بود. تمیس همزمان با این عکس‌ها، عکس‌هایی در طیف گرمایی فروسرخ نیز گرفت.

حرکتی که دیده می‌شود به دلیل جابجایی خود این دو ماه نیست بلکه جابجایی دوربین را در این بازه‌ی ۱۷ ثانیه‌ای در روز ۱۵ فوریه‌ی ۲۰۱۸ نشان می‌دهد. این دومین مورد تصویربرداری مارس اودیسه (یا اودیسه‌ی بهرام) از فوبوس است؛ بار نخست این کار را در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷ انجام داده بود.

پژوهشگران از اوایل سال ۲۰۰۲ تاکنون با بهره از داده‌های تمیس به بررسی سیاره‌ی #بهرام می‌پردازند ولی مدت کوتاهیست که توانایی انجام مانورهایی برای گرداندن روی این فضاپیما و تنظیم دوربین آن بر روی فوبوس را هم به دست آورده‌اند.

در زمان این تصویربرداری، فاصله‌ی #مارس_اودیسه از فوبوس حدود ۵۶۱۵ کیلومتر، و از دیموس حدود ۱۹۶۷۰ کیلومتر بود.
https://goo.gl/v2CG3Z
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/MartianMoons.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نگاهی به پایان»
—-------------

در این تصویر سمت شب سیاره‌ی کیوان (زحل) را می‌بینیم که از نور خورشید که از حلقه‌هایش بازتابیده (پرتوی حلقه‌تاب) کمی روشن شده است.

این یک تصویر موزاییکی است که از پیوند شماری از واپسین عکس‌های گرفته شده با دوربین‌های فضاپیمای کاسینی درست شده، و جایی را نشان می‌دهد که فضاپیما باید تا چند ساعت دیگر از آنجا وارد جو سیاره می‌شد.

اگرچه این نقطه که با بیضی سفید نشان داده شده در زمان گرفتن این عکس‌ها در سمت شب سیاره بود، ولی به هنگام شیرجه‌ی کاسینی به درون جو بالایی کیوان برای پایان دادن به ماموریت پرافتخار ۱۳ ساله‌اش، این نقطه هم دیگر با چرخش سیاره وارد روشنایی روز شده بود.

عکس‌هایی که این تصویر از پیوندشان درست شده با فیلترهای طیفی سرخ، سبز و آبی گرفته شده بودند و با هم چشم‌اندازی با رنگ تقریبا طبیعی را پدید آورده‌اند.

این عکس‌ها در روز ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۷، به کمک دوربین زاویه-گسترده‌ی کاسینی و از فاصله‌ی حدود ۶۳۴۰۰۰ کیلومتری #کیوان گرفته شده بودند.

#فضاپیمای_کاسینی ناسا ماوریتش را در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۷ به پایان برد.
https://goo.gl/ouimNS
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/FinalFrontier.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«مبارزه نفسگیر "قفس و طناب" روی سطح خورشید»
—---------------------------------------------—
https://goo.gl/SwxzXV
* یک زورآزمایی مغناطیسی تماشایی روی سطح خورشید ریشه‌ی اصلی فوران‌هاییست که روی آن رخ می‌دهد، این یافته‌ی تازه‌ی پژوهشی‌ست که با بهره از داده‌های ناسا انجام شده. این پژوهش، نقشِ چشم‌انداز یا توپولوژی مغناطیسی خورشید را در پدید آوردن فوران‌هایی که می‌توانند توفان‌های مغناطیسی به پا کنند نشان می‌دهد.

دانشمندان به رهبری اخترفیزیکدان فرانسوی، تاهار اماری از مرکز فیزیک نظری مدرسه‌ی پلی‌تکنیک در پلزوی فرانسه، شراره‌های خورشیدی که انفجارهای نیرومندی از نور و ذراتند را بررسی کردند. بسیاری از شراره‌های پرقدرت، یک فوران تاج خورشیدی یا CME که فوران سهمگین حباب‌مانندی از مواد خورشیدی و میدان مغناطیسی است را نیز در پی می‌آورند، ولی برخی از شراره‌ها چنین کاری را نمی‌کنند. این که تفاوت این دو گونه شراره در چیست برای دانشمندان ناشناخته بوده.

این دانشمندان با بهره از داده‌های فضاپیمای رصدخانه‌ی پویایی‌شناسی خورشیدی ناسا (اس‌دی‌او، SDO) یک گروه لکه‌ی خورشیدی به بزرگی سیاره‌ی مشتری را که در اکتبر ۲۰۱۴ روی خورشید پدید آمده بود بررسی کردند [آن را اینجا دیده بودید: * لکه غول‌پیکر و خطرناک روی چهره خورشید (https://goo.gl/PoQwt1)].

لکه‌های خورشیدی مناطقی از میدان‌های مغناطیسی پیچیده‌، و اغلب جایگاه فعالیت‌های خورشیدی‌اند. آن گروه لکه‌ای سال ۲۰۱۴ بزرگ‌ترین گروه در دو چرخه‌ی خورشیدی گذشته، و منطقه‌ای به شدت فعال بود. اگرچه به نظر می‌رسید شرایط در این لکه مناسب و آماده‌ی یک فوران است، ولی هرگز در همه‌ی مدتی که روی خورشید در گردش بود هیچ فوران تاجی عمده‌ای پدید نیاورد. با این که یک شراره‌ی رده‌ی ایکس (X-class) که نیرومندترین رده‌ی شراره‌هاست هم در آن رخ داد، ولی این شراره‌ هم به فوران تاجی نیانجامید. دانشمندان این را می‌خواستند بدانند که چه چیزی تعیین می‌کند یک شراره یک فوران در پی بیاورد یا نیاورد.

آنها به کمک داده‌هایی که رصدخانه‌ی پویایی‌شناسی خورشیدی از میدان‌های مغناطیسی سطح خورشید در آن روز به دست آورده بود شبیه‌سازی‌های قدرتمندی از میدان مغناطیسی تاج خورشید (جو بیرونی آن) و دگرگونی‌های آن درست پیش از رخ دادن شراره پدید آوردند. این مدل‌ها، نبردی میان دو ساختار مغناطیسی کلیدی را آشکار کرد: یک طناب مغناطیسی پیچ خورده -که می‌دانیم مربوط به آغاز فوران‌های تاجی‌ است- و یک قفس انبوه و فشرده از میدان‌های مغناطیسی که روی آن طناب چادر زده است [تصویر را ببینید].

این دانشمندان پی بردند که این قفس مغناطیسی به طور فیزیکی جلوی فوران یک CME را در آن روزِ اکتبر ۲۰۱۴ گرفت. درست چند ساعت پیش از رخ دادن شراره، چرخش طبیعی لکه‌ی خورشیدی طناب مغناطیسی را می‌پیچاند و طناب به گونه‌ی فزاینده‌ای تابیده‌تر و ناپایدارتر می‌شود، مانند یک کش لاستیکی که سفت پیچانده شده. ولی این طناب [با وجود ناپایداری فزاینده] هرگز از روی سطح فوران نکرد: مدل پژوهشگران نشان می‌دهد که این طناب مغناطیسی انرژی کافی برای شکستن قفس را نداشت. هرچند به اندازه‌ی کافی ناپایدار و گریزا بود که به بخشی از دیواره‌ی قفس کوبیده شود و آن شراره‌ی نیرومند را پدید بیاورد.

دانشمندان با تغییر شرایط قفس در این شبیه‌سازی پی بردند که اگر قفس در روز ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴ کمی سست‌تر بود [که شراره می‌توانست آن را بشکند]، یک فوران تاجی بزرگ رخ می‌داد. این پژوهشگران علاقمندند مدل خود را برای بررسی زورآزمایی میان قفس و طناب در فوران‌های دیگر نیز اجرا کنند. چکیده‌ای از یافته‌های آنها در شماره‌ی ۸ فوریه‌ی ۲۰۱۸ نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.

اماری می‌گوید: «ما توانستیم دگرگونی‌های یک منطقه‌ی فعال را دنبال کنیم، احتمال فورانش را پیش‌بینی کنیم، و بیشینه‌ی انرژی‌ای که آن فوران احتمالی می‌توانست آزاد کند را برآورد نماییم. این یک شیوه‌ی کاربردی است که با افزایش توانایی‌های محاسباتی‌، می‌تواند برای پیش‌بینی رخدادهای هواشناسی فضا ارزشمند باشد.»

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/MagneticCageRope.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴، رصدخانه‌ ‌دینامیک خورشیدی ناسا بیننده فوران یک شراره رده‌ی X از یک گروه لکه‌ای غول‌پیکر روی سطح خورشید بود.
مربوط به این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/3575

https://goo.gl/89MzqF

این رگه‌های تیره‌ی چوب‌مانندی که از این سنگ‌ سیاره‌ی #بهرام (مریخ) بیرون زده به اندازه‌ی دانه‌های برنجند.
این عکس را #خودروی_کنجکاوی ناسا در روز ۱ ژانویه‌ی ۲۰۱۸، از ناحیه‌ای به پهنای حدود دو اینچ (۵ سانتیمتر)، روی یک سنگ هدف به نام "هارولدزویک"، نزدیک لبه‌ی دامنه‌ی جنوبی پشته‌ی "ورا روبین" گرفته.
ریشه‌ی این رگه‌ها ناشناخته است ولی می‌توانند بخش‌هایی از #کانی‌ تیره‌ی درون سنگ‌های این منطقه باشند که در برابر #فرسایش پایداری کرده و به این شکل نمایان شده.

@onestar_in_sevenskies

یازدهمین گذر فضاپیمای جونو از کنار مشتری
این فیلم #زمان‌گریز با رنگ‌های بهبودیافته، از پیوند و پردازش ۳۶ عکس دوربین جونوکم درست شده و چهار ساعت را در بر می‌گیرد.
@onestar_in_sevenskies

«دیدار یازدهم با سیاره مشتری»
—---------------------------

مشتری می‌آید!

فضاپیمای روباتیک جونوی ناسا همچنان دارد مدارهای کشیده‌ی ۵۳ روزه‌اش به گرد بزرگ‌ترین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدی را ادامه می‌دهد.

ویدیویی که اینجا می‌بینید دستاورد ۱۱مین مدار این فضاپیماست، یازدهمین باری که از زمان ورود به مدار مشتری در سال ۲۰۱۶ تاکنون از کنار این سیاره گذشته، یا به عبارتی، یازدهمین گذر پیرامشتری.

این فیلم #زمان‌گریز با رنگ‌های بهبودیافته، از پیوند و پردازش ۳۶ عکس دوربین جونوکم درست شده و چهار ساعت را در بر می‌گیرد.

ویدیو با طلوع #مشتری آغاز می‌شود و همزمان، فضاپیما نیز از سمت شمال به پیش می‌رود. هنگامی که جونو به نزدیک‌ترین فاصله‌ی قله‌ی ابرهای مشتری می‌رسد (حدود ۳۵۰۰ کیلومتری)، سیاره با جزییاتی خیره‌کننده و بیشمار نمایان می‌شود.

#جونو از روی منطقه‌های روشن و کمربندهای تیره‌ی ابری که گرداگرد سیاره را در بر گرفته‌اند می‌گذرد و چندین توفان چرخشی دایره‌ای که برخی از آنها بزرگ‌تر از توفندهای زمینند را پشت سر می‌گذارد.

پس از گذشتن از کنار مشتری (پایان بخش پیرامشتری مدار)، مشتری کم کم دور می‌شود و ابرهای شگفت‌انگیزی که قطب جنوبش را پوشانده‌اند نمایان می‌گردد.

جونو برای گردآوری داده‌های علمی دلخواه، به اندازه‌ای به مشتری نزدیک می‌شود که بعید نیست به زودی در اثر میزان بالای تابش‌های دریافتی، دستگاه‌هایش از کار بیفتند [اینجا خواندید: * بازی فضاپیمای جونو با آتش (https://goo.gl/Kw82TE)].

تا اندازه‌ای به همین دلیل بوده که بر پایه‌ی برنامه‌ریزی‌ها، جونو باید در میانه‌های سال ۲۰۱۸، در پیرامشتری چهاردهم، ماموریتش را با شیرجه به درون جو مشتری و آب شدنش به پایان برساند.
#apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180226.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«دو نوار روشن در آسمان شب»
—---------------------------

اینجا دو نوار روشن را در آسمان می‌بینیم.

نوار سمت راست که بسیاری با آن آشنا هستند، نوار مرکزی کهکشان راه شیری است.
خورشید ما درون قرص این کهکشان مارپیچی در گردش است و به همین دلیل ما هم که درون این قرصیم، آن را مانند یک نوار روشن می‌بینیم که از یک سر به سر دیگر آسمان کشیده شده. اگر دور از آلودگی نوری شهرها باشیم، نوار کهکشان راه شیری را در همه‌ی سال می‌توانیم ببینیم.

نوار کمتر شناخته شده‌ی سمت چپ، #نور_برجگاهی یا #منطقه‌البروجی است- پرتوی خورشید که از گرد و غبار درون سامانه‌ی خورشیدی بازتابیده.

پرتوی برجگاهی نزدیک خورشید روشن‌تر از جاهای دیگر دیده می‌شود، از همین رو بهترین زمان برای دیدنش درست پس از غروب آفتاب، یا دست پیش از سر زدن آفتاب است. در نیمکره‌ی شمالی، به ویژه در ماه‌های مارس و آوریل (اسفند و فروردین)، نوار پرتوی برجگاهی پس از غروب آفتاب بسیار روشن دیده می‌شود.

به تازگی دانشمندان پی برده‌اند که بیشترِ غبارهایی که این پرتو را پدید می‌آورند دستاورد دنباله‌دارهایی هستند که از کنار مشتری گذشته‌اند.

تنها در زمان‌های ویژه‌ای از سال می‌توان این دو نوار را در بخش‌هایی از آسمان کنار هم دید- مانند همین عکس. در اینجا، به نظر می‌رسد که گویی هر دوی این نوارهای روشن امتداد کرانه‌های رود لیور (Liver River) تا میان آسمانند.

این تصویر گسترده که از پیوند نماهای پی در پی درست شده، حدود سه هفته پیش در نوردیولند دانمارک گرفته شده.

#apod
https://goo.gl/bmb8WT
—-------------------------------------------------
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180227.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«آندرومدا اصلا هم بزرگ‌تر از راه شیری نیست!»
—------------------------------------------—

* کهکشان راه شیری دارد به سوی برخوردی کیهانی با همسایه‌اش، #کهکشان_زن_در_زنجیر یا آندرومدا پیش می‌رود. ولی گویا دانشمندان باید یک بازنگری درباره‌ی چگونگی این رویارویی انجام دهند: پژوهشی تازه نشان داده که آندرومدا کوچک‌تر از چیزیست که اخترشناسان می‌پنداشتند؛ این می‌تواند بر پیش‌بینی آنچه در این برخورد روی خواهد داد اثر بگذارد.

پژوهش‌های گذشته نشان می‌دادند که اندازه‌ی کهکشان آندرومدا دو یا سه برابر راه شیری‌ست، ولی یک روش تازه‌ برای اندازه‌گیری جرم کهکشان‌ها نشان می‌دهد که این نزدیک‌ترین همسایه‌ی بزرگ ما تقریبا هم‌اندازه‌ی کهکشان خودمانست. این بررسی تازه در مرکز بین‌المللی پژوهش‌های اخترشناسی رادیویی (ICRAR) انجام گرفته.

بر پایه‌ی این پژوهش، جرم کهکشان آندرومداهم‌ارز ۸۰۰ میلیارد خورشید است که تقریبا برابر با جرم راه شیریست.

این پژوهشگران برای اندازه‌گیری جرم آندرومدا از شگردی بهره گرفتند که در آن، سرعت مورد نیاز برای گریز از یک کهکشان اندازه گرفته می‌شود [سرعت گریز].

پراجوال کافله، نویسنده‌ی اصلی این پژوهش از دانشگاه استرالیای باختری (وسترن استرالیا) می‌گوید: «هنگامی که یک موشک به فضا پرتاب می‌شود، باید به سرعت [دستکم] ۱۱ کیلومتر بر ثانیه برسد تا بتواند بر کشش گرانشی زمین چیره شود. خانه‌ی کهکشانی‌مان، راه شیری بیش از یک تریلیون بار پرجرم‌تر از سیاره‌ی کوچکمان است، بنابراین برای گریختن از چنگ گرانش آن باید به سرعت ۵۵۰ کیلومتر بر ثانیه برسیم. ما این شگرد را برای اندازه‌گیری جرم کهکشان آندرومدا به کار بردیم.» [این دانشمندان سرعت گریز کهکشان آندرومدا را حدود ۴۷۰ کیلومتر بر ثانیه به دست آوردند]

به گزارش این دانشمندان، امکان دارد در پژوهش‌های گذشته مقدار #ماده‌_تاریک در کهکشان آندرومدا دست بالا گرفته شده، و باعث شده جرمش بیش از چیزی که هست به نظر برسد.

ماده‌ی تاریک ۸۰ درصد کل جرم کیهان را تشکیل داده. این جوهره‌ی نادیدنی به طور عمده در کهکشان‌ها انباشته شده و بنابراین گمان می‌رود که "چسبی" است که کهکشان‌ها را یکپارچه نگه داشته.

کافله می‌گوید: «ما با بررسی مدارهای ستارگان پرسرعت پی بردیم که ماده‌ی تاریک این کهکشان بسیار کمتر از چیزیست که فکر می‌کردیم، و تنها یک سوم برآوردهای گذشته است.»

#کهکشان_آندرومدا یک کهکشان مارپیچی غول‌پیکر است که تنها ۲.۵ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد، به گونه‌ای که از روی زمین با چشم نامسلح هم دیده می‌شود. این کهکشان و کهکشان راه شیری دو عضو اصلی #گروه_محلی کهکشان‌ها هستند و با هم بر آن فرمان می‌رانند.

آندرومدا و راه شیری تا ۴ میلیارد سال دیگر برخوردی سر به سر با هم خواهند داشت. اگرچه بررسی‌های گذشته پیش‌بینی کرده بودند که آندرومدا راه شیری را خواهد بلعید، ولی به گفته‌ی این دانشمندان، یافته‌های تازه نشان می‌دهند که نیاز به شبیه‌سازی‌های تازه‌ای برای این رویارویی میان‌کهکشانی داریم.

کافله می‌گوید: «این به کلی شناخت ما از گروه محلی را دگرگون می‌کند. ما فکر کرده بودیم یک کهکشان بسیار بزرگ با کهکشانِ کمی کوچک ترِ راه شیری [در گروه محلی] داریم، ولی این نظریه همه چیز را تغییر داد. این که توانسته‌ایم به روشی تازه دست بیابیم و ناگهان ببینیم کل شناخت ۵۰ ساله‌مان از گروه محلی غلط بوده بسیار هیجان‌انگیزست.»

گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۱۵ فوریه‌ی ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
#برخورد_کهکشانی

**
🔴تصویر: کهکشان‌های زن در زنجیر (آندرومدا) و راه شیری در هنگامه‌ی نبردی که ۴ میلیارد سال دیگر آغاز خواهد شد. این عکس نمای ثابتی از یک ویدیوی شبیه‌سازی است که آن را می‌توانید در پست بعد ببینید
https://goo.gl/bF2XXj
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/AndromedaVsMilkyWay.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

شبیه‌سازی برخورد کهکشان زن در زنجیر (آنرومدا) و راه شیری خودمان در ۴ میلیارد سال دیگر
@onestar_in_sevenskies

«رویداد نامنتظره در یک کهکشان مارپیچی»
—---------------------------------------

این نقطه‌ی روشن از کجا آمد؟

این پرسشی بود که برای اخترشناس آماتور، ویکتور بوزو، هنگامی که در سال ۲۰۱۶ داشت یک دوربین تازه را روی تلسکوپش آزمایش می‌کرد پیش آمد. وی نقطه‌ی روشن شگفت‌انگیزی را دید که ناگهان پدیدار شد- و روشن سر جایش ماند.

وی این پدیده‌ی نامنتظره را گزارش داد و پس از آن بود که اخترشناسان آن را یک #ابرنواختر دانستند که درست همان لحظه داشته در طیف دیدنی (مریی) پدیدار می‌شده- تا پیش از آن هیچ ابرنواختری به این زودی در این گام رصد نشده بود.

در این تصویرِ پُروضوح که از پشت تلسکوپ فضایی #هابل گرفته شده، #کهکشان_مارپیچی ان‌جی‌سی ۶۱۳ که این ابرنواختر در آن رخ داد را می‌بینیم؛ در چارچوب‌های پیوست هم عکس‌هایی که به فاصله‌ی یک ساعت، پیش و پس از رویداد گرفته شده بودند دیده می‌شود.

رصدهایی که پس از آن انجام شد نشان دادند که این ابرنواختر با عنوان اس‌ان ۲۰۱۶جی‌کی‌جی (SN 2016gkg) به احتمال بسیار انفجار یک ستاره‌ی ابرغول بوده، و بوزو هم به احتمال بسیار گامی از انفجار را به تصویر کشیده که در آن، موج انفجار از هسته به سطح ستاره رسیده و آن را شکافته و از آن بیرون زده بوده. [ویدیوی پست بعد را ببینید]

از آن جایی که اخترشناسان سال‌هاست کهکشان‌ها را در جستجوی ابرنواخترها زیر نظر دارند و تاکنون یک چنین رویداد "بیرون زدن" را ندیده بودند، چیزی که بوزو دیده را می‌توان هم‌ارز برنده شدن در یک لاتاری دانست.

#apod
https://goo.gl/NHXorZ
—-------------------------------------------------
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180228.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

لحظه ای که موج انفجار ابرنواختر از هسته به سطح ستاره رسیده و با شکافتن آن، بیرون می‌زند
@onestar_in_sevenskies