«اشباح سرخ بر فراز کانال مانش»
—---------------------------—

"شبح‌های سرخ"، پدیده‌هایی رازگونه و بی‌اندازه گذرا هستند که گاهی در بلندای جو، بر فراز ابرهای تندری بزرگ سیاره‌ی زمین پدیدار می‌شوند.

بیشتر این رویدادهای آذرخش-مانند و رقصان تاکنون از مدار پایین زمین یا از درون هواپیماهای بلندپرواز به تصویر کشیده شده‌ ولی در روز ۲۸ می، این پدیده چندین بار از فراز کوهی در شمال فرانسه دیده و در نماهایی ویدیویی ثبت شد.

دیدگاه بسیار روشن (پاکیزه) و بدون مانعِ این نماها رو به یک سامانه‌ی توفانی چندیاخته‌ای بر فراز کانال مانش و در فاصله‌ی حدود ۶۰۰ کیلومتری بود.

شبح‌های سرخ تا سال ۱۹۸۹ ناشناخته بودند. تا جایی که دانشمندان دریافته‌اند، این پدیده‌ها که تنها چند هزارم ثانیه می‌پایند با توفان‌های تندری در ارتباطند. با این وجود، هنوز رازهای بسیاری درباره‌ی این جلوه‌های زودگدر ناگشوده مانده، از جمله چگونگی پیوندشان با دیگر پدیده‌های آذرخشی بالای جو مانند "فواره‌های آبی" یا درخش‌های پرتو گامای زمینی که از ماهواره‌ها دیده شده‌اند.

#apod #شبح_سرخ #آذرخش
https://goo.gl/cIrzP0
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/RedSprite.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«اشباح سرخ بر فراز کانال مانش»
مربوط به این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2693

«جرمی که به اشتباه یک ستاره دانسته می‌شد، در واقع یک جفت سیاره بود!»
—------------------------—
https://goo.gl/TnFqiC
* این روزها یافتن سیاره‌های بزرگ چیز نامعمولی نیست. ولی این که سیاره‌هایی را بیابیم که به جای چرخیدن به گرد یک ستاره، به گرد خودشان می‌چرخند چیز بی‌سابقه‌ای است.

جرمی که در آغاز پنداشته می‌شد یک کوتوله‌ی قهوه‌ای تنهاست در حقیقت یک جفت سیاره‌ی غول‌پیکر است. هنوز روشن نیست که چنین سامانه‌ای چگونه پدید آمده، ولی کشف آن می‌تواند به تعریف دوباره‌ی مرز میان سیاره‌ها و کوتوله‌های قهوه‌ای کمک کند. کوتوله‌های قهوه‌ای ستارگانی ناکام با جرمی چند ده برابر مشتری هستند.

این جفتِ سیاره‌ای دو گوی گازی به اندازه‌ی مشتری، ولی چند برابر سنگین‌تر هستند که ۶۰۰ میلیون کیلومتر از یکدیگر فاصله داشته و به آرامی -تقریبا هر سده یک بار- به گرد همدیگر می‌چرخند. این زوج جوان تنها در طول موج‌های فروسرخ پرتو می‌گسیلند، با گرمایی که از فرآیند پیدایششان در حدود ۱۰ میلیون سال پیش به جا مانده.

رصدهایی که با تلسکوپ ۱۰ متری کک ۲ توسط گروهی از دانشمندان به رهبری ویلیام بست از دانشگاه هاوایی انجام شد از وجود این سامانه‌ی دوتایی پرده برداشت. این رصدها به کمک اپتیک سازگار (adaptive optics) انجام شد که اثرهای مات‌کننده‌ی هوای زمین را تصحیح می‌کند.

دیوید لاتام از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان این را یک کار دقیق و یک کشف بسیار خوب می‌داند.

به گفته‌ی گیبور بسری از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، هیچ کس واقعا از چگونگی پیدایش سیاره‌های سرگردانی که به گرد هیچ ستاره‌ای نمی‌چرخند سر در نمی‌آورد، چه برسد به این که دوتایی هم باشند.

برهم‌کنش‌های گرانشی شاید بتوانند یک سیاره‌ را به بیرون از سامانه‌ی ستاره‌ایش پرتاب کنند، ولی این زوج سیاره‌ایِ نویافته به احتمال بسیار از تکه تکه شدن یک پیش‌ستاره‌ی چگالنده (داشته چگالیده می‌شده) پدید آمده‌اند.

به گفته‌ی الکس دِکوتر از دانشگاه آمستردام، این کشف نشان می‌دهد که روندهای گوناگونی برای پیدایش اجرام آزاد با جرم سیاره‌ای در کیهان وجود دارد. از آنجایی که این اجرام کوچک و کم‌نورند، تنها می‌توانیم در فضای نزدیک خودمان آنها را بیابیم. این سامانه‌ی نویافته -با نام "۲مس جی۱۱۱۹-۱۱۳۷" (2MASS J1119−1137)-، تنها ۸۵ سال نوری از زمین فاصله دارد؛ و به نظر این دانشمندان، سامانه‌های دوتایی جرم-سیاره‌ای بسیار بیشتری هم می‌تواند وجود داشته باشد.

ولی آیا آنها به راستی سیاره‌اند؟ شاید نه. در گذشته، مرز میان سیاره‌ها و کوتوله‌های قهوه‌ای به طور معمول ۱۴ برابر مشتری بود [از این اندازه کمتر می‌شد سیاره]، هنگامی که #همجوشی_هسته‌ای دوتریوم در هسته‌ی جرم آغاز می‌شود.

به باور لاتام بهترین راه برای بازشناختن سیاره‌ها از کوتوله‌‌های قهوه‌ای اندازه‌گیری جرمشان نیست بلکه چگونگی شکل‌گیری آنهاست: کوتوله‌های قهوه‌ای دستاورد رُمبش ابرهای گاز و غبارند ولی سیاره‌ها در یک قرص پیش‌سیاره‌ای پدید می‌آیند.

وی می‌گوید: «پرجرم‌ترین سیاره‌ها می‌توانند از کم‌جرم‌ترین کوتوله‌های قهوه‌ای هم سنگین‌تر باشند. این دو جرم نویافته بهترین نمونه‌ای است که من برای همپوشانی جرم سیاره‌ای و کوتوله‌ی قهوه‌ای می‌شناسم.»

و اگر کوتوله‌های قهوه‌ای دیگر هم همین گونه باشند (یعنی هیچ کدام #کوتوله‌_قهوه‌ای نباشند بلکه اجرام دوتاییِ آب زیر کاه باشند)، پس شاید تاکنون فراوانی سیاره‌های آزاد و سرگردان در کیهان را دستکم گرفته باشیم.

در همین زمینه:
* سیاره‌هایی که خودبخود و بدون ستاره مادر ساخته می‌شوند (https://goo.gl/UbaeAX)
* سیاره‌ها چگونه آواره می‌شوند؟ (https://goo.gl/1Gfrqs)
* کشف یک سیاره «یتیم» در نزدیکی منظومه خورشیدی (https://goo.gl/VfEPTt)

#سامانه_دوتایی
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/2MASSJ1119-1137.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«طلوع ماه سرخ در منهتن»
—------------------------

بر پایه‌ی برخی سنت و باورهای باخترزمین، قرص کامل ماه در ماه ژوئن به نام #ماه_توت_فرنگی یا ماه گل سرخ شناخته می‌شود. هفته‌ی پیش، همزمان با غروب خورشید روز ۹
ژوئن، قرص کامل همین ماه نیز از افق خاوری طلوع کرد.

در این عکس که با عدسی تله‌فوتو گرفته شده، قرص روشن این ماه را نزدیک افق، و با چهره‌ای سرخ از بازتاب رنگ گرم خورشید که از لایه‌ی فشرده‌ و غبارآلود هوا گذشته، در میان آسمانخراش‌های منهتن نیویورک می‌بینیم.

عکس از جایی در Eagle Rock Reservation، پارکی در اورنج باختری نیوجرسی گرفته شده. فاصله‌ی عکاس از منهتن جنوبی حدود ۲۱ کیلومتر و از ماه حدود ۳۸۶۰۰۰ کیلومتر بود.

نمای فولادی و شیشه‌ای برج‌های پس‌زمینه با بازتاباندن واپسین پرتوهای خورشیدِ در حال غروب، همرنگ با ماه شده‌اند. بلندترین آنها برج مرکز تجارت جهای یک (1 WTC) نیویورک سیتی است که رویه‌ی سه گوش آن همرنگ با نور سرخ ماه می‌درخشد.

#apod #ماه_کامل
https://goo.gl/AUBty6
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/StrawberryMoon.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«کیوان روشن‌تر از همیشه»
—---------------------—

دیروز ۱۶ ژوئن، سیاره‌ی کیوان (زحل) به نقطه‌ی پادیستانِ (مقابله‌ی) سال ۲۰۱۷ در آسمان زمین رسید، یعنی در نقطه‌ی مخالف خورشید -فاصله‌ی ۱۸۰ درجه‌ با آن، زمانی که سیاره از همه‌ی شب‌های سال به زمین نزدیک‌تر است و از همیشه درخشان‌تر دیده می‌شود. در شب‌های نزدیک به پادیستان، کیوان را می‌توان در سرتاسر شب در آسمان دید.

این تصویر بسیار پُروضوح در روز ۱۱ ژوئن، تنها چند روز پیش از این تاریخ، و به کمک یک تلسکوپ ۱ متری در رصدخانه‌ی "پیک دومیدی" در فرانسه گرفته شده. شمال در بالا است و توفان قطبی شمال سیاره و شش‌گوش پرراز و رمز آن، غرق در نور خورشید به خوبی دیده می‌شوند.

ولی سامانه‌ی حلقه‌های زیبای کیوان هم با جزییاتی خیره‌کننده نمایان شده. شکاف باریک اِنکه گرداگرد حلقه‌ی بیرونی A و تک‌حلقه‌های کوچک درون حلقه‌ی درونی و کم‌نورترِ C در تصویر آشکارند و نیمکره‌ی جنوبی سیاره را هم به خوبی می‌توان از درون شکاف گسترده‌ترِ کاسینی مشاهده کرد. [عکس دوم را هم ببینید]

حلقه‌های #کیوان در زمان نزدیک #پادیستان بسیار درخشان‌تر دیده می‌شوند، پدیده‌ای که به نام "برون‌تاز پادیستان" یا اثر زیلیگر شناخته می‌شود. ذرات یخی حلقه که یکراست از نور خورشید روشن شده‌اند، هیچ سایه‌ای نیانداخته‌اند و با پس‌پراکنش شدیدِ نوری که از خورشید بر آن‌ها تابیده رو به زمین، به گونه‌ی چشمگیری بر روشنی‌شان از چشم ما افزوده شده.

گفتن ندارد که اکنون بهترین دیدگاه از کیوان را #فضاپیمای_کاسینی دارد که به گرد این سیاره در گردش است. کاسینی اکنون دارد مدار شماره‌ی ۹ از گام "پایان بزرگ" ماموریتش که در آن، از نزدیک سیاره می‌گذرد را می‌پیماید.
#apod
https://goo.gl/VKqrSa
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/SaturnOpposition.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«کیوان در زمان پادیستان، روشن‌تر از همیشه»
مربوط به این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2697

«ما در یک برهوت کیهانی زندگی می‌کنیم»
—------------------------------------—

* اگر بخواهیم به زبان کیهانی بگوییم، کهکشان راه شیری و همسایگانش درون یک برهوت جای دارند.

در پژوهش‌های رصدی سال ۲۰۱۳، اخترشناس دانشگاه ویسکانسین-مدیسون، ایمی بارگر به همراه دانشجوی آن زمانش، رایان کینان نشان دادند که کهکشان ما در زمینه‌ی ساختار بزرگ-مقیاس کیهانی، درون یک ناحیه‌ی غول‌آسای "پوچ" جای دارد- منطقه‌ای از فضا که شمار کهکشان‌ها، ستارگان و سیاره‌هایش بسیار کمتر از چشمداشت‌هاست.

اکنون پژوهش تازه‌ای که توسط یکی یگر از دانشجویان بارگر در دانشگاه ویسکانسین-مدیسن انجام شده، نه تنها این که ما در یکی از حفره‌های درون ساختار پنیر سوییسی-شکل کیهان به سر می‌بریم را تایید می‌کند، بلکه کمک می کند تا تنش‌‌ها یا اختلاف نظرهای آشکاری که میان اندازه‌گیری‌های متفاوت ثابت هابل وجود دارد را نیز کاهش دهیم. ثابت هابل یکایی است که کیهان‌شناسان برای توصیف نرخ کنونی گسترش کیهان به کار می‌برند.
@onestar_in_sevenskies
یافته‌های این پژوهش در روز ۶ ژوئن ۲۰۱۷، در نشست انجمن اخترشناسی آمریکا ارایه شد.

این تنش‌ها زمانی آغاز شد که دانشمندان دریافتند شیوه‌های گوناگون اندازه‌گیری نرخ گسترش کیهان به پاسخ‌هایی متفاوت می‌انجامد. بن هوشیت، دانشجوی ویسکانسین که بررسی‌هایش از پوچی‌ای که کهکشان ما را در بر گرفته و به ظاهر، بسیار گسترده‌تر از اندازه‌ی میانگین است را ارایه می‌کرد توضیح داد: «هر روشی را برای اندازه‌گیری گسترش کیهان به کار ببریم باید به پاسخ‌هایی یکسان برسیم [ولی تانون به پاسخ‌هایی متفاوت رسیده‌ایم]. خوشبختانه، وجود ما در یک پوچی به حل این تنش کمک می‌کند.»

دلیلش اینست که یک پوچی-که بیرونش مواد بسیار بیشتری وجود دارد و این مواد کشش گرانشی کمی بیشتری وارد می‌کنند- بر مقدار ثابت هابلی که با بهره از یک ابرنواخترِ به نسبت نزدیک به دست می‌آید اثر می‌گذارد، ولی اثری بر مقداری که با بهره از زمینه‌ی ریزموج کیهانی (سی‌ام‌بی) به دست می‌آید ندارد. سی‌ام‌بی تابشی است که از مهبانگ به جا مانده و فوتون‌هایش از همه جای فضا می‌آید.
@onestar_in_sevenskies
گزارش تازه‌ی ویسکانسین بخشی از یک تلاش بسیار گسترده‌تر برای شناخت ساختار بزرگ-مقیاس کیهان است. کیهان ما ساختاری مانند پنیر سوییسی دارد چرا که در آن، پیکره‌بندی "ماده‌ی معمولی" به شکل حفره‌ها (فضاهای #پوچ) و رشته‌ها است. رشته‌ها از خوشه‌ها و ابرخوشه‌های کیهانی تشکیل شده‌اند که آنها هم به نوبه‌ی خود از ستارگان، گازها، و سیاره‌ها ساخته شده‌اند. باور بر اینست که حدود ۹۵ درصد محتوای کیهان از ماده‌ی تاریک و انرژی تاریک، که هنوز به طور مستقیم دیده نشده‌اند ساخته شده.

پوچی‌ای که راه شیری را در بر دارد، به نام پوچی کی‌بی‌سی (KBC) شناخته می‌شود که سرواژه‌ی "کینان، بارگر و لنوکس کووی (از دانشگاه هاوایی)" است. این پوچی با شعاعی حدود ۱ میلیارد سال نوری، دستکم هفت برابر بزرگ‌تر از اندازه‌ی میانگین، و تا به امروز بزرگ‌ترین پوچی شناخته شده در جهان دانش است. به گفته‌ی بارگر، بررسی تازه‌ی هوشیت نشان می‌دهد که برآوردهای نخست کینان از پوچی کی‌بی‌سی -که پیکره‌ای مانند یک کره، با یک پوسته‌ با کلفتی فزاینده که از کهکشان، ستاره، و مواد دیگر درست شده دارد- با قیدهای رصدی دیگر رد نمی‌شود.
@onestar_in_sevenskies
بارگر، کیهان‌شناس رصدی در بخش فیزیک و اخترشناسی دانشگاه هاوایی می‌گوید: «اغلب بسیار سخت است که راه حل‌های سازگار میان رصدهای گوناگون پیدا کرد. چیزی که بن نشان داده اینست که نمایه‌ی چگالی‌ای که کینان اندازه گرفته بود با مشاهدات کیهان‌شناختی همخوانی دارد. ما اغلب در پی یافتن همخوانی و سازگاری‌ هستیم که اگر پیدا نشود، [به نظرمان] کار در جایی می‌لنگد و باید بازبینی شود.»

نور شدید یک ابرنواختر -که فاصله‌ی کهکشان میزبانش ...

ادامه در پست بعد 👇👇👇👇👇

ادامه ی پست پیشین👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽

... نور شدید یک ابرنواختر -که فاصله‌ی کهکشان میزبانش به خوبی اندازه گرفته شده- مانند یک شمع استاندارد برای اندازه‌گیری نرخ شتابنده‌ی گسترش کیهان به کار می‌رود. از آنجایی که این اجرام به نسبت به کهکشان ما نزدیکند و از آنجایی که در هر جایی از کیهانِ دیدارپذیر که منفجر شوند مقدار انرژی یکسانی می‌گسیلند، انفجارشان راهی برای اندازه‌گیری #ثابت_هابل برای ما فراهم می‌کند.

از سوی دیگر، زمینه‌ی ریزموج کیهان نیز روشی برای کاوش کیهان آغازین (بسیار دور) به ما می‌دهد. هوشیت می‌گوید: «فوتون‌های سی‌ام‌بی تصویر روزگار نوزادی کیهان را برای ما نمایان می‌کنند. آنها به ما نشان می دهد که کیهان در آن گام از زندگی‌اش به گونه‌ی شگفت‌انگیزی همگن بوده، سوپی داغ و چگال از فوتون‌ها، الکترون‌ها و پروتون‌ها که دمایش در جاهای گوناگون آسمان تنها اندکی تفاوت می‌کند. ولی در حقیقت، این اختلاف‌های اندک دما درست همان چیزی هستند که به ما اجازه می‌دهند ثابت هابل را به کمک این ترفند کیهانی اندازه بگیریم.»
@onestar_in_sevenskies
به گفته‌ی هوشیت، از این راه می‌توان یک همسنجی سرراست میان اندازه‌گیریِ "کیهانیِ" ثابت هابل و اندازه‌گیری "محلی" آن (که با بررسی نور ابرنواخترهای به نسبت نزدیک انجام می‌شود) انجام داد.

بارگر می‌گوید این بررسی تازه‌ی هوشیت نشان می‌دهد که اکنون هیچ مانع دیداری برای این که نتیجه بگیریم راه شیری درون یک پوچی بسیار گسترده جای گرفته وجود ندارد. خوبی این پوچی اینست که می‌تواند برخی از ناسازگاری‌ها میان روش‌هایی که برای اندازه‌گیری شتاب گسترش کیهان به کار می‌رود را برطرف کند.
********
این تصویر دستاورد پروژه‌ی "شبیه‌سازی هزاره" است و نشان می‌دهد که ساختار بزرگ-مقیاس کیهان مانند یک پنیر سوییسی با افروزه‌ها (رشته‌ها) و پوچی‌ها (حفره‌ها) است. بر پایه‌ی پژوهشی تازه، کهکشان راه شیری درون یکی از همین پوچی‌ها جای گرفته.
https://goo.gl/hJTp1m
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/KBCvoid.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«نماهایی از آنچه کاسینی در کنار کیوان می‌دید»
—---------------------------------------—


#فضاپیمای_کاسینی چه چیزهایی در کنار کیوان می‌دید؟

در این نماهنگ زمان‌گریز، برخی از چشم‌اندازهایی که این فضاپیما در بخش پیشین ماموریتش دید را می‌بینیم.

در نخستین بخش (ثانیه‌ی ۷)، یک خط عمودی پدیدار می‌شود؛ این خط در حقیقت سامانه‌ی بسیار باریک حلقه‌های کیوان است که تقریبا از لبه دیده می‌شود.

سپس شماری از ماه‌های کیوان به سرعت از میدان دید می‌گذرند. در بخش بعدی (ثانیه‌ی ۱۱) حلقه‌ی شگفت‌انگیز و موجدار F را می‌بینیم که دو ماه چوپان به گونه‌ای پیوسته با گرانش خود آن را می‌آشوبند و موج‌هایی در آن پدید می‌آورند.

اندکی بعد، بیشتر سامانه‌ی گسترده‌ی حلقه‌های کیوان از میدان دید می‌گذرد که هر از گاهی پیکره‌ی باشکوه خود سیاره نیز در کنارشان دیده می‌شود.

الگوهای ابری تیتان در ثانیه‌ی ۳۹ و خود کیوان در ثانیه‌ی۴۱ پدیدار می‌شوند. نماهایی از گذر چندین ماه کیوان هم در ویدیو دیده می‌شود از جمله فوبه، میماس، اپیمتئوس، و یاپتوس. در بخش‌های دیگری از ویدیو به نظر می‌رسد ماه‌های کیوان در مسیرشان به گرد سیاره، از کنار هم می‌گذرند. هر از گاهی نیز یکی از این ماه‌های درخشان از درون میدان‌های پرستاره‌ی پس‌زمینه می‌گذرد.

فضاپیمای روباتیک کاسینی از زمان رسیدنش به #کیوان در سال ۲۰۰۴، تاکنون انقلابی در دانش بشر از کیوان و ماه‌هایش به پا کرده. در ماه سپتامبر، کاسینی با شیرجه‌ای یکراست به درون این غول حلقه‌دار، پایانی چشمگیر برای ماموریت خود رقم خواهد زد.
#apod
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Saturn.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«نماهایی از آنچه کاسینی در کنار کیوان می‌دید»
توضیح در این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2701

«دگرگونی صورت فلکی شکارچی در ۴۵۰ هزار سال آینده»
—---------------------------------------------------—

* انسان‌ها هزاران سال پیش که از آفریقا بیرون آمدند، آسمان شب‌هایشان متفاوت با چیزی بود که مردمان امروزی می‌بینند. و انسان‌های هزاران سال دیگر نیز بیننده‌ی چشم‌انداز دیگری از آسمان خواهند بود.

در ویدیویی که از سوی سازمان فضایی اروپا و بر پایه‌ی داده‌های فضاپیماهای گایا و ماهواره‌ی هیپارکوس منتشر شده، دگرگونی‌های صورت فلکی شکارچی (به عربی: جبار) را در درازنای ۴۵۰ هزار سال آینده می‌بینیم. این ویدیو خود بخشی از یک ویدیوی بزرگ‌تر است که جابجایی بیش از ۲ میلیون ستاره را در ۵ میلیون سال آینده نشان می‌دهد.

[آن را اینجا دیدید: * فیلمی از جابجایی‌های ستارگان آسمان در چند میلیون سال آینده (https://goo.gl/w9OTVr)]

شاید به نظر برسد ستارگان در گنبد آسمان جایگاه ثابتی دارند و نسبت به یکدیگر جابجا نمی‌شوند، ولی آنها بی‌حرکت نیستند، حتی با این که هر شب آنها را نسبت به هم یک جا می‌بینیم. جابجایی ستارگان به اندازه‌ای کُند انجام می‌شود که دهه‌ها -و اغلب سده‌ها- زمان می‌برد تا حتی اندکی از دیدگاه زمینیان جایشان تغییر کند.

جایگاه آنها از چشم ما به کمک یک سامانه‌ی مختصات در کره‌ی آسمان سنجیده می‌شود که در آن، فاصله‌ی یک افق تا افق دیگر ۱۸۰ درجه است. جابجایی ستارگان در آسمان به نام حرکت خاص (جنبش سره) خوانده شده و با "ثانیه‌ی قوس" در سال، یا گاهی در سده اندازه گرفته می‌شود (هر ثانیه‌ی قوس برابر با ۱/۳۶۰۰م یک درجه‌ی قوس است). یک ثانیه‌ی قوس هم‌ارز ۱/۱۸۰۰م قطر ماه از دید زمین است.

برای نمونه، بر پایه‌ی داده‌های هیپارکوس در سال ۲۰۰۷، سریع‌ترین حرکت خاص یک ستاره از آنِ ستاره‌ی بارنارد در فاصله‌ی ۶ سال نوری است که به ۱۰.۳ ثانیه‌ی قوس در سال می‌رسد. ستاره‌ی بارنارد تا حدود ۱۸۰ سال دیگر، مسافتی هم‌ارز پهنای قرص کامل ماه را در آسمان زمین خواهد پیمود.

در #صورت_فلکی_شکارچی، درخشان‌ترین ستارگان بسیار کندتر از ستاره‌ی بارنارد حرکت می‌کنند، زیرا فاصله‌ی میانگینشان از زمین صدها سال نوریست؛ بر پایه‌ی داده‌های هیپارکوس، ستاره‌ی سرخ‌فام شبان‌شانه (به عربی: ابط‌الجوزا) تنها ۰.۰۲۶ ثانیه‌ی قوس در سال جابجا می‌شود. این در ۱۰ هزار سال می‌شود ۰.۰۷ درجه (انگشت کوچک انسان که در فاصله‌ی بازو نگه داشته شود، حدود ۱ درجه است).

در این ویدیو، جابجایی‌های ستارگان در گذشته بازسازی شده و برای آینده به کار رفته است. ابط‌الجوزا که اکنون از دیدگاه زمین، شانه‌ی چپ شکارچی را نشان می‌دهد، در زمانی به نسبت کوتاه -تا ۱۰۰ هزار سال دیگر- از چارچوب ویدیو که ۲۰ در ۴۰ درجه را می‌پوشاند بیرون می‌رود.

در این میان، شکل کلاسیک کمربند شکارچی به نسبت پایدار می‌ماند، جایگاه ستارگان پای شکارچی، کاپا شکارچی، و گاما شکارچی -ستارگانی که به ترتیب، شانه‌ی راست، پای چپ، و پای راست شکارچی را نشان می‌دهند- نیز همینطور.

خوشه‌ی اشتران ماده (به عربی: قلائص) که اکنون در صورت فلکی گاو است، از سمت راست چارچوب به بالا، سمت چپ می‌رود و همچنان که درخشان‌ترین ستاره‌ی گاو، ستاره‌ی پس‌رونده (دبران) کمی به سمت جنوب می‌رود، این خوشه هم به شکارچی نزدیک‌تر می‌شود. شکارچی و بسیاری از صورت‌های فلکی آشنا که برای هزاران سال راهنمای کشتی‌ها و سرچشمه‌ی داستان‌ها و افسانه‌ها بوده‌اند در آینده به کلی دگرگون خواهند شد، همان گونه که در گذشته پیکره‌ی دیگری داشتند.

در همین زمینه: * اگر ستاره دیگری جای ستاره قطبی باشد، آسمان چگونه خواهد بود؟ (https://goo.gl/oOS29t)

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/OrionGaia.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«دگرگونی صورت فلکی شکارچی در ۴۵۰ هزار سال آینده»
jتوضیح را در این پست بخوانید:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2703

«ویدیوی مسیر خورشیدگرفتگی ۲۱ اوت در آمریکا»
—----------------------------------------------

در زمان خورشیدگرفتگی ۲۱ اوت آمریکا کجا هستید؟

در این روز، سایه‌ی کره‌ی ماه برای نخستین بار از سال ۱۹۷۹، پهنای خاک کشور آمریکا را خواهد پیمود. در این ویدیوی ناسا مسیر پیش‌بینی‌شده‌ی آن را می‌بینیم که به کمک دانش اخترشناسی نوین با اطمینان شناسایی شده.

بیشتر مردم آمریکا می‌توانند در کمتر از یک روز خود را به مسیر گرفتگی کامل برسانند، و بقیه‌ی مردم آمریکای شمالی هم دستکم بیننده‌ی یک خورشیدگرفتگی پاره‌ای (جزیی) خواهند بود.

در مسیر گرفتگی کامل، اگر آسمان به اندازه‌ی کافی صاف و بی‌ابر باشد، قرص ماه جلوی خورشید را می‌گیرد و آن را به مدت ۲ دقیقه و ۴۰ ثانیه در تاریکی فرو می‌برد.

[پیش‌بینی وضع آب و هوا در آن روز را اینجا بخوانید: * مسیر تاریک آمریکا (https://goo.gl/oVzMme)]

اگر علاقمند به حضور در یک مهمانی #خورشیدگرفتگی هستید می‌توانید با انجمن‌ ستاره‌شناسی، مرکز علمی، دفتر گردشگری، یا دانشگاه در منطقه‌تان تماس بگیرید تا اگر برنامه‌ای برای آن دارند با آنها همراه شوید.

برخی از دوستداران خورشیدگرفتگی به اندازه‌ای پیگیر آن هستند که برای دیدنش تا ته دنیا هم رفته‌اند و در راهشان ماجراهای سرگرم‌کننده‌ای را هم ثبت کرده‌اند. [ببینید: * خورشید سیاه در ته دنیا (https://goo.gl/MrfP1i)]

#apod

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/EclipseAmerica.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«ویدیوی مسیر خورشیدگرفتگی ۲۱ اوت در آمریکا»

توضیح در این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2706

این ویدیو با حجم کمتر: 👇👇👇

«ویدیوی مسیر خورشیدگرفتگی ۲۱ اوت در آمریکا»

توضیح در این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2706

«ابرهای روشن و دریاچه‌های تیره تیتان»
—---------------------------------—

فضاپیمای کاسینی ناسا ابرهای متانی روشنی که در آسمان تابستانی تیتان، ماه سیاره‌ی کیوان (زحل) شناورند، و همچنین دریاها و دریاچه‌های هیدروکربنی تیره‌رنگ پیرامون قطب شمال آن را به تصویر کشیده است.

برخلاف سال‌های گذشته، اکنون بیشتر عرض‌های شمالی بالای #تیتان روشن از نور خورشید است. انقلاب تابستانی #کیوان در روز ۲۴ می ۲۰۱۷ رخ داد.

این عکس در روز ۹ ژوئن ۲۰۱۷، به کمک دوربین زاویه-باریک #فضاپیمای_کاسینی و با بهره از یک فیلتر طیفی که ترجیحا طول موج‌های فروسرخ-نزدیک در دو سوی ۹۳۸ نانومتر را از خود می‌گذراند ثبت شده. در زمان گرفتن عکس، فاصله‌ی کاسینی از تیتان حدود ۵۰۷۰۰۰ کیلومتر بود.
https://goo.gl/w6PJZF
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Titan.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«گریه‌های یک ستاره نوزاد راز ستارگان بزرگ را فاش کرد»
—------------------------------------------------—

ستارگان از ابرهای گاز و غباری که در فضای میان‌ستاره ای شناور است ساخته می‌شوند. ولی اخترشناسان تا امروز نتوانسته‌اند به خوبی این فرآیند را برای ستارگان بزرگی که در فضا می‌بینیم توضیح دهند. یک مساله‌ی کلیدی چرخش گاز است. در نخستین گام، ابر زاینده به آرامی می‌چرخد و با چگالش بیشتر ابر زیر گرانش خودش، این چرخش هم سریع‌تر می‌شود. ستارگانی که در چنین فرآیندی پدید می آیند می‌بایست چرخشی بسیار سریع داشته‌ باشند، ولی آنچه دیده شده این گونه نبوده. ستارگانی که در کیهان دیده می‌شوند چرخشی کندتر دارند.

این تکانه‌ی چرخشی چگونه از دست می‌رود؟ بر پایه‌ی یک احتمال، از راه برون‌ریزی گاز از ستاره‌ی نوزاد. اگر این برون‌ریزی گازی بچرخد، می‌تواند تکانه‌ی چرخشی را با خود از سامانه بیرون ببرد. اخترشناسان در تلاش بوده‌اند چرخش این برون‌ریزی را ببینند تا این نظریه را بیازمایند و سازوکار به راه افتادن آن را بشناسند. در چند مورد، نشانه‌های چرخش یافته شد ولی دیدن آشکار و پُروضوح آن دشوار بود، به ویژه پیرامون ستارگان نوزاد بزرگ.

گروهی از اخترشناسان به رهبری تومویا هیروتا، استادیار رصدخانه‌ی ملی اخترشناختی ژاپن (NAOJ) و دانشگاه تحصیلات تکمیلی برای پژوهش‌های پیشرفته (SOKENDAI)، یک ستاره‌ی نوزاد بزرگ به نام "چشمه‌ی ۱ شکارچی کی‌ال" (Orion KL Source I) در سحابی پرآوازه‌ی شکارچی در فاصله‌ی ۱۴۰۰ سال نوری زمین را رصد کردند. سحابی شکارچی نزدیک‌ترین منطقه‌ی ستاره‌زایی بزرگ به زمین است. به لطف نزدیک بودن آن، و توانمندی‌های پیشرفته‌ی آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما)، این گروه توانستند سرشت برون‌ریزی‌ "چشمه‌ی ۱" را آشکار کنند.

هیروتا می‌گوید: «ما چرخش این برون‌ریزی را به روشنی نمایان کردیم.همچنین، نتایج آن به ما بینش‌های مهمی درباره‌ی سازوکارِ به راه افتادن برون‌ریزی داد.» هیروتا نویسنده‌ی اصلی گزارش این پژوهش بود که در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده.

مشاهدات تازه‌ی آلما چرخش این برون‌ریزی را به زیبایی نشان می‌دهد. برون‌ریزی هم‌جهت با قرص گازی پیرامون ستاره می‌چرخد. این تایید نیرومندی برای این نظریه است که #برون‌ریزی نقش مهمی در دسترفت انرژی چرخشی بازی می‌کند.

افزون بر آن، آلما به روشنی نشان می‌دهد که این برون‌ریزی نه از کنار خود #پیش‌ستاره، بلکه از لبه‌ی بیرونی قرص آغاز می‌شود. این ریخت‌شناسی به خوبی با "مدل باد قرص مغناط‌-مرکزگریز" [۱] همخوانی دارد. در این مدل، گاز درون قرص چرخان در اثر نیروی مرکزگریز (گریز از مرکز) رو به بیرون حرکت می‌کند و سپس در راستای خطوط میدان مغناطیسی به بالا رفته و برون‌ریزی‌ها را پدید می‌آورد. اگرچه مشاهدات پیشین آلما نشانگر شواهدی پیرامون یک پیش‌ستاره‌ی کم‌جرم بود که از همین نظریه پشتیبانی می‌کرد، ولی شواهد قانع‌کننده‌ی کمی پیرامون پیش‌ستاره‌های بزرگ دیده شده بود زیرا بیشتر مناطق زاینده‌ی ستارگان بزرگ از زمین دور هستند و بررسی جزییاتشان دشوار است.

هیروتا می‌گوید: «به جز حسمندی و درستی، پژوهش ما نیاز به رصد پُروضوح امواج زیرمیلیمتری هم داشت، که آلما برای نخستین بار آن را برایمان امکان‌پذیر ساخت. امواج زیرمیلیمتری ابزار برشناختی (تشخیصی) بیمانندی برای منطقه‌ی چگال درونی این برون‌ریزی است، و ما این چرخش را درست در همانجا دیدیم. تفکیک‌پذیری آلما در آینده از این هم بهتر خواهد شد. ما می‌خواهیم برای بهبود شناختمان از سازوکار آغاز این برون‌ریزی‌ها و چگونگی پیدایش ستارگان بزرگ، در کنار پژوهش‌های نظری، اجرام دیگر را هم رصد کنیم.»

—------------------------------------------
یادداشت:
۱] magnetocentrifugal disk wind mode

https://goo.gl/7tAfRM
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/OrionKL.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

تصویر آلما از "چشمه‌ی ۱ شکارچی کی‌ال". پیش‌ستاره در مرکز است و با قرصی از گاز در بر گرفته شده (سرخ). گازهای دیگری از دو قطب بیرون زده که از ستاره‌ی نوزاد سرچشمه می‌گیرد (آبی).
@onestar_in_sevenskies

https://goo.gl/LFgrdz
این تصویر آلما چرخش گازی که از پیش‌ستاره‌ی "چشمه‌ی ۱ شکاچی کی‌ال" بیرون می‌زند را نشان می‌دهد. رنگ سرخ نمایانگر گازیست که از ما دور می‌شود و رنگ آبی گازیست که به سوی ما می‌آید. قرصی که پیش‌ستاره را در بر گرفته با رنگ سبز نمایانده شده.
مربوط به این پست:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2711

«انبوهی از ستارگان غول‌پیکر»
—------------------------—

خوشه‌ی ستاره‌ای وسترلاند ۱ (یا وسترلوند ۱) جایگاه برخی از بزرگ‌ترین و پرجرم‌ترین ستارگانِ شناخته شده است. این خوشه را بیش از همه با ستاره‌ی وسترلاند ۱-۲۶ می‌شناسیم، یک ابرغول سرخِ به اندازه‌ای بزرگ که اگر در جایگاه خورشید ما قرار داده شود، تا آن سوی مدار مشتری را هم در بر خواهد گرفت.

این خوشه‌ی جوان در بر دارنده‌ی ۳ ابرغول سرخ دیگر، ۶ فراغول زرد و ۲۴ ستاره‌ی ولف رایه نیز هست، به همراه چندین ستاره‌ی باز هم نامعمول‌تر که هنوز در دست بررسی هستند.

وسترلاند ۱ با داشتن فاصله‌ی ۱۵۰۰۰ سال نوری از زمین، یک خوشه‌ی به نسبت نزدیک بوده و آزمایشگاهی خوب برای بررسی رشد و دگرگونی ستارگان بزرگ در اختیار اخترشناسان نهاده است.

این تصویر را تلسکوپ فضایی هابل از وسترلاند ۱ که در صورت فلکی جنوبی آتشدان جای دارد گرفته. این خوشه اگرچه اکنون به عنوان یک "ابر"خوشه‌ی باز رده‌بندی شده، ولی شاید تا چند میلیارد سال دیگر به یک خوشه‌ی کروی کم‌جرم تبدیل شود.

#صورت_فلکی_آتشدان #خوشه_باز #apod
https://goo.gl/3SwZqT
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Westerlund1.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies