«دو کهکشان متفاوت در طیف پرتو X»
—-------------------------------------
https://goo.gl/0nOZS0
بخش مهمی از روند بررسی اجرام کیهانی، شناخت و زدودن امواج پس‌زمینه است. تصویری که اینجا می‌بینید برای نشان دادن توانایی ابزارهای نرم‌افزاری در بررسی عکس‌های ماهواره‌ی اروپایی XMM-نیوتن از اجرام بزرگی مانند کهکشان‌ها، خوشه‌های کهکشانی، و پَسمان‌های ابرنواختر درست شده.
این ابزار سیگنال‌های پس‌زمینه را شناسایی کرده و از تصویر می‌زداید (کاری که برای اجرام بزرگ و افشانی مانند اجرام این تصویر بسیار سخت است) تا عکس‌هایی ویراسته و بی‌نقص از آنها پدید آورد. این ابزار همچنین عکس‌هایی که XMM-نیوتن با سه دوربین پرتو X در دستگاه EPIC خود از یک جرم گرفته را با هم ادغام کرده و هموار و ساده می‌کند و نیز به دانشمندان امکان می‌دهد که چهل تکه‌ای از چندین تصویر درست کنند.
شاید چندان به نظر نیاید، ولی جرم ستاره-مانند سمت راست نوریست که از کهکشان مارپیچی ام۸۱ دریافت شده؛ ستاره‌ی سمت چپ هم در حقیقت مربوط به کهکشان کوتوله‌ی "هولمبرگ ۹" است.
با بررسی عکس‌هایی مانند این، به همراه عکس‌های تکمیلی که در طول موج‌های دیگر گرفته شده، دانشمندان می‌توانند نگاهی به ساختار یک جرم و گونه‌گونی‌های طیفی درون چشم‌انداز بیاندازند. ساختار الگوهای درخشان دربردارنده‌ی اطلاعاتی درباره‌ی سرچشمه‌ی تابش‌هاست، از جمله این که آیا تابش‌ها از "هاله‌ی" پیرامون کهکشان می‌آیند یا محدود به قرص و بازوهای آنند.
برای نمونه، تصویری که اینجاست نشان می‌دهد که یک چشمه‌ی درخشان در مرکز ام۸۱ وجود دارد که مربوط به هسته‌ی فعال آنست. همچنین با دور شدن از چشمه‌ی اصلی، درخشش کاهش می‌یابد و هاله‌ی گسترده‌ای با روشنی کمتر گرداگرد آن پدید می‌آورد. کهکشان‌هلی دیگر ممکن است بازوهای مارپیچی درخشان‌تری داشته باشند.
در کهکشان کوتوله هم یک چشمه‌ی پرتو X آشکار دیده می‌شود.
تیغه‌های شعاعی که از این دو چشمه‌ی نور بیرون زده از خود این اجرام نیستند بلکه مربوط به ساختار دوربینند و هنگامی پدید می‌آیند که چشمه‌ی نور بسیار درخشانی در میدان دید باشد. گاهی همین‌ها هم می‌توانند بر زیبایی چشم‌انداز بیافزایند.
* در تصویر بعدی، این دو کهکشان را در چندین طیف می بینید 👇🏼👇🏼👇🏼
#M81 #هولمبرگ_IX #پرتو_X #XMM_نیوتن
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/M81.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------------------------------
https://goo.gl/0nOZS0
بخش مهمی از روند بررسی اجرام کیهانی، شناخت و زدودن امواج پس‌زمینه است. تصویری که اینجا می‌بینید برای نشان دادن توانایی ابزارهای نرم‌افزاری در بررسی عکس‌های ماهواره‌ی اروپایی XMM-نیوتن از اجرام بزرگی مانند کهکشان‌ها، خوشه‌های کهکشانی، و پَسمان‌های ابرنواختر درست شده.
این ابزار سیگنال‌های پس‌زمینه را شناسایی کرده و از تصویر می‌زداید (کاری که برای اجرام بزرگ و افشانی مانند اجرام این تصویر بسیار سخت است) تا عکس‌هایی ویراسته و بی‌نقص از آنها پدید آورد. این ابزار همچنین عکس‌هایی که XMM-نیوتن با سه دوربین پرتو X در دستگاه EPIC خود از یک جرم گرفته را با هم ادغام کرده و هموار و ساده می‌کند و نیز به دانشمندان امکان می‌دهد که چهل تکه‌ای از چندین تصویر درست کنند.
شاید چندان به نظر نیاید، ولی جرم ستاره-مانند سمت راست نوریست که از کهکشان مارپیچی ام۸۱ دریافت شده؛ ستاره‌ی سمت چپ هم در حقیقت مربوط به کهکشان کوتوله‌ی "هولمبرگ ۹" است.
با بررسی عکس‌هایی مانند این، به همراه عکس‌های تکمیلی که در طول موج‌های دیگر گرفته شده، دانشمندان می‌توانند نگاهی به ساختار یک جرم و گونه‌گونی‌های طیفی درون چشم‌انداز بیاندازند. ساختار الگوهای درخشان دربردارنده‌ی اطلاعاتی درباره‌ی سرچشمه‌ی تابش‌هاست، از جمله این که آیا تابش‌ها از "هاله‌ی" پیرامون کهکشان می‌آیند یا محدود به قرص و بازوهای آنند.
برای نمونه، تصویری که اینجاست نشان می‌دهد که یک چشمه‌ی درخشان در مرکز ام۸۱ وجود دارد که مربوط به هسته‌ی فعال آنست. همچنین با دور شدن از چشمه‌ی اصلی، درخشش کاهش می‌یابد و هاله‌ی گسترده‌ای با روشنی کمتر گرداگرد آن پدید می‌آورد. کهکشان‌هلی دیگر ممکن است بازوهای مارپیچی درخشان‌تری داشته باشند.
در کهکشان کوتوله هم یک چشمه‌ی پرتو X آشکار دیده می‌شود.
تیغه‌های شعاعی که از این دو چشمه‌ی نور بیرون زده از خود این اجرام نیستند بلکه مربوط به ساختار دوربینند و هنگامی پدید می‌آیند که چشمه‌ی نور بسیار درخشانی در میدان دید باشد. گاهی همین‌ها هم می‌توانند بر زیبایی چشم‌انداز بیافزایند.
* در تصویر بعدی، این دو کهکشان را در چندین طیف می بینید 👇🏼👇🏼👇🏼
#M81 #هولمبرگ_IX #پرتو_X #XMM_نیوتن
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/M81.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«گنجینه‌ای از ابرسیاهچاله‌ها در ژرف‌ترین تصویر پرتو X که تاکنون گرفته شده»
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/63sVwY
* #تلسکوپ_فضایی_چاندرا با خیره شدن به بخش کوچکی از آسمان به مدت حدود ۱۲ هفته، ۱۰۰۸ چشمه‌ی پرتو X را آشکار کرده که بیشترشان سیاهچاله‌های ابرپرجرم (ابرسیاهچاله‌ها) هستند.
تصویر شگفت‌انگیزی که با بهره از رصدخانهی فضایی #پرتو_X چاندرای ناسا گرفته شده به دانشمندان بهترین دیدگاهی که تاکنون از رشد سیاهچاله‌ها در درازنای میلیاردها سال، از اندکی پس از مهبانگ به بعد داشته‌اند را می‌دهد. این ژرف‌ترین تصویر پرتو ایکسی است که تاکنون گرفته شده زیرا نوردهی آن حدود ۷ میلیون ثانیه به درازا کشید، یعنی ۱۱ هفته و نیم از زمان رصدی تلسکوپ چاندرا.
این تصویر بخشی از "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (#CDF_S) است. بخش مرکزی تصویر بالاترین انباشت ابرسیاهچاله‌ها که تاکنون دیده شده را در بر دارد، حدود ۵۰۰۰ جرم که همگی در منطقه‌ای از آسمان به پهنای قرص کامل ماه جای دارند، هم‌ارز حدود یک میلیارد جرم در سرتاسر آسمان.
نیل برانت از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در یونیورسیتی پارک پنسیلوانیا می‌گوید: «ما با این عکس جالب میتوانیم نخستین روزهای سیاهچاله‌های کیهان را بکاویم و شیوه‌ی دگرگونی آنها در درازنای میلیاردها سال را ببینیم.» برانت رهبر گروهی از اخترشناسان بود که به بررسی این عکس پرداختند.
حدود ۷۰ درصد اجرامی که در این تصویر دیده می‌شوند ابرسیاهچاله‌هایی هستند (سیاهچاله‌های ابرپرجرم) با جرم‌هایی از حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۰ میلیارد برابر جرم خورشید. گازی که به سوی این سیاهچاله‌ها می‌رود، با نزدیک‌تر شدن به #افق_رویداد آن (نقطه‌ی بی‌بازگشت) داغ و داغ‌تر می‌شود و پرتوهای پرانرژی X می‌گسیلد.
بین لو، عضو این گروه پژوهشی از دانشگاه نانجینگ چین می‌گوید: «دیدن سیاهچاله‌های آغازین کیهان کار بسیار دشواریست زیرا بی‌اندازه دورند و تنها زمانی درخشان می‌شوند که فعالانه در کار فرو کشیدن و بلعیدن مواد باشند. ولی اگر به مدت کافی با چاندرا به [یک بخش از] آسمان خیره شویم میتوانیم شمار بسیاری از سیاهچاله‌های رو به رشد را بیابیم و بررسی کنیم، سیاهچاله‌هایی که برخی از آنها به نظر می‌رسد از نظر زمانی فاصله‌ی چندانی با #مهبانگ ندارند.»
این تصویر پرتو ایکس فرا-ژرف به دانشمندان اجازه می دهد تا نظریه‌هایی درباره‌ی چگونگی رشد ابرسیاهچاله‌ها در مدت یک تا دو میلیارد سال پس از مهبانگ را بررسی کنند. پژوهشگران با بهره از این داده‌ها نشان دادند که این سیاهچاله‌ها در کیهان آغازین به طور عمده رشدی انفجاری داشتند نه این که به آرامی مواد را بعیده و جرمشان را افزایش دهند.
[پژوهش دیگری در همین زمینه: * ابرسیاهچاله های آغازین چگونه به این سرعت رشد کردند؟ (https://goo.gl/EMTXQj)
دانشمندان همچنین به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد ابرسیاهچاله‌ها احتمالا بذرهایی "سنگین" دارند -با جرم‌هایی از ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار برابر خورشید.- نه بذرهایی سبک با جرم حدود ۱۰۰ برابر خورشید. این به یک راز مهم اخترفیزیکی اشاره می‌کند در این باره که این اجرام چگونه می‌توانستند به این سرعت رشد کنند و به جرم‌هایی نزدیک به یک میلیارد برابر خورشید، آن هم در زمانی که هنوز کیهان سن چندانی نداشت برسند....
🔴 ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/63sVwY
* #تلسکوپ_فضایی_چاندرا با خیره شدن به بخش کوچکی از آسمان به مدت حدود ۱۲ هفته، ۱۰۰۸ چشمه‌ی پرتو X را آشکار کرده که بیشترشان سیاهچاله‌های ابرپرجرم (ابرسیاهچاله‌ها) هستند.
تصویر شگفت‌انگیزی که با بهره از رصدخانهی فضایی #پرتو_X چاندرای ناسا گرفته شده به دانشمندان بهترین دیدگاهی که تاکنون از رشد سیاهچاله‌ها در درازنای میلیاردها سال، از اندکی پس از مهبانگ به بعد داشته‌اند را می‌دهد. این ژرف‌ترین تصویر پرتو ایکسی است که تاکنون گرفته شده زیرا نوردهی آن حدود ۷ میلیون ثانیه به درازا کشید، یعنی ۱۱ هفته و نیم از زمان رصدی تلسکوپ چاندرا.
این تصویر بخشی از "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (#CDF_S) است. بخش مرکزی تصویر بالاترین انباشت ابرسیاهچاله‌ها که تاکنون دیده شده را در بر دارد، حدود ۵۰۰۰ جرم که همگی در منطقه‌ای از آسمان به پهنای قرص کامل ماه جای دارند، هم‌ارز حدود یک میلیارد جرم در سرتاسر آسمان.
نیل برانت از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در یونیورسیتی پارک پنسیلوانیا می‌گوید: «ما با این عکس جالب میتوانیم نخستین روزهای سیاهچاله‌های کیهان را بکاویم و شیوه‌ی دگرگونی آنها در درازنای میلیاردها سال را ببینیم.» برانت رهبر گروهی از اخترشناسان بود که به بررسی این عکس پرداختند.
حدود ۷۰ درصد اجرامی که در این تصویر دیده می‌شوند ابرسیاهچاله‌هایی هستند (سیاهچاله‌های ابرپرجرم) با جرم‌هایی از حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۰ میلیارد برابر جرم خورشید. گازی که به سوی این سیاهچاله‌ها می‌رود، با نزدیک‌تر شدن به #افق_رویداد آن (نقطه‌ی بی‌بازگشت) داغ و داغ‌تر می‌شود و پرتوهای پرانرژی X می‌گسیلد.
بین لو، عضو این گروه پژوهشی از دانشگاه نانجینگ چین می‌گوید: «دیدن سیاهچاله‌های آغازین کیهان کار بسیار دشواریست زیرا بی‌اندازه دورند و تنها زمانی درخشان می‌شوند که فعالانه در کار فرو کشیدن و بلعیدن مواد باشند. ولی اگر به مدت کافی با چاندرا به [یک بخش از] آسمان خیره شویم میتوانیم شمار بسیاری از سیاهچاله‌های رو به رشد را بیابیم و بررسی کنیم، سیاهچاله‌هایی که برخی از آنها به نظر می‌رسد از نظر زمانی فاصله‌ی چندانی با #مهبانگ ندارند.»
این تصویر پرتو ایکس فرا-ژرف به دانشمندان اجازه می دهد تا نظریه‌هایی درباره‌ی چگونگی رشد ابرسیاهچاله‌ها در مدت یک تا دو میلیارد سال پس از مهبانگ را بررسی کنند. پژوهشگران با بهره از این داده‌ها نشان دادند که این سیاهچاله‌ها در کیهان آغازین به طور عمده رشدی انفجاری داشتند نه این که به آرامی مواد را بعیده و جرمشان را افزایش دهند.
[پژوهش دیگری در همین زمینه: * ابرسیاهچاله های آغازین چگونه به این سرعت رشد کردند؟ (https://goo.gl/EMTXQj)
دانشمندان همچنین به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد ابرسیاهچاله‌ها احتمالا بذرهایی "سنگین" دارند -با جرم‌هایی از ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار برابر خورشید.- نه بذرهایی سبک با جرم حدود ۱۰۰ برابر خورشید. این به یک راز مهم اخترفیزیکی اشاره می‌کند در این باره که این اجرام چگونه می‌توانستند به این سرعت رشد کنند و به جرم‌هایی نزدیک به یک میلیارد برابر خورشید، آن هم در زمانی که هنوز کیهان سن چندانی نداشت برسند....
🔴 ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
«سیاهچاله‌ای که یک دهه است دارد غذایش را می‌جود»
—----------------------------------------
https://goo.gl/DlTcla
* حدود یک دهه پیش یک سیاهچاله‌ی غول‌پیکر ستاره‌ای را تکه تکه کرد و هنوز که هنوز است دارد آن را می‌جود. این بیش از ده برابر طولانی‌تر از همه‌ی رویدادهای مرگ ستارگان در چنگ سیاهچاله‌ها است که تاکنون دیده شده.
پژوهشگران این کشف را به کمک داده‌های رصدخانهی پرتو X چاندرای ناسا و ماهواره‌ی سویفت و ماهواره‌ی XMM-نیوتن سازمان فضایی اروپا انجام دادند.
این سه تلسکوپ مدارگرد پرتو X نشانه‌هایی از یک "رویداد گسست کشندی" یا #TDE یافتند، رویدادی که در آن نیروهای کشندی ناشی از گرانش سهمگین یک سیاهچاله می‌تواند جرمی مانند یک ستاره که بیش از اندازه به آن نزدیک شده را از هم پاره کند. در زمان یک تی‌دی‌ای، بخشی از پسماندهای ستاره با سرعت بسیار به بیرون پرتاب می‌شوند ولی بقیه‌ی آن به سوی سیاهچاله می‌روند. هنگامی که این مواد به سوی سیاهچاله می‌روند تا توسط آن بلعیده شوند، دمایشان تا میلیون‌ها درجه بالا رفته و شراره‌ی پرتو X ویژه‌ای تولید می‌کنند.
داچینگ لین از دانشگاه نیوهمپشیر و رهبر این پژوهش می‌گوید: «ما بیننده‌ی مرگ تماشایی و درازمدت یک ستاره بوده‌ایم. از دهه‌ی ۱۹۹۰ تاکنون ده‌ها #رویداد_گسست_کشندی دیده شده ولی درخشش هیچ کدام به اندازه‌ی این یکی دوام نداشت.»
دوره‌ی ده‌ساله و بیش از اندازه بلند درخشش این تی‌دی‌ای دو توضیح می‌تواند داشته باشد: یکی این که تنها فرض کنیم ستاره زیادی بزرگ بوده و به همین دلیل سیاهچاله زمان بیشتری را صرف از هم گسستن کامل آن کرده. در این صورت، این ستاره شاید ۱۰ برابر خورشید جرم داشته. ولی چنین ستارگان پرجرمی کمیابند (کمتر از ۱% جمعیت ستارگان)، پس نظریه‌ی جایگزین که احتمال بیشتری هم دارد مطرح شد: ستاره کوچک بوده ولی سیاهچاله پیش از خوردن ستاره، آن را "به طور کامل" تکه پاره کرده [چیزی که برای نخستین بار دیده می‌شود].
چشمه‌ی پرتو X مربوط به این سیاهچاله به نام XJ1500+0154 شناخته می‌شود و در کهکشان کوچکی در فاصله‌ی ۱.۸ میلیارد سال نوری از زمین جای دارد.
این چشمه‌ی پرتو X در عکس‌های رصدخانهی چاندرا در دوم آوریل ۲۰۰۵ دیده نشده بود ، ولی در عکس‌های XMM-نیوتن در ۲۳ ژوییه‌ی ۲۰۰۵ دیده شد و در ۵ ژوئن ۲۰۰۸ به اوج درخشش خود در تصاویر چاندرا رسید. این عکس‌ها نشان می‌دهند که این چشمه دستکم ۱۰۰ برابر در طیف پرتو X درخشان‌تر شده بود. از آن هنگام تاکنون رصدخانه‌های چاندرا، سویفت و XMM-نیوتن آن را زیر نظر داشته‌اند.
داده‌های پرتو ایکسِ بسیار روشن چاندرا نشان می‌دهند که XJ1500+0154 در مرکز کهکشان میزبانش جای دارد، یعنی همان جایی که برای یک سیاهچاله‌ی ابرپرجرم (#ابرسیاهچاله) انتظار می‌رود.
داده‌های پرتو X همچنین نشان می دهند که تابش مواد پیرامون این سیاهچاله به طور پیوسته از مرزی به نام "#حد_ادینگتون" گذشته، مرزی که در آن، فشار برون‌گرای پرتوهای گاز داغ با کششِ گرانشی درون‌گرای سیاهچاله برابر شده و با هم به تعادل می‌رسند.
یکی از نویسندگان پژوهش، جیمز گیلوکان از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان می‌گوید: «در بیشتر زمانی که این جرم را نگاه می‌کردیم، رشد آن را سریع یافتیم. این به ما می‌گوید که چیزی نامعمول- مانند ستاره‌ای دو برابر پرجرم‌تر از خورشید دارد به کام سیاهچاله می‌رود.»
این نتیجه‌گیری که ابرسیاهچاله‌ها می‌توانند از راه تی‌دی‌ای یا راه‌های دیگر، با نرخی بالاتر از نرخ مربوط به حد ادینگتون رشد کنند پیامدهای مهمی دارد. اخترشناسان مدت‌ها در این فکر بودند که ابرسیاهچاله‌های کیهان چگونه به این سرعت رشد می‌کنند. سیاهچاله‌هایی یافته شده که در زمانی تنها ۱ میلیارد سال پس از مهبانگ، جرمی ۱ میلیارد برابر خورشید داشته‌اند. یافته‌های این پژوهش شاید بتواند پاسخی برای این پرسش به ما بدهد.
استفانی کوموسا، یکی دیگر از نویسندگان پژوهش هم می گوید: «این رویداد نشان می‌دهد که سیاهچاله‌ها به راستی می‌توانند با نرخ‌های باورنکردنی بی‌اندازه بالا رشد کنند. این شاید بتوانند به ما در شناخت چگونگی پیدایش سیاهچاله‌های زودرس کمک کند.»
بر پایه‌ی مدل‌سازی پژوهشگران، ذخیره‌ی موادی که این سیاهچاله را تغذیه می‌کنند تا دهه‌ی دیگر به اندازه‌ی چشمگیری کاهش خواهد یافت. این باعث خواهد شد تا چند سال دیگر، XJ1500+0154 در طیف #پرتو_X ناپدید شود.
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/TDE.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—----------------------------------------
https://goo.gl/DlTcla
* حدود یک دهه پیش یک سیاهچاله‌ی غول‌پیکر ستاره‌ای را تکه تکه کرد و هنوز که هنوز است دارد آن را می‌جود. این بیش از ده برابر طولانی‌تر از همه‌ی رویدادهای مرگ ستارگان در چنگ سیاهچاله‌ها است که تاکنون دیده شده.
پژوهشگران این کشف را به کمک داده‌های رصدخانهی پرتو X چاندرای ناسا و ماهواره‌ی سویفت و ماهواره‌ی XMM-نیوتن سازمان فضایی اروپا انجام دادند.
این سه تلسکوپ مدارگرد پرتو X نشانه‌هایی از یک "رویداد گسست کشندی" یا #TDE یافتند، رویدادی که در آن نیروهای کشندی ناشی از گرانش سهمگین یک سیاهچاله می‌تواند جرمی مانند یک ستاره که بیش از اندازه به آن نزدیک شده را از هم پاره کند. در زمان یک تی‌دی‌ای، بخشی از پسماندهای ستاره با سرعت بسیار به بیرون پرتاب می‌شوند ولی بقیه‌ی آن به سوی سیاهچاله می‌روند. هنگامی که این مواد به سوی سیاهچاله می‌روند تا توسط آن بلعیده شوند، دمایشان تا میلیون‌ها درجه بالا رفته و شراره‌ی پرتو X ویژه‌ای تولید می‌کنند.
داچینگ لین از دانشگاه نیوهمپشیر و رهبر این پژوهش می‌گوید: «ما بیننده‌ی مرگ تماشایی و درازمدت یک ستاره بوده‌ایم. از دهه‌ی ۱۹۹۰ تاکنون ده‌ها #رویداد_گسست_کشندی دیده شده ولی درخشش هیچ کدام به اندازه‌ی این یکی دوام نداشت.»
دوره‌ی ده‌ساله و بیش از اندازه بلند درخشش این تی‌دی‌ای دو توضیح می‌تواند داشته باشد: یکی این که تنها فرض کنیم ستاره زیادی بزرگ بوده و به همین دلیل سیاهچاله زمان بیشتری را صرف از هم گسستن کامل آن کرده. در این صورت، این ستاره شاید ۱۰ برابر خورشید جرم داشته. ولی چنین ستارگان پرجرمی کمیابند (کمتر از ۱% جمعیت ستارگان)، پس نظریه‌ی جایگزین که احتمال بیشتری هم دارد مطرح شد: ستاره کوچک بوده ولی سیاهچاله پیش از خوردن ستاره، آن را "به طور کامل" تکه پاره کرده [چیزی که برای نخستین بار دیده می‌شود].
چشمه‌ی پرتو X مربوط به این سیاهچاله به نام XJ1500+0154 شناخته می‌شود و در کهکشان کوچکی در فاصله‌ی ۱.۸ میلیارد سال نوری از زمین جای دارد.
این چشمه‌ی پرتو X در عکس‌های رصدخانهی چاندرا در دوم آوریل ۲۰۰۵ دیده نشده بود ، ولی در عکس‌های XMM-نیوتن در ۲۳ ژوییه‌ی ۲۰۰۵ دیده شد و در ۵ ژوئن ۲۰۰۸ به اوج درخشش خود در تصاویر چاندرا رسید. این عکس‌ها نشان می‌دهند که این چشمه دستکم ۱۰۰ برابر در طیف پرتو X درخشان‌تر شده بود. از آن هنگام تاکنون رصدخانه‌های چاندرا، سویفت و XMM-نیوتن آن را زیر نظر داشته‌اند.
داده‌های پرتو ایکسِ بسیار روشن چاندرا نشان می‌دهند که XJ1500+0154 در مرکز کهکشان میزبانش جای دارد، یعنی همان جایی که برای یک سیاهچاله‌ی ابرپرجرم (#ابرسیاهچاله) انتظار می‌رود.
داده‌های پرتو X همچنین نشان می دهند که تابش مواد پیرامون این سیاهچاله به طور پیوسته از مرزی به نام "#حد_ادینگتون" گذشته، مرزی که در آن، فشار برون‌گرای پرتوهای گاز داغ با کششِ گرانشی درون‌گرای سیاهچاله برابر شده و با هم به تعادل می‌رسند.
یکی از نویسندگان پژوهش، جیمز گیلوکان از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان می‌گوید: «در بیشتر زمانی که این جرم را نگاه می‌کردیم، رشد آن را سریع یافتیم. این به ما می‌گوید که چیزی نامعمول- مانند ستاره‌ای دو برابر پرجرم‌تر از خورشید دارد به کام سیاهچاله می‌رود.»
این نتیجه‌گیری که ابرسیاهچاله‌ها می‌توانند از راه تی‌دی‌ای یا راه‌های دیگر، با نرخی بالاتر از نرخ مربوط به حد ادینگتون رشد کنند پیامدهای مهمی دارد. اخترشناسان مدت‌ها در این فکر بودند که ابرسیاهچاله‌های کیهان چگونه به این سرعت رشد می‌کنند. سیاهچاله‌هایی یافته شده که در زمانی تنها ۱ میلیارد سال پس از مهبانگ، جرمی ۱ میلیارد برابر خورشید داشته‌اند. یافته‌های این پژوهش شاید بتواند پاسخی برای این پرسش به ما بدهد.
استفانی کوموسا، یکی دیگر از نویسندگان پژوهش هم می گوید: «این رویداد نشان می‌دهد که سیاهچاله‌ها به راستی می‌توانند با نرخ‌های باورنکردنی بی‌اندازه بالا رشد کنند. این شاید بتوانند به ما در شناخت چگونگی پیدایش سیاهچاله‌های زودرس کمک کند.»
بر پایه‌ی مدل‌سازی پژوهشگران، ذخیره‌ی موادی که این سیاهچاله را تغذیه می‌کنند تا دهه‌ی دیگر به اندازه‌ی چشمگیری کاهش خواهد یافت. این باعث خواهد شد تا چند سال دیگر، XJ1500+0154 در طیف #پرتو_X ناپدید شود.
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/TDE.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«ستاره‌ای که با تنگ‌ترین مدار دیده شده به گرد یک سیاهچاله می‌چرخد» —--------------------------------------------------------------- * اخترشناسان یک جفتِ بی‌اندازه نزدیک به هم با تنگ‌ترین مداری که تاکنون دیده شده را در خوشه‌ی کروی "۴۷ توکان"، توده‌ی فشرده‌ای…
🔴ادامه ی پست پیشین👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽
توضیح دیگری برای این سامانه می‌تواند این باشد که یکی از همدم‌ها به جای سیاهچاله، یک ستاره‌ی نوترونی است که هر چه مواد کوتوله‌ی سفید را می‌کشد و یک قرص دور خود می‌سازد، چرخش محوری‌اش هم سریع‌تر می‌شود. این فرآیند می‌تواند سرعت چرخش ستاره‌ی نوترونی را به هزاران بار در ثانیه برساند. چنین جرمی یک "تپ‌اختر میلی‌ثانیه‌ای گذرشی (transitional millisecond pulsars) شناخته می‌شود و تاکنون چند نمونه‌اش که در پایان این فرآیند افزایش سرعت چرخش یک ستاره‌ی نوترونی بوده‌اند یافته شده.
نویسندگان پژوهش به این توضیح دوم علاقه ندارند زیرا تپ‌اخترهای میلی‌ثانیه‌ای گذرشی دارای ویژگی‌هایی هستند که در ایکس۹ دیده نشده، مانند تغییرپذیری بسیار شدید در طول موج‌های #پرتو_X و رادیویی. با این حال نمی‌توانند آن را رد کنند.
افزون بر چاندرا، تلسکوپ نوستار ناسا که پرتوهای X پرانرژی‌تر را می‌بیند، و رادیوتلسکوپ آرایه‌ی تلسکوپی فشرده‌ی استرالیا (ATCA) هم برای این کشف به کار رفتند.
#سامانه_دوتایی
🔴⚫️ توضیح تصویر:
برداشت هنری از سامانه‌ی ایکس۹. در چارچوب پیوست، عکس واقعی تلسکوپ چاندرا را می‌بینیم که در آن، پرتوهای X با انرژی کم، میانگین، و بالا به ترتیب به رنگ‌های سرخ، سبز و آبی نشان داده شده.
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/X9.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
توضیح دیگری برای این سامانه می‌تواند این باشد که یکی از همدم‌ها به جای سیاهچاله، یک ستاره‌ی نوترونی است که هر چه مواد کوتوله‌ی سفید را می‌کشد و یک قرص دور خود می‌سازد، چرخش محوری‌اش هم سریع‌تر می‌شود. این فرآیند می‌تواند سرعت چرخش ستاره‌ی نوترونی را به هزاران بار در ثانیه برساند. چنین جرمی یک "تپ‌اختر میلی‌ثانیه‌ای گذرشی (transitional millisecond pulsars) شناخته می‌شود و تاکنون چند نمونه‌اش که در پایان این فرآیند افزایش سرعت چرخش یک ستاره‌ی نوترونی بوده‌اند یافته شده.
نویسندگان پژوهش به این توضیح دوم علاقه ندارند زیرا تپ‌اخترهای میلی‌ثانیه‌ای گذرشی دارای ویژگی‌هایی هستند که در ایکس۹ دیده نشده، مانند تغییرپذیری بسیار شدید در طول موج‌های #پرتو_X و رادیویی. با این حال نمی‌توانند آن را رد کنند.
افزون بر چاندرا، تلسکوپ نوستار ناسا که پرتوهای X پرانرژی‌تر را می‌بیند، و رادیوتلسکوپ آرایه‌ی تلسکوپی فشرده‌ی استرالیا (ATCA) هم برای این کشف به کار رفتند.
#سامانه_دوتایی
🔴⚫️ توضیح تصویر:
برداشت هنری از سامانه‌ی ایکس۹. در چارچوب پیوست، عکس واقعی تلسکوپ چاندرا را می‌بینیم که در آن، پرتوهای X با انرژی کم، میانگین، و بالا به ترتیب به رنگ‌های سرخ، سبز و آبی نشان داده شده.
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/X9.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
1Star7Sky
ستاره‌ای که با تنگ‌ترین مدار دیده شده به گرد یک سیاهچاله می‌چرخد
* اخترشناسان یک جفتِ بی‌اندازه نزدیک به هم با تنگ‌ترین مداری که تاکنون دیده شده را در خوشه‌ی کروی " ۴۷ توکان "، توده‌ی فشرده‌ای از ستارگان...
«برق اسرارآمیز پرتو X در بایگانی چاندرا»
—------------------------------------—
https://goo.gl/ZGmUtl
* اخترشناسان درخشش #پرتو_X شگفت‌انگیزی را در یک منطقه‌ی دوردست کیهان دیده‌اند، بدون آن که بدانند دقیقا از کجا آمده و سرچشمه‌اش چیست.
در اکتبر ۲۰۱۴، رصدخانهی پرتو ایکس چاندرای ناسا در منطقه‌ای از آسمان به نام "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (CDF-S) فورانی به نام سی‌دی‌اف-اس ایکس‌تی۱ (CDF-S XT1) را مشاهده کرد. عکس‌های این تلسکوپ نشان می‌داد که این برق پرتو ایکس در چند ساعت نخست فوران، ۱۰۰۰ بار درخشان‌تر شد و پس از یک روز به طور چشمگیری رو به خاموشی رفت.
فرانتس بائر، پژوهشگر دانشگاه اسقفی کاتولیک شیلی در سانتیاگو می‌گوید: «از زمان یافتن این چشمه تاکنون در تلاش برای یافتن ریشه‌ی آن بوده‌ایم. انگار یک جورچین که برخی از تکه‌هایش را نداشته باشیم.» بائر نویسنده‌ی نخست پژوهشنامه‌ای تازه درباره‌ی این یافته است.
هنوز دانشمندان چشمه‌ی دقیق آن برق رازگونه‌ی سال ۲۰۱۴ را نیافته‌اند ولی داده‌های بایگانی تلسکوپ‌های فضایی هابل و اسپیتزر نشان می‌دهد که گویا این رویداد در یک کهکشان کوچک و کم‌نور به فاصله‌ی حدود ۱۰.۷ میلیارد سال نوری زمین رخ داده بوده. انرژی‌ای که این چشمه‌ی پرتو ایکس در چند دقیقه آزاد کرد، هزاران برابر انرژی کل ستارگان این کهکشان بود.
بر پایه‌ی بررسی تازه، این پرتوهای ایکس شاید دستاورد یک #انفجار_پرتو_گاما (GRB) بوده‌اند (انفجار نیرومند ولی کوتاه‌مدتی که در اثر رمبش یک ستاره‌ی بزرگ یا برخورد دو ستاره‌ی نوترونی رخ می‌دهد) و یا شاید دستاورد بلعیده شدن یک کوتوله‌ی سفید توسط یک سیاهچاله‌ی میان‌وزن بوده.
ولی به گفته‌ی نویسنده‌ی دیگر این پژوهش، ازکیِل تریستر: «هیچ یک از این نظریه‌ها همخوانی دقیقی با داده‌ها نداشتند. ولی سپس دوباره دریافتیم که تقریبا هیچ یک از این احتمال‌ها با داده‌های واقعی جور در نمی‌آمدند، بنابراین هیچ شناخت درستی از آنها نداریم.»
این چشمه‌ی پرتو ایکس دارای ویژگی‌هایی متفاوت با چشمه‌های پرتو ایکس متغیر و رازگونه‌ی دیگریست که در کهکشان‌های بیضیگون ان‌جی‌سی ۵۱۲۸ (قنطورس آ) و ان‌جی‌سی ۴۶۳۶ توسط جیمی اروین و همکارانش یافته شده بودند. به ویژه این که این چشمه به احتمال بسیار مربوط به نابودی یک ستاره‌ی نوترونی، کوتوله‌ی سفید، یا یک ستاره‌ی بزرگ بوده و در طیف پرتو ایکس درخششی ۱۰۰ هزار برابر بیشتر [از آن دو چشمه‌ی دیگر] داشت. این چشمه همچنین در یک کهکشان بسیار کوچک‌تر و جوان‌تر جای داشت، و تنها به هنگام یک تک فوران چندساعته دیده شد.
[خبر آن دو رویداد را اینجا خوانده بودید: * کشف اجرامی اسرارآمیز با فوران ناگهانی پرتو ایکس (https://goo.gl/ER5jCQ)]
اگر این فوران پرتو ایکس در اثر یک #GRB رخ داده بوده (خود GRB دستاورد ادغام یک ستاره‌ی نوترونی با یک سیاهچاله و یا با ستاره‌ی نوترونی دیگر بوده)، پس می‌بایست امواج گرانشی تولید کرده باشد. اگر چنین رویدادی در فاصله‌ی بسیار نزدیک‌تر به زمین، در اندازه‌ی چند صد میلیون سال نوری رخ دهد، شاید بشود امواج گرانشی‌اش را با کمک رصدخانهی تداخل‌سنج لیزری امواج گرانشی (لیگو) دریافت کرد.
اخترشناسان امیدوارند بتوانند نمونه‌های دیگری از این رویداد رازگونه را در داده‌های بایگانی شده‌ی #تلسکوپ_چاندرا، رصدخانهی فضایی اروپایی ایکس‌ام‌ام-نیوتن و ماهواره‌ی سویفت ناسا بیابند، و در آینده نیز چنین پدیده‌ای را از اجرام دیگر مشاهده کنند.
کوین شاوینسکی، استاد اخترفیزیک بنیاد فناوری فدرال سوییس در زوریخ و دیگر نویسنده‌ی پژوهش می‌گوید: «شاید چیزی که دیده‌ایم یک گونه‌ی به کلی متفاوت از رویدادهای سهمگین کیهانی باشد. هر چه باشد، رصدهای بسیار بیشتری باید انجام شود تا رازش را بگشاییم.»
یافته‌های این دانشمندان در شماره‌ی ماه ژوئن ۲۰۱۷ ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر خواهد شد و نگارش برخط آن نیز از هم‌اکنون در تارنمای ArXiv در دسترس است.
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/CDF-S.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------—
https://goo.gl/ZGmUtl
* اخترشناسان درخشش #پرتو_X شگفت‌انگیزی را در یک منطقه‌ی دوردست کیهان دیده‌اند، بدون آن که بدانند دقیقا از کجا آمده و سرچشمه‌اش چیست.
در اکتبر ۲۰۱۴، رصدخانهی پرتو ایکس چاندرای ناسا در منطقه‌ای از آسمان به نام "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (CDF-S) فورانی به نام سی‌دی‌اف-اس ایکس‌تی۱ (CDF-S XT1) را مشاهده کرد. عکس‌های این تلسکوپ نشان می‌داد که این برق پرتو ایکس در چند ساعت نخست فوران، ۱۰۰۰ بار درخشان‌تر شد و پس از یک روز به طور چشمگیری رو به خاموشی رفت.
فرانتس بائر، پژوهشگر دانشگاه اسقفی کاتولیک شیلی در سانتیاگو می‌گوید: «از زمان یافتن این چشمه تاکنون در تلاش برای یافتن ریشه‌ی آن بوده‌ایم. انگار یک جورچین که برخی از تکه‌هایش را نداشته باشیم.» بائر نویسنده‌ی نخست پژوهشنامه‌ای تازه درباره‌ی این یافته است.
هنوز دانشمندان چشمه‌ی دقیق آن برق رازگونه‌ی سال ۲۰۱۴ را نیافته‌اند ولی داده‌های بایگانی تلسکوپ‌های فضایی هابل و اسپیتزر نشان می‌دهد که گویا این رویداد در یک کهکشان کوچک و کم‌نور به فاصله‌ی حدود ۱۰.۷ میلیارد سال نوری زمین رخ داده بوده. انرژی‌ای که این چشمه‌ی پرتو ایکس در چند دقیقه آزاد کرد، هزاران برابر انرژی کل ستارگان این کهکشان بود.
بر پایه‌ی بررسی تازه، این پرتوهای ایکس شاید دستاورد یک #انفجار_پرتو_گاما (GRB) بوده‌اند (انفجار نیرومند ولی کوتاه‌مدتی که در اثر رمبش یک ستاره‌ی بزرگ یا برخورد دو ستاره‌ی نوترونی رخ می‌دهد) و یا شاید دستاورد بلعیده شدن یک کوتوله‌ی سفید توسط یک سیاهچاله‌ی میان‌وزن بوده.
ولی به گفته‌ی نویسنده‌ی دیگر این پژوهش، ازکیِل تریستر: «هیچ یک از این نظریه‌ها همخوانی دقیقی با داده‌ها نداشتند. ولی سپس دوباره دریافتیم که تقریبا هیچ یک از این احتمال‌ها با داده‌های واقعی جور در نمی‌آمدند، بنابراین هیچ شناخت درستی از آنها نداریم.»
این چشمه‌ی پرتو ایکس دارای ویژگی‌هایی متفاوت با چشمه‌های پرتو ایکس متغیر و رازگونه‌ی دیگریست که در کهکشان‌های بیضیگون ان‌جی‌سی ۵۱۲۸ (قنطورس آ) و ان‌جی‌سی ۴۶۳۶ توسط جیمی اروین و همکارانش یافته شده بودند. به ویژه این که این چشمه به احتمال بسیار مربوط به نابودی یک ستاره‌ی نوترونی، کوتوله‌ی سفید، یا یک ستاره‌ی بزرگ بوده و در طیف پرتو ایکس درخششی ۱۰۰ هزار برابر بیشتر [از آن دو چشمه‌ی دیگر] داشت. این چشمه همچنین در یک کهکشان بسیار کوچک‌تر و جوان‌تر جای داشت، و تنها به هنگام یک تک فوران چندساعته دیده شد.
[خبر آن دو رویداد را اینجا خوانده بودید: * کشف اجرامی اسرارآمیز با فوران ناگهانی پرتو ایکس (https://goo.gl/ER5jCQ)]
اگر این فوران پرتو ایکس در اثر یک #GRB رخ داده بوده (خود GRB دستاورد ادغام یک ستاره‌ی نوترونی با یک سیاهچاله و یا با ستاره‌ی نوترونی دیگر بوده)، پس می‌بایست امواج گرانشی تولید کرده باشد. اگر چنین رویدادی در فاصله‌ی بسیار نزدیک‌تر به زمین، در اندازه‌ی چند صد میلیون سال نوری رخ دهد، شاید بشود امواج گرانشی‌اش را با کمک رصدخانهی تداخل‌سنج لیزری امواج گرانشی (لیگو) دریافت کرد.
اخترشناسان امیدوارند بتوانند نمونه‌های دیگری از این رویداد رازگونه را در داده‌های بایگانی شده‌ی #تلسکوپ_چاندرا، رصدخانهی فضایی اروپایی ایکس‌ام‌ام-نیوتن و ماهواره‌ی سویفت ناسا بیابند، و در آینده نیز چنین پدیده‌ای را از اجرام دیگر مشاهده کنند.
کوین شاوینسکی، استاد اخترفیزیک بنیاد فناوری فدرال سوییس در زوریخ و دیگر نویسنده‌ی پژوهش می‌گوید: «شاید چیزی که دیده‌ایم یک گونه‌ی به کلی متفاوت از رویدادهای سهمگین کیهانی باشد. هر چه باشد، رصدهای بسیار بیشتری باید انجام شود تا رازش را بگشاییم.»
یافته‌های این دانشمندان در شماره‌ی ماه ژوئن ۲۰۱۷ ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر خواهد شد و نگارش برخط آن نیز از هم‌اکنون در تارنمای ArXiv در دسترس است.
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/CDF-S.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«راز همسایه: آندرومدا یک تپ‌اختر بزرگ دارد»
—-------------------------------------------
* پژوهشگران از یک راز در همسایه‌ی راه شیری، کهکشان زن در زنجیر (آندرومدا) پرده برداشته‌اند: یک چشمه‌ی رازآلود #پرتو_X که به احتمال بسیار یک تپ‌اختر است، جنازه‌ی سریع-چرخان یک ستاره‌ی بزرگ.
این چشمه‌ی شگفت‌انگیز در زن در زنجیر که تنها ۲ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، با بهره از داده‌های آرایه‌ی تلسکوپی طیف‌سنجی هسته‌ای ناسا (نوستار، NuSTAR) آشکار شد. نوستار یک تلسکوپ فضایی حسمند به پرتوهای ایکس پرانرژی است.
نخستین بار این جرم در داده‌های ماهواره‌ی سویفت ناسا و به نام "سویفت جی۰۰۴۲.۶+۴۱۱۲" رده‌بندی شده بود. ولی شناسایی دقیق آن را ماهواره‌ی نوستار انجام داد. این چشمه‌ی پرتو ایکس از همه‌ی چشمه‌های پرتو ایکس کهکشان زن در زنجیر درخشان‌تر است و طیف نوری که می‌گسیلد بسیار همانند تپ‌اخترهای راه شیری خودمان است.
در واقع این تپ‌اختر در پرتوهای ایکس پرانرژی (با طول موج کوتاه‌تر)، از مجموع سیاهچاله‌های زن در زنجیر پرنورتر است. میهوکو یوکیتا، |ژوهشگر پسادکترا در دانشگاه جانز هاپکینز و نویسنده‌ی اصلی پژوهشی درباره‌ی این تپ‌اختر می‌گوید: «ما تا این چشمه را از پشت نوستار ندیده بودیم نمی‌دانستیم چیست.»
تپ‌اخترها اجرامی بسیار چگالند- آنها گونه‌ای ستاره‌ی نوترونی‌اند با جرمی سه برابر خورشید که در کره‌ای به قطر تنها چند کیلومتر جا شده. پژوهشگران فکر می‌کنند این تپ‌اختر عضو یک سامانه‌ی دوتایی است که در آن، یک ستاره به گرد تپ‌اختر می‌چرخد و موادی که از این ستاره به سوی تپ‌اختر فروکشیده می‌شود، در مسیرشان داغ شده و پرتوهای ایکس می‌گسیلند.
کهکشان‌هایی مانند راه شیری و زن در زنجیر، ابرسیاهچاله‌هایی در مرکز خود دارند و موادی که به سوی هسته‌ی آنها کشیده می‌شود، بی‌اندازه داغ شده و آغاز به گسیلش پرتوهای X می‌نمایند. ولی این نمی‌تواند دلیل گسیلش زن در زنجیر را توضیح دهد. چشمه‌ی پرتو ایکس نیرومند آن نخستین بار در دهه‌ی ۱۹۷۰ و توسط رصدخانهی مدارگرد اینشتین دیده شده بود، گرچه هیچ کس آن زمان نتوانست به چیستی آن پی ببرد. بعدها رصدخانهی پرتو X چاندرا، و همچنین ماهواره‌ی ایکس‌ام‌ام-نیوتن سازمان فضایی اروپا نیز پرتوهای آن را آشکار کردند. البته این ماهواره‌ها "سویفت جی۰۰۴۲.۶+۴۱۱۲" را در طیف‌های کم‌انرژی‌تر مشاهده کردند. این رصدهای ماهواره‌ی #نوستار و داده‌های سویفت بود که نشان دادند همه‌ی این پرتوها از یک جرم سرچشمه گرفته‌اند: یک #تپ‌اختر.
این پژوهش در شماره‌ی ۲۲ مارس آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.
https://goo.gl/mQw1gN
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/NuSTAR.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------------------------------------
* پژوهشگران از یک راز در همسایه‌ی راه شیری، کهکشان زن در زنجیر (آندرومدا) پرده برداشته‌اند: یک چشمه‌ی رازآلود #پرتو_X که به احتمال بسیار یک تپ‌اختر است، جنازه‌ی سریع-چرخان یک ستاره‌ی بزرگ.
این چشمه‌ی شگفت‌انگیز در زن در زنجیر که تنها ۲ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، با بهره از داده‌های آرایه‌ی تلسکوپی طیف‌سنجی هسته‌ای ناسا (نوستار، NuSTAR) آشکار شد. نوستار یک تلسکوپ فضایی حسمند به پرتوهای ایکس پرانرژی است.
نخستین بار این جرم در داده‌های ماهواره‌ی سویفت ناسا و به نام "سویفت جی۰۰۴۲.۶+۴۱۱۲" رده‌بندی شده بود. ولی شناسایی دقیق آن را ماهواره‌ی نوستار انجام داد. این چشمه‌ی پرتو ایکس از همه‌ی چشمه‌های پرتو ایکس کهکشان زن در زنجیر درخشان‌تر است و طیف نوری که می‌گسیلد بسیار همانند تپ‌اخترهای راه شیری خودمان است.
در واقع این تپ‌اختر در پرتوهای ایکس پرانرژی (با طول موج کوتاه‌تر)، از مجموع سیاهچاله‌های زن در زنجیر پرنورتر است. میهوکو یوکیتا، |ژوهشگر پسادکترا در دانشگاه جانز هاپکینز و نویسنده‌ی اصلی پژوهشی درباره‌ی این تپ‌اختر می‌گوید: «ما تا این چشمه را از پشت نوستار ندیده بودیم نمی‌دانستیم چیست.»
تپ‌اخترها اجرامی بسیار چگالند- آنها گونه‌ای ستاره‌ی نوترونی‌اند با جرمی سه برابر خورشید که در کره‌ای به قطر تنها چند کیلومتر جا شده. پژوهشگران فکر می‌کنند این تپ‌اختر عضو یک سامانه‌ی دوتایی است که در آن، یک ستاره به گرد تپ‌اختر می‌چرخد و موادی که از این ستاره به سوی تپ‌اختر فروکشیده می‌شود، در مسیرشان داغ شده و پرتوهای ایکس می‌گسیلند.
کهکشان‌هایی مانند راه شیری و زن در زنجیر، ابرسیاهچاله‌هایی در مرکز خود دارند و موادی که به سوی هسته‌ی آنها کشیده می‌شود، بی‌اندازه داغ شده و آغاز به گسیلش پرتوهای X می‌نمایند. ولی این نمی‌تواند دلیل گسیلش زن در زنجیر را توضیح دهد. چشمه‌ی پرتو ایکس نیرومند آن نخستین بار در دهه‌ی ۱۹۷۰ و توسط رصدخانهی مدارگرد اینشتین دیده شده بود، گرچه هیچ کس آن زمان نتوانست به چیستی آن پی ببرد. بعدها رصدخانهی پرتو X چاندرا، و همچنین ماهواره‌ی ایکس‌ام‌ام-نیوتن سازمان فضایی اروپا نیز پرتوهای آن را آشکار کردند. البته این ماهواره‌ها "سویفت جی۰۰۴۲.۶+۴۱۱۲" را در طیف‌های کم‌انرژی‌تر مشاهده کردند. این رصدهای ماهواره‌ی #نوستار و داده‌های سویفت بود که نشان دادند همه‌ی این پرتوها از یک جرم سرچشمه گرفته‌اند: یک #تپ‌اختر.
این پژوهش در شماره‌ی ۲۲ مارس آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.
https://goo.gl/mQw1gN
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/NuSTAR.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«تپش‌های نامنظم قلب یک سیاهچاله»
—-------------------------------
* در مرکز خوشه‌ی کهکشانی قنطورس، به فاصله‌ی ۱۴۵ میلیون سال نوری زمین، کهکشان بیضیگون بزرگی به نام ان‌جی‌سی ۴۶۹۶ جای دارد که در ژرفای دلش سیاهچاله‌ای غول‌پیکر لانه گزیده.
داده‌های تازه‌ی رصدخانهی #پرتو_X چاندرای ناسا و چند تلسکوپ دیگر جزییاتی را درباره‌ی این سیاهچاله‌ی غول‌پیکر آشکار کرده. اگرچه خود این سیاهچاله دیده نمی‌شود ولی تاثیری که بر اجرام کهکشان و خوشه‌ای که در آنست می‌گذارد را می‌توان بررسی کرد.
@onestar_in_sevenskies
این سیاهچاله به گونه‌ای مانند یک قلب تپنده است که خون را از راه سرخرگ‌ها به درون بدن می‌فرستد. به همین شیوه توانسته مواد و انرژی را به درون کهکشان میزبانش و فراتر از آن تزریق کند.
دانشمندان با بررسی جزییات داده‌های پرتو ایکس چاندرا شواهدی از فوران‌های تکرارشونده‌ای از ذرات پرانرژی یافته‌اند که از ابرسیاهچاله‌ی مرکز ان‌جی‌سی ۴۶۹۶ سرچشمه می‌گیرند. این فوران‌ها حفره‌های گسترده‌ای در گاز داغی که فضای میان کهکشان‌های خوشه را پر کرده درست می‌کنند. آنها همچنین امواج شوکی، همسان با غرش‌های صوتی (sonic boom) که توسط هواپیماهای پرسرعت ایجاد می‌شود پدید می‌آورند که تا ده‌ها هزار سال نوری در فضای خوشه پیش می‌روند.
این تصویر از همگذاری داده‌های چند تلسکوپ درست شده: داده‌های پرتو X چاندرا (رنگ سرخ) که گازهای داغ خوشه را نشان می‌دهند، داده‌های رادیویی آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جانسکی بنیاد ملی علوم (رنگ آبی) که ذرات پرانرژی فواره‌های ابرسیاهچاله را نمایان کرده‌اند. داده‌های نور دیدنی (مریی) تلسکوپ فضایی هابل (رنگ سبز) نیز کهکشان‌های درون خوشه و همچنین کهکشان‌ها و ستارگان بیرون از خوشه را نشان می‌دهد.
@onestar_in_sevenskies
اخترشناسان با انجام پردازش ویژه‌ای روی داده‌های پرتو ایکس توانسته‌اند ۹ حفره را در گازهای میان کهکشان‌های خوشه آشکار کنند. در تصویر دیگر، این حفره‌ها با حرف‌های A تا I، و جای سیاهچاله هم با + برچسب خورده‌اند.
پژوهشگران برآورد می‌کنند که فوران‌ها یا "تپش‌های" این سیاهچاله هر ۵ تا ۱۰ میلیون سال یک بار رخ می‌دهند. افزون بر مدت زمان‌های متفاوت، این تپش‌ها از این نظر که بازه‌های زمانی متفاوتی میانشان است نیز با تپش‌های منظم قلب انسان تفاوت دارند.
با پردازش داده‌های پرتو ایکس به شیوه‌ای متفاوت، دنباله‌ای از ساختارهای خمیده (منحنی) به فاصله‌های تقریبا یکسان در گاز داغ آشکار شد. این ساختارها می‌تواند در اثر امواج صدا که از تپش‌های پی در پیِ سیاهچاله تولید می‌شود پدید آمده باشند. در یک #خوشه_کهکشانی، گاز داغی که فضای خوشه را پر کرده به امواج صدا اجازه‌ی انتشار می‌دهد (البته با بسامدی بسیار پایین‌تر از آستانه‌ی شنوایی انسان)....
ادامه را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇
—-------------------------------
* در مرکز خوشه‌ی کهکشانی قنطورس، به فاصله‌ی ۱۴۵ میلیون سال نوری زمین، کهکشان بیضیگون بزرگی به نام ان‌جی‌سی ۴۶۹۶ جای دارد که در ژرفای دلش سیاهچاله‌ای غول‌پیکر لانه گزیده.
داده‌های تازه‌ی رصدخانهی #پرتو_X چاندرای ناسا و چند تلسکوپ دیگر جزییاتی را درباره‌ی این سیاهچاله‌ی غول‌پیکر آشکار کرده. اگرچه خود این سیاهچاله دیده نمی‌شود ولی تاثیری که بر اجرام کهکشان و خوشه‌ای که در آنست می‌گذارد را می‌توان بررسی کرد.
@onestar_in_sevenskies
این سیاهچاله به گونه‌ای مانند یک قلب تپنده است که خون را از راه سرخرگ‌ها به درون بدن می‌فرستد. به همین شیوه توانسته مواد و انرژی را به درون کهکشان میزبانش و فراتر از آن تزریق کند.
دانشمندان با بررسی جزییات داده‌های پرتو ایکس چاندرا شواهدی از فوران‌های تکرارشونده‌ای از ذرات پرانرژی یافته‌اند که از ابرسیاهچاله‌ی مرکز ان‌جی‌سی ۴۶۹۶ سرچشمه می‌گیرند. این فوران‌ها حفره‌های گسترده‌ای در گاز داغی که فضای میان کهکشان‌های خوشه را پر کرده درست می‌کنند. آنها همچنین امواج شوکی، همسان با غرش‌های صوتی (sonic boom) که توسط هواپیماهای پرسرعت ایجاد می‌شود پدید می‌آورند که تا ده‌ها هزار سال نوری در فضای خوشه پیش می‌روند.
این تصویر از همگذاری داده‌های چند تلسکوپ درست شده: داده‌های پرتو X چاندرا (رنگ سرخ) که گازهای داغ خوشه را نشان می‌دهند، داده‌های رادیویی آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جانسکی بنیاد ملی علوم (رنگ آبی) که ذرات پرانرژی فواره‌های ابرسیاهچاله را نمایان کرده‌اند. داده‌های نور دیدنی (مریی) تلسکوپ فضایی هابل (رنگ سبز) نیز کهکشان‌های درون خوشه و همچنین کهکشان‌ها و ستارگان بیرون از خوشه را نشان می‌دهد.
@onestar_in_sevenskies
اخترشناسان با انجام پردازش ویژه‌ای روی داده‌های پرتو ایکس توانسته‌اند ۹ حفره را در گازهای میان کهکشان‌های خوشه آشکار کنند. در تصویر دیگر، این حفره‌ها با حرف‌های A تا I، و جای سیاهچاله هم با + برچسب خورده‌اند.
پژوهشگران برآورد می‌کنند که فوران‌ها یا "تپش‌های" این سیاهچاله هر ۵ تا ۱۰ میلیون سال یک بار رخ می‌دهند. افزون بر مدت زمان‌های متفاوت، این تپش‌ها از این نظر که بازه‌های زمانی متفاوتی میانشان است نیز با تپش‌های منظم قلب انسان تفاوت دارند.
با پردازش داده‌های پرتو ایکس به شیوه‌ای متفاوت، دنباله‌ای از ساختارهای خمیده (منحنی) به فاصله‌های تقریبا یکسان در گاز داغ آشکار شد. این ساختارها می‌تواند در اثر امواج صدا که از تپش‌های پی در پیِ سیاهچاله تولید می‌شود پدید آمده باشند. در یک #خوشه_کهکشانی، گاز داغی که فضای خوشه را پر کرده به امواج صدا اجازه‌ی انتشار می‌دهد (البته با بسامدی بسیار پایین‌تر از آستانه‌ی شنوایی انسان)....
ادامه را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇
«امواج غول‌آسا در خوشه برساووش»
—---------------------------------—
*یک گروه بین‌المللی از دانشمندان با بهره از داده‌های رصدخانهی پرتو X چاندرای ناسا و داده‌های رادیویی و شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای، موج گسترده‌ای را در خوشه‌ی کهکشانی برساووش یافته‌اند که تا ۲۰۰ هزار سال نوری گسترده شده، یعنی ۲ برابر پهنای کهکشان راه شیری.
به گفته‌ی این پژوهشگران، این موج میلیاردها سال پیش و هنگامی پدید آمد که یک خوشه‌ی کهکشانی کوچک از کنار خوشه‌ی برساووش گذشت و باعث شد ذخیره‌ی هنگفت گازهای آن پیرامون حجم غول‌آسایی از فضا به چرخش بیفتد.
استفن واکر، رهبر این گروه از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا در گرین‌بلت مریلند می‌گوید: «برساووش یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های کهکشانی نزدیک، و یکی از درخشان‌ترین‌ها در طیف #پرتو_X است. موجی که ما شناسایی کرده‌ایم مربوط به گذر یک خوشه‌ی کوچک‌تر است، که نشان می‌دهد برهم‌کنش‌های ادغامی که این ساختارهای غول‌آسا را پدید آورده هنوز در جریانست.»
@onestar_in_sevenskies
پژوهشنامه‌ای درین باره در شماره‌ی ژوئن ۲۰۱۷ ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی به چاپ رسیده و نگارش برخط آن نیز در دسترس است.
خوشه‌های کهکشانی بزرگ‌ترین ساختارهایی هستند که در جهان امروز توسط گرانش یکپارچه شده‌اند. #خوشه_کهکشانی برساووش با پهنای حدود ۱۱ میلیون سال نوری و فاصله‌ی حدود ۲۴۰ میلیون سال نوری از ما در صورت فلکی برساووش جای دارد و به همین دلیل این نام به آن داده شده. مانند همه‌ی خوشه‌های کهکشانی، بیشتر ماده‌ی دیدارپذیر درون آن به شکل گازهایی فراگیر با دمای میلیون‌ها درجه است؛ این گازها به اندازه‌ای داغند که تنها پرتوهای X می‌گسیلند.
داده‌های چاندرا انواع ساختارها را در این گاز آشکار کرده، از حباب‌های گسترده‌ای که ابرسیاهچاله‌ی کهکشان مرکزی خوشه (ان‌جی‌سی ۱۲۷۵) درست کرده تا یک ساختار شگفت‌انگیزِ کاو (مقعر) که به نام "خلیج" (bay) خوانده شده.
شکل مقعر خلیج نمی‌توانسته به دلیل حباب‌هایی که ابرسیاهچاله درست کرده بوده پدید آمده باشد. داده‌های رادیویی که از آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جی. جانسکی در مرکز نیومکزیکو به دست آمده نشان می‌دهد که این ساختار خلیج بر خلاف چیزی که دانشمندان از ساختارهای مربوط به فعالیت ابرسیاهچاله انتظار دارند، هیچ پرتویی نمی‌گسیلد. همچنین، در مدل‌های استاندارد گازهای گردان، به طور معمول ساختارهایی پدید می‌آید که رو به سمت دیگری کمانه می‌زنند.
@onestar_in_sevenskies
واکر و گروهش برای بررسی این خلیج به سراغ داده‌های موجود چاندرا از خوشه‌ی برساووش رفتند. آنها روی هم رفته داده‌های پُروضوحی که در مدت ۱۰.۴ روز به دست آمده بود را با داده‌های میدان گسترده‌ای که به مدت ۵.۸ روز در انرژی‌های میان ۷۰۰ تا ۷۰۰۰ الکترون ولت به دست آمده بود آمیختند. سپس با فیلتر داده‌های چاندرا، لبه‌های ساختارها را واضح‌تر کرده و جزییات کوچک را نمایان ساختند.
پس از آن، تصویر برساووش با لبه‌های واضح شده را با شبیه‌سازی‌های رایانه ای از ادغام خوشه‌های کهکشانی مقایسه کردند؛ این شبیه‌سازی‌ها توسط جان روهون، اخترفیزیکدان مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان در کمبریج ماساچوست و بر روی ابررایانه‌ی پلیادس ناسا انجام شده بود. خود زوهون در این پژوهش شرکت نداشت ولی شبیه‌سازی‌هایش را روی یک کاتالوگ برخط گرد آورد تا به اخترشناسان در بررسی خوشه‌های کهکشانی کمک کند.
زوهون می‌گوید: «ادغام خوشه‌های کهکشانی نماینده آخرین گام پیدایش ساختارها در کیهانند. شبیه‌سازی‌های هیدرودینامیکی از ادغام خوشه‌ها به ما اجازه می‌دهد ویژگی‌های درون گاز داغ را پدید آوریم و پارامترهای فیزیکی، مانند میدان مغناطیسی را بسنجیم. سپس میتوانیم برای همخوان کردن ویژگی‌های دقیق ساختارهایی که در پرتوی X می‌بینیم تلاش کنیم.»
یکی از شبیه‌سازی‌ها به نظر می‌رسید پیدایش این خلیج را توضیح می‌دهد. در این شبیه‌سازی، ...
ادامه در پست بعدی 👇👇👇
—---------------------------------—
*یک گروه بین‌المللی از دانشمندان با بهره از داده‌های رصدخانهی پرتو X چاندرای ناسا و داده‌های رادیویی و شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای، موج گسترده‌ای را در خوشه‌ی کهکشانی برساووش یافته‌اند که تا ۲۰۰ هزار سال نوری گسترده شده، یعنی ۲ برابر پهنای کهکشان راه شیری.
به گفته‌ی این پژوهشگران، این موج میلیاردها سال پیش و هنگامی پدید آمد که یک خوشه‌ی کهکشانی کوچک از کنار خوشه‌ی برساووش گذشت و باعث شد ذخیره‌ی هنگفت گازهای آن پیرامون حجم غول‌آسایی از فضا به چرخش بیفتد.
استفن واکر، رهبر این گروه از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا در گرین‌بلت مریلند می‌گوید: «برساووش یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های کهکشانی نزدیک، و یکی از درخشان‌ترین‌ها در طیف #پرتو_X است. موجی که ما شناسایی کرده‌ایم مربوط به گذر یک خوشه‌ی کوچک‌تر است، که نشان می‌دهد برهم‌کنش‌های ادغامی که این ساختارهای غول‌آسا را پدید آورده هنوز در جریانست.»
@onestar_in_sevenskies
پژوهشنامه‌ای درین باره در شماره‌ی ژوئن ۲۰۱۷ ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی به چاپ رسیده و نگارش برخط آن نیز در دسترس است.
خوشه‌های کهکشانی بزرگ‌ترین ساختارهایی هستند که در جهان امروز توسط گرانش یکپارچه شده‌اند. #خوشه_کهکشانی برساووش با پهنای حدود ۱۱ میلیون سال نوری و فاصله‌ی حدود ۲۴۰ میلیون سال نوری از ما در صورت فلکی برساووش جای دارد و به همین دلیل این نام به آن داده شده. مانند همه‌ی خوشه‌های کهکشانی، بیشتر ماده‌ی دیدارپذیر درون آن به شکل گازهایی فراگیر با دمای میلیون‌ها درجه است؛ این گازها به اندازه‌ای داغند که تنها پرتوهای X می‌گسیلند.
داده‌های چاندرا انواع ساختارها را در این گاز آشکار کرده، از حباب‌های گسترده‌ای که ابرسیاهچاله‌ی کهکشان مرکزی خوشه (ان‌جی‌سی ۱۲۷۵) درست کرده تا یک ساختار شگفت‌انگیزِ کاو (مقعر) که به نام "خلیج" (bay) خوانده شده.
شکل مقعر خلیج نمی‌توانسته به دلیل حباب‌هایی که ابرسیاهچاله درست کرده بوده پدید آمده باشد. داده‌های رادیویی که از آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جی. جانسکی در مرکز نیومکزیکو به دست آمده نشان می‌دهد که این ساختار خلیج بر خلاف چیزی که دانشمندان از ساختارهای مربوط به فعالیت ابرسیاهچاله انتظار دارند، هیچ پرتویی نمی‌گسیلد. همچنین، در مدل‌های استاندارد گازهای گردان، به طور معمول ساختارهایی پدید می‌آید که رو به سمت دیگری کمانه می‌زنند.
@onestar_in_sevenskies
واکر و گروهش برای بررسی این خلیج به سراغ داده‌های موجود چاندرا از خوشه‌ی برساووش رفتند. آنها روی هم رفته داده‌های پُروضوحی که در مدت ۱۰.۴ روز به دست آمده بود را با داده‌های میدان گسترده‌ای که به مدت ۵.۸ روز در انرژی‌های میان ۷۰۰ تا ۷۰۰۰ الکترون ولت به دست آمده بود آمیختند. سپس با فیلتر داده‌های چاندرا، لبه‌های ساختارها را واضح‌تر کرده و جزییات کوچک را نمایان ساختند.
پس از آن، تصویر برساووش با لبه‌های واضح شده را با شبیه‌سازی‌های رایانه ای از ادغام خوشه‌های کهکشانی مقایسه کردند؛ این شبیه‌سازی‌ها توسط جان روهون، اخترفیزیکدان مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان در کمبریج ماساچوست و بر روی ابررایانه‌ی پلیادس ناسا انجام شده بود. خود زوهون در این پژوهش شرکت نداشت ولی شبیه‌سازی‌هایش را روی یک کاتالوگ برخط گرد آورد تا به اخترشناسان در بررسی خوشه‌های کهکشانی کمک کند.
زوهون می‌گوید: «ادغام خوشه‌های کهکشانی نماینده آخرین گام پیدایش ساختارها در کیهانند. شبیه‌سازی‌های هیدرودینامیکی از ادغام خوشه‌ها به ما اجازه می‌دهد ویژگی‌های درون گاز داغ را پدید آوریم و پارامترهای فیزیکی، مانند میدان مغناطیسی را بسنجیم. سپس میتوانیم برای همخوان کردن ویژگی‌های دقیق ساختارهایی که در پرتوی X می‌بینیم تلاش کنیم.»
یکی از شبیه‌سازی‌ها به نظر می‌رسید پیدایش این خلیج را توضیح می‌دهد. در این شبیه‌سازی، ...
ادامه در پست بعدی 👇👇👇
«نقشهای از هزاران چشمه پرتو X در آسمان»
—----------------------------------------
این اثر هنری رنگارنگ و به ظاهر انتزاعی در حقیقت نقشهای از کهکشان خودمانست، و همه‌ی اجرام کیهانی که از اوت ۲۰۰۱ تا دسامبر ۲۰۱۴ در بازه‌های میان پیمایش‌های اصلی توسط ماهواره‌ی اروپایی ایکس‌ام ام-نیوتن رصد شده بودند را یکجا نشان می‌دهد.
ایکس‌ام‌ام-نیوتن که از ۱۹۹۹ تاکنون در مدار زمین به سر می برد، پدیده‌های پرانرژی درون کیهان، مانند سیاهچاله‌ها، ستارگان نوترونی، تپ‌اخترها، و بادهای ستاره‌ای را بررسی می‌کند. ولی این تلسکوپ فضایی حتی هنگامی که رویش را از هدفی ویژه به سوی هدف ویژه‌ی دیگری می‌چرخاند، باز هم در این میان داده‌های علمی گردآوری می‌کند.
این نقشه ۳۰ هزار چشمه‌ای را نشان می‌دهد که این تلسکوپ به هنگام ۲۱۱۴ تا از همین جابجایی‌ها دیده. از آنجایی که این مسیرها از روی هم می‌گذرند، برخی از چشمه‌ها تا ۱۵ بار دیده شده‌اند، و ۴۹۲۴ چشمه هم دو بار یا بیشتر. نقشه پس از تصحیح این همپوشانی‌ها، ۸۴ درصد آسمان را پوشانده است.
رنگ‌آمیزی نقشه به این گونه انجام شده که چشمه‌های کم‌انرژی‌تر به رنگ سرخ و چشمه‌های پرانرژی‌تر به رنگ آبی نشان داده شوند. افزون بر آن، هر چه چشمه ای درخشان‌تر باشد، در نقشه بزرگ‌تر نمایش داده شده.
بر پایه‌ی مختصات کهکشانی، مرکز نقشه مرکز کهکشان راه شیری است. از چشمه‌های پرانرژی مرکزی کهکشان می‌توان به سیاهچاله‌ی پرآوازه‌ی ماکیان ایکس-۱، و سامانه‌ی دوتایی بادبان ایکس-۱ اشاره کرد. بادبان ایکس-۱ از یک ستاره‌ی نوترونی تشکیل شده که مواد را از همدم ابرغولش می‌دزدد.
چندین سامانه‌ی دوتایی ستاره-سیاهچاله هم در نقشه دیده می‌شوند، از جمله اجرامی که به نام‌های "جی‌آراس ۱۰۵+۱۹۱۵"، "۴یو ۴۷-۱۶۳۰" و "وی۴۶۴۱-کمان" شناخته شده‌اند.
دو دسته از چشمه‌ها، یکی بالا-سمت چپ و دیگری پایین-سمت راست، نمایانگر قطب‌های برجگاه (دایره‌البروج) هستند. اجرام بالا و زیر صفحه‌ی کهکشان به طور عمده کهکشان‌های دیگر هستند که ابرسیاهچاله‌هایشان در طیف پرتو ایکس می‌درخشد.
#پرتو_X
https://goo.gl/sWPzCt
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/x.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—----------------------------------------
این اثر هنری رنگارنگ و به ظاهر انتزاعی در حقیقت نقشهای از کهکشان خودمانست، و همه‌ی اجرام کیهانی که از اوت ۲۰۰۱ تا دسامبر ۲۰۱۴ در بازه‌های میان پیمایش‌های اصلی توسط ماهواره‌ی اروپایی ایکس‌ام ام-نیوتن رصد شده بودند را یکجا نشان می‌دهد.
ایکس‌ام‌ام-نیوتن که از ۱۹۹۹ تاکنون در مدار زمین به سر می برد، پدیده‌های پرانرژی درون کیهان، مانند سیاهچاله‌ها، ستارگان نوترونی، تپ‌اخترها، و بادهای ستاره‌ای را بررسی می‌کند. ولی این تلسکوپ فضایی حتی هنگامی که رویش را از هدفی ویژه به سوی هدف ویژه‌ی دیگری می‌چرخاند، باز هم در این میان داده‌های علمی گردآوری می‌کند.
این نقشه ۳۰ هزار چشمه‌ای را نشان می‌دهد که این تلسکوپ به هنگام ۲۱۱۴ تا از همین جابجایی‌ها دیده. از آنجایی که این مسیرها از روی هم می‌گذرند، برخی از چشمه‌ها تا ۱۵ بار دیده شده‌اند، و ۴۹۲۴ چشمه هم دو بار یا بیشتر. نقشه پس از تصحیح این همپوشانی‌ها، ۸۴ درصد آسمان را پوشانده است.
رنگ‌آمیزی نقشه به این گونه انجام شده که چشمه‌های کم‌انرژی‌تر به رنگ سرخ و چشمه‌های پرانرژی‌تر به رنگ آبی نشان داده شوند. افزون بر آن، هر چه چشمه ای درخشان‌تر باشد، در نقشه بزرگ‌تر نمایش داده شده.
بر پایه‌ی مختصات کهکشانی، مرکز نقشه مرکز کهکشان راه شیری است. از چشمه‌های پرانرژی مرکزی کهکشان می‌توان به سیاهچاله‌ی پرآوازه‌ی ماکیان ایکس-۱، و سامانه‌ی دوتایی بادبان ایکس-۱ اشاره کرد. بادبان ایکس-۱ از یک ستاره‌ی نوترونی تشکیل شده که مواد را از همدم ابرغولش می‌دزدد.
چندین سامانه‌ی دوتایی ستاره-سیاهچاله هم در نقشه دیده می‌شوند، از جمله اجرامی که به نام‌های "جی‌آراس ۱۰۵+۱۹۱۵"، "۴یو ۴۷-۱۶۳۰" و "وی۴۶۴۱-کمان" شناخته شده‌اند.
دو دسته از چشمه‌ها، یکی بالا-سمت چپ و دیگری پایین-سمت راست، نمایانگر قطب‌های برجگاه (دایره‌البروج) هستند. اجرام بالا و زیر صفحه‌ی کهکشان به طور عمده کهکشان‌های دیگر هستند که ابرسیاهچاله‌هایشان در طیف پرتو ایکس می‌درخشد.
#پرتو_X
https://goo.gl/sWPzCt
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/x.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«دانشمندان در آزمایشگاه "سیاهچاله مولکولی" پدید آوردند» —--------------------------------------------------- * نیرومندترین یونش یک مولکول که تاکنون انجام شده، بینش‌های ارزشمندی برای بررسی زیست‌مولکول‌ها و لیزرهای پرتو X فراهم کرده است. دانشمندان با بهره…
ادامه‌ی پست پیشین 👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽
در این پژوهش، یدومتان به عنوان یک سامانه‌ی مدل به کار رفت. آرتم رودنکو از دانشگاه ایالتی کانزاس می‌گوید: « یدومتان یک مولکول به نسبت ساده برای شناخت فرآیندهاییست که در زمان آسیب دیدن ترکیبات آلی در اثر پرتوها رخ می‌دهند. اگر بیش از از یک تک گروه متیل در همسایگی وجود داشته باشد، [در اثر تابش پرتو] الکترون‌هایی از این هم بیشتر می‌تواند مکیده شود.»
گروه سانترا در مرکز CFEL همچنین توانسته برای نخستین بار این دینامیک فرا-سریع را در مفاهیم نظری توصیف کند. این با یک برنامه‌ی رایانه‌ای تازه امکان‌پذیر شد که نخستین مورد از نوع خود در جهان بود. سانگ-کیل سون از گروه سانترا، که مسئول گروه سازنده‌ی برنامه‌ی رایانه‌ای نیز بود می‌گوید: «این نه تنها نخستین بارست که این آزمایش با پیروزی انجام می‌شود، بلکه ما حتی [توانسته‌ایم] یک توصیف عددی برای این فرآیند داشته باشیم. این داده‌ها بسیار مناسب پژوهش‌هایی هستند که با بهره از لیزرهای الکترون-آزاد انجام می‌شود، زیرا آنچه به هنگام آسیب دیدن در اثر پرتو رخ می‌دهد را به طور دقیق نشان می‌دهد.»
************
توضیح تصویر:
پرتوی بسیار نیرومند ایکس به اندازه‌ای الکترون از اتم‌های ید (سمت راست) بیرون میراند که اتم مانند نمونه‌‌ی الکترومغناطیسی یک سیاهچاله، الکترون های گروه متیل (سمت چپ) را می‌مکد و سپس آنها را از هم می‌پاشد.
https://goo.gl/4ci8Rd
#لیزر #پرتو_X #سیاهچاله
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/MolecularBlackHole.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
در این پژوهش، یدومتان به عنوان یک سامانه‌ی مدل به کار رفت. آرتم رودنکو از دانشگاه ایالتی کانزاس می‌گوید: « یدومتان یک مولکول به نسبت ساده برای شناخت فرآیندهاییست که در زمان آسیب دیدن ترکیبات آلی در اثر پرتوها رخ می‌دهند. اگر بیش از از یک تک گروه متیل در همسایگی وجود داشته باشد، [در اثر تابش پرتو] الکترون‌هایی از این هم بیشتر می‌تواند مکیده شود.»
گروه سانترا در مرکز CFEL همچنین توانسته برای نخستین بار این دینامیک فرا-سریع را در مفاهیم نظری توصیف کند. این با یک برنامه‌ی رایانه‌ای تازه امکان‌پذیر شد که نخستین مورد از نوع خود در جهان بود. سانگ-کیل سون از گروه سانترا، که مسئول گروه سازنده‌ی برنامه‌ی رایانه‌ای نیز بود می‌گوید: «این نه تنها نخستین بارست که این آزمایش با پیروزی انجام می‌شود، بلکه ما حتی [توانسته‌ایم] یک توصیف عددی برای این فرآیند داشته باشیم. این داده‌ها بسیار مناسب پژوهش‌هایی هستند که با بهره از لیزرهای الکترون-آزاد انجام می‌شود، زیرا آنچه به هنگام آسیب دیدن در اثر پرتو رخ می‌دهد را به طور دقیق نشان می‌دهد.»
************
توضیح تصویر:
پرتوی بسیار نیرومند ایکس به اندازه‌ای الکترون از اتم‌های ید (سمت راست) بیرون میراند که اتم مانند نمونه‌‌ی الکترومغناطیسی یک سیاهچاله، الکترون های گروه متیل (سمت چپ) را می‌مکد و سپس آنها را از هم می‌پاشد.
https://goo.gl/4ci8Rd
#لیزر #پرتو_X #سیاهچاله
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/MolecularBlackHole.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«برخورد پرآشوب دو کهکشان»
—---------------------------
اگر دو کهکشان را بگیرید و در درازنای چند میلیون سال با هم مخلوط کنید چه می‌شود؟ تصویری که با بهره از داده‌های رصدخانهی #پرتو_X چاندرای ناسا به دست آمده دستاورد چنین آمیختگی‌ای را نشان می دهد.
آرپ ۲۹۹ سامانه‌ای در فاصله‌ی ۱۴۰ میلیون سال نوری زمینست. این جرم در بر دارنده‌ی دو کهکشان است که دارند با هم یکی (ادغام) می‌شوند و در این فرآیند، ساختاری را پدید می‌آورند که تقریبا از در هم آمیختن ستارگان هر دو درست شده.
ولی تنها همین آمیزه‌ی ستارگان نیست. داده‌های تازه‌ی چاندرا ۲۵ چشمه‌ی درخشان پرتو ایکس را هم در نقطه‌ی پیوند آرپ ۲۹۹ آشکار کرده. چهارده تا از این چشمه‌ها به اندازه‌ی پرتوهای نیرومند ایکس می‌گسیلند که اخترشناسان آنها را در رده‌ی "چشمه‌های پرتو X ابر-تابناک" یا ULXها جای داده‌اند.
این یوال‌ایکس‌ها در ناحیه‌هایی دیده شده‌اند که در آنها ستاره‌زایی با نرخ بالا در جریان است، و به احتمال بسیار، سامانه‌های #دوتایی هستند که در آنها یک ستاره‌ی نوترونی یا یک سیاهچاله دارد مواد ستاره‌ی همدمش که بسیار بزرگ تر از خورشید است را می‌مکد. این سامانه‌های دوتایی به نام "دوتایی‌های پرتو ایکس پرجرم" شناخته می‌شوند.
دوتایی‌های پرتو ایکس پرجرم پدیده‌هایی بسیار کمیابند، ولی آرپ ۲۹۹ یکی از نیرومندترین کهکشان‌های ستاره‌زا در کیهان نزدیک ما است. این تا اندازه‌ی پیامد ادغام دو کهکشان است که موج‌هایی از ستاره‌زایی به راه انداخته. پیدایش دوتایی‌های پرجرم پرتو ایکس یکی از پیامدهایی طبیعیِ چنین ستاره‌فشانی‌هاییست زیرا برخی از ستارگان جوان و پرجرم -که اغلب با همزاد به دنیا می آیند- در این سامانه‌ها درست می‌شوند.
این تصویرِ همنهاده‌ی تازه از آرپ ۲۹۹ از همگذاری داده‌های پرتو X چاندرا (رنگ صورتی)، داده‌های پرتو X پرانرژی‌ترِ نوستار (رنگ بنفش)، و داده‌های نور دیدنی تلسکوپ فضایی هابل (سفید و قهوه‌ای کمرنگ) درست شده. آرپ ۲۹۹ همچنین مقدار هنگفتی پرتوی فروسرخ می‌گسیلد که توسط رصدخانه‌هایی مانند تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا دریافت شده ولی این داده‌ها به این تصویر افزوده نشده‌اند.
پرتوهای X و فروسرخی که از این کهکشان گسیلده می‌شود همانندی چشمگیری با پرتوهای کهکشان‌های کیهانِ بسیار دوردست دارد، و از همین رو به اخترشناسان شانسی برای بررسی یک همسانِ به نسبت نزدیکِ چنین اجرام دوردستی داده است. در روزگار جوانی کیهان ادغام‌های کهکشانی با نرخ بالاتری رخ می‌داد ولی به دلیل دوری بی‌اندازه، پژوهش مستقیم آنها کار دشواریست.
داده‌های چاندرا همچنین پرتوهای ایکس افشانی را هم آشکار کرده که از گازهای داغِ پراکنده در آر ۲۹۹ گسیلیده می‌شود. اخترشناسان بر این باورند که بیشتر این گازهای داغ توسط انفجارهای ابرنواختری پرشمار (یکی دیگر از ویژگی‌های کهکشان‌های ستاره‌زا) از مرکز سامانه به بیرون پخش شده‌اند.
پژوهشنامه‌ای درباره‌ی این یافته‌ها در شماره‌ی ۲۱ اوت ماهنامه‌ی سلطنتی اخترشناسی منتشر شده و نگارش برخط آن هم در دسترس است.
#برخورد_کهکشانی
https://goo.gl/iGo3Sp
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Arp299.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------
اگر دو کهکشان را بگیرید و در درازنای چند میلیون سال با هم مخلوط کنید چه می‌شود؟ تصویری که با بهره از داده‌های رصدخانهی #پرتو_X چاندرای ناسا به دست آمده دستاورد چنین آمیختگی‌ای را نشان می دهد.
آرپ ۲۹۹ سامانه‌ای در فاصله‌ی ۱۴۰ میلیون سال نوری زمینست. این جرم در بر دارنده‌ی دو کهکشان است که دارند با هم یکی (ادغام) می‌شوند و در این فرآیند، ساختاری را پدید می‌آورند که تقریبا از در هم آمیختن ستارگان هر دو درست شده.
ولی تنها همین آمیزه‌ی ستارگان نیست. داده‌های تازه‌ی چاندرا ۲۵ چشمه‌ی درخشان پرتو ایکس را هم در نقطه‌ی پیوند آرپ ۲۹۹ آشکار کرده. چهارده تا از این چشمه‌ها به اندازه‌ی پرتوهای نیرومند ایکس می‌گسیلند که اخترشناسان آنها را در رده‌ی "چشمه‌های پرتو X ابر-تابناک" یا ULXها جای داده‌اند.
این یوال‌ایکس‌ها در ناحیه‌هایی دیده شده‌اند که در آنها ستاره‌زایی با نرخ بالا در جریان است، و به احتمال بسیار، سامانه‌های #دوتایی هستند که در آنها یک ستاره‌ی نوترونی یا یک سیاهچاله دارد مواد ستاره‌ی همدمش که بسیار بزرگ تر از خورشید است را می‌مکد. این سامانه‌های دوتایی به نام "دوتایی‌های پرتو ایکس پرجرم" شناخته می‌شوند.
دوتایی‌های پرتو ایکس پرجرم پدیده‌هایی بسیار کمیابند، ولی آرپ ۲۹۹ یکی از نیرومندترین کهکشان‌های ستاره‌زا در کیهان نزدیک ما است. این تا اندازه‌ی پیامد ادغام دو کهکشان است که موج‌هایی از ستاره‌زایی به راه انداخته. پیدایش دوتایی‌های پرجرم پرتو ایکس یکی از پیامدهایی طبیعیِ چنین ستاره‌فشانی‌هاییست زیرا برخی از ستارگان جوان و پرجرم -که اغلب با همزاد به دنیا می آیند- در این سامانه‌ها درست می‌شوند.
این تصویرِ همنهاده‌ی تازه از آرپ ۲۹۹ از همگذاری داده‌های پرتو X چاندرا (رنگ صورتی)، داده‌های پرتو X پرانرژی‌ترِ نوستار (رنگ بنفش)، و داده‌های نور دیدنی تلسکوپ فضایی هابل (سفید و قهوه‌ای کمرنگ) درست شده. آرپ ۲۹۹ همچنین مقدار هنگفتی پرتوی فروسرخ می‌گسیلد که توسط رصدخانه‌هایی مانند تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا دریافت شده ولی این داده‌ها به این تصویر افزوده نشده‌اند.
پرتوهای X و فروسرخی که از این کهکشان گسیلده می‌شود همانندی چشمگیری با پرتوهای کهکشان‌های کیهانِ بسیار دوردست دارد، و از همین رو به اخترشناسان شانسی برای بررسی یک همسانِ به نسبت نزدیکِ چنین اجرام دوردستی داده است. در روزگار جوانی کیهان ادغام‌های کهکشانی با نرخ بالاتری رخ می‌داد ولی به دلیل دوری بی‌اندازه، پژوهش مستقیم آنها کار دشواریست.
داده‌های چاندرا همچنین پرتوهای ایکس افشانی را هم آشکار کرده که از گازهای داغِ پراکنده در آر ۲۹۹ گسیلیده می‌شود. اخترشناسان بر این باورند که بیشتر این گازهای داغ توسط انفجارهای ابرنواختری پرشمار (یکی دیگر از ویژگی‌های کهکشان‌های ستاره‌زا) از مرکز سامانه به بیرون پخش شده‌اند.
پژوهشنامه‌ای درباره‌ی این یافته‌ها در شماره‌ی ۲۱ اوت ماهنامه‌ی سلطنتی اخترشناسی منتشر شده و نگارش برخط آن هم در دسترس است.
#برخورد_کهکشانی
https://goo.gl/iGo3Sp
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Arp299.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«روزگار تاریک کیهان چگونه به سر آمد؟»
—-------------------------------------
* نور چگونه توانست حدود ۵۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ، خود را از ظلمات "روزگار تاریک" کیهان نجات دهد و به بیرون بتابد؟
پژوهشی که به تازگی انجام شده شاید بتواند آگاهی‌هایی درباره‌ی این پرسش که یکی از دیرپاترین رازهای کیهانست به ما بدهد، و شگفت این که، قهرمان این داستان شاید همان تبه‌کاران اخترفیزیکی محبوب همه باشند: سیاهچاله‌ها.
داستان از کسری از ثانیه پس از #مهبانگ آغاز می‌شود، زمانی که کیهان به طور "نمایی" گسترده شد [پندام یا تورم]. پس از آن، به سوپی از ذرات بنیادی تبدیل شد که به نسبت سریع، در عرض حدود ۴۰۰ هزار سال سرد شد و گازی چگال از هیدروژن پدید آورد. در اینجا چیزی آغاز شد که به نام روزگار تاریک کیهان شناخته می‌شود، و در آن، کیهان غرق در تاریکی بود.
@onestar_in_sevenskies
همه‌ی ستارگان و کهکشان‌هایی که در آن زمان پدید می‌آمدند، نورشان تقریبا بی‌درنگ توسط محیط چگال هیدروژن خنثای پیرامون درآشامیده (جذب) می‌شد. ولی سپس، چیزی باعث شد محیط میان این کهکشان‌ها از محیطی سرد و خنثا به محیطی گرم و یونیده تغییر یابد.
بر پایه‌ی نظریه‌ی کیهان‌شناسان، پرتوهای فرابنفش پرانرژی که به اندازه‌ی کافی از ستارگان و کهکشان‌های آغازین تابیده شد توانست هیدروژن چگال را داغ کرده و با آغاز روزگار باز-یونش، کیهان را به جای پرشکوه و سرشار از نوری که امروزه می‌بینیم تبدیل کند.
[در این زمینه بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/vh4P7a)]
این که چنین چیزی چگونه رخ داد را هنوز به خوبی نمی‌دانیم، چنان چه نظریه‌های دیگر می‌گویند پرتوهای فرابنفش ستارگان و کهکشان‌های روزگار تاریک به اندازه‌ی کافی نیرو نداشتند که به درون گاز هیدروژن خنثا نفوذ کنند.
ولی پژوهش تازه‌ای که به کمک مشاهدات رصدخانهی پرتو X چاندرا انجام شده، و نتایجش در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته شاید بتواند سرنخی به ما بدهد.
اگرچه سیاهچاله‌ها به بلعیدن نور و مواد پیرامونشان شناخته شده‌اند، ولی برخی از آنها فواره‌هایی نیرومند از ذراتی با #پرتو_X پرانرژی به فضا می‌افشانند.
@onestar_in_sevenskies
فیلیپ کاره، نویسنده‌ی اصلی پژوهش از دانشگاه آیووا می‌گوید: «مواد با کشیده شدن به درون سیاهچاله آغاز به چرخش می‌کنند و چرخش سریعشان درصدی از آنها را به بیرون میراند. بادهایی که در این فرآیند تولید می‌شود می‌توانند راه گریزی برای پرتوهای فرابنفش [در محیط پیرامون] باز کنند. این شاید همان چیزی باشد که با کهکشان‌های آغازین رخ داد.»
[* توضیح تصویر پایان مطلب را بخوانید]
کاره و گروهش داده‌هایی که تلسکوپ چاندرا از کهکشانی به نام "تول ۱۲۴۷-۲۳۲" در فاصله‌ی ۶۰۰ میلیون سال نوری زمین گرد آورده بود را بررسی کردند. این یکی از تنها ۳ کهکشان نزدیک است که گریز پرتوهای فرابنفش از آنها دیده شده. در ماه می ۲۰۱۶، چاندرا یک چشمه‌ی پرتو ایکس را در تول ۱۲۴۷-۲۳۲ دید که روشنی‌اش افزایش یافت و کم شد. کاره و گروهش تعیین کردند که این چشمه نمی‌تواند یک ستاره باشد.
کاره می‌گوید: «درخشش ستارگان ...
ادامه را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇👇👇
—-------------------------------------
* نور چگونه توانست حدود ۵۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ، خود را از ظلمات "روزگار تاریک" کیهان نجات دهد و به بیرون بتابد؟
پژوهشی که به تازگی انجام شده شاید بتواند آگاهی‌هایی درباره‌ی این پرسش که یکی از دیرپاترین رازهای کیهانست به ما بدهد، و شگفت این که، قهرمان این داستان شاید همان تبه‌کاران اخترفیزیکی محبوب همه باشند: سیاهچاله‌ها.
داستان از کسری از ثانیه پس از #مهبانگ آغاز می‌شود، زمانی که کیهان به طور "نمایی" گسترده شد [پندام یا تورم]. پس از آن، به سوپی از ذرات بنیادی تبدیل شد که به نسبت سریع، در عرض حدود ۴۰۰ هزار سال سرد شد و گازی چگال از هیدروژن پدید آورد. در اینجا چیزی آغاز شد که به نام روزگار تاریک کیهان شناخته می‌شود، و در آن، کیهان غرق در تاریکی بود.
@onestar_in_sevenskies
همه‌ی ستارگان و کهکشان‌هایی که در آن زمان پدید می‌آمدند، نورشان تقریبا بی‌درنگ توسط محیط چگال هیدروژن خنثای پیرامون درآشامیده (جذب) می‌شد. ولی سپس، چیزی باعث شد محیط میان این کهکشان‌ها از محیطی سرد و خنثا به محیطی گرم و یونیده تغییر یابد.
بر پایه‌ی نظریه‌ی کیهان‌شناسان، پرتوهای فرابنفش پرانرژی که به اندازه‌ی کافی از ستارگان و کهکشان‌های آغازین تابیده شد توانست هیدروژن چگال را داغ کرده و با آغاز روزگار باز-یونش، کیهان را به جای پرشکوه و سرشار از نوری که امروزه می‌بینیم تبدیل کند.
[در این زمینه بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/vh4P7a)]
این که چنین چیزی چگونه رخ داد را هنوز به خوبی نمی‌دانیم، چنان چه نظریه‌های دیگر می‌گویند پرتوهای فرابنفش ستارگان و کهکشان‌های روزگار تاریک به اندازه‌ی کافی نیرو نداشتند که به درون گاز هیدروژن خنثا نفوذ کنند.
ولی پژوهش تازه‌ای که به کمک مشاهدات رصدخانهی پرتو X چاندرا انجام شده، و نتایجش در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته شاید بتواند سرنخی به ما بدهد.
اگرچه سیاهچاله‌ها به بلعیدن نور و مواد پیرامونشان شناخته شده‌اند، ولی برخی از آنها فواره‌هایی نیرومند از ذراتی با #پرتو_X پرانرژی به فضا می‌افشانند.
@onestar_in_sevenskies
فیلیپ کاره، نویسنده‌ی اصلی پژوهش از دانشگاه آیووا می‌گوید: «مواد با کشیده شدن به درون سیاهچاله آغاز به چرخش می‌کنند و چرخش سریعشان درصدی از آنها را به بیرون میراند. بادهایی که در این فرآیند تولید می‌شود می‌توانند راه گریزی برای پرتوهای فرابنفش [در محیط پیرامون] باز کنند. این شاید همان چیزی باشد که با کهکشان‌های آغازین رخ داد.»
[* توضیح تصویر پایان مطلب را بخوانید]
کاره و گروهش داده‌هایی که تلسکوپ چاندرا از کهکشانی به نام "تول ۱۲۴۷-۲۳۲" در فاصله‌ی ۶۰۰ میلیون سال نوری زمین گرد آورده بود را بررسی کردند. این یکی از تنها ۳ کهکشان نزدیک است که گریز پرتوهای فرابنفش از آنها دیده شده. در ماه می ۲۰۱۶، چاندرا یک چشمه‌ی پرتو ایکس را در تول ۱۲۴۷-۲۳۲ دید که روشنی‌اش افزایش یافت و کم شد. کاره و گروهش تعیین کردند که این چشمه نمی‌تواند یک ستاره باشد.
کاره می‌گوید: «درخشش ستارگان ...
ادامه را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇👇👇
«پسمانده‌های آبی و سرخ یک ستاره مرده»
—------------------------------------
پَسماند ابرنواختر "کشتی دُم آ" (Puppis A) که در پی انفجار یک ستاره‌ی بزرگ به جا مانده، در فاصله‌ی ۷۰۰۰ سال نوری از ما در حال گستردن و پخش شدن در محیط میان ستاره‌ای است.
در این فاصله، پهنای این چشم‌انداز تلسکوپی رنگین که از همگذاری داده‌های تصویری پهن-باند و باریک-باند درست شده، به حدود ۶۰ سال نوری می رسد.
این #پسماند_ابرنواختر با گسترش یافتن در محیط انبوه و نایکنواخت پیرامونش و برخورد موج انفجارش به توده‌های گازی، اتم‌های محیط را برانگیخته و به تابش در رنگ‌های گوناگون واداشته. رشته‌های برافروخته‌ی سبز-آبی که در این چشم‌انداز می‌بینید، اتم‌های اکسیژن را نشان می‌دهند و توده‌های سرخ‌فام هم نشانگر هیدروژن و نیتروژن‌اند.
نور خود ابرنواختر کشتی‌دم آ که در اثر رُمبش هسته‌ی یک ستاره‌ی بزرگ و پرجرم رخ داده بود، در حدود ۳۷۰۰ سال پیش به زمین رسید ولی پَسماندش هنوز در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی می‌درخشد و اکنون یکی از نیرومندترین چشمه‌های #پرتو_X در آسمان است.
ما در واقع پسماند ابرنواختر کشتی‌دم آ رادر #صورت#فلکی# کشتی‌دم، از پشت پرتوهای یک پَسماند نزدیک‌تر ولی کهن‌تر می‌بینیم: پسماند #ابرنواختر بادبان که نزدیک صفحه‌ی شلوغ کهکشان راه شیری جای دارد.
#apod ##عکاسی_نجومی
https://goo.gl/caEmjq
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/PuppisA.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—------------------------------------
پَسماند ابرنواختر "کشتی دُم آ" (Puppis A) که در پی انفجار یک ستاره‌ی بزرگ به جا مانده، در فاصله‌ی ۷۰۰۰ سال نوری از ما در حال گستردن و پخش شدن در محیط میان ستاره‌ای است.
در این فاصله، پهنای این چشم‌انداز تلسکوپی رنگین که از همگذاری داده‌های تصویری پهن-باند و باریک-باند درست شده، به حدود ۶۰ سال نوری می رسد.
این #پسماند_ابرنواختر با گسترش یافتن در محیط انبوه و نایکنواخت پیرامونش و برخورد موج انفجارش به توده‌های گازی، اتم‌های محیط را برانگیخته و به تابش در رنگ‌های گوناگون واداشته. رشته‌های برافروخته‌ی سبز-آبی که در این چشم‌انداز می‌بینید، اتم‌های اکسیژن را نشان می‌دهند و توده‌های سرخ‌فام هم نشانگر هیدروژن و نیتروژن‌اند.
نور خود ابرنواختر کشتی‌دم آ که در اثر رُمبش هسته‌ی یک ستاره‌ی بزرگ و پرجرم رخ داده بود، در حدود ۳۷۰۰ سال پیش به زمین رسید ولی پَسماندش هنوز در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی می‌درخشد و اکنون یکی از نیرومندترین چشمه‌های #پرتو_X در آسمان است.
ما در واقع پسماند ابرنواختر کشتی‌دم آ رادر #صورت#فلکی# کشتی‌دم، از پشت پرتوهای یک پَسماند نزدیک‌تر ولی کهن‌تر می‌بینیم: پسماند #ابرنواختر بادبان که نزدیک صفحه‌ی شلوغ کهکشان راه شیری جای دارد.
#apod ##عکاسی_نجومی
https://goo.gl/caEmjq
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/PuppisA.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies